-
Na Valoia e Tanielu le Oo Mai o le MesiaO ā Aʻoaʻoga Moni a le Tusi Paia?
-
-
FAAOPOOPOGA
Na Valoia e Tanielu le Oo Mai o le Mesia
E FANAU Iesu ua silia i le 500 tausaga talu le taimi na iai le perofeta o Tanielu. Ae na faailoa atu e Ieova iā Tanielu ni faamatalaga e iloa ai le taimi tonu e faauuina pe tofia ai Iesu e fai ma Mesia, po o le Keriso. Na fetalai atu le Atua iā Tanielu: “E ao ona e iloa ma ia e malamalama, e amata mai i le alu atu o le poloaʻiga e toe fausia ma toe atiina aʻe Ierusalema seʻia oo atu i le Mesia le Taʻitaʻi, e fitu vaiaso atoa foʻi ma vaiaso e ono sefulu lua.”—Tanielu 9:25.
Ina ia iloa le taimi e oo mai ai le Mesia, e tatau ona tatou iloa muamua po o afea e amata ai le vaitaimi lea e taunuu atu i le oo mai o le Mesia. E tusa ai ma le valoaga, “e amata mai i le alu atu o le poloaʻiga e toe fausia ma toe atiina aʻe Ierusalema.” O anafea na ʻalu atu ai le poloaʻiga’? Na taʻua e Neemia le tusitala o le Tusi Paia, na oo mai le poloaʻiga ina ia toe faia ma atiina aʻe pa o Ierusalema, i “le tausaga lona lua sefulu o le nofoaiga a le tupu o Aretaseta.” (Neemia 2:1, 5-8) Ua faamaonia e tagata o le talafaasolopito, o le uluaʻi tausaga na pule ai Aretaseta o le 474 T.L.M. O lea la, o le tausaga lona 20 o lana pulega, o le 455 T.L.M. O le tausaga la e amata ai ona faitau le valoaga a Tanielu e uiga i le Mesia, o le 455 T.L.M.
Na faailoa mai e Tanielu le umi o le vaitaimi, ona oo mai lea o le “Mesia le Taʻitaʻi.” Ua taʻua i le valoaga, e “fitu vaiaso atoa foʻi ma vaiaso e ono sefulu lua”—a tuufaatasi e 69 vaiaso. O le ā le umi o lenei vaitaimi? Ua faapea mai isi faaliliuga o le Tusi Paia, o nei vaiaso e faasino atu i vaiaso o tausaga ae lē o vaiaso e taʻifitu aso. O le vaiaso e tasi e faasino atu i tausaga e fitu. Na masani tagata Iutaia anamua i vaiaso o tausaga, po o le taʻifitu tausaga. O se faaaʻoaʻoga, e taʻifitu tausaga ma latou faamanatuina le tausaga o le Sapati. (Esoto 23:10, 11) O lea la, o le 69 vaiaso faavaloaga o lona uiga e 69 faatele i le 7 tausaga, e maua ai le aofaʻi e 483 tausaga.
A faitau la le 483 tausaga e amata mai i le 455 T.L.M., ona taunuu lea i le 29 T.A. O le tausaga tonu lenā na papatiso ai Iesu ma avea ai ma Mesia!a (Luka 3:1, 2, 21, 22) Ioe, e ofoofogia le auala na faataunuu ai le valoaga.
a E 454 tausaga e amata mai le 455 T.L.M. e oo atu i le 1 T.L.M. Mai le 1 T.L.M. e oo atu i le 1 T.A. e tasi le tausaga (e leai se tausaga 0). Mai le 1 T.A. e oo atu i le 29 T.A., e 28 tausaga. Pe a faaopoopo nei aofaʻiga e tolu, e maua ai le 483 tausaga. Na “fasiotia” Iesu i le 33 T.A., i le vaiaso lona 70 o tausaga. (Tanielu 9:24, 26) Ia tagaʻi i le tusi Uaʻi Atu i le Valoaga a Tanielu! i le mataupu e 11, ma le Insight on the Scriptures, Tusi e 2 itulau e 899-901, ua lomia e Molimau a Ieova.
-
-
O Iesu Keriso, le Mesia na Folafolaina MaiO ā Aʻoaʻoga Moni a le Tusi Paia?
-
-
FAAOPOOPOGA
O Iesu Keriso, le Mesia na Folafolaina Mai
INA ia fesoasoani iā i tatou ia iloa le Mesia, na faaosofia ai e le agaga o Ieova le tele o perofeta anamua ina ia tusia ni faamatalaga e uiga i le fanau mai, le talaʻiga ma le maliu o lē ua folafola mai e laveaʻiina tagata. Na taunuu uma nei valoaga iā Iesu Keriso. E saʻo aʻiaʻi nei valoaga ma o loo faamatala auʻiliʻili mai. O se faaaʻoaʻoga, seʻi o tatou iloiloina ni valoaga ua faailoa mai ai mea na tutupu i le fanau mai o le Mesia, ma a o avea o ia o se tamaitiiti.
Na valoia e le perofeta o Isaia o le a tupuga mai le Mesia i le gafa o le tupu o Tavita. (Isaia 9:7) Ioe, na soifua mai Iesu i le gafa o Tavita.—Mataio 1:1, 6-17.
Na valoia e le perofeta o Mika, o lenei tama o le a avea ma pule mulimuli ane, ma o le a soifua mai o ia i “Peteleema Efarata.” (Mika 5:2) Ina ua fanau mai Iesu, e lua ni aai i Isaraelu na taʻua o Peteleema. Na tū le tasi aai e lata ane i Nasareta i le itu i mātū o le atunuu, ae tū le isi aai e lata ane i Ierusalema i Iuta. O le aai lea na lata ane i Ierusalema na taʻua muamua o Efarata. O le aai tonu lenā na soifua mai ai Iesu, e pei ona valoia mai!—Mataio 2:1.
Na taʻua foʻi e se isi valoaga o le Tusi Paia, o le a valaauina le Alo o le Atua “mai i Aikupito.” A o tamaitiiti Iesu, na ave o ia i Aikupito. Na toe foʻi ane ina ua oti Herota, ma faataunuu ai le valoaga.—Hosea 11:1; Mataio 2:15.
I le siata “Valoaga e Uiga i le Mesia,” o loo iai faamatalaga e uiga i le Mesia i mau o loo i lalo o le ulutala “Valoaga.” Faamolemole, ia faatusatusa nei mau i mau o loo i lalo o le ulutala “Faataunuuga.” O le faia faapea, o le a e talitonu atili ai i le moni o le Afioga a le Atua.
A o e iloiloina nei mau, ia manatua na tusia nei valoaga i le faitau selau o tausaga a o leʻi soifua mai Iesu. Na fetalai Iesu: “E tatau ona faataunuuina o mea uma ua tusia i le tulafono a Mose, ma le ʻau Perofeta ma Salamo e faatatau iā te aʻu.” (Luka 24:44) Ioe, e pei ona faamaonia i lau lava Tusi Paia, na taunuu moni lava nei valoaga!
-