Ɛlɔmbwɛlɔ k’oma Le Nzambi dia sɔna olonganyi

“Dimi layuketshaka ndu layukenyaka mbuka ka we nkendakenda, dimi layukulakaka, layukendaka.”​—OSAMBU 32:8.

1. Akambo akɔna wele ohomba dia monga la diwala di’oshika?

ONTO ɔmɔtshi lakɛnya kɛnyɔ ya nɛndalɛndaka l’oshinga ambofumbɔ ko ambokadimɔ etshuletshule mbala efula. Etena kambondosembɔ tɔ, nde ambɔlɛkɛ anya le osekande lalɛndalɛnda l’oshinga okina ko ambokimɛ l’anya ko vɔ ahende tshimba ko kimɔna dia tokimɛ eshinga wakawalɛndalɛndaki. Wadi l’omi amɔtshi wekɔ lo sala kɛnyɔ ya tasɛlɔka lo dihole di’ɔsɛlɔ. Mbala kakɔ ɔtɔi omi amɛmba wadi ko ambowoka otsha l’olongo. Wadi ambokadimɔ mbala efula ko l’ɔkɔngɔ diko ambokita ɔkɔkɛ la lokolo ɔtɔi ko ambokimanɛ l’omɛnde ko wambotatɛ la tshimba nto ndo nɔ wɛnyɛ. Tɔkɛnyɔ tɔsɔ koka mɛnama la washo oko bu wolo dia tisala. Koko, onto akɔna akoka mbetawɔ dia tikɛnya naka nde hayasha efula dia tiohola ndo naka nde bu l’osekande leya tikɛnya ndo naka nde bu l’ɛlɔmbwɛlɔ ka dimɛna na? Woho akɔ wamɛ mbele ndo lo diwala. Olowanelo adiɔ nɔmbaka di’onto monga l’olonganyi w’ɔlɔlɔ, ndo vɔ akɔ ahende kamba la wolo, djekoleko lo kɛnɛ kendana l’alako wa lomba. Lo mɛtɛ, ɛlɔmbwɛlɔ k’ɔlɔlɔ kekɔ ohomba efula.

2. (a) Akahɔhɔla diwala ndo l’oyango akɔna? (b) Ngande wakasalema awala amɔtshi?

² Ndoko kɔlɔ di’ɔlɔngɔlɔngɔ kana osekaseka weke onyemba kanyiya dikambo di’olonganyi wahomba tshukana lande lo lɔsɛnɔ. Lam’ele Jehowa Nzambi mbakadihɔhɔla, diwala di’asa pami la womoto diokongaka dikambo di’ɔlɔlɔ lo lɔsɛnɔ. Koko pami ka ntondo, Adama, kɔsɔna wadɛnde ndamɛ. Jehowa mbakawosha wadi oma lo ngandji kande. (Etatelu 2:18-24) Atshukanyi wa ntondo wakahombe fulanɛ woho wa edja l’edja nkɛtɛ k’otondo ndjololanɛ l’anto. L’ɔkɔngɔ wa diwala dia ntondo sɔ, awala wakayosalemaka mbala efula oma lo diokanelo dia lam’asa ambutshi wa pami l’ambutshi wa womoto, mbala mɔtshi l’ɔkɔngɔ wa wanɛ walangawɔ ɔnɛ watshukane mbetawɔ dikambo diakɔ. (Etatelu 21:21; 24:2-4, 58; 38:6; Jashua 15:16, 17) Kânga mbele awala wa lôkanya wakasalema efula lo wedja ɛmɔtshi ndo lo mbekelo mɔtshi, anto efula ɛlɔ kɛnɛ wɔsɔnaka olonganyi awɔ vamɛ.

3. Ngande wahomba onto sɔna omi kana wadi?

³ Ngande wahomba onto sɔna omi kana wadi na? Amɔtshi kotwamaka oma lo dimɛna dia demba, mbut’ate kɛnɛ kangɛnyangɛnya otema ndo washo awɔ. Akina nyangaka wahɔ wa l’emunyi, mbut’ate onto layowakokɛka dimɛna ndo layokotshaka ehomba ndo nango yawɔ. Ko onde dikambo ɔtɔi to l’atei w’akambo asɔ kokaka konya lo diɔtɔnganelo di’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo di’oshika? Tukedi 31:30 mbutaka ate: “Ololo lu ashu utu eko lukesu, la dimena dia dimba tu eko anyanya. Keli umutu latukaka [Jehowa] woma, ayutumbwama.” Sho tanaka dikambo dimɔtshi di’ohomba efula l’ɛtɛkɛta ɛnɛ, dikambo diakɔ ko: Ndjela kanyi ya Jehowa etena kahomba sɔna omi kana wadi.

Ɛlɔmbwɛlɔ ka la ngandji k’oma le Nzambi

4. Ekimanyielo kakɔna katosha Nzambi lo kɛnɛ kendana l’ɔsɔnɛlɔ wa wadi kana omi?

⁴ Jehowa Shɛso ka ngandji lele l’olongo, akatosha Ɔtɛkɛta ande wakafundama dia tɔlɔmbɔla l’akambo tshɛ. Nde mbutaka ate: ‘Dimi mbele Jehowa Nzambi kayɛ, Ɔnɛ latoketshaka dikambo dia wahɔ ayɛ, ndo Ɔnɛ latokɔlɔmbɔlaka lo mboka kahombayɛ kɛndakɛnda.’ (Isaya 48:17) Lâsɔ, hatokoke mamba lam’ɛnaso dia Bible tanemaka l’alako wambɛnamaka dia wekɔ la wahɔ lo kɛnɛ kendana l’ɔsɔnɛlɔ w’omi kana wa wadi. Jehowa nangaka dia diwala diaso nomba ndo monga l’ɔngɛnɔgɛnɔ. Diɔ diakɔ diatokimanyiyande woho wa sho shihodia ndo kamba l’alako akɔ. Kema kɛsɔ mbalongamɛso oma le Otungi aso wa ngandji?​—Osambu 19:8.

5. Kakɔna kele ohomba dia mongaka l’ɔngɛnɔgɛnɔ wa pondjo lo diwala?

⁵ Lam’akahɔhɔla Jehowa diwala, nde akalange dia diɔ monga kɔhi ya lo lɔsɛnɔ l’otondo. (Mako 10:6-12; 1 Koreto 7:10, 11) Diɔ diakɔ diatande ate: “Dimi latutunaka ediakelu ka diwala,” nde mbetawɔka dikambo sɔ paka naka “luseka” lambosalema. (Malaki 2:13-16; Mateu 19:9) Ɔnkɔnɛ, nsɔna olonganyi ekɔ ɔmɔtshi wa l’atei wa tɛdikɔ toleki weke takokaso mbɔsa ndo hatohombe mbɔsa dui sɔ oko dikambo dia tshitshɛ. Tɔtɔi ta tɛdikɔ toto mbakoka monga la shɛngiya y’efula dia tosha ɔngɛnɔngɛnɔ kana lonyangu. Etena kele ɔsɔnɛlɔ w’ɔlɔlɔ w’omi kana wadi koka ndowanya lɔsɛnɔ l’onto ndo lisha ɔngɛnɔngɛnɔ, ɔsɔnɛlɔ wa kɔlɔ koka ndjonga kiɔkɔ ya lonyangu lahashile. (Tukedi 21:19; 26:21) Dia tetemala monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ, ekɔ ohomba efula sala ɔsɔnɛlɔ wa la yimba ndo mbetawɔ dia sala kɔhikɔhi ya pondjo, nɛ dia Nzambi akalɔngɔsɔla dia diwala monga wodjaselo w’anto ahende wele wayonga dimɛna efula naka vɔ mbɔtɔnɛ ndo kimanɛ kâmɛ.​—Mateu 19:6.

6. Lande na kahomba ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka ndeka sɛna dimɛna lam’asɔnawɔ olonganyi ndo ngande wakokawɔ mbɔsa yɛdikɔ yoleki dimɛna?

⁶ Djekoleko ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka pombaka menda ɔlɔlɔ di’aha nsaki ya wolo ya demba kana dimɛna dia demba fukutanya shɛnɔdi yawɔ etena kasɔnawɔ omi kana wadi. Lo mɛtɛ, ɔsɔnɛlɔ woki etshina l’akambo asɔ kokaka ndjokonya esadi eto lo lonyangu kana lo lohetsho. (2 Samuele 13:15) Lo wedi okina, ngandji ka pondjo koka tafulaka lam’atataleke mbeya olonganyi aso ndo ndjaeya shamɛ dimɛna. Sho pombaka mbeya nto dia, kɛnɛ kotoleka nanga mbeyaka monga ko aha tɔ kakalangaka otema aso ntondo. (Jeremiya 17:9) Diakɔ mbele, ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi katanema l’atei wa Bible kekɔ ohomba efula. Tɔ tokimanyiyaka dia sho sɛdingola woho wakokaso mbɔsa tɛdikɔ toleki tshɛ amɛna lo lɔsɛnɔ. Omembi w’esambo akɛnya woho wata Jehowa ate: “Dimi layuketshaka ndu layukenyaka mbuka ka we nkendakenda, dimi layukulakaka, layukendaka.” (Osambu 32:8; Heberu 4:12) Kânga mbakoka diwala kotsha saki kaso ka lôtɔ ka mbokama ngandji ndo ka monga l’ɔngɛnyi, diɔ ndjôtaka nto ekakatanu walɔmba di’onto tshunda ndo ndjala la shɛnɔdi.

7. Lande na kele amɔtshi hawetawɔ dako di’oma lo Bible diendana l’ɔsɔnwɛlɔ w’omi kana wa wadi ndo dikambo sɔ kokaka ndjonga l’etombelo akɔna?

⁷ Ekɔ dui dia lomba dia ndjela kɛnɛ katotɛ Ɔnɛ lakahɔhɔla diwala lo dikambo di’ɔsɔnɛlɔ w’omi kana wa wadi. Koko, etena katosha ambutshi kana dikumanyi di’Akristo dako dimɔtshi di’oma l’Afundelo, sho mbeyaka mɛna kɔlɔ. Sho mbeyaka fɔnya ɔnɛ vɔ hawoke kɛnɛ kalangaso sala ɔlɔlɔ, ndo nsaki ya wolo mbeyaka ndjototshutshuya dia sho ndjela kanyi ya l’otema aso. Koko l’ɔkɔngɔ diko, lam’ayotohomana l’ekakatanu wa lushi la lushi wa lo lɔsɛnɔ, sho koka ndjonyanga ɔnɛ otondonga takayele dako diakawatosha dikambo dia wahɔ aso tshike hatɛnyi akambo anɛ. (Tukedi 23:19, 28:26) Sho mbeyaka ndjɔtɔ lo diwala diahawatoke ngandji, kana ndjonga l’ana weso l’okakatanu dia mbâkokɛ ndo ondo kânga ndjotshukana ndo l’onto lele kema ombetawudi. Tayonga mɛtɛ la lonyangu l’efula naka diwala diakatafɔnyaka ɔnɛ diayokoka tela ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula diaya kiɔkɔ y’ɔkɛi!

Omamemelo wa Nzambi mbele dikambo dioleki ohomba

8. Ngande wahomba omamemelo le Nzambi kimanyiya diwala dia diɔ tshikala edja ndo mbela ɔngɛnɔngɛnɔ?

⁸ Ekɔ mɛtɛ dia dimɛna dia demba kimanyiyaka dia diwala keketala. Koko, monga la tokanyi tamɛ ndeka ohomba efula dia diwala nomba ndo mbela ɔngɛnɔngɛnɔ. Naka vɔ akɔ ahende mamemaka Jehowa Nzambi, kete dimama diawɔ diayoviya ndo dikambo sɔ mbayoleka mbakimanyiya dia vɔ monga kamɛ. (Undaki 4:12) Lam’etsha atshukanyi w’Akristo ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ waki Jehowa lo dihole dia ntondo lo nsɛnɔ yawɔ, vɔ mongaka kamɛ lo nyuma, lo tokanyi ndo lo lɔkɛwɔ. Vɔ mbekaka Ɔtɛkɛta waki Nzambi kamɛ. Vɔ nɔmbaka kamɛ ndo dikambo sɔ kakatanyaka etema awɔ. Vɔ akɔ ahende tshɔka kamɛ otsha lo nsanganya y’Akristo ndo tombaka kamɛ l’olimu w’esambishelo. Akambo asɔ tshɛ kimanyiyaka dia keketsha dimama diawɔ dia lo nyuma ndo mbakakatanyaka lam’asawɔ. Kɛnɛ koleki nto ohomba efula ele, akambo asɔ mbaelaka ɛtshɔkɔ waki Jehowa.

9. Kakɔna kakasale Abarahama dia sɔnɛ Isaka wadi, ndo etombelo akɔna wakonge?

⁹ Nɛ dia nde akamamemaka Nzambi, Abarahama, owandji wa nkumbo wa kɔlamelo akayange dia ngɛnyangɛnya Nzambi lam’akakoke etena ka nde sɔnɛ ɔnande Isaka wadi. Abarahama akatɛ okambi ande wakandɛkɛka otema ate: ‘Dimi pombaka kotshibia le Jehowa, Nzambi k’olongo la nkɛtɛ, diaha wɛ mbɔsɛ ɔnami wadi oma l’atei w’ana wa wamato w’ase Kanana wele lam’odjashimi, koko kotshu lo wodja aso ndo lo nkumbo kami kele kotɔsɛ ɔnami Isaka wadi. . . . [Jehowa] ayotoma ondjelo ande la ntondo kayɛ ko wɛ mɛtɛ ayotɔsɛ ɔnami wadi oma lɛkɔ.’ Rɛbɛka akayaɛnya dia nde ekɔ womoto l’oshika, diakɔ diakôlangaka Isaka efula.​—Etatelu 24:3, 4, 7, 14-21, 67.

10. Lo ndjela Afundelo ɛkɛndɛ akɔna wele la waomi vɔ la wadiɛwɔ?

¹⁰ Naka tekɔ Akristo wahatatshukama, kete omamemelo wa Nzambi ayotokimanyiya dia sho monga la waonga wayotokimanyiya dia kotsha akambo walɔmba Afundelo lo kɛnɛ kendana la diwala. L’atei w’ɛkɛndɛ wahomba waomi la wâdi mɛmba mbele ndo wɛnɛ wakate ɔpɔstɔlɔ Paulo ate: “Nyu wadi nyuyakitshakitsha la tshina dia waumenyu, uku le Khumadiondjo. . . . Nyu waumi, nyulangi wadienyu, uku akalangi Kristu ekelizia, akandayakimo dikambu diato, . . . Onkone ntu, dieli la waumi mbuka wadiewo ngandji uku wukawo alimba awo. . . . Keli pami tshe ukaki wadendi ngandji uku ayaukandi ndame, ndu wadi alemiaki umendi.” (Efeso 5:22-33) Oko wakokaso mɛna, ɛtɛkɛta waki Paulo wakafundama lo wolo wa nyuma ndeka mɛnya ohomba wa ngandji la wa dilɛmiɛlɔ. Kitanyiya dako sɔ nembetshiyaka nto monga la wɔma wa Jehowa wɔsɔhanyi la dilɛmiɛlɔ. Diɔ nɔmbaka mbidja kɔhi ya l’otema ɔtɔi dia kakatana kamɛ oyadi lo tena di’ɔngɛnɔngɛnɔ kana dia pâ. Akristo wakanyiya dikambo dia diwala pombaka monga l’akoka wa mɛmba ɔkɛndɛ ɔsɔ.

Woho wa nshikikɛ etena ka tshukana

11. (a) Dako diakɔna diendana l’etena kakoka tshukana diasha Afundelo? (b) Ɛnyɛlɔ kakɔna kɛnya ohomba wa ndjela dako dia lo Bible diele lo 1 Koreto 7:36?

¹¹ Ekɔ ohomba efula mbeya dia kana tambokoka tshukana. Lam’ele dikambo sɔ tshikitana lo ndjela onto l’onto, Afundelo hawoshikikɛ ɔnɔnyi wahomba onto tshukana. Koko, vɔ mɛnyaka dia ekɔ dimɛna efula mbikikɛ polo l’etena kele ‘tambolekanya ɛnɔnyi wâhɛtahɛta dikila di’ɔlɔngɔlɔngɔ,’ etena kele nsaki ya wolo ya dieyanelo kokaka fukutanya ekanelo kaso k’ɔlɔlɔ. (1 Koreto 7:36) Osekaseka Michelle mbutaka ate: “Lam’akamɛnaka asekami wonga l’emambedi ndo watshukana, etena kele efula ka l’atei awɔ waki paka l’ɛnɔnyi dikumi l’ɛmɔtshi, aki mbala mɔtshi wolo le mi dia kamba la dako sɔ. Koko, lakɛnyi dia dako sɔ ndja oma le Jehowa ndo nde totɛka paka kɛnɛ kele wahɔ le so. Etena kakamakongaka dia tshukama, dimi lakakokaka mbidja yimba efula lo diɔtɔnganelo diasami la Jehowa ndo mbeya akambo amɔtshi wa lo lɔsɛnɔ wahakoke onto lêke l’ɛnɔnyi dikumi l’ɛmɔtshi mbaeya. Ɛnɔnyi ɛmɔtshi oma l’ɔkɔngɔ wa lâsɔ, lakayalɔngɔsɔla dimɛna efula dia mbeya mɛmba ɛkɛndɛ ndo tondoya ekakatanu wa lo diwala.”

12. Lande na kele ekɔ dikambo dia lomba di’aha sho sasɛ dia tshukana lam’ekeso akɛnda?

¹² Mbala efula wanɛ wasasɛ dia tshukana lam’ekewɔ akɛnda efula ndjɛnaka di’ehomba la nsaki yawɔ ndjotshikitanaka lam’ayawole. Vɔ ndjɛnaka di’akambo wakawangɛnangɛnaka ntondo waya bu ohomba efula. Osekaseka ɔmɔtshi akɔshi yɛdikɔ ya tshukama lam’akinde l’ɛnɔnyi 16. Tshɛnde ka womoto la nyango wakatshukama lam’akiwɔ l’ɛnɔnyi ɛsɔ. Lam’akatone ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi wakandalangaka dia tshukana la nde l’etena kɛsɔ, nde akasɔnɛ onto okina laketawɔ vɔ tshukana etena kɛsɔ. Koko, l’edjedja ka wonya, nde akayongaka la lonyangu efula l’ɔtɛ wa yɛdikɔ yakandɔshi l’ekombakomba shɔ.

13. Dikambo diakɔna diohɛ wanɛ watshukana esadi eto?

¹³ Lam’akanyiyɛ dia diwala, ekɔ ohomba efula wɛ shihodia dimɛna awui tshɛ wendana la dikambo sɔ. Tshukanelo di’esadi mbeyaka mbela ekakatanu efula wele ondo atshukanyi w’akɛnda kondjalɔngɔsɔla dimɛna dia mbâkandola. Vɔ mbeyaka monga ko bu la diewo kana watatshunde dimɛna dia mbeya kandola ekakatanu wendana la diwala ndo la wodielo w’ana. Sho pombaka mbɔsa yɛdikɔ ya tshukana paka naka tambotshunda lo demba, lo yimba ndo lo nyuma woho wa monga suke dia ndjokikɛ akambo wa lo diwala.

14. Kakɔna kele ohomba dia kandola ekakatanu wa lo diwala?

¹⁴ Paulo akafunde ate wanɛ watshukana “wayuyala l’asui lu alimba.” (1 Koreto 7:28) Ekakatanu wayotomba nɛ dia vɔ wekɔ anto ahende wotshikitanyi ndo wayongaka la tokanyi totshikitanyi. L’ɔtɛ weso kema kokele, mbeyaka monga wolo dia sho kotsha ɔkɛndɛ aso watɔlɔmba Afundelo lo diwala. (1 Koreto 11:3; Kolosai 3:18, 19; Tito 2:4, 5; 1 Petero 3:1, 2, 7) Dia sho mbeya nyanga ndo ndjela ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi dia kandola ekakatanu la ngandji, sho pombaka tshunda ndo monga nge lo nyuma.

15. Kakɔna kakoka sala ambutshi dia nɔngɔsɔla anawɔ dikambo dia diwala? Sha ɛnyɛlɔ.

¹⁵ Ambutshi koka nɔngɔsɔla anawɔ lo dikambo dia diwala lo mbâkimanyiya dia vɔ nshihodia ohomba wa ndjela ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi. Lo kamba dimɛna l’Afundelo ndo l’ekanda w’Akristo, ambutshi kokaka kimanyiya anawɔ dia vɔ mbeya shikikɛ dia kana vɔ la wanɛ walanga tshukana la wɔ wambokoka mbɔtɔ lo diwala.a Blossom osekaseka w’ɛnɔnyi dikumi l’enanɛi akafɔnya ate nde ambokondja ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi wa l’etshumanelo kawɔ wayotshukana la nde. Ɔlɔngɔlɔngɔ ɔsɔ aki ombatshi mboka ndo vɔ wakalange tshukana. Koko ambutshi ande wakɔ̂lɔmbɛ dia nde konga ɔnɔnyi ɔtɔi lam’ele wakɛnaka dia nde eke dikɛnda efula. Blosson akayofundaka l’ɔkɔngɔ ate: “Lekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ efula l’ɔtɛ wakamakitanyiya dako sɔ dia dimɛna. L’ɔnɔnyi ɔsɔ wakamakongaka, lakatshunde yema ndo lakatatɛ mɛna dia ɔlɔngɔlɔngɔ akɔ komonga la waonga wakandakoke ndjonga olonganyi w’ɔlɔlɔ. L’ekomelo nde akayotombaka oma l’atei w’etshumanelo, kɛdikɛdi lakahandɔ oma lo mpokoso. Ekɔ mɛtɛ dimɛna monga l’ambutshi wele la lomba washa alako wasungana ndjela!

‘Nyotshukane paka lo Nkumadiɔndjɔ’

16. (a) Ngande wokoki Akristo pembama di’aha ‘tshukana lo Khumadiɔndjɔ’? (b) Ɛnyɛlɔ kaki na kahomba Akristo ndjela lam’ahembamawɔ dia tshukana l’onto l’aha ombetawudi?

¹⁶ Dako diaki Jehowa otsha le Akristo diekɔ hwe, diɔ mbutaka dia: ‘tshukana paka lo Nkumadiɔndjɔ.’ (1 Koreto 7:39) Ambutshi w’Akristo l’anawɔ kokaka pembama lo dikambo sɔ. Lo woho akɔna? Ɔlɔngɔlɔngɔ kana osekaseka mbeyaka kombola tshukana koko hawotane onto lahomba tshukana la wɔ l’atei w’etshumanelo. Ngasɔ mbatodiongaka lo tena dimɔtshi. Mbeyaka monga ko lo ngelo kɛmɔtshi wamato ndeka apami efula, kana onto mbeyaka mɛna dia ndoko pami kana womoto lasungana la nde lo ngelo kakɔ. Ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi wele bu ose etshumanelo lambobatizama mbeyaka nanga Okristo ɔmɔtshi wa womoto kana Okristo ɔmɔtshi wa pami mbeyaka nanga osekaseka ɔmɔtshi wele bu Okristo, lâsɔ dikambo sɔ ndjutshutshuyaka anangɛso kana akadiyɛso dia sekola ɛlɛmbɛ wakadje Jehowa. Lam’atomba akambo wa ngasɔ, ayonga dimɛna kana yimba l’ɛnyɛlɔ kaki Abarahama. Yoho mɔtshi yakandakokɛ diɔtɔnganelo dia dimɛna diasande la Nzambi aki lo sala tshɛ dia ɔnande Isaka tshukana l’ɔtɛmɔdi wa Jehowa wa mɛtɛ. Isaka akasale woho akɔ wamɛ la ɔnande Jakɔbɔ. Ɔsɔ komonga dikambo dia tshitshɛ le wɔ, koko dikambo diakɔ diakangɛnyangɛnya Nzambi ndo wakalongola ɛtshɔkɔ oma le nde.​—Etatelu 28:1-4.

17. Lande na kele tshukana l’onto l’aha ombetawudi mbeyaka monga tshondo ya mpokoso, ndo naa ɔkɔkɔ woleki ohomba watotshutshuya dia ‘tshukana paka lo Khumadiɔndjɔ’?

¹⁷ Paka lo pai mbayokomaka ɔnɛ lele bu ombetawudi Okristo. Ndo, mbala efula otshukanelo wa l’anto wele bu ambetawudi mbelaka ekakatanu wa wolo efula. Wanɛ watshukana l’apanganu kema la wɔ mbetawɔ ɔtɔi ndo hawoyele ɛlɛmbɛ wamɛ, kana eyango wa woho ɔtɔi. (2 Koreto 6:14) Dikambo sɔ koka monga la shɛngiya ya kɔlɔ lo sawo dia lasa wadi l’omi ndo l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa lo diwala. Oko ɛnyɛlɔ, Okristo ɔmɔtshi wa womoto akanyange efula lo woho ɔnɛ wele, l’ɔkɔngɔ wa losanganya lɔmɔtshi l’ekeketshelo, nde kokoka ntshɔ la ngelo ko tosawola akambo wa lo nyuma asɔ nde l’omɛnde lele bu ombetawudi. Lo mɛtɛ, kɛnɛ kele ohomba efula ele ‘tshukana lo Nkumadiɔndjɔ’ mɛnyaka kɔlamelo yele laso otsha le Jehowa. Lam’akitanyiyaso Ɔtɛkɛta waki Nzambi, etema aso hawotanya nɛ dia tekɔ lo sala kɛnɛ kele ‘ɔlɔlɔ lo washo ande.’​—1 Joani 3:21, 22.

18. Lam’akanyiyaso dia diwala, naa akambo woleki ohomba wahombaso mbidja yimba lɔkɔ ndo lande na?

¹⁸ Lam’akanyiyaso dia nyanga omi kana wadi, sho pombaka ntondo ndjakiyanya dikambo dia dionga diande dia pudipudi ndo dia lonyuma lande. Lonto l’Okristo kamɛ ndo ngandji kokande Nzambi la omamemelo wa la tshondo le nde wekɔ la nɛmɔ di’efula dioleki dimɛna dia demba. Nzambi mbetawɔka wanɛ wangɛnangɛna ndo wakotsha ɔkɛndɛ awɔ wa monga elonganyi wele nge lo nyuma. Ɔnkɔnɛ, kɛnɛ kokoki ndeka keketsha atshukanyi ndja oma lo woho wamamema atshukanyi Otungi ndo wetawɔwɔ ɛlɔmbwɛlɔ kande l’otema ɔtɔi. Lo sala ngasɔ, vɔ tombolaka Jehowa, ndo diwala tatɛka mpikama l’atshina wa lo nyuma wayokimanyiya dia diɔ tshikala pondjo.

[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]

Ngande wayoyokadimola?

• Lande na kele ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi kekɔ ohomba dia sɔna wadi kana omi?

• Ngande watokimanyiya omamemelo wa Nzambi dia keketsha dimama dia diwala?

• Ngande wakoka ambutshi nɔngɔsɔla anawɔ dikambo dia diwala?

• Lande na kele ekɔ ohomba dia ‘tshukana paka lo Khumadiɔndjɔ’?

[Esato wa lo lɛkɛ 13]

Ndjela dako diaki Nzambi lam’asɔnayɛ olonganyi ayɛ koka kela ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula

[Esato wa lo lɛkɛ 16]

Wanɛ ‘watshukana paka lo Khumadiɔndjɔ’ kondjaka ɛtshɔkɔ efula