Pe o Lau Foai o se Taulaga?

Se Vaaiga Paleni i Meaalofa

INA UA UMA ona ia aʻoaʻo tagata i mea e tele i le malumalu, “sa nofo Iesu e feagai ma le mea e teu ai tupe, ua silafia foi e ia le vao o tagata o lafo tupe i le mea e teu ai tupe.” (Mareko 12:41) Na mulimuli ane, o le faamatalaga lauiloa e uiga i tupe itiiti na lafo e le fafine ua oti lana tane. A e ai se ā na nofo ai i inā Iesu ma tulimataʻi tagata a o faia a latou foai? Pe sa ia leʻi taʻu atu ea i ona soʻo e aua neʻi iloa e le lima tauagavale le mea ua faia e le limataumatau pe a latou foai a latou meaalofa o le alofa mutimutivale?—Mataio 6:3.

I se taimi muamua atu, na matuā aoai malosi atu ai Iesu le au taʻitaʻi lotu ona o lo latou faaāogāina o auala lē tatau e faauma [ai] “fale a fafine ua oti a latou tane.” Na ia fetalai faapea o nei tagta mapo lotu o le a “atili ai ona faasalaina o i latou.” (Mareko 12:40) Ina ia aʻoaʻoina se lesona, na uai atu lona manaut i mea sa fia e tagata i pusa e teu ai tupe. A o tele ina tatou faalogo i le anoanoaʻi tupe o loo aafia i faapotopotoga a lotu i aso nei, le faaaogāseseina o ia tupe, ma le olaga soona faamaumau o i latou o loo puleaina, ua lelei ai lava mo i tatou ona matuā faalogo i le mea na fetalai ai Iesu.—Faamolemole faitau le Mareko 12:41-44.

Pusa e Teu ai Tupe

Ua faapea mai le faamatalaga, “sa nofo Iesu e feagai ma le mea e teu ai tupe.” O le mea lenei, e lē taumatea o le Lotoa o Fafine, o o i inā e iai ni pusa, sa tuu ai i tafatafa o puipui mo tagata e lafo iai a latou taulaga. Ua taʻu mai ia i tatou e uputuu faa-Iutaia faapea e 13 pusa sa iai. I le faa-Eperu, sa taʻua o pu, ona sa iai ni nai tamaʻi avanoa i le tumutumu e pei o se logo o le pu. Ua taʻua mai faapea ‘e leai se isi e ulu atu i le malumalu e aunoa ma le tuu o se mea i totonu o pusa.’

Na faamatala auiliili ai nei pusa tupe e le polofesa Falani o Edonmd Stapfer, i lana tusi Palestine in the Time of Christ (1885) Ua aumaia i lana faamatalaga ia i tatou sina vaaiga manino i le olaga faalelotu o tagata i lena vaitaimi, a e maise lavai le tusa ia ma a latou meaalofa agaʻi i auaunaga i le malumalu.

“O pusa taitasi sa mo fuafuaga eseese, e pei ona faalia i le tusitusiga i le gagana Eperu. O le pusa muamua sa tusia ai: Sekeli fou; o lona uiga, o sekeli ia ua tuu ese mo tupe faaalu o le tausaga lava lena. O lona lua: Sekeli tuai; o lona uiga, o sekeli na natuuina atu mo tupe faaalu o le tausaga ua mavae, O lona tolu: O uluga manutagi ma tamaʻi lupe; o tupe e lafo i totonu o lenei pusa o le tau lea e totogi e i latou o ē e ofoinaatu uluga manutagi e lua po o tamaʻi lupe e lua, o le tasi o le taulaga mu, a o le isi o le taulaga mo agasala. I luga aʻe o le pusa lona fa sa tusia ai: Taulaga mu; o lenei tupe ua aofia ai le tau o isi taulaga mu. O lona lima sa tusia: Fafie, ma na tuu ai meaalofa a ē faamaoni mo le faatauina mai o fafie mo le fata faitaulaga. O lona ono: O mea manogi (o tupe mo le faatauina o mea manaog) O lona fitu: Mo le malumalu (tupe mo le nofoa o le alofa). I isi pusa e ono ua totoe, sa tusia ai: Taulaga foai ma le loto.”

O mamanu i uluaʻi pusa e lua sa iai le faasinoga i le ʻafa sekeli (e lua tareki i tupe Eleni) sa manaomia e le tulafono mo tane taitoatasi uma ona totogi le taulaga ulu mo le tausia pea o le malumalu, le faia ai o auaunaga, ma taulaga i aso fai soo e ofoina atu mo le nuu atoa. O lenei lafoga sa masani ona aoaoina mai isi vaipanoa ese ma aumaia ai i le malumalu.—Mataio 17:24.

Sa manaomia foi e le Tulafono tagata e faia isi taulaga eseese mo i latou lava. O nisi sa mo agasala na faia, a o isi sa mo mafuaaga faalesauniga, ma o isi foi e mo lo latou tuutoina atu ma le faafetai. I pusa sa tusia ai “O uluga manutagi ma tamaʻi lupe” ma “Taulaga mu” e mo ni fuafuaga faapena. Fai mai le tusi The Temple, Its Ministry and Servises, “I totonu o le Pu lona lll, o fafine na o ē aumaia uluga manutagi mo le taulaga mu ma taulaga mo agasala, latou te lafo a latou taulaga tupe ia tutusa ma ia mea, ia sa aveeseina i aso fai soo ma toe ofoina atu le fuainumera o uluga manutagi e tusa ma le tupe ua ofoina atu.” Atonu sa faapena foi le mea na faia e mātua o le tama itiiti o Iesu.—Tagaʻi i le Luka 2:22-24; Levitiko 12:6-8.

Ona iai foi lea, o taulaga mo fafie ma mea manogi sa faaaogāina i le fata faitaulaga ma mo taulaga tauofo. Ua toe faapea mai foi Polofesa Stapfer, “pe a avatu e se tasi ni tupe mo fafie po o mea manogi, sa iai se faatatauga aupito itiiti na fuafuaina, a itiiti ifo i lo o lea e lē tatau ona ofoian atu. Sa tatau lava ona avatu le tau a itiiti ifo ia tasi le luuga o mea manogi , pe lua o ogalaau o fafie ia kupita le umi ma ia telē.”

O le ā ua tatoau aʻoaʻoina mai nei mea uma? E matuā manino mai ai lava la, sa anoanoaʻi tiute tauave o tagata Isaraelu agaʻi i le tausia pea o le fale fetafai ma mulimuli ane i le malumalu i Ierusalema, o le ogatotonu o le tapuaiga moni. O taulaga ma mea e foai sa avea o le vaega autū o la latou tapuaiga. O le mea moni, na poloai e le Tulafono ina ia “aua foi neʻi iloa se isi i luma o Ieova ua leai sana mea.” (Teuteronome 16:16) A e o le ā la latou vaaiga sa iai e faatatau i nei avaega tauave?

Vaaiga Eseese

Ua faaalia i le faamaumauga a le Tusi Paia e faapea sa sili ona saoloto ma lima foai tagata i vaitaimi o Mose ma Tavita ma mulimuli ane i pulega a Ioasa ma Iosia. (Esoto 36:3-7; 1 Nofoaiga a Tupu 29:1-9; 2 Nofoaiga a Tupu 24:4-14; 34:9, 10) Sa latou fiafia e aia so latou sao i le fauina o le maota o Ieova ma tausiaina faapea foi ma le agaʻigaʻi i luma o le tapuaiga moni. Na lelei ona faaupu e Tavita o latou faalogona ina ua ia faapea mai: “Na ou fiafia ina ua latou fai mai ia te au, Tatou te ō i le fale o Ieova.”—Salamo 122:1.

A e peitaʻi, sa leʻi maua e tagata uma lea agaga lima foai. Mo se faataʻitaʻiga, ua tatou faitau ai faapea i aso o Malaki, sa ofoina atu ai e faitaulaga ia Ieova “le mea ua faoa, ma le mea pipili, ma le mea e maʻi.” Na i lo o le o latou olioli i o latou faaeaga o le auaunaga, na latou faapea mai, “Aue, o le mea tiga naua!”—Malaki 1:13.

Sa faapena foi i le vaitaimi o Iesu, sa faaaogā e isi lea tulaga e faia ai mea o latou naunau iai i latou lava. Mo se faaaʻoaʻoga, o tagata lauiloa amio leaga e suia tupe i le malumalu, sa lē na ona iai i inā ina ia faia sui. A e na i lo o lea, sa latou faaaogā mo i latou lava le mea moni faapea, e na o sekeli Eperu e talia i le faia o foai, ma o tupe uma a Roma ma tupe Eleni e tatau ona sui. E tusa ai ma le faamatalaga a Alfred Edersheim, o se tasi e agavaa i tala faasolopito o Iutaia, “sa faatagaina tagata teu tupe ina ia latou tapā mai tagata le tasi le tupe siliva (meah) po o le tusa o le tasi vaefa o le tenari (o le totogi o le tagata mo galuega fai i le aso e tasi) mo afa sekeli taitasi uma.” Afai e saʻo lenei mea, e lē faigata lava la ona iloa o se pisinisi e matuā tele lava tupe e maua ai ma le pogai na feita tele ai le au taʻitaiʻ lotu ina ua tulia i fafo e Iesu le au faatautupe mai le malulmalu.

“O Ia ua Mativa”

O nei mea uma, ua faamamafaina ai le faataʻitaiʻiga a Iesu e uiga i le meaalofa itiiti a le fafine mativa ua oti lana tane, lea sa lē taumatea lava lona lafoina i totonu o se tasi o pusa na tusia ai le “Taulaga foai ma le loto.” Ona o ia o se fafine ua oti lana tane sa lē manaomia ai ona ia avatu se taulaga ulu, ma ona e lē tele foi ni ana mea, atonu sa lē mafai ai ona ia faafetaiʻaia mea itiiti manaomia mo taulaga mu po o foai mo fafie po o mea manogi. Peitai, sa ia manao e faia se mea e faaalia ai lona alofa mo Ieova. Sa lē manao o ia e tuuesea o ia mai le faitauga pe tuu atu foi ia i latou e ‘mafaia ona faia ni mea.’ Na fetalai Iesu: “A o ia ua mativa ua ia lafo ana mea uma sa ia te ia, o ana mea uma e ola ai.”—Mareko 12:44.

E tele ni lesona tāua e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai lenei faamatalaga. O le lesona e aupito sili ona tulaga ese, atonu pe o lea o ia i tatou uma lava le faaeaga o le tuuina atu o le lagolagosua i le tapuaiga moni e ala i a tatou mea faitino, le mea o loo tāua moni i le silafaga a le Atua, e lē o lo tatou foai atu lea o le mea tatou te mafaia, o mea tatou te lē o manaomia, a e o le avatua o le mea ua sili ona tāua ia i tatou. I se isi faaupuga, pe tatou te avatu ea se mea tatou lē o manaomia moni? Pe o le mea o tatou avatua o se taulaga moni?

Faaauilumaina o le Tapuaiga Moni i Aso Nei

Ua faaauilumaina e Molimau a Ieova le tapuaiga moni i aso nei e ala i lo latou maelega i le talaʻiina o “lenei tala lelei o le malo i le atu laulau uma.” (Mataio 24:14) Ina ia faaiʻuina lenei feau faalekelope, ua aofia ai e lē gata i a tatou taumafaiga e tuutoina atu, le taimi, ma le malosi, a e faapea foi ma le faaaluina o le tele o tupe. I le 1987 Yearbook of Jehovahʻs Wtnesses, ua lipotia ma iai faapea “i le 1986, e $23,545,801.70 na faalu mo le lagolagosua tautupe i . . . misionare e 2,762, paeonia faapito e 13,351, ma ovasia ma a latou avā mo itumalo ma matagaluega e 3,353 i le lalolagi atoa.” O se faaopoopoga lenei i le “anoanoaʻi o tupe faaalu i le faatauina mai, fausiaina, ma le toe fafaouina o fale ma fanua; ma le faauupegaina o fale gaosi mea ma ofisa i le nofoaga autū atoa ma lālā e 93 o le Sosaiete; ma le tuuina atu o mea faaletino o loo manaomia e le 8, 920 tagata tauofo o loo auauna i aiga Peteli.”

‘O fea e maua mia ia na tupe?’ o se fesili lea e masani ona fesiligai soo. E lē o lotu a Kerisinetoma, e lē aoina e Molimau a Ieova ni peleti pea aauina atu ni teutusi e talosgaina ai ni meaalofa. Na i lo o lea, ua iai pusa mo meaalofa—e pei o pusa teu tupe i aso o le Tusi Paia—o loo faatutūina i o latou Maota o Malo. I nisi foi taimi, atonu o le a faatutūina ai foi nisi pusa mo fuafuaga ua uma ona fuafuaina, e pei o le faia o Maota o Malo po o Maota o Fonotaga pe fesoasoani ai foi i misionare ina ia auai i tauaofiaga i o latou nuu moni. E mafai foi ona aauina tuusaʻo atu meaalofa i le Watch Tower Society 25 Columbia Heights, Brooklyn, New York 11201, pe aauina atu foi i le ofisa o le lala o le Sosaiete i lou atunuu, mo le faaauilumaina o le galuega talaʻi i le lalolagi aoao.

O le ā lau vaaiga i le matalasi ma le eseese o nei auala o loo fia ai meaalofa? Pe e te manatu, e pei o nisi i aso o Malaki, o se avega mamafatū, ma atonu e te faapea ifo i lou loto: “Aue, o le mea tiga naua”! Pe e pei ea oe o le “fafine mativa ua oti lana tane,” e e vaai iai faapea o ni avanoa nei e faatinoina ai lou maelega ma le manatu mamafa mo le tapuaiga moni ma lou naunau e āva ia Ieova i au oa? Aua neʻi galo le fesili tāua: Pe o lau foai o se taulaga?

“Ia outou tofotofo mai ai ia te aʻu i lenei mea, ua fetalai mai ai Ieova o ʻau; pe ou te le toina atu pupuni o le lagi mo outou, ma sasaa atu le manuia mo outou, ina seia silisili ona tele.” (Malaki 3:10) O le manuia faaleagaga ma le faateleina o tagata o Ieova i le lalolagi aoao, ua faamaonia ai o loo faia nei e Ieova lena mea. Tau ina ia faauau pea ona tatou avatu ia Ieova le foai e avea o se taulaga moni.

[Pusa i le itulau 30]

PE E FAAPEFEA ONA FOAI NISI I LE GALUEGA O LE MALO

◻ MEAALOFA: E mafai ona aauina tuusaʻo atu meaalofa tauofo o tupe i le Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, 25 Colombia Heights, Brooklyn, New York 11201, po o le ofisa o le lālā o le Sosaiete i lo outou vaipanoa. O mea totino e pei o fanua ma fale, atoa ma maa tāua po o isi mea tāua, e mafai foi ona foai faameaalofa. O se tusi puupuu e taʻua ai faapea o na mea o se meaalofa tuusaʻo e ao onaaumai fatasi mane meaalofa.

◻ O LE TULAGA O MEAALOFA MA TUUTUUGA: E mafai ona tuuina atu tupe i le Watch Tower Society ina ia teuina ai, faatasi ma le sauniuniga faapea, afai e iai se manaoga totino, o le a mafai lava ona toe faafoi atu i lē na aumai ai.

◻ INISIUA: E mafai foi ona faaigoa le Watch Tower Society o le faalapotopotoga le ae mau tupe mai le inisiua o lou soifuaga po o le tupe foi lea e aumai i se fuafuaga tusia tau le litaea po o le penisione. E tatau ona faailoa atu i le Sosaiete e uigai ni fuafuaga faapena.

◻ TAUSI MAVAEGA: E mafai foi ona tuu atu teuga tupe i le fale tupe i le tausi mavaega mo le Sosaiete Afai ua faia lenei mea, faamolemole ia faailoa mai i le Sosaiete. O sea tupe teu faaaitalafu, ma mea totino e mafai foi ona tuu faameaalofai se fuafuaga ina ia aoga mo le natuuianma i ile taimi a o soifua pea o ia. O lenei faiga ua tuu saoloto ai se tasi mai le tele o tupe faaalu ma le le mautonu e uiga i le faaletulafonoina o lea uili, a o ia faamauitinoa ai faapea pe a maliu lea tagata, o le a maua e le Sosiaete lea mea totino.

◻ UILI: O mea totino po o tupe e mafia ona tuu atu i le Watch Tower Society e ala i se uili ua uma ona faia faaletulafono. E tatau ona auina atu se kopi i le Sosaiete.

Mo nisi faamatalga ma ni fautuaga faatatau i nei mataupu, ia tusi atu i le Treasurers Office, Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. 25 Colombia Heights, Brooklyn New York 11201, po o le lala o le ofisa a le Sosaiete i lo outou oganuu.