Lomiga Faale-Tusi Paia I LE INITANETI
Lomiga Faale-Tusi Paia
I LE INITANETI
Faa-Samoa
ā
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • ʻ
  • TUSI PAIA
  • LOMIGA
  • SAUNIGA
  • w98 11/1 itu. 19-23
  • O le Faafiafiaina o Ieova o Lo‘u Naunautaiga Sili Lea

Leai se vitiō o maua i lenei vaega.

Faamalie atu na iai se faalētonu i le kopiina o le vitiō.

  • O le Faafiafiaina o Ieova o Lo‘u Naunautaiga Sili Lea
  • Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1998
  • Tamaʻi Ulutala
  • Mataupu e Taitutusa
  • Se Olaga o le Auaunaga Tuuina Atu
  • Tofotofoga o le Faatuatua i le Aʻoga
  • Tofotofoina Loʻu Solitū Faa-Kerisiano
  • Gaoioiga Toe Faafouina Ina ua Faasaolotoina
  • Se Olaga Faaoaina e Tauia
  • Auauna Atu i Lalo o le Tausiga Alofa a Ieova
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1996
  • Ua Maua e se Tama Mātuaoti ua Tuulafoa‘iina se Tamā Alofa
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—2005
  • E Silia i le 50 Tausaga o ‘Alu Atu’ Pea
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1996
  • Maumauaʻi e Avea ma Fitafita a Keriso
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova (Su‘esu‘ega)—2017
Faitau Atili
Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1998
w98 11/1 itu. 19-23

O le Faafiafiaina o Ieova o Loʻu Naunautaiga Sili Lea

E PEI ONA FAAMATALAINA E THEODOROS NEROS

Na matala le faitotoa o le sela na ou iai, ma valaau mai le leoleo: “O ai lea e igoa ia Neros?” Ina ua ou faailoa atu o aʻu, ona ia faatonu mai lea: “Tu i luga. O le a matou faasalaina oe i le oti.” O le mea lena na tupu i le nofoaga o fitafita i Korinito, i Eleni, i le 1952. Aisea na faapea ai ona matuā lamatia loʻu ola? A o lei faamatalaina atu lena mea, seʻi oʻu taʻu atu puupuu muamua loʻu talaaga.

E TUSA o le tausaga e 1925, na faafesootai ai loʻu tamā e Tagata Aʻoga o le Tusi Paia (e pei ona iloa ai Molimau a Ieova i lena taimi). E lei umi ae avea loa o ia ma se tasi o i latou ma ia tufaina atu ona talitonuga i ona uso ma tuafāfine e toavalu, ma na fiafia uma i latou e talia upu moni o le Tusi Paia. Na faapena foi ona mātua. Mulimuli ane, ona ia faaipoipo lea, ma ou fanau mai ai i le 1929 i Agrinio, i Eleni.

Pagā ni tausaga matautia tele sa iai lena taimi i Eleni! Muamua sa iai le pulega faatautalatasi sauā a le taʻitaʻi sili o Metaxas. Ona oo lea i le 1939, pa le Taua Lona Lua a le Lalolagi, ma nofoia ai loa lava e le au Nasi le atunuu. Na faatetele le salalau o faamaʻi ma le fiaaai. O tino oti ua fefete o tagata na laʻuina ese atu i tamai uilipaelo. Na matuā iloatino le leaga matuitui i le lalolagi, faapena foi ma le manaomia o le Malo o le Atua.

Se Olaga o le Auaunaga Tuuina Atu

Ia Aokuso 20, 1942, a o potopoto se vaega o i matou mo le sauniga i fafo o Tesalonia, na faasino atu lo matou ovasia taimua i vaalele tau a Peretania o loo faapauu ifo pomu i le aai ma na ia faamamafa mai le ala ua puipuia ai i matou ona o le usitai i le timaiga ia ʻaua le lafoaia le faapotopotoina o i matou.’ (Eperu 10:25) I lena faatasiga, na matou feiloai ai i le matafaga, ma o aʻu le tasi o ē na tuuina atu mo le papatisoga. Ina ua matou ō ese mai le vai, sa matou tutū ai i se laina ae usuina e o matou uso ma tuafāfine Kerisiano se pese na latou faamālō mai ai ia i matou mo le filifiliga ua matou faia. Maeu se aso e lē mafai ona faagaloina!

E lei umi ona tuanai lena mea, ae tapueina loa i maʻua e leoleo ma avatu i le nofoaga o leoleo, a o ma asiasi atu ma se isi tama i tagata i la matou faiva mai lea fale i lea fale. Ina ia faamamafa mai faapea o lo latou manatu o i matou o ni tagata Komunisi ma o la matou galuega talaʻi sa faasaina, na latou sasaina ai i maʻua ma faapea mai: “E tutusa lava Ieova ma Stalin, tou mea vālea!”

Sa matuā aasa faigā taua i Eleni i lena taimi, ma na faateteleina le tetee i le faa-Komunisi. O le aso na sosoo ai na faasavavali atu ai i maʻua ma pāsia mai o ma fale ma o ma lima na saisai, pei o ni tagata amioleaga. Ae sa lē na o le pau lena o ni tofotofoga na ou oo i ai.

Tofotofoga o le Faatuatua i le Aʻoga

I le amataga o le 1944, a o oʻu aʻoga, sa faaauau pea ona nofoia e le au Nasi ia Tesalonia. I se tasi aso i le aʻoga, na fai mai ai se patele lotu Orthodox Eleni, o lo matou faiaʻoga o mea tau lotu, o le a fai saʻu suega i le lesona o le aso. Na fai atu isi tamaiti: “E lē o ia o se Kerisiano Orthodox.”

“Ae o ia o se ā?” na fesili atu ai le polofesa.

Na ou tali atu: “O aʻu o se tasi o Molimau a Ieova.”

“O se luko o loo i totonu o mamoe,” na ia alaga ai, a o tago mai toso atu aʻu ma faalava lana po i oʻu mata.

Na ou faapea ifo ia te au lava, ‘E faapefea ona mafai ona ū le luko e se mamoe?’

I nai aso mulimuli ane, na matou saofafai ai e tusa ma le toʻa 350 i matou i a matou laulau na saunia mo le ʻaiga i le aoauli. Na faapea mai lē na vaavaaia matou: “O le a fai e Neros le tatalo.” Na ou faia le tatalo lea e taʻua ‘Lo Matou Tamā e,’ lea na aʻoaʻo e Iesu i lona au soo, e pei ona faamauina i le Mataio 6:9-13. Sa lei fiafia i ai le taʻitaʻi, ma na ia fesili ita mai ai mai le mea sa nofo: “Aisea na e faia ai faapena le tatalo?”

Na ou fai atu, “Ona o aʻu o se tasi o Molimau a Ieova.” I lena foi mea na ia toe tago mai ai toso atu aʻu ma po loʻu alafau. Mulimuli ane i lena lava aso, na aami ai aʻu e se tasi faiaʻoga i lona ofisa ma faapea mai ia te au: “Lelei tele le mea ua e faia Neros, ia e pipiimau i lou talitonuga, ma aua e te faavaivai.” I lena po, na faalaeiau ai aʻu e loʻu tamā i upu ia a le aposetolo o Paulo: “O i latou uma foi o e loto ina nonofo ma le amio Atua ia Keriso Iesu, e sauaina i latou.”—2 Timoteo 3:12.

Ina ua uma laʻu aʻoga maualuga, sa tatau ai ona ou filifili po o le ā saʻu galuega ou te galue ai. Ona o fetauaiga i Eleni, na ou fesagai ai foi ma le mataupu e faatatau i le solitū faa-Kerisiano. (Isaia 2:4; Mataio 26:52) Na oo lava ina faasalaina aʻu i le falepuipui mo le 20 tausaga, i le amataga lava o le 1952, ona o loʻu musu e tau i lena vaitaimi faigata i le talafaasolopito o Eleni.

Tofotofoina Loʻu Solitū Faa-Kerisiano

A o oʻu nofo faapagota i nofoaga o vaegaau i Mesolóngion ma Korinito, na ou maua ai le avanoa e faamanino atu ai i taʻitaʻi o le vaegaau e faapea ona o loʻu loto fuatiaifo ua aʻoaʻoina i le Tusi Paia, o le a lē taitai ai lava ona avea aʻu ma se fitafita e lagolagoina so o se faiga lava faapolotiki. “Ua uma ona avea aʻu ma fitafita a Iesu,” o laʻu faamatalaga lea ma faasino i le 2 Timoteo 2:3. Ina ua uunaia aʻu ou te toe mafaufau, na ou fai atu o laʻu filifiliga sa lei faatatope ona faia ae sa ou matuā iloiloina faatasi ma le manatu i loʻu tuuina atu i le Atua ia faia lona finagalo.

O le iuga, na faamalosia ai aʻu e faia ni galuega, e ‘fafaga i le isi aso ae misi le isi aso, mo le 20 aso, ma e moe i luga o le fola simā o se sela pe ā o le tolu futu i le ono futu (e itiiti ifo i le mita ma le lua mita) le telē. Ma sa matou iai faatasi i lea sela ma isi Molimau e toalua! O le taimi la lea, a o oʻu iai i le nofoaga i Korinito, na valaauina ai aʻu mai le sela na ou iai ina ia faasalaina i le oti.

A o ma agaʻi atu i le nofoaga mo le faasalaga, na fesili mai le alii ofisa, “E leai lava sau tala e fia fai atu?”

“Leai,” na ou tali atu ai.

“E te lē tusi atu i lou aiga?”

“Leai,” na ou toe tali atu ai. “Ua uma ona latou iloa e ono faasalaina aʻu i le oti iinei.”

Na ma taunuu atu i le malae, ma na faatonuina aʻu ina ia ou tu e faalagolago i le puipui. O lea, na i lo le faatonuina o fitafita e fana aʻu, na faatonu atu le alii leoleo, “Avatu o ia i totonu.” O se faasalaga taufaasee, na fafau e tofotofoina ai laʻu faaiuga ua iai.

Mulimuli ane, na auina atu ai aʻu i le motu o Makrónisos, lea sa faasā ai ona ia te au nisi lava lomiga vaganā ai se Tusi Paia. Sa tuuina Molimau e toa sefulu tolu i se tamai fale e faaeseese ai mai le toeitiiti 500 pagota solitulafono. Peitai, sa iai lava auala na oo faananā mai ai lomiga ia i matou. Mo se faaaoaoga, i se tasi aso na auina mai ai ia te au se pusa o loukoúmia (o se ituaiga lole manaia). Na naunau le au siaki meli e tofo le loukoúmia ae lē ano ai i le mekasini o Le Olomatamata na nanā mai ai i lalo. E tala ai pea se tasi Molimau: “Na ʻai e fitafita loukoúmia, ae ‘ʻai’ e matou Le Olomatamata!”

Na oo mai ia i matou se kopi o le tusi na faatoʻā tatala i lena taimi o le What Has Religion Done for Mankind? ma na faaliliuina e se pagota Molimau sa iloa faa-Peretania. Na matou suesueina faatasi foi Le Olomatamata, ma faia faalilolilo a matou sauniga. Na matou manatu i le falepuipui e pei se aʻoga, o se avanoa e faamalosia ai lo matou itu faaleagaga. E sili i na mea uma, na matou fiafia auā na matou iloa o lo matou tumau i le faamaoni sa faafiafiaina ai Ieova.

O le falepuipui mulimuli na faasala ai aʻu o lea sa i Týrintha i Pelopónnisos i sasaʻe. Iina na ou iloa ai se leoleo sa mataʻi lelei mai la ma suesuega faale-Tusi Paia ma se tasi o uso pagota, sa ou faia. Maeu le faateia o aʻu ina ua ma feiloai ma lea leoleo i tausaga mulimuli ane i Tesalonia! Na avea o ia i le taimi lena ma Molimau. Mulimuli ane, na auina atu ai se tasi o lana fanau tama i le falepuipui, e lē ia auauna o se leoleo ae o se pagota. Na faafalepuipuiina o ia mo le mafuaaga lava lea e tasi na tuu ai aʻu i le falepuipui.

Gaoioiga Toe Faafouina Ina ua Faasaolotoina

Sa na o le tolu tausaga na ou falepuipui ai mai le 20 tausaga lea na faasalaina ai aʻu. Ina ua faasaolotoina aʻu, na ou filifili ai ou te nofo i Atenai. Ae peitai, na lei umi ae ou maʻi, i se isi ituaiga maʻi sela ma tatau ai ona ou toe foi i Tesalonia. Na faataotolia aʻu mo le lua masina. Mulimuli ane, na ma feiloai ai ma se teine amiolelei e igoa ia Koula, ma na ma faaipoipo ia Tesema 1959. I le 1962 na amata ai ona ia auauna o se paeonia, e pei ona taʻua ai faifeau galulue faataimi atoa a Molimau a Ieova. I le tolu tausaga mulimuli ane ai, na mafai ona ou faatasi ma ia i le galuega faapaeonia.

Ia Ianuari o le 1965, na tofia ai i maʻua i le galuega matagaluega, o le asiasia lea o faapotopotoga ina ia faamalosia i latou faaleagaga. I le taumafanafana o lena tausaga sa ma maua ai foi le faaeaga o le auai atu i se taimi muamua i se tauaofiaga tele itumalo, i Vienna, i Oseteria. Sa lē pei o faatasiga ia na matou faia i Eleni lea na matou feiloai faalilolilo ai i le togavao ona sa faasāina la matou galuega. I le agaʻi atu i le iuga o le 1965, na valaaulia ai i maʻua e galulue i le ofisa o le lālā o Molimau a Ieova i Atenai. Peitai ona o faafitauli tau i le soifua maloloina na oo i nisi o oʻu tauaiga, na tatau ai ona ma toe foi atu i Tesalonia i le 1967.

A o feagai ma le tausiaina o tiute tauave faaleaiga, na ma faaauau lava foi ona matuā pisi i le galuega faaevagelia. I se tasi taimi, a o oʻu talanoa atu i loʻu tauusoga o Kostas, na ou faamatala ai ia te ia le matagofie o le faalapotopotoga a le Atua ma le alofa, autasi, ma le usiusitai i le Atua o loo iai. Na ia faapea mai, “E matuā matagofie moni ia mea pe afai e iai se Atua.” Na ia talia laʻu valaaulia ina ia iloilo po o iai se Atua pe leai. Na ou taʻua o le a ma auai i se tauaofiaga faava-o-atunuu a Molimau a Ieova i Nuremberg, i Siamani, ia Aokuso 1969. Na talosaga mai pe mafai ona matou ō, ma o lana uo o Alekos, o lē na suesueina foi le Tusi Paia ma i maʻua, na fia alu foi.

Sa matuā tulaga ese le mataina o le tauaofiaga i Nuremberg! Sa faia le tauaofiaga i le fale tele lava lea na faamanatu ai e Hitila ona manumalo faavaegaau. Na oo atu la matou aofia i se tumutumuga o le silia i le 150,000, ma na atagia mai le iai o le agaga o Ieova i taualumaga uma. E lei leva mulimuli ane ae papatiso uma Kostas ma Alekos. O loo auauna uma nei i laʻua o ni toeaina Kerisiano, ma ua avea foi o la aiga ma ni Molimau.

Na ou amataina se suesuega ma se tamaitai fiafia. Na faailoa mai e lana tane o loo ia manao e suesueina o tatou talitonuga, ma e lei leva ae fai mai na ia valaauliaina le Susuga a Sakkos, o se aʻoaʻo o le lotu Orthodox Eleni, mo se faatalanoaina o talitonuga. Sa manao le tane e fai mai ni fesili ia i maʻua uma e toalua. Na ō mai le Susuga a Sakkos, ma se patele. O le tamaloa lea na matou asiasi atu i ai na amata i le faapea mai: “Muamua, ou te manao i le Susuga a Sakkos e na te taliina mai fesili e tolu.”

Na fesili atu le tamaloa ma faaali i luga le faaliliuga o le Tusi Paia lea na matou faaaogaina i a matou talanoaga, “Fesili muamua: Po o se Tusi Paia moni lava lenei, po o se Tusi Paia a Molimau?” Na tali le Susuga a Sakkos o se faaliliuga ua aloaia, ma na ia faamatalaina foi Molimau a Ieova o “ē alolofa tele i le Tusi Paia.”

I le faaauauina o le talanoaga, na fesili atu le tamaloa, “Fesili e lua: Po o Molimau a Ieova o ni tagata e amio mamā?” O le mea moni, na ia fia iloa pe faapeī ituaiga tagata ia ua amata ona aumea atu i ai lana avā. Na tali le aʻoaʻo faapea e mautinoa o i latou o tagata amio mamā.

“O le fesili lona tolu,” na faaauau atu ai le tamaloa, “Pe e totogi Molimau a Ieova?” “Leai,” o le tali lena a le aʻoaʻo.

“Ua maua tali i aʻu fesili, ma ua fai foi laʻu faaiuga,” o le faaiuga lena o le tala a le tamaloa. Talu mai lena taimi na faaauau mai ai lava lana suesuega faale-Tusi Paia ma e lei umi ae papatisoina o se tasi o Molimau a Ieova.

Se Olaga Faaoaina e Tauia

Na ou toe auauna o se ovasia matagaluega ia Ianuari 1976. I tausaga e ono mulimuli ane, na ou maua ai le faaeaga o le auai i le faatelevaveina o se ituaiga fou o talaʻiga i Eleni—le molimau atu i magaala. Ona oo lea ia Oketopa 1991, sa amata ai ona ma auauna ma laʻu avā o ni paeonia faapito. I nai masina mulimuli ane, sa faia ai soʻu taotoga o le fatu, lea e faafetai tele ai ona sa manuia. I le taimi nei ua lelei lava loʻu malosi tau soifua maloloina ua iai, ma ua mafai ona ou toe faia le galuega talaʻi faataimi atoa. O loo oʻu auauna foi o se toeaina i se tasi o faapotopotoga i Tesalonia, faapea ai ma le galulue faatasi ma le Komiti mo Fesoasoani Manaomia Faafomai a le matou oganuu e fesoasoani ia i latou o iai manaoga i togafitiga faafomai.

A o oʻu toe tepa atu i loʻu olaga, ua ou iloa ai le faamalieloto tele o le faia o mea e faafiafiaina ai le finagalo o lo tatou Tamā faalelagi. Ua ou fiafia lava ona sa ou taliaina i se taimi umi ua mavae lana valaaulia faatauanau mai e faapea: “Loʻu atalii e, ia poto oe, ma e faafiafia loʻu loto; ona ou mau tali ai lea i lē faifai mai.” (Faataoto 27:11) E aumaia moni ai lava le olioli i loʻu loto i le vaai atu i le faatelega i le lalolagi aoao o le faitau aofai o tagata faamaoni o loo ō mai i le faalapotopotoga a Ieova. Ina ia fai se sao i le faasaolotoina mai o tagata e ala i le upu moni o le Tusi Paia ma faapea ona faailoa atu ia i latou le faamoemoe o le ola e faavavau i se lalolagi fou amiotonu, o se faaeaga moni lava lea!—Ioane 8:32; 2 Peteru 3:13.

E matou te taumafai pea e faalaeiauina auauna talavou a Ieova ina ia fai ma o latou sini le faiva faataimi atoa, ia foai atu lo latou taimi ma o latou malosi ia te ia. O le mea moni, o le faatuatua ia Ieova ma le iai o le naunau fiafia i le faafiafiaina pea o lona finagalo, o le olaga pito sili lava lea ona faamalieina atoatoa e mafai e se tasi ona oo i ai!—Faataoto 3:5; Failauga 12:1.

[Ata i le itulau 21]

(Mai le tauagavale i le taumatau)

Auauna i le potukuka o Peteli i le 1965

Avatuina o se lauga i le 1970 a o faasaina la matou talaʻiga

Faatasi ma laʻu avā i le 1959

[Ata i le itulau 23]

Faatasi ma laʻu avā, o Koula

    Lomiga Faa-Samoa (1971-2026)
    Log Out
    Log In
    • Faa-Samoa
    • Lafo Faamatalaga
    • Faapolokalame
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aiāiga Faapitoa
    • Aiā Faaletulafono
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Lafo Faamatalaga