E Mafai e le Tusi Paia Ona Suia Olaga

O LE ā le māfuaaga na tuua ai e se fafine ua ova ma le 60 ona tausaga tapuaʻiga i tupua? Aiseā na tuua ai e se faifeʻau o se lotu Iapani lana galuega i le fale tapuaʻi Sinitō, ae avea ma faifeʻau talaʻi Molimau a Ieova? Na faapefea e se tamaʻitaʻi na vaetamaina a o pepe, ona feagai ma faalogona ua lē alofagia o ia? Ia faitau i tala a nei tagata.

“Ou te lē o toe nofo pologa i tupua.”​—ABA DANSOU

TAUSAGA FANAU: 1938

ATUNUU: BENIN I AFERIKA

TALAAGA: TAPUAʻI I TUPUA

OLAGA SA IAI: Sa ou ola aʻe i So-Tchahoué, o se nuu i se nofoaga faataufusi e lata i se vaituloto. E fai lafu povi, ʻoti, mamoe, puaa ma manufelelei a tagata o le nuu, ma e fagogota foʻi. Sa faaaogā vaa ma paopao e feoaʻi ai ona e leai ni auala o lo matou nuu. E masani ona fai fale o aiga i laau ma vao, a o nisi e fai i piliki. E matitiva le toʻatele, ae e lē tele se solitulafono e pei ona iai i taulaga.

A o ou laʻitiiti, na ave i maʻua ma loʻu uso e lo ma tamā i se nofoaga e aʻo ai faiga e tapuaʻia ai atua e nonofo i laau ma mea faapena. O lea ina ua ou matua, na ou tapuaʻi ai iā Dudua (Oduduwa), o se atua o se isi ituaiga i Aferika. Na ou fau se fale e tapuaʻia ai o ia ma ofo atu ai taulaga o ufi, uu manogi, sisi vao, moa, lupe ma isi manu. Na alu uma aʻu tupe i na mea ona e taugatā.

SUIA E LE TUSI PAIA LOʻU OLAGA: O loʻu suʻesuʻe i le Tusi Paia na ou iloa ai, o Ieova o le Atua moni e toʻatasi. Na ou malamalama ai foʻi, e inosia e ia le tapuaʻi i tupua. (Esoto 20:4, 5; 1 Korinito 10:14) Ina ua ou iloa le mea e tatau ona fai, sa tiaʻi uma aʻu tupua ma mea uma sa ou faaaogā e tapuaʻi ai. Ou te leʻi toe alu e vaai se faataulāitu, pe auai foʻi i aganuu masani, ma tū ma aga e faia i maliu.

E lē faigofie mo se tagata ua matua e pei o aʻu ona faia ni suiga faapena. Sa tetee uma aʻu uō, o aiga ma tuaoi, ma ula mai iā te aʻu. Ae sa ou talosaga atu iā Ieova ia ou maua le malosi e fai ai le mea ua tonu. Na faamāfanafanaina aʻu i upu mai i le Faataoto 18:10: “O le suafa o Ieova o le ʻolo malosi lea. E sola atu i ai o lē e amiotonu ma maua ai le puipuiga.”

O se isi mea na aogā iā te aʻu o le auai lea i sauniga a Molimau a Ieova. E faaalia mai e le ʻauuso Kerisiano le alofa, ma e ese loʻu fiafia ona e latou te taumafai e ola e tusa ai ma taʻiala a le Tusi Paia i amioga lelei. O na mea na ou mautinoa ai, o Molimau a Ieova le tapuaʻiga moni.

AOGĀ IĀ TE AʻU: O loʻu mulimuli i taʻiala a le Tusi Paia ua matuā faaleleia ai la matou mafutaga ma si aʻu fanau. E peiseaʻī ua matuu ese atu saʻu avega mamafa. Sa alu uma aʻu tupe i tupua e leai ni ola ae e aunoa ma se aogā na maua mai ai. A o lenei ua ou tapuaʻi iā Ieova, o lē ua saunia se vaifofō mo o tatou faafitauli uma. (Faaaliga 21:3, 4) Ua ou fiafia lava ona ou te lē o toe nofo pologa i tupua, ae ua ou pologa mo Ieova. Ona o ia, ua saogalemu ma malupuipuia ai loʻu olaga.

“Na ou saʻilia le Atua talu ona ou laʻitiiti.”—SHINJI SATO

TAUSAGA FANAU: 1951

ATUNUU: IAPANI

TALAAGA: FAIFEʻAU O SE LOTU IAPANI

OLAGA SA IAI: Na ou ola aʻe i se nuu i le itumalo o Fukuoka. O oʻu mātua o ni tagata lolotu, ma na aʻoaʻoina aʻu mai i loʻu laʻitiiti e faamamalu atua o le lotu Sinitō. A o ou laʻitiiti, ou te mafaufau pea i le faaolataga, ma o loʻu naunautaʻiga ia fesoasoani i ē puapuagatia. Ou te manatua a o ou aʻoga tulaga lua, na fesili ai la matou faiaʻoga po o ā matou mea e fai pe a matou matutua. Sa maualuga le faamoemoe o laʻu vasega e fia avea uma ma saienitisi, ae na ou fai atu, ou te fia auauna i le Atua, ona o le mea lenā sa ou miti i ai. Na toē laʻu vasega i le aamu iā te aʻu.

Ina ua uma aʻu aʻoga, na ou aʻoga loa i se aʻoga mo faiaʻoga faalelotu. O le taimi lenā na ma feiloaʻi ai ma se faifeʻau Sinitō e masani ona faitau i se tusi faavaa uliuli i lona taimi avanoa. I se tasi aso na fesili mai ai: “A Sato, e te iloa le tusi lea?” Ou te mātauina le faavaa o le tusi, ma na ou tali atu, “o le Tusi Paia.” Ona fai mai lea o ia: “E ao i tagata uma e fia avea ma faifeʻau Sinitō ona faitau i lenei tusi.”

Na ou alu loa ma faatau saʻu Tusi Paia, ma tuu i le fatatusi, ina ia faigofie ona iloa atu ma vaai faalelei. Ae e leʻi maua soʻu taimi e faitau ai ona o le pisi tele o laʻu aʻoga. Ina ua uma aʻu aʻoga, na ou galue loa o se faifeʻau Sinitō i se fale tapuaʻi. Ua taunuu le mea na ou miti i ai.

Na vave ona ou iloa, o le avea ma faifeʻau Sinitō, e lē o le mea lea na ou manatu i ai. E faale-alolofa pe manatu mamafa le toʻatele o faifeʻau i isi, ma e leai foʻi se faatuatua o le toʻatele o i latou. Na oo lava ina fai mai se faifeʻau e maualuga iā te aʻu: “A e fia agaʻi i luma, talanoa na o mea e faatatau i le poto salalau. E faasā le talanoa i mea faaleagaga.”

O tala faapena na ou lē fiafia ai i le lotu Sinitō. Na faaauau pea ona ou galue i le fale tapuaʻi, ae sa ou saʻiliʻili foʻi i isi lotu. E aunoa ma se lotu na ou maua ai se mea e sili atu. O le tele o loʻu suʻesuʻe i lotu, o le tele foʻi lenā o loʻu lē fiafia, ona sa ou lagona e leai se mea moni o iai i lotu.

SUIA E LE TUSI PAIA LOʻU OLAGA: O le 1988 na ma feiloaʻi ai ma se faifeʻau o le lotu Puta na uunaʻia aʻu e faitau le Tusi Paia. Sa ou manatua le faifeʻau Sinitō lea na fai mai ou te faia faapea, ma o le mea lenā na ou faia. A o ou faitauina le Tusi Paia, sa alu uma i ai loʻu mafaufau, ma o nisi taimi ou te faitau i le pō atoa seʻi oo i le oso aʻe o le lā.

O mea na ou faitau ai na ou fia tatalo ai i le Atua o loo taʻua i le Tusi Paia. Sa ou faataʻitaʻia le tatalo o loo i le Mataio 6:9-13. E taʻi lua itula ma ou faia lea tatalo, e faapena foʻi taimi ou te galue ai i le fale tapuaʻi Sinitō.

E tele mea na ou faitau ai na ou fia malamalama ai. O le taimi lea ua fai loʻu aiga, ma na ou iloa e fai e Molimau a Ieova lesona a tagata i le Tusi Paia, ona sa latou asia muamua loʻu toʻalua. Sa ou suʻeina se tamaʻitaʻi Molimau ma fesili i ai i mea ou te fia malamalama ai. E ese loʻu fiafia i lona faaaogā o le Tusi Paia e tali ai aʻu fesili. Na fai o ia i se alii Molimau e sau e fai aʻu lesona i le Tusi Paia.

E leʻi umi ae ou auai loa i sauniga a Molimau a Ieova. Ou te leʻi iloaina, ae sa iai foʻi ma ni Molimau sa ou lē faaaloalo i ai i le taimi ua teʻa. Ae sa latou fiafia e faafeiloaʻi aʻu ma le māfana.

Na ou iloa mai i sauniga, e finagalo le Atua ia alolofa ma āva tane i o latou aiga. Peitaʻi, e leʻi tele soʻu taimi mo si aʻu avā ma la ma fanau e toʻalua, ona na alu uma loʻu taimi i laʻu galuega faafaifeʻau. Ua ou iloa nei, o laʻu masani o le faalogo i tala a ē e ō mai i le fale tapuaʻi, ae e lē taitai ou faalogo i si aʻu avā.

E tele mea na ou aʻoaʻoina e uiga iā Ieova a o faia aʻu lesona, ma na ou fia mafuta atu ai iā te ia. Sa sili ona faagaeetia aʻu i upu o le Roma 10:13: “E faaolaina i latou uma o ē e valaau i le suafa o Ieova.” Na ou saʻilia le Atua talu ona ou tamaitiiti, a o lenei ua ou maua o ia.

Na oo mai iā te aʻu lagona o le lē toe fia galue i le fale tapuaʻi, ma sa ou popole lava i manatu ma tala a isi pe afai ou te tuua le lotu Sinitō. Ae ua leva na ou mafaufau, a ou maua le lotu o iai le Atua moni, e sui ai loa i inā laʻu lotu. O lea i le amataga o le 1989, sa ou faia le mea ou te iloa e saʻo. Na faamuta laʻu galuega i le fale tapuaʻi ae faamoemoe atu iā Ieova.

E leʻi faigofie ona tuu laʻu galuega i le fale tapuaʻi. Sa otegia aʻu e oʻu pule ma tauanau aʻu ou te nofo. Ae na sili ona faigatā loʻu alu e taʻu i oʻu mātua. A o ou alu atu i lo la fale, na tete loʻu moa ma pei e eeva oʻu vae i loʻu fefe ma popole. E tele taimi na ou tū ai ma tatalo iā Ieova mo le malosi.

O loʻu fefe tele, ou te leʻi vave talanoa ai i lea mataupu ina ua ou taunuu i le fale o oʻu mātua, e ui na umi se taimi o matou talatalanoa. Sa iʻu ina ou faamatala mea uma i loʻu Tamā, ina ua uma ni aʻu tatalo se tele. Na ou fai i ai, ou te lē toe lotu Sinitō, ona ua ou maua le Atua moni ma o le a ou auauna iā te Ia. Na mātua teʻi loʻu tamā ma na faanoanoa ai. Na ō mai nisi o lo matou aiga ma tauanau aʻu e aua le suia laʻu lotu. Ou te leʻi fia faatigā i ai, ae sa ou iloa foʻi o le mea tonu le auauna iā Ieova. Mulimuli ane, na talia e loʻu aiga laʻu faaiʻuga.

E ui ina ou lē toe faigaluega i le fale tapuaʻi, ae sa faigatā ona faateʻa ese ma loʻu mafaufau. Sa ou taumafai e faateʻa ese talitonuga ma aʻoaʻoga tuai sa mauaa iā te aʻu. Peitaʻi sa faigatā tele, ona e tele mea ou te vaai i ai e faamanatu mai ai oʻu talitonuga tuai.

E lua mea na aogā tele i aʻu taumafaiga. Muamua, sa ou suʻe uma mea i loʻu fale sa faaaogā i laʻu lotu tuai, o tusi, ata, ma isi mea taugatā, ma ave uma e susunu. Lona lua, sa ou taumafai ia tele taimi e matou te faatasitasi ai ma le ʻauuso Molimau. Sa matuā faalaeiauina ai lava aʻu i lo latou lagolagosua ma lo latou alolofa mai. Na oo ina mafai ona galo atu ai loʻu olaga tuai.

AOGĀ IĀ TE AʻU: Sa fai ma aʻu masani le lē ano i si oʻu toʻalua ma si aʻu fanau, ma na latou manatu ou te lē alofa iā i latou. Ae na oo ina māfana la matou mafutaga ina ua matou faifaimea faatasi, e pei ona aʻoaʻo mai i le Tusi Paia. Mulimuli ane, na ma auauna faatasi ma loʻu toʻalua iā Ieova. Ua matou autasi nei i le tapuaʻiga moni faatasi ma loʻu atalii, ma loʻu afafine ma lona toʻalua.

Pe a ou toe manatunatu i laʻu miti a o ou laʻitiiti e fia auauna i le Atua ma fesoasoani i isi, ua ou iloa nei, ua sili atu mea ua ou maua i lo o mea na ou manaʻo i ai. E lē mafai e upu ona faamatala loʻu loto faafetai iā Ieova.

“Sa iai se mea na misi i loʻu olaga.”​—LYNETTE HOUGHTING

TAUSAGA FANAU: 1958

ATUNUU: AFERIKA I SAUTE

TALAAGA: LAGONA UA LĒ ALOFAGIA

OLAGA SA IAI: Sa ou fanau i Germiston, o se taulaga e iai maina e galulue ai tagata, ma e tulelei toe e lē tele ai se solitulafono. Na vaetamaina aʻu e se ulugalii agalelei i le 14 aso o loʻu matua, ona e manatu oʻu mātua moni e la te lē mafaia ona tausia aʻu. Ae ina ua ou matua ma iloa lea mea, sa ou faapea, e leʻi alolofa oʻu mātua moni iā te aʻu. Sa ou manatu foʻi e lē malamalama oʻu mātua fai iā te aʻu ma e lē o i laʻua o loʻu aiga moni.

E tusa o le 16 o oʻu tausaga na amata ai ona ou alu i pa pia, ma e matou te faalogologo ai i fāʻili ma sisiva ma aʻu uō. Na amata ona ou ulaula i le 17 o oʻu tausaga. Sa ou fia paee e pei o teine aulelei i faasalalauga o sikareti. Na ou faigaluega i le aai tele o Johannesburg i le 19 o oʻu tausaga, ma e leʻi umi ae matou faauō ma nisi e lē lelei. E leʻi umi ae ou tautala i gagana masoā, malosi laʻu ulaula, ma ova laʻu inu i faaiʻuga o vaiaso.

Ae o aʻu o se tagata e gaoioi, toʻaga e fai faamalositino ma taalo soka ma isi taaloga. Ou te galue malosi foʻi i laʻu galuega, ma na ou lauiloa ai i mea tau komepiuta. O lea, na tele aʻu tupe e maua ma na manatu tagata e manaia loʻu olaga. Peitaʻi na ou lagona lava le lē fiafia, ona sa iai se mea na misi i loʻu olaga.

SUIA E LE TUSI PAIA LOʻU OLAGA: O loʻu suʻesuʻe i le Tusi Paia na ou iloa ai, o Ieova o le Atua alofa. Ua ia faaalia mai foʻi lona alofa i le foaʻi mai o lana Afioga le Tusi Paia. E peiseaʻī ua tusi mai o ia iā i tatou taʻitoʻatasi e faatonutonu ai o tatou ala. (Isaia 48:17, 18) Na ou iloa e tele ni suiga e ao ona ou faia pe a ou fia maua aogā mai i le taʻitaʻiga alofa a Ieova.

O se tasi o suiga na tatau ona ou faia, o aʻu uō. Sa ou mulimuli i fautuaga mai i le Faataoto 13:20: “O lē e savali ma tagata atamamai, e atamai ai o ia, a o lē e faifaimea faatasi ma tagata vālea, e leaga ai lava o ia.” Na aogā lea fautuaga iā te aʻu e tuu ai aʻu uō sa iai ae faauō i Molimau a Ieova.

O le mea sa sili ona faigatā ona tuu, o laʻu ulaula. A o faasolosolo ona tuu mālie atu, na tulaʻi mai ai foʻi ma se isi faafitauli. E silia ma le 30 pauna (13.6 kg) na faaopoopo o loʻu mamafa. Na ou faanoanoa ai lava ona ua faalētonu ai loʻu fika, ma e toeitiiti atoa le sefulu tausaga faatoʻā toe lusi na pauna. Peitaʻi na ou iloa o le mea tatau le tuu o le ulaula, ma sa ou tatalo atu pea iā Ieova, ma na ia foaʻi mai le malosi e mafai ai ona tuu.

AOGĀ IĀ TE AʻU: Ua sili atu ona ou malosi i le taimi nei. Ua ou fiafia ma ou te lē o toe taumafai e maua le fiafia mai i galuega, le taʻutaʻua ma ʻoa. Ae ua ou maua le fiafia i le faailoa atu i isi o aʻoaʻoga moni o le Tusi Paia. O lea, e toʻatolu nisi sa matou faigaluega faatasi ua aufaatasi ma i maʻua ma laʻu tane i le tapuaʻia o Ieova. A o leʻi maliliu nai oʻu mātua fai, sa ou faamatala i ai le folafolaga i le Tusi Paia e uiga i le toetutū mai i se lalolagi ua avea ma parataiso.

O le mafuta atu iā Ieova, ua mafai ai ona foʻia oʻu lagona o le lē alofagia, ma ua ou maua ai se aiga o ē e tapuaʻi iā te ia i le lalolagi aoao. Ua ou maua ai le toʻatele o tinā, tamā, tuagane, ma uso.—Mareko 10:29, 30.

[Ata i le itulau 12]

E faaalia mai e Molimau a Ieova le alofa faa-Kerisiano

[Ata i le itulau 13]

O le fale tapuaʻi Sinitō sa ou tapuaʻi ai