ARTÍCULO RÍ MUʼNIGAJMAA 40
Xó má Pedro gúʼni má xúʼko̱ ñajuunʼ Dios
“Tátá, atani níjniminaʼ náa ikhúúnʼ numuu rí ñajunʼ xa̱bu̱ aʼkhá”(LUC. 5:8).
AJMÚÚ 38 Jeobá gáñe̱wa̱nʼ
RÍ MUʼNIGAJMAAa
1. Xú káʼnii niʼni Pedro índo̱ niguwíin mbaʼin e̱gi̱ʼ náa milagro rá.
PEDRO niʼniuu tsiánguá índo̱ niʼthúu̱n Jesús: “Ayuʼ jcháaʼ barco náa itháan mi̱jnu̱ʼ ga̱jma̱a̱ gu̱da̱ma̱ʼa̱n amaʼ ikhí mu murawíinla e̱gi̱ʼ” (Luc. 5:4). Numuu rí ikhaa ndiñíinʼ má e̱gi̱ʼ ikhí kañiiʼ mbruʼun ga̱jma̱a̱ táríyáaʼ nimbáa. Maski ajndu pedro, niʼni a̱jma̱ a̱jkiu̱u̱n dí maguwíin e̱gi̱ʼ ikhí, mú niʼnimbo̱o̱ dí niʼthúu̱n Jesús. Ra̱ʼkhá tháán nirugui̱i̱n e̱gi̱ʼ rí asndu nithu amaʼ rí kuda. Pedro gajmíi̱n a̱ngui̱i̱n “niguanún tsiánguá”, numuu rí ndiyáá dí ninindxu̱u̱ mbá milagro. Ikha jngóo niʼthí: “Tátá, atani níjniminaʼ náa ikhúúnʼ numuu rí ñajunʼ xa̱bu̱ aʼkhá” (Luc. 5:6-9). Nikumu̱u̱ dí rakáʼyoo maxtáa náa Jesús.
2. Xú káʼnii embáyulú rí muʼnigajma̱a̱ xkridoo Pedro rá.
2 Gajkhun má dí Pedro nindxu̱u̱: “Xa̱bu̱ aʼkhá”. Ga̱jma̱a̱ náa Biblia naʼthí dí nguáná niʼthí o niʼni tikhuʼ rí nda̱wa̱á nigáwíi̱n a̱jkiu̱u̱n. Lá xúʼko̱ má tani mangáánʼ xó má Pedro ráʼ. Niʼníí má nataniminaʼ dí matriʼkuminaʼ xóo nindxa̱a̱ʼ ráʼ. Á mu xúʼko̱, xájmáanʼ. Xkridoo Pedro ma̱ndoo mambáyáaʼ, atatsaʼwáminaʼ rígi̱: Dios ma̱ndoo maʼni dí xágumaraʼmáʼ náa Biblia náa dí nijnga̱wa̱a̱n Pedro, mú niniñuuʼ dí magumaraʼmáʼ, mu xúʼko̱ ma̱ndoo maʼsngulú ikha rí gíʼdoo numuu (2 Tim. 3:16, 17). Índo̱ nuʼnigajma̱a̱ numuu Pedro, rí ninindxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ bi̱ nijngaʼwa̱a̱n mbaʼa nuthú ga̱jma̱a̱ niku̱mu̱u̱ ikháá má xóo ikháanʼ, xúʼko̱ na̱jkua̱nú nduʼyáá dí Jeobá ndaʼyoo rí nindxu̱lú xa̱bu̱ aʼkhá. Ikhaa nandoo rí xákanajkulú ga̱jma̱a̱ rí munimíjna̱ má xúʼko̱ gajmiúlú dí naʼni majngutíguáánʼ.
3. Ndíjkha rí ndayóoʼ dí xakanájkulú rá.
3 Ndíjkha rí gíʼdoo wéñuʼ numuu rí xákanajkulú rá. Xó má nuthi xa̱bu̱: “Rí matanigajma̱a̱ maʼni rí majmañaaʼ”. Guʼgíʼ mbá xkri̱da. Mbáa bi̱ naʼni ajmúú ma̱ndoo mbajyúuʼ mba̱yu̱u̱ʼ mu majmañuu maʼdu̱u̱ májánʼ mbá ajua̱nʼ. Ga̱jma̱a̱ náa xúgíʼ mbiʼi rí ikhaa gáʼniga̱jma̱a̱, mbáa maʼdu̱u̱ raʼkhí mbaʼa nota, mú maʼga̱ rajmañuu numuu rí naʼnigajma̱a̱. Ga̱jma̱a̱ índo̱ gajmañuu maʼdu̱u̱ májánʼ, majngawa̱a̱n má xóó nguátha nota. Mú tséʼni dí rúʼko̱ maʼni majmúu, ikhaa naʼnigajma̱a̱ má xúʼko̱. Xúʼko̱ má mangáanʼ, índo̱ nduʼyáá rí niʼniñáánʼ kidííʼ rí niʼni nákha giʼnii, mú ma̱ndoo majngutíguáánʼ xóó. Ikha jngóo ndayóoʼ muʼnimi̱jna̱ má xúʼko̱. Xúgiáanʼ nuʼthá o nuʼni mbá rí nda̱wa̱á naʼni rí magáwíinʼ a̱jkiu̱lú, mú tséniñamijná, numuu rí Jeobá má gámbáyulú (1 Ped. 5:10). Guʼyáá xkridoo Pedro rí xóo ikhaa takanájkooʼ. Jesús nigáwíinʼ a̱jkiu̱u̱n kaʼyoo maski ajndu nijngawa̱a̱n mbaʼa nuthu, rúʼko̱ ma̱ndoo maxnulú tsiaki̱i̱ rí muʼni má xúʼko̱ ñajuunʼ Jeobá.
TSIAKI̱I̱ RÍ NIʼNI GA̱JMA̱A̱ XÓO NIGUMA TSAJKURÁMAAʼ PEDRO
Xú káʼnii gátani ikháánʼ á mu dí matraʼníí xó má nigiʼnuu Pedro rá. (Atayáá kutriga̱ 4).
4. Ndiéjunʼ niʼthí Pedro ga̱jma̱a̱ numuu má ikhaa, ga̱jma̱a̱ xú káʼnii niʼni̱i̱ a̱jkiu̱u̱n Jesús xá.
4 Náa dí kiʼniraʼmáʼ na̱nguá eʼthí náá numuu dí Pedro najuiʼthá ga̱jma̱a̱ numuu rí nindxu̱u̱ “xa̱bu̱ aʼkhá” ni má aʼkhá rí ikhaa nindxa̱ʼwáminaʼ (atraxnuu Lucas 5:5-10). Mbáa nikudaminaʼ aʼkhá mbi̱i̱ʼ. Mú Jesús ndiʼyoo dí Pedro nimíñuu, mbáa ga̱jma̱a̱ numuu rí tseku̱mu̱u̱ kaʼyaminaʼ. Mú Jesús ndiʼyoo dí Pedro ma̱ndoo mawi̱ji̱ jmbu, ikha jngóo niʼthúu̱n ga̱jma̱a̱ ajngáa májánʼ: “Xámiñaaʼ”. Índo̱ Pedro ndiʼyoo dí Jesús nikumu̱u̱ kaʼyoo, rúʼko̱ ni̱jkha̱nú asndu náa a̱jkiu̱u̱n. Nda̱wa̱á Pedro ga̱jma̱a̱ Andrés bi̱ nindxu̱u̱ giʼtio̱o̱ niniñaaʼ ruñiíi e̱gi̱ʼ ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ nindoo nigún kidxuuʼ Mesías. Niguma tsajkurámiinʼ wéñuʼ ga̱jma̱a̱ numuu rí xúʼko̱ niraʼwi̱i̱ muni (Mar. 1: 16-18).
5. Ga̱jma̱a̱ numuu rí támiñuu Jesús, xú káʼnii niguma tsajkurámaaʼ xá. Ga̱jma̱a̱ dí nigruigú maʼga̱ kidxuuʼ Jesús xá.
5 Pedro rí ninindxu̱u̱ xa̱bi̱i̱ Cristo mbaʼa rí nijmañuu Ndiʼyoo xú káʼnii Jesús niʼni thanún bi̱ naʼniún nandii, nixkawíin xa̱bu̱ wéñiiʼ ga̱jma̱a̱ asndu niʼnigabi̱ín xa̱bu̱ (Mat. 8:14-17; Mar. 5:37, 41, 42).b Ma̱ngaa niwasngájmáá xú káʼnii gáʼtáñajunʼ Jesús náa Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios. Rígi̱ nikawoo asndu náa a̱jkiu̱u̱n (Mar. 9:1-8; 2 Ped. 1:16-18). Pedro ndiʼyoo rí asndu ikhaa tákumu̱u̱ rí mbaʼyoo. ¡Ra̱ʼkhá tháán nidxuu rí na̱nguá niʼni guabaminaʼ rí xóo nindxu̱u̱! Numuu rí á mu niʼni xúʼko̱, xáʼyoo xúgíʼ rígi̱.
6. Lá niʼngo̱o̱ Pedro niniñuuʼ mbá nacha̱ rí naʼni maxpátríguii xá.
6 Maski ajndu ndiʼyoo ga̱jma̱a̱ niʼdxawuun xúgíʼ, Pedro ndiyóoʼ rí maʼni tsiakimínáʼ má xúʼko̱ ga̱jma̱a̱ rí naʼni maxpátríguíi. Guʼyáá tikhuʼ dí ikhaa. Índo̱ Jesús niʼthúún xa̱bi̱i̱ rí mbaʼyóoʼ mamínuuʼ ga̱jma̱a̱ makhañúu xóo má naʼthí náa profecía dí na̱ʼkha̱ náa Biblia, Pedro nirikhoo Jesús (Mar. 8:31-33). Ma̱ngaa mbaʼa nuthu nigi̱ʼdu̱u̱ gajmíi̱n a̱ngui̱i̱n mu muthi tsáá phú itháán gíʼdoo numuu (Mar. 9:33, 34). Mbruʼun índo̱ inu muxiyáa Jesús Pedro nirujtu rígú cháʼwuun mbá xa̱bu̱ (Juan 18:10). Ga̱jma̱a̱ ikháá má mbruʼun rúʼko̱ niʼni gaʼduunʼ rí tséʼniniiʼ Jesús, niʼni rígi̱ ga̱jma̱a̱ numuu rí nimíñuu (Mar. 14:66-72). Nimbiyaʼ gínúu ga̱jma̱a̱ numuu rí xígi̱ niʼni (Mat. 26:75).
7. Nda̱wa̱á dí nigabi̱i̱ Jesús, ndiéjunʼ niʼthúu̱n Pedro xá.
7 Jesús na̱nguá niniñuuʼ Pedro, numuu dí ra̱ʼkhá tháán nigáwíinʼ a̱jkiu̱u̱n. Nda̱wa̱á índo̱ nigabi̱i̱ Jesús, niʼthúu̱n Pedro dí nandoo kaʼyoo má xúʼko̱. Niʼthúu̱n dí mañewu̱u̱n mugiu̱u̱ (Juan 21:15-17). Ga̱jma̱a̱ asndu nadxuu Pedro niriʼña dí ma̱ndoo. Ikha jngóo índo̱ nixtáa náa ndxa̱a̱ Pentecostés dí nirígá náa Jerusalén, bi̱ nixtiʼyáaʼ ginii ga̱jma̱a̱ espíritu santo ninindxu̱u̱ Pedro.
8. Ndiéjunʼ dí raʼkhí niʼni Pedro náa Antioquía rá.
8 Ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á rí nixtiʼyáaʼ ga̱jma̱a̱ espíritu santo Pedro, ikhaa ndiyóoʼ rí mani tsiakimínáʼ má xúʼko̱ mu mariʼkuminaʼ. Índo̱ niʼni tsiguʼ 36, Pedro ndiʼyoo índo̱ nixtiʼyáaʼ Cornelio ga̱jma̱a̱ espíritu santo. Ikhú ni̱jkha̱nú ndiʼyoo gajkhun dí Dios “tséraʼwíin xa̱bu̱” ga̱jma̱a̱ rí eʼwíinʼ ma̱ndoo makuwá mangiin náa congregación cristiana (Hech. 10:34, 44, 45). Asndu má nákha ikhú Pedro na̱nguá niʼniuu gakhi̱i̱ rí makuiʼtsú mbóó gajmíi̱n xa̱bu̱ bi̱ na̱nguá nindxu̱ún judío, mbá rí nákha ginii na̱nguá niʼni (Gál. 2:12). Ma̱ngaa nikúwá tikhuun cristianos bi̱ naguwáʼ náa judío nundxaʼwamíjna̱ dí raʼkhí nindxu̱u̱ dí muphiʼtsu mbóó gajmiún bi̱ na̱nguá nindxu̱ún judío. Índo̱ tikhuun cristianos bugi̱ nigún náa Antioquía, Pedro na̱nguá nikuiʼtsu gajmíi̱n bi̱ na̱nguá nindxu̱ún judío, mbáa niʼni rígi̱ numuu rí nimíñuu rí maʼni gawúún cristiano bi̱ naguwáʼ náa judío. Índo̱ ndiʼyoo apóstol Pablo rígi̱, dí Pedro naʼni a̱jma̱ inuu, niríyúu náa inún mbá xúgíinʼ (Gál. 2:13, 14). Maski ajndu xúʼko̱, Pedro táʼni dí rígi̱ majmáa a̱jkiu̱u̱n; ikhaa niʼni má xúʼko̱ ñajuunʼ Dios. Mú ndiéjunʼ nimbáyúu xá.
NDIÉJUNʼ NIMBÁYÚU PEDRO MU XÁKANÁJKOO RÁ.
9. Xó má naʼthí náa Juan 6:68, 69, xú káʼnii nisngájma Pedro rí niwi̱ji̱ jmbu rá.
9 Pedro niwi̱ji̱ jmbu. Tániñuuʼ rí nimbá maʼni makanájkoo. Mbá xkri̱da, ikhaa niwi̱ji̱ jmbu índo̱ Jesús niʼthí mbá dí discípulos na̱nguá nikru̱ʼu̱u̱n (atraxnuu Juan 6:68, 69). Mbaʼin xa̱bi̱i̱ Jesús niniñaaʼ, mú ikhaa asndu táʼni nimbá graxe̱ ni má tági̱ʼthu̱u̱n rí Jesús maʼthí ga̱jma̱a̱ numuu rúʼko̱. Ikhaa niguanúu ga̱jma̱a̱ Jesús. Ikhaa niʼthí náa inún mbá xúgíinʼ rí mbawíí Jesús ‹naʼthí rí makuwíin kámuu mbiʼi›.
Ndíjkha rí naxnúlú tsiaki̱i̱ dí Jesús nikumu̱u̱ kaʼyoo Pedro rá. (Atayáá kutriga̱ 10).
10. Xú káʼnii nisngájmuu Pedro Jesús rí nikumu̱u̱ kaʼyoo rá.
10 Jesús na̱nguá niniñuuʼ Pedro. Iwáá mbruʼun dí nixtáa Jesús náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ ikhaa ndiʼyoo májánʼ dí Pedro ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ apóstoles muniñaaʼ. Mú maski ajndu xúʼko̱, nikumu̱u̱ kaʼyoo Pedro ga̱jma̱a̱ rí mawiji̱ jmbu (Luc. 22:31, 32). Jesús ndiʼyoo “gajkhun má rí xa̱bu̱ nandoo maʼni rí májánʼ, mú xuyuuʼ tséʼngo̱o̱” (Mar. 14:38). Ikha jngóo maski ajndu índo̱ Pedro niʼthí rí na̱nguá eʼninuwíin, mú Jesús na̱nguá niniñuuʼ. Nda̱wa̱á rí nigabi̱i̱ nisngájmaminaʼ náa Pedro (Mar. 16:7; Luc. 24:34; 1 Cor. 15:5). Rígi̱ nimbáyúu wéñu Pedro mu xáxtáa gíná.
11. Xú káʼnii niʼni mbaʼyoo Jesús Pedro dí Jeobá má gáñewu̱u̱n rá.
11 Jesús niʼni mbaʼyoo gajkhun Pedro dí Jeobá gáñewu̱u̱n. Índo̱ nigabi̱i̱, Jesús niʼni mbu̱júu̱ milagro mu Pedro ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ apóstoles murawíinʼ e̱gi̱ʼ (Juan 21:4-6). Milagro dí nirígá rígi̱, niʼni mbaʼyoo Pedro dí Jeobá ma̱ndoo mambáñún ga̱jma̱a̱ rí gáʼñúunʼ. Mbáa ikhú Pedro nirmáʼáan a̱jkiu̱u̱n rí niʼthí Jesús dí Jeobá má gáñewu̱u̱n bi̱ gúyáʼ “ginii rí naʼtáñajunʼ Dios” (Mat. 6:33). Rígi̱ nimbáyúu Pedro mu xúʼko̱ magíʼ ginii dí maʼtáraʼa raʼkháa dí mbañíin e̱gi̱ʼ. Xúʼko̱ índo̱ niʼni ndxa̱a̱ Pentecostés tsiguʼ 33 támiñuuʼ niʼngo̱o̱ nimbáñún mbaʼin xa̱bu̱ muniʼnuuʼ dí gajkhun (Hech. 2:14, 37-41). Ga̱jma̱a̱ itháán nda̱wa̱á nimbáñún mbaʼin samaritanos ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ bi̱ nanguá nindxu̱ún judío mu mani̱ndxu̱ún xa̱bi̱i̱ Cristo (Hech. 8:14-17; 10:44-48). Jeobá nijmiuu Pedro mu xúʼko̱ ma̱ndoo mambáñún mbaʼin xa̱bu̱ makuwíin náa xuajñuu Dios.
IKHA RÍ NAJMAÑULÚ
12. Xú káʼnii embáyulú xkridoo Pedro á mu mba̱yu̱u̱ʼ má eʼnimíjná ga̱jma̱a̱ rí naʼni makaguabáánʼ rá.
12 Xúʼko̱ má mangáánʼ Jeobá ma̱ndoo mambáyulú mu xákhá guabáanʼ. Mu muʼni rígi̱ nguáná maʼniulú mingíjyúuʼ, itháán á mu mba̱yu̱u̱ʼ má mbiʼi kuwáánʼ ru̱ʼni̱ tsiakimíjna̱ muniʼñááʼ. Mbáa asndu rí nakiéʼkulú nindxu̱u̱ itháán mbi̱i̱ʼ ki xóo dí nikiéʼkhun Pedro. Mú, Jeobá ma̱ndoo maxnulú tsiaki̱i̱ mu muʼni má xúʼko̱ ñajuunʼ (Sal. 94:17-19). Guʼyáá xkridoo mbáa ndxájulú bi̱ nákha ginii ninindxu̱u̱ a̱jma̱ ñajuunʼ dí nákha xóo tséʼni ga̱jma̱a̱ Biblia. Maski ajndu, niniñuuʼ mbájkhu xóo nindxu̱u̱ mú, nguáná nagua̱ʼa̱ xuyuuʼ dí maʼni. Ndiéjunʼ nimbáyúu mu xákanájkhoo xá. Ikhaa naʼthí: “Jeobá naxnúlú tsiaki̱i̱”, ga̱jma̱a̱ ikhaa naʼthí xóó: “Espíritu santo ndrígóo Jeobá ni̱jkhánú ndi̱yo̱o̱ dí maʼngo̱o̱ makuwáanʼ má xúʼko̱ náa dí gajkhun”. Ga̱jma̱a̱ ikhaa naʼthí xóó: “Maski ajndu nindxu̱ʼ xa̱bu̱ aʼkhá, mú Jeobá niniñuuʼ dí mani ñajuunʼ ga̱jma̱a̱ ikhaa naxnúʼ tsiaki̱i̱ má xúʼko̱”.
Horst Henschel nigíʼdu̱u̱ niʼni kajxi̱ ñajuunʼ Dios nákha 1 ñajunʼ gu̱nʼ enero tsiguʼ 1950. Lá nakumaaʼ ikháánʼ dí natanga̱a̱ a̱jkiu̱u̱n numuu rí niʼni kajxi̱ ñajuunʼ Jeobá xáʼ. (Atayáá kutriga̱ 13 ga̱jma̱a̱ 15).d
13. Xú káʼnii gándoo guʼyaridáá Pedro rá. (Hechos 4:13, 29, 31; atayáá ma̱ngaa xtiʼkhuu.)
13 Xóo má ndiʼyáá, Pedro nimíñuu mbaʼa nuthu. Mú nindo̱ʼo̱o̱ Jeobá rí mambáyúu (atraxnuu Hechos 4:13, 29, 31). Ikháanʼ mangáánʼ majmáanʼ muniʼñááʼ dí namíñulú. Guʼyáá xkridoo ndxájulú dxámá bi̱ mbiʼyuu Horst, bi̱ na̱ʼkha̱ náa Alemania nazi. Mbaʼa nuthu ikhaa nimíñuuʼ náa escuela ga̱jma̱a̱ nimíñuu narajxi̱i̱ “Heil Hitler”. Anu̱u̱ ga̱jma̱a̱ ru̱dúu̱, na̱nguá niríyííʼ, dí phú nini, nitajkháan ga̱jma̱a̱ numuu ga̱jma̱a̱ ninda̱ʼa̱a̱ Jeobá rí maxnúu tsiaki̱i̱. Dí niʼni anu̱u̱ ga̱jma̱a̱ ru̱dúu̱, rúʼko̱ nimbáyúu mu makumu̱u̱ kaʼyoo Jeobá, ndxájulú Horst, nda̱wa̱á ikhaa nigiʼdoo tsiaki̱i̱ mu mawi̱ji̱ jmbu. Nda̱wa̱á ikhaa naʼthí: “Jeobá nditháan na̱nguá niniñuʼ”.c
14. Xú káʼnii gándoo bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ mu muxnún tsiaki̱i̱ bi̱ nakhá guabaaʼ a̱jkiu̱ún rá.
14 Jeobá ga̱jma̱a̱ Jesús nditháan xúniñulú. Índo̱ Pedro niʼnigaʼduun dí na̱nguá eniniiʼ Cristo, ikhaa ndi̱yo̱o̱ maraʼwíí mbá rí gíʼdoo wéñuʼ numuu maʼni. Lá makanájkoo xáʼ. O mani̱ndxu̱u̱ má xúʼko̱ xa̱bi̱i̱ Cristo dxe̱ʼ. Jesús niʼtákháñuu Jeobá mu fe ndrígóo Pedro xákaguabaaʼ. Nda̱wa̱á Jesús niʼthúu̱n Pedro dí niʼtájkháan ga̱jma̱a̱ numuu ma̱ngaa rí naku̱mu̱u̱ kaʼyoo dí ikhaa nda̱wa̱á maxnún tsiaki̱i̱ a̱ngiu̱lú (Luc. 22:31, 32). ¡Dí niʼthúu̱n Pedro Jesús rúʼko̱ nixnúu wéñuuʼ tsiaki̱i̱! Ikháanʼ mangáánʼ índo̱ gúraʼwíí mbá rí gíʼdoo numuu muʼni. Ikhú Jeobá ma̱ndoo majmiuu a̱ngiu̱lú bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ mu muxnúlú tsiaki̱i̱ rí ndayúlú mu muguajún jmbu (Efes. 4:8, 11). Ndxájulú Paul, bi̱ niʼni má kayá edxu̱u̱, naʼni tsiakimínaʼ mu maʼni̱i̱ a̱jkiu̱ún a̱ngiu̱lú. Índo̱ ndaʼyoo rí mbáa ndxájulú najmúu, ikhaa naxnúu tsiaki̱i̱ ga̱jma̱a̱ naʼthúu̱n rí Jeobá ni̱ʼkha̱ kayáa náa rí gajkhun. Ma̱ngaa naʼthúu̱n rí Jeobá nditháan xániñuuʼ numuu rí ikhaa nandoo kaʼyoo ga̱jma̱a̱ jmbii. Ndxájulú bugi̱, bi̱ kayá edxu̱u̱ ndaʼyoo rí mbaʼin a̱ngiu̱lú bi̱ nakaguabiinʼ nuni má xúʼko̱ ñajuunʼ Jeobá numuu rí ikhaa naxnún tsiaki̱i̱.
15. Xú káʼnii esngájma nigíʼnuu Pedro, ndxájulú Horst rí nambánuu dí naʼthí náa Mateo 6:33 rá.
15 Xó má ndiʼyáá dí Jeobá nimbáyúu Pedro ga̱jma̱a̱ rí ikhaa ndiyóoʼ, xúʼko̱ má eʼwíinʼ apóstoles ma̱ngaa. Xúʼko̱ má gáʼni ga̱jma̱á nindxu̱lú mangáánʼ á mu nuʼgíʼ ginii muʼni ñajuunʼ ikhaa (Mat. 6:33). Ndxájulú Horst bi̱ niʼthá má ga̱jma̱a̱ numuu, nda̱wa̱á dí nirígá raga̱jma̱ Guerra náa xúgíʼ Numbaaʼ, ikhaa nindoo mani̱ndxu̱u̱ precursor. Ikhaa ngínáa ga̱jma̱a̱ na̱nguá eʼyoo á mu Jeobá mambáyúu á mu naʼni ñajuunʼ ikhaa kájxi̱. Ndiéjunʼ niraʼwíí maʼni xá. Niniñuuʼ náa ñawúunʼ Jeobá, ikhaa nigájnuu xúgíʼ xmáná niʼtáráʼa índo̱ ni̱ʼkha̱ ndxájulú circuito. Índo̱ niguámbá xmáná, ndxájulú circuito nixnúu mbá sobre náa kajmaʼ mbújkha̱a̱ rí nixná mbáa ndxájulú, rígi̱ ikhaa niʼniuu weñuuʼ tsiánguá. Ga̱jma̱a̱ mbújkha̱a̱ rúʼko̱, ikhaa ma̱ndoo mani̱ndxu̱u̱ precursor mba̱yu̱u̱ʼ gu̱nʼ. Ikhaa ndiʼyoo rí xúʼko̱ káʼnii gáñe̱wu̱u̱n Jeobá, numuu rí nikhánáá mbújkha̱a̱. Asndu má nákha mbiʼi rúʼko̱, ikhaa niʼni kájxi̱ ñajuunʼ Dios (Mal. 3:10).
16. Ndíjkha rí gíʼdoo numuu muʼnigajma̱a̱ xkridoo ga̱jma̱a̱ cartas dí niʼnirámaʼ Pedro rá.
16 ¡Pedro ra̱ʼkhá tháán nidxuu numuu rí Jesús táʼni rí ikhaa niʼthúu̱n índo̱ niʼthí “Tátá, atani níjniminaʼ náa ikhúúnʼ”! Cristo niʼnirathaa má xúʼko̱ Pedro mu manindxu̱u̱ mbáa májáanʼ apóstol ga̱jma̱a̱ maniñuuʼ mbá májánʼ xkri̱da náa cristianos. Maski ajndu bi̱ nijuisngáa ninindxu̱u̱ Pedro, mu rígá mbaʼa rí ma̱ndoo majmañulú mangáánʼ. Pedro niʼthí tikhu ikha rí gíʼdoo numuu náa a̱jma̱ carta dí nikuʼma náa congregación nákha siglo timbá. Náa i̱mba̱ artículo mbuʼyáá tikhu puntos rí gíʼdoo numuu dí naʼthí náa carta rúʼko̱ ga̱jma̱a̱ xú káʼnii gándoo muʼni ikháanʼ dí mbiʼi xúgi̱.
AJMÚÚ 126 Guguajún má xúʼko̱ jmbu ga̱jma̱a̱ gújkhuʼ
a Artículo rígi̱ nigájnuu mu maxnún tsiaki̱i̱ bi̱ kúwá runimíjna̱ muniñaaʼ xóo nindxu̱ún ga̱jma̱a̱ rí maʼngu̱u̱n muni, ma̱ngaa rí mandoo muni má xúʼko̱ ñajuunʼ Jeobá.
b Textos ndrígóo Biblia dí na̱ʼkha̱ náa artículo rígi̱, nigájnuu náa Evangelio ndrígóo Marcos. Nakujmaa dí Pedro ninindxu̱u̱ bi̱ niʼthúu̱n Marcos dí ikhaa nigíʼnuu ga̱jma̱a̱ Marcos niʼnirámáʼ.
c Historia ndrígóo Horst Henschel náa kayá edxu̱u̱ “Motivado por la lealtad de mi familia a Dios”, rí nigájnuu náa i̱yi̱ʼ ¡Despertad! Dí nigájnuu 22 ñajunʼ gu̱nʼ febrero tsiguʼ 1998.
d RÍ NAʼTHÍ GA̱JMA̱A̱ NUMUU XTIʼKHU: Náa xtiʼkhu nakujmaa rí anu̱u̱ ga̱jma̱a̱ ru̱dúu̱ Horst Henschel nutajkáan gajmiún ikhaa ga̱jma̱a̱ nixnáá tsiaki̱i̱ mu mawi̱ji̱ jmbu.