SHAPITRE A EKUMI NA MWANDA
Kubatshishibwa na kipwano kyobe n’Efile Mukulu
Mushindo kinyi wababatshishaa muntu bwa kwikala mwina Kidishitu?
Myanda kinyi ayitungu kulombasha bwa kubatshishibwa?
Mushindo kinyi awilambulaa muntu kwi Efile Mukulu?
Bwakinyi abitungu kubatshishibwa?
1. Bwakinyi mwina mufubo mukata a mu Etshyopii baadi mutekye bwashi bamubatshishe?
“MEMA byaadi’bi! A kya kunkutshishwa kubatshishibwa’nyi kinyi?” Lwalwa ndukonko lubaadi lwele ungi mwina mufubo mukata a mu Etshyopii. Ungi mwina Kidishitu abetamina bu Filipe baadi mumupatulwile shi Yesu ndjo Mesiya ababadi balee. Myanda ibalongyele ibamukumine kwishimba ngofu, aye nkwata kitshibilo. Aye nkulesha shi akumina kubatshishiibwa.—Bikitshino 8:26-36, Kilombeno kipya.
2. Bwakinyi abitungu kwela binangu kalolo bwa kubatshishibwa?
2 Su we mulongye kalolo ma shapitre ashaale a uno mukanda na Temwe a Yehowa, we mukumbeene kwiyipusha shi: ‘A kya kunkutshishwa kubatshishibwa’nyi kinyi?’ Kubanga binobino we mupwe kulonga milayilo ya mu Bible pabitale muwa wa looso mu Mpaladiiso. (Luuka 23:43; Bifumbulwe 21:3, 4) We mulongye dingi pabitale bafwe na lukulupilo lwa kusanguka. (Mulungudi 9:5; Yowano 5:28, 29) Pangi we mupwe kwibunga na Batemwe ba Yehowa ku bisangilo byabo na we mupwe kumona shi be na lulangwilo lwa binyibinyi. (Yowano 13:35) Mwanda wa muulo ukata, we mupwe kubanga kutamisha kipwano kyoobe na Yehowa Efile Mukulu.
3. (a) Yesu beleele balondji baaye mwiya kinyi? (b) Lubatshisho lwa mu mema lubaadi alukitshika naminyi?
3 Mushindo kinyi oodi mulombeene kulesha shi okumina kufubila Efile Mukulu? Yesu balungwile balondji baaye shi: “Ndaayi: mu miilo yoso, nwibekashe bu balondji bande, nwibabatshishe.” (Mateo 28:19) Yesu aye nabeene balesheshe kileshesho pabaadi mubatshishibwe mu mema. Tababaadi bamumyamine mema sunga kumwela ndambo ya mema mu mutwe nya. (Mateo 3:16) Kishima “kubatshisha” akifiki ku kishima kya mu kina Greeke akilesha “kuyina mu mema.” Byabya, kubatshishibwa kwa beena Kidishitu akulesha kuyina muntu ooso mushima mu mema.
4. Lubatshisho lwa mu mema alulesha kinyi?
4 Kubatshishibwa kwa mu mema nyi nkitungo kya booso abakumina kwikala mu kipwano na Yehowa Efile Mukulu. Kubatshishibwa akulesha patooka shi we na lukalo lwa kufubila Efile Mukulu. Akulesha shi we na muloo wa kukita akikyebe Yehowa. (Misambo 40:7, 8) Byabya, bwa kubatshishibwa, abitungu olombashe myanda kampanda.
KIUKILO NA LUKUMIINO
5. (a) Nkinyi akitungu kukita bwa kubatshishibwa? (b) Bwakinyi bisangilo bya beena Kidishitu bi na muulo?
5 Topwile kubanga kwela etabula dya kumpala. Mushindo kinyi? Nsaa ibowuku Yehowa Efile Mukulu na Yesu Kidishitu, pangi ku bukwashi bwa kulonga kwa Bible. (Badika Yowano 17:3.) Kadi kwi myanda ya kulonga ikile bungi. Abitungu shi beena Kidishitu ‘bawule na kiukilo kya akikyeb’eshimba dyaaye [Efile Mukulu].’ (Beena-Kolose 1:9) Pabitale uno mwanda kutwela mu bisangilo bya Batemwe ba Yehowa nyi mbukwashi bukata. Kutwela mu bino bisangilo kwi na muulo ukata. (Beena-Ebreeyi 10:24, 25) Kutwela mu bisangilo misusa yooso akukyebe nkukwasha bwa kutamisha kiukilo kyobe ky’Efile Mukulu.
6. Abitungu kwikala na kiukilo ki naminyi bwa kubatshishibwa?
6 Binyibinyi, tabitungu nka shi oukye myanda yooso i mu Bible bwa kwikala mulombane bwa kubatshishibwa nya. Mwina mufubo mukata a mu Etshyopii baadi na ndambo a kiukilo, kadi baadi na lukalo lwa bukwashi bwa kupusha bingi bipindji bya mu Bifundwe. (Bikitshino 8:30, 31) Bi mumune n’obe, kukii bibungi abitungu’shi olongye. Byabya, twe mukumbeene kuleka kulonga koobe bwa kuuka myanda itale Efile Mukulu nya. (Mulungudi 3:11) Byabya, kumpala kwa’shi obatshishibwe, abitungu oukye na okumine myanda ikata ya mu malongyesha a mu Bible. (Beena-Ebreeyi 5:12) Bu kileshesho, abitungu oukye na okumiine bya binyibinyi pabitale bafwe na muulo w’eshina dy’Efile Mukulu na wa Bufumu bwaaye.
7. Kulonga kwa Bible nkulombeene nkukwasha naminyi?
7 Byabya, kiukilo bupenka bwakyo ta nkilombane nya, mwanda “takwi muntu a kusangasha Efile Mukulu su te na lukumiino.” (Beena-Ebreeyi 11:6, Kilombeno kipya) Bible etulungula shi nsaa ibatambwile bangi bantu ba mu lupata lwa Kodinto a kala mukandu ubaabadi abalongyesha kwi balondji ba Yesu, “abakuminyine abo nkubatshishiibwa.” (Bikitshino 18:8, Kilombeno kipya 2009) Mu kipaso kimune, kulonga kwa Bible nkukumbeene nkupa lukumino shi Bible nyi Eyi dy’Efile Mukulu dyadi mufundjishe ku bukwashi bwa kikudi kiselele. Kulonga kwa Bible akukukwasha bwa kutuula lukumino mu milayilo y’Efile Mukulu na mu bukome bwa mulambu wa Yesu aupasha bantu.—Yooshwa 23:14; Bikitshino 4:12; 2 Timotee 3:16, 17.
KULUNGULA BANGI BYA BINYIBINYI BYA MU BIBLE
8. Nkinyi kilombeene nkutakula mu kulungula bangi myanda yoodi mulongye?
8 Lukumino palutama mwishimba dyoobe, okyebe kumona shi bibukopo bwashi olame myanda yoodi mulongye bu yoobe bupenka. (Yeelemiya 20:9) Okyebe kwikala na lukalo lukata lwa kulungula bangi pabitale Efile Mukulu na mpango yaaye.—Badika 2 Beena-Kodinto 4:13.
9, 10. (a) Mbantu kinyi boodi mukumbeene kubanga kulungula mukandu wibuwa? (b) Su okumina kwenda mu kulungula mukandu wibuwa pamune na Batemwe ba Yehowa abitungu okite kinyi?
9 We mukumbeene kubanga kulungula beena kifuko noobe, bakuuku boobe, bekungishanyi noobe, na beena mudimo noobe pabitale bya binyibinyi bya mu Bible mu mushindo usha wibatapa ku mashimba. Kunyima, we mukumbeene kwenda mu kulungula mukandu wibuwa na kakongye ka Batemwe ba Yehowa. Mu yaaya nsaa, we mulombeene kwisamba na Temwe kwete kulonga noobe Bible shi we na lukalo lwa kwenda mu kulungula mukandu wibuwa. Su bibamweneka shi we mupwe kulombana bwa kwenda mu kulungula mukandu wibuwa na bangi Batemwe, abakyebe kukita bwashi obe na muntu okwete kulonga naaye Bible nwisambe na bakulu babidi ba mu kakongye.
10 Bino abikyebe nkukwasha bwa kwiubidishena na bangi bakulu ba mu kakongye, bakwete kulama loombe lw’Efile Mukulu. (Bikitshino 20:28; 1 Mpyeele 5:2, 3) Su bano bakulu abamono shi okwete kupusha na okumina malongyesha akata a mu Bible, na shi nshalelo oobe mwipushene na miiya y’Efile Mukulu, na dingi shi okumina binyibinyi kwikala Temwe a Yehowa, abakulungula shi bolombana binobino bwa kwenda mu kulungula mukandu wibuwa bu mulungudi shi mubande kubatshishibwa.
11. Myanda kinyi ayitungu shi bangi bantu bashintuule mu nshalelo aabo kumpala kwa kubanga kwenda mu kulungula mukandu wibuwa na kakongye?
11 Ingi nsaa bano bakulu mbalombeene kumona shi kwi myanda kampanda ayitungu shi oshintuule mu nshalelo oobe kumpala kwa kubanga kwenda mu kulungula mukandu wibuwa na kakongye. Ngilombeene kwikala ingi myanda yokitaa mu bufyebufye. Byabya, kumpala kwa kuteka bwashi ofikye bu mulungudi shi mubande kubatshishibwa, abitungu olekye milwisho ikata yooso, bu kutambuka kwa lusandji, bunkolwenkolwe, na kutoma kabangi sunga bingi bintu abikolanaa.—Badika 1 Beena-Kodinto 6:9, 10; Beena-Galate 5:19-21.
KWILANGA KWISHIMBA NA KWALULUKA
12. Bwakinyi kwilanga kwishimba kwi na muulo?
12 Abitungu kwela angi matabula kumpala kwa kubatshishiibwa. Mpyeele mutumibwa bakwile shi: “Elangyeeyi nwalukiile kwi Efile Mukulu bwa’shi milwisho yeenu ipwishiibwe.” (Bikitshino 3:19) Kwilanga, nyi nkwinyongola ngofu bwa myanda ibubi yoodi mukite. Kwilanga kwi na muulo bwashi muntu alumbuule nshalelo aaye su baadi akitshi myanda ibubi, kadi kwi na muulo dingi kwi muntu baadi na nshalelo amweneka bu ebuwa binyi byabya. Bwakinyi? Mwanda bantu booso abakitaa milwisho na be na lukalo lwashi Efile Mukulu ebafwile lusa. (Beena-Looma 3:23; 5:12) Kumpala kwa’shi olongye Bible, toboodi ouku akikyeb’Efile Mukulu nya. Byabya tabibaadi bibofule bwashi wekale na nshalelo mwipushene na kyakyebe. Nyi bwakinyi, kwilanga kwishimba kwi na muulo.
13. Kwaluluka nkukita kinyi?
13 Kunyima kwa kwilanga abitungu kwaluluka. Tabitungu shi ofudiile nkapenda mu kwinyongola nya. Abitungu’shi olekye nshalelo oobe akala na wate kitshibilo kya kubanga kukita myanda ibuwa binobino. Kwilanga na kwaluluka nyi matabula aatungu’shi wele kumpala kwa kubatshishibwa.
ELAMBULE
14. Etabula kinyi dya muulo ukata aditungu’shi wele kumpala kwa kubatshishibwa?
14 Kumpala kwa kubatshishiibwa, kwi etabula di na muulo ukata aditungu shi wele. Abitungu welambule kwi Yehowa Efile Mukulu.
15, 16. Kwilambula kwi Efile Mukulu akulesha kinyi, na nkinyi akitakulaa muntu bwa kukita byabya?
15 Su bwelambula kwi Yehowa Efile Mukulu mu luteko lwele kwadi n’eshimba dyoobe dyooso, omulaa shi okyebe kumulangwila anka penda aye bwa looso. (Miiya Ikituulwe 6:15) Kadi, bwakinyi abitungu muntu elambule kwi Efile Mukulu? Bwa kwalula ku lwalwa lukonko, tubande kwata kino kileshesho: banda kupwandikisha na muntu kwete kuyiila mukashi. Akyebe kumufula ngofu nsaa ya kwete kwenda na kulonga bwa kumuuka na kutala su e na nyikashi ibuwa. Ku nfudiilo, amutekye bwashi beyibakishene. Binyibinyi, kwibakila nkutwala angi mashito. Kadi kifulo ndjo kilombeene kumutakula bwa kwela dyadya etabula di na muulo.
16 Nsaa yobanga kuuka na kufula Yehowa, wekala na lukalo lwa kumufubila ngofu kushii kwaluka kumongo sunga kwielela miiya pabitale kumulangwila. Muntu ooso akumina kulonda Yesu Kidishitu Mwan’Efile Mukulu, abitungu ‘eepele aye nabeene.’ (Maako 8:34) Atwipele atwe banabeene nsaa yatushinkamisha shi myanda y’etu atwe ba nabene na mpango yatudi nayo ta ngilombeene kwitukutshisha kukokyela Efile Mukulu n’eshimba dimune nya. Byabya, kumpala kwa’shi obatshishiibwe, abitungu’shi kukita kwa akikyebe Yehowa Efile Mukulu kwikale pa mbalo ya kumpala mu nshalelo oobe.—Badika 1 Mpyeele 4:2.
OTSHINANGA BWA KUBATSHISHIBWA
17. Bwakinyi bangi mbalombeene kutshina kwilambula kwi Efile Mukulu?
17 Bangi abapelaa kwilambula kwi Yehowa mwanda abapushaa moo wa kukita milwisho ikata. Abatshinyi bwashi tala bekala na kya kwimuka ku meso kw’Efile Mukulu su abaafiki bu beena Kidishitu belambule kwadi. Abatshinyi shi mbalombeene kulwisha na kwinyongosha Yehowa, abapwandikisha’shi tabitungu kwilambula kwadi nya.
18. Nkinyi kilombeene nkutakula mu kwilambula kwi Yehowa?
18 Nsaa yokwete kulonga bwa kufula Yehowa, okyebe kwata kitshibilo kya kwilambula kwadi na kulombasha mutshipo oobe kwadi. (Mulungudi 5:4) Binyibinyi, kunyima kwa kwilambula kwadi, wekala na lukalo lwa ‘kutambuka mafuku ooso amukyebela Yehowa na kukita mafuku ooso abimusangasha.’ (Beena-Kolose 1:10) Pa mwanda wa kifulo kyodi nakyo bwa Efile Mukulu, twe mulombeene kumona’shi bibukopo kukita kyakyebe nya. Kushi mpaka okyebe kukumina pamune na Yowano mutumibwa, bafundjile shi: “Kifulo ky’Efile Mukulu kii bino: tulame miiya yaaye, naa iinyi miiya yaaye ta mbushito bwitutentekwe.”—1 Yowano 5:3.
19. Bwakinyi twe mulombeene kutshina bwa kwilambula kwi Efile Mukulu?
19 Bwa kwilambula kwi Efile Mukulu t’abitungu’shi wekale mupwidikye nya. Yehowa auku bi bukome boobe na ta mukumbeene nkuteka’shi okite myanda ikukile bukopo nya. (Misambo 103:14) Akumiina shi olombashe mutshipo oobe na akyebe nkukwasha bwa kwiulombasha. (Badika Yeeshaya 41:10.) Abitungu oshinkamishe shi su botuulu lukulupilo loobe mwi Yehowa n’eshimba dyoobe dyooso, aye “alumbuula mashinda oobe ooso.”—Myeele 3:5, 6.
KUBATSHISHIBWA KOOBE AKULESHA KWILAMBULA KOOBE PATOOKA
20. Bwakinyi kwilambula kwi Yehowa ta mmwanda wa kushaala ufwame?
20 Kunangushena ku myanda yatubakatuka mu kulonga nkulombeene nkukwasha bwa kwilambula kwi Yehowa mu luteko. Muntu ooso mufule Efile Mukulu binyibinyi abitungu dingi ‘ashinkamishe kipandjilo kyaye patooka.’ (Beena-Looma 10:10) Mushindo kinyi oodi mulombeene kwibikita?
21, 22. Mushindo kinyi oodi mukumbeene ‘kushinkamisha patooka’ lukumino loobe?
21 Lungula mukunkushi a kasaka ka bakulu mu kakongye shi okumina kubatshishibwa. Mukumbeene kukita bwashi bangi bakulu bafikye mu kutaluula noobe ingi nkonko itale malongyesha akata a mu Bible. Su baaba bakulu abakumina shi we mulombane, yaaya nsaa be nkulungula’shi we mukumbeene kubatshishibwa mususa aufiki ku kikongeno.a Misusa ibungi abakitaa kwanka mwisambo aulesha muulo wa kubatshishibwa. Sha mwisambo akatekye baaba abakyebe kubatshishibwa bwashi baluule ku nkonko ibidi ipelepele bwashi ‘bashinkamishe patooka’ lukumino lwabo.
22 Lubatshisho bupenka bwalo nyi alulesha patooka shi we muntu mwilambule kwi Efile Mukulu na’shi binobino toodi Temwe a Yehowa. Baaba abakyebe kubatshishibwa abebayinaa mu mema bwa kulesha patooka shi mbelambule kwi Yehowa.
AKILESHA KUBATSHISHIBWA KOOBE
23. Kubatshishibwa “mwishina dya Yaya, dya Mwana na dya kikudi kiselele” akupatuula kinyi?
23 Yesu balungwile balondji baaye’shi abitungu babatshishibwe “mwishina dya Yaya, dya Mwana na dya kikudi kiselele.” (Mateo 28:19, NWT) Byabya abilesha shi yawa muntu akumina kubatshishibwa ashinguula matalwa enawo Yehowa Efile Mukulu na Yesu Kidishitu. (Misambo 83:18; Mateo 28:18) Ashinguula dingi mudimo winawo kikudi kiselele ky’Efile Mukulu, bu bukome bwaye bwa kitaa nabo midimo.—Beena-Galate 5:22, 23; 2 Mpyeele 1:21.
24, 25. (a) Kubatshishibwa akulesha kinyi? (b) Ndukonko kinyi lwatukyebe nkaluula?
24 Byabya, kubatshishibwa ta mpenda kwinyibwa kwa mu mema bisumanga nya. Akulesha kintu kimune ki na muulo ukata. Kwinyibwa obe ooso mu mema akulesha shi boofu mu nshalelo oobe a kala. Kutushibwa kwa mu mema akulesha shi binobino we na muwa bwa kukita akikyeb’Efile Mukulu. Tentekyesha dingi shi, we mwilambule kwi Yehowa Efile Mukulu bupenka bwaye, kushii kwilambula ku mudimo, ku mwanda, kwi ungi muntu, sunga ku ndumbulwilo kampanda. Kwilambula na kubatshishibwa koobe nyi mbangilo a bukuuku boobe n’Efile Mukulu—kwikala mu kipwano kikata naaye.—Misambo 25:14.
25 Kubatshishibwa takulesha shi boopu kupeta kipandjilo nya. Mpoolo mutumibwa bafundjile shi: “Fubilai kipandjilo kyeenu na moo na kususa.” (Beena-Fidipe 2:12, Kilombeno kipya) Lubatshisho nyi mpenda mbangilo. Lukonko lwi bino shi, mushindo kinyi oodi mukumbeene kubombeela mu kifulo ky’Efile Mukulu? Shapitre eetu a nfudiilo akyebe kwalula ku luno lukonko.
a Misusa ibungi ababatshishaa bantu ku bikongeno bya Batemwe ba Yehowa.