Di pasi di ta mbei u ko fii tuutuu

1, 2. (a) Andi ku andi sëmbë ta du u de ko fii? (b) Andi ta pasa bakaten?

A DI ten aki, sëmbë a hii së u goonliba ta taki u di du di hiniwan sëmbë musu sa du andi a kë, söseei u di libi di libisëmbë musu ta libi fiifii. So sëmbë ta biinga u de kumutu a di sitaafu di wotowan ta sitaafu de, so sëmbë an kë u wotowan buuse de möön u di de dë u wan woto nasiön, söseei de an kë tja pena möön. Wotowan ta kë taki hiniwan soni di de kë söndö u sëmbë tapa de, de ta kë du hiniwan soni di de kë, söseei de ta kë libi kumafa de kë. A hii së u goonliba sëmbë ta kë ko fii.

² So sëmbë ta fia ku lanti, söseei de ta feti u tooka soni a di fasi fa soni seti a wan köndë, u de sa ko fii. Ma de ta feni di soni di de ta suku ö? Wë nönö. Möön gaanfa, fuka ku dëdë a ta tja ko da de. Könu Salumon bi taki wan soni a Peleikima 8:9, nöö a bi abi leti. A bi taki taa: „Sensi di libisëmbë bigi basi wotowan, an tja bunu ko da de.”

3. Andi u sa du fuu sa ta dë waiwai tuutuu, söseei fuu sa ta fii bunu?

³ Di Bëibel ta piki u andi u musu du fuu ta dë waiwai tuutuu, söseei fuu sa ko fii tuutuu. Di bakama u Jesosi de kai Jakobosi, bi taki taa: ’Ee wan sëmbë i ta jei di Wöutu nöö i toona ta pakisei dee soni i jei dë nöömö te nöö i hopo go du kumafa i jei ën dë, . . . nöö a o puu i a hogilibi basu fii feni böö’ (Jakobosi 1:25). A Jehovah di Bëibel kumutu, nöö Jehovah hën sabi andi u musu du sö taa u sa ta dë waiwai, söseei fuu ta fii bunu. Jehovah bi seti soni sö taa Adam ku Eva bi sa ta dë fiifii, nöö a bi da de hii soni di de bi abi fanöudu u de bi sa ta dë waiwai.

DI TEN DI LIBISËMBË BI FII TUUTUU

4. Unfa di libi u Adam ku Eva bi dë? (Luku di peentje a bigi u di woto.)

⁴ Te u ta lesi Kenesesi kapitë 1 ku 2, nöö u ta ko si unfa Adam ku Eva bi ta libi fiifii. Wë a di ten aki di libi dë hën sëmbë ta kë. Adam ku Eva bi abi hii soni di de bi abi fanöudu, de an bi ta fëëë taa soni o du de, söseei na wan sëmbë bi ta libi hogi ku de. De an bi ta booko de hedi ku njanjan soni ku wooko soni, söseei de an bi ta booko de hedi taa de sa ko siki, nasö taa de sa dëdë (Kenesesi 1:27-29; 2:8, 9, 15). Ma di soni aki kë taki taa de bi sa du hiniwan soni di de bi kë u? Wë boo luku di woto aki möön fini.

5. Andi sëmbë musu du u hii sëmbë sa ta libi fiifii?

⁵ Sömëni sëmbë ta si kuma te de sa du hiniwan soni di de kë, aluwasi andi o pasa bakaten, hën da de dë fiifii tuutuu. Ma di buku de kai The World Book Encyclopedia, ta taki taa „wan sëmbë ta dë fiifii te a ta taki andi a kë du, nöö a ta du ën tu”. Ma di buku aki ta taki tu taa solanga lanti an ta tapa wan sëmbë a wan hogihati fasi, hën da di sëmbë dë dë fiifii. Di soni aki kë taki taa de musu u buta so wëti u tapa sëmbë u de an du so soni, sö taa hii sëmbë sa libi fiifii. Ma ambë musu piki u ee wan wëti bunu, nasö ee an bunu?

6. (a) Faandi mbei Jehovah wanwan tö sa du hii soni di a kë du? (b) Faandi mbei libisëmbë an sa du hii soni di de kë du?

⁶ U musu ko fusutan taa Jehovah wanwan tö sa du hii soni di a kë. Faandi mbei u taki sö? Wë u di hën mbei hii soni, söseei hën da di Tiima u hii di mundu (1 Timoteo 1:17; Akoalimbo 4:11). Könu Dafiti bi gafa Jehovah u di makiti di a abi. (Lesi 1 Kloniki 29:11, 12.) Dee soni dee Jehovah mbei buta a liba ala ku goonliba aki an sa du hii soni di de kë, u di de musu u ta hoi deseei a wëti. Jehovah Gadu kë fuu ko fusutan taa hën wanwan abi di leti u taki andi bunu ku andi an bunu. Sensi di Jehovah bigi mbei soni, hën a buta wëti da de.

7. Andi da so soni di u musu u du fuu sa ta dë waiwai?

⁷ Hii fa Adam ku Eva bi sa du sömëni soni, tökuseei de an bi sa du hii soni di de bi kë. So u dee wëti di de bi musu ta hoi, an bi taanga seei. Wan u dee soni aki da, ee de bi kë dë a libi, nöö de bi musu ta njan, de bi musu ta hai böö, söseei de bi musu ta duumi. Dee soni aki bi hebi da de u? Wë nönö. Jehovah bi seti soni sö taa te de bi o ta du dee soni aki, nöö de bi o ta dë waiwai, söseei de bi o ta fii bunu tu (Psalöm 104:14, 15; Peleikima 3:12, 13). Wë hii u tuu lobi te u dë a wan kamian ka u ta böö bunu, u lobi te u ta njan wan suti soni, söseei u lobi te u sa ta duumi bunu a ndeti. Wë wa ta si dee soni aki kuma wëti di de buta da u. A musu u dë taa Adam ku Eva seei an bi ta si ën sö tu.

8. Andi da wan apaiti soni di Gadu bi piki Adam ku Eva, nöö faandi mbei a bi piki de di soni dë?

⁸ Jehovah bi piki Adam ku Eva u de du wan apaiti soni. De bi musu pai miii fuu di goonliba, nöö de bi musu seeka di goonliba (Kenesesi 1:28). Di soni aki bi mbei de an bi dë fiifii möön u? Wë nönö! Di soni aki bi da de pasi u de bi sa mbei hii di goonliba ko toon wan paladëisi, nöö de ku dee mii u de bi o sa libi u teego nëën, söseei de an bi o abi zöndu. Di soni aki wë Gadu bi kë (Jesaaja 45:18). Ee wan sëmbë an tööu nasö an pai miii a di ten aki, nöö an kë taki taa an ta piki Gadu buka. Ma tökuseei so sëmbë ta tööu, ta pai miii, hii fa a ta mbei de ko abi bookohedi so juu (1 Kolenti 7:36-38). Ma nöö faandi mbei de ta du ën? Wë u di de ta kë dë waiwai, söseei de ta kë fii bunu (Psalöm 127:3). Wë ee Adam ku Eva bi piki Jehovah buka, nöö de bi o ta dë waiwai a di tööu libi u de, söseei de bi o ta piizii ku dee mii u de u teego.

UNFA A DU KO TAA LIBISËMBË AN BI KO DË FIIFII MÖÖN?

9. Faandi mbei u sa taki taa di wëti di Gadu bi da Adam ku Eva, di sikifi a Kenesesi 2:17, an bi taanga u hoi?

⁹ Jehovah bi da Adam ku Eva wan wëti, nöö a bi piki de tu andi bi o pasa ee de booko di wëti dë. A bi piki de taa: „Ja musu njan di pau njanjan u di pau de kai: ’Sabi bunu ku hogi.’ Biga di daka di joo njan di njanjan fëën, joo dëdë” (Kenesesi 2:17). Di wëti aki bi taanga u hoi ö? A bi mbei Adam ku Eva an bi dë fiifii möön u? Wë nönö. Sömëni sëmbë di ta öndösuku soni u Bëibel ta taki taa di wëti di Gadu bi da Adam ku Eva bi dë wan bunu wëti. Wan u dee öndösukuma aki bi taki taa di wëti aki ta lei taa „Gadu wanwan tö sabi andi bunu ku andi an bunu da libisëmbë. Ee libisëmbë kë ko abi wan bunu libi, nöö de musu ta futoou Gadu, söseei de musu ta piki hën buka. Ee libisëmbë an piki Gadu buka, nöö deseei o taki da deseei andi bunu ku andi an bunu”.Ma Gadu an mbei libisëmbë u de sa du di soni aki.

10. Faandi mbei di taki di wan sëmbë sa taki da hënseei andi a o du, an dë di wan seei soni kuma te a bi o taki andi da bunu ku andi da hogi?

¹⁰ So sëmbë sa ta pakisei taa Jehovah an bi da Adam pasi faa sa du andi a kë. Ma de an ta fusutan taa di taki di wan sëmbë sa taki da hënseei andi a o du, an dë di wan seei soni kuma te a bi o taki andi da bunu ku andi da hogi. Adam ku Eva bi sa taki ee de bi o piki Gadu buka, nasö ee de an bi o piki hën buka. Ma Jehovah wanwan sa taki andi da bunu ku andi da hogi. Wë di pau di de bi ta kai „Sabi bunu ku hogi” bi ta mbei Adam ku Eva si taa sö di soni aki dë tuutuu (Kenesesi 2:9). Na hii juu u ta sabi andi o pasa te u du wan soni, nöö wa sa sabi tu ee soni o waka bunu. Fëën mbei u lo’ u si taa sëmbë ta kë du bunu soni, ma tökuseei te de du ën, nöö a ta tja pen ku fuka ko da de bakaten (Nöngö 14:12). Libisëmbë an sa du hii soni di de kë du. Di piki di Jehovah bi piki Adam ku Eva taa de an musu njan di pau njanjan, bi mbei de ko fusutan taa de bi musu ta piki Jehovah buka ee de bi kë dë fiifii. Ma andi Adam ku Eva bi du?

11, 12. Faandi mbei di soni di Adam ku Eva du bi tja gaan hogi ko da de? Konda wan woto di ta heepi u fuu fusutan di soni aki möön bunu.

¹¹ Adam ku Eva bi pasa Jehovah buka. Eva bi haika Saatan di a piki ën taa: „Wojo fuunu o limbo, nöö woon dë kuma Gadu seei, woon sabi andi da bunu ku hogi” (Kenesesi 3:5). Di soni di Adam ku Eva du, bi mbei de ko dë fiifii kumafa Saatan bi taki ö? Wë nönö, an bi pasa sö. Ma de bi ko si taa u di de an bi piki Jehovah buka, mbei hogi bi miti de (Kenesesi 3:16-19). Jehovah an bi da libisëmbë pasi u de taki da deseei andi da bunu ku andi da hogi.​—Lesi Nöngö 20:24; Jelemia 10:23.

¹² Di soni aki dë kuma te wan sëmbë ta tja opolani. Ee di sëmbë aki kë tja di opolani a wan bunu fasi faa go dou ka a musu dou, nöö a musu wooko ku dee soni dee dë a di opolani dendu, dee ta heepi ën faa sabi naasë a musu go. Söseei a musu ta haika dee sëmbë dee ta dë a goon ta piki ën unfa a musu tja di opolani sö taa an go naki ku wan woto opolani. Ma ee di sëmbë di ta tja di opolani an ta haika dee sëmbë dee ta piki ën andi a musu du, nöö a go buwa ka a kë, nöö hogi sa miti ën. Wë sö nöö Adam ku Eva bi du andi de kë. De an bi piki Gadu buka. Nöö unfa soni bi waka da de? Wë gaan hogi bi miti de! Di soni di de bi du bi tja zöndu ku dëdë ko da de ku dee bakamii u de (Loomë 5:12). Adam ku Eva an bi ko dë fiifii möön fa de bi dë ufö de pasa Gadu buka. Ma de bi lasi di bunu libi di Jehovah bi da de.

UNFA U SA KO FII TUUTUU?

13, 14. Andi u musu du fuu sa ko fii tuutuu?

¹³ So sëmbë ta si kuma a bi o möön bunu ee de bi sa du hii soni di de kë. Ma di soni aki bi o dë wan bunu soni tuutuu ö? Wë a dë sö tuu taa i sa du sömëni soni te i dë fiifii. Ma unfa di libi bi o dë ee wa bi ta libi ku wëti? Di buku The World Book Encyclopedia ta taki taa dee wëti u wan köndë ta taanga u hoi u di de ta buta de u heepi sëmbë u soni an du de, söseei u tapa de u de an du so soni. So juu a ta taanga da sëmbë u hoi dee wëti aki. Fëën mbei de ta buta sömëni wëti ku sömëni kuutu bakaa di ta mbei möiti u konda da sëmbë faandi mbei de buta dee wëti, nöö deseei ta hoi dee wëti aki.

¹⁴ Jesosi Keesitu bi taki andi u sa du fuu sa ko fii tuutuu. A bi taki taa: „Ee un ta hoi dee lei mi ta lei unu aki nango nöömö, nöö woon ko dë bakama u mi tuutuu. Nöö woon ko sabi sondi gbelingbelin, leti kumafa a dë a Gadu wojo. Nöö te un ko sabi sondi sö kaa, nöö a o mbei un ko fii kumutu a di saafu un sai dë” (Johanisi 8:31, 32). Hën da ee u kë ko fii tuutuu, nöö u musu du tu soni. Di fosu soni di u musu du, hën da u musu ta du dee soni di Jesosi bi ta lei sëmbë. Di u tu soni di u musu du, hën da u musu ko toon wan bakama u Jesosi. Te u ta du dee soni aki, nöö woo ko fii tuutuu. Ma fuun soni woo ko fii? Jesosi bi taki taa: „Ee wan sëmbë i ta du hogi nango nöömö, nöö saafu wë i dë a hogi du basu e.” A bi taki söseei taa: „Ee di Mii u Gadu aki, hën puu i a saafu mbei i ko fii, nöö i ko fii tuutuu seei.”​—Johanisi 8:34, 36.

15. Faandi mbei di soni di Jesosi paamusi u sa mbei u ko „fii tuutuu”?

¹⁵ Di fii di Jesosi bi taki taa dee bakama fëën o ko fii, bunu möön di fii di dee sëmbë u di goonliba aki ta kë ko fii. Di Jesosi bi taki taa „ee di Mii u Gadu aki, hën puu i a saafu mbei i ko fii, nöö i ko fii tuutuu seei”, nöö a bi ta taki u di fii di u bi o ko fii u zöndu. Ma na un fasi u dë saafu u zöndu? Wë zöndu ta mbei u ta du soni di an bunu. A sa tapa u tu fuu du bunu soni nasö fuu du soni kumafa u bi o kë. Di soni aki ta tja pen, sitaafu ku dëdë ko (Loomë 6:23). Apösutu Paulosu bi sabi unfa a ta hebi tjika te i dë a zöndu basu. (Lesi Loomë 7:21-25.) Te Gadu puu zöndu ufö woo ko dë fiifii kumafa Adam ku Eva bi dë bigibigi.

16. Unfa u sa ko „fii tuutuu”?

¹⁶ Di Jesosi bi taki taa „ee un ta hoi dee lei mi ta lei unu aki nango nöömö”, nöö a bi ta lei taa ee u kë faa mbei u ko fii, nöö u musu du wantu soni. Andi da dee soni dee u musu du? Wë u di u dë Keesitu sëmbë di buta u libi a Gadu maun, mbei wa ta libi da useei möön, ma u ta du dee soni dee Jesosi bi piki dee bakama fëën taa de musu ta du (Mateosi 16:24). Woo ko fii tuutuu a di ten di ta ko, te woo feni dee wini u di lusupaima, leti kumafa Jesosi bi paamusi u.

17. (a) Andi u musu du fuu sa ta dë waiwai tuutuu, söseei fuu sa ta fii bunu? (b) Andi woo luku a di woto di ta ko?

¹⁷ Ee u kë dë waiwai tuutuu, söseei ee u ta kë fii bunu, nöö u musu ta du dee soni dee Jesosi bi lei u, söseei u musu ko dë bakama fëën. Ee u ta du dee soni aki, nöö woo sa kumutu a zöndu ku dëdë basu. (Lesi Loomë 8:1, 2, 20, 21.) A di woto di ta ko, woo luku unfa u sa wooko ku di taki di u sa taki da useei andi woo du. Di soni aki o mbei woo sa gafa Jehovah u teego, di Gadu di ta mbei sëmbë ko fii tuutuu.