Le Tupulaga o le 1914—Aiseā e Tāua Ai?
“Ua iloa e a tatou tagata faitau o lenei mekasini faapea, mo ni nai tausaga, sa tatou faatalitalia ai lenei Tupulaga e faaiʻuina i se taimi sili ona mataʻutia o faalavelave, ma o loo tatou faatalitalia lea vaitaimi e pa faafuaseʻi mai ma na oo mai ma le malosi e leʻi pine lava talu ona mavae Oketopa i le 1914.”—Mai le The Watch Tower and Herald of Christ’s Presence, o Me 15, 1911.
TALU mai le 1879, sa faasino atu ai pea e le mekasini sa lauiloa i lena taimi o le The Watch Tower and Herald of Christ’s Presence (lea ua lauiloa i aso nei i le faa-Samoa o Le Olomatamata e Faasilasilaina le Malo o Ieova) le 1914 o se tausaga faailogaina i valoaga o le Tusi Paia. A o latalata atu i lena tausaga, sa faamanatu atu ai i le au faitau faapea e ono faatalitalia “se taimi sili ona mataʻutia o faalavelave.”
Sa faasalalauina atu lenei faamatalaga i mea mamao ma le lautele e Kerisiano, o ē na latou faavaeina lenei faasalalauga e ala i lo latou malamalamaga e faatatau i “tausaga e fitu” ma le ‘tausaga o Nuuese’ lea o loo taʻua i le Tusi Paia.a Sa latou malamalama lelei i lenei vaitaimi faapea e 2,520 tausaga—e amata i le lafotuina o le Malo o Tavita anamua i Ierusalema ma faaiʻuina ai ia Oketopa i le 1914.b—Tanielu 4:16, 17; Luka 21:24.
Ia Oketopa 2, 1914, na faasilasila atu ai ma le matuā faamalosi e Charles Taze Russell, o lē sa avea ma peresetene o le Watch Tower Bible and Tract Society faapea: “Ua iʻu Tausaga o Nuuese; ua iʻu foi aso o o latou tupu.” Maeu le faamaonia o le moni o ana upu! Ia Oketopa i le 1914, e aunoa ma le vaaia e mata faaletagata, na tupu ai se mea tāua i le lagi na lūlūina ai le lalolagi. Na amata ai e Iesu Keriso, le Suli moni o “le nofoaiga a Tavita,” lana pule o se Tupu i luga o le fanau uma a tagata.—Luka 1:32, 33; Faaaliga 11:15.
‘Ae,’ atonu o le a e fesili mai, ‘afai na amata e Keriso lana pule i le 1914, aiseā ua agaʻi ai ina sili ona leaga le tulaga o mea i le lalolagi?’ Ona talu ai, sa iai pea le fili lē vaaia o le fanau a tagata, o Satani. Seia oo mai i le 1914, sa mafai pea ona iai Satani i le lagi. Ae na suia lena tulaga ina ua faavaeina le Malo o le Atua i le 1914. “Ua tau foi le taua i le lagi.” (Faaaliga 12:7) Na faiaʻina Satani ma ana temoni ma na lafoina ifo i le lalolagi, ma na oo mai ai puapuaga i le fanau a tagata. Na valoia e le Tusi Paia faapea: “O i talofa ia te outou o e nonofo i le fanua ma le sami, auā ua alu ifo ia te outou le tiapolo ua lotoa tele, auā ua na iloa ua saasaa ona po.”—Faaaliga 12:12.
I le uluai senituri T.A., na fetalai ai Iesu faapea o lona faatasi mai lē vaaia e avea o le Tupu fou o le lalolagi, o le a faailogaina lea e ala i se faailoga vaaia. Sa fesiligia o ia: “Pe se a foi le faailoga o lou maliu mai, [ma le faaiʻuga o lenei faiga o mea]?” O le ā lana tali? “E sii le taua e le tasi nuu i le tasi nuu, ma le tasi malo i le tasi malo; ona oo mai ai lea o oge, ma faamai, ma mafuie i lea mea ma lea mea. O na mea uma o le amataga ia o puapuaga.”—Mataio 24:3, 7, 8.
Ma le tusa ai, o le taua na pa i le 1914 na oo mai faatasi ma oge mataʻutia, talu ai ona sa faaleagaina le tulaga masani faalenatura e maua ai meaʻai mo le sili atu i le fa tausaga. Ae faapefea i “mafuie i lea mea ma lea mea”? I le sefulu tausaga na mulimuli mai i le 1914, e lē itiiti mai i le sefulu mafuie mataʻutia na fasiotia ai le sili atu i le 350,000 tagata. (Tagai i le pusa.) E moni lava, na tofo le tupulaga o le 1914 i ‘le amataga o puapuaga.’ Ma talu mai ai lava, na amata ai ona oo mai e lē aunoa puapuaga e ala i mala faalenatura, oge, ma le tele anoanoai o taua.
Ae peitai, o le tala i le faavaeina o le Malo o le Atua i le lagi i le 1914 o se tala lelei ona o le Malo lena o le a na laveaiina le lalolagi mai le faafanoina. Faapefea? O le a na aveesea lotu faafiaamiotonu uma lava, pulega iʻuvale, ma taaʻiga leaga a Satani. (Tanielu 2:44; Roma 16:20; Faaaliga 11:18; 18:4-8, 24) E lē gata i lea, o le a na faafeao maia se lalolagi fou lea o le a “mau ai le amiotonu.”—2 Peteru 3:13.
E leʻi pine lava talu ona mavae le Taua Muamua a le Lalolagi, na amata ai loa e Tagata Aʻoga o le Tusi Paia, e pei ona lauiloa ai Molimau a Ieova i lena taimi, ona iloa lo latou faaeaga faatatau i le isi vala o le faailoga o le afio mai o Iesu o se Tupu. Na valoia e Iesu Keriso faapea: “E talaʻiina atu foi lenei tala lelei o le malo i le atu laulau uma, e fai ma molimau i nuu uma; ona oo mai ai lea o le gataaga.”—Mataio 24:14.
Mai lava i ni amataga iti i le 1919, sa faaauau ai pea e Molimau a Ieova e aunoa ma le faavaivai ona faasalalau atu “lenei tala lelei.” O le iʻuga, e faitau miliona mai atunuu e sili atu i le 200 ua aoaoina nei e avea o ni tagātanuu o le Malo o le Atua. Ma e maeu ni faamanuiaga o loo faatalitali mai i nei tagātanuu! O le a aveesea e le Malo taua, oge, solitulafono, ma mafatiaga. O le a oo lava foi ina ia foia maʻi ma le oti!—Salamo 46:9; 72:7, 12-14, 16; Faataoto 2:21, 22; Faaaliga 21:3, 4.
A o leʻi mavae atu le tupulaga o le 1914, ae o le a faataunuuina e le galuega talaʻi o le Malo lana fuafuaga. Na valoia e Iesu faapea, “O ia ona po e oo ai le puapuaga tele, e leai sona tusa talu le amataga o le lalolagi, ua oo lava i ona po nei; e le toe faapea foi amuli. A le faapuupuuina foi ia aso, e le faaolaina se tasi; a e faapuupuuina ia aso ona o e ua filifilia.”—Mataio 24:21, 22.
Aua neʻi faaseseina faapea o le tupulaga a o leʻi oo i le 1914 sa taulau. O le a lē faaauau pea tulaga o mea e pei ona iai i le taimi nei. O loo taatitia mai i luma ni suiga e ofo ai. Ae mo i latou e gaoioi ma le atamai, o loo iai faamanuiaga matagofie.
Seʻi faalogo atu la i upu a le perofeta o aso anamua: “Ia outou saili ia Ieova, outou uma ua agamalu i le nuu, . . . ia outou saili le amiotonu, ia outou saili le agamalu, atonu e lilo ai outou i le aso o le toasa o Ieova.” (Sefanaia 2:3) E mafai faapefea ona tatou faatatauina lenei fautuaga? O le a fesoasoani mataupu o loo sosoo mai e tali lena fesili.
[Faaopoopoga i lalo]
a Le matua o le Scenario of the Photo-Drama of Creation, i le 1914.
b Mo ni auiliiliga atili, tagai i le mataupu e 16 o le tusi E Mafai ona E Ola e Faavavau i Parataiso i Le Lalolagi, lomia ma faasalalauina e le Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Siata i le itulau 7]
Mafuie i le Sefulu Tausaga Mulimuli ane Talu mai le 1914
Aso: Atunuu: Ē Maliliu:
Ianuari 13, 1915 Avezzano, Italia 32,600
Ianuari 21, 1917 Bali, Indonesia 15,000
Fepuari 13, 1918 Itumalo o Kwangtung, i Saina 10,000
Oketopa 11, 1918 Puerto Rico (sisifo) 116
Ianuari 3, 1920 Veracruz, Mekiseko 648
Setema 7, 1920 Reggio di Calabria, Italia 1,400
Tesema 16, 1920 Itumalo o Ningsia, i Saina 200,000
Mati 24, 1923 Itumalo o Szechwan, i Saina 5,000
Me 26, 1923 Iran (matu i sasae) 2,200
Setema 1, 1923 Tokyo-Yokohama, Iapani 99,300
Mai le faasologa o “Mafuie Mataʻutia o le Lalolagi” i le tusi Terra Non Firma, a James M. Gere ma Haresh C. Shah.