“O le Taimi e Alofa ai Ma le Taimi e ʻInoʻino ai”

“O LE Atua o le alofa lava ia.” Ua tuu e tagata o nisi atunuu nei faaupuga i totonu o faavaa, ma tautau i puipui o o latou fale. O le mea moni, o se faaupuga matagofie lenā e faamatala ai le Atua, o le faaaʻoaʻoga sili o le alofa.

O le toʻatele o tagata e latou te lē iloa e maua lenei faaupuga i le Tusi Paia. Na tusi le aposetolo o Ioane e faapea: “O lē e lē alofa, e na te lē iloa le Atua, auā o le Atua o le alofa lava ia.” (1 Ioane 4:8) Na tusi foʻi o ia e uiga i le alofa o le Atua i le lalolagi o tagata ua togiolaina: “O le alofa tele o le Atua i le lalolagi, na ia foaʻi mai ai lona Atalii e toʻatasi, ina ia lē fano tagata uma e faatuatua iā te ia, a ia maua le ola e faavavau.”—Ioane 3:16.

O le iloaina o lenei mea, e ono manatu ai nisi e lē o taimi uma e amanaʻia ai e le Atua a tatou mea e fai. O le auala o loo ola ai le toʻatele ua atagia mai ai lo latou manatu e faapea, e tusa lava po o le ā le auala e latou te amioaʻi ai, ae o le a lē faasalaina i latou e le Atua. Ae pe e moni lenā manatu? Pe e alofa le Atua i tagata uma, o ē e lelei ma ē e leaga? Pe e iai se taimi e ʻinoʻino ai le Atua?

Eseesega o le Alofa o le Atua ma le Taimi e ʻInoʻino Ai

Na taʻutino e le tupu poto o Solomona e faapea: “E iai le taimi e atofaina mo mea uma, e iai foʻi le taimi mo mea uma e tutupu i lalo o le lagi . . . o le taimi e alofa ai ma le taimi e ʻinoʻino ai.” (Failauga 3:1, 8) E tusa ai ma lenei mataupu silisili, e ui lava e alofa ma agalelei le Atua, ae e iai taimi e ʻinoʻino ai o ia.

Muamua lava, o le ā le uiga o le “ʻinoʻino” e pei ona faaaogāina i le Tusi Paia? Na taʻua i se tasi o tusi: “E tele uiga o le upu ʻʻinoʻino’ i le Tusi Paia. E mafai ona uiga atu i le ita leaga, ita faaumiumi, ma le manaʻo e faapuapuagatia isi. E ono pulea se tasi e lenā faalogona ma uunaʻia ai o ia ina ia faaoo le tigā i isi.” O le uiga lenā ua tatou masani ai, ma ua tatou vaaia aafiaga o lenei ituaiga o ʻinoʻino i le lalolagi atoa. Ua faapea atili mai lenā tusi: “E mafai foʻi ona uiga atu le ʻʻinoʻino’ i le lē fiafia i se mea, ae e aunoa ma le fia faaleagaina o lea mea.”

O le a tatou iloiloina nei le uiga lona lua o le upu ʻinoʻino. E faasino atu i le matuā toʻatamaʻi, matuā ʻinoʻino, ae e lē o le manaʻo e faapuapuagatia pe faanaunau foʻi ina ia faatigā i isi. Pe e iai i le Atua lea ituaiga o ʻinoʻino? Seʻi mātau le manatu o loo i le Faataoto 6:16-19: “E ono mea e ʻinoʻino i ai Ieova; ioe, e fitu mea e matuā inosia lava e ia: o mata faamaualuga, o le laulaufaiva pepelo, o lima e sasaa le toto o ē e lē sala, o le loto e fafau faufauga leaga, o vae e vave ona tamoʻe e fai le mea leaga, o le molimau pepelo e na te faia tala sesē, ma so o se tasi e faatupuina maseiga i le va o uso.”

E pei ona mātauina, e iai amioga patino e inosia e le Atua. Peitaʻi, e lē faapea ai e ʻinoʻino o ia i le tagata o loo faia na mea. E na te amanaʻia māfuaaga tatau e latou te faia ai faapea, e pei o vaivaiga faaletagata, siʻomaga, o le auala na ola aʻe ai, ma le faia foʻi ma le lē iloa o se mea. (Kenese 8:21; Roma 5:12) Na taʻua e le tusitala o le Faataoto se faaaʻoaʻoga lelei e faamatalaina ai lenei mea: “E aʻoaʻia e Ieova o lē e alofa i ai, e pei foʻi ona faia e le tamā i lona atalii o lē ua ia alofa i ai.” (Faataoto 3:12) Atonu e inosia se tamaitiiti ona o lona lē usitaʻi, ae e tumau pea le alofa o le matua i lana tama ma faia mea uma e na te mafaia, ina ia aʻoaʻi o ia e sui mai i ana amioga leaga. O le alofa foʻi la o Ieova ua ia saunia ai se auala e mafai ona faasaoina ai le tagata agasala.

Le Taimi e Taʻutonuina ai le ʻInoʻino

Ae faapefea la pe afai e iloa e se tasi le finagalo o le Atua, ae e na te lē fia faia? O le a lē fiafia le finagalo o le Atua iā te ia ma lē maua ai Lona alofa. Ua ia faatupuina le ʻinoʻino o Ieova pe afai e faaauau pea ona ia faia ma le loto iai amioga e ʻinoʻino i ai o Ia. O se faaaʻoaʻoga, ua faapea mai le Tusi Paia: “ E suʻesuʻe e Ieova o lē e amiotonu atoa ma lē e amioleaga, e inosia lava e Ia le tagata e fiafia i le faasauā.” (Salamo 11:5) E lē faamagaloina ē e lē salamō e pei ona faaalia manino mai e le aposetolo o Paulo i lana tusi i tagata Eperu: “Afai ua tatou faia pea le agasala ma le loto i ai ina ua uma ona tatou talia le poto saʻo i le upu moni, e lē toe iai se taulaga mo a tatou agasala, ae e na o le faatalitali atu ma le matataʻu i le faamasinoga, ma le fuā e mumū e pei o se afi e faaumatia ai o ē e tetee atu.” (Eperu 10:26, 27) Aiseā e faia ai e se Atua alofa lenā tulaga?

Pe afai e faia pea ma le loto iai e se tagata se agasala matuiā, ona iʻu lea ina mauaa le amioleaga iā te ia ma lē mafai ai ona toe suia. Atonu o le a avea o ia ma sē e faia amioga matagā, e matuā leaga, ma lē manaʻo e sui ona ala. E faatusaina e le Tusi Paia se tagata faapena i se nameri e lē mafai ona toe suia ona ila. (Ieremia 13:23) O le lē faaalia o le salamō, ua faia ai e se tasi le agasala e taʻua o le “agasala [e] faavavau,” lea e lē mafai ona faamagaloina.—Mareko 3:29, Tusi Paia Samoa—Lomiga o le 1969.

E moni lenā manatu iā Atamu ma Eva, ma e faapena foʻi Iuta le Sekara. Talu ai na faia Atamu ma Eva o ni tagata lelei atoatoa, ma sa manino ma malamalama lelei i laʻua i le faatonuga na tuuina i ai e le Atua, e mautinoa la sa la faia ma le loto iai le agasala ma e leai se faamolemolega mo i laʻua. O le fetalaiga a le Atua na fai atu iā i laʻua i se taimi mulimuli ane, e iloa ai e la te leʻi maua se isi avanoa e salamō ai. (Kenese 3:16-24) E moni lava o Iuta e lē lelei atoatoa, peitaʻi sa avea o ia o sē e faalata, e ui lava na tele taimi sa faifaimea faatasi ai ma le Alo o le Atua. Sa faasino atu Iesu iā Iuta o le “atalii o le faaumatiaga.” (Ioane 17:12) O loo faailoa mai foʻi i le Tusi Paia ua leva ona avea le Tiapolo ma sē e faia ma le loto iai le agasala, ma ua mauaa iā te ia le amioleaga. (1 Ioane 3:8; Faaaliga 12:12) O i latou nei ua tatau iai le ʻinoʻino o le Atua.

Peitaʻi, ua faamautinoa mai iā i tatou, e lē faapea ua leai se vaifofō mo ē uma ua agasala. E matuā onosaʻi mai Ieova ma e lē fiafia e faasalaina ē e faia ma le lē iloa le agasala. (Esekielu 33:11) Ua valaaulia i latou ina ia salamō ma maua le faamagaloga. Ua faapea mai le Tusi Paia: “Ia lafoaʻi e le tagata amioleaga lona ala, ia lafoaʻi foʻi e le tagata faufau leaga ona manatu; ma ia foʻi mai o ia iā Ieova, o lē e alofa mutimutivale iā te ia, ma lo tatou Atua, auā e na te matuā faamagaloina lava.”—Isaia 55:7.

Se Vaaiga Paleni i le Alofa ma le ʻInoʻino

E manino mai, ina ia avea o ni ē e faaaʻoaʻo i le Atua, e tatau i Kerisiano moni ona iloa le “taimi e alofa ai” ma le “taimi e ʻinoʻino ai.” O faalogona ootia e mafai ona lē paleni ai le vaaiga a se tasi i le alofa ma le alofa mutimutivale. Peitaʻi, e mafai i upu a le soo o Iuta ona fesoasoani iā i tatou, ina ia iai pea se vaaiga paleni i le faaalia o le alofa mutimutivale ma le ʻinoʻino i le agasala: “Ia faaauau ona alolofa mutimutivale i isi, ae ia faia ma le mataʻu, ma ia outou ʻinoʻino i le ofu ua pisia i le tino.” (Iuta 22, 23) O lea la, e ao ona tatou ʻinoʻino i le leaga, ae e lē o le tagata o loo faia na mea leaga.

Ua faatonuina foʻi Kerisiano ina ia faaalia le alofa i o latou fili e ala i le faia i ai o mea lelei. Na fetalai Iesu: “Ia alolofa atu pea i o outou fili ma tatalo pea mo ē ua sauāina outou.” (Mataio 5:44) O le māfuaaga lenā e talaʻia ai pea e Molimau a Ieova le tala lelei o le Malo o le Atua i o latou tuaoi, e ui lava e lē talilelei mai nisi i la latou feʻau. (Mataio 24:14) O le vaai i faafitauli e tusa ai ma le manatu o le Tusi Paia, ua manatu ai Molimau e mafai ona avea so o se tagata ma auauna a Ieova, ma maua lona alofa ma le alofa mutimutivale. Pe afai e lē talisapaia, teena, pe e sauāina i latou ona o a latou taumafaiga e fesoasoani i tagata, e latou te mulimuli i le fautuaga a le aposetolo o Paulo: “Ia faamanuia atu pea i ē ua sauā mai . . . Aua le taui atu le leaga i le leaga i se tasi.” (Roma 12:14, 17) E latou te manatua pea, o Ieova e filifilia po o ai e tatau iai lona alofa ma o ai e ʻinoʻino iai. O ia o le Faamasino sili e faia le faaiʻuga po o ai e tatau i ai le ola ma le oti.—Eperu 10:30.

Ioe, “o le Atua o le alofa lava ia.” E ao la iā i tatou ona faaalia le talisapaia mo lona alofa, ma fai taumafaiga e suʻesuʻe po o le ā lona finagalo ma ia faia. E fiafia Molimau a Ieova i lou vaipanoa e fesoasoani iā te oe e aʻoaʻo mai i lau Tusi Paia le finagalo o le Atua, ma pe faapefea foʻi ona e faatatauina i lou olaga. O le faia faapea, o le a e ʻalofia ai le ʻinoʻino mai o le Atua, ae o le a e fiafia ai i le mauaina o lona alofa.

[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 23]

“E ono mea e ʻinoʻino i ai Ieova; ioe, e fitu mea e matuā inosia lava e ia: o mata faamaualuga, o le laulaufaiva pepelo, o lima e sasaa le toto o ē e lē sala, o le loto e fafau faufauga leaga, o vae e vave ona tamoʻe e fai le mea leaga, o le molimau pepelo e na te faia tala sesē, ma so o se tasi e faatupuina maseiga i le va o uso.”—FAATAOTO 6:16-19

[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 24]

“Afai ua tatou faia pea le agasala ma le loto i ai ina ua uma ona tatou talia le poto saʻo i le upu moni, e lē toe iai se taulaga mo a tatou agasala, ae e na o le faatalitali atu ma le matataʻu i le faamasinoga.”—EPERU 10:26, 27

[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 25]

“Ia lafoaʻi e le tagata amioleaga lona ala, ia lafoaʻi foʻi e le tagata faufau leaga ona manatu; ma ia foʻi mai o ia iā Ieova, o lē e alofa mutimutivale iā te ia . . . e na te matuā faamagaloina lava.”—ISAIA 55:7

[Ata i le itulau 24]

E aʻoaʻi e se matua alofa lana tama ina ia fesoasoani iā te ia

[Ata i le itulau 25]

E toʻatele pagota ua maua aogā mai i le alofa ma le alofa mutimutivale o le Atua