Biipuzio Kufuma Ku Bakabeleenga
Kisia Yesu kuvyalua, juu ya ki ba Yosefu ni Maria baasiele baikeele ku Betlehemu kuliko kubuela kwabo ku Nazareti?
Bibilia te ilandile. Inzi, ilandileko mpunda ya mana elia yaalengiizie paange ba Yosefu ni Maria bapingule kusiala ku Betlehemu.
Malaika waamulandile Maria nangue wakapata mimba ni kuvyala muana. Musita malaika lwaalandile ezio mpunda, ba Yosefu ni Maria baali baikeele mu Nazareti, mu Galilaya. (Luk. 1:26-31; 2:4) Kisia musita kupita, lubaafumine ku Misri, baabuelele kwikala mu Nazareti. Yesu waakuliile moomo, ni kwaluka Munazareti. (Mat. 2:19-23) Keekio, i kili kyalengia musita utuli twazimbula Yesu, Yosefu ni Maria, tuye twalanguluka palua muzi wa Nazareti.
Maria abanga wali ni muntu wakue wa mu lupua waali wakuutua Elizabeti, olia waali waikeele mu Yuda. Mulume wakue waali koani Zekaria. Kabili Elizabeti i waaizile kuvyala Yoane Mubatizi. (Luk. 1:5, 9, 13, 36) Maria waaile kumwendela Elizabeti. Waakitile miezi itatu wali pamo nakue ku Yuda. Kisia paapo, Maria waabuelele ku Nazareti. (Luk. 1:39, 40, 56) Pakaako, Maria waali wamanine kazonga ka Yuda mu nzila ilingiliile.
Lwendo lumo, Yosefu waakindikile sheria elia yaali yalandile palua ‘kwileembesia,’ ao kwiandikisia. Pakaako, Yosefu waafumine ku Nazareti ni kuya ku Betlehemu, ‘koolia kwaavyaliilue . . . Daudi.’ Kabili kukoonkana ni bukabika, kooko i kwaali kwapalile kuvyalilua Masia. (Luk. 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Mik. 5:2) Kisia Maria kumuvyala Yesu ku Betlehemu, Yosefu taapaangile lwendo luleepele lwa kubuela ku Nazareti pamo ni Maria bali ni muana wakasi. Baasiele baikeele mu muzi wa Betlehemu, olia waali mu kilometre 9 eevi, kufuma mu Yerusalemu. Kuya bali mu ozo muzi, kwaali kwaleengele kuli beene kumutwala muana wabo ku ekalu ni kufumia ngeleelo ao zabihu yaali yaloombelue na sheria.—Bal. 12:2, 6-8; Luk. 2:22-24.
Lwa ntaanzi, malaika wakue Leeza waamulandile Maria nangue muana wakue wakapeelua kitebe kya ‘bukolo kyakue Daudi,’ kabili “wakateeka” wali Likolo. Paange ba Yosefu ni Maria baamwene kuya kyali kya mana Yesu kuvyalilua mu muzi wakue Daudi. (Luk. 1:32, 33; 2:11, 17) Kabili paange baamwene kuya kyali kintu kya mana kusiala bali kooko, ni kupembelela malaizio ange atonene Leeza bakite.
Baalia bantu baali batoosia ntanda lubaafikile, te kimanikile kine ba Yosefu ni Maria baali basyakitile musita ki mu Betlehemu. Anzia evio, mu ozo musita, loolo lupua lwaali lwaikeele mu nsesi, kabili muana wabo tabanga wakili kabili muana wakasi, inzi abanga wasyali “muana muniini.” (Mat. 2:11, NWT) Kimonekele nangue, kuliko kubuela ku Nazareti baakitile musita waleepeleko baikeele mu Betlehemu.
Herode waafumiizie malaizio alandile nangue “banike bonse balalume ba mu muzi wa Betlehemu, . . . kubambila pa banike bali ni miaka ibili mpaka pa muana wavyalua leenu,” bepaiwe. (Mat. 2:16) Malaika waamusokele Yosefu palua ezio sheria yaafumiiziwe. Pakaako, ba Yosefu ni Maria baabutukiile ku Misri pamo ni Yesu, ni kusiala baikeele kooko mpaka Herode lwaafuile. Kisia musita kupita, Yosefu waatweme lupua lwakue ni kuya ku Nazareti. Juu ya ki te baabuelele ku Betlehemu? Paantu pa ozo musita Arkelao, muana mwina Herode, abanga wateeka mu Yudea, kabili abanga wali ngipaani. Kukila pakaako, malaika waamusokele kabili Yosefu palua buavia bubanga bwali kooko. Ku Nazareti i kubanga kwaweeme kumukuzia Yesu eevi aaluke muntu ali wamupupa Leeza mu kisinka.—Mat. 2:19-22; 13:55; Luk. 2:39, 52.
Kimonekele nangue ntaanzi Yesu tanafue ni kulengia kiviindikane ku bange kuya ku muulu, Yosefu waali wasyafuile. Kansi Yosefu wakatuntumunua ni kwikala pa kyalo. Bantu bengi bakamumona, ni kumana bintu bingi byaalengiizie weene pamo ni Maria basiale baikeele ku Betlehemu kisia Yesu kuvyalua.