Informasaun atu uza hamutuk livru Moris Kristaun no Haklaken
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
2-8 MARSU
RIKUSOIN HUSI BÍBLIA ISAIAS 41-42
“Keta taʼuk”
Jeová sei fó ita kmaan
13 Maski Jeová fó kmaan ba ema Judeu ho esperansa neʼebé furak, maibé nia hatene katak sira sei hasoru susar bainhira sira besik atu livre. Jeová fó sai nanis katak iha tempu neʼebá, liurai ida sei funu hasoru nasaun sira no sei manán Babilónia. (Isa 41:2-5) Ema Judeu presiza taʼuk ka lae? Jeová hametin nanis sira hodi hatete: “Keta taʼuk, tanba haʼu hamutuk ho ó. Keta laran-taridu, tanba haʼu mak ó-nia Maromak.” (Lee Isaias 41:10-13.) Liafuan “haʼu mak ó-nia Maromak” katak sá? Jeová laʼós fó-hanoin ema Judeu sira atu adora nia, maibé nia fó-hanoin sira katak nia sei nafatin ajuda sira.—Sal 118:6.
Isaias 41:10—“Keta taʼuk, tanba haʼu hamutuk ho ó”
“Haʼu hamutuk ho ó.” Jeová fó razaun ba ninia atan sira neʼebé laran-metin atu labele taʼuk tanba sira la mesak. Tanba nia haree buat neʼebé akontese ba sira no nia rona ba sira-nia orasaun, neʼe hanesan nia iha neʼebá hamutuk ho sira.—Sal 34:15; 1Pe 3:12.
“Haʼu mak ó-nia Maromak.” Jeová halo kmaan ninia atan sira hodi fó-hanoin sira katak nia nafatin sira-nia Maromak no simu sira nuʼudar ema sira neʼebé adora nia. Sira bele fiar katak la iha buat ida mak bele hapara Maromak hodi ajuda sira.—Sal 118:6; Rom 8:32; Ebr 13:6.
“Haʼu sei hametin ó, sin, haʼu sei ajuda ó, haʼu sei kaer metin ó ho haʼu-nia liman-loos justisa nian.” Jeová uza fraze tolu atu hametin ideia ida deʼit katak nia sei fó duni ajuda. Liafuan neʼebé nia uza halo ita imajina katak nia lolo ninia liman-loos atu dada fali ema neʼebé monu. Neʼe hatudu oinsá nia sei halo buat ruma kuandu ninia povu presiza ajuda.—Isa 41:13.
Dalan importante ida neʼebé Jeová uza atu hametin ninia atan sira mak liuhusi ninia Liafuan, Bíblia. (Jos 1:8; Ebr 4:12) Porezemplu, Maromak nia Liafuan fó matadalan neʼebé matenek ba sira neʼebé hasoru susar, hanesan moris kiak, moras, ka lakon ema neʼebé sira hadomi tanba mate. (Prv 2:6, 7) Maromak mós bele uza ninia espíritu santu, ka ninia forsa atu ajuda ninia atan sira atu iha hanoin neʼebé diʼak no mós atu tahan sira-nia problema.—Isa 40:29; Lc 11:13.
“Keta taʼuk. Haʼu sei ajuda imi”
Jeová nia liafuan sira fó kmaan tebes ita. Hanoin toʼok ba buat neʼebé Jeová promete atu halo. Versíkulu sira-neʼe laʼós hatete katak ita laʼo hamutuk ho Jeová iha ninia sorin. Tanba se ita mak laʼo iha ninia sorin, ninia liman-loos mak kaer ita-nia liman-karuk. Maibé Jeová dehan nia lolo ninia “liman-loos justisa nian” hodi ‘kaer ita-nia liman-loos’, buat ida karik, neʼe hanesan nia dada hela ita atu sai husi situasaun susar ruma. No bainhira Jeová kaer metin hela ita-nia liman-loos, nia hametin ita hodi dehan: “Keta taʼuk. Haʼu sei ajuda imi.”
Ita haree Jeová hanesan Aman neʼebé iha domin no Belun neʼebé sempre prontu atu ajuda ita bainhira ita hasoru susar ka lae? Jeová hanoin tebes ita no nia hakarak tebes atu ajuda. Bainhira ita hasoru susar no problema ruma, Jeová lakohi ita atu sente taʼuk. Tanbasá? Tanba nia hadomi tebetebes ita. Loos duni, Jeová mak ajuda neʼebé ita bele hetan iha tempu susar sira.—Sal 46:1.
Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia
w01 1/10 p. 20 par. 3
Hatudu laran-metin katak sá?
Jeová hatete ba ninia belun Abraão: “Haʼu sei proteje ó.” (Gén 15:1; Isa 41:8) Jeová halo tuir duni ninia liafuan sira-neʼe. Jeová proteje no salva Abraão no ninia umakain husi Faraó no Abimelec. Jeová ajuda Abraão atu salva Lot husi liurai naʼin-haat. Jeová halo milagre ba Abraão neʼebé tinan 100 no Sara neʼebé tinan 90 atu bele iha oan hodi nuneʼe “bei-oan” neʼebé promete nanis ona bele mai liuhusi sira-nia jerasaun. Jeová koʼalia beibeik ba Abraão liuhusi vizaun, mehi, no anju sira. Tuir loloos, Jeová hatudu laran-metin ba Abraão durante Abraão nia moris no mós kuandu nia mate ona. Durante tinan atus ba atus, Jeová kumpre ninia promesa ba Abraão nia jerasaun, maski sira kontra nia. Jeová nia relasaun diʼak ho Abraão ajuda ita atu komprende ho didiʼak saida mak laran-metin neʼebé loos, neʼe mak hodi hatudu domin liuhusi hahalok.—Génesis, kapítulu 12 toʼo 25.
9-15 MARSU
RIKUSOIN HUSI BÍBLIA ISAIAS 43-44
Maizumenus liutiha tinan 200, Isaias nia profesia sai loos
Ita bele fiar buat neʼebé Bíblia hatete ka lae?
5. Bíblia fó sai nanis akontesimentu importante sira
Istória hatudu duni katak liurai naran Ciro husi Pérsia ho ninia tropa ataka sidade Babilónia iha tinan 539 AEC. Sira keʼe bee dalan husi mota neʼebé haleʼu hodi proteje sidade neʼe, atu nuneʼe mota neʼe suli ba fatin seluk. Tuirmai sira tama ba sidade neʼe liuhusi portaun neʼebé nakloke hela, no manán sidade neʼe laʼós ho funu. Ohin loron, tinan 2.500 liutiha, Babilónia sai deʼit fatin neʼebé rahun no fuik toʼo agora. Haree toʼok saida mak Bíblia hatete nanis kona-ba neʼe.
it “Ciro” par. 7
Ciro
Manán Babilónia. Ciro prontu ona atu halo funu hasoru Babilónia neʼebé kbiit boot, no husi tempu neʼe ba oin Ciro ajuda atu kumpre Bíblia nia profesia. Maizumenus tinan 200 antes Ciro moris no sai liurai, Isaias fó sai profesia kona-ba harii fali Jeruzalein no templu, no nia temi Ciro nia naran nuʼudar ida neʼebé Maromak Jeová hili atu manán Babilónia no halo livre ema Judeu husi dadur. (Isa 44:26–45:7) Maski Judá rahun antes Ciro moris, maibé Jeová hatete nanis katak Ciro sei sai nuʼudar Maromak nia “bibi-atan” hodi tau matan ba ema Judeu. (Isa 44:28; kompara ho Rom 4:17.) Tan neʼe, Bíblia bolu Ciro nuʼudar ‘ema neʼebé Jeová hili ona’ (liafuan Ebraiku mashiah, katak mesias, no liafuan Gregu kristos, katak kristu). (Isa 45:1) Iha Isaias 45:4 Maromak ‘bolu nia ho ninia naran rasik’, neʼe la dehan katak Maromak hanaran Ciro kuandu nia moris mai, maibé neʼe atu hatudu katak Jeová hatene nanis mane ida ho naran hanesan neʼe sei sai liurai no Jeová sei bolu nia ho naran rasik.
Haree buat neʼebé Zacarias haree
EMA Judeu rona avizu neʼebé halo sira sente kontente tebes. “Jeová book Liurai Ciro nia laran” atu husik livre ema Judeu neʼebé hela iha Babilónia durante tinan barak nuʼudar dadur. Liurai fó sai avizu katak ema Judeu sei fila fali ba sira-nia rai no “harii fali uma ba Jeová, Izraél nia Maromak”. (Ezr 1:1, 3) Klaru katak neʼe halo ema Izraél kontente tebes. Sira sei halaʼo fali adorasaun neʼebé loos iha rai neʼebé Jeová fó ba povu Izraél.
Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia
Pergunta husi lee-naʼin
Ezemplu segundu mak profesia kona-ba Ciro neʼebé halo ema Judeu livre husi dadur no fó sai mandamentu atu harii fali Jeová nia templu. (Isa 44:26–45:4) Liurai Ciro husi Pérsia mak kumpre profesia neʼe. (Ezr 1:1-4) Maibé, Ciro la adora Maromak loos. Jeová uza Ciro atu kumpre profesia maibé la obriga nia atu hili sé mak nia tenke adora.—Prv 21:1.
16-22 MARSU
RIKUSOIN HUSI BÍBLIA ISAIAS 45-47
“Haʼu mak Maromak, no la iha ida mak hanesan haʼu”
“Halo Ita-nia naran sai santu”
14 Satanás halo buat oioin hodi koko hanetik Jeová atu kumpre Jeová nia hakarak. Maibé Satanás la susesu. Bíblia hatudu buat neʼebé Jeová halo ona no ida-neʼe fó prova katak Jeová mak Aman neʼebé domin no Ukun-Naʼin neʼebé diʼak liu. Bainhira Satanás no sira hotu neʼebé apoia Satanás kontra Jeová, neʼe hakanek Jeová nia laran. (Sal 78:40) Maski nuneʼe, Jeová hatudu matenek, pasiénsia no justisa iha situasaun neʼe. Nia mós hatudu sai ninia kbiit boot iha dalan oioin. Importante liu, nia hatudu domin iha situasaun hotu. (1Jo 4:8) Jeová kontinua halo santu ninia naran.
Haraik an hodi rekoñese katak iha buat barak neʼebé ita la hatene
15 Ita la hatene saida mak sei akontese iha loron ida-idak, maibé ita hatene Jeová nia promesa kona-ba moris ba nafatin, maski ita-nia esperansa mak iha lalehan ka iha rai. Ita hatene katak Jeová nunka bosok no la iha buat ida mak bele hanetik nia atu kumpre ninia promesa. (Tit 1:2) Jeová deʼit mak bele ‘fó-hatene nanis buat neʼebé sei mosu no fó sai buat sira neʼebé seidauk akontese’. Jeová nia liafuan hotu sai loos iha tempu uluk, no sei sai loos iha futuru. (Isa 46:10) Ita hatene katak la iha buat ida mak bele haketak ita husi Jeová nia domin. (Rom 8:35-39) Nia sei fó ita matenek, kmaan, no kbiit neʼebé ita presiza atu tahan hasoru susar naran deʼit. Ita bele fiar duni katak Jeová sei ajuda no haraik bensaun mai ita.—Jer 17:7, 8.
Karta neʼebé bele ajuda ita tahan toʼo rohan
13 Nuʼudar ema Kristaun Ebreu hein ba sinál atu halai, sira mós presiza halaʼo moris neʼebé simples no ‘la hadomi osan’. (Lee Ebreu 13:5.) Sira balu liu ona tempu hamlaha no kiak. (Ebr 10:32-34) Maski uluk sira prontu atu tahan susar tanba liafuan diʼak, maibé karik sira balu komesa buka rikusoin hodi hanoin katak osan bele fó protesaun. Maibé osan labele proteje sira-nia moris bainhira Jeruzalein naksobu. (Tgo 5:3) Realidade mak domin ba osan no sasán halo susar ba ema atu halai no husik sira-nia rikusoin.
14 Se ita iha fiar neʼebé metin katak lakleur tan Jeová sei halakon mundu aat neʼe, neʼe sei ajuda ita atu la hadomi osan no sasán. Bíblia hatete katak durante terus boot, ema sei “soe sira-nia osan-mutin iha dalan” tanba sira rekoñese katak “osan-mutin no osan-mean sei la salva sira iha Jeová nia loron hirus nian”. (Eze 7:19) Duké tau fokus atu manán osan barak, ita presiza halo desizaun neʼebé ajuda ita atu halaʼo moris neʼebé simples no balansu. Neʼe inklui hakaʼas an atu la debe osan, no la gasta tempu demais atu tau matan ba ita-nia sasán. Ita mós presiza kuidadu atu rikusoin la sai fali buat neʼebé importante liu iha ita-nia moris. (Mt 6:19, 24) Nuʼudar ita hein ba mundu neʼe nia rohan, ita presiza tau fiar ba Jeová duké rikusoin.
Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia
w11 1/1 p. 14 par. 2-3
Maromak hatene nanis katak Adão no Eva sei halo sala ka lae?
Bíblia hatete katak Jeová “mesak deʼit mak matenek”. (Rom 16:27) Anju sira iha lalehan haree beibeik oinsá Maromak hatudu sai ninia matenek neʼebé la iha limite. Kuandu Maromak kria buat hotu iha mundu, anju sira “hahú hasai lian hodi hahiʼi Maromak”. (Job 38:4-7) Klaru katak anju sira interese tebes ho buat neʼebé akontese iha jardín Eden. Maromak mak matenek tebes, kria universu neʼebé furak no buat oioin iha mundu, entaun la lójiku duni se nia kria ema naʼin-rua iha anju sira-nia oin no hatene nanis katak ikusmai ema sira-neʼe sei halo sala.
Maski nuneʼe, karik ema balu nafatin husu: ‘Tanbasá Maromak neʼebé matenek tebes la hatene nanis kona-ba neʼe?’ Klaru katak Jeová nia matenek inklui ninia kbiit atu ‘hatene nanis buat neʼebé sei mosu’. (Isa 46:9, 10) Hanesan Jeová la uza ninia forsa neʼebé boot tebes iha tempu hotu, nia mós la uza ninia kbiit atu hatene futuru iha tempu hotu. Nia bele hili bainhira mak nia sei uza kbiit neʼe, no nia halo nuneʼe iha tempu neʼebé loos no situasaun neʼebé diʼak.
23-29 MARSU
RIKUSOIN HUSI BÍBLIA ISAIAS 48-49
Aprende no aplika Jeová nia hanorin
it “Mestre, hanorin” par. 2
Mestre, hanorin
Maromak Jeová neʼebé kria ita mak Mestre Boot neʼebé hanorin ninia atan sira. (1Rs 8:36; Sal 27:11; 86:11; 119:102; Isa 30:20; 54:13) Kriasaun hatudu sai katak iha duni Maromak neʼebé matenek tebes. Iha kriasaun barak neʼebé ita bele haree no estuda, no sei iha kriasaun barak neʼebé ema seidauk estuda ho didiʼak. (Job 12:7-9) Liután neʼe, liuhusi dalan oioin, Maromak Jeová hanorin ema kona-ba ninia naran, ninia hakarak no ninia ukun-fuan sira. (Kompara Éx 4:12, 15; 24:12; 34:5-7.) Ohin loron, ita bele hetan hanorin sira iha Maromak nia Liafuan Bíblia no ita bele hanorin ema seluk kona-ba Maromak nia hakarak bazeia ba Bíblia. (Rom 15:4; 2Ti 3:14-17) Maromak nia espíritu santu mós bele hanorin ita.—Jo 14:26.
Bíblia hatete saida kona-ba ema nia liberdade atu hili? Maromak mak kontrola Ita-nia destinu ka lae?
● Maromak kria ema tuir ninia ilas. (Gén 1:26) La hanesan ho animál, ema iha kapasidade atu hatudu hahalok oioin tuir Kriadór, hanesan domin no justisa. Ita mós iha liberdade atu foti desizaun rasik, hanesan ho ita-nia Kriadór.
● Ita bele foti desizaun oioin ba ita-nia futuru. Bíblia anima ita atu “hili moris . . . hodi rona ba [Maromak nia] liafuan”, neʼe katak hili atu moris tuir Maromak nia mandamentu sira. (Deu 30:19, 20) Se karik ita la iha kbiit atu foti desizaun rasik, entaun liafuan iha eskritura neʼe mak saugati deʼit, no hatudu katak Maromak mak laran-aat tanba husu buat neʼebé ema la iha kbiit atu halo. Maromak la obriga ita atu halo tuir ninia hakarak, maibé ho laran-diʼak konvida ita: “Haʼu hakarak atu imi halo tuir haʼu-nia mandamentu sira! Se imi halo nuneʼe, imi-nia dame sei sai hanesan mota.”—Isa 48:18.
Jeová nia povu hafolin buat neʼebé loos
16 Karik Ita hanoin barak katak Ita labele halo tuir Jeová nia matadalan kona-ba buat neʼebé loos loroloron, ka tinan-tinan. Se nuneʼe, hanoin kona-ba ai-knanoik iha Isaias 48:18. (Lee.) Jeová promete katak ita-nia hahalok loos bele sai “hanesan tasi nia laloran”. Imajina toʼok Ita hamriik iha tasi-ibun no haree laloran kontinua baku bá-mai. Bainhira haree ida-neʼe, Ita duvida katak loron ida laloran sei para atu baku bá-mai ka lae? Lae. Ita hatene katak laloran baku bá-mai durante tinan rihun ba rihun ona no neʼe sei nunka para.
17 Ita bele kompara hahalok loos ho tasi nia laloran. Oinsá? Bainhira Ita presiza halo desizaun ruma, ulukliu hanoin kona-ba saida mak Jeová hakarak Ita atu halo. Tuirmai halo tuir ida-neʼe. Maski Ita presiza halo desizaun neʼebé susar, maibé Aman Jeová sei kontinua fó Ita kbiit no ajuda Ita atu nafatin halo buat neʼebé loos loroloron.—Isa 40:29-31.
Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia
it “Tempu neʼebé diʼak” par. 1-3
Tempu neʼebé diʼak
Iha 2 Korinto 6:2 apóstolu Paulo temi fali profesia iha Isaias 49:8, neʼebé dehan: “Jeová dehan nuneʼe: ‘Haʼu sei hatán ba ó iha tempu neʼebé haʼu hatudu laran-diʼak, no iha loron salvasaun nian haʼu sei ajuda ó. Haʼu sei kontinua proteje ó atu halo ó nuʼudar aliansa ida ba povu neʼe, atu hadiʼa fali rai neʼe, atu halo sira hela fali iha sira-nia liman-rohan neʼebé mamuk ona.’” Jeová koʼalia liafuan sira-neʼe ba Isaias neʼebé reprezenta nasaun Izraél. (Isa 49:3) Profesia neʼe kona-ba tempu neʼebé ema Izraél fila fali ba sira-nia rai no harii fali sidade Jeruzalein no templu. Entaun dala primeiru neʼebé profesia neʼe sai loos mak bainhira ema Izraél iha Babilónia rona liafuan “Sai mai!” no sira sai livre husi Babilónia. Tuirmai sira fila fali ba sira-nia rai no hadiʼa fali rai neʼe.—Isa 49:9.
Maski nuneʼe, Isaias 49:6, 8 mós fó sai katak Jeová sei “halo ó nuʼudar aliansa ida ba povu neʼe” no Jeová nia “atan” sei sai nuʼudar “naroman ba nasaun sira, atu nuneʼe [Maromak nia] salvasaun bele toʼo rai hotu iha mundu tomak”. Profesia neʼe mak kona-ba Mesias. Entaun liafuan “atan” neʼebé temi iha versíkulu neʼe refere ba Jesus Kristu ka Mesias. (Kompara Isa 42:1-4, 6, 7 ho Mt 12:18-21.) “Tempu neʼebé [Jeová] hatudu laran-diʼak” mak tempu neʼebé Jeová “hatán” no “ajuda” ninia atan. Entaun, neʼe tenke refere ba tempu neʼebé Jesus moris iha rai no “halo orasaun hodi husu ba Maromak neʼebé bele salva nia husi mate; nia halo nuneʼe ho lian makaʼas no ho matan-been, no Maromak rona duni ninia orasaun tanba nia hamtaʼuk Maromak”. (Ebr 5:7-9; kompara ho Jo 12:27, 28; 17:1-5; Lc 22:41-44; 23:46.) No “loron salvasaun nian” ba Maromak nia Oan-Mane mak bainhira nia hatudu laran-metin iha dalan neʼebé perfeitu no rezultadu mak nia “simu responsabilidade atu fó salvasaun ba nafatin ba ema hotu neʼebé halo tuir nia”.—Ebr 5:9.
Bainhira Paulo temi fali liafuan husi profesia neʼe, nia mós dehan ba ema Kristaun sira atu “labele simu Maromak nia laran-diʼak neʼebé boot ho saugati deʼit”, no nia mós hatete ba sira katak: “Agora mak tempu diʼak neʼe. Agora mak loron salvasaun nian.” (2Ko 6:1, 2) Neʼe hatudu katak profesia neʼe mós aplika ba ema Kristaun sira-neʼe. Hahú husi loron Pentekostes tinan 33 EC, ema Kristaun sira-neʼe sai ona parte ba “Maromak Izraél nian” (Gal 6:16), maibé sira presiza hatudu evidénsia katak sira merese simu Maromak nia laran-diʼak, atu nuneʼe “tempu neʼebé diʼak” neʼebé Paulo temi bele mós sai nuʼudar “loron salvasaun nian” ba sira.
6-12 ABRÍL
RIKUSOIN HUSI BÍBLIA ISAIAS 50-51
Rona ba Jesus neʼebé simu hanorin husi Maromak
Jesus fó ezemplu mai ita kona-ba haraik-an
4 Husi tempu ulukliu kedas, Maromak nia Oan hatudu haraik-an. Antes Jesus mai toʼo mundu, nia hamutuk ho ninia Aman durante tinan rihun ba rihun. Kona-ba relasaun besik entre Oan no Aman, livru Isaías hatete: “Naʼi Jeová, Ukun-Naʼin Boot Liu Hotu, nia rasik fó haʼu nanál hanesan ema matenek nian, hodi haʼu bele hatene oinsá atu hatoʼo liafuan ba ema neʼebé kole. Dadeer-dadeer nia fanu haʼu; nia fanu haʼu-nia tilun atu haʼu bele rona hanesan ema matenek. Naʼi Jeová, Ukun-Naʼin Boot Liu Hotu, nia rasik loke haʼu-nia tilun, no kona-ba haʼu, haʼu la kontra hasoru nia, no haʼu la fila haʼu-nia oin ba kotuk.” (Isa 50:4, 5) Jesus hatudu haraik-an hodi hakarak tebes atu aprende husi Maromak no rona didiʼak ba buat neʼebé Jeová hanorin nia. Ita bele fiar katak Jesus haree Jeová nia ezemplu kona-ba haraik-an no oinsá Nia hatudu laran-sadiʼa ba ema sala-naʼin!
“Haʼu hadomi Aman”
13 Antes Jesus mai toʼo rai nia laran-manas ona atu aprende husi ninia Aman. Liafuan sira neʼebé hakerek nanis iha Isaias 50:4-6 hatudu katak Maromak Jeová hanorin ninia Oan kona-ba buat neʼebé nia sei halo nuʼudar Mesias. Klaru katak kuandu Maromak Jeová hanorin, Jeová mós esplika katak Ida neʼebé nia hili sei hetan susar oioin. Maski nuneʼe, Oan laran-manas nafatin atu aprende. Tuirmai, kuandu Jesus mai toʼo rai no sai boot, nia laran-manas atu bá ninia Aman nia uma. Nia hakarak atu adora Maromak iha neʼebá no hola parte atu hanorin iha ninia Aman nia uma hodi tuir ninia Aman nia arranju. Bíblia fó-hatene ita katak Jesus ho laran-metin bá beibeik templu no sinagoga. (Lc 4:16; 19:47) Se ita hakarak atu haburas nafatin ita-nia domin ba Maromak Jeová, ita mós presiza sai badinas atu tuir reuniaun kristaun sira atu adora Jeová. Iha neʼebá ita aprende liután kona-ba nia, no ida-neʼe sei ajuda ita atu hakbesik liután ba nia.
Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia
w22.12 p. 28 par. 2–p. 29 par. 1
Ita prontu atu “simu rai nuʼudar liman-rohan” ka lae?
Neʼe halo ita hanoin kona-ba serbisu neʼebé ema Izraél tenke halo kuandu fila fali husi Babilónia. Durante tinan 70, ema la hela iha rai-Izraél. Maibé Isaias fó sai nanis katak ho Jeová nia ajuda, povu sei konsege halo rai neʼe haree furak fali. Isaias hatete: “Nia sei halo Siaun nia rai-fuik sai hanesan Eden no ninia rai-tetuk maran sira sai hanesan Jeová nia jardín.” (Isa 51:3) Ema Izraél hetan duni susesu. Nuneʼe mós iha futuru, ho Jeová nia ajuda, ema neʼebé simu rai sei hetan susesu atu halo rai sai fatin furak. No agora iha dalan oioin atu hatudu katak Ita hakarak halo serbisu neʼe iha futuru.
Dalan ida atu halo nuneʼe mak hodi hakaʼas an atu halo Ita-nia uma no jardín moos nafatin no la runguranga. Ita bele halo nuneʼe maski Ita-nia viziñu sira la moos. Ita mós bele ajuda atu hamoos no halo manutensaun ba Ita-nia Reuniaun-Fatin no Salaun ba Asembleia. Se Ita-nia situasaun permite, Ita bele prenxe formuláriu atu ajuda kuandu dezastre mosu. Neʼe hatudu katak Ita hakarak ajuda irmaun-irmán sira. Husu ba Ita-nia an: “Iha skill ruma neʼebé haʼu bele aprende agora no bele uza iha mundu foun ka lae?”
13-19 ABRÍL
RIKUSOIN HUSI BÍBLIA ISAIAS 52-53
Jesus hatudu domin neʼebé boot tebes!
Joven sira, keta monu ba tentasaun husi kolega sira
2 Agora daudauk imi-nia kolega sira-nia hahalok mak domina imi ka lae? Se nuneʼe, tanbasá? Karik ida-neʼe tanba imi hakarak sira atu simu imi ka lae? La sala atu iha hakarak hanesan neʼe. Laʼós joven deʼit, maibé ema boot mós hakarak atu sira-nia kolega simu sira. Kuandu ema la simu ita, ita sente hanesan ema basa ita-nia oin. Tuir loloos, laʼós ema hotu sei gaba ita kuandu ita hamriik metin ba buat neʼebé loos. Jesus mós iha esperiénsia hanesan neʼe. Kuandu nia moris iha rai, nia sempre halo buat neʼebé loos. Maski nuneʼe, ema uitoan halo tuir nia no sai ninia dixípulu, maibé ema barak hakribi Maromak nia Oan, sira “haree nia hanesan folin-laek”.—Isa 53:3.
Haburas hahalok laran-maus no halo Jeová kontente
15 Durante fulan ikus sira husi ninia moris iha rai, Jesus hetan estrese boot. Nia hatene katak nia sei hetan terus makaʼas no kastigu-mate. (Jo 3:14, 15; Gal 3:13) Fulan balu antes nia mate, nia hatete katak nia laran-susar. (Lc 12:50) No loron balu antes nia mate, nia hatete: “Haʼu sente laran-susar tebes.” Ninia liafuan iha orasaun neʼebé fó sai ninia sentimentu hatudu katak nia haraik an no halo tuir Maromak. Nia dehan: “Aman, salva haʼu husi oras neʼe. Maski nuneʼe, haʼu tenke hetan susar neʼe, tanba neʼe mak haʼu mai. Aman, fó glória ba Ita-nia naran.” (Jo 12:27, 28) Bainhira tempu toʼo, Jesus ho aten-brani entrega nia an ba inimigu neʼebé sei fó kastigu-mate ba nia iha dalan neʼebé sei haterus no hamoe nia. Maski Jesus estrese no hasoru susar boot, nia ho laran-maus halo tuir Maromak nia hakarak. Jesus hatudu ezemplu diʼak liu hotu kona-ba hatudu laran-maus bainhira estrese!—Lee Isaias 53:7, 10.
Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia
Jeová hakarak ninia povu atu sai moos
9 Adorasaun neʼebé moos. Ita labele envolve an ho relijiaun falsu. Bainhira ema Izraél sai dadur iha Babilónia, ema neʼebé haleʼu sira envolve an iha adorasaun falsu neʼebé inklui hahalok la morál. Isaias fó sai profesia katak ema Izraél sei fila fali ba sira-nia rai no harii fali adorasaun neʼebé moos. Jeová hatete ba sira: “Sai husi fatin neʼebá, keta kona buat ida neʼebé la moos! Sai husi neʼebá, halo imi-nia an moos nafatin”. Sira-nia adorasaun ba Maromak labele kahur ho hanorin, toman, ka kostume sira husi relijiaun falsu iha Babilónia.—Isa 52:11.
10 Ema Kristaun loos ohin loron mós presiza hasees an husi relijiaun falsu. (Lee 1 Korinto 10:21.) Iha mundu tomak, tradisaun, kostume no fiar oioin bazeia ba relijiaun falsu nia hanorin. Iha kultura barak, ema fiar katak kuandu ema ida mate, ema nia klamar ka espíritu moris hela, no iha kostume oioin neʼebé liga ho fiar neʼe. Porezemplu, kostume hanesan hatuur hahán ba matebian, uza lutu, hadeer meza, ai-funan moruk no midar no mós kore-metan. (Ecl 9:5, 6, 10) Ema Kristaun presiza hasees an husi kostume sira-neʼe. Ita-nia família karik obriga ita atu hola parte iha kostume sira-neʼe. Maibé tanba ita hakarak Jeová haree ita nuʼudar ema neʼebé moos, ita lakohi rende an hodi halo tuir deʼit sira.—Aps 5:29.
20-26 ABRÍL
RIKUSOIN HUSI BÍBLIA ISAIAS 54-55
Ita prontu atu selu hira?
Hanorin husi Maromak mak iha folin boot
3 Tanba Maromak Jeová laran-diʼak, nia prontu atu hanorin ema sala-naʼin. Isaías 54:13 fó-hatene nanis kona-ba ema kose-mina sira, hodi dehan: “Imi-nia oan hotu sei sai ema neʼebé simu hanorin husi Maromak Jeová, no imi-nia oan sira-nia dame sei sai barak.” Liafuan sira-neʼe bele mós aplika ba Kristu nia “bibi seluk”. (Jo 10:16) Ita hatene ida-neʼe tanba profesia ida neʼebé sai loos daudauk ohin loron. Profeta Isaías haree iha vizaun ida, ema husi nasaun hotu laʼo nadodon ba adorasaun neʼebé loos. Isaías hatete katak ema sira-neʼe koʼalia ba malu hodi dehan: “Mai ita saʼe ba Jeová nia foho, ba Jacob nia Maromak nia uma, no nia sei hanorin ita kona-ba nia dalan sira, no ita sei laʼo iha ninia dalan sira.” (Isa 2:1-3) Simu hanorin husi Maromak mak oportunidade neʼebé diʼak liu!
“Sosa lia-loos no keta faʼan fali”
6 Lee Isaias 55:1-3. Husi eskritura sira-neʼe, Jeová ajuda ita atu komprende “sosa lia-loos” katak sá no Jeová kompara ninia liafuan hanesan bee, susubeen, no tua-uvas. Bee malirin halo ema neʼebé hamrook sente fresku, hanesan neʼe mós lia-loos bele halo ita sente fresku. Labarik presiza susubeen hodi bele sai forte, no lia-loos husi Bíblia mós bele hametin ita-nia relasaun ho Jeová. Bíblia mós kompara Jeová nia liafuan hanesan tua-uvas. Tanbasá? Bíblia hatete katak tua-uvas bele lori ksolok ba ema. (Sal 104:15) Tan neʼe, bainhira Jeová haruka ita atu “sosa tua-uvas”, tuir loloos nia fó-hatene ba ita katak se ita halo tuir ninia matadalan sira, ita sei sai kontente. (Sal 19:8) Jeová uza komparasaun furak sira-neʼe atu ajuda ita hodi komprende oinsá ita bele hetan benefísiu hodi aprende no aplika lia-loos. Agora mai ita koʼalia kona-ba sakrifísiu lima neʼebé ita presiza halo hodi “sosa lia-loos”.
ITA HALO SAKRIFÍSIU SAIDA HODI SOSA LIA-LOOS?
7 Tempu. Presiza tempu atu aprende kona-ba Maromak nia Ukun, lee Bíblia no livru sira, estuda Bíblia ho Testemuña ba Jeová, prepara ba reuniaun, no tuir reuniaun sira. Atu bele halo buat sira-neʼe ita presiza ‘sosa tempu’ ka uza didiʼak ita-nia tempu hodi hamenus atividade neʼebé ladún importante. (Lee Éfeso 5:15, 16, no nota-rodapé.) Presiza tempu hira atu bele aprende hanorin báziku husi Bíblia? Ba ema ida-idak la hanesan. Ita bele kontinua aprende ba nafatin kona-ba Jeová nia matenek, ninia dalan, no buat hotu neʼebé nia halo. (Rom 11:33) Edisaun primeiru husi Watch Tower kompara lia-loos hanesan “ai-funan kiʼik ida” hodi dehan: “Keta kontente ho ai-funan lia-loos ida deʼit. Se ita presiza ai-funan lia-loos ida deʼit, Maromak mós la presiza hanorin lia-loos barak mai ita. Kontinua buka ai-funan lia-loos.” Bele husu ba ita-nia an: ‘Haʼu hetan ona ai-funan lia-loos nian hira?’ Maski ita bele moris ba nafatin, ita sei iha buat barak atu aprende kona-ba Jeová. Maibé agora daudaun, importante atu uza didiʼak tempu neʼebé ita iha atu aprende lia-loos sira husi Bíblia. Haree toʼok ezemplu tuirmai neʼe.
“Haree didiʼak oinsá imi rona”
Iha buat barak neʼebé bele hanetik ita atu rona ho didiʼak. Porezemplu, karik ita hanoin barak kona-ba buat oioin. Karik barullu iha Reuniaun-Fatin ka iha liʼur, no ida-neʼe bele hanetik ita atu rona didiʼak. Karik ita-nia saúde ladún diʼak no neʼe halo ita tuur la hakmatek. Sira neʼebé iha oan, dala barak susar atu tau atensaun ba buat ida deʼit. Entaun saida mak bele ajuda ita atu kontinua tau atensaun iha reuniaun?
Buat neʼebé ita-nia matan haree kona duni dalan neʼebé ita tau atensaun ba buat ruma. Entaun, uza ita-nia matan atu ajuda ita tau atensaun hodi hateke ba diskursu-naʼin. Kuandu nia temi eskritura ruma husi Bíblia, ita presiza loke no lee tuir, maski ita hatene ona eskritura neʼe. Hakaʼas an atu la hateke ba fatin oioin neʼebé ita rona lian ruma ka buat ruma akontese. Se ita-nia matan hateke ba buat oioin, ita sei lakon informasaun barak neʼebé hatoʼo iha plataforma.
Bainhira ita iha ‘hanoin neʼebé halo ita la hakmatek’ no ida-neʼe halo susar ba ita hodi rona didiʼak ba programa, halo orasaun ba Jeová atu ajuda ita sente kalma iha neon no laran hodi ita bele tau atensaun. (Sal 94:19; Flp 4:6, 7) Se presiza, kontinua halo orasaun kona-ba neʼe. (Mt 7:7, 8) Reuniaun sira mak bensaun husi Jeová, no nia hakarak ita atu hetan buat diʼak husi reuniaun sira-neʼe.—1Jo 5:14, 15.
Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia
“Keta laran-taridu, tanba haʼu mak ó-nia Maromak”
14 Primeiru, ita hatene katak ema sei odi ita tanba ita mak Kristu nia dixípulu. (Mt 10:22) Jesus fó sai nanis katak ninia dixípulu sira sei hetan terus durante loron ikus sira. (Mt 24:9; Jo 15:20) Segundu, Isaias fó sai profesia katak ita-nia inimigu sei odi ita no mós sei uza armas oioin atu kontra hasoru ita. Armas sira-neʼe inklui lia-bosok oioin kona-ba ita no fó-terus makaʼas ba ita. (Mt 5:11) Jeová sei la hanetik inimigu sira atu uza armas sira-neʼe hodi kontra hasoru ita. (Éf 6:12; Apk 12:17) Maski nuneʼe, ita la presiza taʼuk. Tanbasá?
15 Haree toʼok pontu terseiru neʼebé ita presiza hanoin-hetan. Jeová hatete katak “armas naran deʼit” neʼebé ema uza atu kontra hasoru ita sei “la hetan susesu”. Hanesan moru neʼebé proteje ita husi anin-fuik, Jeová mós proteje ita bainhira “ukun-naʼin aat sira sai hirus”. (Lee Isaias 25:4, 5.) Ita-nia inimigu sei nunka susesu atu halakon ita-nia moris ba nafatin.—Isa 65:17.
27 ABRÍL–3 MAIU
RIKUSOIN HUSI BÍBLIA ISAIAS 56-57
Ita kontente tanba Jeová mak ita-nia Maromak
ip-2 p. 269 par. 14-16
Jeová fó forsa ba ema neʼebé kbiit-laek
14 Tempu neʼebé Maromak hatudu pasiénsia sei remata. Kona-ba tempu neʼe, Jeová hatete: “Haʼu sei hatudu sai ó-nia ‘hahalok loos’ no buat neʼebé ó halo, no ó-nia hahalok sei la lori buat diʼak ba ó. Bainhira ó halerik atu husu ajuda, ó-nia estátua sira neʼebé ó halibur ona sei la salva ó. Anin sei lori lakon sira hotu, no ema huu iis deʼit mós sei lori lakon sira.” (Isa 57:12, 13a) Jeová sei hatudu sai ema Judá nia laran-makerek. No sira-nia hahalok neʼe, la lori benefísiu ba sira. Estátua neʼebé sira halibur sei la fó salvasaun ba sira. Bainhira sira hasoru susar, maromak sira-neʼe sei lakon deʼit hanesan anin mak huu.
15 Jeová nia liafuan sira-neʼe sai loos iha tinan 607 AEC. Neʼe mak tempu neʼebé Liurai Nabukodonozór husi Babilónia harahun Jeruzalein, sunu templu, no “lori povu Judá sai husi sira-nia rai nuʼudar dadur”.—2Rs 25:1-21.
16 Nuneʼe mós, ema Kristaun falsu sira-nia estátua labele salva sira husi Jeová nia loron hirus. (Isa 2:19-22; 2Ts 1:6-10) Ema Kristaun falsu no mós “Babilónia Boot” katak relijiaun falsu iha mundu tomak sei lakon mohu. Animál fuik simbóliku neʼebé kór-mean no ninia dikur sanulu “sei halakon [Babilónia Boot] no halo nia isin-tanan, no sei han ninia isin no sunu hotu nia iha ahi”. (Apk 17:3, 16, 17) Ita sente kontente tanba ita halo tuir mandamentu neʼebé dehan: “Haʼu-nia povu, sai husi nia, atu nuneʼe imi labele hola parte iha ninia sala sira, no labele hola parte iha ninia kastigu sira”! (Apk 18:4, 5) Mai ita hakaʼas an atu nunka fila fali ba “Babilónia Boot” no ba ninia hanorin falsu sira.
“Haʼu-nia ukun laʼós parte husi mundu neʼe”
16 Importante tebes atu halo mudansa sira-neʼe! Bíblia hatete ema mak hanesan tasi neʼebé la hakmatek no la bele iha dame. (Isa 17:12; 57:20, 21; Apk 13:1) Polítiku provoka no haketak ema, no lori ema ba hahalok violénsia. Maibé ita iha dame no unidade. Jeová kontente tanba haree katak ninia povu sira iha unidade, maski ema iha mundu neʼe haketak malu.—Lee Sofonias 3:17.
it “Dame” par. 3
Dame
Hetan dame. Jeová mak Maromak dame nian (1Ko 14:33; 2Ko 13:11; 1Ts 5:23; Ebr 13:20) no Hun ba dame (Núm 6:26; 1Kr 22:9; Sal 4:8; 29:11; 147:14; Isa 45:7; Rom 15:33; 16:20), dame mak hahalok neʼebé mai husi espíritu santu. (Gal 5:22) Tan neʼe só ema neʼebé iha relasaun diʼak ho Maromak mak bele iha dame neʼebé loos. Ema neʼebé halo sala sériu sei estraga sira-nia relasaun diʼak ho Maromak, no halo sira-nia laran la hakmatek. Salmo 38:3 dehan: “La iha dame iha haʼu-nia ruin laran tanba haʼu-nia sala.” Ema neʼebé hakarak atu buka dame no halo dame presiza “hasees an husi buat neʼebé aat no halo buat neʼebé diʼak”. (Sal 34:14) Ema neʼebé la hatudu hahalok loos sei la iha dame. (Sal 72:3; 85:10; Isa 32:17) Tan neʼe ema aat la iha dame. (Isa 48:22; 57:21; kompara ho Isa 59:2-8.) Maibé, ema sei iha dame bainhira sira laran-metin ba Jeová, hadomi ninia ukun-fuan (Sal 119:165), no halo tuir ninia mandamentu sira.—Isa 48:18.
Keʼe no hetan buat murak husi Bíblia
w07 15/1 p. 10 par. 3
Pontu importante husi livru Isaias—parte 2
56:6—Sé mak “ema estranjeiru sira”, no oinsá mak sira “kaer metin ba [Maromak nia] aliansa”? “Ema estranjeiru sira” mak Jesus nia “bibi-malae seluk”. (Jo 10:16) Sira kaer metin ba aliansa foun hodi halo tuir ukun-fuan neʼebé liga ho aliansa neʼe, ho laran tomak sira halo tuir arranju sira husi aliansa neʼe, han ai-han espirituál neʼebé hanesan ho Kristu nia alin sira, no apoia Kristu nia alin sira iha serbisu haklaken no hanorin.
w06 1/11 p. 27 par. 1
Hatudu respeitu ba ita-nia reuniaun
JEOVÁ halibur Kristu nia alin sira no mós bibi-malae seluk nuʼudar ninia povu atu adora nia iha ninia “foho santu”. Nia halo sira haksolok iha ninia “uma orasaun” katak ninia templu espirituál neʼebé nuʼudar “uma orasaun nian ba povu hotu”. (Isa 56:7; Mc 11:17) Neʼe hatudu katak adorasaun ba Jeová mak santu, moos, no aas. Bainhira ita respeitu ita-nia reuniaun sira no adorasaun, ita hatudu katak ita iha hanoin hanesan ho Jeová kona-ba buat neʼebé sagradu.