Deuteronomio
28 Á mu gajkhun rí natadxawíín aʼwóo Jeobá Dios ndrígáaʼ ga̱jma̱a̱ natagíʼ natanimbáníí xúgíʼ kiʼtáñajunʼ ndrígóo dí xtáá raxna̱a̱ʼ xúgi̱, Jeobá Dios ndrígáaʼ maʼni itháán mba̱a̱n ikháán ki xóo i̱ʼwáʼ xuajin dí rígá náa ku̱ba̱ʼ. 2 Ikháán maguma tsajkurámáánʼ xúgíʼ rígi̱ á mu natanimbaaʼ má xúʼko̱ aʼwóo Jeobá Dios ndrígáaʼ:
3 Maguma tsajkurámáánʼ náa xuajin, xúʼko̱ má maguma tsajkurámáánʼ xanáá.
4 Maguma tsajkurámíinʼ ejña̱a̱nʼ, maguma tsajkurámuuʼ dí gájma̱a̱ náa mbayaaʼ xúʼko̱ má e̱jñu̱ún xujkiáaʼ: E̱jín xédiáaʼ ga̱jma̱a̱ e̱jín múgiáaʼ.
5 Maguma tsajkurámuuʼ canasta ndrígáaʼ ma̱ngaa maguma tsajkurámuuʼ náa nataxmíndú xúwáʼ.
6 Maguma tsajkurámááʼ índo̱ gáta̱ʼa̱a̱ʼ, ma̱ngaa maguma tsajkurámáánʼ índo̱ gátiejnáaʼ.
7 Jeobá maʼni dí xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígáaʼ bi̱ gátujxu̱u̱n ku̱ña̱a̱n maguma gámbíin náa inaaʼ. Mbóó kamba̱a̱ náa gágún mataxmíjná gajmiáanʼ, mú matangi̱ín ragáñúún náa mbá juwan kamba̱a̱ mixtiʼkhu. 8 Jeobá maʼni tsajkurámuuʼ xtagaʼwaaʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ dí gátani̱, gajkhun dí Jeobá Dios ndrígáaʼ maʼni tsajkurámáánʼ náa ku̱ba̱ʼ dí maxnáaʼ. 9 Jeobá ma’ni rí ma̱nindxa̱a̱ʼ mbá xuajin kaʼwu mu maʼni ndrígóo ikhaa, xó má niʼtháanʼ maʼni á mu natanimbáníí má xúʼko̱ kiʼtáñajunʼ ndrígóo Jeobá Dios ndrígáaʼ ga̱jma̱a̱ á mu najngrui̱ga̱a̱ʼ má xúʼko̱ náa kambo̱o̱. 10 Xúgíʼ xuajin dí rígá náa ku̱ba̱ʼ mbaʼyóoʼ mbuyáá dí ikháán xtaʼdáá mbiʼyuu Jeobá ga̱jma̱a̱ mamiñún kuyaaʼ.
11 Jeobá maʼni dí maraʼdiin mbaʼin e̱jña̱a̱ʼ, xujkiáaʼ ma̱ngaa mbá ku̱ba̱ʼ májánʼ dí Jeobá niʼthún wajin xiʼñáaʼ maxnáaʼ. 12 Jeobá mambáʼtoo mekhu xó má mbáa xa̱bu̱ narmbáʼtoo mbá xtagaʼu dí kajtíí ganitsu, mu maʼni dí maxnúu ruʼwa mbiʼi dí kaʼyoo ga̱jma̱a̱ maʼni tsajkurámuuʼ xúgíʼ dí gátani̱. Ikháán ma̱ngaa maraxnatíʼñúú mbaʼa xuajin mú ikháán asndu xáʼyáaʼ dí matatíʼñáá nimbá. 13 Jeobá matsijíín giníín raʼkháa kidííʼ,* ikháán madruwán rijma̱a̱ raʼkháa agoo... á mu natanimbáníí má xúʼko̱ kiʼtáñajunʼ ndrígóo Jeobá Dios ndrígáaʼ dí xtáá raxna̱a̱ʼ xúgi̱ mu matanimbáníí. 14 Xágajnuriya̱a̱ʼ ni má náa ñawún xti̱ʼ ni má náa ñawún májáanʼ náa xúgíʼ ajngáa dí xtáá ra̱xna̱a̱ʼ xúgi̱, mu mi̱dxu̱ʼ kidxúúnʼ eʼwíinʼ dioses ga̱jma̱a̱ matayamajkhún.
15 Mú, á mu tsétadxawíín aʼwóo Jeobá Dios ndrígáaʼ ga̱jma̱a̱ tsétagíʼ matanimbáníí kiʼtáñajunʼ ga̱jma̱a̱ xtángoo ndrígóo dí xtáá raxna̱a̱ʼ xúgi̱, rígi̱ nindxu̱u̱ dí matagíʼníí:
16 Xáguma tsajkurámááʼ náa xuajin ni má xáguma tsajkurámááʼ xanáá.
17 Xáguma tsajkurámuuʼ canasta ndrígáaʼ ni má xáguma tsajkurámuuʼ náa nataxmíndú xúwáʼ.
18 Xáguma tsajkurámíinʼ ejña̱a̱nʼ, ni má rí gájma̱a̱ náa mbayaaʼ, ni má e̱jín xédiáaʼ ni má e̱jín múgiáaʼ.
19 Xáguma tsajkurámááʼ índo̱ gáta̱ʼa̱a̱ʼ ni má índo̱ gátiejnáaʼ.
20 Jeobá maʼni dí majuiʼtásríguíín náa xúgíʼ dí gátani̱, mamiñáanʼ ga̱jma̱a̱ matamíniiʼ asndu índo̱ gákáñáaʼ mbá nacha̱ ga̱jma̱a̱ numuu xúgíʼ dí xkawiʼ rí natani̱ ma̱ngaa numuu rí nimbumaaʼ xtayoʼ. 21 Jeobá maʼni dí maraʼdáá nandii asndu índo̱ gákáñáaʼ náa ku̱ba̱ʼ dí matandrígúu. 22 Jeobá maʼni dí matamíniiʼ ga̱jma̱a̱ ta̱ʼa̱ xíngíʼ, mijkha, mujuáán, makhá mijkhaaʼ, xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígáaʼ muxnaaʼ, giñánxooʼ ga̱jma̱a̱ e̱wi. Xúgíʼ rígi̱ marigá náa ikháán asndu índo̱ gákáñáaʼ. 23 Mekhu maʼni̱i̱ xóo cobre ga̱jma̱a̱ ku̱ba̱ʼ maʼni̱i̱ xóo ajua̱nʼ. 24 Jeobá ma’ni dí ruʼwa maʼni̱i̱ yujndaʼ náa ku̱ba̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ mekhuíí majngutígú jui̱ʼi̱ náa ikháán asndu índo̱ gáʼni mbátiga̱a̱n. 25 Jeobá maʼni dí xáʼnga̱a̱ʼ matani̱ gajmiáanʼ xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígáaʼ. Ikháán mi̱dxu̱ʼ gátani̱ gajmiáanʼ náa mbá kamba̱a̱, mu matanga̱án ratagáyáaʼ náa juwan mixtiʼkhu enii kamba̱a̱, xúgíinʼ xa̱bu̱ ñajunʼ bi̱ kúwá náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ mamiñún índo̱ gúyáá xúgíʼ dí xtaa ratagíʼníí. 26 Xuyaaʼ mu̱phu̱ xúgíinʼ xujkhú xnaʼ bi̱ jngruigu̱u̱n mekhuíí ga̱jma̱a̱ xúgíinʼ xujkhúʼ bi̱ jngruigu̱u̱n náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ asndu nimbáa ndawa̱a̱ tsáa maʼni míñúún.
27 Jeobá maʼni dí matamíniiʼ ga̱jma̱a̱ rambujya̱ʼ dí rígá náa Egipto, hemorroides,* makajxíin xndú maña̱ʼ ga̱jma̱a̱ magaʼwíín, nandii rí nda̱a̱ thanuu. 28 Jeobá maʼni dí makáguáanʼ, xákruiga̱a̱ʼ ga̱jma̱a̱ xáta̱ya̱a̱ dí matani̱. 29 Ta̱pha̱ mbiʼi mi̱dxu̱ʼ rataxkajmáá, xó má eʼni mbáa bi̱ tsíkruigo̱o̱ dí na̱jkha̱ ragi̱ʼi̱ raxkajmáá numuu dí xúgíʼ mikína eʼyoo, nimbá xágájnuu májánʼ dí gátani̱, muni̱ nduwáánʼ ga̱jma̱a̱ nángi eʼni gúni̱ kuʼwáaʼ, nimbáa xáxtáa maʼni kríñáanʼ. 30 Maratha̱a̱n mbáa a̱ʼgu̱ mbi̱ya̱a̱, mú i̱mba̱a̱ xa̱bu̱ gátsijmaa. Matani̱ mbá guʼwáaʼ, mú xáraxtaa ikhí. Matadu uva, mú xátsu uva dí gájmaa. 31 Inaaʼ muxiyáa xedia̱a̱ʼ mú xíʼtsu xuyuuʼ. Inaaʼ muni̱ kuʼwáaʼ búrriáaʼ mú xátaxkama̱a̱. Mugia̱a̱ʼ makániún xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígáaʼ ga̱jma̱a̱ ikháán ndawa̱a̱ nimbáa tsáa maʼni kríña̱a̱nʼ. 32 Ma̱ta̱ya̱a̱ xóo jiámiáaʼ ga̱jma̱a̱ waʼxiaaʼ muxnajxi̱i̱n náa i̱mba̱ xuajin, mataʼñíín má xúʼko̱, mú ikháán nda̱a̱ nimbá rí ma̱ndoo matani̱. 33 Mbá xuajin dí ikháán na̱nguá etatsiniúnʼ mu̱phu̱ xúgíʼ dí najma̱a̱ náa mbayaaʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ rí nitadu. Muni̱ nduwáánʼ má xúʼko̱ ga̱jma̱a̱ muni̱ gínáán. 34 Maguajtha skágui̱i̱nʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ dí gáta̱ya̱a̱.
35 Jeobá maʼni dí matamíniiʼ ga̱jma̱a̱ rambujya̱ʼ dí nda̱a̱ thanuu náa ragomia̱a̱nʼ, náa xtiyaaʼ, náa agoo rajkuáaʼ asndu náa edxa̱a̱ʼ. 36 Jeobá maʼga kañáán ikháán ga̱jma̱a̱ rey bi̱ nitagíiʼ maʼtá ñajuaanʼ náa mbá xuajin dí ikháán ni má wajin xiʼñáaʼ túniʼnuuʼ, ikhí matayamajkhún eʼwíinʼ dioses, bi̱ nigumiin ga̱jma̱a̱ ixi̱ ma̱ngaa itsí. 37 Náa xúgíʼ xuajin dí Jeobá maʼga kañáán, maxuʼúún gátani̱, xúyamajkuaaʼ ga̱jma̱a̱ mutsijmáán.
38 Mbaʼa tsígáʼ matadu xanáá, mú nguéjma̱ gídáa numuu rí muni̱ gámbáa tsíʼbu.* 39 Matadu uva, mú xágíin vino ni má xárajxi̱i̱ nimbá numuu rí ñu̱u̱ mambóo xúgíʼ. 40 Maraʼdáá ixi̱ olivos náa xúgíʼ mbayaaʼ, mu xátaxtajmáminaʼ aceite numuu rí aceitunas ndrígáaʼ majngutígú. 41 Maraʼdiin jiámá ga̱jma̱a̱ wa̱ʼxa̱ʼ,* mú xáraxtaa gajmiáanʼ numuu dí maʼga kiʼdiin. 42 Xujkhúʼ bi̱ nagún mbá jnduʼ munigámbáa xúgíʼ ixi̱ ga̱jma̱a̱ xndúu dí rígá náa mbayaaʼ. 43 Xa̱bu̱ na̱ʼkha̱á bi̱ xtáa náa majña̱a̱ʼ, maʼga ratsimuu itháan, manújngoo rañán, mú ikháán mi̱dxu̱ʼ rarajtha̱a̱ʼ itháan. 44 Ikhaa maxnátíʼñaaʼ, mú ikháán nda̱a̱ rí maraxnatíʼñáá. Ikhaa maxtáa ginii mú ikháán maraxtaa kidííʼ.
45 Xúgíʼ giʼtátsrígú rígi̱ magíʼnaaʼ ikháán ga̱jma̱a̱ marigá má xúʼko̱ náa ikháán asndu maʼni gámbáan, numuu rí na̱nguá nitadxawíín aʼwóo Jeobá Dios ndrígáaʼ ni má na̱nguá nitanimbáníí kiʼtáñajunʼ ga̱jma̱a̱ xtángoo ndrígóo dí ikhaa nixnáaʼ. 46 Marigá má xúʼko̱ náa ikháán ga̱jma̱a̱ náa e̱jña̱a̱ʼ xóo mbá tsinaʼ dí maʼtámáʼáanʼ, 47 numuu dí na̱nguá nitani̱ ñajuunʼ Jeobá Dios ndrígáaʼ ga̱jma̱a̱ mbá a̱jkia̱a̱nʼ gagi índo̱ niraʼdáá xúgíʼ. 48 Jeobá makuʼmiin xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígáaʼ mu mataxmíjná gajmiáanʼ, ikháán ma̱nindxa̱a̱ʼ ñumbáá ndrígu̱ún, maxkidxa̱a̱ʼ, makándawaaʼ, xáraʼdáá xtíñaaʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ gáʼyáaʼ. Ikhaa matámáʼ mbá yugo dí ajua̱nʼ rexa̱a̱ʼ asndu índo̱ gáʼni mbátiga̱a̱n.
49 Jeobá makuʼmaa mbá xuajin dí rígá mitsínguánʼ náa ikháán dí rígá náa námba̱rigo̱o̱ ku̱ba̱ʼ. Mbá xuajin dí nuthi ajngáa dí ikháán tsékrua̱ʼa̱a̱ʼ makatíga̱a̱ kañáán xóo eʼni mbáa bi̱yú, 50 mbá xuajin dí xkawiʼ a̱jkiu̱u̱n, xáʼyamajkuu xa̱bu̱ nikhi̱i̱ ni má xágáwi̱i̱nʼ a̱jkiu̱u̱n kaʼyoo mbáa bi̱ itháan dxáma̱án. 51 Ikhiin mu̱phu̱u̱n e̱jñu̱ún xujkiáaʼ ga̱jma̱a̱ dí najma̱a̱ náa mbayaaʼ asndu índo̱ gáguma gámbáan. Xúniña̱a̱nʼ nimbá dí nitadu, ni má vino nuxi̱ʼ, ni má aceite, ni má e̱jín xédiáaʼ, ni má e̱jín múgiáaʼ asndu índo̱ gúni̱ gámbáan. 52 Murugua̱ma̱ʼa̱a̱n, xúniña̱a̱nʼ magajnáaʼ náa awúu̱n xuajñaanʼ dí rígá náa ku̱ba̱a̱ʼ asndu índo̱ gágudi xtajtsí dí mitsídánʼ dí ikháán naku̱ma̱a̱ʼ xtayáá. Xúʼko̱, murugua̱ma̱ʼa̱a̱n náa xúgíʼ xuajñaanʼ dí rígá náa ku̱ba̱ʼ dí Jeobá Dios ndrígáaʼ nixnáaʼ. 53 Ga̱jma̱a̱ numuu dí xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígáaʼ murugua̱ma̱ʼa̱a̱n, ikhú mbaʼyóoʼ miʼtsún e̱jña̱a̱ʼ, xuñúnʼ jiámiáanʼ ga̱jma̱a̱ waʼxiaaʼ bi̱ Jeobá Dios ndrígáaʼ nixniáaʼ, ra̱ʼkhá tháán gáxmiejuaanʼ gúni xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígáaʼ.
54 Asndu xa̱bu̱ bi̱ itháan májánʼ a̱jkiu̱u̱n ga̱jma̱a̱ wabaʼ a̱jkiu̱u̱n bi̱ xtáa náa majña̱a̱ʼ, xágáwíinʼ a̱jkiu̱u̱n kaʼyoo ndxájuu, ni má a̱ʼgiu̱u̱ bi̱ nandoo kaʼyoo, ni má e̱ji̱i̱n bi̱ xóó naguanún, 55 xáxnún mu̱phu̱ ikhiin mangiin xuñún e̱ji̱i̱n bi̱ gíkhúun, numuu dí nándáa dí gárígá ga̱jma̱a̱ numuu rí xa̱bu̱ sia̱nʼ murugua̱ma̱ʼa̱a̱n xuajin ga̱jma̱a̱ tsingíná dí xa̱bu̱ sia̱nʼ ma̱ʼkha̱ kayóo náa xuajñaanʼ. 56 A̱ʼgu̱ bi̱ wabaaʼ ga̱jma̱a̱ mitsúʼkháan bi̱ xtáa náa majña̱a̱ʼ, bi̱ nditháan tándxa̱ʼwáminaʼ dí majngríga̱ mbayííʼ ga̱jma̱a̱ rajkhúu, xágáwíinʼ a̱jkiu̱u̱n kaʼyoo ajmbio̱o̱ ni má dxámiúu ni má wáxióo,* 57 ni xágáwíinʼ a̱jkiu̱u̱n kaʼñún e̱ji̱i̱n bi̱ nagiʼdiin ni má xágáwíinʼ a̱jkiu̱u̱n kaʼyoo ndanuʼuun dí nagájnuu nda̱wa̱á rí nagiʼdaa a̱ʼdióo, gu̱ʼwa̱á gíkhu̱, numuu rí xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígáaʼ murugua̱ma̱ʼa̱a̱n xuajñaanʼ ga̱jma̱a̱ maxmiéjuunʼ wéñuuʼ dí gúni̱ xa̱bu̱ sia̱nʼ náa xuajñaanʼ.
58 Á mu tsétanimba̱a̱ʼ kuduun xúgíʼ ajngáa ndrígóo Xtángoo dí kiʼniraʼmáʼ náa libro rígi̱, ga̱jma̱a̱ tsémíñáaʼ xtayáá mbiʼyuu Jeobá Dios ndrígáaʼ dí nindxu̱u̱ mitsaanʼ* ga̱jma̱a̱ gamíi, 59 Jeobá maʼni dí ikháán gajmiáanʼ e̱jña̱a̱ʼ mumíniiʼ gamiéjunʼ mbiiʼ, mba̱ʼu̱ ga̱jma̱a̱ mbajyúuʼ asndu kámuu, xúʼko̱ má nandii dí na̱ʼkhu̱ ga̱jma̱a̱ mbajyúuʼ. 60 Ikhaa maʼni dí mbu̱júu̱ maʼniaaʼ xúgíʼ nandii dí rígá náa Egipto dí nimiñaaʼ wéñuuʼ xtayáá ga̱jma̱a̱ nditháan xáʼni̱i̱ a̱jkia̱a̱nʼ. 61 Raʼkháa i̱ndó rúʼko̱, Jeobá ma̱ngaa maʼni dí matamíniiʼ ga̱jma̱a̱ nandii o gamiéjunʼ dí tséʼkha̱ náa libro ndrígóo Xtángoo rígi̱, asndu índo̱ gáguma gámbáan. 62 Maski ajndu ikháanʼ ni̱jkuánú nini̱ndxa̱la mbaʼáanʼ wéñuuʼ xóo a̱ʼgua̱a̱n bi̱ tri̱gi̱i̱n mekhuíí, maʼni̱i̱ nguéjmaʼla, numuu dí túdxawíín aʼwóo Jeobá Dios ndrígala.
63 Xó má Jeobá ndiʼyoo dí májánʼ rí maʼni tsajkurámáanʼla ga̱jma̱a̱ maʼni mbaʼáanʼ, xúʼko̱ má Jeobá mbaʼyoo dí májánʼ má nindxu̱u̱ dí maʼni gámbáanʼla, ga̱jma̱a̱ ikháanʼ majuixkawáanʼ náa ku̱ba̱ʼ dí inu mundrígúu maʼni mbayala.
64 Jeobá maxídiráʼáan náa xúgíʼ xuajin dí rígá, náa mbá níʼkhóo ku̱ba̱ʼ asndu náa i̱mba̱ níʼkhóo, ikhí mbaʼyóoʼ matayamajkhún eʼwíinʼ dioses, bi̱ nigumiin ga̱jma̱a̱ ixi̱ ma̱ngaa itsí, bi̱ ikháán ni má wajin xiʼñáaʼ túniʼniúnʼ. 65 Náa xuajin rúʼko̱ xáraxtaa tsímáá ni má xáraʼdáá náa mbi̱ya̱a̱ jxa̱a̱ʼ. Ikhí Jeobá maʼni dí a̱jkia̱a̱nʼ maxmiéjuunʼ, maʼni dí maʼgaaʼ idaaʼ ga̱jma̱a̱ nándáa dí maraʼti̱i̱n marigá nda̱wa̱á. 66 Xa̱bu̱ mbuñáaʼ muxiñáa. Mamiñáanʼ mbiʼíí mbruʼun ga̱jma̱a̱ xátaya̱a̱ á mu maʼnga̱a̱ʼ makríñáanʼ. 67 Numuu dí mamiñáanʼ ga̱jma̱a̱ rí gáʼyoo idaaʼ, dí miʼcha̱ marata̱ ‹¡Nandoʼ dí maʼni wakíʼ!› dí wakíʼ marata̱ ‹¡Nandoʼ dí maʼni miʼcha̱!›. 68 Jeobá maʼni dí matanga̱án náa Egipto ga̱jma̱a̱ barco, náa kamba̱a̱ dí ni̱tala ‹Nimbá míʼtsú xátangáanʼ mbu̱ya̱a̱›. Ikhí mbaʼyóoʼ mugujuamíjnala náa xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígala xóo ñumbáá, mú nimbáa xáʼtsiáanʼla”.