คำถามจากผู้อ่าน
ข้าพเจ้าเข้าใจว่า มีการใช้คำภาษากรีก โทʹเท (ครั้นแล้ว) เพื่อแนะสิ่งที่ติดตามมา. ถ้าเช่นนั้น เหตุใดมัดธาย 24:9 จึงอ่านว่า “ในเวลานั้น [โทʹเท] เขาจะมอบท่านทั้งหลายไว้ให้ทนทุกข์ลำบาก” ในขณะที่บันทึกคล้ายกันที่ลูกา 21:12 กล่าวว่า “แต่ก่อน เหตุการณ์เหล่านั้นเขาจะจับท่านไว้, และจะข่มเหงท่าน”?
เป็นการถูกต้องที่อาจใช้คำ โทʹเท ได้เพื่อแนะสิ่งที่ติดตามมา หรือพูดอีกอย่างว่า สิ่งที่สืบเนื่อง. แต่เราไม่จำเป็นต้องเข้าใจว่า นี่เป็นวิธีเดียวที่มีการใช้คำนี้ในคัมภีร์ไบเบิล.
พจนานุกรมภาษากรีก-อังกฤษของพันธสัญญาใหม่และหนังสือคริสเตียนยุคต้น ๆ โดย เบาเออร์, อานต์, และกิงริช เผยให้เห็นว่าคำ โทʹเท ถูกใช้ในพระคัมภีร์ในสองความหมายพื้นฐาน.
ความหมายหนึ่งคือ “ในเวลานั้น.” คำนี้อาจเป็น “ครั้งนั้น ในอดีต.” ตัวอย่างหนึ่งมีอยู่ที่มัดธาย 2:17: “ครั้งนั้นคำของยิระมะยาศาสดาพยากรณ์ก็สำเร็จ.” ข้อนี้ไม่ได้พาดพิงถึงสิ่งที่อยู่ในชุดเหตุการณ์ต่อเนื่อง แต่บ่งถึงเวลาหนึ่งโดยเฉพาะในอดีต คือ ในเวลานั้น. ทำนองคล้ายกัน อาจใช้คำ โทʹเท กับ “เวลานั้น ในอนาคต” ได้ด้วย. ตัวอย่างหนึ่งมีอยู่ที่ 1 โกรินโธ 13:12: “เพราะว่าบัดนี้เราทั้งหลายยังเห็นมัว ๆ เหมือนดูในกะจก, แต่เวลานั้น จะได้เห็นหน้ากันชัดเจน เดี๋ยวนี้ข้าพเจ้ารู้แต่ส่วนหนึ่ง, เวลานั้น ข้าพเจ้าจะรู้อะไร ๆ หมดเหมือนพระองค์ทรงรู้จักข้าพเจ้า.” ในที่นี้เปาโลใช้คำ โทʹเท ในความหมายของ ‘เวลานั้นในอนาคต.’
ตามที่พจนานุกรมนี้กล่าว การใช้คำ โทʹเท ในความหมายอื่นอีกคือ “เพื่อแนะสิ่งที่เกิดในเวลาต่อจากนั้น.” พจนานุกรมนี้ให้ตัวอย่างหลายตัวอย่างที่พบในสามเรื่องที่เกี่ยวกับคำตอบของพระเยซูสำหรับคำถามของพวกอัครสาวกเกี่ยวกับสัญลักษณ์ของการเสด็จประทับของพระองค์.a เพื่อเป็นตัวอย่างการใช้คำ โทʹเท “เพื่อแนะสิ่งที่เกิดในเวลาต่อจากนั้น” พจนานุกรมนี้อ้างถึงมัดธาย 24:10, 14, 16, 30; มาระโก 13:14, 21; และลูกา 21:20, 27. การพิจารณาบริบทเผยให้เห็นเหตุผลที่การเข้าใจว่ามีเหตุการณ์เกิดขึ้นตามลำดับเวลาเป็นความเข้าใจที่ถูกต้อง. และเรื่องนี้ช่วยได้มากในการเข้าใจความหมายคำพยากรณ์ของพระเยซูที่บอกถึงเหตุการณ์ในอนาคต.
อย่างไรก็ตาม เราไม่จำเป็นต้องลงความเห็นว่า ทุกตัวอย่างของคำ โทʹเท ในบันทึกเหล่านี้ต้องแนะสิ่งที่เกิดในเวลาต่อจากนั้นอย่างตายตัว. ยกตัวอย่าง ที่มัดธาย 24:7, 8 เราอ่านว่า พระเยซูทรงพยากรณ์ว่าชาติจะลุกขึ้นต่อสู้ชาติและจะมีการขาดแคลนอาหารและแผ่นดินไหว. ข้อ 9 (ล.ม.) บอกต่อไปว่า “ในเวลานั้น ผู้คนจะมอบท่านทั้งหลายให้ทนทุกข์ลำบากและจะฆ่าท่านเสีย และท่านจะตกเป็นเป้าแห่งความเกลียดชังจากบรรดาชาติเพราะนามของเรา.” จะสมเหตุผลไหมถ้าเข้าใจว่าสงคราม, การขาดแคลนอาหาร, และแผ่นดินไหวที่พยากรณ์ไว้นั้นจะต้องเกิดขึ้นทั้งหมด และอาจสิ้นสุดลงก่อนการกดขี่ข่มเหงเริ่มต้น?
นั่นไม่สมเหตุสมผล หรือไม่มีการยืนยันด้วยสิ่งที่เราทราบเกี่ยวกับความสำเร็จเป็นจริงในศตวรรษแรก. บันทึกเรื่องราวในพระธรรมกิจการเผยให้เห็นว่า เกือบทันทีหลังจากเหล่าสมาชิกของประชาคมคริสเตียนที่ตั้งใหม่เริ่มการประกาศ พวกเขาประสบการต่อต้านอย่างรุนแรง. (กิจการ 4:5-21; 5:17-40) แน่นอน เราไม่อาจกล่าวได้ว่า สงคราม, การกันดารอาหาร, และแผ่นดินไหวทั้งหมดที่พระเยซูตรัสถึงนั้นได้เกิดขึ้นก่อนการกดขี่ข่มเหงตอนต้น ๆ นั้น. ตรงกันข้าม การต่อต้านนั้นเกิดขึ้น “ก่อน” สิ่งอื่น ๆ หลายสิ่งที่พยากรณ์ไว้ ซึ่งประสานกับวิธีที่ลูกาบอกถึงเรื่องต่าง ๆ ดังนี้: “แต่ก่อน เหตุการณ์เหล่านั้นเขาจะจับท่านไว้, และจะข่มเหงท่าน.” (ลูกา 21:12) ข้อนี้คงแนะว่า ที่มัดธาย 24:9 มีการใช้คำ โทʹเท ในความหมายที่ถูกต้องกว่าว่า “ในเวลานั้น.” ระหว่างช่วงสงคราม, การกันดารอาหาร, และแผ่นดินไหว หรือในเวลานั้น เหล่าสาวกของพระเยซูจะถูกกดขี่ข่มเหง.
[เชิงอรรถ]
a บันทึกคล้ายกันเหล่านี้ในมัดธาย, มาระโก, และลูกา ถูกจัดเป็นคอลัมน์ในหอสังเกตการณ์ ฉบับ 15 กุมภาพันธ์ 1994 หน้า 14 และ 15. ตัวอย่างคำ โทʹเท ที่ได้รับการแปลว่า “เวลานั้น [ครั้นแล้ว, ล.ม.]” เป็นตัวหนา.