Ambola w’oma le ambadi

Lo “Bible​—Ekadimwelo k’andja w’oyoyo” ka l’Angɛlɛ kakavusɔma lo 2013, Osambo 144:12-15 mendanaka l’ekambi wa Nzambi. Lo ekadimwelo ka ntondo, dui sɔ diakendanaka la angɛndangɛnda wa kɔlɔ, woshilami lo divɛsa 11. Lande na kakatshikitanyema tɔtɛkɛta?

Tɔtɛkɛta ta lo Hɛbɛru tɔsɔ kokaka kadimɔma weho akɔ ehende. Diakɔ diele tɔtɛkɛta tɔsɔ takavusɔma lo ndjela awui wayela anɛ:

1. Tɔtɛkɛta tɔsɔ takavusɔma lo ndjela vɔkabilɛrɛ ndo gramatika. Diɔtɔnganelo diele lam’asa Osambo 144:12-15 la avɛsa wele la diko nemanɛka la kitshimudi yoshawɔ ya tshɛkɛta ya ntondo ya lo divɛsa 12, tshɛkɛta yakɔ ya lo Hɛbɛru ko asher. Asher koka kadimɔma lo toho efula. Ɛnyɛlɔ, yɔ koka mbokɛma oko okitɔ wafɔna la okina, ɛnyɛlɔ “onto akɔna” kana “akɔna.” “Onto akɔna” mbele kitshimudi ya ntondo yakatakambe la yɔ. Etombelo wakonge la dui sɔ ele, awui w’amɛna wakashilama lo divɛsa 12 polo 14 wakendanaka l’anto wa kɔlɔ, wakashilama lo avɛsa wele la diko. Koko, asher koka mɛnya etombelo ndo koka kadimɔma ɔnɛ “diakɔ,” “kele” kana “ko.” “Ko” mbakakambe la so lo ekadimwelo kakavusɔma lo 2013 ndo lo dikadimwelo dikina dia Bible.

2. Tɔtɛkɛta takavusɔma tɔsɔ mbɔtɔnɛka dimɛna l’awui akina wa lo osambo akɔ. Okambelo wa la “ko” lo divɛsa 12 nembetshiyaka dia ɛtshɔkɔ wotami lo divɛsa 12 polo 14 mendanaka l’anto w’ɛlɔlɔ, mbuta ate wanɛ walɔmba dia ‘pandɔ ndo shimbamɛ’ oma le anto wa kɔlɔ (divɛsa 11). Otshikitanu ɔsɔ wekɔ ndo lo divɛsa 15, lɛnɛ ele ahole akɔ ahende watanema tshɛkɛta “ɔngɛnɔngɛnɔ” tɛkɛtamaka lo yoho ya dimɛna kana dia nkotsha kɛnɛ kakatami. Etombelo wele la dui sɔ ko, l’ahole akɔ ahende ɔngɛnɔngɛnɔ ɔsɔ mendanaka l’anto akɔ waamɛ, mbuta ate “anto wele Jehowa kele Nzambi kawɔ!” Teye nto dia, efundelo wa ntondo wa lo Hɛbɛru komongaka la tolembetelo t’ofundelo kaanga ɔtɔi, ɛnyɛlɔ tɔkɔtshiya. Diakɔ diele, akadimudi mbahomba nshikikɛ yoho ya dimɛna, aha la mbohɛ dia Hɛbɛru fundamaka oko poɛmɛ, lo ndjela dui diatawate ndo avɛsa wa lo Bible wɔtɔnɛ.

3. Tɔtɛkɛta takavusɔma tɔsɔ mbɔtɔnɛka l’avɛsa akina wa lo Bible walaka Nzambi ekambi ande wa kɔlamelo ɛtshɔkɔ. Etombelo wambonga la woho wakatatshikitanya okadimwelo wa tshɛkɛta asher ele, osambo ɔsɔ wɔkɛnɛmɔla elongamelo kaki la Davidɛ k’ɔnɛ l’ɔkɔngɔ wa Nzambi ntshungola wodja w’Isariyɛlɛ oma l’anya w’atunyi awɔ, Nde akahombe ntshɔkɔla wodja ɔsɔ lo mbasha ɔngɛnɔngɛnɔ ndo ɔngɔnyi. (Lɛwi. 26:9, 10; Eoh. 7:13; Os. 128:1-6) Ɛnyɛlɔ, Eohwelo k’Ɛlɛmbɛ 28:4 mbutaka ɔnɛ: “Ɔtshɔkɔ wayonga le ananyu, lo elowa w’oma lo dikambɔ dianyu ndo le ana wa dongalonga dianyu, ana wa ngɔmbɛ yanyu ndo ana w’ɛkɔkɔ anyu.” Diakɔ diele, lo ɛlɔmbwɛlɔ ka Sɔlɔmɔna ɔna Davidɛ, wodja waki lo wɔladi wahatongaka ndo l’ɔngɔnyi. Kɛnɛ koleki tshɛ ele, ɛlɔmbwɛlɔ ka Sɔlɔmɔna kakɛnyaka woho wayonga ɛlɔmbwɛlɔ ka Mɛsiya.​—1 Ku. 4:20, 21; Os. 72:1-20.

Dia komiya, woho wambowotshikitanya tɔtɛkɛta lo Osambo 144 hatshikitanya eokelo kaso ka wetshelo wa lo Bible. Koko, otshikitanu ɔsɔ kimanyiyaka dia elongamelo ka diambo kokongaka l’ekambi wa Jehowa kele l’osambo w’otondo mbokɛma hwe, mbuta ate woho wayolanya Nzambi anto wa kɔlɔ ndo wayondosha anto w’ɛlɔlɔ wɔladi wa pondjo ndo ɔngɔnyi.​—Os. 37:10, 11.