SUʻESUʻEGA 42
Ia Aʻoaʻoina e Lau Aofia se Mea
INA IA aogā lau taulimaga i lau aofia, e tele ni mea e manaʻomia ona e faia na i lo le tau ina talanoa i se mataupu aogā. Fesili ifo iā te oe lava: ‘Aiseā e manaʻomia ai e lenei aofia ona faalogologo i lenei mataupu? O ā ni manatu o le a ou taʻua, ina ia lagona ai e le aofia e aogā moni iā i latou le talanoaga?’
I le aʻoga, afai e tofia oe e faataʻitaʻi le molimau atu i se tasi, o le a avea la lau aofia ma tagata o le aiga. I isi tulaga, atonu e te talanoa atu i le faapotopotoga atoa.
O Mea ua Iloa e Lau Aofia. Fesili ifo iā te oe: ‘O ā mea ua iloa e le aofia e uiga i le mataupu?’ E ao ona fai lenā ma faavae e fafau aʻe ai lau lauga. Afai e te lauga atu i se faapotopotoga o loo aofia ai le toʻatele o Kerisiano taʻumatuaina, aua le na ona toe taʻua o upu moni faavae ua lausilafia e le toʻatele o i latou. Ia fafau aʻe i na upu moni faavae. O le mea moni, afai e toʻatele ē fou fiafia o loo iai i le aofia, e ao la ona e iloiloina manaʻoga o vaega uma e lua.
Ia fetuutuunaʻi le saosaoa o lau taulimaga e tusa ai ma mea ua iloa e lau aofia. Afai o loo e faaaofia ai ni auʻiliʻiliga e foliga ua masani ai le toʻatele, ia faavavevave ona talanoaina. Ae ia faifailemu pe a taulimaina manatu atonu e fou i le toʻatele o lau ʻaufaalogologo ina ia faafaigofie ai ona latou malamalama.
Faamatalaga e Aʻoaʻoina ai se Mea. O se taulimaga e aogā, e lē o taimi uma e faauiga ai i le taʻua o se mea fou. Ua iai i nisi o failauga se auala e taʻua ai nisi o upu moni masani i se tulaga e sili atu ona faigofie, lea o le a malamalama atoatoa i ai le toʻatele o le aofia mo le taimi muamua.
I le faiva i le fanua, e lē lava le tau ina taʻua o se mea na tupu i tala faasalalau, ina ia faaalia ai ua tatou ola nei i aso e gata ai. Ia faaaogā le Tusi Paia e faailoa atu ai le uiga o le mea na tupu. O le a aogā moni lenei i le tagata o le aiga. E faapena foʻi, pe a taʻua ni auʻiliʻiliga e uiga i tulafono faalenatura pe e uiga i olaga o laau po o manu, e lē tatau ona avea ma ou sini le faailoa atu o ni mea mataʻina faasaienisi e leʻi faalogo muamua i ai le tagata o le aiga. Na i lo lenā, e ao ona fai ma ou sini le tuufaatasia o faamaoniga mai mea faalenatura ma faamatalaga o loo i le Tusi Paia, e faaalia ai e iai Lē na Foafoaina Mea o loo alofa mai iā i tatou. O le a fesoasoani lenei mea i le tagata o le aiga ina ia vaai ai i mataupu mai se vaaiga fou.
O le taulimaina atu o se mataupu i se aofia ua faalogo soo i ai muamua, e mafai ona avea o se luʻitau. Ae ina ia avea ma faiaʻoga e uigā, e manaʻomia ona e iloa le auala e taulimaina ai lenei mea ma le manuia. E mafai faapefea ona fai?
O le a fesoasoani le faia o ni saʻiliʻiliga loloto. Na i lo le tau ina faaaofia i lau lauga o mea o loo e manatua, ia faaaogā meafaigaluega mo saʻiliʻiliga ua talanoaina i itulau e 33 e oo i le 38. Ia manatunatu i fautuaga o loo aumai ai i inā e uiga i sini e ao ona e tauivi ina ia ausia. I au saʻiliʻiliga loloto, atonu o le a e maua ai se mea na tupu i talafaasolopito e leʻi lauiloa, ae e fesootaʻi tonu lava i lau mataupu. Pe atonu foʻi e te tau ane ai i se faamatalaga i tala fou o le a faapea ona faataʻitaʻia ai le manatu o loo e fuafua e talanoaina.
A o e iloiloina le mataupu, ia faagaee ou lava manatunatuga e ala i le fesili ifo i fesili e pei o le ā? aiseā? o anafea? i fea? o ai? ma e faapefea? Mo se faaaʻoaʻoga: Aiseā ua moni ai lenei mea? E faapefea ona ou faamaonia? O ā talitonuga taatele ua faafaigatā ai mo nisi ona talia lenei upu moni o le Tusi Paia? Aiseā e tāua ai? E faapefea i lenei mea ona aafia ai le olaga o se tagata? O ā faaaʻoaʻoga e faaalia ai le aogā o le faatatauina? O le ā ua faailoa mai e lenei upu moni o le Tusi Paia e faatatau i uiga o Ieova? E faalagolago i le mataupu o loo e talanoaina, e te ono fesili atu e faapea: O anafea na tupu ai lenei mea? E faapefea ona tatou faia se faatatauga aogā o lenei mataupu i aso nei? Atonu foʻi o le a ola ai ma lau taulimaga ona o le faia o fesili ma le taliina o nisi o na fesili a o e avatuina le lauga.
Atonu o loo manaʻomia e lau lauga ona e faaaogāina mau ua masani ai lau aofia. O le ā e mafai ona e faia ina ia aʻoaʻoina ai e lau aofia se mea? Aua le tau ina faitauina; ia faamalamalama.
O le talanoaina o se mau ua masani ai, atonu e sili atu ona aogā pe afai e te faamatalaina auauaʻi ona vaega, ia mātauina vala o le mau o loo fesootaʻi i le matua o lau lauga ona faamalamalamaina lea. Ia iloilo manatu i mau e pei o le Mika 6:8 i le O le ā le ‘faamasinotonu’? O ai e ana tapulaa tau faamasinotonu o loo talanoaina i inei? E faapefea ona e faataʻitaʻia le uiga o le ‘ia fai le faamasinotonu’? Po o le ‘ia naunau i le agalelei’? O le ā le lotofaamaulalo? E faapefea ona e faatatau le mataupu i se toeaina po o se loomatua? O le mea moni, o le mataupu lea o le a e talanoaina, e ao ona faamautūina i mea e pei o lau matua, lou sini, lau aofia, ma le taimi o loo faatagaina.
O faauigaga faigofie o upu, e masani ona aogā. O nisi tagata, e maofa i le aʻoaʻoina o le uiga o le “malo” ua taʻua i le Mataio 6:10. E ala i le toe faamanatu o se faauigaga, atonu o le a fesoasoani ai foʻi i se tasi ua loa ona avea ma Kerisiano, ina ia malamalama atili i le mea tonu o loo fai mai ai se mau. O le a manino lenei mea pe afai tatou te faitau i le 2 Peteru 1:5-8, ma faamatalaina vala eseese ua taʻua i na fuaiupu: faatuatua, amio lelei, poto, pulea totino, onosai, tumau, tuutoina faale-Atua, alofa faaleuso, ma le alofa. Pe afai o loo faaaogā i le mataupu e tasi ni upu e tutusa o la uiga, o lou faamatalaina o na upu e mafai ona faaeseese ai le tasi mai le isi. Ua moni lenā i upu e pei o le atamai, poto, faautauta, ma le malamalama, lea e faaaogāina i le Faataoto 2:1-6.
Atonu o le a iloa e lau aofia le aogā pe afai e te felafolafoaʻi i se mau. O le toʻatele o tagata e maofa ina ua latou faatoʻā iloa e faapea o le lalolagi lea o le a mavae atu o loo taʻua i le 1 Ioane 2:17 o le lalolagi o tagata faalemataʻu; aemaise lava pea a latou faitauina foʻi le Salamo 104:5 lea o loo taʻua ai le mea moni e faapea o “le lalolagi . . . le gaee e faavavau faavavau lava.” I se tasi taimi, na faaofo ai e Iesu le ʻau Satukaio i le faasino atu i le Esoto 3:6, lea sa latou faapea mai e talitonu i ai, ona ia faatatauina lea i le toetutū mai o ē ua maliliu.—Luka 20:37, 38.
I nisi taimi, o se mea e faamalamalamaina ai le faasino atu i faamatalaga o loo siʻomia ai se mau, o mea sa tutupu i le taimi na tusia ai, ma le faailoaina mai o lē o loo tautala po o le tagata o loo faalogologo. Sa masani lelei le ʻau Faresaio i le Salamo 110. Ae, sa faauaʻi lava i latou e Iesu i se auʻiliʻiliga tāua o loo maua i le fuaiupu muamua. Na ia fesili atu: “Se a la outou taofi i le Keriso? Se atalii ea ia o ai?” Sa latou tali ane iā te ia: “O le alo o Tavita.” Ua ia fetalai atu iā te i latou: “Pe faapefea ona taʻua e Tavita a o i ai o ia i le Agaga, o ia o lona Alii. Ua fetalai ane le Alii [Ieova] i loʻu Alii, Ia e nofo i loʻu itu taumatau, seʻia ou faia e ua fai oe mo latou fili ma mea e tu ai ou vae. O lenei, afai ua taʻua o ia e Tavita, o le Alii, pe faapefea ona fai o ia mona atalii?” (Mata. 22:41-45) Pe a e felafolafoaʻi i le Tusi Paia e pei ona sa faia e Iesu, o le a e fesoasoani ai i tagata ina ia matuā faitau i le Afioga a le Atua ma le faaeteete.
Pe a taʻua e se failauga le taimi na tusia ai se tusi o le Tusi Paia po o le taimi na tupu ai se mea iloga, e ao foʻi ona ia faamatala tulaga sa taatele i lenā vaitaimi. I lea auala, o le a atili ai ona malamalama le aofia i le tāua o le tusi po o le mea na tupu.
E mafai ona fesoasoani faatusatusaga ina ia atili ai ona aogā mea ua e taʻua. Atonu e te faatusatusaina se manatu ua lauiloa ma le mea o loo taʻua i le Tusi Paia e uiga i lenā manatu. Pe atonu e te faatusatusaina ni tala faale-Tusi Paia e talitutusa. Po o iai ni eseesega? Aiseā? O le ā ua tatou aʻoaʻoina mai ai? O lou faia faapena, e mafai ai ona e avatu i lau ʻaufaalogologo se vaaiga fou e uiga i le mataupu.
Afai na tofia oe e talanoaina nisi o vala o le faiva faa-Kerisiano, e mafai ona e faaʻoaina lau taulimaga e ala i le amata i se aotelega. Ia talanoa i le mea e ao ona fai, aiseā e manaʻomia ai ona fai, ma le auala e fesootaʻi atu ai i lo tatou sini atoa o ni Molimau a Ieova. Ona faamatala lea po o fea, o afea, ma e faapefea ona fai le galuega.
Ae ā pe afai o loo manaʻomia e lau lauga ona talanoa i nisi o ‘mea loloto a le Atua’? (1 Kori. 2:10) Afai e te amata i le mātauliaina ma le faamalamalamaina o nisi o vala autū o le mataupu, o le a faigofie la ona malamalama i ona auʻiliʻiliga. Ma afai o le a e faaiʻu i se aotelega puupuu o lau mataupu, o le a maua la e lau aofia se faalogona o le faamalieina ona ua latou aʻoaʻoina moni se mea.
Fautuaga i le Soifuaga Faa-Kerisiano. O le a matuā aogā i lau aofia, pe afai e te fesoasoani iā i latou ina ia iloa le auala e faatatau ai faamatalaga o lau lauga i o latou olaga. A o e iloiloina mau i lau mataupu na tofia atu, ia fesili ifo iā te oe lava: ‘Aiseā na faasaoina mai ai lenei faamatalaga i le Tusi Paia seʻia oo mai i o tatou aso?’ (Roma 15:4; 1 Kori. 10:11) Ia mafaufau i tulaga o le olaga o loo fesagaʻi ma i latou o i lau aofia. Iloilo na tulaga e tusa ai o fautuaga ma mataupu silisili i le Tusi Paia. I lau lauga, ia felafolafoaʻi i le Tusi Paia ina ia faaalia ai pe mafai faapefea e se tagata ona faafetaiaʻia ma le atamai na tulaga. Ia ʻalofia faamatalaga faalauaʻitele. Talanoa i uiga ma gaoioiga patino.
Ina ia amata, faatatau se fautuaga e tasi pe lua ua taʻua i luga i se lauga o loo e sauniunia. A o e mauaina le tomai, ia toe faatatau nisi fautuaga. I se taimi, o le a e iloaina ai le tepa taulaʻi o le aofia i au lauga, i le mautinoa o le a latou faalogologo i se mea o le a aogā moni iā i latou.