Un dee mama ku dee tata, un ta heepi dee mii fuunu u de go a fesi u de sa tei dopu ö?
„Fa i si u dë aki, an dë fii buuja möön e. Hopo be de dopu i.”—TJABUKAMA 22:16.
1. Fuun soni dee Keesitu sëmbë dee abi miii ta kë dë seiki?
„SÖMËNI liba longi mi bi ta piki mi mama ku mi tata taa mi kë tei dopu, nöö u bi lo’ u sindo taki u di woto dë. De bi kë dë seiki taa mi sabi taa di soni di mi bi kë du dë na wan pëëpëë soni. Wë a 31 u tuwalufumu-liba u di jaa 1934, hën mi ko tei dopu awaa.” Wan sisa de kai Blossom Brandt bi taki taa sö soni bi pasa di a bi kë tei dopu. A di ten aki seei, dee mama ku dee tata kë u dee mii u de du soni a wan köni fasi. Ee wan mii ta wakiti faa tei dopu, hii fa soni an ta tapëën faa du di soni aki, nöö a sa pasa taa hën ku Jehovah an ko dë mati möön (Jakobosi 4:17). Ufö wan mii tei dopu, nöö mama ku tata di köni, o kë dë seiki taa di mii kaba faa ko toon wan bakama u Keesitu.
2. (a) Un soni wantu keling-gaanwomi ko si? (b) Andi woo luku a di woto aki?
2 Wantu keling-gaanwomi bi si taa sömëni njönkuwan ta tei dopu te de pasa 20 jaa ufö, hii fa de kiija de a di tuutuu lei. Gaansë u dee njönkuwan aki nango a dee komakandi, de nango a di peleikiwooko, nöö de ta si deseei kuma Jehovah Kotoigi. Ma tökuseei de an ta buta de libi a Jehovah maun, nöö de tei dopu. So juu di soni aki ta dë sö, u di de mama ku de tata ta si kuma de an kaba u tei dopu. A di woto aki woo taki u fö soni di ta mbei mama ku tata an ta kë u dee mii u de tei dopu.
DI MII U MI BIGI TJIKA U?
3. Andi Blossom mama ku hën tata bi ta hakisi deseei?
3 A di fosu palaklafu, u bi taki u Blossom mama ku hën tata, nöö de bi ta hakisi deseei ee di mii u de bi bigi tjika u fusutan andi a kë taki u tei dopu. Wë unfa mama ku tata sa ko sabi ee di mii u de kaba u buta hën libi a Jehovah maun?
4. Unfa di soni di Jesosi bi taki a Mateosi 28:19, 20 sa heepi mama ku tata a di ten aki?
4 Lesi Mateosi 28:19, 20, NW. Di Bëibel an ta piki u taa wan sëmbë musu dou wan apaiti jaa ufö a sa tei dopu. Ma tökuseei a bunu te mama ku tata ta pakisei andi a kë taki u heepi wan sëmbë faa ko dë wan bakama u Jesosi. A Giikitöngö, di wöutu di de ta puu ko „mbei de ko dë bakama”, di dë a Mateosi 28:19, kë taki taa i musu lei wan sëmbë soni faa ko dë bakama u wan sëmbë. Wan bakama u Jesosi da wan sëmbë di ko sabi dee lei u Jesosi, a dë wan sëmbë di ta fusutan dee lei u Jesosi, söseei a dë wan sëmbë di ta du dee soni dee Jesosi bi ta lei sëmbë. Fëën mbei te wan womi ku wan mujëë pai wan mii, nöö de musu bigi ta lei ën soni u Bëibel a sö wan fasi taa bakaten a sa buta hën libi a Jehovah maun, nöö a ko toon wan bakama u Keesitu. An dë u taki taa beibi an sa tei dopu. Ma tökuseei di Bëibel ta lei u taa piki mii sa fusutan dee lei u Bëibel, söseei de sa ko lobi de tu.
5, 6. (a) Andi di soni di di Bëibel ta taki u Timoteo, ta mbei u fusutan u di dopu fëën? (b) Andi da di möön bunu fasi fa mama ku tata di köni sa heepi dee mii u de?
5 Timoteo bi dë wan bakama u Jesosi, di bi bigi dini Jehovah a dee njönku jaa fëën. Apösutu Paulosu bi taki taa Timoteo bi bigi lei soni u di Wöutu u Gadu ’sensi di a bi dë piki mii seei’. Timoteo tata an bi ta dini Jehovah, ma tökuseei Timoteo mama ku hën avo bi heepi ën faa ko lobi di Wöutu u Gadu. Di soni aki bi mbei Timoteo bi ko abi wan taanga biibi (2 Timoteo 1:5; 3:14, 15). Timoteo bi abi söwan 20 jaa, di a bi kisi wantu apaiti faantiwöutu a di kemeente.—Tjabukama 16:1-3.
6 Na hii mii dë di wan. Na hii mii ta ko abi fusutan a soni a di wan seei jaa. So u dee mii ta fusutan dee lei u Bëibel, de ta du soni a wan köni fasi, nöö de ta tei dopu hii fa de njönku. Ma te wotowan ko möön bigi ufö de ta tei dopu. Mama ku tata di köni an ta duwengi dee mii u de u de tei dopu. Ma de ta heepi hiniwan u dee mii u de u de go a fesi a di biibi söndö u de duwengi de. Mama ku tata ta wai te di mii u de ta du dee soni dee sikifi a Nöngö 27:11. (Lesi ën.) Ma de musu hoi a pakisei taa de ta lei dee mii u de soni, u di de kë heepi de u de ko dë bakama u Keesitu. De musu hakisi deseei di soni aki: ’Di mii u mi sa’ soni tjika faa sa buta hën libi a Gadu maun, nöö a tei dopu ö?’
DI MII U MI SABI SONI TJIKA U?
7. Wan sëmbë musu sabi hii soni u Bëibel ufö a sa tei dopu ö?
Hiniwan bakama u Keesitu musu ta lei soni go dou, aluwasi a dopu kaa
7 Di lei di mama ku tata ta lei dee mii u de soni u Bëibel, ta heepi dee mii u de u de ko fusutan di tuutuu lei bumbuu. Te dee mii ko sabi soni u Gadu, nöö de o kë buta de libi nëën maun. Ma di soni aki an kë taki taa dee mii musu ko sabi hii soni u Bëibel ufö de sa buta de libi a Gadu maun, nöö de tei dopu. Biga hiniwan bakama u Keesitu musu ta lei soni go dou, aluwasi a dopu kaa. (Lesi Kolosën 1:9, 10.) Wë nöö andi ku andi wan sëmbë musu ko sabi faa sa tei dopu?
8, 9. Andi bi pasa ku wan wakitima a di foto Filipi, nöö andi u sa lei a di soni di bi miti ën?
8 Wan woto u wanlö sëmbë u wan wosudendu fu awooten, sa heepi mama ku tata a di ten aki (Tjabukama 16:25-33). A di jaa 50, Paulosu bi go a di foto Filipi di a bi go du di sëndëlengi wooko di u tu pasi. Di a bi dë ala, hën de kuutu hën ku Silasi a wan föutu fasi, hën de buta de a dunguwosu. A di ndeti dë, hën goon seki, hën dee döö u di dunguwosu tuu ko dë jabijabi hooo. Di wakitima bi hai hën së ufangi faa kii hënseei, u di a bi ninga taa hii dee sëmbë dee bi dë a dunguwosu tuu kule go. Ma Paulosu bi tapëën fu an kii hënseei. Bakaten Paulosu ku Silasi bi lei di wakitima ku dee sëmbë fëën wosudendu soni u Jesosi. Dee sëmbë aki bi biibi dee soni di de bi lei, söseei de bi ko si taa a dë fanöudu u piki Jesosi buka. Fëën mbei de bi tei dopu wantewante dë. Wë andi u sa lei a di woto aki?
9 A sa dë sö taa di wakitima bi dë wan sodati u Loomë di an bi nango a feti möön, u di a bi pasa di jaa kaa. An bi sabi soni u di Wöutu u Gadu. Fëën mbei ee a bi kë ko dë wan Keesitu sëmbë, nöö a bi musu lei wantu fanöudu soni u Bëibel, a bi musu ko fusutan andi Jehovah kë taa dee dinima fëën musu du, söseei a bi musu dë kabakaba u du dee soni dee Jesosi bi taki taa dee bakama fëën musu ta du. Dee soni dee a bi lei a di kölö pisiten dë, bi mbei a bi kë tei dopu. An dë u taki taa di womi aki bi o ta lei soni u Bëibel go dou hii fa a bi tei dopu. Ma nöö andi i sa du te di mii fii piki i taa a kë tei dopu u di a lobi Jehovah, söseei u di a kë piki hën buka? Wë i sa mbei a go fan ku dee gaanwomi, be de luku ee a sabi soni tjika faa sa tei dopu.a (Luku di pisi a basu.) Leti kumafa dee Keesitu sëmbë dee tei dopu kaa musu ta lei soni u Jehovah go dou, sö nöö di mii fii o ta lei soni u Jehovah go dou, hii hën libi longi.—Loomë 11:33, 34.
UN LEI DA DI MÖÖN BUNU LEI DA DI MII U MI?
10, 11. (a) Andi so u dee mama ku so u dee tata ta pakisei te a nama ku dee mii u de? (b) Andi sa heepi wan mii tuutuu?
10 So u dee mama ku dee tata ta si kuma a bi o möön bunu ee di mii u de go a wan hei siköö faa sa feni wan bumbuu wooko ufö a tei dopu. Kandë dee mama ku dee tata aki ta si soni a di lö fasi aki, u di de kë u soni waka bunu da di mii u de. Ma de musu hakisi deseei dee soni aki: ’Andi di mii u mi musu du u soni sa waka bunu dëën tuutuu? Di soni di mi kë faa du ta kai ku Bëibel ö? Andi Jehovah kë fuu du?’—Lesi Peleikima 12:1.
11 U musu hoi a pakisei taa di goonliba aki ku hii dee soni dee dë nëën, an ta kai ku Jehovah (Jakobosi 4:7, 8; 1 Johanisi 2:15-17; 5:19). Di dë di wan mii sa ko dë mati ku Jehovah da di möön bunu soni di sa heepi ën u Saatan ku di goonliba fëën an feni ën ganjan. Ee mama ku tata ta piki di mii u de taa siköö ku wooko musu dë dee möön fanöudu soni dëën, nöö a sa pasa taa di mii o ko ta si kuma dee soni u di goonliba u Saatan dë möön fanöudu, möön di dë di hën ku Jehovah musu dë gaan mati. Di soni aki da wan gaan hogi soni seei. Un dee mama ku dee tata, un bi o kë u di goonliba aki hën musu lei dee mii fuunu soni ö? Wë di wan kodo fasi fa soni sa waka bunu da u, hën da te u ta buta Jehovah a di fosu kamian a u libi.—Lesi Psalöm 1:2, 3.
UNFA A DË EE DI MII U MI DU WAN GAAN ZÖNDU?
12. Faandi mbei so u dee mama ku dee tata ta pakisei taa a möön bunu u di mii u de wakiti faa ko möön bigi ufö a tei dopu?
12 Wan sisa bi taki faandi mbei an bi kë u di mujëë mii fëën tei dopu. A bi taki taa: „Mi bi ta fëëë di puu di de ta puu wan sëmbë a di kemeente te a du wan gaan zöndu.” So u dee mama ku dee tata ta fii taa a möön bunu u di mii u de wakiti faa ko möön bigi, sö taa an go du wan don soni (Kenesesi 8:21; Nöngö 22:15). Kandë dee mama ku dee tata dë ta pakisei taa ee di mii u de an tei dopu, nöö de an o sa puu ën a di kemeente. Ma faandi mbei an bunu u pakisei sö?—Jakobosi 1:22.
13. Ee wan sëmbë an tei dopu jeti, nöö a kë taki taa Jehovah an o kuutu ën ee a du wan zöndu ö?
13 Wë a dë sö tuu taa mama ku tata an bi o kë u di mii u de tei dopu, hii fa an dë kabakaba u buta hën libi a Jehovah maun. Ma a bi o dë wan föutu soni u pakisei taa Jehovah an o kuutu di mii te a du wan zöndu, u di an dopu jeti. Jehovah o kuutu di mii te a du wan zöndu, solanga di mii sabi andi da bunu ku andi da hogi. (Lesi Jakobosi 4:17.) Ee wan mama ku wan tata köni, nöö de an o tapa di mii u de faa tei dopu. Aluwasi di mii njönku, tökuseei de o lei ën soni faa ko lobi dee soni dee Jehovah ta taki taa da bunu soni, söseei faa buuse dee soni dee Jehovah ta buuse, leti kumafa deseei ta du ën kaa (Lukasi 6:40). Di lobi di di mii fii o ko lobi Jehovah, hën o heepi ën fu an go du wan gaan zöndu, u di a kë du andi Jehovah taki.—Jesaaja 35:8.
WOTOWAN SA HEEPI TU
14. Unfa dee gaanwomi sa heepi dee mama ku dee tata?
14 Dee gaanwomi sa heepi dee mama ku dee tata, te de ta taki u dee soni di dee mii sa du da Jehovah. Wan sisa ta mëni jeti taa di a bi abi sikisi jaa, hën Baaa Russell bi fan ku ën. A bi taki taa: „Mi ku ën bi fan söwan 15 miniti longi u taki u dee soni dee mi kë du da Jehovah.” Andi bi ko pasa bakaten? Wë bakaten di sisa dë bi ko toon wan pionili, nöö a bi du di pioniliwooko möön leki 70 jaa longi! Te u ta da wotowan degihati, söseei te u ta fan bunu ku de, nöö libi u de ta tooka seei (Nöngö 25:11). Boiti di dë, dee gaanwomi sa kai mama ku tata ku dee mii u de, u de ko heepi du wooko a di Könuköndë zali. De sa hakisi dee mii u du wooko di de si taa de o sa du.
15. Unfa dee woto baaa ku sisa u di kemeente sa heepi dee njönkuwan?
15 Unfa dee woto baaa ku dee sisa u di kemeente sa heepi dee mama ku dee tata? Wë de sa ta buta pakisei a dee njönkuwan. De sa ta luku ee dee njönkuwan ta du soni di ta lei taa de ko dë möön gaan mati ku Jehovah. Wan mii da wan piki a komakandi ö? A bi hoi wan taki, nasö a bi du wan woto soni a di mindi wiki komakandi ö? A bi peleiki da wan sëmbë a siköö u? A bi du soni a wan köni fasi di tesi bi miti ën u? Te a dë sö, nöö i musu go wantewante u piki ën taa i wai ku ën seei! Wë u sa seti soni fuu sa ta fan ku njönkuwan ufö di komakandi bigi, nasö baka di komakandi. Te u ta du di soni aki, nöö dee mii o ta fii taa de dë a di kemeente tuutuu.—Psalöm 35:18.
HEEPI DI MII FII FAA GO A FESI FAA SA TEI DOPU
16, 17. (a) Faandi mbei miii musu tei dopu? (b) Andi sa mbei mama ku tata di dë Keesitu sëmbë ta wai seei? (Luku di peentje a bigi u di woto.)
16 Wan u dee möön gaan faantiwöutu di mama ku tata abi, hën da u de heepi dee mii u de u de ko lobi Jehovah (Psalöm 127:3; Efeise 6:4). A di ten u dee Isaëli sëmbë, nöö fa i si de bi pai wan mii, nöö a bi ta dë wan sëmbë di buta hën libi a Jehovah maun kaa. Ma an dë sö ku dee mii fuu a di ten aki. Na u di dee mama ku dee tata lobi Jehovah ku di tuutuu lei, mbei dee mii u de seei o ko lobi Jehovah ku di tuutuu lei tu. Fa i si de pai dee mii kaa, nöö dee mama ku dee tata musu heepi dee mii u de u de ko toon bakama u Jesosi, u de buta de libi a Gadu maun, söseei u de tei dopu. Soni an dë di bigi möön di soni aki. Te wan sëmbë buta hën libi a Gadu maun, te a tei dopu, ku te a dini Jehovah ku hii hën hati, nöö nëën ufö Jehovah o sa tjubi ën a di pisiten u di gaan fuka.—Mateosi 24:13.
Mama ku tata musu heepi di mii u de faa ko toon wan bakama u Keesitu (Luku palaklafu 16, 17)
17 Di Blossom Brandt bi kë tei dopu, nöö hën mama ku hën tata bi kë dë seiki taa a bi kaba faa tei dopu. Di de ko si taa a bi kë tei dopu tuutuu, hën de bi heepi ën faa sa tei dopu. Blossom bi konda andi hën tata du di ndeti ufö a tei dopu. A bi taki taa: „A bi mbei hii u tuu tjökö kini a goon, hën a begi Jehovah. A piki ën taa a bi wai seei taa di mujëë mii fëën buta hën libi nëën maun.” Pasa 60 jaa sö, hën Blossom bi taki taa: „I sa dë seiki taa nöiti mi o fëëkëtë di ndeti dë!” Un dee mama ku dee tata, woon sa ta dë waiwai tu te dee mii fuunu buta de libi a Jehovah maun, nöö de tei dopu.
a Mama ku tata sa luku dee soni dee sikifi a di buku Wat jonge mensen vragen—Praktische antwoorden, deel 2, ku dee mii u de. De sa luku bladsëidë 304-310 u di buku dë. Söseei de sa luku di pisi „Aksi di opo kon” di dë a di Wi Kownukondre diniwroko, u piki-deewei-liba u 2011, bladsëidë 2.