LYASI LYA KUSAMBILILA LYA 40
Weewe, Kunti Waviinda Kutwalilila Kumubombela Yehova nga Petro
“We Mulopue, fuma paanu, paantu neene ndi wa bibalo [ao, wa mazaambi].”—LUK. 5:8.
LWIMBO 38 (Lwa Kiswahili) Wakaba Kukupeela Maka
KIFUPI KYA LYASIa
1. Petro waaiunvuile siani musita Yesu lwaamukwasiizie kuloba nsamaki ingi saana mu nzila ya kimpezia maano?
PETRO waapisiizie kipindi kyonse kya busiku bila kuloba ata kantu. Kya kupapia, Yesu waamwanine eevi: “Ale twala buato pa buziba, muteye bukila bwenu, eevi masabi akwatue.” (Luk. 5:4) Petro waaunvuile masiaka nangue taviinda kuloba ata lusabi. Inzi, waakitile nga vibaamulandile kuli Yesu. Petro pamo ni balalume baali wabomba naabo baalobele nsamaki ingi mpaka ni makila atendeka kukaatika. Lubaainikile nangue Yesu waakitile kimpezia maano, Petro pamo ni baalia baali wabomba naabo ‘baapapile.’ Petro waalandile eevi: “We Mulopue, fuma paanu, paantu neene ndi wa bibalo [ao, wa mazaambi].” (Luk. 5:6-9) Kimwenekele Petro waaimwene nangue tapalile kuya wali atasie ntaanzi yakue Yesu.
2. Juu ya ki kili buino kuli fwefue kutoosia mufuano wakue Petro?
2 Petro waalandile kisinka; abanga wali “muntu wa bibalo.” Maleembo a Bibilia alangiliile nangue nsita inge, Petro waali walanda ni kukita bintu byaali byalengia afikiile kukisua kisia musita. Eba, nsita inge, ni weewe uli waiunvua nga Petro? Eba, mu bumuntu bobe, kuli ni mibeele ibiipile yuli mukuluisia, ao eba kuli ni butope buwakokola kale wali mukwikwinda kuluisia? Kine i evio, weewe kunti wakoseleziiwa kupitila kusambilila mufuano wakue Petro. Juu ya ki? Tontonkania palua keeki: Bilubo byakue Petro byaali byapalile kusiiwasie lubilo bila kubiikua mu Bibilia. Anzia evio, mupasi waatunguluile eevi bileembue juu ya kutusambilizia fwefue. (2 Tim. 3:16, 17) Kusambilila palua ozo mwalalume, olia abanga wali ni butope, kabili olia abanga waiunvua nga fwefue benka, kunti kwatukwasia kwinika nangue Yehova taloombele fwefue tuye twapuililikile. Atonene tutwalilile kumubombela, tutwalilile kwikwinda atasie kine tuli ni butope.
3. Juu ya ki tupalile kutwalilila kumubombela Leeza?
3 Juu ya ki ni kintu kya mana kutwalilila kumubombela Leeza? Paantu lingi, kine twatwalilila kukita kintu, tuli twafikiila kukiwaamia. Mona ozu mufuano: Kine muntu watona kusambilila vya komba buino kitari, kunti wakita miaka ingi wali mukusambilila. Mu keekio kipindi, muntu kunti wapusa lingi nsambo yakebele kulizia, inzi kine watwalilila kwibeelezia, wakaba kuwaamia bufundi bwakue. Atasie kine wafikiila kwaluka fundi, nsita inge kunti wakita kilubo. Inzi taviinda kulekela komba kitari. Ali kutwalilila kwibeelezia eevi akile kuwaamia bufundi bwakue. Enka evio ni fwefue, atasie kine twamona nangue kuli kilubo kitwakiviinda kulekela, kunti twabuela kabili kuponenamo. Inzi, tupalile kutwalilila kubombelapo eevi tuwaamie butope bwetu. Fwe bonse tuli twalanda ao kukita kintu kili kyalengia tufikiile kukisika kisia musita. Inzi, kine twatwalilila kumubombela Yehova, weene wakaba kutukwasia eevi tutwalilile kwikwinda kulekela bilubo byetu. (1 Pet. 5:10) Kansi, tumone mufuano wakue Petro wa kutwalilila kumubombela Yehova. Nkumbu ibaamulangiliile Petro kuli Yesu anzia bilubo byakue, kunti yatusonsezia ni fwefue tutwalilile kumubombela Yehova.
BUTOPE BWAALI BWALUISIA PETRO NI MPAALO YAAPATILE
Weewe kunti wakita siani kine waisaanga mu aali nga yakue Petro? (Mona lifungu lya 4)
4. Nga vilandile Luka 5:5-10, Petro waalandile siani palwakue muine, inzi Yesu waamusininkiziizie ki?
4 Maleembo te alandile juu ya ki Petro waaizimbuile muine kuya wali muntu “wa bibalo” ao wa mazaambi. Kabili, te alandile kine Petro abanga walandila palua mazaambi ki. (Soma Luka 5:5-10.) Inzi, paange kuli bilubo paleepale bikata byaakitile. Yesu waainikile nangue Petro waaunvuile muenzo, paange paantu Petro waaimwene nangue tapalile. Kabili Yesu abanga wamanine nangue Petro kunti waviinda kusiala wali wa kisinka. Pakaako, weene waamulandile mu nzila ya buwaame eevi ‘alekele kutiina.’ Paantu Yesu abanga wamuswapiile, keekio kyaaluluile buikazi bwakue Petro. Kisia musita, ba Petro pamo ni Andrea, lupua wakue, baalekeele busulu bwabo bwa kuloba nsamaki ni kwaluka basambi ba nsita yonse bakue Masia. Bobo bupinguzi bwaabaleteele mpaalo ikata.—Mark. 1:16-18.
5. Petro waapatile mpaalo ki juu ya kwikwinda kuluisia muenzo kabili juu ya kwikwinda kwitabila mukupo wakue Yesu?
5 Paantu waali musambi wakue Kristu, Petro waaimweneene bintu bingi bya kupapia. Waamumwene Yesu wakosia baluele, wakumba myela ibiipile, ni kutuntumuna bantu bafuile.b (Mat. 8:14-17; Mark. 5:37, 41, 42) Kabili, Petro waamumwene Yesu mu kimonua wali mu bulumba bwa Bulikolo bwa mu musita uli waiza. Petro taalabile ata kaniini keekio kintu kyaamwene. (Mark. 9:1-8; 2 Pet. 1:16-18) Kabenge taamukoonkele Yesu, nga taamwene ata kaniini bebio bintu. Kipalile waaunvuile saana nsaansa paantu taalekeleele kwimona kuya wali muntu asipalile kumwanzie kupata ezio mpaalo!
6. Eba, Petro waaviindile kupuisia butope bwakue lubilo? Londolola.
6 Anzia bintu byaamwene ni kunvua, Petro waatwaliliile kuluisia butope bwakue. Tumone mifuano iniini. Musita Yesu lwaali walanda vyaali wapalile kukyuziiwa ni kufikiila kufua eevi kufikilizia bukabika bwa Bibilia, Petro waamulandile nangue keekio tekikaba kukitika. (Mark. 8:31-33) Lingi, Petro pamo ni batumua bange baali babisiana bakeba kumana kine naani mukulu saana pakati kaabo. (Mark. 9:33, 34) Mu nsita ya busiku, ntaanzi ya kufua kwakue Yesu, Petro waamukoonkele mwalalume umo ni kumusempa kutui. (Yoan. 18:10) Mu enka ezio nsita ya busiku, Petro waaunvuile muenzo ni kumukaana Yesu, kibuza wakue, mara itatu. (Mark. 14:66-72) Keekio kyaalengiizie Petro alile wakisilue.—Mat. 26:75.
7. Kisia Yesu kutuntumunua, Petro waapeelue fuasi ya kulangilila ki?
7 Yesu taamusuulile ozo mutumua wakue waali watiokele mutima. Kisia kutuntumunua, Yesu waamupeele Petro fuasi eevi Petro alangilile nangue atwaliliilesie kumutona Yesu. Yesu waamulandile Petro asuunge mikooko yakue waikefiizie. (Yoan. 21:15-17) Petro waaitabiile kukita beelia byaalandilue kuli Yesu. Mu busiku bwa Pentekoste mu Yerusalemu, Petro waalukile pakati ka bantu ba kuanza baalia baabiikilue mafuta na mupasi utakatiifu.
8. Ni kilubo ki kikata kyaakitile Petro ku Antiokia?
8 Atasie kisia kwaluka Mukristu abiikilue mafuta, kyaali kyapalile Petro atwalilile kuluisia palua butope bwakue. Mu muaka wa 36 Yesu wasyavyelue, Petro waasaangiluepo musita Kornelio, olia asibanga wateetelue yando kabili asibanga wali Muyuda, lwaabiikilue mafuta na mupasi utakatiifu. Keekio kyaalangiliile paswetele nangue “Leeza tali na kitoolela,” kabili nangue bantu basili Bayuda kunti baaluka seemu ya kilonghaano kya Kikristu. (Miil Bat. 10:34, 44, 45) Kisia paapo, Petro waatendekele kulia pamo ni bantu basili Bayuda, kintu kyaasyasiile kukita ata kaniini lwa ntaanzi. (Bag. 2:12) Anzia evio, Bakristu bange Bayuda baali bamwene nangue te bapalile kulia pamo na bantu basili Bayuda. Musita Bayuda bange babanga bali ni azo malanga lubaaizile ku Antiokia, Petro waalekeele kulia pamo ni balupua bakue basili Bayuda. Kipalile waatiinine nangue Bakristu Bayuda bali kufipua. Mutumua Paulo waamwene bobo bunafiki ni kumusasilila Petro ntaanzi ya bantu. (Bag. 2:13, 14) Anzia keekio kilubo kyaakitile, Petro waatwaliliile kumubombela Yehova. Ni kiki kyaamukwasiizie?
NI KIKI KYAAMUKWASIIZIE PETRO ATWALILILE KUMUBOMBELA YEHOVA?
9. Yoane 6:68, 69 ilangiliile siani nangue Petro abanga wali wa kisinka?
9 Petro abanga wali wa kisinka, taalekeleele kintu kyonse kimulengie alekele kumukoonka Yesu. Mu lwendo lumo, Petro waalangiliile bukisinka bwakue musita Yesu lwaalandile milandu elia yaandilue kunvua basambi bakue. (Soma Yoane 6:68, 69.) Kuliko kupembelela ao kwipuzia mana ya ezio milandu, bengi baalekeele kumukoonka Yesu. Inzi Petro weene, taalekeele kumukoonka. Waainikile nangue Yesu sie i abanga wali ni ‘twebo ao milandu ili yaleeta bukose bwa muyayaya.’
Kumana nangue Yesu waamuswapiile Petro, kwakukoselezia siani weewe? (Mona lifungu lya 10)
10. Yesu waalangiliile siani nangue amuswapiile Petro? (Mona ni foto.)
10 Yesu taamusuulile Petro. Mu nsita ya busiku bwa kupeleezia buikazi bwakue paanu pa kyalo, Yesu abanga wamanine nangue Petro pamo ni batumua bange bakaba kumusia. Inzi, Yesu waasininkiziizie nangue Petro wakaba kubuela ni kutwalilila kuya wali wa kisinka. (Luk. 22:31, 32) Yesu waainikile nangue “mutima ulumine, inzi mubili utopele.” (Mark. 14:38) Pakaako, atasie kisia Petro kumukaana weene, Yesu taamusuulile ozo mutumua. Yesu lwaatuntumwinue, wamonekele kuli Petro, musita Petro lwabanga wali bunke. (Mark. 16:7; Luk. 24:34; 1 Bakor. 15:5) Kipalile ozo mutumua, olia waali watiokele mutima waakoseleziiziwe saana!
11. Yesu waamusininkiziizie siani Petro nangue Yehova wakaba kumwemena?
11 Yesu waamusininkiziizie Petro nangue Yehova wakaba kumwemena mu bintu byakabiile. Musita Yesu lwaatuntumwinue, waakitile kimpezia maano kinge kya kumukwasia Petro pamo ni Batumua benakue balobe nsamaki ingi. (Yoan. 21:4-6) Bila kutwisika, keekio kimpezia maano kyaamusininkiziizie Petro nangue kakiine Yehova kunti wamupeelasie lubilo bintu bya kimubili byaali wakabiile. Paange ozo mutumua waalangulukile milandu yakue Yesu ilandile nangue Yehova wakabapeela bintu bibakabiile baalia bali ‘bakebesyanke Bukolo.’ (Mat. 6:33) Kabili Petro waabiikile miilo ya kusimikila pa ntaanzi kuliko busulu bwa nsamaki. Mu busiku bwa Pentekoste ya 33 Yesu wasyavyelue, Petro waasimikiile wasipile, ni kukwasia maelufu a bantu betabile mpunda iweeme. (Miil Bat. 2:14, 37-41) Kisia paapo, waakwasiizie Basamaria ni bantu basili Bayuda eevi bamwitabile Kristu. (Miil Bat. 8:14-17; 10:44-48) Kakiine, Yehova waamubombiizie Petro mu nzila ikata eevi kuleeta bantu ba kila namuna mu kilonghaano.
TWASAMBILILAPO KI?
12. Mufuano wakue Petro kunti watukwasia siani kine tuli mukuluisia butope bolia bwakokola kale?
12 Yehova kunti watukwasia tutwalilile kumubombela. Paange kunti twamona kyakolele kutwalilila, asa kine tuli mukuluisia butope bolia bwakokola kale. Nsita inge butope bwetu kunti bwamoneka nangue bukolele saana kupita bolia bubanga bwali na Petro. Inzi, Yehova kunti watupeela maka eevi tutwalilile kumubombela. (Malum. 94:17-19) Kwa mufuano, ntaanzi ya kumana kisinka, lupua umo waakitile miaka ingi wakoonkele lwendo lwa kulaalana balalume kwa balalume. Kisia, waaikwindile saana kwalulula buikazi bwakue ni kwikala kukoonkana ni beelia bilandile Bibilia. Inzi, nsita inge waali waemiiwa na nkulu ibiipile. Ni kiki kyaamukwasiizie kutwalilila kwikwinda? Walanda eevi: “Yehova ali wampeela maka.” Waongezia kulanda eevi: “Kupitila kukwasiiwa na mupasi wakue Yehova . . . , nakisambilila nangue kunti kyakitika [kutwalilila] kwikala kukoonkana ni nzila itonene Yehova . . . Yehova waakimbombia, kabili anzia bilubo byane, weene atwaliliile kumpeela maka.”
Horst Henschel waatendekele miilo ya nsita yonse pa busiku 01, Muezi wa 01, 1950. Eba, uli watontonkania nangue weene waafikiile kufiitua paantu waapisiizie buikazi bwakue wamubombela Yehova? (Mona lifungu lya 13, 15)d
13. Kunti twapala siani mufuano wakue Petro, nga vilandile milandu ili mu Miilo 4:13, 29, 31? (Mona ni foto.)
13 Nga vitwafuma mukumona, Petro waakitile bilubo paleepale bikata juu ya kutiina bantu. Inzi, kupitila kumuloomba Leeza amupeele maka, Petro waaviindile kukita bintu wasipile. (Soma Miilo 4:13, 29, 31.) Ni fwefue kunti twaviinda kuluisia muenzo weetu. Mona mufuano wakue mulumendo umo ali wakuutua Horst, olia waali waikala mu buteeko bwa Ujerumani ya Nazi. Mu ozo musita, bantu baali baloombelue kupoziana mu nzila iibeleele, mu milandu ili na mana ya: “Hitler wakaba kutupususia!” Anzia kine Horst abanga wamanine nangue kupoziana evio ni kilubo, nsita inge ni weene abanga wapoziana evio juu ya kutiina balimu ni banafunzi benakue. Kuliko kumusasilila, baviazi bakue baapepele pamo nakue ni kumuloomba Yehova amupeele mibeele ya kusipa. Kupitila kukwasiiwa na baviazi bakue ni kumuswapila Yehova, waafikiile kupata maka a kusiala waimeene sinta. Kisia musita, waalandile eevi: “Yehova taansiile ata kaniini.”c
14. Basuungi baalia bali baemena mikooko, kunti babakoselezia siani baalia batiokele mutima?
14 Yehova ni Yesu te bakaba kutusia. Kisia Petro kumukaana Yesu, abanga wali ni bupinguzi bukata bwaali wapalile kukwata. Eba, ali kulekela ao ali kutwalilila kuya waali musambi wakue Kristu? Yesu waamuliliile Yehova eevi kiketekelo kyakue Petro te kunti kifue. Yesu waamubuilile Petro palua leelio lipepo, ni kulangilila nangue aswapiile nangue Petro wakaba kufikiila kuviinda kubakoselezia balupua bakue. (Luk. 22:31, 32) Kipalile Petro lwaali walanguluka milandu yakue Yesu, waali wakinkiziiwa saana! Musita utuli ni bupinguzi bukata bwa kukwata, Yehova kunti wabombia basuungi baweeme eevi batukwasie mu nzila itukabiile eevi tutwalilile kuya twali ba kisinka. (Baef. 4:8, 11) Paul, mukote umo wakokola kale ali waikwinda kukwasia bantu basiale bali ba kisinka. Paul ali wabaloomba baalia bamonekele nga bakebele kulekela kumubombela Yehova, batontonkanie Yehova vyaabakulile lya kuanza eevi bamane kisinka. Kisia, ali wabasininkiziizia nangue Yehova takaba kubasia juu ya ntono yakue ilamatiliile. Weene wapuililila kulanda eevi: “Naakimona kale bantu bengi batiokele mutima baviinda kutwalilila kumubombela Yehova kupitila kukwasiiwa na weene.”
15. Mufuano wakue Petro ni Horst ulangiliile siani nangue milandu ili mu Mateo 6:33, ni ya kisinka?
15 Yehova waamukwasiizie Petro pamo ni batumua bange mu bintu bibaali bakabiile. Kansi wakaba kutwemena evio vyenka mu bintu bya kimubili bitukabiile kine twabiika miilo ya kusimikila pa ntaanzi mu buikazi bwetu. (Mat. 6:33) Horst, olia utwazimbulanga lwa ntaanzi, waatontonkaniizie kukita bupainia mu Bului bwa Bubili bwa Kyalo. Inzi abanga wali mupabi saana, kabili abanga wali ni masiaka nangue taviinda kupata nfalanga itosiizie ya kumukwasia kutwalilila kubomba miilo ya bupainia. Waakitile siani? Waapinguile kumwezia Yehova eevi amone kine kakiine kunti wamukwasia. Pakaako, waapisiizie mulungu onse mu kusimikila, musita wa kwendelua na kangalila wa muputule. Ku mpela ya mulungu, Host waapapile saana musita kangalila wa muputule lwaamupeele anvelope yaalimo nfalanga, inzi bila kumubuila kine ezio nfalanga ifumine kuli ni. Ezio anvelope ibanga yalimo nfalanga itosiizie kumukwasia mu miilo ya bupainia mu miezi ingi. Host waamwene bobo bupe nga evelia kintu kya kumusininkiziizia nangue Yehova wakaba kumukwasia. Pakaako, mu kipindi kya buikazi bwakue kyaali kyasieleko, waabiikile miilo ya Bukolo pa ntaanzi.—Mal. 3:10.
16. Juu ya ki tupalile kupooza maano ku mufuano wakue Petro ni ku bintu byaaleembele?
16 Kipalile Petro waaunvuile saana nsaansa paantu Yesu taakitile nga vyaaloombele Petro nangue, “we Mulopue, fuma paanu”! Yesu waatwaliliile kumubeelezia Petro eevi aye wali mutumua wa kisinka, kabili aye wali mufuano ku Bakristu bange. Mpunda ileembelue palua kooko kubeeleziiwa, ilimo masomo engi a mana alia ali kuviinda kutukwasia fwe bonse. Petro waabiikile azo masomo a mana pamo ni mpunda inge mu mikanda ibili itungulwilue na mupasi. Ezio mikanda, waaitumine ku bilonghaano mu miaka mia ya ku ntendeko. Lyasi likoonkelepo, lyakaba kutulangulusia mu kifupi bintu bili mu ezio mikanda ni vituli kuviinda kubibombia loonu.
LWIMBO 126 Uye Wakentele, Waimeene Sinta, Wali ni Maka
a Leeli lyasi, liteaniiziwe eevi kubasininkiziizia baalia bali mukwemiiwa na butope ao bilubo nangue kunti baviinda kuluisia ni kutwalilila kuya bali babombi ba kisinka bakue Yehova.
b Maleembo engi azimbuilue mu leeli lyasi, afumine mu Injili yakue Marko. Kimwenekele waaleembele beelia byaaunvuile kufuma kuli Petro, olia waaimweneene bebio bintu lubyaali byakitika.
c Mona mpunda palua buikazi bwakue Horst Henschel, ili ni mutue ulandile “Nilichochewa na Uaminifu-Mshikamanifu wa Familia Yangu kwa Mungu,” mu Amkeni!, ya pa nsiku 22, Muezi wa 02, 1998.
d BULONDOLOZI BWA FOTO: Nga vilangiliile foto, baviazi bakue Horst Henschel, baapepele pamo nakue ni kukosia bupinguzi bwakue bwa kusiala waimeene sinta.