“Ua Faamaonia le Tele o Lona Alofa ma le Agalelei”

E PEI ONA FAAMATALAINA E JOSÉ VERGARA OROZCO

Faamata e te manatu e mafai ona faatumuina lou olaga i se malosi fou i le 70 o ou tausaga? Sa faapena loʻu olaga. Ma e tusa lena ma le sili atu i le 35 tausaga ua mavae.

Ona o le alofa ma le agalelei o Ieova, talu mai le 1962, sa ou auauna ai e avea o se paeonia sauatoa ma talu mai le 1972 sa avea ai aʻu o se ovasia i le Faapotopotoga a Molimau a Ieova i El Carrizal i le setete o Jalisco, i Mekisikō. Seʻi oʻu faamatala laitiiti atu e uiga i loʻu olaga.

SA OU fanau i le setete o Michoacán, i Mekisikō, ia Aokuso 18, 1886. O loʻu tamā sa avea o se sui o se faalapotopotoga faalilolilo sa avatua fesoasoani i ona lava tagata sa taʻua o le Freemason, o lea, sa lē auai lo matou aiga i le Lotu Katoliko, ma matou te leʻi auai foi i ni aso faamanatu faalotu Katoliko ma e leʻi iai foi so o se faatusa faalotu i lo matou fale.

Ina ua 16 oʻu tausaga, sa tuua ai e loʻu tamā le aiga ae alu atu e galue i le Iunaite Setete, ae sa ia faia se fuafuaga mo se tamaloa e aʻoaʻoina aʻu ina ia ou maua se tomai e galue pe faia ai galuega faapitoa. Ae peitai, i le lua tausaga mulimuli ane, na ave ai aʻu e le tamaloa lea i le Aai o Mekisikō mo le aʻoaʻoina i se nofoaga o vaegaau. Mulimuli ane, sa ou amata loa i se galuega i le vaegaau a Mekisikō.

I le Vaegaau ma Mulimuli Ane

Sa ou tau i le Fouvalega a Mekisikō lea na amata i le 1910. O i matou uma lava o talavou i le nofoaga o le vaegaau, sa lagolagoina Francisco I. Madero, o lē na tetee e ala i le fouvalega i le pule tautalatasi o Porfirio Díaz. Sa matou lagolagoina Madero seia oo lava i lona oti i le 1913, ma ina ua mavae lena, ona matou lagolagoina lea o Venustiano Carranza, o lē sa avea ma peresitene o le Republic mai le 1915 e oo i le 1920. Sa taʻua i matou o Carranzistas.

I ni taimi eseese se fa, sa ou taumafai ai ina ia ou saoloto mai le vaegaau, ae leʻi manuia. Sa iʻu lava ina ou sola ese ma oo ai ina avea o se tagata fesolasolatai. O le iʻuga, sa oo ai ina faafalepuipuiina loʻu tamā o lē na toe foi mai i Mekisikō. I se tasi aso, i le faatagā avea o aʻu ma atalii o lona uso, sa ou asiasi atu ai ia te ia i le falepuipui. Sa faia sa ma fesootaiga e ala i le tusia i ni fasi pepa ina ia lē mafai ai e leoleo ona lagona mai i maʻua. I le puipuia mai le iloa e so o se tasi po o ai aʻu, sa ou ʻaina ai na fasi pepa.

Ina ua tatalaina loʻu tamā mai le falepuipui, sa ia asiasi mai ia te aʻu ma talosaga mai ina ia ou siilima atu i pule faalemalō. Sa ou faia faapea, ma o se mea na ou ofo ai, ona sa leʻi puʻeina ai aʻu e le taʻitaʻiau o lē sa pule. Ae na i lo o lea, sa ia fautuaina aʻu ina ia ou siitia atu i le Iunaite Setete. Sa ou mulimuli i lana fautuaga ma ou nofo ai i inā mai le 1916 e oo i le 1926.

I le 1923, sa ou faaipoipo atu ai i se fafine Mekisikō o lē sa nofo foi i le Iunaite Setete. Sa ou aʻoaʻoina se tomai i le fausiaina o fale, ma sa ma liliuina faaletulafono se teineitiiti e fai ma ā ma tama. Ina ua 17 masina lona matua, sa matou toe foi atu loa i Mekisikō ma matou nonofo i Jalpa, Tabasco. I le taimi lea, na amata ai le ‘fouvalega a Cristero,’ ma o le umi, sa amata mai i le 1926 e oo i le 1929.

Sa mananao le au Cristero ina ia ou au atu ia i latou. Ae peitai, sa mananao loʻu aiga faatasi ma aʻu ina ia matou sosola atu i le Setete o Aguascalientes. Ina ua mavae le mau ai i nofoaga eseese i le itumalo o Mekisikō, ae i le 1956 sa matou faamautū ai loa i Matamoros, i Tamaulipas, o i inā sa amata ai ona ou vaavaaia ni galuega o le fau fale.

Le Suia o Loʻu Olaga

O le taimi lenei na amata ai ona suia loʻu olaga. O loʻu afafine, o lē ua uma ona faaipoipo i le taimi lea ma o loo nonofo i le isi itu o le tuaoi i Brownsville, Texas, U.S.A., e masani lava ona asiasi mai ia i maʻua. I se tasi aso na ia faapea mai ai: “Tamā, e toatele lava aiga o loo faia se faatasiga i le fale fono o le nuu i le taimi nei lava. Seʻi o tatou ō e vaai po o le ā le uiga o lena faatasiga.” Sa o se fonotaga a Molimau a Ieova. Ona matou ō loa lea, o loʻu afafine, lana tane, le la tama, laʻu avā ia ma aʻu, sa matou auai mo aso uma lava e fa o le fonotaga.

Na amata mai lava i lena tausaga ma agaʻi mai ai, ona matou auai i sauniga faa-Kerisiano a Molimau a Ieova. Sa ou agaʻigaʻi i luma i le itu faaleagaga i Mekisikō, a o loʻu afafine sa faia faapena i le Iunaite Setete. Sa leʻi pine ae ou talanoa atu i aʻu aumea i le galuega e uiga i upu moni o le Tusi Paia sa ou aʻoaʻoina. Sa ou maua mekasini e sefulu mai lomiga taitasi o Le Olomatamata ma le Awake!, lea na ou tufatufaina atu i aʻu uo i le galuega. E toʻalima i latou i le ofisa ma le toʻatolu i le au inisinia faapea foi ma isi o le aufaigaluega na oo ina avea ma Molimau.

Oi, pagā le malūlū i lena taimi ia Tesema 19, 1959, ina ua papatisoina aʻu i le vaitafe! O tagata uma lava na papatisoina i lena aso, sa mamaʻi ona o le matuā malūlū o le vai. Na muamua papatiso loʻu afafine i lo o aʻu, ma o laʻu avā e ui lava e leʻi papatiso, ae sa oo lava i le tulaga o le iloa o upu moni o le Tusi Paia, ma sa lagolagosua tele lava o ia.

Le Faiva Faataimi Atoa

Sa oo ia te aʻu se lagona nofo aitalafu i le Atua mo lona alofa agalelei uma lava, o lea ia Fepuari 1962, ina ua 75 oʻu tausaga, sa ou amata ai i le faiva faataimi atoa i le avea ma paeonia. I ni nai tausaga mulimuli ane, i le 1968, na maliu ai laʻu avā. O lea, sa ou manao ai loa e auauna i se isi atunuu, ae ona o oʻu tausaga, sa manatu ai uso e lē lelei lena mea. Ae peitai, i le 1970, sa tofia ai aʻu e avea ma paeonia i Colotlán, i le setete o Jalisco, o i inā sa iai se faapotopotoga toʻaitiiti.

Ia Setema, 1972 sa fautuaina ai e le ovasia matagaluega ina ia ou siitia atu i le aai o El Carrizal, lea e latalata ane i Colotlán. Ia Novema i lena lava tausaga, sa faavaeina ai i inā se faapotopotoga, ma sa tofia ai loa aʻu e avea ma toeaina. E ui lava o se aai e tu ese, ae oo atu i le 31 i latou e auai i sauniga a le faapotopotoga.

E ui lava i oʻu tausaga, ae o loo oʻu toʻaga pea i le faiva, i le taumafai malosi e fesoasoani atu e talanoa ma tagata e uiga i o latou talitonuga. Mo se faataʻitaʻiga, i le faamaoni o tagata Katoliko i le lauina pea o le Losalio faapea Ia Viia Maria: ‘Ia Viia Maria, tumu i le kalasia; ua ia te oe le Alii.’ Ona faaopoopo mai lea o le tatalo: ‘Maria Paia e, le Tinā o le Atua.’ Ona ou fesili atu lea ia i latou: ‘E mafai faapefea lena mea? Afai o le Atua na ia faaolaina Maria, e mafai la faapefea i le taimi lava lea ona avea le Atua ma tama a Maria?’

Ua 105 nei oʻu tausaga ma o loo auauna pea o se toeaina ma o se paeonia sauatoa i El Carrizal, i Jalisco, mo le toetoe lava 20 tausaga. Ua ou lagona lava o le finagalo lea o Ieova ua mafai ai ona ou ola mo nei tausaga e tele, ona o lenei auala ua mafai ai ona ou taui atu mo le taimi na maimau o loʻu olaga a o oʻu leʻi auauna ia te Ia.

O le tasi o mea na ou aʻoaʻoina e faapea e ao pea ona ia i tatou le mautinoa faapea o loo silasila mai pea lo tatou Faamasino Silisili mai lona nofoālii amiotonu ma saunia mo i tatou mea o tatou manaomia. E pei ona taʻua i le Salamo 117:2 (NW) e faapea: “Auā ua faamaonia le tele o lona alofa ma le agalelei mai ia te i tatou.”