I-Watchtower ONLINE LIBRARY
I-Watchtower ONLINE LIBRARY
WeSicongosekulindza
SiSwati
  • LIBHAYIBHELI
  • LOKUTFOLAKALAKO
  • IMIHLANGANO
  • I-Edeni Beyilikhaya Lebantfu Lekucala Yini?
    Sicongosekulindza—2011 | February 1
    • I-Edeni Beyilikhaya Lebantfu Lekucala Yini?

      ASEWUTICABANGE usensimini lenhle. Kute tintfo letikuphatamisako kanye nemsindvo lomkhulu lovela edolobheni. Lensimi yinkhulu, futsi kute lokuphatamisa kuthula kwayo. Lokujabulisako kutsi kute lokukukhatsatako, umtimba wakho awuhlushwa ngunobe ngabe ngukuphi kugula kanye nebuhlungu. Utiva ukhululekile kuba kuleyo ndzawo.

      Ujabulela kubona timbali letinemibalabala leyehlukehlukene tichakata, kugeleta kwemanti emifudlaneni, emacembe laluhlata netjani lobuselangeni kanye nasemtfuntini. Ushaywa ngumoya lopholile futsi uva liphunga lawo lelimnandzi. Uva kukhwashata kwemacembe, kugeleta kwemanti lehla emadvwaleni, kunswininita nekuhlabela kwetinyoni, kanye nemsindvo wetilwanyana letenta umsebenti wato. Njengobe ucabanga ngaloko, awutiva yini ufisa kuphila endzaweni lenjena?

      Bantfu emhlabeni wonkhe bakholelwa kutsi ekucaleni bantfu bebahlala endzaweni lefanana nalena. Sekungemakhulu eminyaka emalunga enkholo yebuJuda, eTinkholo Letitsi TebuKhristu, kanye newemaMoslem afundziswa ngensimi yase-Edeni, lapho Nkulunkulu abeka khona Adamu na-Eva kutsi bahlale kuyo. LiBhayibheli litsi bebaphila ngekuthula nangekujabula. Bebanekuthula bobabili, netilwane, kanye naNkulunkulu lobekabanike ngemusa litsemba lekuphila phakadze kuleyondzawo lenhle.—Genesisi 2:15-24.

      EmaHindu nawo anenchazelo yawo leyehlukile ngelipharadisi lasendvulo. Ema-Buddha akholelwa kutsi baholi bawo labakhulu labamimoya nobe bo-Buddha, bavela ngesikhatsi umhlaba usenjengelipharadisi. Tinkholo letinyenti tase-Afrika tifundzisa ngetindzaba leticishe tifanane neya-Adamu na-Eva.

      Ecinisweni, umbono welipharadisi lasekucaleni ufundziswa tinkholo letinyenti kanye nemasiko. Lomunye umbhali watsi: “Tive letinyenti tikholelwa kutsi lipharadisi lasendvulo belatiwa ngekungabi nesono, linenkhululeko, kuthula, injabulo, inala, lite kucindzeteleka, kukhatsateka, kanye nekucabana. . . . Lenkholelo yente bantfu labanyenti bafuna lipharadisi lelalahleka futsi bafuna nendlela yekulenta liphindze libe khona.”

      Tinemsuka lowodvwa yini letindzaba kanye nalamasiko? Kungenteka yini kutsi “bantfu labanyenti” bahungwe yintfo leyake yaba khona mbamba? Yake yaba khona yini insimi yase-Edeni esikhatsini lesidze lesengcile, futsi bake baba khona mbamba yini bo-Adamu na-Eva?

      Bantfu labaphikisako bayakungabata loku. Kulesikhatsi sentfutfuko ngekwesayensi, bantfu labanyenti bacabanga kutsi kulandzisa lokunjalo kumane nje kuyinganekwane. Lokumangalisako kutsi kulabantfu labaphikisako labanye babo bangemakholwa. Baholi labanyenti benkholo benta bantfu bangakholelwa ensimini yase-Edeni. Batsi akukaze kube nendzawo lenjalo. Batsi lokulandzisa kumane kuyinganekwane nje nobe umfanekiso.

      Kuliciniso kutsi liBhayibheli linayo imifanekiso. NaJesu washo imifanekiso ledvume kuyendlula yonkhe leke yaba khona. Nanobe kunjalo, liBhayibheli lilandzisa ngendzaba lemayelana ne-Edeni, hhayi njengemfanekiso, kodvwa njengemlandvo loliciniso. Nangabe letentakalo lokukhulunywa ngato kulokulandzisa tingakake tenteka, singalitsemba njani-ke lonkhe liBhayibheli? Asesihlole kutsi kungani labanye bakungabata kutsi yake yaba khona insimi yase-Edeni, bese siyabona kutsi tizatfu tabo tiyaphatseka yini. Ngemuva kwaloko, sitawucoca ngekutsi kungani lokulandzisa kusitsintsa sonkhe.

  • Yake Yaba Khona Mbamba Yini Insimi Yase-Edeni?
    Sicongosekulindza—2011 | February 1
    • Yake Yaba Khona Mbamba Yini Insimi Yase-Edeni?

      WAKE wayiva yini indzaba ya-Adamu na-Eva kanye neyensimi yase-Edeni? Bantfu labanyenti emhlabeni wonkhe bayayati. Kungani ungatifundzeli yona eBhayibhelini? Utawuyitfola encwadzini yaGenesisi 1:26–3:24. Naku kulandzisa lokufishane kwayo:

      Nkulunkulu Jehovaa wabumba umuntfu ngelutfuli lwemhlabatsi, wametsa libito watsi ngu-Adamu, futsi wambeka ensimini lesendzaweni lebitwa ngekutsi yi-Edeni. NguNkulunkulu lowalima lensimi. Abeyinisela kahle futsi beyinetihlahla letinhle, naletitsela titselo. Emkhatsini wayo ‘bekunesihlahla sekwati lokulungile nalokungakalungi.’ Nkulunkulu wabalela bantfu kutsi badle kulesihlahla, futsi wabatjela nekutsi kungalaleli kwabo bekutawuphumela ekufeni. Ngekuhamba kwesikhatsi Jehova wentela Adamu umngani—wesifazane longu-Eva, futsi wambumba asebentisa lolunye lwetimbambo ta-Adamu. Nkulunkulu wabaniketa umsebenti wekunakekela lensimi, futsi wabatjela nekutsi bandze bagcwalise umhlaba.

      Ngalelinye lilanga Eva ayedvwana, inyoka yakhuluma naye, yamlinga kutsi adle sitselo salesihlahla lobekungakafaneli badle kuso. Yatsi Nkulunkulu abecale emanga, futsi abebagodlela lokutsite lokuhle, lobekuyintfo lebeyitawubenta bafanane naNkulunkulu. Eva wancotjwa ngulesilingo, futsi wadla lesitselo lobekungakafaneli asidle. Ngemuva kwaloko, na-Adamu wahlanganyela kulesento sekungamlaleli Nkulunkulu. Ngesizatfu saloko, Jehova wabakhiphela sehlulelo bo-Adamu na-Eva, kanye nenyoka. Ngemuva kwekutsi labantfu bacoshwe kulensimi lelipharadisi, tingilosi tagadza indlela leya kuyo.

      Kwake kwaba yintfo levamile kutsi tati, tihlakaniphi, kanye netati temlandvo tivete bufakazi lobukhombisa kutsi tentakalo letibhalwe encwadzini yeliBhayibheli yaGenesisi tiliciniso futsi tenteka mbamba. Nanobe kunjalo, lamuhla kunekungabata lokukhulu mayelana nalendzaba. Yini lebangela lokungabata lokumayelana nekulandzisa lokukuGenesisi kwa-Adamu na-Eva, kanye nensimi yase-Edeni? Asesihlole tizatfu letine letivamile.

      1. Insimi yase-Edeni, beyiyindzawo lekhona mbamba yini?

      Kungani kunekungabata ngalendzaba? Kungenteka kutsi ifilosofi ibe nencenye kuloku. Sekungemakhulu eminyaka tati tenkholo ticabanga kutsi lensimi yaNkulunkulu isasekhona nalamuhla. Nanobe kunjalo, Tinkholo Letitsi TebuKhristu tiye temukela imibono yetati tefilosofi letingemaGriki, njengaPlato kanye na-Aristotle, labebeme ngelekutsi kute intfo emhlabeni lengaba yinhle ngalokuphelele. Bebatsi kusezulwini kuphela lapho bekungaba khona kuphelela. Ngako-ke, tati tenkholo tacala kucabanga kutsi liPharadisi lekucala belisendzaweni lesedvute nelizulu.b Letinye betitsi lensimi beyisentsabeni lendze kakhulu kangangekutsi beyingeke ingcoliswe ngumhlaba; letinye beticabanga kutsi lensimi beyiku-North Pole nobe ku-South Pole; kantsi letinye tona betitsi lensimi beyisenyetini nobe eceleni kwayo. Akumangalisi-ke kutsi lendzaba lemayelana ne-Edeni yacala kutsatfwa njengaleyinganekwane. Letinye tati talamuhla tiyayiphikisa indzaba lemayelana ne-Edeni, futsi ativumi kutsi yake yaba khona indzawo lenjalo.

      Nanobe kunjalo, liBhayibheli aliyichazi ngaleyo ndlela lensimi. KuGenesisi 2:8-14, sifundza lokunyenti mayelana naleyo ndzawo. Lensimi beyisemphumalanga endzaweni lebitwa ngekutsi yi-Edeni. Beyiniselwa ngumfula lobewutselela imifula lemine. Ngamunye walemifula bewunelibito, futsi kunenchazelo lemfishane yendzawo logeletela kuyo. Lemininingwane beyitijabulisa tati, futsi letinye tato tiye tahlolisisa lencenye yeliBhayibheli kute titfole kutsi lensimi yasendvulo itfolakala kuphi lamuhla. Nanobe kunjalo, tiye tafinyelela etiphetfweni letingafanani futsi letishayisanako. Loku kusho kutsi inchazelo ye-Edeni, insimi yayo, kanye nemifula lebeyikuyo ingemanga nobe iyinganekwane yini?

      Cabanga nganaku: Umlandvo wetentakalo tasensimini yase-Edeni wenteka eminyakeni lengaba ngu-6 000 leyengcile. Bufakazi buveta kutsi wabhalwa nguMosi, lokungenteka kutsi wacocelwa wona nobe wasebentisa kwatiswa lokubhaliwe. Ngesikhatsi Mosi abhala lokulandzisa, besekwendlule iminyaka lengaba ngu-2 500 kwenteka. I-Edeni beseyivele ingumlandvo wakadzeni. Njengobe sekwendlule emakhulu eminyaka, kungenteka yini kutsi indlela lemifula lebeyime ngayo seyishintjile? Indlela umhlaba lowakheke ngayo ihlale ishintja. Lendzawo lokungenteka kutsi i-Edeni beyikuyo itsandvwa kutamatama kwemhlaba, futsi inemaphesenti langaba ngu-17 ekutamatama kwemhlaba lokukhulu lokuke kwenteka emhlabeni. Ngako-ke, kuyintfo levamile kutsi lushintjo lwenteke etindzaweni letifanana naleyo. Ngetulu kwaloko, kungenteka kutsi Zamcolo wangemalanga aNowa wagucula simo sekwakheka kwaleyo ndzawo, kangangekutsi kumatima lamuhla kutsi siyati.c

      Nanobe kunjalo, nankha emaciniso lambalwa lesiwatiko: Kulandzisa lokukuGenesisi kukhuluma ngalensimi njengaleyindzawo mbamba. Imifula lemibili kulena lemine lebhalwe kulokulandzisa—iYufrathe kanye neThigrisi nobe iHidekeli—isageleta nalamuhla, futsi leminye imifula leyiyitselelako isedvute nayo. Lokulandzisa kuphindze kubale ngisho netindzawo lemifula legeletela kuto, futsi kubala nemicebo yemvelo lebeyatiwa kakhulu kuleyo ndzawo. Ema-Israyeli asendvulo, lokungiwo lakuva kucala lokulandzisa, azuza ngekukulalela.

      Tinjalo yini tinganekwane netinsimu, nobe tona tivame kukukhipha kwatiswa lokungase kuhlolisiswe nobe kungekumukelwa? Umuntfu nakateka insimu uvame kucala ngekutsi: “Kwesukesukela, kwakukhona.” Ngalokungafanani naloku, umlandvo wona uhlanganisa nemininingwane ledzingekile, njengobe nekulandzisa lokumayelana ne-Edeni nako kwenta.

      2. Kuyintfo lesingayikholwa yini kutsi Nkulunkulu wabumba Adamu ngelutfuli lwemhlabatsi kanye nekutsi Eva wambumba ngalolunye lwetimbambo ta-Adamu?

      Isayensi yalamuhla iye yakufakazela kutsi umtimba wemuntfu wentiwe ngetakhi letehlukehlukene—letinjenge-hydrogen, i-oxygen, kanye nekhabhoni—lokutintfo letitfolakala emhlabatsini. Nanobe kunjalo, letakhi tahlanganiswa njani kute takhe sidalwa lesiphilako?

      Tati tesayensi letinyenti ticabanga kutsi kuphila kwativelela, titsi kwacala kwaba luhlobo lwekuphila loluphansi, kwaya kukhula kancane kancane emkhatsini wetigidzi teminyaka. Nanobe kunjalo, ligama lelitsi “loluphansi” liyadida ngobe tonkhe tintfo letiphilako—ngisho naleto letingabonakali ngemehlo, tiyinkimbinkimbi ngendlela lemangalisako. Kute bufakazi bekutsi ikhona intfo lephilako leyake yativelela, nobe kutsi ikhona leyoke itivelele. Kunaloko, tonkhe tintfo letiphilako tiveta bufakazi lobute liphutsa bekutsi sadalwa ngumuntfu lohlakaniphe kusendlula sonkhe.d—Roma 1:20.

      Asesitsi ulalele umculo wetinsimbi lomnandzi, ubuka umdvwebo lomuhle, nobe umangaliswa ngumshini lotsite wetebucwepheshe, ungafika yini esiphetfweni sekutsi kute lotentile letintfo? Cha, bewungeke! Nanobe kunjalo, letintfo atisondzeli ngisho nakancane ebunkimbinkimbini, ebuhleni, nobe ekuhlakanipheni kwendlela umtimba wemuntfu lodalwe ngayo. Singasho njani-ke kutsi kute lowawudala? Ngetulu kwaloko, kulandzisa lokukuGenesisi kutsi kuto tonkhe tintfo letiphilako emhlabeni, bantfu kuphela labentiwe ngemfanekiso waNkulunkulu. (Genesisi 1:26) Kuyafaneleka-ke kutsi bantfu kube ngibo kuphela lababa nesifiso lesifanana nesaNkulunkulu sekudala, futsi ngaletinye tikhatsi benta imisebenti lemihle lenjengemculo, imidvwebo, kanye nebucwephesha. Kufanele kusimangalise yini kutsi Nkulunkulu ukwati kudala kwendlula tsine?

      Kukhona yini lokudidako mayelana nekutsi wadala umfati asebentisa lubhambo lwendvodza?e Nkulunkulu abengasebentisa letinye tindlela, kodvwa lendlela layisebentisa ngesikhatsi adala umuntfu wesifazane beyinenchazelo lenkhulu. Abefuna kutsi indvodza nemfati bashade futsi babe nebuhlobo lobusedvute, kube shengatsi ‘banyamanye.’ (Genesisi 2:24) Indlela indvodza nemfati labaphelelisana ngayo, kanye nalabakha ngayo buhlobo lobucinile nalobunebunye ayisibo yini bufakazi lobunemandla bekutsi kuneMdali lohlakaniphile futsi lonelutsandvo?

      Ngetulu kwaloko, tati telufuto tiyavuma kutsi bonkhe bantfu bavela endvodzeni kanye nasemfatini loyedvwa. Ngako-ke, kungenteka yini kutsi kulandzisa lokukuGenesisi kungemanga?

      3. Indzaba yesihlahla sekwati kanye nesihlahla sekuphila ibonakala iyinganekwane.

      Ecinisweni, kulandzisa lokukuGenesisi akufundzisi kutsi letihlahla betinemandla langakavami lavela kuto. Kunaloko, kuveta kutsi leti bekutihlahla letivamile Jehova labetente taba neluphawu lwalokutsite.

      Bantfu abayenti yini intfo lefananako? Nasi sibonelo: Lijaji lingase likhiphe secwayiso lesimelene nekutiphatsa ngendlela lengakalungi enkantolo. Nanobe kunjalo, lelijaji lisuke lingasho kutsi akuhlonishwe imphahla kanye nelubondza lwasenkantolo, kodvwa lisuke lifuna kutsi kuhlonishwe luhlelo lwakhona. Nemakhosi lamanyenti aye asebentise intfonga kanye nemchele kute avete ligunya lawo lelisetulu.

      Ngako-ke, letihlahla letimbili betimelelani? Kuye kwaba nemibono leminyenti leyehlukehlukene ngalendzaba. Nanobe imphendvulo yalombuto ilula, inenchazelo lebanti. Sihlahla sekwati lokuhle nalokubi besimelela lilungelo lelilaNkulunkulu kuphela—lokulilungelo lekuncuma kutsi ngukuphi lokuhle nalokubi. (Jeremiya 10:23) Kungako-ke, kwaba sono kudla kulesihlahla! Ngakulokunye, sihlahla sekuphila sona besimelela sipho lokunguNkulunkulu kuphela longasipha sona—lokusipho sekuphila lokuphakadze.—Roma 6:23.

      4. Inyoka lekhulumako ibonakala iyintfo yasetinganekwaneni.

      Kuliciniso kutsi kulandzisa lokukuGenesisi kwenyoka lekhulumako kuvele kumangalise, ikakhulukati nangabe sifundza kona kuphela eBhayibhelini. Nanobe kunjalo, imiBhalo iyikhanyisa kancane-kancane lendzaba lemangalisako.

      Ngubani nobe yini leyenta kutsi lenyoka ikhulume? Bantfu baka-Israyeli wasendvulo bebati letinye tintfo letabasita kutsi bakwati kucondza indzima lebeyidlalwa yinyoka. Sibonelo saloko kutsi bebati kutsi nanobe tilwane tingakwati kukhuluma, sidalwa semoya singakwati kutenta tibonakale shengatsi tiyakhuluma. Mosi wabhala ngekulandzisa lokumayelana naBhalamu; Nkulunkulu watfuma ingilosi yakhe kutsi yente imbongolo yaBhalamu ikhulume njengemuntfu.—Numeri 22:26-31; 2 Phetro 2:15, 16.

      Letinye tidalwa temoya, kuhlanganise naleto letititsa taNkulunkulu, tingakwati yini kwenta timangaliso? Mosi wabona baphristi baseGibhithe labalumba ngemilingo balingisa letinye timangaliso taNkulunkulu, letinjengekugucula indvuku ibe yinyoka. Kusebaleni kutsi emandla ekwenta timangaliso letifanana naleti abengavela kuphela etitseni taNkulunkulu letihlala endzaweni yemoya.—Eksodusi 7:8-12.

      Kunebufakazi bekutsi Mosi waphefumulelwa kutsi abhale nencwadzi yaJobe. Lencwadzi ifundzisa lokunyenti ngesitsa saNkulunkulu lesikhulu, Sathane, lowangabata bucotfo bato tonkhe tinceku taJehova. (Jobe 1:6-11; 2:4, 5) Ngesizatfu saloku, kungenteka yini ema-Israyeli asendvulo aphetsa ngekutsi nguSathane lowenta kutsi inyoka yase-Edeni ikhulume, kute ente Eva ephule bucotfo bakhe kuNkulunkulu? Kufanele kutsi aphetsa ngaleyo ndlela.

      NguSathane yini lowabangela lenyoka kutsi ikhulume emanga? Ngekuhamba kwesikhatsi, Jesu wabita Sathane ngekutsi ‘ngumcambimanga neyise wawo onkhe emanga.’ (Johane 8:44) Umuntfu lowacala emanga ekucala angeke yini abe ‘nguyise wawo onkhe emanga’? Emanga ekucala avakala emavini inyoka leyawatjela Eva. Iphikisa emavi aNkulunkulu ekutsi kudla lesitselo lebekungakafaneli sidliwe bekutawuphetsa ngekufa, lenyoka yatsi: “Ningeke nife.” (Genesisi 3:4) Kuyacaca kutsi Jesu bekati kutsi nguSathane lobekasebentise lenyoka. Sembulo, Jesu lasiniketa umphostoli Johane sisinika imphendvulo yalendzaba, ngobe sibita Sathane ngekutsi ‘yinyoka yasendvulo.’—Sembulo 1:1; 12:9.

      Kuyintfo lebeyingeke yenteke yini kutsi sidalwa semoya lesinemandla sisebentise inyoka, siyente ibonakale shengatsi iyakhuluma? Nanobe bantfu banemandla lamancane kunetidalwa temoya, bayakwati kwenta tintfo letimangalisako njengekwenta shengatsi kukhuluma bopopayi, futsi bayakwati kwenta titfombe letinyakatako kumabhayisikobho kanye naku-TV.

      Bufakazi Lobucinisekisa Kubendlula Bonkhe

      Awuvumi yini kutsi kungabata lokulandzisa lokukuGenesisi kute sisekelo lesicinile? Ngakulokunye, kunebufakazi lobunemandla bekutsi lokulandzisa kungumlandvo loliciniso.

      Nasi sibonelo: Jesu Khristu wabitwa ngekutsi ‘ngufakazi lowetsembekile nalocinisile.’ (Sembulo 3:14) Ngesizatfu sekutsi ungumuntfu lote sono, akazange awacale emanga, nobe agucule liciniso nganobe nguyiphi indlela. Ngetulu kwaloko, wafundzisa ngekutsi yena abeke waphila ngembikwekutsi ete emhlabeni—ecinisweni, abehlala kanye naBabe wakhe, Jehova, “umhlaba ungakasekelwa.” (Johane 17:5) Loku kusho kutsi abesavele akhona ngesikhatsi kuphila kucala emhlabeni. Ngubuphi bufakazi lobaniketwa ngulofakazi lowetsembeke kubendlula bonkhe?

      Jesu wakhuluma nga-Adamu na-Eva njengebantfu mbamba. Wacaphuna umshado wabo ngesikhatsi achaza simiso saJehova sekushada nemuntfu loyedvwa. (Matewu 19:3-6) Kube bebangakake baba khona nobe kutsi lensimi labebahlala kuyo beyimane iyinganekwane nje, loko bekutawusho kutsi naJesu ukhohlisiwe nobe kutsi abecala emanga. Totimbili letiphetfo atisilo liciniso. Jesu abehlala ezulwini, futsi abebukele ngesikhatsi lenhlekelele yenteka kulensimi. Ngubuphi-ke bufakazi lobungaba nemandla kwendlula lobu?

      Ecinisweni, kungakholelwa ekulandziseni lokukuGenesisi kusho kuba bete kukholwa kuJesu. Loku kwenta kube matima kucondza naletinye tindzaba letibalulekile letiseBhayibhelini kanye netetsembiso talo letisicinisekisako. Asesibone kutsi loku kungenteka njani.

      [Imibhalo lengentansi]

      a EBhayibhelini, libito laNkulunkulu nguJehova.

      b Lombono uyashayisana naloko lokushiwo mibhalo. LiBhayibheli lifundzisa kutsi yonkhe imisebenti yaNkulunkulu iphelele; konakala kuvela kulomunye umtfombo. (Dutheronomi 32:4, 5) Ngesikhatsi Jehova acedza kudala umhlaba, wabona konkhe labesakwentile “kutsi kuhle kakhulu.”—Genesisi 1:31.

      c Kunebufakazi bekutsi Zamcolo, lowaletfwa nguNkulunkulu wasusa tonkhe tinsalela tensimi yase-Edeni. Incwadzi yaHezekeli 31:18 itsi ‘tihlahla tase-Edeni’ besetivele tingasekho ngelikhulu lesikhombisa B.C.E. Ngako-ke, bonkhe labebasafuna indzawo insimi yase-Edeni lebeyikuyo, bebafunana nentfo lengekho.

      d Fundza incwajana letsi “The Origin of Life—Five Questions Worth Asking,” leshicilelwa boFakazi BaJehova, ngesiNgisi.

      e Kuyajabulisa kwati kutsi tekwelapha talamuhla tiye tatfola kutsi lubhambo lunemandla langakavami ekwelapha. Ngekungafanani nalamanye ematsambo, lona luphindze luhlume nangabe ludvwadvwasi lwesihloko salo lusasekhona.

  • Lokwenta Indzaba Yase-Edeni Ikutsintse
    Sicongosekulindza—2011 | February 1
    • Lokwenta Indzaba Yase-Edeni Ikutsintse

      LENYE yetintfo letimangalisako leshiwo nguletinye tati mayelana nendzaba yase-Edeni kutsi ayivumelani nalo lonkhe liBhayibheli. Nasi sibonelo: Paul Morris, longuPhrofesa weTifundvo Tenkholo wabhala: “Atikho letinye tincwadzi teliBhayibheli letikhuluma ngendzaba yase-Edeni.” Nanobe tati letehlukehlukene tivumelana naye kuloku, loko lakusho kuyashayisana nemaciniso.

      LiBhayibheli likhuluma kanyenti ngensimi yase-Edeni, nga-Adamu na-Eva, kanye nangenyoka.a Leliphutsa lelentiwa nguletati lincane nalicatsaniswa nalelinye lelikhulu, futsi leligcwele kuyo yonkhe indzawo. Ngekuphikisa umlandvo lokuGenesisi lomayelana nensimi yase-Edeni, baholi benkholo kanye nalabo labaphikisa liBhayibheli basuke baveta kungalihloniphi kwabo liBhayibheli. Ngayiphi indlela?

      Kute sikwati kulicondza lonkhe liBhayibheli, kubalulekile kutsi sicondze loko lokwenteka e-Edeni. Nasi sibonelo: LiVi laNkulunkulu lentelwe kutsi lisisite sitfole timphendvulo temibuto lelukhuni kanye nalebalulekile bantfu labatibuta yona. Esikhatsini lesinyenti, liBhayibheli naliphendvula leyo mibuto livame kukhuluma ngetentakalo letenteka ensimini yase-Edeni. Cabanga nganati tibonelo.

      ● Kungani siguga futsi sifa? Kube bo-Adamu na-Eva bachubeka batitfoba kuJehova, bebatawuphila phakadze. Bebatawukufa kuphela nangabe bahlubuka. Kusukela ngelilanga labahlubuka ngalo, bacala kufa. (Genesisi 2:16, 17; 3:19) Bacala kuba nesono, futsi basendlulisela kubantfwana babo. Ngesizatfu saloko, liBhayibheli litsi: “Sono sangena ngemuntfu munye emhlabeni, sangena nekufa, kufa kwase kwendlulela kubo bonkhe bantfu, njengobe bonkhe bonile.”—Roma 5:12.

      ● Kungani Nkulunkulu avumela bubi? Ensimini yase-Edeni, Sathane watsi Nkulunkulu ungumcambimanga logodlela tidalwa takhe tintfo letinhle. (Genesisi 3:3-5) Ngekusho kanjalo abengabata kufaneleka kwekubusa kwaJehova. Bo-Adamu na-Eva bakhetsa kulandzela Sathane; ngako-ke bakwala kubuswa nguJehova, futsi ecinisweni, bekufanana nekutsi batsi umuntfu angakwati kutikhetsela yena kutsi yini lelungile kanye nalengakalungi. Ngekulunga kanye nangekuhlakanipha kwakhe lokuphelele, Jehova bekati kutsi iyodvwa kuphela indlela yekuyiphendvula lensayeya—bekukutsi avumele kwendlule sikhatsi lesitsite, kanjalo anikete bantfu litfuba lekutibusa ngendlela labatsandza ngayo. Njengobe sikhatsi sichubeka, umphumela webubi lobubangelwa kuyenga kwaSathane lokuchubekako, uye waliveta liciniso lelikhulu lekutsi: Umuntfu akakwati kutibusa ngaphandle kwaNkulunkulu.—Jeremiya 10:23.

      ● Iyini injongo yaNkulunkulu ngemhlaba? Ensimini yase-Edeni, Jehova abefuna kutsi umhlaba ube muhle kakhulu. Wayala bo-Adamu na-Eva kutsi bawugcwalise ngentalo yabo futsi ‘bawuncobe,’ kute bente wonkhe umhlaba ube nebuhle kanye nekuthula lokufananako. (Genesisi 1:28) Ngako-ke, injongo yaNkulunkulu ngemhlaba kutsi ube lipharadisi lelihlala bantfu labete sono, futsi labangumndeni lonebunye lotalwa bo-Adamu na-Eva. Incenye lenkhulu yeliBhayibheli imayelana naloko Nkulunkulu lakwentako kute afeze injongo yakhe yasekucaleni.

      ● Kungani Jesu Khristu eta emhlabeni? Kuhlubuka kwase-Edeni kwabaletsela sigwebo sekufa bo-Adamu na-Eva kanye nayo yonkhe intalo yabo, kodvwa ngelutsandvo Nkulunkulu wasiniketa litsemba. Watfumela iNdvodzana yakhe emhlabeni kute ibe nguloko liBhayibheli lelikubita ngekutsi yinhlawulo. (Matewu 20:28) Kusho kutsini loku? Jesu ‘abengu-Adamu wekugcina,’ futsi wakuncoba loko lokwahlula Adamu. Walondvolota kuphila kwakhe lokute sono ngekutsi achubeke atitfoba kuJehova. Ngaleso sizatfu, ngekutitsandzela wanikela ngekuphila kwakhe kute kube ngumhlatjelo nobe inhlawulo, avula indlela yekutsi bonkhe bantfu labetsembekile batsetselelwe tono tabo, futsi ekugcineni batfole kuphila lokwakujatjulelwa bo-Adamu na-Eva e-Edeni ngembikwekutsi bone. (1 Khorinte 15:22, 45; Johane 3:16) Ngekwenta kanjalo, Jesu wacinisekisa kutsi injongo yaJehova yekugucula lomhlaba ufanane ne-Edeni itawugcwaliseka.b

      Injongo yaNkulunkulu ayisiyo intfo lengacondzakali nobe lengemanga. Iliciniso. Njengobe nje nensimi yase-Edeni beyiyindzawo leyake yaba khona mbamba emhlabeni, kunetilwane kanye nebantfu kuyo, nesetsembiso saNkulunkulu selikusasa sicinisekile, futsi sitawugcwaliseka madvutane. Sitawuba ngilo yini likusasa lakho, futsi utawusibona yini? Lokunyenti kutawuya ngawe. Nkulunkulu ufuna kutsi lelikusasa litfolwe bantfu labanyenti kakhulu, ngisho nalabo labangaphili ngetimiso takhe kwanyalo.—1 Thimothi 2:3, 4.

      Ngesikhatsi Jesu afa, wakhuluma nendvodza lebeyingazange iphile ngetimiso taNkulunkulu. Lendvodza beyisigebengu, futsi beyati kutsi iyakufanelekela kubulawa. Nanobe kunjalo, yakhuluma naJesu kute itfole indvudvuto kanye nelitsemba. Jesu wayiphendvula njani? Watsi: “Utakuba nami ePharadisi.” (Lukha 23:43) Njengobe Jesu afuna kubona lendvodza lebeyisigebengu ivuswa futsi ibusiswa ngelitfuba lekuphila phakadze endzaweni lefanana nelipharadisi lase-Edeni—akafuni yini kukubona nawe ujabulela sibusiso lesifananako? Yebo uyafuna! NaBabe wakhe uyafuna! Ngako-ke, nangabe nawe uyafuna kuba nelikusasa lelinjalo, yenta konkhe longakwenta kute ufundze ngaNkulunkulu lowadala insimi yase-Edeni.

      [Imibhalo lengentansi]

      a Nati tibonelo: Fundza incwadzi ya-Genesisi 13:10; Dutheronomi 32:8; 2 Samuweli 7:14; 1 Tikhronike 1:1; Isaya 51:3; Hezekeli 28:13; 31:8, 9; Lukha 3:38; Roma 5:12-14; 1 Khorinte 15:22, 45; 2 Khorinte 11:3; 1 Thimothi 2:13, 14; Juda 14; kanye neSembulo 12:9.

      b Kute ufundze kabanti mayelana nemhlatjelo waKhristu loyinhlawulo, fundza sehluko 5 sencwadzi letsi Lifundzisani Mbambambamba LiBhayibheli? leshicilelwa boFakazi BaJehova.

      [Libhokisi/Titfombe ekhasini 10]

      SIPHROFETHO LESENTA LONKHE LIBHAYIBHELI LIVUMELANE

      “Ngitawubeka butsa emkhatsini wakho [inyoka] nemfati, nasemkhatsini wentalo yakho nentalo yemfati. Yona iyawufihlita inhloko yakho, wena uyawuluma sitsendze sayo.”—Genesisi 3:15.

      Lesi siphrofetho sekucala seliBhayibheli, lesashiwo nguNkulunkulu e-Edeni. Bobani labantfu labane lokukhulunywa ngabo: Umfati, intalo yakhe, inyoka, kanye nentalo yayo? Baba khona njani “butsa” emkhatsini wabo?

      INYOKA

      NguSathane Develi.—Sembulo 12:9.

      UMFATI

      Yinhlangano yaJehova yetidalwa tasezulwini. (Galathiya 4:26, 27) Isaya wakhuluma ‘ngalomfati,’ watsi utawutala sive sakamoya lesisha.—Isaya 54:1; 66:8.

      INTALO YENYOKA

      Ngulabo labakhetsa kwenta intsandvo yaSathane.—Johane 8:44.

      INTALO YEMFATI

      Ngalokuyinhloko, nguJesu Khristu, lowavela encenyeni yenhlangano yaJehova yasezulwini. Labanye labahlanganisiwe ‘kulentalo,’ bomnakaboKhristu bakamoya, labatawubusa naye ezulwini. LamaKhristu lagcotjiwe akha sive sakamoya, ‘lokungu-Israyeli waNkulunkulu.’—Galathiya 3:16, 29; 6:16; Genesisi 22:18.

      KULIMALA ESITSENDZENI

      Kusho kulinyatwa kwaMesiya kabuhlungu, kodvwa lokute imiphumela lehlala njalo. Sathane waphumelela kubangela kutsi Jesu abulawe ngesikhatsi alapha emhlabeni. Nanobe kunjalo, Jesu wavuswa.

      KULIMALA ENHLOKO

      Kusho kubhujiswa kwaSathane phakadze. Jesu utawumsusa Sathane angaphindze abekhona. Ngisho nangembikwaloko, Jesu utawulungisa wonkhe umonakalo lowacalwa nguSathane e-Edeni.—1 Johane 3:8; Sembulo 20:10.

      Kute utfole imininingwane ngesihloko lesikhulu seliBhayibheli, fundza incwajana letsi LiBhayibheli—Ngumuphi Umlayeto Leliwucuketse? leshicilelwa boFakazi BaJehova.

      [Sitfombe ekhasini 11]

      Bo-Adamu na-Eva batfola imiphumela lebuhlungu yesono

Tincwadzi TesiSwati (2002-2026)
Phuma
Ngena
  • SiSwati
  • Share
  • Khetsa Lokufunako
  • Copyright © 2025 I-Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Imibandzela Yekuyisebentisa
  • Kusetjentiswa Kwemininingwane Yakho
  • Privacy Settings
  • JW.ORG
  • Ngena
Share