Ia Faaaʻoaʻo i Lē e Folafolaina Mai le Ola e Faavavau

1. O le ā le tomai e fesoasoani iā i tatou e faaaʻoaʻo ai i uiga o Ieova?

UA TUUINA mai e Ieova iā i tatou le tomai e tatou te malamalama ai i tulaga o isi tagata, e tusa pe e tatou te leʻi oo i ai. (Faitau le Efeso 5:1, 2.) E faapefea ona tatou faaaogāina ma le atamai lenā meaalofa mai i le Atua? O le ā e tatau ona tatou faia e puipuia ai lenā meaalofa?

2. O ā faalogona o Ieova pe a tatou mafatia?

² Ua folafola mai e Ieova iā i tatou se lumanaʻi matagofie e aunoa ma mafatiaga. E tulimataʻia e le ʻaufaauuina ma “isi mamoe” le ola e faavavau i le lagi po o le lalolagi. (Ioa. 10:16; 17:3; 1 Kori. 15:53) Peitaʻi, e malamalama Ieova i o tatou tigā pe a feagai ma mafatiaga. I le taimi ua mavae, sa tigā le finagalo o Ieova, ina ua mafatia ona tagata i Aikupito. “Na mafatia o ia i taimi o o latou mafatiaga.” (Isa. 63:9) I senituri ua mavae, ina ua fefefe tagata Iutaia i o latou fili a o toe fausia le malumalu, sa malamalama Ieova i o latou faalogona. Na fetalai atu Ieova: “O lē e paʻi atu iā te outou, ua paʻi o ia i le ʻiʻoimata o loʻu lava mata.” (Saka. 2:8) E pei ona alofa se tinā i lana pepe, e faapena faalogona alofa o Ieova i ana auauna ma naunau e fesoasoani iā i latou. (Isa. 49:15) E tatou te faaaʻoaʻo i le alofa o Ieova pe a tatou taumafai e malamalama i faalogona o isi, e ala i le mafaufau i o latou tulaga.​—Sala. 103:13, 14.

NA FAAAʻOAʻO IESU I LE ALOFA O LE ATUA

3. O ā faalogona o Iesu e faatatau i tagata?

³ Na malamalama Iesu i faalogona o tagata na mafatia, e ui e leʻi oo iā te ia na tulaga. O se faaaʻoaʻoga, sa ia malamalama i le faigatā o olaga o le toʻatele. Sa pepelo taʻitaʻi lotu iā i latou, ma faia le tele o a latou lava tulafono, ma na fefefe tagata i nei taʻitaʻi. (Mata. 23:4; Mare. 7:1-5; Ioa. 7:13) E ui e leʻi fefe Iesu i nei taʻitaʻi pe talitonu foʻi i a latou pepelo, ae sa ia malamalama i faalogona o tagata. O lea, ina “ua silasila atu o ia i le motu o tagata, ona mutimutivale ai lea o lona alofa iā i latou, auā ua pei i latou o mamoe ua faamanuʻalia ma agaleagaina, ua leai so latou leoleo mamoe.” (Mata. 9:36) Sa faaaʻoaʻo Iesu iā Ieova, e ala i le faaalia o le alofa ma le tigā alofa.​—Sala. 103:8.

4. Na faapefea i le vaai atu i mafatiaga o isi ona aafia ai Iesu?

⁴ I le taimi na vaai ai Iesu i mafatiaga o tagata, na ia fesoasoani iā i latou ona o le alofa. Sa pei o ia o lona Tamā. O se faaaʻoaʻoga, i se tasi o taimi ina ua māeʻa se malaga umi a Iesu ma ona aposetolo e talaʻi, sa latou lē lavavā ma manaʻomia ona mālōlō i se nofoaga filemu. Peitaʻi, na vaai atu Iesu i le toʻatele o tagata o loo faatalitali iā te ia. Sa ia malamalama o loo manaʻomia e tagata lana fesoasoani. O lea, e ui i lona lē lavā, ae na ia ʻaʻoaʻo atu i latou i le tele o mea.’—Mare. 6:30, 31, 34.

LE AUALA E TATOU TE FAAAʻOAʻO AI I LE ALOFA O IEOVA

5, 6. O le ā e tatau ona tatou faia, pe a tatou mananaʻo e faaaʻoaʻo i le alofa o Ieova? Aumai se faaaʻoaʻoga. (Tagaʻi i le ata i luga aʻe o le matua.)

⁵ E mafai ona tatou faaaʻoaʻo i le alofa o le Atua, e ala i le auala e tatou te feagai ai ma o tatou tuaoi. Seʻi mafaufau i le tulaga lenei: Sa mafaufau se uso talavou e igoa iā Aleni i se uso matua e faalētonu lana savali ma ua leaga foʻi lana vaai. Sa ia mafaufau foʻi i fetalaiga a Iesu: “E pei ona outou mananaʻo e faia mai e tagata iā te outou, ia faapea lava ona outou faia iā i latou.” (Luka 6:31) O lea na fesili ifo Aleni iā te ia lava: ʻO le ā ou te manaʻo e faia mai e isi iā te aʻu?’ Sa ia faapea ifo, ʻOu te manaʻo e taaalo faatasi ma isi.’ Peitaʻi, e lē mafai ona taalo lenei uso matua. O lea, e tatau iā Aleni ona fesili ifo, ʻPe afai o aʻu o le uso lea, o le ā ou te manaʻo e faia mai e isi iā te aʻu?’

⁶ E ui i le talavou o Aleni, ae sa ia mafaufau i ona faalogona o le a iai pe a oo ina matua. Sa ia faalogologo lelei i le taimi e talanoa ai ma le uso matua. O lea, na ia malamalama ai e faigatā ona faitau e le uso le Tusi Paia, faapea le savali i le talaʻiga mai i lea fale i lea fale. Sa iloa ai e Aleni auala e fesoasoani ai i le uso matua, ma na ia manaʻo e fai so o se mea e fesoasoani ai iā te ia. E tatou te faaaʻoaʻo iā Ieova, pe a tatou malamalama i faalogona o isi ma faaalia atu iā i latou le alofa.​—1 Kori. 12:26.

7. E faapefea ona tatou malamalama i mea o loo mafatia ai o tatou uso?

⁷ E lē faigofie ona tatou malamalama i mafatiaga o isi, aemaise pe afai e tatou te leʻi oo muamua i ai. O se faaaʻoaʻoga, o le toʻatele o uso o loo feagai ma tigā ona o maʻi o le tino po o ni manuʻaga, po ona ua aafia foʻi i le soifua matua. Ua matuā aafia faalogona o isi ona o le loto mafatia, tele o popolega, po o le faileagaina i aso ua mavae. O nisi mātua e tausia toʻatasi a latou fanau, pe e lē auauna foʻi isi sui o le aiga iā Ieova. E iai faafitauli o tagata uma, ma e eseese uma o tatou faafitauli. Peitaʻi, o le ā e tatau ona tatou faia pe a tatou mananaʻo e faaalia le alofa i isi ma fesoasoani i ai? E eseese manaʻoga o tagata taʻitoʻatasi. O lea, pe a tatou faalogologo lelei ma taumafai e malamalama i faalogona o lenā tagata, o le a iloa ai le auala sili e fesoasoani ai iā te ia. Atonu e mafai ona tatou faamanatu atu iā te ia faalogona o Ieova e faatatau i lona faafitauli, po o le fesoasoani foʻi iā te ia. O le faia faapea, ua tatou faaaʻoaʻo ai iā Ieova.​—Faitau le Roma 12:15; 1 Peteru 3:8.

IA FAAAʻOAʻO I LE AGALELEI O IEOVA

8. O le ā na fesoasoani iā Iesu e faaalia ai le agalelei?

⁸ Na fetalai le Alo o le Atua: “O le Silisili Ese, auā e agalelei mai o ia i ē e lē lotofaafetai ma ē amioleaga.” (Luka 6:35) Sa faaaʻoaʻo Iesu i le agalelei o le Atua. O le ā na fesoasoani iā te ia e faia faapea? Sa ia mafaufau i aafiaga o isi i le auala e gaoioi ma tautala ai. O se faaaʻoaʻoga, sa sau se fafine agasala ua tagi ma susū ai vae o Iesu. Na ia silafia ua salamō le fafine, ma mafaufau i lona mafatia pe a Ia tali atu i se auala e lē agalelei. O lea, sa ia faamālō atu i le fafine ma faamagalo o ia. Sa talanoa atu foʻi Iesu i le Faresaio i se auala agalelei, ina ua ia teena le gaoioiga sa faia e Iesu.​—Luka 7:36-48.

9. O le ā e fesoasoani iā i tatou e faaaʻoaʻo ai i le agalelei o Ieova? Aumai se faaaʻoaʻoga.

⁹ E faapefea ona tatou faaaʻoaʻo i le agalelei o le Atua? E manaʻomia ona tatou mafaufau muamua a o leʻi faia se faamatalaga po o se gaoioiga, ina ia tatou feutagaʻi ai ma isi i se auala agamalu, ma lē faatigā ai iā i latou. Na tusi Paulo: “E lē manaʻomia ona faamisa se pologa a le Alii, ae e tatau ona agamalu i tagata uma.” (2 Timo. 2:24) Seʻi mafaufau i le auala e tatou te tali atu ai i tulaga nei: I le galuega, o le ā le auala e te tali atu ai pe a lē faia i se auala lelei galuega a lou pule? Pe a auai mai i le sauniga se uso ua tele masina e lē o toe sauniga, o le ā sau faamatalaga e fai atu iā te ia? Pe a tatou auai i le talaʻiga, ae faapea mai se tasi o loo pisi, e faapefea ona tatou tali atu i se auala agalelei? Pe a fesili atu lau avā i le māfuaaga na e lē faailoaina atu ai iā te ia nisi o au fuafuaga, po o le a e talanoa atu iā te ia i se auala agalelei? Pe a tuu i tatou i tulaga o isi, ma mafaufau i le auala e latou te aafia ai i a tatou faamatalaga, o le a tatou tautatala ma gaoioi ai i se auala e faaatagia atu ai le agalelei o Ieova.​—Faitau le Faataoto 15:28.

IA FAAAʻOAʻO I LE ATAMAI O LE ATUA

10, 11. O le ā e fesoasoani iā i tatou e faaaʻoaʻo ai i le atamai o le Atua? Aumai se faaaʻoaʻoga.

¹⁰ E matuā atamai lava Ieova, ma pe a ia finagalo i ai e mafai ona ia iloa mea o le a tutupu i le lumanaʻi. E ui e lē mafai ona tatou iloa le lumanaʻi, ae e mafai lava ona avea i tatou o ni ē e atamamai. E faapefea? A o leʻi faia ni filifiliga, ia tatou mafaufau i aafiaga iā i tatou ma isi tagata. E lē tatau ona pei i tatou o tagata Isaraelu. E latou te leʻi mafaufau i āuga o lo latou lē usiusitaʻi i le Atua. E latou te leʻi mafaufau foʻi i la latou faiā ma Ieova, ma mea na ia faia mo i latou. O lea, na iloa ai e Mose o le a latou faia mea leaga. Na ia faapea atu: “O i latou o se nuu e aunoa ma se faautaga poto, e leai lava se malamalama iā i latou. Maʻimau pe ana latou atamamai! Ona latou mafaufau loloto ai lea i lenei mea. E latou te manatunatu i lo latou iʻuga.”​—Teu. 31:29, 30; 32:28, 29.

¹¹ E tatau ona tatou mafaufau lelei i āuga o a tatou gaoioiga, pe a tatou mananaʻo e faaaʻoaʻo i le atamai o Ieova. O se faaaʻoaʻoga, pe a tatou faia se tuugātala, e tatau ona tatou mafaufau i le malolosi o faalogona fetosinaaʻi. E lē tatau ona tatou muaʻi mafaufau pe fuafua e fai se gaoioiga e lamatia ai la tatou faiā ma Ieova. Nai lo o lea, e tatau ona tatou gaoioi e tusa ma le fautuaga atamai lenei: “O lē ua iai le utaga mamao e na te iloa atu le mala ma lafi ai, a o lē ua leai se poto masani e alu atu pea o ia ma malaia ai i āuga leaga.”​—Faata. 22:3.

ʻALOFIA MAFAUFAUGA LEAGA

12. E faapefea ona faaleagaina i tatou i o tatou mafaufauga?

¹² O le tagata atamai e na te iloaina, o ona mafaufauga e tai pei o se afi. E mafai ona aogā le afi iā i tatou pe a faaaogā lelei, e pei o le faaaogā e gasese ai meataumafa. Ae pe a lē faaeteete e mafai ona mū ai se fale ma feoti ai tagata. I se tulaga talitutusa, e lelei ona tatou mafaufau i mea e tatou te aʻoaʻoina mai iā Ieova. Ae pe a tatou mafaufau pea i feusuaʻiga lē mamā, ma faaāta i o tatou mafaufau le faia o mea leaga, o le a tatou faanaunau ai e faia mea leaga, ma iʻu lava ina tatou faatinoina. O lenā vala e faaleagaina ai la tatou faiā ma Ieova.​—Faitau le Iakopo 1:14, 15.

13. O le ā le ituaiga o olaga sa faaāta i le mafaufau o Eva?

¹³ Seʻi mafaufau i le auala na tuputupu aʻe ai i le uluaʻi fafine o Eva le faanaunauga e ʻaina “le laau e iloa ai le lelei ma le leaga,” lea na faasāina. (Kene. 2:16, 17) Na faapea atu le gata i le fafine: “E lua te lē oti lava. Auā ua silafia e le Atua, o le aso lava lua te aai ai e pupula ai o oulua mata, ona pei ai lea o oulua o le Atua, e iloa le lelei ma le leaga. Ua vaai atu le fafine i le fua o le laau e lelei i le ʻai ua manaʻo foʻi i ai auā ua manaia i le vaai.” O le ā le iʻuga? “Ona tago atu lea o ia i le fua ma ʻai ai. Ua ia avatu foʻi le fua i lana tane ina ua la faatasi, ma ua ʻai ai foʻi ma ia.” (Kene. 3:1-6) Sa tosina Eva i le manatu o Satani. Sa faaāta i lona mafaufau le lelei o le a iai le olaga pe a filifilia e ia lava le lelei ma le leaga, nai lo o le faatonu atu o le mea e fai. Pagā le leaga o na ituaiga o mafaufauga! O le agasala a lana tane o Atamu, ua ʻoo mai ai le agasala i le lalolagi, o le oti foʻi ona o le agasala.’​—Roma 5:12.

14. Ua faapefea ona fesoasoani mai le Tusi Paia iā i tatou e ʻalofia amioga lē mamā?

¹⁴ O le agasala a Eva i Etena e leʻi aofia ai le faia o feusuaʻiga lē mamā. Peitaʻi, na lapataʻi mai Iesu e faatatau i le faaāta i o tatou mafaufau o le faia o amioga lē mamā. Na ia faapea mai: “Ai se tasi e vaavaai pea i se fafine ma manaʻonaʻo i ai, ua uma ona mulilua ma ia i lona loto.” (Mata. 5:28) E lē gata i lea, na lapataʻi mai Paulo: “Aua neʻi muaʻi fuafua e faamalie tuʻinanau o le tino.”​—Roma 13:14.

15. O le ā le ituaiga o ʻoa e tatau ona tatou faaputuina, ma aiseā?

¹⁵ O se tasi o lamatiaga o le moomoo lea o se tasi ina ia mauʻoa ma lē uaʻi atu ai i le faamalieina o Ieova. O le mea moni, o ʻoa a se tagata mauʻoa “ua pei o se pā malupuipuia i lona lava manatu.” (Faata. 18:11) Na faamatala e Iesu se tala e faailoa mai ai le valea o se tagata “e faaputu ʻoa mo ia lava, ae e lē mauʻoa i le silafaga a le Atua.” (Luka 12:16-21) E fiafia Ieova pe a tatou faia mea e faafiafiaina ai o ia. (Faata. 27:11) Maʻeu lo tatou fiafia i le mauaina o lana faamaoniga, ona o loo tatou faaputuina “ʻoa i le lagi”! (Mata. 6:20) O le mauaina o se faiā lelei ma Ieova, o le ʻoa lea e sili ona tautele e mafai ona tatou mauaina.

AUA NEʻI SOONA POPOLE

16. O le ā se tasi o auala e pulea ai le popole?

¹⁶ O le taumafai e faaputu “ʻoa o le lalolagi,” e oo mai ai le tele o popolega. (Mata. 6:19) Na faaaogā e Iesu se talafaatusa e faailoa mai ai, “o le popole i mea a lenei lalolagi ma le malosi taufaasesē o le ʻoa,” e mafai ona fetinaʻiina ai le upu o le Malo. (Mata. 13:18, 19, 22) O nisi tagata e popole i taimi uma i mea leaga e ono tutupu iā i latou. Ae pe a tatou soona popole, atonu o le a tatou mamaʻi ai, pe amata foʻi ona mou atu lo tatou faatuatua iā Ieova. Nai lo o lea, ia tatou faatuatuaina Ieova, ma manatua “o popolega i le loto o le tagata e faavaivai ai le loto, a o tala lelei e olioli ai le loto.” (Faata. 12:25) O lea, pe a e popole i se mea, ia talanoa atu i se tasi e auauna iā Ieova ma malamalama lelei iā te oe. E mafai ona faalaeiau oe e sou matua, o lau paaga faaipoipo po o se uō lelei foʻi ina ia maufaatuatuaina Ieova, ma fesoasoani iā te oe e faaitiitia ai ou popolega.

17. Ua faapefea ona fesoasoani mai Ieova iā i tatou ina ia fesagaʻia popolega?

¹⁷ E leai se tasi e sili atu ona malamalama i o tatou popolega nai lo o Ieova. Na tusi Paulo: “Aua neʻi popole i se mea, ae ia faailoa atu o outou manaʻoga i mea uma lava i le Atua, i le tatalo ma le faatoga, atoa ma le faafetai; ona leoleoina ai lea o o outou loto ma mafaufau i le filemu mai i le Atua, e silisili i mea uma lava e manatu i ai, e ala iā Keriso Iesu.” (Fili. 4:6, 7) Ia tatou mafaufau iā i latou e fesoasoani mai e puipuia i tatou mai i lamatiaga faaleagaga, e pei o uso talitonu, o toeaina, le pologa faamaoni, o agelu, Iesu faapea Ieova lava ia.

18. E faapefea ona fesoasoani iā i tatou mea e tatou te mafaufau ai?

¹⁸ E pei ona tatou aʻoaʻoina, o mea e tatou te mafaufau ai e mafai ona tatou faaaʻoaʻo ai i uiga o Ieova, e pei o le alofa. (1 Timo. 1:11; 1 Ioa. 4:8) O le a tatou fiafia pe a faaalia le alofa ma le agalelei i isi, pe a mafaufau i iʻuga lelei o mea o loo tatou faia, ma taumafai pea e ʻalofia le soona popole. O lea, seʻi o tatou faaaogā lelei le tomai ua tuuina mai i le Atua, e faaāta ai i o tatou mafaufau lo tatou faamoemoe, ma faaaʻoaʻo ai i le alofa, agalelei, atamai, ma le fiafia o Ieova.​—Roma 12:12.