O le ā le Uiga o le Upu Valoaga?
Tali a le Tusi Paia
O le upu valoaga, e uiga atu i se feʻau po o se faaaliga mai i le Atua. O loo taʻua i le Tusi Paia ʻna tautatala perofeta i mea na faailoa mai e le Atua e ala i le taʻitaʻiga a le agaga paia.’ (2 Peteru 1:20, 21) O le perofeta la, o se tasi e na te mauaina feʻau mai i le Atua ma faailoa atu i isi.—Galuega 3:18.
Na faapefea ona maua e perofeta feʻau mai i le Atua?
E eseese auala na faaaogā e le Atua e faailoa atu ai ona manatu i ana perofeta:
Tusitusiga. E faatasi ona faaaogā e le Atua lenei auala, ina ua ia tuuina atu iā Mose Tulafono e Sefulu na tusia i papamaa.—Esoto 31:18.
Feʻau tuugutu e ala mai i agelu. O se faataʻitaʻiga, na faaaogā e le Atua se agelu e taʻu atu iā Mose le feʻau e tatau ona ia faaoo atu iā Farao i Aikupito. (Esoto 3:2-4, 10) Pe a manaʻomia ona faailoa atu ni faaupuga maʻoti, na faatonu e le Atua agelu ina ia taʻu atu upu tonu na ia fetalai ai, e pei o le feʻau na ia faailoa atu iā Mose: “Ia e tusi i lalo upu nei, auā e tusa ma ia upu, ua ou osia ai se feagaiga ma oe atoa ma Isaraelu.”—Esoto 34:27.a
Faaaliga. E iai taimi e maua ai e se perofeta se faaaliga a o ala ma o loo ia iloa lelei mea o loo tutupu. (Isaia 1:1; Sapakuka 1:1) O nisi faaaliga e pei lava o se mea moni o loo tupu ma o loo aofia ai ma lē ua mauaina le faaaliga. (Luka 9:28-36; Faaaliga 1:10-17) Ae o nisi taimi, e maua e se tasi se faaaliga a o ala, ae o loo sioa pe e lē o malamalama lelei i mea o loo tutupu. (Galuega 10:10, 11; 22:17-21) Na faailoa atu foʻi e le Atua ana feʻau i se perofeta e ala i se miti a o moe.—Tanielu 7:1; Galuega 16:9, 10.
Taʻitaʻia o manatu ma le mafaufau. Na taʻitaʻia e le Atua manatu o ana perofeta ina ia faailoa mai ai ana feʻau. O le uiga lenā o le faamatalaga a le Tusi Paia: “O Tusitusiga Paia uma e mai i le agaga o le Atua.” O le faaupuga “e mai i le agaga o le Atua” e mafai foʻi ona faaliliuina i le “mānava [i ai] o le Atua.” (2 Timoteo 3:16) Na faaaogā e le Atua lona agaga paia po o lona mana galue e “mānava” ai ona manatu i mafaufau o ana auauna. O le feʻau e mai i le Atua, ae na filifilia e perofeta faaupuga e faaaogā.—2 Samuelu 23:1, 2.
Po o taimi uma lava e faasino atu ai valoaga i mea o le a tutupu i le lumanaʻi?
E leai! E lē na o mea o le a tutupu i le lumanaʻi o loo faailoa mai i valoaga o le Tusi Paia. Ae o le tele o feʻau mai le Atua e faatatau atu i le lumanaʻi, e tusa pe e lē o faailoaina tuusaʻo mai. O se faataʻitaʻiga, na faaauau ona lapataʻia e perofeta a le Atua tagata Isaraelu e faatatau i o latou ala leaga. O na lapataʻiga na faailoa atu ai faamanuiaga e latou te maua i le lumanaʻi pe a utagia lapataʻiga, ma mala o le a oo iā i latou pe a latou lē faia faapea. (Ieremia 25:4-6) E faalagolago le iʻuga e oo i ai i le auala e filifilia e tagata Isaraelu e mulimuli ai.—Teuteronome 30:19, 20.
Faataʻitaʻiga o valoaga o le Tusi Paia e lē o faailoaina mai ai ni mea o le a tutupu
Ina ua talosaga atu tagata Isaraelu i le Atua mo se fesoasoani i se tasi taimi, na auina mai e le Atua se perofeta e faailoa atu i tagata Isaraelu, ua ia lē laveaʻia i latou ona o lo latou lē usiusitaʻi i ana faatonuga.—Faamasino 6:6-10.
Ina ua talanoa atu Iesu i se fafine Samaria, na ia faailoa atu faamatalaga e faatatau i le auala na ola ai le fafine, lea e lē iloa e se tasi seʻi vaganā ua faailoa mai i ai e le Atua. Na manatu le fafine o Iesu o se perofeta, e ui e na te leʻi faailoa atu ni mea o le a tutupu i le lumanaʻi.—Ioane 4:17-19.
Ina ua faamasinoina Iesu, na ufiufi e ona fili ona fofoga ma pō o ia, ona fesili atu lea: “Ia e vavalo mai! O ai na pōina oe?” E leʻi uiga atu la latou fesili i le valoia e Iesu o mea o le a tutupu i le lumanaʻi, ae na latou mananaʻo e faaaogā e Iesu le mana e faailoa atu ai po o ai na pōina o ia.—Luka 22:63, 64.
a E ui na foliga mai na fetalai tuusaʻo atu le Atua iā Mose i lenei faataʻitaʻiga, ae o loo faailoa mai i isi mau o le Tusi Paia, na faaaogā e le Atua agelu e faailoa atu le feagaiga o le Tulafono a Mose.—Galuega 7:53; Kalatia 3:19.