Sangeela lukulupilo lushi’alukuatshishaa muntu buufu

1. Buakinyi Abalahama baadi mutungunukie nka na kuikala na lukulupilo lua kupeta muana?

YEHOWA balayile kuuku aaye Abalahama’shi miilo yooso ya pa nsenga ayikedibua miabi kukiila kui muikulu aaye. (Kib. 15:5; 22:18) Ku muanda Abalahama baadi na lukumiino lui bukopo mui Efile Mukulu, baadi mushinkamishe’shi mulayilo w’Efile Mukulu aukalombana. Sunga mbibaadi Abalahama na bipua 100, mukashi aaye namu na bipua 90, uno mulume na mukashi baasha lulamato ta babaadi babande kupeta muana nya. (Kib. 21:​1-7) Anka Bible amba’shi: “Ku bukuashi bua lukulupilo bapetele lukumiino’shi, akekala nshaye na miilo ibungi, muyile bibakuile Efile Mukulu.” (Lom. 4:18) Uuka’shi lukulupilo lua Abalahama lubaadi lulombane. Abalahama bafikile nshaye na Isake, muana abaadi atengiela munda mua bipua bi bungi. Buakinyi Abalahama baadi mukulupile’shi Yehowa akalombasha mulayilo waye?

2. Buakinyi Abalahama baadi mushinkamishe’shi mulayilo wa Yehowa aukalombana?

² Pa muanda wa kipuano ki pabuakio kibaadi nakio na Yehowa, Abalahama baadi “mushinkamishe n’eshimba diaye dioso’shi, Efile Mukulu e na ngobesha ya kulombasha biadi mulee.” (Lom. 4:21) Yehowa baadi mukumiine Abalahama na aye nkumuitanyina bu muntu mululame pa muanda wa lukumiino luaye. (Yak. 2:23) Nka bu biabadi baleshe mu mukanda wa Bena Loma 4:​18, lukumiino na lukulupilo bia Abalahama bibaadi bipushene. Tubandeyi kutaluula akiakula Mpoolo mutumibua pabitale lukulupilo, bu biabadi beluleshe mu mukanda wa Bena Loma shapitre 5.

3. Mpoolo apatuula kinyi pabitale lukulupilo?

³ Mpoolo apatuula buakinyi tui balombene kushinkamisha’shi, “lukulupilo t’alukuatshishaa muntu buufu.” (Lom. 5:5) Etukuasha dingi buatudia kupusha mushindo ulombene kutama lukulupilo luetu lua bu bena Nkidishitu. P’atupatuula muanda wabadi bakule kui Mpoolo mutumibua mu mukanda wa Bena Loma 5:​1-5, taluula muanda oodi muimuene obe nabene. Su bokitshi biabia, okatundula’shi mu kukila kua mafuku lukulupilo loobe lua bu muina Nkidishitu, lukuete kunyiisha kutama. Muisambo wetu aukakulesha dingi mushindo oodi mulombene kutamisha lukulupilo loobe kukila bialudi lunyingie binobino. Kia kumpala, tubandeyi kutaluula lukulupilo lui buwa luabadi bakuile kui Mpoolo lushi’aluitukuatshisha muntu buufu.

LUKULUPILO LUETU LUI BUWA

4. Mukanda wa Bena Loma 5:​1, 2, awisambila kinyi?

⁴ Badika Bena Loma 5:​1, 2. Mpoolo baadi mufunde bino bishima bioso bua kakongie kabaadi mu Loma. Bakuetu balume na bakashi babaadi mu Loma babaadi balongie bi bungi pabitale Yesu, abo nkulesha lukumiino, na abo nkufika bena Nkidishitu. Biabia, Efile Mukulu “baadi muibabadikie bu balulame ku muanda wa lukumiino,” na baadi muibeele muimu wa kikudi kiselele. Oolo, babaadi bapete lukulupilo lua binyibinyi, na lui buwa bukile.

5. Bedibue muimu be na lukulupilo kinyi?

⁵ Kunyima kua mafuku Mpoolo baadi mufundile bena Nkidishitu bedibue muimu ba mu Efeso mukanda pabitale lukulupilo lubaabadi bebape kui Efile Mukulu. Mu lualua lukulupilo mubaadi mpaa na “kutambula bupianyi bua beselele.” (Ef. 1:18) Na dingi Mpoolo baadi muleshe’shi bena Kolose babaadi bakulupile efuto diabo. Bayitanyine lualua lukulupilo bu “lukulupilo luabadi benulamine muiyilu.” (Kol. 1:​4, 5) Lukulupilo lua bena Nkidishitu bedibue muimu ndua’shi abakasanguka bua nkapeta muwa wa ikalaika muiyilu bua nkamunana pamune na Nkidishitu.—1 Te. 4:​13-17; Kbf. 20:6.

6. Mukuetu muedibue muimu baadi muakule kinyi pabitale lukulupilo luaye?

⁶ Bena Nkidishtu bedibue muimu abataa luno lukulupilo na muulo ukata. Umune a kuabadi mukuetu Frederick Franz, bakuile muishimba diaye’shi: “Tui bashinkamishe’shi lukulupilo luetu alukalombana, na ooso a kuatudi a ku bantu 144000 akatambula kiakia kiabadi betule kui Efile Mukulu efuto dietu adikekala buwa kukila bintu bioso.” Kunyima kuaye kufubila Efile Mukulu na lulamato looso munda mua bipua bi bungi, mu kipua kia 1991 mukuetu Frederick Franz baadi mushinkamishe’shi: “Tuki’atutungunuka na kuata lukulupilo luetu na muulo ukata. . . . Bu biatukuete kunyiisha kuilutengiela, tukuete kunyiisha kuikala na lutumbu lui bungi. Nyi nkintu ki na muulo ukata kibaadi akitungu’shi tutengiele sunga kiatunga’shi kukile bipua midiyo. Nkuete kuata lukulupilo luetu na muulo ukata kukila kumpala.”

7-8. Bantu be bungi be na lukulupilo kinyi? (Bena Loma 8:​20, 21)

⁷ Bantu be bungi abalanguila Yehowa lelo uno, be na lukulupilo luilekeene. Lualua lukulupilo ngi lubaadi nalo Abalahama, lua kupeta muwa wa ikalaika pa nsenga mu bukunkushi bua Bufumu bu’Efile Mukulu. (Eb. 11:​8-10, 13) Mpoolo bafundile pabitale mianda i buwa ayitengiela baaba boso be na lualua lukulupilo. (Badika Bena Loma 8:​20, 21.) P’obopushiishe abakula bua musuusa wa kumpala pabitale mulayilo wa mu Bible wa mafuku aafiki, mmuanda kinyi wi na muulo ukata uboodi musangane muanka? Kui dingi efuku di’okekala mupuidikie kushi kukita muluisho su? Sunga’shi okekala dingi na muloo wa kuuka’shi bakuenu bodi mufule abakekala dingi na muwa pa nsenga su? Pa muanda wa lukulupilo luabadi betupe kui Efile Mukulu, kui bintu bi buwa bukile bi bungi bi’okuete otengiela.

⁸ Sunga mbi’atutengiela kusangeela muwa muiyilu sunga pa nsenga, tui na lukulupilo lui buwa bukile aluitupa kabingilo ke buwa bukile ka kuikala na muloo. Na muloo wetu wa lukulupilo ngulombene kutama sunga kunyinga. Mianda ibaabadi bafunde kui Mpoolo dingi, ibaadi ipatuule mushindo w’ayikakitshika. Tubandeyi kutaluula kibaadi mufunde pabitale lukulupilo luetu. Mayi aaye abaadi muakule aetukuasha buatudia kunyiisha kushinkamisha’shi lukulupilo luetu alukalombana binyibinyi.

BIA KUTAMISHA LUKULUPILO LUETU

9-10. Nka bu abilesha kileshesho kia Mpoolo, bena Nkidishitu abatengiela kupeta kinyi? (Bena Loma 5:3) (Tala dingi bifuatulo.)

⁹ Badika Bena Loma 5:3. Lamiina’shi makienga ngalombene kukuasha bua kutamisha lukulupilo luetu. Bino bi kuitukaanyisha. Kiatudia kuuka nkia’shi, balongi boso ba Nkidishitu mbalombene kupeta makienga. Tutaluuleyi kileshesho kia Mpoolo. Bakuile bua boso babaadi mu Tesalonika’shi: “Muanda pabaatudi nenu, tubaadi nka atuinudimusha kumpala’shi, atukafumankana na kubinguabingua, na nyi bibaadi bikitshikie.” (1 Te. 3:4) Na dingi baadi mufundile bena Kodinda’shi: “T’atukumiina nukutue kuuka makienga atubaadi bakapete . . . tatubaadi bakulupile dingi’shi atushala na muwa.”—2 Ko. 1:8; 11:​23-27.

¹⁰ Na bena Nkidishitu namu lelo uno, mbalombene kutengiela kupeta makienga mu ingi mishindo. (2 Ti. 3:12) Obe namu mbikutale naminyi? Kasha otuula lukulupilo loobe mui Yesu na kumulonda, nkalakashi ayikufikilaa su? Ba kuuku bobe na bena kifuko nobe be nkubepuula. Mbalombene mpaa na nkushikua. Kitshibilo kiobe kia kuikala mululame mu mianda yooso, akikufuishiishaa nkalakashi ku mudimo su? (Eb. 13:18) We mupete kubinguabingua kui bena mbulamatadi pa muanda wa’shi okuete olungula bangi bi lukulupilo loobe su? Sunga tuafumankana na kubinguabingua kua mushindo kinyi, Mpoolo akula’shi tui balombene kuikala na muloo. Buakinyi?

11. Buakinyi abitungu tuate kitshibilo kia kunyingiila nkalakashi?

¹¹ Tui balombene kuikala na muloo sunga nsaa y’atukiengie muanda atuuku’shi, mbilombene kuitukuasha buatudia kudima eyikashi di na muulo ukata. Nka bu abiakula mukanda wa Bena Loma 5:3’shi: “Makienga aatusha kunyingiila.” Bena Nkidishitu boso bakuete kupeta makienga, anka abitungu’shi bena Nkidishitu boso banyingiile. Abitungu tuikale na kitshibilo kia kunyingiila sunga tuapeta nkalakashi ya mushindo kinyi. Atukapete efuto dia kunyingiila kuetu nka su tubanyingiila na kutungunuka na kufubila Yehowa. Biabia, ta tuikadikanga bu kileshesho kia bantu babaabadi bapuandikishe kui Yesu na ntete iponene pa mabue. Ku mbangilo, babaadi bakumiine eyi na muloo, anka “apebo kitompuanga sunga kukiengieshibua” abapono musuusa umune. (Mat. 13:​5, 6, 20, 21) Biabia, p’atupete kubinguabingua sunga makienga t’abikalaa bibofule nya, anka p’atuibinyingiila abitutuadila miabi ya ikalaika. Mu mushindo kinyi?

12. Mmiabi kinyi y’atupete su tubanyingiila nkalakashi?

¹² Yakobo mulongi baadi mushimikie kasele pa miabi ayitukila mu kunyingiila nkalakashi na aye nkufunda’shi: “Anka tadilayi kunyingiila kukumbashe mufubo wako, bua’shi nuikale bakumbane na bashi na kalema mu mianda yoso.” (Yak. 1:​2-4) Yakobo baadi muleshe kunyingiila bu mudimo autungu kulombasha. Mmudimo kinyi wa kunyingiila wabadi betupe autungu’shi tulombashe? Mbilombene nkukuasha bodia kunyiisha kuikala na luishinko lui bungi, lukumiino lui bungi, na kukumiina mui Efile Mukulu ngofu. Biabia, atupete ingi miabi i na muulo ukata ayitukila mu kunyingiila.

13-14. Nkinyi akikitshikaa su tubanyingiila, na mbipusheene naminyi na lukulupilo luetu? (Bena Loma 5:4)

¹³ Badika Bena Loma 5:4. Mpoolo baadi muambe’shi kunyingiila kuetu “akuitukuminyisha n’Efile Mukulu.” Kunyingiila koobe akukukuminyisha na Yehowa. Bino t’abipushisha’shi Yehowa asankaa nsaa y’opete bitompuanga sunga mianda ayikukalakasha nya. Obe ngi abadi bakumiine kui Efile Mukulu. Kunyingiila koobe akukuasha bua’shi bakukumiine. Uno nyi muabi ukata!—Mis. 5:12.

¹⁴ Tentekiesha’shi Abalahama baadi mupete bitompuanga, na nsaa ibaadi muibinyingiile na lulamato looso, Yehowa baadi musankie naye. Yehowa baadi amumono bu kuuku aaye na baadi mumuitanyine bu muntu mululame. (Kib. 15:6; Lom. 4:​13, 22) Mu mushindo umune, n’atue namu e kuitufula nka biabia. Efile Mukulu ta muitufule pa muanda wa’shi tukuete kukita bi bungi mu mudimo waye sunga pa munda wa’shi tui na mashito nya. Etukumiina nsaa y’atushaala na lulamato sunga tuapeta bitompuanga. Boso buetu tui kunyingiila sunga tuekala na bipua bungi kinyi, nshalelo e naminyi, na ngobesha ya mushindo kinyi. Okuete kunyingiila bitompuanga na lulamato kubanga lelo uno su? Su mbiabia, ikala mukankamane owukie’shi we mukuminyibue n’Efile Mukulu. Kuuka’shi tui bakuminyibue n’Efile Mukulu kui kuikala na bukitshishi bukata kuatudi. Nkulombene kunyingisha mpaa na lukulupilo luetu.

LUKULUPILO LUNYINGIE

15. Mmuanda kinyi ukata ubaabadi bakule kui Mpoolo, na buakinyi uno muanda wi kukalakasha bangi bantu?

¹⁵ Yehowa etukumiina nsaa y’atushaala na lulamato kuadi, na kunyingiila bitompuanga. Mpoolo batungunukile na muisambo waye amba’shi: “Kukuminyibua n’Efile Mukulu akuitupa lukulupilo, na lukulupilo t’alukuatshishaa muntu buufu.” (Lom. 5:​4, 5) Bino bi kukalakasha bangi. Buakinyi? Muanda ku mbangilo, nka bu biabadi baleshe mu mukanda wa Bena Loma 5:​2, Mpoolo baadi muambe’shi bena Nkidishitu boso ba mu Loma mbapue kupeta lukulupilo, “lukulupilo lua kupeta ntumbo ayitukila kui Efile Mukulu.” Bangi bantu mbalombene kuiyipusha’shi: ‘Su bena Nkidishitu boso mbapue kupeta lukulupilo, buakinyi Mpoolo mmuteemune lukulupilo kunyima ku’aye kuakula mu muisambo waye?’

16. Lukulupilo alubangaa kutama mui muntu mushindo kinyi? (Tala dingi bifuatulo.)

¹⁶ Tui kupusha kibaadi akikiebe kuamba Mpoolo nsaa y’atutungunuka na kulamiina mu binangu’shi lukulupilo nkintu kampanda akitamaa. Tuateyi kileshesho: Oki’otentekieshaa bua musuusa wa kumpala nsaa ibopushiishe bua luno lukulupilo lui buwa lui Muiyi di’Efile Mukulu su? Pangi pa uno muanda we kunangushena’shi binangu bia kushaala bua losoo mu mpaladiiso pa nsenga bi buwa bukile, kadi mu binyibinyi t’abikalombana nya. Biabia, su bonyiisha kulonga misuusa na misuusa pabitale Yehowa na milayilo yaye ya mu Bible, okapete bishinkamiisho bikata abilesha’shi luno lukulupilo alukalombana binyibinyi.

17. Lukulupilo loobe lui kutungunuka na kutama kunyima koobe kuilambula na kubatshishibua naminyi?

¹⁷ Sunga kunyima koobe kuilambula na kubatshishibua, bu bi’otungunuka na kulonga bi bungi na kutama mu kikudi, lukulupilo loobe alutungunuka na kutama. (Eb. 5:13–6:1) Biabia, okamono kulombana kua mayi e mu mukanda wa Bena Loma 5:​2-4. We mupue kupeta bitompuanga bi bungi, anka we muibinyingiile na bino mbikuashe bodia kukuminyibua n’Efile Mukulu. Muanda ouku’shi mmukufule na we mukuminyibue naye, binobino we na kabingilo kakata ka kutengiela bua kupeta biabia bintu biabadi betulee kui Efile Mukulu. Lukulupilo loobe lubanyiisha kunyinga kukila bi’aluikalanga kumpala. Lubekala lua binyibinyi, lua pa bupenka. Na bino, bi kuikala na bukitshishi bukata koodi. Mu ungi mpushisho, bi kuikala na bukitshishi mu mianda yooso ya mu nshalelo oobe na bi kushintula mushindo okitshiina kifuko kiobe mianda, mushindo wata bitshibilo, sunga mushindo ofubisha nsaa yobe.

18. Yehowa etupa kishinkamiisho kinyi?

¹⁸ Mpoolo mutumibua akumbasha ungi muanda wi na muulo ukata pabitale lukulupilo lodi mupete kunyima koobe kukuminyibua n’Efile Mukulu. Akushinkamiisha’shi lukulupilo loobe alukalombana. Buakinyi abitungu oshinkamishe uno muanda? Mpoolo mutumibua baadi mutuushe kino kishinkamiisho kiyokielue bua kushinkamiisha bena Nkidishitu’shi: “Lukulupilo t’alukuatshishaa muntu buufu, muanda kifulo ki’Efile Mukulu nkipongoolue mu mashimba eetu ku bukuashi bua kikudi kiselele kiabadi betupe kui Efile Mukulu.” (Lom. 5:5) We na kabingilo ka kushinkamisha’shi lualua lukulupilo, ndukulupilo luabakupa kui Yehowa.

19. We kushinkamisha kinyi pabitale lukulupilo loobe?

¹⁹ Banda kunangushena Yehowa bibaadi mulee Abalahama, na mushindo ubaadi mumukumiine na bibaadi amumono bu kuuku aaye. Mianda ibaabadi bakulupile kui Abalahama ibalombene. Bible akula’shi: “Kunyima kua Abalahama kulesha luishinko, bapetele uno mulayilo.” (Eb. 6:15; 11:​9, 18; Lom. 4:​20-22) Mbinyibinyi ta baadi mukuatshikie buufu nya. We mulumbene kushinkamisha’shi, su oshaala na lulamato okapete efuto dia lukulupilo loobe. Lukulupilo loobe ndua binyibinyi; nyi nsulo ya muloo koodi, t’alukukuatshisha buufu! (Lom. 12:12) Mpoolo bafundile’shi: “Efile Mukulu apanaa lukulupilo enuushe na muloo oso na butaale, muanda nuibamukulupile, bua’shi nuikale na lukulupilo lui bungi ku bukuashi bua bukome bua kikudi kiselele.”—Lom. 15:13.