Watchtower MIKANDA I MU INTERNETE
Watchtower
MIKANDA I MU INTERNETE
Kisongye
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILO
  • mwbr21 Mweshi wa 11 esak. 1-10
  • Mikanda yatudi bafubishe mu Programe a bisangilo bya Bwina Kidishitu na mudimo wetu (11/2021)

Tatui bapete video.

Etufuile namu lusa, kui kintu kibakutshishua kukafika kui video.

  • Mikanda yatudi bafubishe mu Programe a bisangilo bya Bwina Kidishitu na mudimo wetu (11/2021)
  • Mikanda yatudi bafubishe mu Bwina Kidishitu na mudimo wetu Programe a bisangilo—2021
  • Tu mitue twa mianda
  • LUBINGO LUA 1-7/11
  • LUBINGO LUA 8-14/11
  • LUBINGO LUA 15-21/11
  • LUBINGO LUA 22-28/11
  • LUBINGO LUA 29/11–5/12
  • LUBINGO LUA 6-12/12
  • LUBINGO LUA 13-19/12
  • LUBINGO LUA 20-26/12
  • LUBINGO LUA 27/12–2/1
Mikanda yatudi bafubishe mu Bwina Kidishitu na mudimo wetu Programe a bisangilo—2021
mwbr21 Mweshi wa 11 esak. 1-10

Mikanda yatudi bafubishe mu Programe a bisangilo bya Bwina Kidishitu na mudimo wetu

LUBINGO LUA 1-7/11

BUPETA BUA MUIYI DI’EFILE MUKULU | YOOSHWA 18-19

“Yehowa badi muabile bipindi bia nsenga na kinangu”

it-1-F 933 § 5

Mikalo

Biabia, kubadi mianda ibidi ibaabadi abalondo bua kuabila bisamba bipindi bia nsenga: bipeta bia bubale na bukata bua bisamba. Bubale bubadi pangi abulesha penda mbalo ibadia kuikala bupianyi bua kisamba kioso. Bu kileshesho bubadi abulesha’shi akikala kunundu, kuushi, kutunduka, kupona, muibanda sunga mu muengie. Kitshibilo kia kuela bubale kibadi akifiki kui Yehowa, bino bibadi bikuashe bua kupela mukao na kuikakena munkatshi mua bisamba. (Nki 16:33) Mu uno mushindo, Efile Mukulu badi munkukushe mianda itale kisamba kioso bua’shi ipushene na butemuki buyokielue, bubadi buakule Yakobo kumpala kua’shi afue bui mu Kibangilo 49:1-33.

it-1-F 1107 § 6

Bupianyi

Nsenga ya bupianyi. Yehowa ngi badi mupe bana ba Isaleele bupianyi na, aye nkulesha Moyise mikalo ya eumbo diabo. (Mb 34:1-12; Yos 1:4) Moyise ngi badi mupe bana ba Gade, bana ba Rubene, na kipindi kia kisamba kia Manase bipindi bia nsenga. (Mb 32:33; Yos 14:3) Bino bingi bisamba bibadi bipete biabio bipindi bia Nsenga ku bukuashi bua bubale, na bibadi bikitshikie ku bukunkushi bua Yoshua na Eleazare. (Yos 14:1, 2) Mu kuipushena na butemuki bua Yakobo bui mu Kibangilo 49:5, 7, Simeone na Levi ta babadi bapete kipindi kia nsenga bu bupianyi nya. Terituare a Simeone (mpa na bibundi bi kula) badi munda mua terituare a Yuda (Yos 19:1-9), anka bena Levi abadi bapete bibundi 48 mu Isaleele mushima. Bu bibabadi basangule bena Levi bua mudimo wi pabuao mu tabernakele, Yehowa nyi badi bupianyi buabo. Abadi abapete ki’ekumi bu kiabo kipindi sunga bu buabo bupianyi bua mudimo ubabadi abakitshi. (Mb 18:20, 21; 35:6, 7) Bifuko, abadi abebipa bipindi bia nsenga mu terituare a kisamba kiabo. Bu bibaadi bifuko abiende na kutama, bana abende na kupiana, nsenga ibadi na kia kutshibuulua mu tupese tupelatupela.

it-1-F 933 § 6

Mikalo

Kunyima kua kulesha mbalo ayikala kisamba kioso ku bukuashi bua bubale, bibadi abitungu binobino kulesha bukata bua kipindi kia nsenga bua kisamba kioso muyile bukata buakio. Bible amba’shi: “Anukata bubale mwanda wa kwiabishêna dyanka [ewumbo] muyîle bisamaba na bifuko bya banshenu. Kifuko kina bantu be bungi, anukekipa kipindji kya nsenga kikata, kina bantu bapela namu kipindji kipêla. Kifuko na kifuko akikapete kyâkyo kipindji kya nsenga muyile amupôna bubale.” (Mb 33:54) Kitshibilo kibadi akitukila ku bubale pabitale mbalo ayishala bisamba, kibadi akishaala nka biabia, anka bukata bua mbalo abadi balombene kuibutamisha sunga kuibupelesha muyile bukata bua kisamba. Bu kileshesho, nsa ibabadi bapete shi terituare a kisamba kia Yuda mukata abadi bamutshibuule, bata bingi bipindi bebipa kisamba kia Simeone.​—Yos 19:9.

Mabue a muulo a mu kikudi

it-1-F 934 ¶1

Mikalo

Muyile muisambo utale kuabila kua terituare e kupona nguba kua Yordano, abalesha’shi kisamba kia Yuda (Yos 15:1-63), kia Yoosefe (Efraime) (Yos 16:1-10), na kipindi kia kisamba kia Manase bibadi kupona nguba kua Yordano, (Yos 17:1-13) mbibabadi batshibe kumpala, muanda midianyino yabo na bibundi biabo mbebileshe. Kunyima, kuabila bipindi bia nsenga, kubadi kuimane muanda bena Isaleele abakatukile ku Gilegale benda ku Shilo. (Yos 14:6; 18:1) Bungi bua nsa ibabidi biate ta mbebuleshe nya, anka Yoshua badi musashile biabia bingi bisamba musambo p’abo kuyisha bua kuata bia bingi bipindi bia nsenga. (Yos 18:2, 3) Kui mianda i bungi y’abakula pabitale buakinyi bino bisamba musambo bibadi bileshe lotolo, bangi bantu bapuandikisha’shi, muanda wa bintu bungi bibabadi bakanyengie ku angi maumbo na ka butaale kababadi bapete muanda wa’shi bena Kanana ta babadi abebakalasha, nyi bibadi bibatakule bua’shi bapushe’shi t’abitungu bakanyengie biabia bingi bipindi bia nsenga bishale bukidibukidi. Ungi muanda ubadi ukite bia’shi bino bisamba musambo bikale na lotolo ngua’shi, bibadi abitshinyi nkalua na beshikuanyi be bukome. (Yos 13:1-7) Na dingi, tababadi abauku kalolo bia bipindi bia Nsenga ya Mulayilo pe biabia bibabadi bapue kuabila.

LUBINGO LUA 8-14/11

BUPETA BUA MUIYI DI’EFILE MUKULU | YOOSHWA 20-22

“Ki’atulongiela ku mpushisho e bubi a mianda”

w06-F 15/4 5 ¶3

Mushindo wi buwa wa kuisamba na muina dibaka nobe

Kuakula mianda yoso patooka, nkulombene kukuasha bua kupela kuikala na mpushisho ebubi. Ku mbangilo kua muisambo wa bena Isaleele, kisamba kia Rubene, kia Gade, na kipindi kia kisamba kia Manase, bibaadi bishale kutunduka kua muela wa Yordano, abadi bebakie “kilambwilo kii bukata bwi-moo” pepi na muela. Bino bingi bisamba bibadi bipushe uno muanda mu mushindo wi bubi. Bu bibabadi abanangushena’shi bakuabo be lua lupese lua Yordano, abadi batombokiele Yehowa, bino bingi bisamba bia kupona nguba bibadi bilumbule bua nkalua nabo ngoshi, muanda abadi abebamono bu “ba ntomboshi.” Anka kumpala kuabadia kuenda mu nkalua nabo, babadi batume bantu bua’shi bakesambe nabo. Babadi bate kitshibilo ki buwa bukile! Abakapetele’shi kilambuilo kibabadi bakite, takibadi kia kulambuila milambu nya. Anka, bino bisamba bibadi abitshinyi’shi tala munda mua mafuku, bingi bisamba biakebalungula’shi: “Tanwi na mbalo kumpala kwa Yehowa.” Kilambuilo kibadi bu kamonyi akalesha’shi, n’abo abadi abalanguila Yehowa. (Yos 22:10-29) Abadi baudikie kilambuilo bu Kamonyi, pangi muanda buabo’bo kibadi akilesha’shi Yehowa nyi Efile Mukulu a binyibinyi.​—Yos 22:34.

w08-F 15/11 18 ¶5

“Tukiteyi mianda ayituesha butaale”

Bangi bena Isaleele abadia kupuandikisha’shi, be na bishinkamisho bioso abilesha’shi,biabia bingi bisamba bibaadi bikite muluisho na’shi, su bebatuka ngoshi mususa umune, t’abashimisha bintu bibungi. Anka, pamutue pa kukita mianda bukidibukidi, bisamba bibadi kupona kua muela wa Yordano, bibadi bitume bantu bua’shi bakesambe na bakuabo. Abebepuishe’shi: “Nkinyi bino kuno kukutwa kululama kumpala kw’Efile a Isaleele pano paanwende kula leelo na Yehowa?” Mu kuakula kua kalolo, bisamba bibadi bibakie kilambuilo, ta bibaadi bikutue lulamato nya. Biabia abadia kukita kinyi pabitale uno muanda ubabadi bebadimbile? Abadia kuibatombokiela sunga kupela kuisamba nabo su? Abadi baluule na kalolo koso, n’abo nkulesha patoka’shi, kibabadi bakitshine biabia, mmuanda wa lukalo luabo lua kufubila Yehowa. Lualulo luabo lubadi luibakuashe bua kulama kipuano kiabo n’Efile Mukulu na kupasha myuwa. Kuisamba mu butaale, kubadi kutooshe mianda yoso n’abo nkualushula butaale.​—Yos. 22:13-34.

Mabue a muulo a mu kikudi

it-1-F 390 ¶4

Kanana

Sunga bibadi bena Kanana be bungi bapande ku ino ngoshi ikata, na bapela kuikala bu bapika, mbilombane kuamba’shi, “Yehowa baapeele Isaleele eumbo dishima dibaadi mutshipe bwa kupa baamashabo,” bebapele “butaale mpese yooso,” na dingi, “ku mayi ooso akile buwa abaadi Yehowa mulungule nshibo ya Isaleele, eyi su ndimune tandishaale kushii kipeta, byooso bibaakumbeene.” (Yos 21:43-45) Beshikuanyi babadi befunyishe bena Isaleele, babadi na moo, ta babadi na biankatuka Isaleele ngoshi bua kuikaluila. Kumpala, Efile Mukulu badi muakule’shi, akabingi bena Kanana “ku kapeela ku kapeela” kutshina tala eumbo diakekala bu mapya na nyema ya kisuku yakafuima muanka, yabanga kuibamuesha malua. (Efi 23:29, 30; Miy 7:22) Sunga bibadi bena Kanana na bina ngoshi bi bukopo bu matempu a biamo, ta tui balombene kutopeka Yehowa’shi mulailo waye ta ngulombane muanda wa’shi bena Isaleele abakutshilue kunyenga bingi bipindi bia nsenga. (Yos 17:16-18; Bans 4:13) Bible alesha’shi bena Isaleele ta babadi bobeshe ingi mianda muanda abadi baleshe kukutua kukokiela ingi nsa.​—Mb 14:44, 45; Yos 7:1-12.

LUBINGO LUA 15-21/11

BUPETA BUA MUIYI DI’EFILE MUKULU | YOOSHWA 23-24

“Yoshua apa muilo elango dia nfudilo”

it-1-F 82 ¶2

Kudia kipuano

Mianda ibaadi ilekene nsa ibadi muilo wa Isaleele utuele mu Kanana nsenga ya Mulayilo. Muyile mulailo ubadi mupe ba nkambua babo, Yehowa badi mupe bena Isaleele matalua oso a kushala mu yaya nsenga. Biabia tababadia kuimutuela bu benyi, na Yehowa badi muibakandikie bua’shi tabadianga kipuano na miilo ya ba mpangano abadi bashale muanka. (Efi 23:31-33; 34:11-16) Bena Isaleele abadi na kia kukokiela ku miya na ku mikamiko y’Efile Mukulu kushii ku ya miilo ibabadi na kia kubinga. (Lv 18:3, 4; 20:22-24) Abadi bebadimushe pabitale kuiyibakishena na yaya miilo. Kipuano ki biabia takibadia kuibekasha mu kipuano penda na bakashi ba mpangano nya, kadi bibadia kuibekasha dingi mu kipuano na bifuko bia ba mpangano na bikitshino bia lulanguilo lua madimi na bipikua, na biabia bibadia kuibafisha mu kutombokiela Yehowa na kupona mu muteo.​—Miy 7:2-4; Efi 34:16; Yos 23:12, 13.

w07-F 1/11 26 ¶19-20

Eyi dia Yehowa t’adikutuaa kulombana

19 Kushi mpaka muyile biatudi bamone na meso etu, tui kuamba’shi: “Ku bishima byooso bikile buuwa bibaadi byambe Yehowa Efile Mukulu eenu pa mwanda wenu byooso mbiinukumbeene, su nkimunenka kya ku bino bishima, ta nkishaale kushii kipeta.” (Yos 23:14) Yehowa apashaa, kulama, na kukuatshishena bafubi baye. We kutemuna mulailo waye umune ushi ulombane pa nsa yao su? Bi bukopo bodia kuiupeta. Nyi buakinyi bi buwa tukulupile Muiyi dy’Efile Mukulu.

20 Tui kuamba kinyi bua mafuku aafiki? Yehowa mmuitule’shi be bungi ba kuatudi mbalombene kukulupila kushala mu nsenga yalulue mpaladiso. Bapela ba kuatudi be na lukulupilo lua nkamunana na Kidishitu muiyilu. Sunga tuekala na lukulupilo lui naminyi, tui na kabingilo ka kushala na lulamato nka bu bibakitshine Yoshua. Akukekala efuku adikalombana mianda yoso yatudi bakulupile. P’atukatentekiesha milayilo yoso ibadi Yehowa mulee, atukamba namu’shi: “Bioso mbilombane.”

Mabue a muulo a mu kikudi

w04-F 1/12 12 ¶1

Mianda ikata ya mu mukanda wa Yooshwa

24:2​—Tera nshaye na Abrahame, badi alanguila ma nkishi su? Kumpala, Tera ta badi mulanguidi a Yehowa Efile Mukulu nya. Abimueka’shi badi alanguila efile mueshi ababadi abetamina bu Sine​—efile ababadi abakamba kulanguila mu kibundi kia Ure. Muyile kipikua kia bena Yuda, abimuenaka’shi Tera badi mpa na asee ma nkishi. Kadi nsa ibadi Abrahame mukatukie mu Ure muyile bibabadi bamulungule kui Efile Mukulu, Tera bayile naye ku Harane.​—Kibangilo 11:31.

LUBINGO LUA 22-28/11

BUPETA BUA MUIYI DI’EFILE MUKULU | BANSUSHI 1-3

“Mupashi sha mayele na munyingi’eshimba”

w04-F 15/3 31 ¶3

Ehude batshokola muishikuanyi ebakiengeshanga

Mayele a Ehude abadi akuatshikie kushi muanda wa kinangu kiaye, sunga kukutua kua kapu kua beshikuanyi. Kukumbana kua milailo y’Efile Mukulu t’akutalaa ngobesha ya bantu nya. Yehowa badi mukuashe Ehude bua’shi obeshe muanda badi mukite mianda mu kuipushena na kikiebe ki’eshimba diaye, kia kufungusha muilo waye. Yehowa batushishe Ehude, “na pabeebatuminaanga Yehowa bansushi, Yehowa baadi pepi na ooso nsushi.”​—Bansushi 2:18; 3:15.

w04-F 15/3 30 ¶1-3

Ehude batshokola muishikuanyi ebakiengeshanga

Ehude badi mubadiile kulumbuula “lupete lwi mâshi kubidi”​—badi pangi apuandikisha’shi abakamukunku mu bilamba. Ke bungi mpete abadi abeyifuala ku mboko ibakashi, bua’shi beyate musango umune kui bantu abafubisha mboko ibalume. Bu bibadi na kibokoso, Ehude batshile lupete luaye “elusomeka mu kifuka mûshi mwa bilamba byê ku lupese lwa mboko yê ibalume,” mbalo ishibadi bia’shi balami ba nfumu bela kinangu kia kumukunka. Kushi lukalakshi, Ehude, ‘bayile mu kupa mfumu Eglone a bena Moabe . . . wawa mulambu.’​—Bansushi 3:16, 17, EEM.

Mianda ya kumpala ibakitshikile muibalasa dia Eglone, ta mbeyileshe nya. Anka Bible amba penda’shi: “Pabapwile [Ehude] kumupa mulambu balungwile baba bantu abádi beutwale’shi, twalukyei.” (Bansushi 3:18, EEM) Kunyima kua Ehude kutusha mulambu, badi mushindikile bantu abadi beutuale kipindi kila na kuibalasa dia Eglone, akupu aye nkualuka. Buakinyi? Badi muende na bano bantu buashi bamukaluile, su mpenda bua’shi bamushindikile sunga’shi penda bua’shi batuale mulambu? Badi muibashindikie akebaleka mbalo i kula bua kuibakaluila kumpala kua’shi akumbashe mpango yaye? Sunga biekala naminyi, Ehude, badi mukite mianda yaye bupenka n’eshimba dinyingie.

“Pabafikile pa mbwebwe iseibwe bu ma nkishi pepi na Gilegale, [Ehude] bâlukiile kui mfumu . . . amulungula’shi: ‘Obe mfumu, nyi na muanda oobe wankiebe nkulungula pa bubidi buetu.” Bifundue t’abilesha bibadi Ehude mutuele dingi muibalasa dia mfumu Eglone. Balami tababadi abamumono bu muntu e bubi su? Abadi abapuandikisha’shi muina Isaleele umune ta mulombene kukita mfumuabo kintu? Bu bibaadi bifikie Ehude bupenka abadi abapuandikishe’shi bafiki mu kupana bantu ba muiumbo diabo? Sunga biekala naminyi, Ehude badi mutekie bua’shi esambe na mfumu pa bubidi buabo, aye nkukumina.​—Bansushi 3:19.

Mabue a muulo a mu kikudi

w05-F 15/1 24 ¶7

Mianda ikata ya mu mukanda wa Bansushi

2:10-12. Abitungu tuikale na programe a kuilongiela Bible efuku dioso bua’shi ‘tatuiluanga bioso bi buwa bikite Yehowa.’ (Misambo 103:2, EEM) Abitungu’shi ba nambutuile batueshe bia binyibinyi bi Muiyi di’Efile Mukulu mu mashimba a bana babo.​—Miiya Ikituulwe 6:6-9.

LUBINGO LUA 29/11–5/12

BUPETA BUA MUIYI DI’EFILE MUKULU | BANSUSHI 4-5

“Yehowa afubisha bana bakashi babidi bua kupasha muilo waye”

w15-F 1/8 13 ¶1

‘Nayimana bu nyin’ê na bena Isaleele’

Eshina Sisera dibadi aditshinyisha bena Isaleele. Bipikua bia bena Kanana bibadi bia bu ntonboshi, abadi abatatshisha bana mu kaalo na kutambuka kindumba mu ntempelo. Nshalelo badi naminyi ku bukunkushi bua mukata a basalai muina Kanana na kiluilo kiaye? Musambo wa Debora aulesha’shi kutambuka muiumbo kubadi bukopo, na’shi nshalelo mu tu bibundi tupela badi bukopo. (Bansushi 5:6, 7) Tuikupuandikisha bibadi bantu abakafuama mu mitshi na mu miengie, abatshinyi kudima na kushala mu tu bibundi tushi na bimano, abatshinyi kutambukila mu bilai bikata; abatshinyi tala bebatuka ngoshi, bata bana babo, na kulala na bakashi babo pa bukopo.

w15-F 1/8 13 ¶2

‘Nayimana bu nyin’ê na bena Isaleele’

Moo ubadi nao bena Isaleele ubadi ukite bipua 20, mpa na pabadi Yehowa mumone’shi muilo waye untomboshi taudi bia kushintuluka, nka bu abibilesha musambo wa Debora na Barake’shi, “Mpa na panayimene ami Debora bu nyin’ê na bena Isaleele.” Tatuku su Debora mukashi a Lapidote badi mutande bana, anka kino kishima mbekifubishe mu ngakuilo a mu kifuanyi. Yehowa badi mupe Debora mudimo wa kukaluila muilo waye nka bu nyina bana. Badi mumulungule buadia kuitamina muntu a lukumino lukata, Nsushi Barake, na kumulungula bua nkatuka Sisera ngoshi.​—Bansushi 4:3, 6, 7; 5:7.

w15-F 1/8 15 ¶2

‘Nayimana bu nyin’ê na bena Isaleele’

Yaele te na nsa i bungi ya kunangushena. Bapa Sisera mbalo ya kuikisha. Sisera nkumulungula’shi su muntu bafiki mu kunkimba, tomulungulanga’shi ne pano. Pabaladile, Yaele bamubuikile kilamba, na pabamutekiele mema, bamupele mabele e bushito. Mu kapindi kapela, Sisera balele tulo tui bukopo. Akupu, Yaele batshile bintu bibidi bi’abafubisha na mayele oso kui bana bakashi bashale mu tushibo tua mapema​—mutshi usongole na kitotua. Bakunama pepi na mutue wa Sisera, na elumbula bua kulombasha mudimo autshinyisha; kukumbasha kiimu kia Yehowa. Kuialashena sunga nkupela kubadia kumukutshisha kuibikita. Badi anangushena bibadi Sisera akiengiesha muilo w’Efile Mukulu munda mua bipua makumi? Su badi anangushena ku kinemo kia kukumbasha mpango ya Yehowa? Bifundue t’abibilesha nya. Atuku penda’shi, badi mukite bukidibukidi, aye nkuipa Sisera!​—Bansushi 4:18-21; 5:24-27.

Mabue a muulo a mu kikudi

w05-F 15/1 25 ¶5

Mianda ikata ya mu mukanda wa Bansushi

5:20​—Mushindo kinyi ubadi nyenyene iluile Barake ngoshi? Bible t’alesha’shi bubadi bukuashi bua ba mikeyilu sunga bintu bibadi abipono muiyilu bibabadi bamone kui basha binangu ba Sisera bu kitunduilo kia dikienga, pangi mianda ibadi yakule bantu abafubishaa nyenyene bua kuuka mianda i kumpala, ibadi idimbe Sisera. Sunga biekala naminyi, atushinkamisha’shi Efile nyi badi mukuashe mu mushindo kampanda.

LUBINGO LUA 6-12/12

BUPETA BUA MUIYI DI’EFILE MUKULU | BANSUSHI 6-7

“Nda’nka na bwabwa bukome bodi n’abo”

w02-F 15/2 6-7

Mayi a kulonda a Efile Mukulu bua buwa bobe

Gedeone nsushi a mu Ebelu badi na mueneno e buwa pabimutale aye nabene na badi amono bu shi mulombanyine. Tabadi akimbi kuikala mukunkushi mu Isaleele nya. Nsa ibabadi bamusangule bua kukita uno mudimo, Gedeone bakuile’shi tamulobene. Pakupatula’shi: ‘Kifuko kyande kikile kushadila mu bena Manase, ami namu ne mukile bukinga mu nshibo ya nshami.’​—Bansushi 6:12-16.

w05-F 15/7 16 ¶3

‘Lupete lua Yehowa na lua Gedeone!’

Bena Madiane abadi abatshinyi! Musango umune, kubaumina nka shishi, takupushika nka penda tuleo tua mabuka 300, mpungi 300, na misase ya bantu 300. Babadi babasamukie, bikishekishe nsa ibabapushishe musase ubabadi abele abamba’shi: ‘Lupete lua Yehowa na lua Gedeone!’ na kudila kua bena Madiane kubesanga ku tuleo tuabo. Mu kupangaika, tabakina dingi mushindo wa kutundula bakuabo na beshikuanyi nabo. Basalai 300 namu abadi bemane nka pa ma mbalo abo, na Yehowa badi mutueshe kafutakanyi munkatshi mua bena Madiane, abo nkubanga kuiyipaishena. Abebasukisha mu kishalelo, na kufudilo kuabo kuibalonda ngofu, beshikuanyi ba nfudilo, abaipaibua.​—Bansushi 7:19-25; 8:10-12, 28.

Mabue a muulo a mu kikudi

w05-F 15/1 26 ¶6

Mianda ikata ya mu mukanda wa Bansushi

6:25-27. Gedeone badi muleshe budimu paye kupela kukokosha beshikuanyi naye. Nsa y’atulungula mukandu wi buwa, abitungu tudimukie tala bi’atuakula bia kokosha bangi.

LUBINGO LUA 13-19/12

BUPETA BUA MUIYI DI’EFILE MUKULU | BANSUSHI 8-9

“Kuiyisha kui buwa kukila kuitatula”

w00-F 15/8 25 ¶3

Nsa aituku bilumbu okitaa kinyi bua kuibipua?

Pabadi alu ngoshi na bena Madiane, Gedeone badi muitamine kisamba kia bena Efraime bua’shi kimukuashe. Kunyima kua ngoshi kupua, bena Efraime ababangile kutombokiela Gedeone pa kumuipusha buakinyi tamuibetamine ku mbangilo kua ngoshi. Muisambo aulesha’shi “babaamutopekyele ngofu.” Gedeone bebalunguile’shi: ‘Byaabya nee mukite kinyi kya kwipikeena neenu? Kupumbuula kwa tukuba twa mvinyo kwa Efraime ta nkukile kunwa kwa Abyezere su? Mmu masa eenu, Efile Mukulu mutuule bamfumu baa Madyane, Orebe naa zebe. Byaabya kyandi mukite nkinyi, kya kupwandjikisha neenu?’ (Bansushi 8:1-3) Bishima bi buwa abiposha nsungu bibadi Gedeone mufubishe, bibadi bikuashe bua’shi takutukanga ngoshi munkatshi mua bisamba. Bena Efraime abadi abeata na kinemo na abadi na kuitatula. Sunga biabia, bino tabikutshishe Gedeone bua kukimba butale. Tumuambulei.

w17.01 20 ¶15

Bwakinyi kwipeelesha kukii na muulo

15 Gideone mmwikale kileshesho kibuwa kya kwipeelesha. Pabamupeele Yehowa mudimo wa kupaasha beena Isaleele kwi beena Madyane, Gideone bambile’shi: “Kifuko kyande nkibofule mu beena Manase; ami namu ne mukile bukinga mu nshibo ya nshami.” (Bansushi 6:15) Na dingi Gideone baadi mukulupile mwi Yehowa na kukumiina mudimo waye. Akupu Gideone bakimbile bya kupusha kibaadi akimutekye Yehowa, na kukita luteko bwa’shi amukunkushe. (Bansushi 6:36-40) Gideone baadi muntu e bukome na e n’eshimba dinyingye, kadi baadi na binangu na mudimukye. (Bansushi 6:11, 27) Kunyima kwa papa, nsaa ibamulungwile bantu’shi abakyebe ekale nfumu aabo, bapelele. Kunyima kwa’ye kukita myanda ibabamulungwile kwi Yehowa, balukiile kwaye ku nshibo.​—Bansushi 8:22, 23, 29.

w08-F 15/2 9 ¶9

Tutambukileyi mu mashinda a Yehowa

9 Bua kuikala ba kuku b’Efile Mukulu, abitungu tuikale “beyishe.” (1 Mp. 3:8; Mis. 138:6) Muulo wa kuikala beyishe, mbeuleshe mu Bansushi 9. Yotama muana a Gedeone bakuile’shi: “Dingi efuku, mitshi ibayile mukusangula mfumu a kuiyimuna.” Mbatemune mutshi wa olive, wa fingiye na wa nfinyo. Ino mitshi ailesha bantu ba sha kinemo abadi bapele kukunkusha muilo wa Isaleele. Anka ka mutshi ke sanya​—akalesha mfumu sha kuitatula Abimeleke badi muipe bantu be bungi buashi akunkushe bangi. Kunyima kuaye ‘kubikala munda mua bipwa bisantu mu Isaleele,’ Abimeleke bafuile bukidi. (Bans. 9:8-15, 22, 50-54) Kuikala “beyishe” kui buwa bui moo!

Mabue a muulo a mu kikudi

it-1-F 784 ¶5

Efode, I

Sunga bibadi Gedeone na binangu bi buwa bia kutumbisha Yehowa na kutetekiesha bioso bibadi mukuashe muilo wa Isaleele bua’shi utshimune ngoshi, efode “bekeele buu kateo bwa Gedeone naa bwa nshibo yaaye,” muanda bena Isaleele abatambukile lusandi lua mu kikudi pabo kulanguila yawa efode. (Bans 8:27) Anka, Bible takula’shi Gedeone nabene badi mumulanguile; muanda Mpoolo atemuna eshina diaye, ‘mu kibumbu kikata kia Batemue basha lulamato ba Yehowa ba kala.​—Eb 11:32; 12:1.

LUBINGO LUA 20-26/12

BUPETA BUA MUIYI DI’EFILE MUKULU | BANSUSHI 10-12

“Yefetee​—Mmuntu a mu kikudi”

w16.04 5 ¶9

Efile Mukulu akumiinaa bantu be na lukumiino

9 Kileshesho kya Yosefe kibakwashishe Yefetee. Baadi na kya kulonga bibaadi Yosefe muleeshe bakwabo lusa sunga mbyabaadi bamushikwe. (Kibangilo 37:4; 45:4, 5) Kunangusheena pa kino kileshesho kubakwashishe Yefetee bwadya kukita myanda mu mushindo ubaadi ausankisha Yehowa. Myanda ibakitshine bakwabo na Yefetee ibaadi imutape kwishimba. Kadi kulwa ngoshi bw’eshina dya Yehowa na bwa mwilo wabo kubaadi na muulo kwi Yefetee kukila bibaadi apusha. (Bansushi 11:9) Baadi na kitshibilo kya kushaala na lulamato kwi Yehowa. Yehowa baadi mumwelele myabi na mwilo wa Isaleele pamwanda wa mwikeelo waye.​—Beena-Ebelu 11:32, 33.

it-2-F 1202 ¶6

Yefetee

Yefetee tabadi aladisha mianda nya, nyi buakinyi badi akitshi muaye moso bua kulobasha kiakiebe kukita. Batumine muntu kui mfumu a bena Amone, aye kumulungula’shi, okuete kulua na Isaleele pa kunyenga nsenga yaye. Mfumu kualula shi nsenga ya bena Amone ibadi bena Isaleele banyengie. (Bans 11:12, 13) Yefetee badi muileshe’shi, ta kilobo kia ngoshi kish’akiuku kintu, kadi mulongie mianda ya kala pabitale muilo w’Efile Mukulu, na bikishekishe kipuano kibadi pankatshi p’Efile Mukulu na muilo waye. Badi mupele binangu bia mfumu a bena Amone pakulesha’shi, (1) Bena Isaleele t’ababadi bakiengieshe bena Amone, bena Moabe, sunga bena Edome (Bans 11:14-18; Miy 2:9, 19, 37; 2Mya 20:10, 11); (2) Bena Amone t’ababadi na biabia bipindi bia nsenga nsa ibadi bena Isaleele bebinyengie, muanda bibadi bia bena Amore ba mu Kanana, na Yehowa badi mukuashe Isaleele bua kutshokola Sihone mfumu abo na kunyenga eumbo diabo; (3) Amone ta badi muleshe luno lukalo munda mua bipua 300 bibashaala bena Isaleele mu ino mbalo, binobino, bino binangu abebipete kunyi?​—Bans 11:19-27.

it-2-F 1202 ¶7

Yefetee

Yefetee badi mukume kinyina muanda, pa kulesha’shi muanda ubadi utale lulanguilo. Bambile’shi Yehowa Efile Mukulu bapele bena Isaleele eumbo, nyi buakinyi bena Isaleele t’abalekiela kapese su nkapela kui b’efile ba madimi nya. Badi muambe pabitale Kemoshe’shi nyi efile a bena Amore. Bangi abamuene kiakia bu kilubilo. Aku namu, sunga mbibadi bena Amore na Milkome bu efile aabo, na’shi Kemoshe baadi efile a bena Moabe, bino bisamba bia mu kifuko kimune, bibaadi abilanguila b’efile ba madimi be bungi. Salomone badi mukite kiakia kilubilo kimune pa kutuesha lulanguilo lua Kemoshe mu Isaleele pa muanda wa bakashi baye ba mu bingi bisamba. (Bans 11:24; 1Bf 11:1, 7, 8, 33; 2Bf 23:13) Na dingi, muyile bangi bantu balongie mianda ya mu Bible, “Kemoshe” mmulombene kupatula’shi “Atshimunaa, Atshokolaa.” (Tala mukanda wa Gesenius’s Hebrew and Chaldee Lexicon, wabadi baluule kui S. Tregelles, 1901, esak 401.) Abimueneka’shi Yefetee badi mukakie binangu biabo kui uno efile muanda bena Amore abadi abamuata bu ebapeyaa bukome bua ‘kutshokola’ sunga ‘kutshimuna’ bangi na kuibapa nsenga.

Mabue a muulo a mu kikudi

it-2-F 1201

Yefetee

Yefetee ta muana a mu kindumba. Nyinaye na Yefetee baadi “mukashi ndumba,” anka bino t’abilesha’shi badi mutande Yefetee mu ki ndumba nya. Nyinaye baadi ndumba kumpala kua kutuela bu mukashi a kabidi kua Galaade, nka bu bibadi Rahabe namu ndumba kumpala kua kutuela kua Salomone. (Bans 11:1; Yos 2:1; Mat 1:5) Atuibishinkamisha pabamubingile bakuabo balume ba mukashi a kumpala a Galaade bua’shi tapetanga bupianyi. (Bans 11:2) Kunyima kua mafuku abatudile Yefetee bu mfumu a bena Galaade (abimueka’shi ndio muasu ubaadi audidi bakuabo balume). (Bans 11:11) Na dingi Yefetee, balambuile Efile Mukulu mulambu ku tabernakele. (Bans 11:30, 31) Ino mianda yoso tababadia kuiyikita kui muana a mu ki ndumba, muanda Miya ibadi ayilesha’shi: “Mwana mutandwe mu bundumba taakutwela mu kakongye ka Yehowa. Sunga: lutala [lutandwa] lw’ekumi lwa ku baaye bekulu, tabakutwela mu kakongye ka Yehowa nya.”​—Miy 23:3.

LUBINGO LUA 27/12–2/1

BUPETA BUA MUIYI DI’EFILE MUKULU | BANSUSHI 13-14

“Kilombene baledi kulongiela kui Manowa na mukashi aye”

w13-F 15/8 16 ¶1

Baledi​—Longieshayi bana benu kubanga bakii bakinga

Tuateyi kileshesho kia Manowa a mu kisamba kia bena Dane, badi mushale mu Sorea a mu Isaleele a kala sha mukashi baadi nkunga. Muikeyilu a Yehowa balunguile mukashi a Manoa baadi nkunga’shi, akatanda muana mulume. (Bans. 13:2, 3) Kushi mpaka uno mukandu ubaadi usankishe Manowa na mukashi aaye abo bantu baasha lulamato. Anka, babadi bakalakashue bua uno mukandu. Manowa batekiele bino: “Nakutekye Yehowa. Muntu’Efile Mukulu obootumu, afikye dimo kwatudi, bwa’shi etulambukishe bilombeene twakitshina uno mwana paatandjika.” (Bans. 13:8) Manowa na mukashi aye abadi bakalakashue pabitale biabadia kukusha muan’abo kalolo. Kushi mpaka, abalongieshe muan’abo Samesone miya y’Efile Mukulu, abimueka patoka’shi kuikitshisha kuabo kubatushishe bipeta bi buwa. Bible amba’shi: ‘Kikudi kia Yehowa kibabangile kufuba muadi [Samesone].’ Bu kipeta, Samesone baadi mukumbashe midimo i bungi ya bukome pabadi nsushi mu Isaleele.​—Bans. 13:25; 14:5, 6; 15:14, 15.

w05-F 15/3 25-26

Samesone batshokuele ku bukuashi bua bukome bua Yehowa!

Samesone pabadi ende na kukula, “Yehowa baadi atungunka na kumuelela miabi.” (Bansushi 13:24, NWT) Samesone bayile kui nshaye na nyinaye aye nkuibalungula’shi: “Ku Timena nee mumone mukashi munkatshi mwa baana ba beena-Filistine, naakyebe binobino nwende mu kumungatshila.” (Bansushi 14:2) Banda kupuandikisha biabibadi bibakanyishe. Pamutue wa kufungusha bena Isaleele ku masa a beshikuanyi, muan’aabo akadi nabo kipuano pa kuibakila mukashi munkatshi muabo. Kuibakila mukashi munkatshi mua balanguidi ba b’efile ba madimi kubaadi kuikutuene na Miya y’Efile Mukulu. (Efilu 34:11-16) Baledi abapelele abo nkumulungula’shi: “Takwi mukashi munkatshi mwa nsongwakashi ya bakwenu balume na mu mwilo wetu bodya kwenda mu kwata mukashi kwi beena-Filistina bano bashii-basadiibwe?” Anka, Samesone baadi muibashishimikile’shi: “Mungatshileyi, mwanda yaawa ngi mundongamine.”​—Bansushi 14:3.

Mabue a muulo a mu kikudi

w05-F 15/3 26 ¶1

Samesone batshokuele ku bukuashi bua bukome bua Yehowa!

Mmu mushindo kinyi mubadi muana mukashi a bena Filistine ‘mulongamine’ Samesone? Ungi mukanda wa Cyclopedia wa McClintock na Strong awamba’shi: “Ta mpa muanda wa’shi badi buwa bukile na abalakila kui bantu, kadi bibaadi bua kulombasha mpángo kampanda.” Mpango nkinyi? Bansushi 14:4 akula bino pabitale Samesone: “Baakimbanga pa kubaanga kwolomwena beena-Filistina.” Samesone badi mukumine kuibakila uno muana mukashi bua kano kabingilo. Pabadi Samesone ende na kukula, “kikudi kia Yehowa kibabangile kufuba muadi,” sunga kumutakula bua kukita muanda kampanda. (Bansushi 13:25) Kikudi kia Yehowa nyi kibadi kikunkushe Samesone buadia kuteka baledi baye kintu kiabashibaadi na kiubishi kia kukita, akio dingi nyi nkibadi kimukunkushe pabadi nsushi mu Isaleele. Samesone bapetele kiabadi akimbi su? Tubande kutala bibadi Yehowa mumushinkamiishe’shi amukuasha.

    Mikanda ya mu Kisongye (2011-2025)
    Tuuka
    Tuela
    • Kisongye
    • Tumina muntu
    • Byokumina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pabitale bya kufubisha
    • Bya kufubisha
    • Bya kufuamisha yobe
    • JW.ORG
    • Tuela
    Tumina muntu