NGEREN U TIMEN SHA MI 39
Iti You Ngi ken “Takeda u Uma” la Kpa?
“I nger ruamabera u umbur akaa sha ishigh Nagh, sha ci u mba ve cie TER.”—MAL. 3:16.
ICAM 61 Taver Nen Ishima sha Tom Wen, Ne Mbashiada!
KWAGH U I TIM SHA MI KEN NGEREN NE YÔa
Hii sha shighe u Abel la je, Yehova ngu ngeren ior ati ken “takeda u uma” zan zan hegen (Nenge ikyumhiange i sha 1-2)
1. Malaki 3:16 kaa ér ka takeda u nyi Yehova a lu ngerene, man ka nyi a lu ngeren ken takeda shono?
YEHOVA hii u ngeren takeda u injaa ugen anyom ken ijime udubu imôngo, man ngu ngeren u zan zan hegen. Takeda la ngu a ati a ior ker, hii sha iti i orshiada u jighjigh u hiihii, ka Abel je la.b (Luka 11:50, 51) Hii shighe la je, Yehova ngu seer ati a ior ken takeda la. Nyian ne, takeda la ngu a ati a ior ker umiliôn imôngo. I yila takeda la ken Bibilo ér “ruamabera u umbur akaa,” man “takeda u uma,” kua “ihyurenruamabera u uma.”—Ôr Malaki 3:16; Mpa. 3:5; 17:8.
2. Ka unô i nger ati a ve ken takeda u uma laa, man hanma wase nana er nan ve iti i nan ia lu ken takeda shono?
2 Takeda u injaa ne ngu a ati a mbacivir Yehova mba ve cie un shi ve ne un icivir kpishi, shi iti na i doo ve ishima yô. Ve cii vea va zua a ian i lun uma gbem sha won. Nyian ne, aluer se kpa se ya ijende a Yehova kangenaa sha ci u nagh ku ipaan ku Wan na Yesu Kristu la yô, a nger ati a ase ken takeda la. (Yoh. 3:16, 36) Hanma wase cii nan soo er iti i nan ma i lu ken takeda la, sea lu a ishimaverenkeghen i yemen sha shin lun uma gbem sha won shin tar kpaa.
3-4. (a) Aluer i nger ati a ase ken takeda u uma la yô, se lu uma gbem sha wono? Ta iwanger. (b) Ka nyi se lu timen sha mi ken ngeren ne man u a dondo laa?
3 Kwagh ne tese ér mba i nger ati a ve ken takeda u uma la cii ka keng vea zua a uma u tsôronoo? Se fatyô u zuan a mlumun sha mpin la ken mkaanem ma Yehova yange ôr a Mose, i nger ken Ekesodu 32:33 la. Yehova kaa ér: “Or u nan erem isholibo la, ka nan me kou iti i nan ken takeda wam kera ye.” Sha nahan yô, a fatyô u koughon ati agen a a lu ken takeda shon hegen la kera, inja er Yehova hila nger a sha pensel nahan. (Mpa. 3:5) Sha nahan yô, gba u se nôngo kwagh kpoghuloo sha er a nger iti yase ken takeda u uma la sha gbenda u koughon kera mayange ga, inja er ka sha inki nahan yô.
4 Alaghga se lu a mbampin mba pinen sha kwagh ne. Ikyav i tesen yô, ka nyi Bibilo i ôr sha kwagh u mba i nger ati a ve ken takeda u uma kua mba i nger ati a ve ker ga laa? Ka hanma shighe nahan mba ati a ve a lu ken takeda shon her la vea zua a uma u tsôrono? Mba yange ve lu a fa Yehova ga tsô maa ku wua ve la di ye? A fatyô u ngeren ati a ve ken takeda laa? A na mlumun sha mba mbampin mban ken ngeren ne kua u a dondo la.
KA UNÔ ATI A VE A LU KEN TAKEDA U UMA LAA?
5-6. (a) Mbafilipi 4:3 tese ér ka unô kpa ati a ve a lu ken mba i nger ve ati ken takeda u uma laa? (b) Ka hanma shighe ka i nger ati a ve ken takeda u uma la sha gbenda u koughon kera mayange ga?
5 Ka unô i nger ati a ve ken takeda u uma laa? De se time sha kwagh u ikweior itian man se zua a mlumun sha mpin la ye. Ken ikwe i itian ne, igen ka mba i nger ve ati ken takeda u uma la yô, igen ka mba i nger ve ati ker ga yô.
6 Kweior u hiihii ka mba i tsough ve ér ve za tema tor a Yesu imôngo sha la. Ati a ve nga ken takeda u uma la hegene? Een. Mkaanem ma apostoli Paulu ôr a Mbakristu mba ken Filipi mba ve lu “eren tom a [na] imôngo” la tese ér ati a mba i shighe ve mkurem, mba i yer ve ér ve za tema tor a Yesu imôngo la, nga ken takeda u uma la hegen. (Ôr Mbafilipi 4:3.) Kpa saa ka ve za hemen u civir Yehova sha mimi zan zan ve kar kpen ve, i nger ati a ve ken takeda u sha injakwagh la sha gbenda u koughon kera mayange ga ye. A va veren mba ve mase shin uma shin tar la ikyav sha kwa u masetyô, zum u a shi cuku u vea kpe shin zegecan una hii la yô, maa a nger ati a ve ken takeda u uma la sha gbenda u koughon kera mayange ga.—Mpa. 7:3.
7. Mpase 7:16, 17 wase se u fan ser ka hanma shighe a nger ati a zegeikpelaior i i lu iyôngo igen la ken takeda u uma la sha gbenda u koughon kera mayange ga?
7 Kweior u sha uhar ka zegeikpelaior i i lu iyôngo igen la. Ve kpa ati a ve nga ken takeda u uma la hegene? Een. Vea va war Armagedon nahan ati a ve aa lu ken takeda u uma la here? Een. (Mpa. 7:14) Yesu kaa ér mba ve lu er ka iyôngo mban vea nyôr “ken uma u tsôron.” (Mat. 25:46) Kpa vea war Armagedon maa vea zua a uma u tsôron her ave ave je ga. Ati a ve a i hila nger sha pensel u sha injakwagh ken takeda u uma la aa lu her. Hen shighe u Hemen u Anyom Dubu la, Yesu “una kura ve shi una hemen ve a za a ve hen ihwembe i mngerem ma uma.” Nahan mba vea dondo kwaghwan u Yesu yô, a nenge ve ér ka mbacivir Yehova mba jighjigh. Maa a nger ati a ve ken takeda u uma la sha gbenda u koughon kera mayange ga.—Ôr Mpase 7:16, 17.
8. Ka unô i nger ve ati ken takeda u uma la ga, man ka nyi ia va er ve?
8 Kweior u sha utar la ka mba ve lu ivo, mba a va tim ve sha Armagedon la. Ati a ve nga ken takeda u uma la ga. Yesu kaa ér vea “nyôr ken mtim u tsôron.” (Mat. 25:46) Aôndo yange ôr a apostoli Paulu ér, “A tsaha ve mban sha mtim u tsôron.” (2 Tes. 1:9; 2 Pet. 2:9) Kape mba ve er icighan jijingi isholibo sha apera, sha ikyov ikyov la kpa kwagh ve a lu je la. Ka vea kpeen yô, kwagh ve bee. Vea zua a uma u tsôron ga. Kwagh ne tese wang ér a va nder ve shin ku ga. (Mat. 12:32; Mar. 3:28, 29; Heb. 6:4-6) Hegen se seer timen sha kwagh u ikweior i ihiar i mba a va nder ve shin ku vea lu uma sha tar yô.
MBA A VA NDER VE SHIN KU YÔ
9. Aerenakaa 24:15 tese ér ka ikweior ihiar i nyi a va nder ve shin ku vea lu uma sha tara, man mkposo u ikweior i ihiar ne ka nyi?
9 Bibilo ôr kwagh u ikweior ihiar i mba a va nder ve shin ku sha u ve lu uma shin tar gbem sha won yô, ka “mbaperapera” man “mbaperapera ga” je la. (Ôr Aerenakaa 24:15.) “Mbaperapera” ka mba yange ve civir Yehova sha mimi shighe u ve lu uma la yô. “Mbaperapera ga” mbara di ka mba yange ve civir Yehova sha mimi ga shighe u ve lu uma la yô. Jighilii yô, yange ieren ve tese ér mba mbaperapera ga sha igbenda kpishi. Er i lu u a va nder ikweior i ihiar ne cii shin ku yô, se fatyô u kaan ser i nger ati a ve ken takeda u uma laa? De se time sha kwagh u ikweior i ihiar ne sha adondo adondo, tsô se zua a mlumun sha mpin la.
10. A va nder mbaperapera shin ku sha ci u nyi, man ka tom u icivirigh u nyi mbagenev ken a ve vea ere? (Nenge ngeren u sha kwagh u mba a va nder ve shin ku vea lu shin tar, u i gber ken Iyoukura ne sha itinekwagh i “Mbampin mba Mbaôron Takeda Ne Ve Pin La” kpaa.)
10 “Mbaperapera” ka kweior u sha unyiin. Yange ve civir Yehova sha mimi cii ve va mase kpen ye, nahan i nger ati a ve ken takeda u uma la. Mba kpen kera yô, i kou ati a ve ken takeda la keraa? Ei, sha ci u Yehova ngu umbur kwagh ve vough er “mba uma her” nahan. Yehova “ka Aôndo u mbakpenev ga, kpa ka u mbaumav, sha ci u hen a na yô, mba uma her.” (Luka 20:38) Kwagh ne tese ér shighe u a va nder mbaperapera shin ku vea hide a lu uma sha tar la, ati a ve aa lu ken takeda u uma la her. Kpa sha hiihii la, aa hila lu er i nger a “sha pensel” nahan. (Luka 14:14) Ka keng a na mbagenev ken mba a va nder ve shin ku la tom u icivirigh ér ve lu “mbatarev sha won cii.”—Ps. 45:16.
11. Ka nyi a gba u “mbaperapera ga” vea fa cii man a nger ati a ve ken takeda u uma laa?
11 Hegen se mase timen sha kwagh u kweior u sha utaan, ka “mbaperapera ga” je la. Alaghga ken uma ve cii yange ve fa atindi a Yehova ga, ka nahan yange ve er perapera ga ye. Sha nahan yô, i nger ati a ve ken takeda u uma la ga. Kpa Aôndo una va nder ve shin ku sha er ve kpa vea zua a ian i a fatyô u ngeren ati a ve ken takeda u uma la yô. A gba u a wase “mbaperapera ga” mban sha akaa kpishi. Mbagenev ken a ve yange ve er akaabo a cieryol kpishi cii ve va kpe ye. Nahan a gba u a tese ve u eren kwagh sha atindi a Yehova a perapera la. Tartor u Aôndo ua lu tesen er a er tom ne yô. A er tom shon sha gbenda u vesen u i lu je kpa i lu a er u ga yô.
12. (a) Ka unô vea tese mba ve lu “mbaperapera ga” laa? (b) Ka nyi ia er mba vea venda u dondon kwagh u a tese ve laa?
12 Ka unô vea tese mba ve lu “mbaperapera ga” laa? A lu zegeikpelaior kua mbaperapera mba a nder ve shin ku la vea tese ve ye. A gba u mbaperapera ga mbara vea ya ijende a Yehova shi vea tsegha ayol a ve sha ci na cii man a nger ati a ve ken takeda u uma la ye. Yesu vea mba i shighe ve mkurem la vea lu sha, vea lu nengen er mbaperapera ga mbara ve lu eren sha kwagh u i tese ve la yô. (Mpa. 20:4) Mba vea venda ér i de wasen ve ga la cii, aluer ve tsa kuma anyom 100 je kpa, a de ér ve lu uma gbem ga. (Yes. 65:20) Yehova man Yesu vea fatyô u fan kwagh u ken ishima i or, nahan mayange vea de ér or môm nana er ma kwagh u vihin ken tar u he la ga.—Yes. 11:9; 60:18; 65:25; Yoh. 2:25.
MBA VEA ZUA A UMA MAN MBA A ÔR VE IJIR SHA MNDER U SHIN KU LA
13-14. (a) Tsuaa la se kav mkaanem ma Yesu ma ken Yohane 5:29 la nena? (b) Ka nyi i gbe u se fa sha mkaanem mara?
13 Yesu shi ôr kwagh u mba a va nder ve shin ku vea lu shin tar yô. Ikyav i tesen yô, a kaa ér: ‘Shighe ngu van u mba ve lu shin iwar cii vea ungwa imo na vea due yô. Mba yange ve lu eren akaa a dedoo yô, vea zua a uma sha mnder u shin ku la, kpa mba yange ve lu eren akaabo yô, a ôr ve ijir sha mnder u shin ku la.’ (Yoh. 5:28, 29) Inja i kwagh ne ér nyi?
14 Tsuaa la, se kav ser Yesu lu ôron lu akaa a mba a va nder ve shin ku mbara vea lu eren shighe u a nder ve shin ku kera la; inja na yô, a va nder ior shin ku kera yô, mbagenev vea er akaa a dedoo, kpa mbagenev vea er akaabo. Nahan kpa, fa wer Yesu kaa ér mba ve sember duen shin iwar mbara vea er akaa a dedoo shin vea er akaabo ga. Kpa a ter ishember i tesen ér ka akaa a yange ve vande eren cii man ve kpe la. Lu oron kwagh u mba ‘yange ve lu eren akaa a dedoo’ man mba ‘yange ve lu eren akaabo’ yô. Kwagh ne tese wang ér ka akaa a yange ve er cii man ve kpe la, ka a vea va er shighe u a nder ve shin ku kera la ga. Kwagh ne wanger, shin ka nahan ga? Kera ga je kpa, ka u mayange a lumun ér or môm nana er ma kwaghbo ken tar u he la ga. Ka keng, mbaperapera ga mbara yange ve eren akaabo cii man ve va kpe ye. Sha nahan yô, kwagh u Yesu kaa ér mbagenev “vea zua a uma sha mnder u shin ku” kpa mbagenev “a ôr ve ijiir sha mnder u shin ku” la, inja na ér nyi?
15. Ka unô vea “zua a uma sha mnder u shin ku la,” man ka sha ci u nyi?
15 Mbaperapera mba yange ve eren akaa a dedoo cii man ve va kpe la vea “zua a uma sha mnder u shin ku la,” sha ci u i vande ngeren ati a ve ken takeda u uma la. Kwagh ne tese ér mnder u shin ku u ‘mba yange ve lu eren akaa a dedoo,’ u i ôr ken Yohane 5:29 la ngu kwaghmôm a mnder u shin ku u i ter ken Aerenakaa 24:15 la. Mkav ne zua sha kwagh u i ôr ken Mbaroma 6:7 la, ivur la kaa ér: “Or u nan kpe yô, i kar a isholibo i nan kera.” Mbaperapera mban yange mba kpen yô, Yehova de ve asorabo a ve cii shi hungur a mi. Kpa akaa a yange ve er sha mimi shighe u ve lu uma la yô, una umbur a cica cii. (Heb. 6:10) Nahan kpa, a gba u mbaperapera mba a va nder ve shin ku mban vea za hemen u civir Yehova sha mimi, sha er ati a ve aa lu ken takeda u uma la igbekeke yô.
16. Kwagh u Yesu kaa ér “a ôr [ior] ijir sha mnder u shin ku la” inja na ér nyi?
16 Mba yange ve lu eren akaabo cii ve va kpe la di ye? Shin er Yehova de ve asorabo ve shi hungur a mi shighe u ve kpe la nahan kpa, yange ve lu civir Yehova sha mimi shighe u ve lu uma la ga. Nahan i nger ati a ve ken takeda u uma la ga. Sha nahan yô, mnder u shin ku u ‘mba yange ve lu eren akaabo la’ ngu kwaghmôm a mnder u shin ku u “mbaperapera ga,” u i ter kwagh sha mi ken Aerenakaa 24:15 la. Ve “a ôr ve ijir sha mnder u shin ku la.”c Inja na yô, Yesu una kar “mbaperapera ga” mban. (Luka 22:30) Shighe a karen yô, Yesu una fa, aluer ve kuma u a nger ati a ve ken takeda u uma la yô. Saa “mbaperapera ga” mban vea venda u hiden eren akaabo a yange ve eren cii ve va kpe la, shi vea tsegha ayol a ve sha ci u Yehova ve, una nger ati a ve ken takeda u uma la ye.
17-18. Ka nyi a gba u mba a nder ve shin ku vea hide a lu uma shin tar la cii vea ere, man ishember i “aeren a ve,” i i ter ken Mpase 20:12, 13 la ngi ôron kwagh u nyi?
17 Mba a va nder ve shin ku la yange vea lu mbaperapera shin vea lu mbaperapera ga kpa, ve cii a gba u vea dondo atindi a ken uihyurenmbaruamabera mba hev mba a bugh hen shighe u anyom 1,000 la. Apostoli Yohane nger kwagh ugen u yange nenge a mi ken mpase yô, ér: “M nenge mbakpenev, mbakiriki kua mbavesen cii, tile sha ishigh ki ikyônough ki torough kira, shi i bugh uihyurenmbaruamabera. Kpa shi i bugh ihyurenruamabera ugen; ka ihyurenruamabera u uma. I ôr mbakpenev ijir sha aeren a ve, er akaa a i nger ken uihyurenmbaruamabera mbara a tese la.”—Mpa. 20:12, 13.
18 A ôr mba a va nder ve shin ku la ijir sha “aeren” a ve a hana? A lu sha akaa a yange ve eren cii man ve va kpe laa? Ei! Umbur wer yange mba kpen je maa i de ve asorabo a ve cica cii. Sha nahan yô, ishember i i ter hen ijir ne ér “aeren a ve” la, a fatyô u lun akaa a yange ve eren cii ve va kpe la ga. Kpa ka keng a lu sha akaa a vea lu eren ken tar u he, u tesen ér mba dondon akaa a i tese ve shin mba dondon ga la. Mbajighjigh er Noa man Samuel man Davidi kua Daniel nahan je kpa, a gba u a tese ve kwagh u Yesu Kristu, shi vea na jighjigh a nagh ku yange na sha uma na la. Aluer ka u mbajighjigh mban nahan kpa vea hen akaa a he kpishi yô, a gba u mba ve lu mbaperapera ga la vea hemba henen akaa a he kpishi cii!
19. Ka nyi ia er mba vea venda ian i icivirigh i doon kpishi i a na ve ér ve hen kwagh u Yehova laa?
19 Ka nyi ia er mba vea venda ian i icivirigh i doon kpishi nee? Mpase 20:15 kaa a vese ér: “Or u i nenge a iti i nan ken takeda u uma la ga cii yô, i kôr nan i kende ken ber u usu.” Inja na yô, a tim ve sha won kera elegh elegh. Sha nahan yô, gba u hanma wase nana nôngo sha afatyô u nan cii sha er a nger iti i nan ken takeda u uma la shi ia lu ker igbekeke yô!
Anmgbian ngu eren tom u vesen u tesen ior la hen shighe u Hemen u Anyom Dubu la (Nenge ikyumhiange i sha 20)
20. Ka tom u saan iyol u nyi a va er sha shighe u Hemen u Anyom Dubu laa? (Nenge foto u sha igbende.)
20 A saan uumace iyol sha shighe u Hemen u Anyom Dubu la kpen kpen! Shighe la, a er tom u tesen ior sha gbenda u vesen u i gbe je nongoior u Aôndo u lu a er sha tar ga yô. Kpa shi a lu shighe u karen shi tôvon ieren i mbaperapera man mbaperapera ga kpaa nengen. (Yes. 26:9; Aer. 17:31) A er tom u tesen ior ne nena? Ngeren u a dondo la una wase se u kaven shi nengen er i lu kwagh u icivirigh u doon kpishi yô.
ICAM 147 I Tôndo Zwa u Nan Se Uma u Tsôron
a Ngeren ne tese er se hidi se nyôôso gbenda u yange se kav mkaanem ma Yesu ma i nger ken Yohane 5:28, 29 sha kwagh u mba “vea zua a uma sha mnder u shin ku” man mba “a ôr ve ijir sha mnder u shin ku” la yô. Se lu timen sha igbenda i ihiar i a va nder ior shin ku ne cii fan kwagh u Yesu lu ôron yô, kua mba a nder ve sha igbenda shon la kpaa.
b I hii u ngeren takeda ne “shighe u i lu gban tar la je,” ka shighe u i hii u jiren ônov mba Adam vea Ifa, mba a va yima ve sha ikyev i isholibo kera la je la. (Mat. 25:34; Mpa. 17:8) Kwagh ne tese ér ka Abel i hii ngeren iti na ken takeda u uma la ye.
c Yange se pase inja i ishember i “ijir,” i i ter hen ivur ne la ser ka u ôron or ijir sha kwaghbo u nan er shin kuren nan ijir ér i wua nan. Jighilii yô, inja i ishember i “ijir” la, a fatyô u lun nahan. Kpa ishember i “ijir” i Yesu ter ken kwagh u lu ôron heen ne gbanger hemba nahala. Ngi ôron kwagh u veren ishima zulee nengen ieren i or, gayô karen or wer u nenge, shin “tôvon ieren i or,” er takeda ugen u pasen asember a ken Zwa Grika u kaa nahan.