Referencia ndrígóo I̱yi̱i̱ʼ dí najmulú náa reunión xóo kúwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ xóo Etaraʼa Cristianos
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
6-12 ENERO
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA SALMOS 127-134
Xabuanii, guñewu̱u̱n e̱jña̱la bi̱ Jeobá nixniála
Gangajulú rí kuwáánʼ náa Jeobá
9 Jeobá niʼni rí xa̱bu̱ numbaaʼ ma̱ndoo muguaʼdiin e̱ji̱n ga̱jma̱a̱ nixnúún ñajuunʼ rí musngúún maʼndún kuyáá ga̱jma̱a̱ rí muni̱ ñajuunʼ. Á mu ikháán xtaʼdiin e̱ji̱n, lá natayáá dí gíʼdoo numuu regalo rúʼko̱ ráʼ. Maski ajndu Jeobá nixnúún tsiakii ángeles muni̱ mbaʼa rí nagui̱i̱ wéñuʼ, mú na̱nguá niʼniwíin rí ma̱ndoo muguaʼdiin i̱ji̱n. Índo̱ nduʼyáá xúʼko̱, xabuanii gíʼmaa muxnáa núma̱aʼ ga̱jma̱a̱ numuu rí guáʼdáá privilegio rúʼko̱. Nikhánún mbá ñajunʼ mitsáʼkháan rí munimbanuu e̱jñún “xóo eʼthí náa xtángoo ga̱jma̱a̱ xó má endxa̱ʼóo edxu̱u̱ Jeobá” (Efes. 6:4; Deut. 6:5-7; Sal. 127:3). Xuajñuu Dios naxná mbaʼa dí nagájnuu náa Biblia mu mambáñún xabuanii, xóo i̱yi̱i̱ʼ, video, ajmúú ga̱jma̱a̱ tikhu artículo dí nagájnuu náa Internet. Nakujmaa kaʼwu rí Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí ga̱jma̱a̱ A̱ʼdióo nandún kuñúún e̱jñu̱lú (Luc. 18:15-17). Jeobá nanigu̱u̱ʼ índo̱ ndaʼyoo rí xabuanii nakumu̱ún kuyáá ikhaa ga̱jma̱a̱ nuni̱ xó má eʼngo̱o̱ mu muñewu̱u̱n e̱jñún. Xabuanii bi̱ nuni̱ xúʼko̱ nuni̱ rí e̱jñún ma̱ndoo makuwá náa familia ndrígóo Jeobá kámuu mbiʼi.
Xabuanii, gúsngúún e̱jña̱la mu maʼndún kuyáá Jeobá
20 Guniʼnúunʼ májánʼ ejñala. Náa Salmo 127 naʼthí rí e̱ji̱in ni̱ndxu̱ún xóo mbá flecha (atraxnuu Salmo 127:4). Xó má mbá flecha ma̱ndoo mani̱ndxu̱u̱ mixtiʼkhu ajua̱nʼ ga̱jma̱a̱ mixtiʼkhu enii, mámbáa ada̱ mixtiʼkuii nindxu̱u̱. Ikha jngó xabuanii gíʼmaa mbuyáá xú káʼnii musngáá mámbáa aʼdiún. Xa̱bu̱ gajmii bi̱ kúwá xúgi̱ náa Israel niʼngu̱u̱n nini rí a̱jmi̱i̱n e̱jñún muni ñajuunʼ Jeobá, ikhiin nuthi rí nimbáñun: “Nunigajmaa gájmiuxu Biblia mámbáa rí ikhiin”. Gajkhun bi̱ kayá edxu̱u̱ náa mbá guʼwíin mbaʼyóoʼ á mu ndayóoʼ o maʼngoo maʼni rígi̱.
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
Gakuwáanʼlú gagi ga̱jma̱a̱ dí naʼngulú nuʼni
6 Rígá mbóʼ dí gíʼdoo numuu dí ma̱ndoo majmañún xabuanii dí naʼthí náa Salmo 131:1, 2 (atraxnuu). Rey David niʼthí: “Ni tsíyóóʼ magúʼdoo rí nindxu̱u̱ mba̱ʼu̱, ni má xúgíʼ rí mitsaan rí naniguʼ ikhúúnʼ”. Ga̱jma̱a̱ numuu dí ni̱jkha̱ mbáa xa̱bu̱ gua̱ba̱ʼ ma̱ngaa táyáaʼ magiʼdoo itháán rí xáʼngo̱o̱ gagíʼdoo, niʼni dí “xaxmiéjunʼ wéñuʼ”. Rígi̱ naʼsngúún xabuanii ma̱ngaa rí ma̱ndoo mani̱ndxu̱ún xa̱bu̱ guabiinʼ ga̱jma̱a̱ rí mbuyáá náa mbríga̱a̱ gáʼngu̱u̱n guni ga̱jma̱a̱ rí guáʼti̱i̱n muni e̱jñún. Ndayóoʼ mbuyáá ndiéjunʼ dí najmiin nuni e̱jñún ga̱jma̱a̱ ndiéjunʼ rí tséjmiin gúni, mu xúʼko̱ índo̱ gundu̱ʼu̱u̱n mbá rí muni, majmi̱i̱n munimbaníí ga̱jma̱a̱ maʼdxúún. Mbáa ndxájulú bi̱ mbiʼyuu Marina narmáʼáan a̱jkiu̱u̱n: “Ru̱dúʼ nimbá miʼtsú táʼni mbrígu̱ún gajmíi̱nʼ ajtsíin a̱ngui̱nʼ ní ma eʼwíinʼ e̱ji̱n. Niʼsngóo dí xúgínʼ guáʼdáá mbá dí najmañún nuni ga̱jma̱a̱ dí xúgínʼ guáʼdáá numún eʼyoo Jeobá. Núma̱aʼ ma ikhaa, nimbá miʼtsú tseni mbrígumináʼ gajmíi̱nʼ eʼwíinʼ”.
13-19 ENERO
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA SALMOS 135-137
“Tátá ndrígulú nindxu̱u̱ itháan mba̱a̱ ki xóo eʼwíinʼ dioses”
Cristo ñajunʼ “siaquiyu Dios”
15 Jeobá nindxu̱u̱ bi̱ nixnúu Cristo tsiakii mu maʼngo̱o̱ matsi̱ji̱i̱ gamiéjunʼ. Ikha jngó nduʼyáá májánʼ rí Jeobá ma̱ngaa maʼngo̱o̱ matsi̱ji̱i̱. Mbá xkri̱da, nákha xóó tséʼni Ruʼwambiiʼ niʼthúu̱n: “Numuu rí índo̱ gáʼni juwan mbiʼi ikhúúnʼ mani rí maxnúu ruʼwa náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ a̱jma̱ skiñúʼ mbiʼi ga̱jma̱a̱ a̱jma̱ skiñúʼ mbruʼun” (Gén. 7:4). Ma̱ngaa náa Éxodo 14:21 naʼthí rí Dios nijmuu “mbá giñánʼ gakhi̱i̱ rí na̱ʼkha̱ náa nagájnuu a̱jkha̱ʼ” mú maʼni rí lamáa maʼni̱i̱ a̱jma̱. Ga̱jma̱a̱ Jonás 1:4 naʼthí rí imbo̱o̱ miʼtsu niʼni rí marigá “mbá ruʼwambiiʼ náa lamáa”. Naʼni rí xaxmiénjunʼlú índo̱ nuʼdxawíín rí náa ku̱ba̱ʼ mitsaan Dios maʼngo̱o̱ matsi̱ji̱i̱ gamiéjunʼ.
Ndiéjunʼ nindxu̱u̱ ngajua ndrígóo Jeobá rí tsétumuu náa ikháanʼ rá.
16 Índo̱ numbaʼyúmijná náa Jeobá naʼni dí xámiñulú. Mbáa nguáná naʼni rí makuwáanʼlú ngíná wéñuʼ ga̱jma̱a̱ nakáwabáánʼlú, mú ndiéjunʼ gáʼni ga̱jma̱á ni̱ndxu̱lú mbiʼi rúʼko̱ Jeobá rá. (Atraxnuu Salmo 136:23). Ikhaa magruaʼánʼlú, ga̱jma̱a̱ asndu tsu̱ma̱á gákujxáanʼlú mu muguajúun (Sal. 28:9; 94:18). Xú káʼnii embáyúlú rá. Rí mbuʼyáá dí Jeobá nambáyúlú má xúʼko̱ naʼni marmáʼáan a̱jkiu̱lú a̱jma̱ rí gíʼdoo wéñuʼ numuu. Timbá, dí tséʼniuu asndu náá minaaʼ má kuwáánʼlú, rígá náa dí ma̱ndoo mumbaʼyúmijnalú. Raga̱jma̱, guáʼdaalú Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí bi̱ nandoo kaʼyulú wéñuuʼ.
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
Ndiéjunʼ nindxu̱u̱ ngajua ndrígóo Jeobá rí tsétumuu náa ikháanʼ rá.
10 Ngajua ndrígóo Dios nditháan tsétumuu. Náa Salmo 136 naʼthí itháán dí 26 nuthu ngajua rí tsétumuu. Náa timbá versículo naʼthí: “Guxna̱a̱ núma̱aʼ Jeobá numuu rí ikhaa nindxu̱u̱ májáanʼ; ngajua ndrígóo tsétumuu numuu rí nindxu̱u̱ jmbii” (Sal. 136:1). Náa versículo 2 asndu 26 natanga̱a̱ naʼthí ikháá ajngáa rígi̱: “Numuu rí ngajua ndrígóo Dios nditháan tsétumuu”. Índo̱ nuraxnuu Salmo rígi̱ ra̱ʼkhá tháán naʼni maʼdxulú. Nduʼyáá dí Jeobá nasngájma mbaʼa enii ngajua rí nditháan tsétumuu, ga̱jma̱a̱ nángí eʼníí esngájma ngajua rígi̱. Ajngáa “Numuu rí ngajua ndrígóo Dios nditháan tsétumuu” nasngájmulú mbuʼyáá dí gajkhun ma̱ndoo kaʼyulú má xúʼko̱, ¡ra̱ʼkhá tháán naxnúlú tsiakii rí mbuʼyáá dí Jeobá tséniñúnʼ mbá nacha̱ xa̱bi̱i̱! Ikhaa naxtáa gajmíi̱n xa̱bi̱i̱ bi̱ nuni̱ ñajuunʼ itháan índo̱ nanújngún mbiʼi mingíjyúuʼ. Xú káʼnii embáyulú rá. Índo̱ nduʼyáá rí Jeobá xtáa ga̱jma̱á ni̱ndxu̱lú naʼni maʼdxulú ga̱jma̱a̱ naxnúlú tsiakii mu xúʼko̱ maʼngulú muraʼníí gamiéjunʼ ma̱ngaa rí muʼgualú má xúʼko̱ náa kamba̱a̱ rí na̱jkha̱ kaguánʼlú makuwáánʼ kámuu (atraxnuu Salmo 31:7).
20-26 ENERO
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA SALMOS 138, 139
Xátaniʼñáánʼ rí namíñáaʼ marikhaaʼ
Guʼyamajkuíí Jeobá náa guʼwá nagimbáanʼ
10 Lá namíñaʼ índo̱ natatsaʼwáminaʼ mataxuxí ñawáanʼ náa reunión rá. Á mú xúʼko̱, raʼkháa i̱ndó ikháán etagíʼnii xúʼko̱ kaʼnii. Gajkhun rí mbaʼánʼ dí ikháanʼ namiñulu índo̱ muxná comentarios. Á mu rúʼko̱ eʼni rí xáraxna comentario, mbaʼyóoʼ ma̱ta̱ya̱a̱ náa numuu rí xúʼko̱ ekumaʼ. Lá jma̱a̱ numuu rí namíñaʼ maʼni rí mambumaʼ rí maratha o maratha mbá dí raʼkhí rá. Lá naxmiéjuanʼ rí comentario ndrígáʼ xánindxu̱u̱ májánʼ ki xóo rí nuxna eʼwíínʼ ráʼ. Rí phú gajkhun, gamíi rúʼko̱ nandoo gáʼthi rí nindxu̱u̱ mbá tsinaʼ májánʼ, nasngájma rí nindxa̱a̱ʼ mbá xa̱bu̱ guabaaʼ ga̱jma̱a̱ natañún rí eʼwíínʼ itháan guáʼdáá numún ki xóo ikháán. Jeobá naniguʼ rí manindxu̱lúʼ xa̱bu̱ guabáanʼ (Sal. 138:6; Filip. 2:3). Ikhaa ma̱ngaa nandoo rí mbuʼyamajkuíí ga̱jma̱a̱ rí muxnún tsiakii eʼwíínʼ a̱ngiu̱lú náa reunión (1 Tes. 5:11). Ikhaa nandoo kaʼyaʼ ga̱jma̱a̱ maxnáʼ tsiakii rí nda̱yáaʼ.
Guxnámíjnálu tsiakii índo̱ na̱jkuá reunión
7 Mbá dí ma̱ndoo mambáyáaʼ nindxu̱u̱ dí matanigajmaa mbu̱júu̱ i̱yi̱ʼ Bi̱ Nayejngoo, dí nigájnuu nákha ginii. Mbá dí ni̱ʼkha̱ raʼthí ikhí nindxu̱u̱ dí matanirataminaʼ májánʼ (Prov. 21:5). Índo̱ itháán gatanigajmaa dí ma̱ta̱ya̱a̱, mambáyáaʼ mu xámiñaaʼ mataxujxí ñawáanʼ. Imbo̱ʼ dí mambáyáaʼ nindxu̱u̱ dí xárata wéñuuʼ índo̱ gátani̱ comentar (Prov. 15:23; 17:27). Á mu tsératá wéñuuʼ, rígi̱ gáʼni dí xámiñaaʼ wéñuuʼ, ma̱ngaa rígi̱ gáʼni dí a̱ngiu̱lú xájyúuʼ gákru̱ʼu̱u̱n comentariaʼ. Á mu ikháán tsératá wéñuuʼ ga̱jma̱a̱ najmaaʼ ajngáaʼ índo̱ natani̱ comentar, maʼni dí eʼwíinʼ mbuyáá dí nitani̱ rataminaʼ májánʼ ga̱jma̱a̱ nakruaʼaa dí kuwáanʼ ruʼnigajmaa.
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
it-2-S 635 kutriga̱ 7
Rí matani̱ mba̱a̱ a̱jkia̱a̱nʼ
Mbá rí ndayóoʼ matani̱ mu matasnga̱jmá dí nindxa̱a̱ʼ mbáa cristiano gajkhun, nindxu̱u̱ dí matani̱ mba̱a̱ a̱jkia̱a̱nʼ tséʼniuu má asndu nguáthá nuthu. (Lu 17:3, 4; Ef 4:32; Col 3:13.) Dios tséʼni mba̱a̱ a̱jkiu̱u̱n kaʼñún bi̱ tsíñún gúni̱ mba̱a̱ a̱jkiu̱ún kuñún eʼwíinʼ (Mt 6:14, 15). Ni má bi̱ tsíñún gúyáá ikhaa ga̱jma̱a̱ bi̱ tsénimbáníí ikhaa ndrígóo. (Éx 34:6, 7.) Índo̱ narígá mbá dí raʼkhí náa congregación ndayóoʼ dí ‹muriya̱a̱ʼ xa̱bu̱ bi̱ naʼni rí tséjmaa›, ma̱ndoo matanga̱a̱ nda̱wa̱á á mu gajkhun natanga̱a̱ a̱jkiu̱u̱n, ikhú mbá xúgíinʼ bi̱ kúwá náa congregación ma̱ndoo musngajmá dí nandún kuyáá. (1Co 5:13; 2Co 2:6-11.) Mú cristianos xándoo muni̱ mba̱a̱ a̱jkiu̱ún kuñún bi̱ nuxudamíjna̱ má xúʼko̱ aʼkhá o bi̱ nuni̱ kiejuunʼ. Xa̱bu̱ bugi̱ nindxu̱ún xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígio̱o̱ Dios. (Heb 10:26-31; Sl 139:21, 22.)
27 ENERO ASNDU 2 FEBRERO
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA SALMOS 140-143
Ndiéjunʼ gáʼyóoʼ matani̱ nda̱wa̱á dí niratájkáan rá.
“Atadxuun dí gutha̱a̱n bi̱ nakru̱ʼu̱u̱n”
13 Dios naxnúlú consejo numuu rí nandoo kaʼyulú ga̱jma̱a̱ naʼni rígi̱ numuu rí nandoo dí makuwáanʼlu májánʼ (Prov. 4:20-22). Najmuu Biblia mu maxnúlú consejo ga̱jma̱a̱ náa i̱ʼwáʼ i̱yi̱ʼ dí naxnúlú xuajñuu ma̱ngaa najmiuu a̱ngiu̱lú bi̱ nambájxu̱u̱ májánʼ gajmíi mu muxnulú consejo, xúʼko̱ nasngájma rí nandoo kaʼyulú. Xó má eʼthí náa Hebreos 12:9, 10, dí “naʼni mu mambáyulú má ikháanʼ”.
14 Gundxaʼwamíjna̱ náá numuu rí nuxnulu consejo, raʼkháa náa ajngáa dí najmún mu muthulú. Mbáa nguáná makumulú rí bi̱ naxnúlú consejo na̱nguá exnulú xó má kaʼyoo. Gajkhun má dí mbáa bi̱ naxná consejo gíʼmaa mandxaʼwóo májánʼ edxu̱u̱ xú káʼnii gáʼthulú, mu xúʼko̱ xáʼñulú gakhii mundrígúlú consejo (Gál. 6:1). Á mu ikháanʼ nindxulú bi̱ nagruigú consejo, gíʼmaa mundxaʼwamíjna̱ náá numuu rí nuxnulu consejo, itháán á mu nakumulú dí na̱nguá nixnulu xó má kaʼyoo. “Maski ajndu tánigulú xóo nixnúlú consejo, ma̱ndoo muraximíjna̱lú. Lá gajkhun nindxu̱u̱ dí niʼthúnʼ xáʼ. Lá ma̱ndoo dí xáyejxuu xóo niʼthúnʼ ga̱jma̱a̱ mbaʼyaʼ xóo ma̱ndoo mambáyuʼ consejo rúʼko̱ ráʼ”. Májánʼ gáʼni índo̱ gúxnulú consejo mbuʼyáʼ xóo ma̱ndoo mambáyulú (Prov. 15:31).
Maʼngaaʼ matanimbaníí meta ndrígáaʼ
5 Atatsaʼwáminaʼ xúgííʼ dí niʼni Jeobá ga̱jma̱a̱ numaaʼ (Sal. 143:5). Apóstol Pablo nindxa̱ʼwáminaʼ xúgíʼ xú káʼnii májánʼ a̱jkiu̱u̱n Jeobá, rígi̱ nixkájxi̱i̱ mu maʼni ñajunʼ ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱u̱n (1 Cor. 15:9, 10; 1 Tim. 1:12-14). Ikhaa má kayuʼ á mu itháán natatsaʼwáminaʼ xú káʼnii nimbáyaʼ Jeobá, rígi̱ gáxkajxi̱i̱n dí matanimbánii meta rí xtaʼdáá (Sal. 116:12). Atayáá ndiéjunʼ nimbáyúu mbá ndxájulú bi̱ na̱ʼkha̱ náa Honduras mu mani̱ndxu̱u̱ precursora regular. Ikhaa naʼthí: “Niʼgúnʼ nindxa̱ʼwa̱mínáʼ rí Jeobá ra̱ʼkhá tháán nandoo kaʼyoʼ. Ni̱ʼkha̱ kañún náa xuajñuu, nañewu̱nʼ ga̱jma̱a̱ nambáyuʼ. Índo̱ nandxa̱ʼwa̱mínáʼ xúgíʼ rígi̱, niʼni dí maʼndoʼ ka̱yo̱o̱ itháán Jeobá, ga̱jma̱a̱ itháán ninigu̱ʼ mani̱ndxu̱ʼ precursora”.
Gu̱ya̱a̱ i̱ndó bi̱ “nacumu caʼyo Dios”: Lá xóó ma̱ndoo ráʼ.
Mbáa nguáná maku̱ma̱ʼ xó má David. Mbá mbiʼi nixtáa gíná wéñuʼ rí nindo̱ʼo̱o̱ Jeobá mambáyúu nacha̱ wéñuʼ numuu rí nánguá gíʼdoo tsiakii (Salmo 143:5-7, 10). Mú xátatsiʼñáminaʼ. Araʼthi̱i̱n rí Jeobá mariʼña̱a̱ rí naratajkáan. Atraxnuu Biblia ga̱jma̱a̱ atatsaʼwáminaʼ ga̱jma̱a̱ numuu rí natraxnuu. Xúʼko̱ gáta̱ya̱a̱ ndiéjunʼ gíʼthu̱u̱n matani Jeobá ga̱jma̱a̱ xú káʼnii nimbáñun xa̱bi̱i̱ nákha wajyúúʼ. Rígi̱ mambáyaʼ maku̱ma̱ʼ xtayáá ga̱jma̱a̱ matanimbaaʼ náa ikhaa.
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
Guʼyamajkuíí dí ma̱ndoo muʼtákáñii Jeobá
Rey David ndiʼyoo dí maʼtájkháan nindxu̱u̱ mbá rí kiejuunʼ wéñuuʼ. Mbá ajmúú dí niʼni náa inuu Jeobá niʼthí: ‹Ganindxu̱u̱ xóo rí ndataun dí niguma májáánʼ rí natajkháan náa ikháán› (Sal. 141:1, 2). Nákha mbiʼi dí nixtáa David nijmaa dí ndataun rí mitsáʼkháan mu mbuyamajkuíí Jeobá, dí nini̱ májáánʼ jma̱a̱ tsumáá wéñuuʼ ndxajkun (Éx. 30:34, 35). Índo̱ David niʼthí jma̱a̱ numuu dí ndataun, nindoo gáʼthí dí ndayóoʼ mandxaʼwáminaʼ májánʼ ndiéjunʼ gáʼthúu̱n Anu̱u̱ bi̱ xtáa mekhuíí índo̱ gáʼtájkáan. Ikhaa má kayuuʼ mangáanʼ nandulú dí muʼtájkáan manigu̱u̱ʼ Jeobá.
3-9 FEBRERO
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA SALMOS 144-146
“¡Gagi xtáa xuajin bi̱ Dios ndrígóo nindxu̱u̱ Jeobá!”
Graxe̱ rí nuni bi̱ nuraxnuu
1. Atayáá rí xóó naʼthí náa Salmo. Índo̱ najmaa ajngáa “ikhú” náa versículo 12 nandoo gáʼthúu̱n rí májánʼ dí mundrigú bi̱ ni̱ndxu̱ún jmbiin rí na̱ʼkha̱ raʼthí náa versículo 12 asndu 14, bi̱ nunda̱ʼa̱ ‹maguma káwíin ga̱jma̱a̱ mixtiewu̱u̱n› náa xa̱bu̱ ra̱míjínʼ (versículo 11). Ajngáa rígi̱ ma̱ngaa nakujmaa náa versículo 15, náa nuxkamaa a̱jma̱ nuthu ajngáa “gagi”, ga̱jma̱a̱ nájma̱ nandoo gáʼthúu̱n ikhiin má xa̱bu̱ bi̱ Dios ndrígu̱ún “nindxu̱u̱ Jeobá”.
2. Ajngáa rígi̱ ma̱ngaa nambánii ga̱jma̱a̱ i̱ʼwáʼ ajngáa rí na̱ʼkha̱ náa Biblia náa naʼthí rí Dios maʼni tsajkurámiinʼ xa̱bi̱i̱ bi̱ kuwa jmbu. Náa Salmo rígi̱ naʼthí májánʼ rí gíʼthu̱u̱n David nda̱wa̱á rí Dios maʼni káwíin xa̱bu̱ Israel náa xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígu̱ún, ikhaa maʼni tsajkurámiinʼ xa̱bi̱i̱ mu makuwá tsímáá ga̱jma̱a̱ makuwa májánʼ (Lev. 26:9, 10; Deut. 7:13; Sal. 128:1-6). Mbá xkri̱da, náa Deuteronomio 28:4 naʼthí: “Maguma tsajkurámiinʼ e̱jña̱ʼ ga̱jma̱a̱ xndú rí najma̱a̱ náa ku̱ba̱ʼ ndrígáʼ ga̱jma̱a̱ e̱jñún xujkiáaʼ, e̱jñún xediaʼ ga̱jma̱a̱ mugiaʼ”. Índo̱ niʼtáñajunʼ Salomón a̱ʼdióo David, xa̱bu̱ nikuwa tsímáá xóo rí nimbá miʼtsú takuwa nákha ginii. Mu xóo niʼtáñajunʼ Salomón rígá tikhuu rí nambriguii xóo rí maʼtáñajunʼ Mesías (1 Rey. 4:20, 21; Sal. 72:1-20).
Guguaʼthi̱i̱n má xúʼko̱ dí makánulu nda̱wa̱á
16 Dí kuaʼti̱i̱n makuwáánʼ kámuu mbiʼi nda̱wa̱á nindxu̱u̱ mbá regalo dí gíʼdoo wéñuʼ numuu dí nixnúlú Dios. Ra̱ʼkhá tháán nandulú dí maʼga̱nú mbiʼi rúʼko̱ dí kuaʼti̱i̱n ga̱jma̱a̱ nduʼyáá gajkhun dí mambanúu. Rí kuaʼti̱i̱n marigá nda̱wa̱á nindxu̱u̱ xóo mbá ancla numuu dí nambáyulúʼ índo̱ nuraʼníí xkujndu, índo̱ nuni gínáanʼ ga̱jma̱a̱ índo̱ migamíi muradiáanʼlu. Ma̱ngaa nindxu̱u̱ xóo mbá casco numuu rí nañewu̱u̱n edxu̱lúʼ ga̱jma̱a̱ nambáyulúʼ muʼnigaʼduunʼ dí raʼkhí ga̱jma̱a̱ muʼni dí májánʼ. Rí Biblia nambáyulúʼ muguaʼthi̱i̱n nda̱wa̱á naʼni rí makuwáánʼ itháan mijngii náa Dios ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ nasngájmulú dí Dios nandoo kaʼyulú wéñuʼ. Dí muguaʼthi̱i̱n má xúʼko̱ dí marigá nda̱wa̱á nambáyulúʼ wéñuʼ.
17 Náa carta dí niʼnirámáʼ Pablo náa inún cristianos bi̱ Roma, niʼthúún: “Gaʼdxala ga̱jma̱a̱ numuu rí kuaʼti̱i̱n” (Rom. 12:12). Pablo nidxuu numuu dí ni̱jkha̱nú ndiʼyoo dí á mu nawi̱ji̱ má xúʼko̱ jmbu náa Jeobá ikhaa maxtáa kámuu mbiʼi mekhuíí. Ikháanʼlu ma̱ngaa ma̱ndoo maʼdxulu ga̱jma̱a̱ numuu dí kuaʼti̱i̱n marigá nda̱wa̱á numuu rí nduʼyáá gajkhun dí Jeobá maʼnimbánuu dí nikudaminaʼ maʼni. Xó má niʼthí mbáa bi̱ niʼnirámáʼ mbá salmo: “Gagi xtáa […] bi̱ gíʼthu̱u̱n náa Jeobá Dios ndrígóo, […] bi̱ nindxu̱u̱ má xúʼko̱ jmbi” (Sal. 146:5, 6).
Ndiéjunʼ nindxu̱u̱ ngajua rí naʼni makuwáanʼ itháan gagi rá.
19 Numbaaʼ ndrígóo Satanás naʼni rí mumíniiʼ xa̱bu̱ numbaaʼ náa mbá majun mil tsiguʼ. Xúgi̱ rí kuwáanʼ náa iwáá mbiʼi asndu índo̱ rí mambáa xúgíʼ dí xtáa rarígá náa Ku̱ba̱ʼ, kuwa wéñuʼ xa̱bu̱ náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ bi̱ nundxa̱ʼwa̱míjna̱ i̱ndó ga̱jma̱a̱ numún ikhiin, náa mbújkha̱a̱ ga̱jma̱a̱ rí nanigu̱nʼ muni. Ra̱ʼkhá tháán eñún muni rí gíwanʼ náa a̱jkiu̱ún ga̱jma̱a̱ rí ma̱ndoo muguaʼdáá. Xa̱bu̱ buʼko̱ nditháan xákuwa gagi. Mú, náa Biblia naʼthí: “Gagi xtáa bi̱ gíʼdaa Dios ndrígóo Jacob xóo bi̱ mambáyúu, bi̱ gíʼthu̱u̱n náa Jeobá Dios ndrígóo” (Sal. 146:5).
20 Bi̱ ni̱ndxu̱lú xa̱bi̱i̱ Jeobá nandulúʼ kuʼyáá má xúʼko̱ mámbá mbiʼi. Ga̱jma̱a̱ mámbá tsiguʼ, mbaʼin wéñuʼ xa̱bu̱ naguanu nuniʼniiʼ ga̱jma̱a̱ nandún kuyáá. Rígi̱ esngájma rí Reino ndrígóo Dios xtáa má raʼtáñajunʼ ga̱jma̱a̱ nacha̱ maʼni tsajkurámáánʼ rí nimbá miʼtsú tundxaʼwamíjna̱. Rí muʼni rí nandoo Jeobá ga̱jma̱a̱ rí mbuʼyáá rí ikhaa naniguʼ rí nuʼni maʼni makuwáanʼ tsímáá xúgi̱ ga̱jma̱a̱ kámuu mbiʼi. Náa imbo̱o̱ artículo, mbuʼyáá tikhuu cualidad rí na̱ʼkha̱ náa rí maʼndulú kuʼyamijná i̱ndó ikháanʼ ga̱jma̱a̱ mbuʼyáá xú káʼnii nindxu̱u̱ mixtiʼkhu cualidad rí nusngajma xa̱bi̱i̱ Jeobá.
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
Guxná itháán dí kuaʼdáá mu makuwáanʼ itháán gagi
Jeobá naxnúlú rí ndayúlú numuu rí nandoo kaʼyulú. Guʼyáá ajngáa rí niʼthí Jesús dí na̱ʼkha̱ náa Mateo 6:25, 26 (atraxnuu). Náa versículo rígi̱, Jesús nijmuu xkri̱da ndrígún ñuʼún bi̱ jngruigu̱u̱n rijma̱a̱ ga̱jma̱a̱ niʼthí: “Tsédu ni má tsérajxi̱i̱ náa xtagaʼu”. Mú nda̱wa̱á niʼthí xóó: “Mú Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí naxníʼtsún”. Ikhú nirajxi̱: “Lá raguáʼdáá itháan numala ikháanʼ ki xóo ikhiin xáʼ”. Ndiéjunʼ nindoo gáʼsngúlú xá. Dí Jeobá ndaʼyoo rí guaʼdáá itháán numún xa̱bi̱i̱ ki xóo xujkhú. Á mu Jeobá nañewu̱u̱n xujkhú ma̱ndoo mbuʼyáá gajkhun rí xúʼko̱ má gáñewunlúʼ mangáanʼ. Jeobá nindxu̱u̱ Anu̱lú ga̱jma̱a̱ nandoo kaʼyulú, naxnúlú rí ndayúlú (Sal. 145:16; Mat. 6:32).
10-16 FEBRERO
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA SALMOS 147-150
Rígá mbaʼa numuu dí mu̱ʼni̱ mba̱a̱ Jah
Náa numuu gíʼmaa muʼthá “guni mba̱a̱ Jah” rá.
5 Jeobá raʼkháa i̱ndó niʼni maʼni̱i̱ a̱jkiu̱ún xuajen israel, ma̱ngaa mámbáa xa̱bu̱ israelita. Xúʼko̱ má rígá xúgi̱. Bi̱ niʼnirámáʼ Salmo 147 naʼthí rí Dios “naʼni thanún bi̱ kuwa gíná, ga̱jma̱a̱ naruʼwáa náa nigawúnʼ” (Sal. 147:3). Índo̱ nandoo káñulu o naxmiéjunlú wéñuʼ, ma̱ndoo makumulúʼ kuʼyáá rí ikhaa nandoo maʼni̱i̱ a̱jkiu̱lú ga̱jma̱a̱ maʼni mandáa rí naʼni gawúnlú (Sal. 34:18; Is. 57:15). Naxnúlú tsiakii ga̱jma̱a̱ ku̱ma̱ mu maʼngulú muraʼníí asndu xú káʼnii xkujndu (Sant. 1:5).
6 Bi̱ niʼnirámáʼ salmo rígi̱ niyexiraʼan mekhuíí ga̱jma̱a̱ niʼthí rí Jeobá “naguxnuu xúgínʼ a̱ʼgua̱a̱n” ga̱jma̱a̱ “nandxaʼwún xúgínʼ ga̱jma̱a̱ mbiʼñún” (Sal. 147:4). Náa numuu rí salmista nigíʼdu̱u̱ niʼthí ga̱jma̱a̱ numuu a̱ʼgua̱a̱n rá. Gundxaʼwamíjna̱ ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱: Ikhaa niʼngo̱o̱ ndiʼñún a̱ʼgua̱a̱n, mú na̱nguá niʼngo̱o̱ ndiʼyoo nguáthi̱i̱n kuwa. Rí mbiʼi xúgi̱, científicos nduyáá rí kuwa mbaʼin millón a̱ʼgua̱a̱n. Mú tséʼngu̱u̱n gúraxnuu nguáthi̱i̱n phú ni̱ndxu̱ún. Mbáwíi bi̱ Niʼni xúgíʼ ma̱ndoo maʼni rígi̱, ga̱jma̱a̱ mbá xúgínʼ ikhiin naxná mbiʼñún. Rígi̱ nandoo gáʼthúu̱n rí mámbáa a̱ʼgua̱a̱n nindxu̱u̱ kiejunʼ náa ikhaa (1 Cor. 15:41). Ndiéjunʼ eʼsngúlúʼ rígi̱ rá. Rí xóo Dios ndaʼyoo náa xtáa mámbáa a̱ʼgua̱a̱n xúgíʼ mbiʼi, ma̱ngaa ndaʼyoo náa kuwáanʼ ikháanʼ, xú káʼnii eʼni a̱jkiu̱lú ga̱jma̱a̱ ndiéjunʼ eyúlú mámbá mbiʼi.
Náa numuu gíʼmaa muʼthá “guni mba̱a̱ Jah” rá.
7 Jeobá nakro̱ʼo̱o̱ xkujndu rí nuraʼníí mámbáa rí ikháanʼ ga̱jma̱a̱ gíʼdoo tsiakii mu mambáyulúʼ (atraxnuu Salmo 147:5). Nguáná nduʼyáá rí xkujndu ndrígúlú nindxu̱u̱ mingíjyúuʼ wéñuʼ rí asndu xóo nándáa rí muʼni. Mú Dios ndaʼyoo rí maʼngulú muʼni ga̱jma̱a̱ “ikhaa ndaʼyoo rí yujndaʼ ñajunlú” (Sal. 103:14). Numuu rí xa̱bu̱ aʼkhá ni̱ndxu̱lú, nuxuʼdámíjná ikháá aʼkhá nángi eʼni. Mbáa xúgiáanʼ nagáwiinʼ a̱jkiu̱lú ga̱jma̱a̱ numuu mbá rí niʼthá, rí nguáná nagua̱ʼa̱ muʼni mbá dí ra̱májánʼ ga̱jma̱a̱ rí naxígulú kuʼyáá mbáa. Maski ajndu Jeobá na̱nguá eraʼnuu nimbá xkujndu rígi̱, nakro̱ʼo̱o̱ kaʼyulú májánʼ wéñuʼ (Is. 40:28).
Náa numuu gíʼmaa muʼthá “guni mba̱a̱ Jah” rá.
18 Salmista ndiʼyoo rí israelitas nikhánun mbá rí májánʼ numuu rí Dios niraʼwíin mu maxnún “ajngóo”, “xtángoo ndrígóo rí naʼthá ñajúúnʼ ga̱jma̱a̱ xtángoo rí gíʼmaa munimbaníí” (atraxnuu Salmo 147:19, 20). Mangáanʼ ma̱ndoo makumulúʼ xúʼko̱ kaʼnii, numuu rí Jeobá niraʼwáanʼ mu mu̱ʼgua̱ kuʼyúlú mbiʼyuu. Nuniʼnííʼ Dios, ga̱jma̱a̱ Ajngóo naxnúlú ikha. Ga̱jma̱a̱ numuu xúgíʼ rúʼko̱, ma̱ndoo mambaxúlúʼ gajmiúlú. Ikha jngó nuxnáa núma̱aʼ wéñuʼ. Xó má bi̱ niʼnirámáʼ Salmo 147, kuaʼdáá mbaʼa numuu mu muʼni mba̱a̱ Jeobá ga̱jma̱a̱ muʼthúún xa̱bu̱ rí muni ikháá má.
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
Iff kíxnuu 20 punto 3
Awan dí narígá náa congregación
Xúgíinʼ bi̱ kúwá náá congregación nuni mba̱a̱ “mbiʼyuu Jeobá” índo̱ nuxuxi̱ ñawún muni̱ comentar náa reunión. Ma̱ngaa índo̱ nutaráʼa, mámbáa eʼni xó má eʼngo̱o̱ (atraxnuu Salmo 148:12, 13).
17-23 FEBRERO
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA PROVERBIOS 1
Dxámá o dxáʼgú, tsáá gátadxawíín rá.
Xúniʼñáanʼ rí nimbá maríya kaʼyúlú premio
16 Mbáa ni̱ndxa̱ʼ mbáa dxámá bi̱ naku̱ma̱ʼ rí ana̱ʼ tsíkru̱ʼu̱u̱n rí natani numuu rí ikhiin ni̱ndxu̱ún xa̱bi̱i̱ Jeobá. Mbáa índo̱ xtaa gíná maʼni rí ma̱ta̱ya̱a̱ rí matani ñajunʼ Jeobá xánindxu̱u̱ májánʼ. Mú, á mu natatsiñaʼ rí gajkhun, ma̱ta̱ya̱a̱ rí a̱ngiu̱lú náa congregación ga̱jma̱a̱ ana̱ʼ naxmiéjunʼ wéñuʼ kuyaaʼ.
17 Ndayóoʼ wéñuʼ rí ana̱ʼ ga̱jma̱a̱ ru̱dáʼ muxpriguáʼ. Á mu nimbá miʼtsú expriguá, lá xatraximínaʼ á mu gajkhun naxmiéjunʼ kuyaaʼ xáʼ. (Heb. 12:8.) Mú mbáa nakiʼnán ga̱jma̱a̱ numuu rí xóo expriguáʼ. Mú xataʼgíʼ ma̱ta̱ya̱a̱ rúʼko̱, atagíʼ ma̱ta̱ya̱a̱ náa numuu xúʼko̱ eni. Ikha jngó, xakiʼnáán ga̱jma̱a̱ atagíminaʼ mu mataxpríguminaʼ. Náa Biblia naʼthí rí bi̱ gíʼdoo ku̱ma̱ ga̱jma̱a̱ bi̱ nandxa̱ʼóo májánʼ edxu̱u̱ najmañuu maxpríguminaʼ mu xákiʼnáa (Prov. 17:27). Atagíʼ manindxa̱ʼ mbáa xa̱bu̱ bi̱ tsíkiʼnáa índo̱ natandrígú xtágabu, ga̱jma̱a̱ rí mambáyaʼ rígi̱ ma̱ngaa xaxmiéjuanʼ wéñuʼ xú káʼnii nixnaʼ xtágabu (Prov. 1:8). Á mu ana̱ʼ ga̱jma̱a̱ rudáaʼ ni̱ndxu̱ún cristianos bi̱ nandún kuyáá Jeobá mambáyaʼ wéñuʼ. Ikhiin nandún mumbayááʼ mu makánaʼ premio rí maraxtaa kámuu.
w05 15/2 19, 20 kutriga̱ 11, 12
Guñe̱wa̱a̱n xóo nduyamajkhuíí Dios
11 Guʼnimíjna̱ muʼni̱ rí nanigu̱u̱ʼ Dios raʼkháa xa̱bu̱. Nguáná eʼwíinʼ xa̱bu̱ nuthi xóo nindxu̱lú. Xúgiáanʼ nda̱yu̱lú bi̱ mambájxulú gajmiúlú, ga̱jma̱a̱ nakuwáánʼ májánʼ índo̱ nandúún kuyulú. Xó má nákha ninindxu̱lú dxámá o dxáʼgúu o índo̱ wániaa má, nguáná ga̱jma̱a̱ numuu dí xóo natsudáanʼlú a̱ngiu̱lú ma̱ndoo maʼni rí maʼndulú mbuyaridúún o muʼni̱ rí nanigu̱u̱n eʼwíinʼ. Mú gíʼmaa mata̱ya̱a̱ dí rígi̱ nguáná rígi̱ xámbáyáaʼ. Numuu rí i̱ndó má nandún muña̱a̱ʼ dí ra̱májánʼ (Proverbios 1:11-19). Índo̱ mbáa cristiano naniñaminaʼ maʼni dí ra̱májánʼ, narkaʼumuʼúun xóo nindxu̱u̱ (Salmo 26:4). Pablo nixná consejo: “Xuyaridúún dí xóo nuni̱ xa̱bu̱ náa numbaaʼ rígi̱” (Romanos 12:2). Jeobá mambáyulú náa gaʼyúlú mu xúʼko̱ xúʼni̱ xó má nutsudáánʼ muʼnilú (Hebreos 13:6).
12 Índo̱ eʼwíinʼ xa̱bu̱ gutsudáánʼ muʼni̱ mbá dí raʼkhí, gíʼmaa marmáʼáanʼ a̱jkiu̱lú dí itháán gíʼdoo numuu nindxu̱u̱ dí maguajún jmbu náa Jeobá, ki xóo rí muʼni dí nandún xa̱bu̱. Náa Éxodo 23:2 naʼthí xígi̱: “Xátani̱ dí ra̱májánʼ i̱ndó ga̱jma̱a̱ numuu rí eʼwíinʼ nuni̱”. Mbá mitsú mbaʼin israelitas nini̱ a̱jma̱ a̱jkiu̱ún dí Jeobá majmaa maʼnimbánuu dí naʼthí, mú Caleb niʼnigaduunʼ mbájkhu dí xámbáñún. Ikhaa ndiʼyoo kaʼwu dí gajkhun mambanúu. Ga̱jma̱a̱ numuu rí niwi̱ji̱ jmbu, niguma tsajkurámáanʼ wéñuʼ (Números 13:30; Josué 14:6-11). Lá kuwáanʼ xawii dí xúʼni̱ mangáánʼ xóo má gúthi̱ mbaʼiin ga̱jma̱a̱ muguajun jmbu náa Jeobá rá.
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
“Ku̱ma̱ rí nindxu̱u̱ gajkhun nandxaʼwá náa kamba̱a̱”
Ragajtsú enii, xa̱bu̱ bi̱ tsíñún gudxawíín ku̱ma̱ rí nindxu̱u̱ gajkhun. Ni̱ndxu̱ún “bi̱ skágunʼ” (o sgúndíin). Nagumbiʼñún xúʼko̱ numuu rí tsíñún gúnimbu̱ún makuwá xóo eʼthí xtángoo ndrígóo Dios. Nuni xó má eñún ikhiin rí nakumu̱ún dí nindxu̱u̱ májánʼ (Prov. 12:15). Tsíñún gudxawíín Jeobá, náa bi̱ phú na̱ʼkhá ku̱ma̱ (Sal. 53:1). Índo̱ nuxkamiin náa nuʼtáraʼa mbaʼa aʼphu̱ nuta numulúʼ, ga̱jma̱a̱ numuu rí nduʼyamajkuíí kiʼtáñajunʼ ndrígóo Biblia, mú nda̱a̱ imbo̱o̱ rí muthi. Náa Biblia naʼthí: “Ku̱ma̱ rí nindxu̱u̱ gajkhun na̱nguá xkamaa bi̱ skágunʼ; ikhaa nda̱a̱ rí maʼthí náa riejun xuajen” (Prov. 24:7). Ikhiin na̱nguá ejmañún kayuʼ rí muthi. Ikha jngóo Jeobá naʼtulúʼ: “Atani̱ tsínguminaʼ náa xa̱bu̱ bi̱ skágunʼ” (Prov. 14:7).
24 FEBRERO ASNDU 2 MARZO
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA PROVERBIOS 2
Ndíjkha dí gíʼmaa muʼnigajmaa ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱lú rá.
Gakuwáánʼlú má xúʼko̱ náa gajkhun
16 Raʼkháa xúgiáánʼ nanigulú muraxnuu ga̱jma̱a̱ dí muʼnigajma̱a̱. Mú Jeobá nandu̱ʼu̱lú dí mbuʼyáʼ má xúʼko̱ ku̱ma̱ ndrígóo mu xúʼko̱ makru̱ʼu̱lú májánʼ dí gajkhun (atraxnuu Proverbios 2:4-6). Á nuʼnilú má xúʼko̱, majmañulú tháan. Mbáa ndxájulú bi̱ mbiʼyuu Corey naʼthí dí índo̱ ikhaa naguxnuu Biblia káaʼ naguxnuu mbá versículo. Ikhaa naʼthí: “Naguxnuu nota dí na̱ʼkha̱ agoo ga̱jma̱a̱ náa katima letra majkhaʼ ikhú ndaʼyáʼ itháan. […] Xúʼko̱ najmañuʼ itháan náa naguxnuu”. Tséʼniuu á mu nu̱ʼni̱ xígi̱ kaʼnii o na̱nguá, guríyáʼ mbiʼi ga̱jma̱a̱ gu̱ʼni̱ tsiakimijna dí muraxnuu Biblia mu xúʼko̱ musngajmá rí nduʼyáá dí gíʼdoo numuu rí gajkhun (Sal. 1:1-3).
“Ku̱ma̱ rí nindxu̱u̱ gajkhun nandxaʼwá náa kamba̱a̱”
3 Ku̱ma̱ nindxu̱u̱ dí nambáyulúʼ muraʼwíí májánʼ rí muʼni. Mú, ku̱ma̱ rí nindxu̱u̱ gajkhun rígá itháan dí eyoo gáʼthúu̱n. Náa Biblia naʼthí: “Rí mamiñáanʼ xtayáá Jeobá ikhú nagi̱ʼdu̱u̱ naraʼdáá ku̱ma̱, rí ejmañaaʼ ga̱jma̱a̱ numuu bi̱ Mikaʼwii naʼni dí makruaʼaaʼ” (Prov. 9:10). Ikha jngóo á mu nuraʼwíí mbá rí gíʼdoo numuu rí muʼni gíʼmaa majmulú dí ‹najmañulu ga̱jma̱a̱ numuu bi̱ Mikaʼwii›, xóo muʼthá, mundxaʼwáá edxu̱lúʼ xóo ndxaʼwóo edxu̱u̱ Jeobá. Ma̱ndoo muxkamaa ku̱ma̱ rígi̱ náa Biblia ga̱jma̱a̱ náa i̱yi̱i̱ʼ ndrígúlú. Á mu nuʼni xúʼko̱ musngajmá gajkhun rí najmañulúʼ mundxa̱ʼwa̱a̱ májánʼ edxu̱lúʼ (Prov. 2:5-7).
4 I̱ndó Jeobá gíʼdoo ku̱ma̱ rí nindxu̱u̱ gajkhun (Rom. 16:27). Náá numuu rí xúʼko̱ eʼthá rá. Timbá, numuu rí ikhaa niʼniwáánʼlú ga̱jma̱a̱ gíʼdoo mbá ku̱ma̱ rí nimbáa bi̱ nigumariya̱a̱ʼ na̱nguá xóo magiʼdoo (Sal. 104:24). Raga̱jma̱, xúgíʼ rí ikhaa niʼni nasngájma ku̱ma̱ ndrígóo (Rom. 11:33). Ragajtsú, numuu rí consejo ndrígóo nambáñun bi̱ nugíiʼ nuni rí najmañún (Prov. 2:10-12). Á mu nandulúʼ rí gajkhun majmañulúʼ, ndayóo mundrígú ajtsú enii rí muʼni ga̱jma̱a̱ muniʼñáaʼ rí ikhaa maxnúlúʼ ikha náa dí guraʼwí muʼni.
Dxámá, dxáʼgú, atani gujkhuʼ fe ndrígáʼ
2 Rí mbiʼi xúgi̱, mbaʼin xa̱bu̱ tsénimbu̱ún rí Dios niʼniáanʼ. Á mu ni̱ndxa̱ʼ mbáa dxámá o wáxá bi̱ naʼni ñajunʼ Jeobá o xtaa rajmañaʼ ga̱jma̱a̱ numuu ikhaa, mbáa nguáná natraximínáʼ xú káʼnii gándoo gatasngajmá rí ikhaa nindxu̱u̱ bi̱ Niʼniáanʼ. Biblia nambáyulúʼ mu mundxaʼwamíjna̱ tsumáá wéñuʼ rí nuraxnuu ga̱jma̱a̱ rí nuʼdxawíín ga̱jma̱a̱ nambáyulúʼ mbuʼyáá á mu gajkhun nindxu̱u̱. Ajngáa rawunʼ Dios naʼthí: “Rí natatsaʼwáminaʼ mañe̱wa̱nʼ”. Xú káʼnii gáñe̱wa̱nʼ rá. Mambáyaʼ matani gaʼduunʼ ku̱ma̱ dí ragájkhun ga̱jma̱a̱ maʼni itháan gujkhuʼ fe ndrígáʼ náa Jeobá (atraxnuu Proverbios 2:10-12).
3 Mu muguaʼdáá mbá fe gujkhuʼ náa Jeobá, gíʼmaa muniʼnííʼ májánʼ (1 Tim. 2:4). Ikha jngó índo̱ gátra̱xnuu Biblia ga̱jma̱a̱ i̱ʼwáʼ i̱yi̱i̱ʼ, gíʼdoo wéñuʼ numuu rí matatsaʼwa̱a̱ edxa̱ʼ. Atagíʼ makruaʼaʼ rí natraxnuu (Mat. 13:23). Náa artículo rígi̱ gúʼyáá rí á mu natanigajmaa xúgi̱ kaʼnii, ma̱ta̱ya̱a̱ mbaʼa rí nasngájma dí Jeobá nindxu̱u̱ bi̱ Niʼniáanʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ kaʼyoo Biblia (Heb. 11:1).
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
it-1 1244 kutriga̱ 4
Muguajún jmbu
Mu muguajún má xúʼko̱ jmbu náa Dios, ndayóoʼ rí maguaʼdáá fe ga̱jma̱a̱ rí makumulú kuʼyáá ikhaa, raʼkháa náa tsia̱ki̱i̱ ndrígulú ikháánʼ. (Sl 25:21.) Dios naʼthí rí mañe̱wu̱u̱n ga̱jma̱a̱ xó mbá ‹escudo› ma̱ngaa xó mbá náa ‹xtájtsí dí kugoo› bi̱ naguajun jmbu náa ikhaa. (Pr 2:6-8; 10:29; Sl 41:12.) Xa̱bu̱ bi̱ nunimíjna̱ má xúʼko̱ rí Dios maʼndoo kaʼñúún, ikhiin nakuwíin májánʼ ga̱jma̱a̱ naʼngu̱u̱n naguaʼnú asndu náa nandún. (Sl 26:1-3; Pr 11:5; 28:18.) Xó má niʼthí Job índo̱ ikhaa nimínuuʼ, xa̱bu̱ bi̱ numíniiʼ ga̱jma̱ nakháñún ga̱jma̱a̱ numuu rí nuni̱ xa̱bu̱ ramíjíinʼ, Jeobá xámbumuu kaʼyoo xa̱bu̱ bi̱ nda̱a̱ aʼkhúun ga̱jma̱a̱ rí xúgíʼ dí ikhaa gíʼdoo marigá má xúʼko̱, dí maxtáa májánʼ nda̱wa̱á ga̱jma̱a̱ makhánáá xúgíʼ dí májánʼ. (Job 9:20-22; Sl 37:18, 19, 37; 84:11; Pr 28:10.) Xó má Job, nijmaʼnii xóo mbáa xa̱bu̱ bi̱ niwi̱ji̱ jmbu náa Dios ki xóo dí nigiʼdoo, rúʼko̱ dí naʼni magiʼdoo numuu mbáa xa̱bu̱, ga̱jma̱a̱ dí mbuyamajkhuíí. (Pr 19:1; 28:6.) Nakuwá gagi e̱ji̱n á mu anu̱ún o rudu̱ún nindxu̱ún xígi̱ kaʼnii (Pr 20:7), núma̱aʼ má dí májánʼ xkri̱da niniña̱a̱ʼ ikhiin, rúʼko̱ nambáñún e̱ji̱n mu muthi rí májánʼ ga̱jma̱a̱ numún ma̱ngaa rí mbuyamajkhún.