Rí niʼnirámáʼ Lucas
22 Najngiyuu maʼni Ndxo̱o̱ Pan dí ragíʼdoo Levadura,* rí mbiʼyuu Pascua. 2 Ndxajkun bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ gajmiún bi̱ nusngáa xtángoo, nimíñúún kuñún xa̱bu̱ xuajen, ikha jngóo ndiyáʼ tsumáá xú káʼnii ma̱ndoo muxiyáa Jesús. 3 Ikhú Gixa̱a̱* nito̱ʼo̱o̱ náa Judas, bi̱ nutháán Iscariote, mbáa bi̱ mbá Gu̱wi̱i̱nʼ ejmi̱i̱n, 4 ga̱jma̱a̱ ikhaa ni̱jkha̱ gáʼthi xú káʼnii maxnájxi̱i̱ Jesús náa ndxajkun bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ gajmiún bi̱ nutañajúúnʼ bi̱ nuñewa̱a̱n guʼwá náa nduyamajkuíí Dios. 5 Ikhiin ra̱ʼkhá tháán nidxún, ga̱jma̱a̱ nimbánún gajmiún rí muxnáá mbújkha̱a̱.* 6 Ga̱jma̱a̱ ikhaa nindoo, ikha jngóo, asndu mbiʼi rúʼko̱ ndiyáʼ xóo maxnájxi̱i̱ índo̱ nda̱wi̱i̱n mbaʼin xa̱bu̱.
7 Ikhú ni̱jkha̱nú mbiʼi rí maʼni Ndxo̱o̱ Pan dí ragíʼdoo Levadura, náa rí nuxnajxi̱ tsigijñaʼ ndrígóo Pascua. 8 Ikhú Jesús nikuʼmaa Pedro ga̱jma̱a̱ Juan ga̱jma̱a̱ niʼthún rígi̱: “Gaʼguala gúni̱ májáánʼ rí mu̱ʼphu̱ náa Pascua”. 9 Ikhú ikhiin nirajxi̱i̱: “Náá eyaaʼ mu̱ʼguáxu gúni májáánʼ rá.” 10 Ga̱jma̱a̱ ikhaa niʼthún: “Aʼguala náa xuajen, ikhí muxkamaa mbáa xa̱bu̱ bi̱ na̱jkha̱ kagu̱u̱ iyaʼ ga̱jma̱a̱ rayaʼ, aʼguala kidxuuʼ ga̱jma̱a̱ gata̱ʼa̱la náa guʼwá rí gáto̱ʼo̱o̱. 11 Ga̱jma̱a̱ gutha̱a̱n bi̱ goʼwóo: ‹Maestro naʼthí: “Náá rígá guʼwá mu miʼkhu Pascua gajmíʼ xa̱bi̱ʼ rá.”› 12 Ikhaa masngájmala guʼwá dí grígu rijma̱a̱, náa rígá xawii má xúgíʼ. Ikhí gúniratáá mu mu̱ʼni̱ Pascua”. 13 Ikhú xa̱bi̱i̱ nigún, nitu̱ʼu̱u̱n náa xuajen ga̱jma̱a̱ ndiyáá xó má ikhaa niʼthún. Ikhú niniratáá mu muni̱ Pascua.
14 Ikha jngóo, índo̱ ni̱jkha̱nú hora, ikhaa nigi̱ʼi̱ gajmíi̱n apóstoles ndrígio̱o̱ náa mesa. 15 Ikhú niʼthún: “Ra̱ʼkhá tháán nindoʼ rí makuíʼtsu náa Pascua rígi̱ ga̱jma̱á nindxa̱la nákhá xóó tségi̱ʼdu̱u̱ mamínuuʼ...; 16 numuu dí na̱tala rí ni xátangu̱ún miʼkhu asndu índo̱ gámbanuu rígi̱ náa Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios”.* 17 Ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á rí niguajtuun mbá copa, nixnáa núma̱aʼ Dios ga̱jma̱a̱ niʼthún: “Guwanla, nda̱wa̱á gu̱ni̱ manújngoo náa mámbáa dí ikháanʼla, 18 numuu rí na̱tala, rí asndu xúgi̱ ni xátangu̱ún maga̱nʼ vino asndu índo̱ gáʼkha̱ rí naʼtáñajunʼ Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios”.*
19 Nda̱wa̱á niguajtuun mbá pan, nixnáa núma̱aʼ Dios, nikuíʼtá ga̱jma̱a̱ nixnúún xa̱bi̱i̱, ikhú niʼthún: “Rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n xuyuʼ, rí majuixnáxi ga̱jma̱á numala. Gu̱nila má xúʼko̱ rígi̱ mu marmáʼáan a̱jkia̱la kuyo̱ʼ”. 20 Ma̱ngaa, nda̱wa̱á índo̱ niguámbóo ni̱ʼkhu̱ wañuu,* xúʼko̱ má niʼni ga̱jma̱a̱ copa. Niʼthún: “Copa rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n rí nambánuu nuxi̱ʼ, rí nagiʼdoo numuu ga̱jma̱a̱ eʼdiuʼ, dí magadíí ga̱jma̱á numala.
21 Bi̱ maxnájxu̱u̱n, gíʼ ga̱jma̱á ni̱ndxu̱ʼ náa mesa gi̱i̱. 22 Gajkhun má rí A̱ʼdióo xa̱biya̱ najkha̱a̱, xó má kiʼniraʼmáʼ magíʼnuu. ¡Mú gínáalá xa̱bu̱ bi̱ gáxnájxi̱i̱!”. 23 Ikhú nigi̱ʼdi̱i̱ niraximíjna̱ tsáá rí ikhiin gáʼni rúʼko̱.
24 Ga̱jma̱a̱ ikhú nigiʼdu̱u̱n xa̱bi̱i̱ mu mbuyáá tsáá rí ikhiin gíʼdoo itháan numuu. 25 Mú ikhaa niʼthún: “Reyes bi̱ nutañajunʼ nuni̱i̱ xuajen asndu xó má eñún ga̱jma̱a̱ bi̱ guáʼdáá numún náa inún xa̱bu̱, nuthúún rí ni̱ndxu̱ún míjíinʼ. 26 Mú náa ikháanʼla ragíʼmaa maʼni xúʼko̱. Bi̱ nandoo magiʼdoo itháan numuu náa ikháanʼla gíʼmaa rí mani̱ndxu̱u̱ xóo bi̱ itháan chíʼgíiʼ, ga̱jma̱a̱ bi̱ kayá edxu̱u̱, xóo bi̱ nayambáá. 27 Tsáá lá itháan gíʼdoo numuu rá. Bi̱ nagi̱ʼi̱ makuiʼtsu o bi̱ naʼni mbaʼwi̱i̱ dxe̱ʼ. Lá raʼkháa bi̱ nagi̱ʼi̱ makuiʼtsu ráʼ. Mú, ikhúúnʼ ni̱ndxu̱ʼ xóo bi̱ naʼni mbaʼwáanʼla.
28 Ikháanʼ nindxa̱la bi̱ nikuwáanʼ ga̱jma̱á ni̱ndxu̱ʼ náa xúgíʼ rí nigíʼnuu. 29 Ikhúúnʼ nambánuʼ ga̱jma̱á nindxa̱la rí mutañájunʼ xó má Anu̱ʼ nimbánuu ga̱jma̱á ni̱ndxu̱ʼ, 30 mu muphiʼtsu ga̱jma̱a̱ muwa̱a̱nla náa mesoʼ náa Matañájunʼ* ga̱jma̱a̱ matrigáanʼla mutañájuíínʼ mbá 12 xuajen* ndrígóo Israel.
31 Simón, Simón, natayáá ráʼ, Gixa̱a̱* nindaʼáanʼla mbá xúgiáanʼ mu maʼbatiguáanʼla xóo trigo. 32 Mú ikhúúnʼ nitajkáan* ga̱jma̱a̱ numaaʼ mu fe rí xtaʼdáá xákaguabaaʼ. Ga̱jma̱a̱ ikháán, índo̱ gátangaán, araxníin tsiakii a̱ngia̱a̱nʼ”. 33 Ikhú ikhaa niʼthúu̱n: “Tátá, xtáá xawii maʼgá guʼwá ejua̱a̱nʼ, asndu makhañúʼ ga̱jma̱á nindxa̱a̱ʼ”. 34 Mú ikhaa niriʼñuu: “Pedro, natha̱nʼ rí asndu xóó tséndxaʼwá mbaxtá, índo̱ ikháán guámbáaʼ má nirathá ajtsú nuthu rí tsétatsiniúnʼ”.
35 Ma̱ngaa niʼthún: “Índo̱ nikuʼnguáanʼla rí túdéʼgua náa majti mbújkha̱a̱, ni má náa majti ganitsu, ni raxtála,* lá rígá mbá rí ndiyálá ráʼ.” “¡Na̱nguá!”, niriʼña̱a̱n. 36 Ikhú ikhaa niʼthún: “Mú rí xúgi̱, bi̱ gíʼdoo náa najti mbújkha̱a̱ gayéʼga, ga̱jma̱a̱ náa najti ganitsu, ga̱jma̱a̱ bi̱ ragíʼdoo espada gagujua̱a̱ xtíñuu mu ma̱ʼtsi̱ mbá. 37 Numuu rí na̱tala, rí ndayóoʼ dí mambanúu náa ikhúúnʼ dí kiʼniraʼmáʼ: ‹Nini̱i̱ xóo mbáa xa̱bu̱ ra̱májáanʼ›. Ga̱jma̱a̱ rígi̱ xtáa rambánuu náa ikhúúnʼ”. 38 Ikhú, ikhiin nitháán: “Tátá, atayáá, gi̱i̱ rígá a̱jma̱ espada”. Ikhú ikhaa niʼthún: “Maʼngo̱o̱ má rúʼko̱”.
39 Índo̱ nigájnuu, ikhú ni̱jkha̱ gajmíi̱n xa̱bi̱i̱ náa kúbá rí mbiʼyuu Olivos, xó má eguʼwuun naʼni. 40 Índo̱ niguáʼnu ikhí, niʼthún: “Gaguanála gi̱i̱ mutajkáan mu xájngutíguáanʼla náa tsáʼkhá”. 41 Ga̱jma̱a̱ ikhaa nitsínguminaʼ náa ikhiin xóo tsínguánʼ rí matada̱ʼ mbá itsí, ikhú nismbáti̱go̱o̱ ga̱jma̱a̱ niʼtájkáan, 42 niʼthí: “Anu̱ʼ, á mu nandaaʼ atiéxingaa copa rígi̱. Mú xáguma rí nandoʼ ikhúúnʼ, gaguma xó má eyaaʼ ikháán”. 43 Ikhú nigajtaa mbáa ángel mekhuíí ga̱jma̱a̱ nixnúu tsiakii. 44 Mú, numuu dí ra̱ʼkhá tháán ejmúu, ikha jngóo itháan gakhi̱i̱ niʼtájkáan ga̱jma̱a̱ iya gigoo* niʼni̱i̱ xóo eʼdi rí najngutígú mbayííʼ. 45 Índo̱ niguámbóo niʼtájkáan nitanga̱a̱ náa niguanún xa̱bi̱i̱ ga̱jma̱a̱ nunuʼ nixkamiin, numuu dí ra̱ʼkhá tháán nikúwá ngíná. 46 Niʼthún: “Náá numuu rí nu̱nuʼ rá. Atujxa̱la ga̱jma̱a̱ gutajkáan má xúʼko̱ mu xájngutíguáanʼla náa tsáʼkhá”.
47 Índo̱ kaʼníí xtáa raʼthí, ikhú ningujuíinʼ xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ ginii frígu ra̱ʼkha̱ mbáa bi̱ mbá Gu̱wi̱i̱nʼ ejmi̱i̱n bi̱ mbiʼyuu Judas, nikuʼmaminaʼ náa Jesús mu maxnúu beso. 48 Mú Jesús nirajxu̱u̱: “Judas, lá ga̱jma̱a̱ mbá beso eraxnájxi̱i̱ A̱ʼdióo xa̱biya̱ ráʼ.” 49 Índo̱ bi̱ xtáa gajmíi̱n ndiyáá dí gárígá, nirajxi̱i̱: “Tátá, lá nandaaʼ rí muxnún ga̱jma̱a̱ espada xáʼ.” 50 Ga̱jma̱a̱ mbáa rí ikhiin nixnúu mbáa ñumbáá ndrígóo ndxajkun bi̱ phú kayá edxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ nirujturígú cháʼwuun mújúunʼ. 51 Índo̱ ndiʼyoo rígi̱ Jesús niʼthí: “Ikhí rá”. Ga̱jma̱a̱ nixkajma náa cháʼwuun ñumbáá, ikhú niʼni thanuu. 52 Ikhú Jesús niʼthún ndxajkun bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ gajmiún bi̱ nutañajúúnʼ bi̱ nuñewa̱a̱n guʼwá náa nduyamajkuíí Dios, ga̱jma̱a̱ xabuanii bi̱ nigún gúyáaʼ: “Lá kuʼwáʼ ñajunʼ rí asndu espada ga̱jma̱a̱ ixi̱ ku̱dala mu murtuwún ráʼ. 53 Tsejtsí mbiʼi nixtáá ga̱jma̱á nindxa̱la náa guʼwá rí nduyamajkuíí Dios mú ikháanʼ túrugu̱u̱nla. Mú ni̱jkha̱nú hora ndrígála, hora rí maʼtáñajunʼ dí mikrína”.
54 Ikhú nirugua̱a̱ ga̱jma̱a̱ nigún kuya̱a̱ náa goʼwóo ndxajkun bi̱ phú kayá edxu̱u̱. Ga̱jma̱a̱ mitsínguánʼ ejkha̱ rawi̱ji̱ Pedro náa kidxuuʼ. 55 Ikhiin nigíʼ mbá aguʼ náa rexo̱o̱ guʼwá ga̱jma̱a̱ mbájndi nitri̱gi̱i̱n. Ga̱jma̱a̱ náa majñúnʼ ikhiin nigi̱ʼi̱ Pedro ma̱ngaa. 56 Ikhú mbáa a̱ʼgu̱ bi̱ nañajunʼ ikhí ndiʼyoo rí gíʼ Pedro rataguuʼ, ikhú niʼthí: “Xa̱bu̱ bugi̱ ma̱ngaa nijngruigo̱o̱ ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ buʼko̱”. 57 Mú Pedro niʼninduwaʼ, niʼthúu̱n: “A̱ʼgu̱, ikhúúnʼ tséninúwiinʼ”. 58 Nda̱wa̱á i̱mba̱a̱ xa̱bu̱ ndiʼyoo ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Ikháán nindxa̱a̱ʼ mbáa dí ikhiin”. Mú Pedro niʼthúu̱n: “Raʼkhún jún”. 59 Naʼni xóo mbá hora nda̱wa̱á, i̱mba̱a̱ niʼthí gakhi̱i̱: “¡Gajkhun rí ma̱ngaa jngruigo̱o̱ ga̱jma̱a̱! Numuu rí naʼkhunʼ kaʼwu rí ma̱ngaa na̱ʼkha̱ náa Galilea”. 60 Mú Pedro niʼthúu̱n: “Tséyóo dí xtaa raratá”. Ikhú, índo̱ kaʼnííʼ xóó xtáa raʼthí, nindxa̱ʼwá mbáa mbaxtá. 61 Ikhú Jesús* nitangayii niyejxu̱u̱ Pedro, ga̱jma̱a̱ ikhú nirmáʼáan a̱jkiu̱u̱n Pedro rí niʼthúu̱n Jesús: “Natha̱nʼ rí asndu xóó tséndxaʼwá mbaxtá, índo̱ ikháán guámbáʼ má nirathá ajtsú nuthu rí tsétatsiniúnʼ”. 62 Ikhú nigájnuu rexa̱a̱ ga̱jma̱a̱ nimbiya gínúu.
63 Ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ bi̱ nuñewa̱a̱n Jesús nigíʼdi̱i̱ nitsijmaa ga̱jma̱a̱ nixnáá. 64 Nda̱wa̱á dí niruguáá inuu, ikhú nitháán má xúʼko̱: “¡Aratúxu! Tsáa nixnáaʼ”. 65 Ga̱jma̱a̱ nitháán dí naʼtáwéñuuʼ Dios.
66 Índo̱ nijtsi, nigimbíin xabuanii bi̱ kúwá náa xuajen, ndxajkun bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ bi̱ nusngáa xtángoo. Ikhiin nigún kuya̱a̱ Jesús awúu̱n náa natri̱ʼi̱i̱n xa̱bu̱ ede̱* ga̱jma̱a̱ nitháán: 67 “Aratúxu á mu ikháán nindxa̱a̱ʼ Cristo”. Ikhaa niriʼñúún: “Xúnimbala má maski ajndu ma̱tala. 68 Ma̱ngaa, á mu ikhúúnʼ rígá mbá rí gárajxala, ikháanʼ xuriʼña̱a̱la. 69 Asndu nákhi xúgi̱, mbu̱ya̱a̱ A̱ʼdióo xa̱biya̱ gíʼ náa níjniú mújúunʼ Dios bi̱ gíʼdoo tsiakii”. 70 Ikhú xúgíinʼ nirajxi̱i̱: “Lá ikháán nindxa̱a̱ʼ A̱ʼdióo Dios ráʼ.” Ikhaa niriʼñúún, “xúʼko̱, ikháanʼ má etha̱la rí ikhúúnʼ ni̱ndxu̱ʼ”. 71 Ikhiin nithi: “Nánguá má eyóoʼ bi̱ muthi rá. Ikháanʼ má nidxawíín rí niʼthí”.