พระเจ้า​ทรง​อธิบาย​ให้​โยนาห์​ฟัง​ว่า ท่าน​กำลัง​เศร้า​เสียใจ​เพราะ​ต้น​ไม้​เพียง​ต้น​เดียว​ที่​เติบโต​ขึ้น​ใน​ชั่ว​ข้าม​คืน​นั้น​ต้อง​ตาย​ไป ซึ่ง​เป็น​ต้น​ไม้​ที่​ท่าน​เอง​ก็​ไม่​ได้​ปลูก​หรือ​ทำ​ให้​เจริญ​เติบโต. แล้ว​พระเจ้า​ทรง​สรุป​ว่า “อัน​ตัว​เรา​จะ​ไม่​อาลัย​นีนะเว​กรุง​ใหญ่​นั้น​ซึ่ง​มี​พลเมือง​มาก​กว่า​แสน​สอง​หมื่น​คน, เป็น​ผู้​ไม่​รู้​เดียงสา​ว่า​ข้าง​ไหน​เป็น​มือ​ขวา​มือ​ซ้าย, รวม​ทั้ง​สัตว์​เดียรัจฉาน​เป็น​อัน​มาก​ด้วย, อย่าง​นั้น​หรือ?”—โย-​นา 4:10, 11d

คุณ​มอง​เห็น​จุด​สำคัญ​ของ​ตัว​อย่าง​ที่​พระเจ้า​ยก​มา​เป็น​บทเรียน​เพื่อ​สอน​โยนาห์​ไหม? โยนาห์​ไม่​ได้​ทำ​อะไร​เพื่อ​ดู​แล​ต้น​ไม้​นั้น​เลย. ตรง​กัน​ข้าม​กับ​พระ​ยะโฮวา พระองค์​ทรง​เป็น​ผู้​ประทาน​ชีวิต​แก่​ชาว​นีเนเวห์​และ​ทรง​ค้ำจุน​ชีวิต​พวก​เขา​เช่น​เดียว​กับ​ที่​ทรง​ค้ำจุน​สรรพชีวิต​บน​แผ่นดิน​โลก. เป็น​ไป​ได้​อย่าง​ไร​ที่​โยนาห์​จะ​ถือ​ว่า​ต้น​ไม้​เพียง​ต้น​เดียว​มี​ค่า​มาก​กว่า​ชีวิต​มนุษย์ 120,000 คน อีก​ทั้ง​ชีวิต​ฝูง​สัตว์​ทั้ง​หลาย​ของ​คน​เหล่า​นั้น​ด้วย? นี่​เป็น​เพราะ​ท่าน​เกิด​ความ​คิด​แบบ​เห็น​แก่​ตัว​ไม่​ใช่​หรือ? ที่​จริง ท่าน​เสียดาย​ต้น​น้ำเต้า​นั้น​ก็​เพราะ​ว่า​มัน​ให้​ประโยชน์​แก่​ท่าน. การ​ที่​ท่าน​โกรธ​เพราะ​เรื่อง​เมือง​นีเนเวห์​นั้น​ก็​เป็น​เพราะ​ความ​เห็น​แก่​ตัว​อย่าง​เดียว​กัน​ไม่​ใช่​หรือ คือ​เป็น​เพราะ​ท่าน​ต้องการ​จะ​รักษา​หน้า​ของ​ตัว​เอง​และ​ต้องการ​จะ​ให้​ทุก​คน​เห็น​ว่า​ท่าน​พูด​ถูก?

ช่าง​เป็น​บทเรียน​ที่​ทรง​พลัง​สัก​เพียง​ไร! คำ​ถาม​คือ โยนาห์​ได้​บทเรียน​จาก​เรื่อง​นี้​ไหม? หนังสือ​ที่​เขียน​โดย​ใช้​ชื่อ​ของ​ท่าน​จบ​ลง​ด้วย​คำ​ถาม​ที่​พระ​ยะโฮวา​ทรง​ถาม​ค้าง​ไว้ ราว​กับ​คำ​ถาม​นั้น​ยัง​ดัง​ก้อง​อยู่. นัก​วิจารณ์​บาง​คน​อาจ​อ้าง​ว่า​โยนาห์​ไม่​เคย​ตอบ​คำ​ถาม​นั้น. แต่​อัน​ที่​จริง คำ​ตอบ​ของ​โยนาห์​ก็​อยู่​ที่​นั่น​แล้ว. คือ​หนังสือ​เล่ม​นั้น​นั่น​เอง. มี​หลักฐาน​บ่ง​ชี้​ว่า​โยนาห์​เป็น​ผู้​เขียน​หนังสือ​ซึ่ง​ใช้​ชื่อ​ของ​ท่าน. ลอง​นึก​ภาพ​สิ​ว่า ผู้​พยากรณ์​โยนาห์​ได้​กลับ​ไป​ยัง​บ้าน​เกิด​เมือง​นอน​อย่าง​ปลอด​ภัย แล้ว​เขียน​บันทึก​เล่ม​นี้. เรา​คง​แทบ​จะ​นึก​ภาพ​ได้​ถึง​ชาย​คน​หนึ่ง​ซึ่ง​อายุ​มาก​ขึ้น สุขุม​รอบคอบ​ขึ้น​และ​ถ่อม​ตัว​มาก​ขึ้น​กำลัง​ส่าย​ศีรษะ​ด้วย​ความ​เสียใจ​เมื่อ​หวน​คิด​ถึง​อดีต​ขณะ​ที่​ท่าน​เขียน​พรรณนา​ความ​ผิด​พลาด​และ​ความ​ขัด​ขืน​ดึง​ดัน​ของ​ตน รวม​ทั้ง​เรื่อง​ที่​ท่าน​ไม่​ยอม​แสดง​ความ​เมตตา. เห็น​ได้​ชัด​ว่า​โยนาห์​ได้​บทเรียน​จาก​การ​สอน​ที่​ยอด​เยี่ยม​ของ​พระ​ยะโฮวา. ท่าน​ได้​เรียน​ที่​จะ​เมตตา​ผู้​อื่น. เรา​จะ​เรียน​ด้วย​ไหม?