Tshapita 101

La Bɛtaniya, laka Simɔna

YESO ambomɔ oma la Jeriko, ko ambɛlɛ otsha la Bɛtaniya. Lɔkɛndɔ lɔsɔ layɔsa oko lushi l’otondo, nɛ dia vɔ pombaka kɛndakɛnda kilɔmɛtɛlɛ akumi ahende la mɔtshi l’otadimbo w’akona. Jeriko ekɔ lo mɛtɛlɛ suke la 250 l’ɛse ka yɛdikɔ ya ndjale, ndo Bɛtaniya ekɔ lo mɛtɛlɛ suke la 760 la diko dia yɛdikɔ ya ndjale. Ondo wɛ mbohɔka ɔnɛ la Bɛtaniya mbodjashi Lazaro nde l’akadiyɛnde. Ngielongelo shɔ mangana la Jerusalɛma kilɔmɛtɛlɛ shato, l’oholola wa Dikona di’Ɔlivɛ, lo lɛkɛ l’ehotwelo ka wonya.

Anto efula wakashidi ndja la Jerusalɛma lo difɛstɔ di’Elekanelo. Vɔ wakakomi ntondo dia ndjosala nsɛlɛmɔnyi ya ndjaɛdia. Ondo vɔ wakananda odo kana wakasale dikambo dimɔtshi diambowaetɛ mindo. Diɔ diakɔ diayelawɔ ɛlɛmbɛ w’endana la ɛdiɛlɔ, dia vɔ sala difɛstɔ di’Elekanelo lo yoho y’ɔlɔlɔ. Lam’otshumanyi anto asɔ wakakome ntondo lo tɛmpɛlɔ, efula wambotatɛ ndjambola dia mbeya kana Yeso ayoya lo difɛstɔ di’Elekanelo kana kema.

Owanu wa mamba wamboyala la Jerusalɛma lo dikambo dia Yeso. Anto tshɛ mbeyaka ɔnɛ ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ wekɔ lo mbɔ̂nganya dia mbodiaka. Vɔ wakatome ndo dui ɔnɛ: Onto tshɛ layeya lɛnɛ ele Yeso, kaye dia ndjototɛ. Lo ngɔndɔ shato yetshi nyɛ, mbala shato y’etondo—lo Difɛstɔ dia Tabɛrnakɛlɛ, lo Difɛstɔ di’Ekidielo, ndo l’ɔkɔngɔ wa nde mbolola Lazaro—ewandji ɛsɔ w’ɛtɛmwɛlɔ wakayange mbodiaka. Diɔ diakɔ diayambola anto ɔnɛ: onde Yeso ayɛnama lo asho w’anto nto? Wombwana vate: “Akananyu na?”

L’etena kɛsɔ ko Yeso ambokoma la Bɛtaniya, lâsɔ ko ambotshikala nshi shamalo la ntondo ka difɛstɔ di’Elekanelo salema, difɛstɔ diasalema lo ngɔndɔ ka Nisana 14 lo ndjela alamanaka w’Ase Juda. Yeso ambokoma la Bɛtaniya la dikɔlɔ dia Lushi la Tanu, mbuta ate l’etatelo ka ngɔndɔ ka Nisana 8. Nde kokoka munda lɔkɛndɔ lɔsɔ Lushi la Samalo nɛ dia ɛlɛmbɛ w’Ase Juda sekɛka onto sala lɔkɛndɔ lushi la Sabato—l’asa ɛɔtwɛlɔ ka wonya ka Lushi la Tanu la ɛɔtwɛlɔ ka wonya ka Lushi la Samalo. Aha la tamu, Yeso ambotshɔ laka Lazaro, oko wakandasale ntondo, ko ambotolala Lushi la Tanu lɛkɔ.

Koko, la dikɔlɔ dia Lushi la Samalo, pami kɛmɔtshi ka l’osomba wa Bɛtaniya ambelɛ Yeso l’asekande dia ndjosanga la wɔ lonya lo lokenga. Pami kakɔ lokombo lande Simɔna, nde aki ose sudi ntondo, ondo Yeso mbakɔkɔnɔla. Oko wambondekɛka sala olimu nshi tshɛ, Mata ekɔ lo mbalɛ wanɛ wakelame lo dambo diakɔ mɛsa. Koko Mariya, oko wele mbekelo kande, ekɔ lo mpokɛ lotui le Yeso, koko mbala kɛnɛ nde ambosala dikambo dimɔtshi diambotondja owanu.

Mariya ambofola oteka ɔmɔtshi, djɔndɔlɔndɔ mɔtshi yele oko la kilɔgramɛ 0,5 y’esɔ k’opumu, ‘narado ka mɛtɛ mɛtɛ.’ Malashi ɔsɔ oshinga wolo efula. Oshinga awɔ mbɛdima la difuto di’ɔnɔnyi w’otondo! Wonya wokitshi Mariya esɔ kɛsɔ l’ɔtɛ wa Yeso ndo l’ekolo ande, ko nde kiduwula la divo diande, opumu wambokokanɛ lo luudu l’otondo.

Ambeki wamboka nkɛlɛ ko wambota vate: “Ukundi alanyawo malashi okone na?” Ko Judasɛ Isakariyɔtɛ ate: “Okoko wana wakiwo kunsundja malashi one lu denariyo kama shatu, dia mbisha akanga a weula?” Koko Judasɛ hayakiyanya mɛtɛ lo dikambo di’ase weola, nɛ dia nde mbivaka falanga yombawɔ lo mpata k’ambeki.

Yeso ambotatɛ swɛlɛ Mariya. Nde ambota ate: “Nyuwete. Okoko wana wôhenyahenyanyu? Ndi ambuntshela dikambu di’ololo. Akanga a weula weko l’atei anyu nshi tshe. Tena tshe dialanganyu, nyu mbeyaka mbatshela ololo, keli nyu kema la mi l’atei anyu nshi tshe. Ndi akatshi uku akandeyi ntsha. Ndi akamvutedi malashi dia nongosola dimba diami utsha lu diumbu. Mete kanyutelami nti: Lu ahuli tshe wa la kete wayuwutasambishaka lukumu l’ololo lone, wayutataka ndu dikambu diutshendi, dia ndjala euhwelu kandi.”

Kakianɛ, Yeso ambosala oko eshidi a tango 24 la Bɛtaniya, ndo lokumu lambekɔnɛ lo ngelo k’otondo ɔnɛ: nde amboya. Ɔnkɔnɛ, anto efula wamboya oya laka Simɔna dia ndjɛna Yeso, koko ndo dia ndjɛna Lazaro, ɔnɛ lele lâwɔ ndo nde lawɔ. Ɔnkɔnɛ, ɛlɔmbɛdi a weke wambɔtɔ sheke, aha paka dia ndjaka Yeso oto, koko ndo Lazaro. Vɔ wekɔ lo nanga sala dikambo sɔ nɛ dia anto efula wambetawɔ Yeso l’ɔtɛ wɛnawɔ ɔnɛ lakavu ko ambolɔ! Mɛtɛ, ewandji ɛsɔ w’ɛtɛmwɛlɔ wekɔ l’etema wa kɔlɔ efula! Joani 11:55–12:11; Mateu 26:6-13; Mako 14:3-9; Etsha 1:12.

▪ Kakɔna katɛkɛta anto lo tɛmpɛlɔ ka la Jerusalɛma, ndo lande na?

▪ Lande na kakahombe Yeso koma la Bɛtaniya Lushi la Tanu lo dihole dia nde koma Lushi la Samalo?

▪ Lam’okuminde la Bɛtaniya, lo dihole diakɔna ondo diambetsha Yeso lushi la Sabato?

▪ Kakɔna kambosala Mariya kambotondja owanu, ndo woho akɔna wambɔ̂swɛlɛ Yeso?

▪ Kakɔna kɛnya ɔnɛ ɛlɔmbɛdi a weke wekɔ mɛtɛ anto w’etema mindo?