Eyikashi dya bwin’Efile Mukulu di na muulo kukila ebwe dya dyama
Bantu abamonaa dyama bu ebwe di na muulo okile. Angi mabwe a dyama abeaudishaa ku midiyo ibungi ya fwalanga ya beena Amérique. Anka kwi kingi kintu ki na kinemo kumeeso kw’Efile Mukulu kukila dyama na angi mabwe a muulo ukata?
Haykanush, mulungudi sh’abandile kubatshishibwa a mu Amérique, basangwile passeport mbwipi mwa shibo yaye. Mwamwa mubaadi kaalata ka bu muntu na ebofu dya makuta ebungi. Ngi aye nkulungula mulum’aye mwikale namu mulungudi shii mubande kubatshishibwa pabitale bino bintu bibaadi musangule.
Aku namu kino kifuko kibadi na myanda ikata ayitungu nfwalanga na babaadi na mabasa a bantu. Anka babatshile kitshibilo kya kutuula makuta ku mbalo ifunde ku uno passeport. Uno muntu baadi mushimishe ano makuta na kifuko kyaye babaadi bakeme ngofu. Haykanush na mulume aye babadi bebapatulwile’shi be na kululama mwanda bakwete kulonga Bible. Na dingi, babaadi bafube na ino nsaa bwa kulungula bangi pabitale Batemwe ba Yehowa na kwibapa ingi mikanda mu kifuko.
Kino kifuko kibaadi akikyebe kupa Haykanush makuta bwa kumutumbula, anka, tamukumine nya. Dingi efuku, mukashi a yawa muntu badi mutembele Haykanush na mulume aye ku nshibo, bwa kulesha lutumbu, baadi mwisendele Haykanush bwa’shi akumine kikano kya dyama kibaadi mumutwadile.
Nka bu kino kifuko, bantu bebungi babaadi bakaanye pa kumona kululama kubabalesheshe kwi Haykanush na mulume aye. Byabya Yehowa namu badi mukaanye su? Mushindo kinyi ubaabadi baleshe kululama kwabo? Kuno kululama kwabo kubadi akutungu kwikitshisha su?
NGIKASHI I NA MUULO KUKILA BINTU BYA KU MBIDI
Ngalulo yooso ya ku ino nkonko tayi bukopo nya. Bwakinyi? Mwanda bafubi b’Efile Mukulu abauku’shi kwambula ngikashi ya Yehowa kwi na muulo kukila ebwe dya dyama, òolo, sunga bingi bintu. Eyendo, bintu bi na muulo ku meeso kwa Yehowa mbilekeene na bintu bi na muulo ku meeso kwa bantu bebungi. (Yeeshaya 55:8, 9) Na bafubi baye abauku’shi kwambula ngikashi ya Yehowa kwi na muulo akata.
Twi balombeene kumona ino myanda nka bu abyakula Bible pabitale binangu na kapatupatu. Mukanda wa Nkindji 3:13-15 awamba’shi: “Sha-mwabi nguno mupete binangu na kapatupatu: mwanda binangu: bii buwa kupeta pe kamono, dingi mbikile kyaamo ky’ebàkanyi ku muulo. Bii na muulo ukile w’ekyesekyese, dingi ku bintu byooso bilombeene kwabila, takwi kintu kilombane nabyo.” Mu binyibinyi, Yehowa ataa ino ngikashi na muulo kukila angi mapeta ooso a ku mbidi.
Byabya, twi kwamba naminyi pabitale kululama?
Yehowa nabeene mmululame. ‘Tadimbanaa’ nya. (Tite 1:2) Baadi muyookyele Mpoolo mutumiibwa bwa kufundila beena Ebelu ba mu siekele a kumpala ano mayi: “Etutekyeleyi, mwanda atuwuku’shi twi na [kondo k’eshimba kebuwa] na lukalo lwa’shi twikale na mwikeelo wibuwa mu myanda yooso.”—Beena-Ebelu 13:18, EEM.
Yesu Kidishitu mmwitulekyele kileshesho kibuwa pa kwikala muntu e na kululama. Kileshesho, nsaa ibambile Tshite mwakwidi mukata e panundu Kayifase’shi: “Nakwipusha mwishina dy’Efile Mukulu a muwa boodya kwitulungula su obe we Mesiya, Mwan’Efile Mukulu!,” Yesu bamwalulwile na kululama kooso amulungula’shi ne Mesiya. Baadi mwakule bya binyibinyi sunga mbibaadi auku’shi tumilaadi twa Sanedrine ntulombeene kumudimbiila’shi bakaa Efile Mukulu na kumutshibila kibawe kya lufu.—Mateo 26:63-67.
Twi kwamba naminyi bwetu? Su twi kumpala kwa mwanda watumono’shi twi kupeta kintu kampanda na tubadimbi madimi sunga kushintuula bishima byetu kapeela, tatwikala dingi bantu balulame nya.
LUKALAKASHI ALUPETAA BANTU BE NA KULULAMA
Mbilombeene kwikala bukopo bwa kwikala muntu mululame mu ano mafuku a ku nfudiilo mwi bantu bebungi “bekumine’bo banabeene, basha lwabi lwa fwalanga.” (2 Timote 3:2) Bu byabidi bukopo bwa kupeta makuta sunga midimo, bantu bebungi tabamono’shi kwiba, kwipaa kwa miiya, sunga kukita ingi myanda ya kukutwa kululama kwi bubi nya. Bino binangu mbipalakane ngofu mwi bantu ngi bwakinyi bantu bebungi abamono’shi kukutwa kwa kululama ngi mushindo umune wa kupetela bintu bya ku mbidi. Mpa na bangi beena Kidishitu mbafikye mu kwata bitshibilo bibubi pa kukimba bya kupeta fwalanga “mu kipaso kishii kilulame” abo nkushimisha nkumo yabo ibuwa mu kakongye.—1 Timote 3:8; Tite 1:7.
Anka, beena Kidishitu bebungi bakwete kwambula Yesu. Abashinguula’shi kwikala na ngikashi ya bwin’Efile Mukulu kwi na muulo kukila mapeta sunga makasa ooso. Ngi bwakinyi ba nsongwa beena Kidishitu tabatshibaa milomo ku kalasa bwa kupeta mpwee ibungi nya. (Nkindji 20:23) Kwikala mululame takupeteshaa muntu bwedi nsaa yooso bu bibapetele Haykanush. Kadi Efile Mukulu akuminaa bantu balulame, na kululama akwitukwasha bwa kwikala na kondo k’eshimba katokane, kintu ki na muulo ukata.
Kileshesho kya Gagik akitushinkamiisha uno mwanda. Akula’shi: “Kumpala kwa kwikala mwina Kidishitu, naadi natumika mu kompanyi mukata na mukata eetu baadi asuuku kufuta bitadi pa kutuusha lwapolo lwa madimi lwa mifubo ibaadi ayikitshika mu kompanyi. Bu binaadi mukunkushi a kisaka, baadi mungyeleshe kyaala na mwina mudimo a beena bitadi bwa kubwikila ingi myanda ibaadi ayikitshika mu kompanyi. Pa mwanda wa byabya, nkumo ibubi ya bu muntu mukutwe kululama ibaadi impalakeene. Panalongyele bya binyibinyi, nabangile kupela kukita dimo byabya, sunga mbibaabadi abanfutu kalolo ku uno mudimo. Nafungwile makashinyi ande’mi nabeene. Na kubanga nka dyadya efuku, nakafundjishe makashinyi ande ku mbulamatadi na kufuta bitadi byooso.”—2 Beena-Kodinda 8:21.
Gagik akula’shi: “Pa mwanda wa bitadi naadi mushimishe kya pankatshi kya mu makuta ande, naadi mupete lukalakashi lwibukopo bwa kulombasha nkalo ya ba mu nshibo yande. Anka binobino ne na muloo wibungi. Ne na kondo k’eshimba katokane kumpala kwa Yehowa. Ne kileshesho kibuwa kwi bana bande babidi, na nemulombashe myanda itekibwe bwa kupeta mashito mu kakongye. Bafutshishi ba bitadi na bangi bantu bantumikaa nabo, bakwete kummona binobino bu muntu mululame.”
YEHOWA ETUKWASHAA
Yehowa mmufule bantu booso abamutumbisha pa kwambula kululama kwaye mpa na ingi ngikashi yaaye ibuwa. (Tite 2:10) Na nsaa yatukitshi byabya, etulaa’shi etukwasha. Baadi muyookyele Nfumu Daavide bwa kufunda’shi: “Naadi mukinga, binobino ntandi mununu; ntshimumone sunga efuku dimune mululame abadi basumbusheene, sunga baana baaye baateka ka-pa-lusa.”—Misambo 37:25.
Kileshesho kya Luuta mukashi baadi na lukumiino akitushinkamiisha uno mwanda. Baadi mushaale na lulamato kwi nyinaaye mweno, Naomi, pamutwe pa kumuleka pa mwanda wa bununu. Luuta bayile mu Isaleele, mbalo ibaadi mulombeene kulangwila Efile Mukulu a binyibinyi. (Luuta 1:16, 17) Baadi na kululama na baadi mufube mudimo wibukopo wa kupumbuula, mu kwipusheena na mwiya utale kukwasha balanda. Mu kwipusheena na bino bibamwene Daavide, Yehowa tamulekyele Luuta na Naomi nya (Luuta 2:2-18) Baadi mukitshine Luuta ingi myanda kunyima kwa kumupa bintu bya kumbidi. Bamusangwile bwadya kwikala mu mulongo wa beena kifuko kya Nfumu Daavide na kya Mesiya abaabadi balee!—Luuta 4:13-17; Mateo 1:5, 16.
Bafubi ba Yehowa mbalombeene kwikala na lutato lwa kupeta makuta a kulombasha nkalo yaabo. Anka pamutwe pa kupeta makuta mu mushindo upeelepeele kadi ushii ululame, abafubaa midimo ibukopo na katshintshi kooso. Pabakitshi byabya, abaleesha’shi kululama na ingi ngikashi ibuwa y’Efile Mukulu i na muulo kwabadi kukila bintu byooso bya ku mbidi.—Nkindji 12:24; Beena-Efeso 4:28.
Nka bu Luuta, beena Kidishitu mu nsenga ishima mbaleeshe’shi be na lukumiino mwi Yehowa na mbakulupile’shi e na bukome bwa kwibakwasha. Mbakulupile n’eshimba dimune kwi Yawa mwibalee’shi: “Nya ntankupoosola, ntankusumbusheena!” (Beena-Ebelu 13:5) Misusa ibungi, Yehowa mmuleshe’shi mmulombeene na akwashaa baaba be na kululama mu myanda yooso. Alombashaa mulayilo waye wa kulombasha nkalo ya bafubi baaye.—Mateo 6:33.
Eyendo, bantu mbalombeene kwata dyama na bingi bintu bya ku mbidi na muulo ukaamine. Kadi abitungu tushinkamishe’shi Nsheetu e mwiyilu ataa kululama na ingi ngikashi ibuwa, na muulo kukila mabwe ooso a muulo!
Su twi na kululama, atwikala na kondo k’eshimba katookye mu bulungudi