Mataupu 39
E Faapefea Ona Ou Faalatalata i le Atua?
FAALATALATA—i le Atua? I manatu o le toʻatele o tagata, o le Atua e foliga mai o sē e lē o matuā naunau mai, o sē e tū mamao ese, o ‘Lē Faapogaia Mea’ e leai ni ona lagona māfana. O le pogai lena ua avea ai le manatu ina ia faalatalata atu ia te ia, o se mea e te lē toʻafimālie ai, pe oo foʻi lava ina e fefe ai.
Ae, atonu o le mea ua oo ia te oe, e tai pei lava o le mea na tupu i se tamaʻitaʻi talavou e igoa ia Lina. Na tausia aʻe Lina e ni mātua Kerisiano, ma ua ia faapea mai: “I taimi uma o loʻu olaga talavou [sefulu ma ona tupu tausaga] e seāseā lava ona ou misia se sauniga faa-Kerisiano, ma sa ou lē misia lava se masina ou te auai atu ai i le galuega talaʻi, peitaʻi ou te leʻi matuā atiina aʻe lava se faiā totino ma Ieova.”
Peitaʻi, o lou lava lumanaʻi, e faalagolago i lou faalatalata atu i le Atua. Na fetalai Iesu Keriso: “O le uiga lenei o le ola e faavavau, o loo latou ave i fale le poto e uiga ia te oe, le Atua moni e toʻatasi.” (Ioane 17:3, NW) O lenei “poto” e sili atu na i lo le tomai e aʻoaʻoina pe toe manatua ai ni mea moni—e mafai e se tagata e lē talitonu o loo soifua le Atua ona faia lena mea. E aofia ai le atiina aʻe o se faiā ma le Atua, ia avea ma ana uō. (Faatusatusa i le Iakopo 2:23.) E matuā ese lava ma le manatu lea e faapea e lē mafai ona faalatalata atu i ai, auā ua valaaulia i tatou e le Atua ina ia “saili . . . ma . . . iloa o ia,” auā “e le mamao o ia ma i tatou taitoatasi.”—Galuega 17:27.
Le Auala e Mafai Ona e Iloa ai le Atua
Po ua iai ea se taimi na e faataupupula atu ai i fetu o loo fepulafi mamao mai, faalogologo ma le ofo i le paʻō o le sami, lou faananau atu i se pepe aulelei o loo feleleaʻi solo, po o lou maofa i le matagofie o sina tamaʻi laulaau? O nei galuega uma a le Atua ua avea o se faaataga o le uigaese o lona malosi, lona atamai, ma lona alofa. O “mea e le vaaia [a le Atua] . . . e vaaia lava ia i le mafaufau i mea na faia, o lona mana faavavau lava lea ma lona Atua.”—Roma 1:19, 20.
Peitaʻi ane, e iai ma isi mea e manaʻomia ona e iloa e faatatau i le Atua na i lo na o mea o loo faaalia mai e le foafoaga. O lea ua saunia ai e le Atua lana Afioga tusia. O lena tusi ua faaalia mai ai le Atua, e lē o ia o se atua e leai sona igoa po o se malosi e leai ni ona lagona māfana, peitaʻi o ia o se Peresona moni e iai lona suafa. Ua faalauiloa mai e le faisalamo: “Ia outou iloa o Ieova o ia lava le Atua.” (Salamo 100:3) Ua faaalia mai foʻi e le Tusi Paia le ituaiga o Peresona o loo tauaveina lena suafa: “o le Atua alofa mutimutivale ma le alofa fua, e telegese lona toasa, a e tele le alofa ma le faamaoni.” (Esoto 34:6) O ana faamaumauga auiliili e faatatau i feutagaʻiga a le Atua ma tagata ua mafai ai ona tatou vaai atu a o gaoioi le Atua! O le faitauina la o le Tusi Paia, o se vaega sili ona tāua e faalatalata atu ai i le Atua.
Ia Maua le Fiafia i le Faitauina o le Tusi Paia
E ioeina, o le Tusi Paia o se tusi ua faigatā tele ona faitau ona o le telē. O le telē o lona tino mai ua masani ona fefefe ai talavou e faitau. Ua faitio mai foʻi nisi e faapea o le Tusi Paia o se tusi e fiu ai pe a faitau. E ui i lea, o le Tusi Paia, o le faaaliga lea a le Atua i tagata. O loo taʻu mai ai ia i tatou pe na faapefea ona tatou oo mai iinei ma po o fea foʻi o loo tatou agaʻi atu i ai. O loo faamanino mai ai le mea tonu lava e tatau ona tatou faia ina ia ola ai e faavavau i le Parataiso i le lalolagi. E mafai la faapefea ona fiu ai? E saʻo, e lē faigofie ona faitauina le Tusi Paia, ma o loo iai foʻi “nisi upu faamatalagatā.” (2 Peteru 3:16) Peitaʻi e lē manaʻomia ona avea le faitauina o le Tusi Paia e pei o se galuega e fiu ai.
Ua taʻua e le talavou o Malavini se faiga aogā ina ia avea ai le faitauina o le Tusi Paia o se mea faafiafialoto, i lona faapea mai: “Ou te taumafai e faaata i loʻu mafaufau le tulaga o se mea o loo oʻu faitauina, ma faafoliga o loo oʻu iai iinā.” Mo se faataʻitaʻiga, seʻi manatu i le tala o loo i le Tanielu mataupu e 6. Na i lo le faitau peiseai ua uma ona tupu, taumafai e faafoliga o oe o Tanielu. Ua puʻe faapagota oe i se moliaga uigaese o lou tatalo atu i lou Atua. O le ā le faasalaga? O le oti! Ua toso faatātā atu oe e fitafita Peresia i lou tuugamau—le lua o loo tumu i leona feʻai.
I sina paʻō e tau lē lagona atu, ua faataavale ese ai se maa telē o loo ufiufi ai le lua. Ua lagona atu le taalili feʻei mai o leona i lalo e oso fua ai lava le fefe. A o e gatete i lou fefe, ae ua lolofi ane fitafita a le tupu, o ē ua lafoina oe i lalo o le lua o le oti, ma toe faataavale ifo le maa e pupuni ai le lua. Ma a o ufitia oe i le pogisa, ae ua e faalogoina le oloolo atu o fulufulu o manu i lou tino . . .
Po o se faitauga ea e fiu ai? E matuā leai lava! Ae ia manatua: E te lē o faitau ina ia faafiafiaina ai oe. Taumafai e mafaufau i le mea o loo aʻoaʻo mai e le tala e uiga ia Ieova. Mo se faaaʻoaʻoga, po ua lē faataʻitaʻia mai ai ea i le mea na tupu ia Tanielu, e faataga e Ieova ana auauna ina ia fesagaʻi ma tofotofoga?
Taumafai foʻi e fai se faasologa faifai pea o le faitautusi. Pe afai e te faaaluina na o le 15 minute i aso taʻitasi e faitau ai le Tusi Paia, atonu o le a mafai ona e faitauina atoa ai le Tusi Paia i totonu o le tusa ma le tasi le tausaga! ‘Ia faaaogā lelei le taimi’ mai nisi gaoioiga na e lē matuā tāua naʻuā—e pei o le matamata TV. (Efeso 5:16) A o e matuā uaʻi atu i le faitauina o le Tusi Paia, e oo ai ina e lagona lou atili māfana atu i le Atua na i lo se isi lava taimi muamua.—Faataoto 2:1, 5.
O le Tatalo e te Faalatalata Atu ai ia te Ia
Na faapea mai se teine talavou ua sefulutolu ona tausaga e igoa ia Lavenia, “E faigatā ona faapea atu o loo iai se lua faiā totino ma se tasi pe afai e te lē o talanoa atu ia te ia.” Ona o Ieova o “le faafofoga tatalo,” ua ia valaaulia ai i tatou e talanoa atu ia te ia. (Salamo 65:2) Pe a tatou tatalo atu ma le faatuatua ia te ia, “pe afai tatou te ole atu ai se mea e tusa ma lona finagalo, e faafofoga mai o ia ia te i tatou.”—1 Ioane 5:14.
Na iloa e Lina (lea sa muaʻi taʻua) lenei manatu mai se mea na tupu moni ia te ia. E na te manatua sa iai se taimi patino i lona olaga, a o tutupu aʻe faafitauli ma mafatiaga, sa ia ‘tatalo faatauanau atu ai i aso e tele mo ni vaifofō o ona faafitauli.’ O le Atua, lea sa foliga e mamao ese mai ona mafaufauga, na oo ina foliga ua latalata atu i ai a o ia mauaina le malosi e foʻia ai ona faafitauli. O le isi talavou, e igoa ia Lei, sa faapena foʻi ona ia iloaina le tāua o le tatalo: “O nisi taimi e na o lou manaʻo lava e sasaa atu ou lagona mai le loto i se tasi, ma e leai se isi e sili atu ona lelei mo le sasaa atu i ai o na lagona na i lo o Ieova, auā e malamalama Ieova, ma e te iloa foʻi e na o ia lava e mafai ona matuā fesoasoani mai ia te oe.”
Ae po ua saunia ea le tatalo e na o se mapusaga mai faalogona ootia? E leai, ua faamautinoa mai e le Iakopo 1:2-5 ia i tatou e faapea, pe a fetaiaʻi ma tofotofoga eseese, e tatau ona tatou faaauau ona “ole atu ia i le Atua, o lē foai tele mai i tagata uma ma le le toe taʻutaʻua; ona foaiina mai ai lea ia te ia.” Atonu e lē aumaia e le Atua se lafitaga tatou te sosola ese atu ai mai le faafitauli, ae ua ia faamautinoa mai lo tatou mauaina o le atamai e faafetaiaʻia ai lena faafitauli! Atonu na te faamanatu atu ia te oe ni mataupu silisili o le Tusi Paia e fitoitonu i lena mataupu. (Faatusatusa i le Ioane 14:26.) Pe na te faamautinoa foʻi o loo uaʻi atu ou manatu i ni mataupu patino e ala i lau suʻesuʻega totino o le Tusi Paia pe i sauniga faa-Kerisiano. Ma ia aua neʻi galo, “na te le tuuina atu outou i le faaosoosoga e sili i se mea ua outou lavatia, a e sauni foi . . . se mea e sao ai.” Ioe, o le a ia lē tuulafoaʻia oe ina ia “lafotuina i lalo.” (1 Korinito 10:13; 2 Korinito 4:9) Pe te lē lagona ai ea la le latalata atu i le Atua, ona o le mauaina o lana fesoasoani i le foʻiaina o se tofotofoga?
Ae ia lē na o ou lava faafitauli e te tatalo atu ai. I le tatalo faaaʻoaʻo a Iesu, sa ia avatu ai le faamuamua i le faapaiaina o le suafa o Ieova, le oo mai o Lona Malo, ma le faataunuuina o le finagalo o le Atua. (Mataio 6:9-13) O le “faatoga, atoa ma le faafetai” o nisi foʻi na o mea e tāua tele i le tatalo.—Filipi 4:6.
Ae faapefea pe afai e faafaigatā ona e tatalo? Ia tatalo mo lena faafitauli! Ole atu i le Atua ina ia fesoasoani e tatala atu lou loto ia te ia. “Ia finafinau i le tatalo,” ma e oo mai le taimi o le a e iloa ai e mafai ona e talanoa atu ma le saʻoloto ia Ieova e pei lava ona e talanoa atu i se uō mamae. (Roma 12:12) Ua faapea mai le talavou o Maria: “Ua ou iloa e so o se taimi lava ou te fesagaʻi ai ma se faafitauli, e mafai ona ou liliu atu ia Ieova mo se taʻiala ma o le a ia fesoasoani mai ia te aʻu.”
E lē tau manaʻomia ona soona faalagilagi atu le Atua i se gagana faaviivii pe faalialia. Na faapea mai le faisalamo: “Ia outou momoli atu o outou loto i ona luma.” (Salamo 62:8) Taumafai ina ia silafia e ia ou faalogona, ou popolega. Ole atu ia te ia mo se fesoasoani i le faafetaiaʻia o ou vaivaiga. Ia tatalo mo lana faamanuiaga i lou aiga ma i ou uso Kerisiano. Ia faatoga atu mo lana faamagaloga i ni ou masei. Ia faafetai ia te ia i aso taʻitasi mo le meaalofa o le ola. Pe a oo ina avea le tatalo o se vaega faifai pea o lou olaga, e mafai ona faaooina atu ai oe i se faiā vavalalata ma le fiafia ma Ieova le Atua.
Ia Taʻutino Atu i le Lautele le Lua Faauōga ma le Atua
Talu ai o lea ua amata ona e olioli i se faauōga ma le Atua, po ua lē tatau ea la ona e naunau e fesoasoani i isi ia latou maua foʻi lena faiā tautele? O le mea moni, o se mea e tatau ona faia e i latou o ē mananaʻo e avea ma uō a le Atua, o lo latou ‘tautino atu lea i le lautele mo le mauaina o le faaolataga.’—Roma 10:10.
E amata ona faia e le toʻatele e ala i le tufa atu o lo latou faatuatua i isi i se tulaga lē fuafuaina, le talanoa atu i uō i le aʻoga, i tuaoi, ma tauaiga. Mulimuli ane, ona latou aufaatasi atu lea i Molimau a Ieova i la latou galuega o le talaʻi atu mai “lea fale ma lea fale.” (Galuega 5:42) Peitaʻi, mo nisi talavou, e faafaigatā tele ia i latou lenei galuega i le lautele. Ua faapea mai se tasi talavou Kerisiano: “Ou te iloa o le toʻatele o talavou e mamā e ō atu mai lea fale i lea fale. Latou te popole i ni manatu o a latou uō pe a vaai mai ia i latou.”
Peitaʻi, o le faamaoniga a ai e te matuā faatāuaina—o le faamaoniga a ē tou te tupulaga po o le faamaoniga a lau Uo faalelagi, o Ieova? Pe tatau ea ona e faatagaina le mataʻu po o le mā e punitia ai oe mai le mauaina o le faaolataga? Na faalaeiau mai le aposetolo o Paulo: “Ina tatou taofi mau ia i le faamoemoe ua tatou taʻutino atu ma le le fefoifoiai.” (Eperu 10:23) Ma o le a e iloaina, o le lava o lou aʻoaʻoina ma ni au sauniuniga, e mafai ai ona e maua le olioli moni i le galuega talaʻi!—1 Peteru 3:15.
I se taimi ua talafeagai, o le a tatau ai i lou talisapaia o lau Uo faalelagi ona uunaʻia ai oe e faia se tuuina atu ma le mausalī i le Atua ma faailogaina ai e ala i le papatisoga i le vai. (Roma 12:1; Mataio 28:19, 20) O le taʻutino atu i le lautele o le avea o se soo papatisoina a Keriso e lē o se mea e manatu māmā i ai. E aofia ai ‘lou lē usiusitai ia te oe lava’—le faataatia ese o ou lava faanaunauga totino ae muaʻi saʻili mea e finagalo i ai Ieova le Atua. (Mareko 8:34) E aofia ai foʻi le mātauliaina o oe faatasi ma le faalapotopotoga i le lalolagi aoao o Molimau a Ieova.
Ua taʻua e se talavou e igoa ia Ropeti: “Ou te iloa o le toʻatele o talavou e faatuutuu i le papatisoina. Latou te fefefe i le manatu faapea o le laasaga mulimuli lava lea e lē mafai ona latou toe ō ese mai ai.” E moni, e lē mafai ona toe tuumuli se tasi mai lona tuuina atu i le Atua. (Faatusatusa i le Failauga 5:4.) Peitaʻi “o le ua iloa e fai le mea lelei, a e le faia, o le agasala lea ia te ia”—pe papatiso po o le lē papatiso! (Iakopo 4:17) O le mataupu autū la, Pe te talisapaia le faauōga a le Atua? Po o uunaʻia ea oe ina ia e manaʻo e auauna atu ia te ia e oo i le faavavau? Ia aua la e te faatagaina le fefe e taofiofia ai oe mai le faalauiloa atu o oe o se uō a le Atua!
Manuia e Faavavau mo Uō a le Atua!
O le filifilia o le faauōga a le Atua o le a faaesea ai oe mai le lalolagi atoa. (Ioane 15:19) E ono avea oe ma taulaʻiga o tauemuga. E ono osofaʻia oe e faigatā, faafitauli, ma faaosoosoga. Ae ia aua lava neʻi e faatagaina so o se tasi po o so o se mea e soloiesea ai le lua faiā ma le Atua. Ua ia folafola mai lana lagolagosua mautinoa, i le fetalai mai: “Ou te le tuua lava oe, ou te le tuulafoai lava ia te oe.”—Eperu 13:5.
O lenei tusi, o se tasi lea o faamaoniga o le naunau mai o Ieova ma lana faalapotopotoga mo lou manuia e faavavau. Ma e ui ua lē mafai ona talanoaina uma au fesili ma ou faafitauli i lenei tusi, ae mautinoa ua sili atu nei ona e talisapaia na i lo i se isi lava taimi, le avea o le Tusi Paia ma puna e lē uma o le atamai! (2 Timoteo 3:16, 17) Pe a faalavelavea oe i ni faafitauli, ia saʻili atu i lena tusi paia. (Faataoto 2:4, 5) Pe afai o ou mātua o nisi e matataʻu i le Atua, o loo e mauaina la se isi puna o le atamai ma le lagolagosua faaleagaga—pe afai e tatala atu lou loto ia i laʻua.
Ae o le sili o na mea uma, ia e manatua o loo iai ia Ieova le Atua tali uma. O ia o le “fesoasoani silisili i puapuaga,” ma e mafai ona ia taʻitaʻia oe ina ia e sao mai so o se faigatā. (Salamo 46:1) O lea, ia e ‘manatua nei Lē na Faia oe i ona po o lou talavou.’ (Failauga 12:1) O le laasaga lena o le a olioli ai le finagalo o Ieova. (Faataoto 27:11) Ma o le auala lena e maua ai le ola e faavavau i se Parataiso e lē taitai ona mavae atu—o le taui lea o loo teuina e le Atua mo i latou e avea ma ana uō.
Fesili mo Talanoaga
◻ Aiseā e tāua ai le iai o se lua faiā vavalalata ma le Atua?
◻ O le ā ua faaalia mai e le Tusi Paia e uiga i le Atua?
◻ E mafai faapefea ona avea lou faitauina o le Tusi Paia o se mea e te maua ai le fiafia ma e aogā?
◻ O le ā e aofia ai i le ‘tautino atu i le lautele’ o lou faatuatua? Po o uunaʻia ea oe e faia faapea? Aiseā?
◻ O le ā le matafaioi ua faia e sauniga ina ia faalatalata atu ai i le Atua, ma e mafai faapefea ona e maua mai ai ni aogā silisili?
◻ O ā aogā o le avea o se uō a le Atua?
[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 311]
Pe mafai moni ea ona ou faalatalata atu i le Atua?
[Faamatalaga faaopoopo i le itulau 312]
O le Tusi Paia o le faaaliga lea a le Atua i tagata. O loo taʻu mai ai ia i tatou pe na faapefea ona tatou oo mai iinei ma po o fea foʻi o loo tatou agaʻi atu i ai
[Pusa/Ata i le itulau 316, 317]
Sauniga—Se Fesoasoani Ina ia Vāvālalata Atu ai i le Atua
“Ua ou iloaina o le auaumea māfana ma isi o ē alolofa ia Ieova ua fesoasoani lea ia te aʻu e tumau ona vavalalata atu ai ia te ia.” O le faamatalaga lena a se talavou Nigeria. Ua fuafuaina e Molimau a Ieova na taimi o auaufaatasiga i o latou Maota o le Malo. (Eperu 10:23-25) Na faapea mai Anita e 16 ona tausaga: “O le Maota o le Malo ou te maua i ai uō moni.”
Ae peitaʻi, o na faatasitasiga ua lē na o ni fuafuaga mo faatasiga lautele. O Maota o le Malo o loo maua ai se faagasologa o aʻoaʻoga faale-Tusi Paia, o loo iai sauniga e lima faalevaiaso. E tele ni mataupu o loo talanoaina ai: le olaga faaleaiga, valoaga faale-Tusi Paia, amioga, talitonuga, ma le faiva faa-Kerisiano, o nisi na mai le tele o isi mataupu. E ui e lē o se faaaliga tele e fai mai i luga o pulelaa, ae o na sauniga o loo tauaaoina mai i se auala e faaosofia ai le naunau fiafia. O lauga ma ni talanoaga e faia faatasi ma le aofia e masani ona tovā i ni faatalatalanoaga ma ni faataʻitaʻiga ola. E sili ona mataʻina le Aʻoga o le Faiva Faatiokarate talu ai ua aʻoaʻoina ai le faitau afe o tagata i le avea o ni failauga uigā i le lautele.
Ae faapefea pe afai o lena e te auai atu i sauniga? Taumafai ina ia tele ni mea e te aʻoaʻoina mai ai. (1) Sauniuni: “Ua ou faatulaga ese ni taimi maʻoti e suʻesuʻeina ai tusi ia o loo matou faaaogāina i sauniga,” o le faamatalaga lea a Anita. O le mea lenei o le a faafaigofie ai ia te oe ona (2) Faia se sao: A o talavou Iesu, sa naunau o ia e faalogo, faia ni ana fesili, ma avatu ni tali pe a talanoaina mataupu faaleagaga i le malumalu. (Luka 2:46, 47) E mafai foʻi e oe ona ‘naunau atili atu i mea ua faalogologo i ai,’ i le faia o ni faamaumauga ina ia uaʻi atu ai pea lou mafaufau i le mataupu. (Eperu 2:1) Pe a tāpā se vaega a le aofia, ia faia sou sao e ala i le fai o sau tali.
O se tasi fautuaga aogā o le (3) Faaaogā mea ua e aʻoaʻoina: Ia fetufaʻi ma isi i manatu ua e aʻoaʻoina. Ae sili atu ona tāua, ia faatatauina i lou olaga mea ua e aʻoaʻoina, ma faia ni suiga pe a manaʻomia. Ia faaali atu o loo “matuā galue” le upu moni i totonu ia te oe.—1 Tesalonia 2:13.
Ia faamuamua sauniga. Pe afai o loo tele naʻuā ni au meaaʻoga e tatau ona fai, taumafai e fai a o leʻi oo i le taimi o le sauniga. Ua faapea mai se talavou e igoa ia Simeona: “Ou te manaʻo lava e talatalanoa solo pe a uma sauniga, ma nofo ai pea seʻi ō uma tagata, ae pe afai o loo iai ni aʻu meaaʻoga, e vave lava ona ou foʻi e fai.” E ui i lea, taumafai e fetuunaʻi au fuafuaga, ia fai le mea e te mafai ina ia e auai ai e lē aunoa i sauniga. E tāua tele sauniga mo lou tuputupu aʻe faaleagaga.
[Ata i le itulau 315]
E manaʻomia tele le faitauina o le Tusi Paia ina ia atiina aʻe ai se faiā ma le Atua
[Ata i le itulau 318]
“Ua ou iloa o so o se taimi lava ou te fesagaʻi ai ma se faafitauli, e mafai ona ou liliu atu ia Ieova mo se taʻiala ma o le a ia fesoasoani mai ia te aʻu”