„Jehovah hën abi di feti”

A di jaa 1990, hën di tii u Faansiköndë bi piki di bëikantoo fuu u Faansiköndë taa a musu tei dee möni di dee baaa ku dee sisa bi da a di jaa 1993 te go miti di jaa 1996, u paka lantimöni. U bi go suku heepi a dee kuutubangi u Faansiköndë, ma wa bi feni heepi. U bi toona tja di taki go a kuutu, ma tökuseei u bi lasi, nöö hën lanti tei möön leki fö ku hafu milion euro (nasö 6.300.000 Amëëkandala) a di banku kasi u di bëikantoo fuu. Di wan kodo fasi fa u bi sa feni di möni baka, hën da ee u bi tja di taki go a di Kuutubangi u Europa. Ma ufö di kuutu hoi, hën di Kuutubangi u Europa bi mbei u miti ku wantu afukati u Faansiköndë, söseei ku wan sëmbë di bi ta tei kamian da di Kuutubangi u Europa, u luku ee u bi o sa taki fiti ufö di taki go a di kuutu.

U bi fusutan taa di sëmbë di bi ta tei kamian da di Kuutubangi u Europa bi o sa kë hakisi u fuu paka pikisö u di möni. Ma u bi fusutan gbelingbelin taa ee u bi paka aluwasi wan euro seei, nöö a bi o dë taa u pasa dee mama wëti u Bëibel. Dee baaa ku dee sisa bi da möni u mbei di wooko u di Könuköndë go a fesi, nöö di möni dë an bi dë u lanti (Mat. 22:21). Ma u bi go a di komakandi dë, u di u bi ta lesipeki di fasi fa di Kuutubangi bi seti soni.

Di komakandi bi hoi a wan u dee waiti kamba u di Kuutubangi. Di u bigi, hën wantewante dë di mujëë di bi ta tei kamian da di Kuutubangi bi taki taa a bi o dë u dee Jehovah Kotoigi paka so u di möni di Faansiköndë bi ta hakisi. Nöö hën u bia hakisi ën taa: „I sabi taa di tii u Faansiköndë tei möön leki fö ku hafu milion euro a di banku kasi fuu kaa u?”

Di soni bi bigi da di mujëë. Di dee afukati u Faansiköndë bi piki taa de du sö tuu, hën di mujëë bi ko ta si di kuutu wan hii woto fasi. A bi gandji da de, hën a taki wantewante dë taa di komakandi kaba. Mi bi ko si taa Jehovah bi heepi u a wan fasi di wa bi mëni, sö taa u bi sa wini di taki. U bi ta wai seei di u bi kumutu a di komakandi. Wa bi sa biibi andi bi pasa.

A 30 u höndima-liba u di jaa 2011, hën hii dee kuutuma u di Kuutubangi u Europa bi piki taa u bi abi leti. Di Kuutubangi bi taki taa di tii u Faansiköndë an bi abi leti u mbei u paka sö wan möni, söseei de bi piki de u de toona da u di möni fuu di de bi tei, nöö de buta möni da u a liba tu! Di soni dë ta heepi u fuu sa dini Jehovah fiifii a Faansiköndë go dou tide jeti. Di soni di u bi hakisi a di komakandi, bi dë kuma di sitonu di bi fula Goliati hedi. A bi mbei u wini di feti. Ma faandi mbei u bi wini? Wë u di „Jehovah hën abi di feti”, leti kumafa Dafiti bi piki Goliati.​—1 Sam. 17:45-47.

Na di pasi aki nöö u bi wini wan kuutu. A di ten aki, hii fa sömëni makiti tii ku sömëni keiki bi kë du ku u, tökuseei u bi wini kuutu a dee möön hei kuutubangi u 70 köndë, söseei a woto kuutubangi di ta koti kuutu da sömëni köndë u goonliba. U bi wini 1225 kuutu, nöö di soni aki bi jabi pasi da u fuu sa dini Jehovah fiifii. A jabi pasi da u fuu sa du di peleikiwooko, fuu sa piki taa wa o tei buuu nasö taa wa o tei së a politiki soni u dee köndë ka u ta dë, söseei a mbei taa dee köndë ta konda u taa u dë wan biibi.

Unfa a du waka taa mi bi dë a wan kuutu di bi hoi a Europa, hii fa mi bi ta wooko a di Hedikantoo u dee Jehovah Kotoigi a di foto New York, na Amëëkanköndë?

DEE GAANSËMBË U MI BI DË GAAGAA A DI BIIBI

Mi tata George, ku mi mama Lucille, bi go a di u 12 kalasi u di Giliati-siköö, nöö de bi dë a di köndë Etiopia ta du di sëndëlengiwooko di de pai mi a di jaa 1956. De bi kai mi Philip, leti kuma di bakama u Jesosi fu awooten (Tjab. 21:8). Di jaa baka di dë, hën lanti bi tapa di wooko fuu a di köndë. Hii fa mi bi dë miii jeti, tökuseei mi ta mëni bumbuu jeti taa dee sëmbë u mi bi ta dini Gadu tjubitjubi. Fa mi bi piki, nöö di soni dë bi ta suti da mi seei! Ma lanti bi manda u puu a di köndë a di jaa 1960.

Di u bi foloisi go a di foto Wichita, a Kansas, na Amëëkanköndë, dee gaansëmbë u mi bi lobi di peleikiwooko jeti, kumafa de bi lobi ën di de bi ta du di sëndëlengiwooko. De bi heepi mi, ku di gaan sisa u mi de kai Judy, ku di piki baaa u mi de kai Leslie, fuu ko lobi Jehovah, söseei fuu sa dini ën ku hii u hati. De bi pai de a Etiopia tu. Mi bi dopu di mi bi abi 13 jaa, hën dii jaa baka di dë, hën u bi foloisi go heepi a di foto de kai Arequipa a di köndë Pelu, ka möön peleikima bi dë fanöudu.

A di jaa 1974, di mi bi abi 18 jaa, hën di bëikantoo u Pelu bi hakisi mi ku fö woto baaa fuu du di apaiti pioniliwooko. U bi musu ta peleiki a kamian ka sëmbë an bi go peleiki jeti, a dee kuun kamian de kai De Andes. Hën da u bi musu ta peleiki da dee sëmbë dee ta fan Quechuatöngö ku Aymaratöngö tu. U bi ta dë a wan wagi dendu, nöö ku ën u bi ta waka kaa. U bi ta kai ën di boto u Noa, u di a bi mbei kuma wan këdë. A ta suti da mi seei te mi ta mëni fa u bi ta tei di Bëibel u lei dee sëmbë taa abiti möön Jehovah o puu pena, siki, ku dëdë (Ako. 21:3, 4). Sömëni u de bi ko dë dinima u Jehovah.

MI BI BIGI TA WOOKO A DI HEDIKANTOO FUU

Di mi bi go a Pelu a di jaa 1977, hën Baaa Albert Schroeder, di bi dë wan baaa u di Tii Kulupu u Jehovah Kotoigi bi da mi taanga u fuu pampia u go wooko a di hedikantoo fuu. Mi bi du andi a taki. An bi tei longi baka di dë, hën a 17 u höndima-liba u di jaa 1977, hën mi bi bigi wooko a di Bëtëli u Brooklyn. Mi bi wooko fö jaa longi a di pisi u Bëtëli ka de ta heepi u seeka kamian.

A höndima-liba u di jaa 1978, hën mi miti wan sisa de kai Elizabeth Avallone, a wan u dee gaan komakandi fuu di bi hoi a di foto New Orleans, di dë a Louisiana. Dee gaansëmbë fëën bi dë kuma dee u mi. De bi ta dini Jehovah ku hii de hati tu. Elizabeth bi ta du di kowoonu pioniliwooko fö jaa longi kaa, nöö a bi kë du di hii-ten diniwooko hii hën libi longi. U bi fika ta manda bosikopu da useei. An bi tei longi, hën u bi ko lobi useei te na soni. U bi tööu a 20 u tinimu-liba u di jaa 1979, hën a bigi wooko a Bëtëli tu.

Dee baaa ku dee sisa u kemeente Brooklyn Sipanjölutöngö, di fosu kemeente ka u bi dë, bi lobi u seei. Dee jaa dee pasa u bi dë a dii tookatooka kemeente, nöö dee baaa ku sisa bi lobi u seei, söseei de bi ta da u taanga fuu wooko a Bëtëli go dou. U ta tei di heepi di de bi heepi u u bigi seei. Boiti di dë, u ta wai ku dee mati ku dee famii dee bi heepi u u luku dee gaansëmbë fuu di bi ko gaandi kaa.

MI BI BIGI WOOKO A DI PISI U BËTËLI DI TA SEEKA KUUTU SONI

A bi bigi da mi seei di de bi hakisi mi u mi heepi a di pisi u Bëtëli di ta seeka kuutu soni, a jailiba u di jaa 1982. Dii jaa baka di dë, hën de bi hakisi mi u mi go a siköö u mi sa toon wan afukati. Mi bi wai seei di de bi lei mi taa sëmbë na Amëëkanköndë ku woto köndë, sa du so soni fiifii u di dee Jehovah Kotoigi bi wini wanlö kuutu. U bi taki soni finifini u dee kuutu aki a siköö.

A di jaa 1986, di mi bi abi 30 jaa, hën mi ko dë di sëmbë di ta tei fesi a di kantoo di ta heepi ku kuutu soni. Mi bi ta wai taa mi bi feni di gaandi aki, ma tökuseei mi bi ta si ën kuma wan gaan wooko u di mi bi njönku jeti, nöö sömëni soni bi dë di ma bi sabi.

Mi bi ko dë wan afukati a di jaa 1988, ma ma bi ta si unfa di afukati siköö bi mbei mi go a baka a di biibi tjika. Te wan sëmbë go a hei siköö, nöö di soni dë sa mbei a ko ta fii hënseei, söseei a sa mbei a ko ta si kuma a bunu möön dee sëmbë dee an go a hei siköö. Elizabeth bi heepi mi. A bi heepi mi u mi toona ko ta du dee soni dee u musu ta du a di biibi, kumafa mi bi ta du de ufö mi go a di afukati siköö. A bi tei ten, ma mi bi ko kisi miseei a di biibi baka. Mi sa taki taa na di sabi di i ta sabi te a hia soni da di möön fanöudu soni a di libi. Di soni di ta mbei di libi suti tuutuu, hën da te i ku Jehovah dë gaan mati, söseei te i lobi hën ku dee sëmbë fëën gaanfa.

HOPO FAN DA DI BUNU BUKA, NÖÖ MBEI HII MÖITI U LANTI SA DA U PASI FUU PELEIKI

Di mi bi kaba di afukati siköö, hën mi bi bigi ta heepi di ölganisaasi ku kuutu soni a Bëtëli, söseei mi bi ta heepi u dee köndë bi sa da u pasi fuu bi sa du di peleikiwooko go dou. Di wooko di mi bi ta du bi suti tee, ma a bi hebi tu, u di soni bi ta tooka hesihesi a di ölganisaasi. A di jaa 1991, de bi hakisi di kantoo di ta seeka kuutu soni u de seeka soni fu wa ko ta hakisi sëmbë u de da möni möön, te u da de buku a di peleikiwooko. Bakaten dee Jehovah Kotoigi bi ko ta da sëmbë buku söndö u tei soni a de. Di soni aki bi mbei di wooko ko möön fukë a Bëtëli, söseei a di peleikiwooko, nöö di soni dë ta heepi u tide jeti sö taa wa a’ fu paka lantimöni. So sëmbë bi ta si kuma di soni di bi tooka dë, bi o mbei taa u lasi te a hia möni, nöö a bi o hai di peleikiwooko a baka. Ma soni bi waka wan hii woto fasi. Sensi di jaa 1990, hën dee dinima u Jehovah bi ko dë tu toon möön hia, nöö nöunöu hii sëmbë sa feni dee buku fuu lei soni u Bëibel söndö paka. Mi si taa te gaan soni tooka a di ölganisaasi fuu, nöö soni ta waka bunu, u di Jehovah hën ta heepi u, söseei u di di saafu di dë u futoou ta tii u.​—Ëki. 15:2; Mat. 24:45.

Wa ta wini kuutu u di u abi bumbuu afukati nöö, ma di soni di ta möön mbei dee kuutuma ku dee tiima ta heepi u, hën da di bunu fasi fa dee sëmbë u Jehovah ta tja deseei. Mi bi si di soni aki a di jaa 1998, di dii u dee baaa u di Tii Kulupu, ku dee mujëë u de, bi go a wan apaiti könklësi a Kuba. De bi ta du soni a wan lesipeki fasi, söseei de bi abi bunu fasi, nöö di soni aki bi mbei dee wookoma u lanti si gbelingbelin taa de an ta tei së a politiki soni.

So juu di wan kodo fasi fa u sa seeka soni ko bunu, hën da te u hopo fan da di bunu buka, nöö u mbei hii möiti u lanti sa da u pasi fuu peleiki (Fil. 1:7). Sömëni jaa longi dee tii u Europa ku Zuid-Kolea bi ta kë duwengi dee baaa ku dee sisa fuu u de go a sodati. Fëën mbei söwan 18.000 baaa fuu a Europa, ku möön leki 19.000 baaa fuu a Zuid-Kolea, bi dë a dunguwosu u di de an bi kë go a sodati.

A 7 u baimatu-liba u di jaa 2011, di Kuutubangi u Europa bi buta wan wëti di nama ku di kuutu u Baaa Bayatyan V. u Alimeinia. Di wëti dë ta taki taa hii dee köndë u Europa musu da sëmbë pasi u du woto wooko, ee de an kë go a sodati u di biibi u de hedi. Bakaten, a 28 u höndima-liba u di jaa 2018, hën di Kuutubangi u Zuid-Kolea buta di seei wëti tu. Ee wantu u dee baaa fuu an bi hoi deseei go dou, nöö kandë nöiti de bi o kuutu soni a sö wan fasi.

Di kantoo di ta seeka kuutu soni a di hedikantoo fuu, söseei a dee tookatooka bëikantoo a hii së u goonliba, ta dë kabakaba u hopo fan da soni di nama ku di Könuköndë. Wan gaandi seei u abi u heepi dee baaa ku dee sisa fuu di lanti ta du ku de. Aluwasi ee u wini, nasö wa wini te u go a wan kuutu, tökuseei di soni dë ta da u pasi fuu sa peleiki da dee tiima, ku dee könu u goonliba (Mat. 10:18). Dee kuutuma, dee sëmbë dee ta wooko da lanti, dee sëmbë dee ta luku njunsu, ku hii sëmbë kaa, musu ko sabi dee Bëibel tëkisi dee u ta sikifi buta a dee kuutu pampia fuu, söseei dee u ta taki soni u de te u dë a kuutu. Dee limbohati sëmbë ta ko sabi ambë da dee Jehovah Kotoigi ku andi de ta biibi. So u dee sëmbë aki ko dë baaa ku sisa fuu.

GAANTANGI FII, JEHOVAH!

A dee 40 jaa dee pasa, mi bi abi di gaandi u wooko makandi a kuutu soni ku dee bëikantoo a hii së u goonliba, söseei mi bi abi di gaandi u go taanpu a sömëni heihei sëmbë fesi ku sömëni hei kuutubangi. Mi lobi dee sëmbë dee mi ta wooko makandi ku de a di kantoo fuu di ta seeka kuutu soni a di hedikantoo, söseei dee wotowan dee ta wooko a dee kantoo dee ta seeka kuutu soni a hii së u goonliba. Jehovah bi mbei mi feni gaan bunu seei.

Hii dee 45 jaa dee pasa Elizabeth bi ta heepi mi ku lobi, aluwasi ee soni bi nango bunu, nasö ee soni an bi nango bunu. Mi ta tei di soni aki u bigi seei, biga a du di soni aki, hii fa a abi wan siki di ta mbei taa an ta abi kaakiti wan bëtë.

Useei si taa na useei hën ta mbei taa u abi kaakiti u du soni, söseei na useei hën ta mbei taa u ta wini soni. A dë leti kumafa Dafiti bi taki ën. A bi taki taa: „Jehovah ta da dee sëmbë fëën kaakiti” (Ps. 28:8). Awa, „Jehovah hën abi di feti”.