Fesili mai le Au Faitau

Pe na faaipoipo moni ea Farao ia Sara, le avā a Aperaamo, e pei ona faaalia mai i le faaliliuina o le Kenese 12:19 i nisi o faaliliuga o le Tusi Paia?

Leai, sa vaoia Farao mai le avea o Sara (Sarai) ma ana avā. Ma, sa leʻi faaleagaina ai le paia ma le mamalu o Sara.

Ua fesoasoania i tatou ina ia iloa lenei mea e ala i le iloiloina o le tulaga i lona aotelega. Ona o se oge, na uunaia ai Aperaamo (Aperamo) e saili se nofoaga e mau ai i Aikupito mo sina taimi. Sa mataʻu o ia ina neʻi lamatia lona ola i inā ona o lana avā lalelei, o Sara. Sa leʻi iai se atalii o Aperaamo ia Sara i lena taimi, o lea afai e oti o ia i Aikupito, o le a motusia ai la le gafa o le Fanau, le Fanau lea o le a ala mai ai le manuia i aiga uma lava o le lalolagi. (Kenese 12:1-3) O lea, na faatonuina ai e Aperaamo Sara ina ia faailoaina atu faapea o ia o sona tuafafine, auā o le mea moni foi o Sara o lona ʻafa tuafafine.—Kenese 12:10-13; 20:12.

E lē faapea sa leai se faavae o lona mataʻu. Na faamatala mai e le tagata sikolasipi o August Knobel: “Na talosagaina e Aperamo Sarai ina ia faailoaina atu o ia faapea o sona tuafafine i Aikupito ina ia aua ai neʻi fasiotia o ia [Aperaamo]. Ana fai sa matauina o ia o se fafine faaipoipo, na pau lava le auala e maua ai o ia e se tagata Aikupito, o le fasiotia lea o lana tane po o lē ana o ia; ae afai sa matauina o ia o se tuafafine, sa iai la le faamoemoe e maua o ia e se isi mai le tuagane i se auala filemu.”

Peitai, sa lē faia e aloalii o Aikupito, ni fetuutuunaiga ma Aperaamo e uiga i le faaipoipo o Farao ia Sara. Sa na ona latou aumaia lava o Sara lalelei i le maota o Farao, ona avatu ai lea e le pule o Aikupito ni meaalofa i lē na pei o sona tuagane, o Aperaamo. Ae mulimuli ane i lenei mea, sa taia e Ieova le aiga o Farao i ni mala. Ina ua faaalia le tulaga moni ia Farao i se auala e lē o taʻu maia, ona ia faapea atu lea ia Aperaamo: “O le a le mea na e faapea mai ai, O loʻu tuafafine ia? Na fai aʻu mao avea o ia e fai maʻu avā; o lenei foi, faauta, o lau avā lea, ina ave ia, ma lua o.”—Kenese 12:14-19.

Ua faaliliuina e le The New English Bible ma isi faaliliuga o le Tusi Paia le vaega o loo tusi faasisipa o le fuaiupu o loo i luga, i le “sa ou avea ai o ia e fai ma avā” po o se faaupuga faapena. E ui ina e lē o matuā sese le faaliliuga, ae o lena faaupuga e mafai ona avatu ai le manatu faapea sa faaipoipo moni lava Farao ia Sara, e faapea sa faataunuu moni lava le faaipoipoga. E mafai ona matauina faapea i le Kenese 12:19 o le veape Eperu o le “mao avea” o loo iai i se tulaga lē atoa, lea e faaalia ai sa leʻi atoatoa le gaoioiga. Ua faaliliuina e le New World Translation lenei veape Eperu e ōgatasi ma manatu o loo siomia ai ma i se auala e atagia manino ai le tulaga o le veape—“na fai aʻu mao avea o ia e fai maʻu avā”.a E ui ina sa “mao avea” e Farao Sara e fai ma ana avā, ae sa ia leʻi uia so o se gaoioiga po o se sauniga na aofia ai.

E ui ina ua masani ona faitioina Aperaamo ona o lona manatu e uiga i le mataupu, ae sa gaoioi o ia mo manaoga o le Fanau folafolaina ma mo le fanau uma a tagata.—Kenese 3:15; 22:17, 18; Kalatia 3:16.

I se mea na tupu sa iai i se tulaga mataʻutia e faatusatusa atu i ai, na taofia ai e Isaako lana avā, o Repeka, mai le faailoaina atu o lona tulaga faaipoipoina. I lena taimi, ua uma ona fanau mai le la tama o Iakopo, lea o le a ala mai ai le gafa o le Fanau, ma e foliga mai ua oo o ia i lona taulealea. (Kenese 25:20-27; 26:1-11) Ae ui i lea, o le uunaiga sa i tua o lenei gaoioiga tonu, atonu e tali tutusa ma le mea na faia e Aperaamo. I le taimi o le oge sa nonofo ai Isaako ma lona aiga i le fanua o le tupu o Filisitia e igoa ia Apimeleko. Ana fai sa ia iloa faapea na faaipoipo Repeka ia Isaako, semanū la e sailia e Apimeleko se auala e fasiotia ai le isi vaega uma o le aiga o Isaako, lea sa ono iʻu i le fasiotia ai o Iakopo. I lenei foi tulaga, na faalaa ane ai Ieova e puipuia ana auauna ma le gafa o le Fanau.

[Faaopoopoga i lalo]