Lande Na Kalongola Ɔtɛmwɛlɔ Wa Mɛtɛ Ɛtshɔkɔ Oma Le Nzambi
“Nyanduli [Jehowa]! Panda la lutumbu, ndu wulu weko wa [Nzambi kaso, “NW”], ne dia dumbwelu diandi dieko usimbwi la mete!”—ENYELO 19:1, 2.
“BABILƆNA KA WOKE” ambɔkɔ lo asho wa Nzambi ndo kakianɛ, tɔ kayanga nshila oshiki. Pɔlɔfɛsi ya lo Bible mɛnyaka ɔnɛ omoto kanga monanyi, ɔnɛ lele didjidji di’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi wa l’andja w’otondo, ayanga ndjakema oma le eseka ande, mbuta ate ase pɔlitikɛ; ekomelo kande kayoya la shashimoya ndo kayosalema esadi esadi. Oshwelo wa Yeso le Joani wekɔ l’ɛtɛkɛta ɛnɛ wa pɔlɔfɛsi wata ɔnɛ: “Ondjelo omotshi a wulu akose dive di’ohelo dia wuki, akaditambiya l’ashi a wuki ata ati: Wayuhandjula Babilona, usumba a wuki, ku hawûtana ntu.”—Enyelo 18:2, 21.
2 Tenyi dimɔtshi di’andja ɔnɛ waki Satana diayolela elanyelo ka Babilɔna ka Woke, koko ekambi wa Nzambi mɛtɛ, oyadi wa l’olongo kana wa la nkɛtɛ hawotolela elanyelo kakɔ kânga yema. Vɔ wayodɛ Nzambi ekoko ɛnɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ vate: “Nyanduli [Jehowa]! Panda la lutumbu, ndu wulu weko wa [Nzambi kaso, NW], ne dia dumbwelu diandi dieko usimbwi la mete! Ndi akalumbuya umuntu kanga luseka la mamba, lakalanya kete k’utundu la munanyi kandi. Ndi akôsomboya dia dikila di’ekambi andi.”—Enyelo 18:9, 10; 19:1, 2.
Elowa Akɔna Wahomba Ɔtɛmwɛlɔ wa Mɛtɛ Ntɔ?
3 Lam’ele ɛtɛmwɛlɔ wa kashi wayanga nshila oshiki oma lanɛ la nkɛtɛ, ɔtɛmwɛlɔ akɔna wayotshikala na? Ɛlɔ kɛnɛ ngande wakokaso mbeya ɔtɛmwɛlɔ wayotshikala l’ɔkɔngɔ w’elanyelo k’etshumanelo k’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi waki Satana wa l’andja w’otondo na? Elowa akɔna w’ɛlɔlɔ wahomba ɔtɛmwɛlɔ ɔsɔ ntɔ na? Ekɔ akambo dikumi watshikitanya ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ waki Jehowa l’ɛtɛmwɛlɔ ekina.—Malaki 3:18; Mateu 13:43.
4 Dikambo dia ntondo ndo dioleki tshɛ ele, Akristo wa mɛtɛ pombaka sukɛ lowandji lakavu Yeso dikambo dialɔ—lowandji laki She. Yeso kokimɔ lɔsɛnɔ lande l’akambo wa pɔlitikɛ, l’akambo wa dibila, l’akambo wa dioho kana dia tshikitanya lɔsɛnɔ l’anto wa lo wodja ɔmɔtshi. Nde akadje Diolelo diaki She la ntondo ka mposa ya pɔlitikɛ ndo y’ɔtɔmbɔkwɛlɔ yaki l’Ase Juda. Lam’akôlakaka Satana dia mbosha mandji ya l’andja w’otondo, nde kombetawɔ koko akawotɛ ate: “Satana, mo! ne dia akafundama ati: Kotemolaki [Jehowa Nzambi kayɛ, NW], kûkambelaki ndame ulimu.” Nde akeyaka oma l’Afundelo wa lo Hɛbɛru ɔnɛ Jehowa mbele Omboledi wa mɛtɛ wa nkɛtɛ k’otondo. L’atei w’ɛtɛmwɛlɔ tshɛ, ɔtɛmwɛlɔ akɔna mɛtɛ wayasha tshɛ dia sukɛ lowandji laki Jehowa ko hasukɛ atshunda wa pɔlitikɛ wa l’andja ɔnɛ na?—Mateu 4:10; Osambu 83:18.
5 Dikambo dia hende diahombama diɔ nɛ: ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ pombaka tombola ndo mbetɛ lokombo la Nzambi ekila. Kanga-Wolo-Tshɛ akashola lokombo lande Jehowa (lakakadimwama ɔnɛ Yahweh lo dikadimwelo dimɔtshi dia Bible) le wodja ande Isariyɛlɛ, ndo lokombo lɔsɔ tanemaka mbala nunu la nunu l’atei w’Afundelo wa lo Hɛbɛru. Kânga la ntondo ka dikambo sɔ, Adama, Eva l’anto akina wakeyaka lokombo lɔsɔ, koko vɔ kôlilɛmiyaka nshi tshɛ. (Etatelu 4:1; 9:26; 22:14; Etumbelu 6:2) Kânga mbele akadimudi w’ase Lokristokristo la wa l’ɔtɛmwɛlɔ w’Ase Juda minyaka lokombo la Nzambi tena tshɛ oma lo Bible yakadimolawɔ, Ɛmɛnyi wa Jehowa wakasha lokombo lɔsɔ dihole dialɔ ndo nɛmɔ dialɔ diasungana lo Bible kelɛwɔ ɔnɛ: Les Saintes Écritures — Traduction du monde nouveau. Vɔ nɛmiyaka lokombo lɔsɔ, oko wakalilɛmiyaka Akristo wa ntondo. Jakɔba akɛnya dikambo sɔ: “Simeyona akasanya okone akakendela [Nzambi, NW] asi wedja ntundu, dia nsonola antu amotshi uma l’atei awo dia lukumbu landi. Dikambu ne dieko pupu la aui w’amvutshi, . . . Ne dia antu wutshikadi, wayangi [Jehowa], ndu asi wedja tshe wetama lukumbu lami, mbata [Jehowa], lakalimbitshiya akambu ako.”—Sho mbɛnganyisha alɛta ango; Etsha 15:14-17; Amose 9:11, 12.
6 Dikambo dia sato diahomba ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ monga ladiɔ ele, ɔtɛmwɛlɔ akɔ pombaka tombola Diolelo diaki Nzambi oko diɔ to mbasungana ndo mbakoka kandola ekakatanu wele l’anto lo dikambo dia lowandji. Yeso aketsha ambeki ande dimɛna dimɛna dia vɔ nɔmbaka oyelo wa Diolelo sɔ, dia lowandji laki Nzambi ndjotatɛ nɔmbɔla nkɛtɛ k’otondo. Nzambi akatshutshuya Danyɛlɛ dia mbuta lo dikambo dia nshi y’ekomelo ate: “[Nzambi, NW] leli l’ulungu ayutundja diulelu diahalanaki pundju. . . . Dio diayulanya waulelu ako tshe [wa l’andja ɔnɛ, wa pɔlitikɛ], diayâshila ushiki, ku dio diame diayushikikala pundju.” L’eleko kɛnɛ ka 20, wa na akɔna wɛnya oma l’awui watshawɔ ɔnɛ vɔ mbasukɛ paka Diolelo sɔ to—onde ɛtɛmwɛlɔ wa Babilɔna ka Woke kana Ɛmɛnyi wa Jehowa?—Danyele 2:44; Mateu 6:10; 24:14.
7 Dikambo dia nɛi diele ohomba dia mbetawɔma lo asho wa Nzambi ele, ekambi wa mɛtɛ wa Nzambi pombaka mbɔsa Bible oko Dui diakasambiyama oma le Nzambi. Diɔ diakɔ diahawahombe kesama la wetshelo a wa nomb’ewo yɔnyɔla Bible, wanɛ watoyangaka dia mbɔsa Bible oko dibuku di’anyanya diakafunde anto k’anto ndo dioludi la dikɔmɔ. Ɛmɛnyi wa Jehowa mbetawɔka ɔnɛ Bible ekɔ Dui diakasambiyama oma le Nzambi, oko akafundɛ Paulo Timɔtɛ ate: “[Afundelo tshɛ wakasambiyama oma le Nzambi ndo wekɔ, NW] ololo mbetsha antu, la mbalaka, la mbaewula, la mbaekiya lu akambu w’ololo. [Dia] untu a [Nzambi, NW] aluwani, ndu akuki dia ntsha elimu w’ololo tshe.”a Ɔnkɔnɛ, Ɛmɛnyi wa Jehowa mbɔsaka Bible oko ɔnɔmbɔdi awɔ, oko dibuku diawaɛnya kɛnɛ kahombawɔ ntshaka lo lɔsɛnɔ lawɔ la lushi la lushi, ndo oko ɛtɛkɔ kawɔ k’elongamelo ka lo nshi yayaye.—2 Timote 3:16, 17.
Ɔtɛmwɛlɔ wa Ngandji, Aha wa Lohetsho
8 Ngande wakatshikitanya Yeso ambeki ande wa mɛtɛ l’anto akina na? Okadimwelo ande toshaka djembetelo ya tanu y’ohomba yakoka tokimanyiya dia sho mbeya ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Yeso akate ate: “Olembe w’uyuyu mbamumunyusha, dia nyu mbukana ngandji. Nyukani ngandji uku akamanyuki ngandji. Uma lu dikambu ne, antu tshe wayeya vati: Ambeki ami mbenyu, naka nyu nyayukana ngandji.” (Joani 13:34, 35; sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Ngande wakɛnya Yeso ngandji kande na? Nde akakimɔ lɔsɛnɔ lande oko olambo w’etshungwelo. (Mateu 20:28; Joani 3:16) Lande na kele ngandji k’oshika kekɔ dionga di’ohomba efula le Akristo wa mɛtɛ? Joani akalembetshiya ate: “Elangimi ami, tukani ngandji; ne dia ngandji keli uma le [Nzambi, NW] . . . Untu lahalangi akina, heyi [Nzambi, NW]; ne dia [Nzambi, NW] eli ngandji.”—1 Joani 4:7, 8.
9 Lo nshi yaso nyɛ, wa na wɛnya ngandji ka ngasɔ, oyadi kânga la ntondo ka lohetsho la l’asa nkoho y’alemba, la l’asa wedja ndo la l’asa dibila na? Wa na wakatondoya ohemba woleki woke, wakavu ndo mvɔ, ɔnɛ kele ngandji kokanawɔ kadje otshumba na? Onde sho kokaka mbuta ɔnɛ asasɛrdɔsɛ la wa masɛlɛ w’Aseka Mupɛ, wanɛ wele l’onongo mɛtɛ ndo vɔ lawɔ lo dikambo dia lomanu la dioho di’anto lakasalema lo Rwanda lo 1994? Onde Ase Ɔrtɔdɔksɛ wa la Serbie kana Aseka Mupɛ wa la Croatie, wanɛ wakayatambiya lo ta dia “mbɛdia kabila” ndo lo ditshelo dikina diahɔtɔnɛ l’Akristo lo ata anɛ walɔ ase ngelo lo wedja wa Balkans? Onde ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ w’Aseka Mupɛ la w’Ase Asɔnyi, wanɛ wakahɛtshahɛtsha dionga dia kanɛka anto akina kɔlɔ ndo dia lohetsho lo wodja w’Irlande wa la Ngɛl’a Nkushi l’edja k’ɛnɔnyi akumi wetshi? Mɛtɛ, ndoko onto lakoka mbuta ɔnɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa wakɔtɔ l’atei w’ata asɔ. Wakawadje lo nkanu ndo lo mpango ya nkanu ya wolo, wakâdiake ndo mbadiaka, nɛ dia vɔ konanga ntsha akambo wahɔtɔnɛ la ngandji kokana Akristo.—Joani 15:17.
10 Dikambo dia samalo diahombama di’ɔtɛmwɛlɔ mbetawɔma le Nzambi ele lomangemange l’akambo wa pɔlitikɛ wa l’andja ɔnɛ. Lande na kahahombe Akristo mbɔtɔ l’akambo wa pɔlitikɛ na? Paulo, Jakɔba la Joani wekɔ lo tosha ɛkɔkɔ w’eshika wahombaso monga la dionga sɔ. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde ɔnɛ Satana ekɔ “nzambi ka dikongɛ di’akambo nɛ,” ɔnɛ leetɛ wanɛ wele bu ambetawudi tutshungu lo yimba lo weoho tshɛ wakokande ntsha, kânga l’akambo wa pɔlitikɛ watonga diatɔnelo. Ombeki Jakɔba akate ɔnɛ ‘naka wɛ ambɔtɔ ɔngɛnyi l’andja ɔnɛ, kete wɛ amboyala otunyi wa Nzambi,’ ndo ɔpɔstɔlɔ Joani akate ɔnɛ ‘andja w’otondo wekɔ lo lowandji la kanga kɔlɔ.’ Ɔnkɔnɛ, Okristo wa mɛtɛ hakoke mbɛkɔ Nzambi lo ndjadja l’akambo wa pɔlitikɛ ndo wa mandji ya l’andja ɔnɛ wa kɔlɔ waki Satana.—2 Koreto 4:4; Jakoba 4:4; 1 Joani 5:19.
11 Lo menda akambo ahende walɔmbama womiso la mbuta, dikambo di’esambele diambɛnama hwe, kɛdikɛdi: Akristo wa mɛtɛ hawohombe mbɔtɔ l’ata. Lam’ele ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ wekɔ nkumbo ka l’andja w’otondo kotumbi oma lo ngandji, lâsɔ ndoko dikambo diakoka mbatola kana fukutanya ‘nkumbo kɛsɔ . . . k’anangɛso wa l’andja w’otondo.’ Yeso aketsha ngandji, aha lohetsho; wɔladi, koko aha ata. (1 Petero 5:9; Mateu 26:51, 52) ‘Kanga kɔlɔ’ akɔ, Satana, ɔnɛ lakatshutshuya Kɛna dia ndjaka Abɛlɛ, ekɔ lo tetemala mbidja lohetsho lam’asa anto ndo ekɔ lo mpɔhɔla ewanu la odiakelo w’anto oma lo diatɔnelo diotumbi oma l’awui wa pɔlitikɛ, w’ɛtɛmwɛlɔ ndo wa dibila. Akristo wa mɛtɛ ‘hawoyeka akambo w’ata nto,’ oyadi kakɔna tshɛ kakoka mbakomɛ l’ɔtɛ wa dui sɔ. Lo yoho ya didjidji, vɔ wamboshilaka ‘tshula tɔɔmbɔ tawɔ nkongo, la akɔnga awɔ tokuwa ta lɔhɔ.’ Vɔ wekɔ lo ntɔ elowa wa wɔladi wa nyuma ka Nzambi.—1 Joani 3:10-12; Isaya 2:2-4; Ngalatiya 5:22, 23.
Nzambi Tshɔkɔlaka Dionga ndo Wetshelo wa Pudipudi
12 Kâmɛ k’Akristo mbele dikambo di’enanɛi diahomba ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ monga ladiɔ. Koko, ɛtɛmwɛlɔ wa Lokristokristo watonga diatɔnelo hawokotshisha lo dikambo sɔ. Efula k’ɛtɛmwɛlɔ welɛwɔ ɔnɛ ɛtɛmwɛlɔ wa weke wambatɔna lo tɛtshi tɛtshi ta weoho la weoho, ndo dikambo sɔ diambela lofunge. Tɔ̂shi ɛnyɛlɔ k’ɔtɛmwɛlɔ a wa Batistɛ lo wodja w’États-Unis, ɔtɛmwɛlɔ ɔsɔ wambatɔna l’asa wa Batistɛ ya la Ngɛl’a Nkushi (Ɔtɛmwɛlɔ a wa Batistɛ ya l’Amɛrika lo wodja w’États-Unis) la wa Batistɛ ya la Diko dia Nkushi (Tshunda dia wa Batistɛ dia la Diko dia Nkushi), ndo elui ekina efula a wa Batistɛ wakatombe oma l’okakitwanelo. (World Christian Encyclopedia, lɛkɛ 714) Watɔnelo efula wakaye oma l’akambo w’endana la wetshelo kana la woho walɔmbwama ɔtɛmwɛlɔ (ɛnyɛlɔ oko Presbytérien, Episcopalien, Congregationiste). Diatɔnelo diasalema l’atei a Lokristokristo fɔnaka la nɛ diasalema ndo l’andja wa Lokristokristo—oyadi l’ɔtɛmwɛlɔ w’Ase Bouddha, wa wa Mizilima kana w’Ase Hindou. Dako diakɔna diakasha ɔpɔstɔlɔ Paulo Akristo wa ntondo na? “Anyasu, dimi lambunyosengasenga lu lukumbu la Khumesu Jesu Kristu, dia nyu tshe mvuta diui otoi, diaha nyu mbatana, keli dia nyu nduwanyema lu yimba ndu lu tukanyi kame.”—1 Koreto 1:10; 2 Koreto 13:11.
13 Naa dikambo dia divwa diahomba ɔtɛmwɛlɔ wetawɔ Nzambi monga ladiɔ na? Dui dimɔtshi dia lo Bible fundama lo Akambu w’Asi Lewi 11:45 ɔnɛ: “Nyuyali ekila, ne dia dimi leli ekila.” Ɔpɔstɔlɔ Petero akavusola dikambo sɔ diahombama lam’akandafunde ate: “One lakanyeti eko ekila, okone ndu nyu nyuyali ekila lu ditshelu dianyu tshe.”—1 Petero 1:15; sho mbɛnganyisha alɛta ango.
14 Kakɔna kahombama dia monga ekila na? Atɛmɔdi wa Jehowa pombaka monga pudipudi lo nyuma la lo ditshelo diawɔ. (2 Petero 3:14) Wanɛ watsha pɛkato l’okonda, wahalange ndjatshumuya, ndo wɛnya oma lo lɔkɛwɔ ɔnɛ vɔ mɔnyɔlaka olambo wa Kristo w’etshungwelo, kema la dihole l’atei w’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. (Heberu 6:4-6) Jehowa nɔmbaka di’etshumanelo k’Akristo mongaka nshi tshɛ pudipudi ndo ekila. Ngande watshama dikambo sɔ na? Lo yɛdikɔ mɔtshi, dikambo sɔ ntshamaka lo woho walomboyawɔ ndo watshanyawɔ wanɛ wakoka mbidja etshumanelo mindo.—1 Koreto 5:9-13.
15 La ntondo ka vɔ mbeya wetshelo wa mɛtɛ w’Akristo, efula waki la lɔsɛnɔ la mindo, loludi la mposa k’ɛngɛnɔngɛnɔ ndo la lokaki. Koko dui dia Kristo diakâkadimola, ndo vɔ wambokondja edimanyielo lo pɛkato yawɔ. Paulo akatɛkɛta wolo dia dikambo sɔ lam’akandafunde ate: “Nyu hanyeyi nyati: Antu wa kolo hawukiti diulelu dia [Nzambi, NW]? Tanyuyadimbiyaki: atshi w’akambu wa sonyi, kuyanga atemodi wa dikishi, kuyanga amunanyi, kuyanga akanga a nende, kuyanga atshi w’akambu wa sonyi la apami, kuyanga evi, kuyanga akanga w’ekomiya, kuyanga ambidjoki a wanu, kuyanga atenganyi, kuyanga apotwanyi, vo tshe hawukiti diulelu dia [Nzambi, NW]. Nyu amotshi nyaki osoku. Keli nyakayaedia.”—1 Koreto 6:9-11; sho mbɛnganyisha alɛta ango.
16 Aha la tamu, Jehowa mbetawɔka wanɛ wayatshumuya oma lo lɔkɛwɔ lawɔ lahɔtɔnɛ l’Afundelo, wanɛ wakadimola etema ndo wayala ambeki wa mɛtɛ wa Kristo wayela wetshelo ande. Vɔ mɛtɛ mbokaka anyawɔ anto ngandji oko wayaokawɔ vamɛ, ndo vɔ mɛnyaka ngandji kakɔ lo weoho efula, ɛnyɛlɔ oko lo tetemala sala olimu w’esambishelo washa losango la lɔsɛnɔ le onto tshɛ lalanga lioka.—2 Timote 4:5.
‘Mɛtɛ Kayonyotshungola’
17 Dikambo dia dikumi dialɔmba Jehowa wanɛ wɔ̂tɛmɔla lo nyuma la lo mɛtɛ ele—wetshelo wa pudipudi. (Joani 4:23, 24) Yeso akatɛ ambeki ande ate: “Nyu nyayeya akambu wa mete, ku akambu wa mete wayunyutshungula.” (Joani 8:32) Mɛtɛ ka lo Bible kambototshungola oma lo wetshelo wɔnyɔla Nzambi, ɛnyɛlo oko wetshelo w’ɔnɛ anima havu, wetshelo wa lowenga la dja ndo wa purgatɔriyo. (Undaki 9:5, 6, 10; Ezekiyele 18:4, 20) Tɔ kambototshungola oma l’ehekesa dikambo ka dietawɔ ka Lokristokristo k’oma lo Babilɔna ka “Losato Loleki Osanto.” (Euhwelu k’Elembe 4:35; 6:4; 1 Koreto 15:27, 28) Wanɛ wakitanyiya mɛtɛ ka lo Bible mongaka anto woludi la ngandji, wayakiyanya dikambo di’anyawɔ, w’ɛlɔlɔ ndo wôkana kɛtshi. Lokristo la mɛtɛ kôkeketsha asoyanyi w’Aseka Mupɛ ndoko lushi ɔtɔi, wanɛ waki la saki ka sɔmbɔya ndo waki komonga la kɛtshi k’onto, ɛnyɛlɔ oko Tomás de Torquemada, kana ampɔhɔdi w’ata woludi la lohetsho, ɛnyɛlɔ oko wa papa ya l’Ɔrɔma yakahɔhɔla Ta di’Aseka Mupɛ la wa Mizilima. Koko, Babilɔna ka Woke kakatondja elowa wa ngasɔ l’edja ka lɔsɛnɔ l’anto, tatɛ oma ko nshi ya Nimirɔdɛ polo ndo nshi nyɛ.—Etatelu 10:8, 9.
Lokombo Lâtshikitanya
18 Ɛlɔ kɛnɛ, wa na akɔna mɛtɛ wakotsha awui dikumi asɔ wahomba ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ monga lawɔ? Wa na weyama ndo wetawɔma le anto akina ɔnɛ vɔ wekɔ akanga wa kɔlamelo ndo wa wɔladi na? L’andja w’otondo, anto mbeyaka ɔnɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa ‘kema wa l’andja ɔnɛ.’ (Joani 15:19; 17:14, 16; 18:36) Anto wa Jehowa wakalongola diɛsɛ dia mɛmba lokombo lande ndo monga Ɛmɛnyi ande, oko waki Yeso Kristo ɔmɛnyi wa She wa kɔlamelo. Tekɔ lo tɛmbɛ lokombo lɔsɔ l’ekila, ndo sho mbeyaka ɔnɛ: tekɔ l’ɔkɛndɛ wa ndjaɔtɔnganyiya la kitshimudi ya lokombo lakɔ. Ndo, oko weso Ɛmɛnyi ande, tekɔ l’elongamelo ka dimɛna efula la ntondo kaso! Elongamelo ka monga l’atei wa nkumbo k’anto wele l’okitanyiya ndo wele kâmɛ, watɛmɔla Omboledi w’Andja w’Otondo lanɛ la nkɛtɛ kayokadimɔ paradiso. Dia sho nongola ɔtshɔkɔ ɔsɔ, nyɛsɔ totetemale mɛnya dia tekɔ l’atei w’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ ndo tekɔ lo tɛmbɛ lokombo Ɛmɛnyi wa Jehowa l’ofunu tshɛ “ne dia dumbwelu diandi dieko usimbwi la mete”!—Enyelo 19:2; Isaya 43:10-12; Ezekiyele 3:11.
[Footnote]
a Dikadimwelo dia Bible kosambiyama oma le Nzambi. Lo woho wediɔ mɛtɛ, dikadimwelo diakɔ mbeyaka monga l’etshikitanu wɛnya ɔnɛ okadimudi l’okadimudi ekɔ la woho ande washihodiande ɛtɛkɛta w’oma l’etatelo wakafundama Bible.
[Study Questions]
1. Ngande wayolanyema Babilɔna ka Woke?
2. Ekambi wa Jehowa ayowosala lam’ayolanyema Babilɔna?
3. Wembola akɔna wahombaso kadimola?
4. Naa dikambo dia ntondo diahomba ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ monga ladiɔ, ndo ɛnyɛlɔ kakɔna kakatshike Yeso lo dikambo sɔ na?
5. (a) Ngande wahomba atɛmɔdi wa mɛtɛ mbɔsa lokombo la Nzambi? (b) Kakɔna kɛnya ɔnɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa nɛmiyaka lokombo lɔsɔ?
6. (a) Naa dikambo dia sato diahomba ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ monga ladiɔ? (b) Ngande wakake Danyɛlɛ nde la Yeso epolo ɔsɛkɛ lo dikambo dia Diolelo? (Luka 17:20, 21)
7. Atɛmɔdi wa mɛtɛ ngande wɔsawɔ Bible?
8. Naa dikambo dia tanu diahomba ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ monga ladiɔ?
9. Wa na wɛnya ngandji ka mɛtɛ kokanawɔ, ndo woho akɔna?
10. Lande na kahɔtɔ Akristo wa mɛtɛ l’akambo wa pɔlitikɛ?
11. (a) Ngande wɔsa Akristo akambo w’ata? (b) Avɛsa akɔna wa l’Afundelo wetawɔ dionga sɔ? (2 Koreto 10:3-5)
12. (a) Naa dui di’enanɛi diahomba ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ monga ladiɔ, ko ɛtɛmwɛlɔ akɔna wambatɔna wakokayɛ shila? (b) Ngande wakake Paulo epole ɔsɛkɛ lo dikambo sɔ di’enanɛi?
13, 14. (a) ‘Monga ekila’ kɛdikɛdi na? (b) Ngande walamema ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ dia vɔ tshikalaka nshi tshɛ pudipudi?
15, 16. Etshikitanu akɔna wakasale Akristo efula lo nsɛnɔ yawɔ?
17. Naa dikambo dia dikumi diahomba ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ monga ladiɔ? Sha diɛnyɛlɔ dimɔtshi.
18. (a) Wa na wakotsha akambo dikumi asɔ wahomba ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ monga lawɔ ndo woho akɔna? (b) Kakɔna kahomba onto l’onto la l’atei aso ntsha dia nde nongola ɔtshɔkɔ wele la ntondo kaso?
[Caption]
[Notɛ ka l’ɛsɛ ka dikatshi]
[Caption]
[Wembola]
[Caption on page 15]
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 15]
Ɛmɛnyi wa Jehowa wekɔ lo sambisha ndo ndakanya lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo diaki Nzambi
[Caption on page 16]
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 16]
Akristo wa mɛtɛ hawoyaɔtshiya ndoko lushi l’akambo wa pɔlitikɛ ndo w’ata wa l’andja ɔnɛ
[Caption on page 19]
Okonde Ayôkadimola Na?
◻ Ngande wɔsa ekambi wa Jehowa elanyelo ka Babilɔna ka Woke?
◻ Naa akambo woleki weke wahomba ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ monga lawɔ?
◻ Ngande wambokotshungola mɛtɛ?
◻ Naa diɛsɛ dia lânde diele laso sho Ɛmɛnyi wa Jehowa?