Prɔfɛsiya ndekaka mendana La Kristo

‘Prɔfɛsiya kakasambiyama dia tɛkɛta dikambo diaki Yeso.’​—ENYELO 19:10.

1, 2. a) Tatɛ lo 29 T.D., ase Isariyɛlɛ waki la ntondo ka yɛdikɔ yakɔna? b) Kakɔna kayotɔsɛdingola lo sawo nɛ?

TEKƆ l’ɔnɔnyi 29, tena diaso (T.D.). Anto wa l’Isariyɛlɛ wekɔ lo tɛkɛta l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ dikambo dia Mɛsiya. Olimu waki Joani Obatizanyi wakaleke keketsha elongamelo kɛsɔ. (Luka 3:15) Joani akate dia nde kema Kristo. Lo tɛkɛtaka dikambo dia Yeso y’ose Nazarɛta, nde akate ate: “Lakasanyia antu nti: On’a [Nzambi] one.” (Joani 1:20, 34) L’ɔkɔngɔ diko, elui w’anto wakayele Yeso dia mpokamɛ wetshelo ande ndo dia nde mbakɔnɔla.

² Lo ngɔndɔ yakayele, Jehowa akasha tolembetelo efula tendana l’Ɔnande. Wanɛ wambeka Afundelo ndo wambɛna etsha waki Yeso wekɔ la ɔkɔkɔ w’oshika wa monga la mbetawɔ le nde. Koko, wodja waki Nzambi wakadje la nde sheke lo tshɛ kawɔ komonga la mbetawɔ. Paka anto yema tshitshɛ tsho mbaketawɔ Yeso oko Kristo, Ɔnaki Nzambi. (Joani 6:60-69) Otoyosala naka wɛ akasɛnaka l’etena kɛsɔ na? Onde wɛ ototshutshuyama dia mbetawɔ Yeso oko Mɛsiya ndo koma ombeki ande wa kɔlamelo? Tɔsɛdingole djembetelo yendana la lonto lande lakasha Yeso ndamɛ etena kakawɔsɔngwɛ dia nde ekɔ lo mɔnyɔla Sabato ndo tende tolembetelo takandayoshaka l’ɔkɔngɔ dia keketsha mbetawɔ kaki ambeki ande wa kɔlamelo.

Yeso ndamɛ akasha djembetelo

3. Akambo akɔna wakatshutshuya Yeso dia nde mbisha djembetelo yakendanaka la lonto lande?

³ Tekɔ l’etena ka Pasaka ka l’ɔnɔnyi 31 T.D., ndo Yeso ekɔ la Jerusalɛma. Nde oma la kɔnɔla pami kɛmɔtshi kakadiɛnɛ la hemɔ ɛnɔnyi 38. Koko, ase Juda wakahɛnyahɛnya Yeso l’ɔtɛ wakandasale dikambo sɔ lushi la Sabato. Vɔ wakɔsɔngwɛ nto vɔate nde ambɔtɛnga Nzambi ndo wakayange mbodiaka l’ɔtɛ wakandelɛ Nzambi She. (Joani 5:1-9, 16-18) Yoho yakayatɛkɛtɛ Yeso lo wahɔ ande hita mbishaka ɛkɔkɔ esato wa weke wakahombe mbetawoya ose Juda tshɛ laki l’otema w’ɔlɔlɔ dikambo dia lonto la mɛtɛ laki Yeso.

4, 5. Oyango akɔna waki l’olimu waki Joani ndo ngande wakandakotsha olimu akɔ lo yoho ya dimɛna?

⁴ Ntondotondo, Yeso akashile djembetelo yaki Joani Obatizanyi ɔnɔngɔsɔdi wa mboka kande lo mbuta ɔnɛ: “Nyu nyakatumi antu le Joani, ku Joani akati akambu wa mete. Joani aki tala, diakalungulaka, diakahetaka. Nyu nyakalangi ngenangena la usasi adio etenyi.”​—Joani 5:33, 35.

⁵ Joani Obatizanyi aki “tala diakalungulaka [ndo] diakahetaka,” lo yoho nyɛ yele la ntondo ka nde mbidjama lo lokanu aha l’onongo oma le Hɛrɔdɛ, nde akakotsha ɔkɛndɛ ande w’oma le Nzambi wa nɔngɔsɔlɛ Mɛsiya mboka. Joani akate ate: “Keli ne dia mbêyanya [Mɛsiya] le Isariyele, dikambu so mbakamayi, mbabatizami l’ashi. . . . Dimi lakenyi [nyuma] ayahulo uma l’ulungu uku fudu ka inga, ku to kakawahema. Dimi kumbêya. Keli lakantumi dia ndjubatiza l’ashi, kakamvutela ati: Untu tshe layuyena [nyuma] ayahulo le ndi, la ambutshikala le ndi, ndi katubatizaka la [nyuma k’ekila]. Dimi lakenyi dikambu so, ku lakasanyia antu nti: On’a [Nzambi] one.”a (Joani 1:26-37) Joani akɛnya hwe dia Yeso aki Ɔnaki Nzambi, mbut’ate Mɛsiya wakalakema. Djembetelo yaki Joani yaki shikaa, yoho nyɛ yele ngɔndɔ divwa l’ɔkɔngɔ wa nyɔi kande, ase Juda waki l’etema w’ɔlɔlɔ wakate ɔnɛ: “Akambu tshe wakati Joani dia untu one, waki mete.”​—Joani 10:41, 42.

6. Lande na kakahombe elimu waki Yeso mbetawoya anto dia Nzambi akosukɛka?

⁶ Oma lâsɔ, Yeso akakambe la yoho kina ya kana l’anto yimba dia shikikɛ ɔnɛ nde aki Mɛsiya. Nde akashile elimu ande hita w’ɔlɔlɔ oko djembetelo yakɛnyaka dia Nzambi akosukɛka. Nde akate ate: “Diui diami diambuleka diui dia Joani. Ne dia elimu wakambisha Papa dia dimi nshidiya, watumutshaka, vo mbatumvutaka Papa, lakantumi.” (Joani 5:36) Kânga atunyi ande kokoka manguna djembetelo shɔ, nɛ dia yɔ yakendanaka l’ahindo efula wakandasale. Amɔtshi wakayoyambolaka l’ɔkɔngɔ diko ɔnɛ: “Atshasu na? Ne dia untu one ntshaka tulimbitelu efula.” (Joani 11:47) Ɔnkɔnɛ, amɔtshi wakɔshi yɛdikɔ ya dimɛna ndo wakate ɔnɛ: “Undi, lam’ayene Kristu, ndi ayutsha tulimbitelu tuleki tone tatsha untu one?” (Joani 7:31) Ampokami waki Yeso wakakokaka mɛtɛ shihodia waonga waki Papa le Ɔna.​—Joani 14:9.

7. Ngande wasambisha Afundelo wa Hɛbɛru lo kɛnɛ kendana la Yeso?

⁷ L’ekomelo, Yeso akakotola yambalo y’anto lo djembetelo yahakoke mbidjama tâmu. Nde akate ate: ‘Afundelo sambishaka lo dikambo diami.’ Ndo nde akakotsha ate: “Utunyetawo Mose, tshiki nyu nyakambetawo, ne dia ndi akafundi dikambu diami.” (Joani 5:39, 46) Lo mɛtɛ, Mɔsɛ aki paka ɔtɔi ɔmɔtshi l’atei w’ɛmɛnyi efula wakasɛnɛ la ntondo ka Kristo wakafunde akambo wendana la Yeso. Efundelo awɔ mbidja ndo nkama ya prɔfɛsiya kâmɛ ndo awui wendana la ɔlɔndji wa waoho, akambo asɔ tshɛ wakahombe kimanyiya anto dia mbeya ele Mɛsiya. (Luka 3:23-38; 24:44-46; Etsha 10:43) Kayotota lo kɛnɛ kendana la Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ? Ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde ate: “Elembe wakayala umbetsha asu utsha le Kristu.” (Ngalatiya 3:24) Eelo, ‘prɔfɛsiya kakasambiyama [kana tokanyi tshɛ, oweso ndo sangwelo] dia tɛkɛta dikambo diaki Yeso.’​—Enyelo 19:10.

8. Lande na kele ase Juda efula komonga la mbetawɔ le Mɛsiya?

⁸ Onde tolembetelo tɔsɔ tshɛ, mbut’ate djembetelo yɛnama hwe yaki Joani, elimu wa diambo waki Yeso la waonga wakɛnɛmɔla waonga waki Nzambi ndo efula ka tolembetelo tele lo Afundelo haketawoya dia Yeso ekɔ Mɛsiya? Onto tshɛ lele la ngandji ka mɛtɛ otsha le Nzambi ndo l’Ɔtɛkɛta ande ayɔsɛdingola esadi eto dikambo sɔ ndo ayonga la mbetawɔ le Yeso oko Mɛsiya wakalakema. Koko, ngandji ka ngasɔ komonga lo Isariyɛlɛ. Yeso akatɛ atunyi ande ate: “Dimi nyeyaka nti: Nyu kema la ngandji ka [Nzambi] l’etema anyu.” (Joani 5:42) Lo dihole dia ‘nyanga lotombo l’oma le Nzambi,’ vɔ ‘waketawɔka lotombo l’oma le onto l’onto.’ Koko, vɔ kosanga la Yeso lolemi, ɔnɛ lele lo ɛnyɛlɔ ka She akahetshaka tokanyi ta ngasɔ!​—Joani 5:43, 44; Etsha 12:21-23.

Wakakeketshama oma lo ɛnɛlɔ kɛmɔtshi ka prɔfɛsiya

9, 10. a) Lande na kele woshelo wa djembetelo le ambeki waki Yeso aki ohomba efula? b) Daka diakɔna dia diambo diakasha Yeso ambeki ande?

⁹ Yɛdikɔ y’ɔnɔnyi ɔtɔi yambeta tatɛ lam’akasha Yeso djembetelo yakɛnyaka dia nde aki Mɛsiya. Pasaka ka l’ɔnɔnyi 32 T.D., kakasalema ndo kakakomɛ. Anto efula wakawetawɔ wakatshike mboyela, ondo l’ɔtɛ w’ɛhɛnyɔhɛnyɔ, wa nsaki ya lomombo ndo w’ekiyanu wa lo lɔsɛnɔ. Ondo akina waki l’okandokando ndo wakakɔmɔ otema nɛ dia Yeso kombetawɔ welo wakadjaka anto dia mbodja nkumekanga. Lam’akadjana ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ w’ase Juda la nde tâmu, nde akatone mbasha djembetelo y’oma l’olongo yakahombe mbosha lotombo. (Mateu 12:38, 39) Anto amɔtshi wakomala kana wakonge l’okandokando lo woho wakatone Yeso dia sala dikambo sɔ. Lâdiko dia lâsɔ, Yeso akatatɛ mɛnya ambeki dikambo dimɔtshi diaki wolo le wɔ dia vɔ shihodia, dikambo di’ɔnɛ nde akahombe “ntsho la Jerusalema dia nsuyama asui efula le dikumanyi, elombedi a waki la afundji, dia ndjakema.”​—Mateu 16:21-23.

¹⁰ Lo yɛdikɔ ya suke la ngɔndɔ divwa kana dikumi kina, etena kakahombe koka ka ‘Yeso mimɔ oma l’andja ɔnɛ dia ntshɔ otsha le She.’ (Joani 13:1) Lam’ele Yeso akayakiyanyaka efula dikambo diaki ambeki ande wa kɔlamelo, nde akalake amɔtshi l’atei awɔ ɔkɔkɔ wa shikaa wakandatone mbisha ase Juda waki komonga la mbetawɔ mbut’ate djembetelo y’oma l’olongo. Yeso akate ate: “Mete kanyutelami nti: Amotshi wemadi lane, hawunganela nyoi ntundu watenyi On’a untu ayayi lu diulelu diandi.” (Mateu 16:28) Lo mɛtɛ, Yeso kombuta ɔnɛ ambeki ande amɔtshi wakahombe tshikala la lɔsɛnɔ polo etena kayoshikikɛma Diolelo diaki Mɛsiya lo 1914. Kɛnɛ kaki lo yimba yaki Yeso ele mbisha ambeki asato wakaleke mbekesanɛ la nde ɛnɛlɔ ka ntondo ka diambo ka lotombo lande lo lowandji la Diolelo. Ɛnɛlɔ ka ntondo kɛsɔ mbelamɛka ɔnɛ ohilwelo wa Yeso.

11. Kɔndɔla woho wakasalema ohilwelo waki Yeso.

¹¹ Nshi shamalo l’ɔkɔngɔ, Yeso akɔsɛ Petero, Jakɔba ndo Joani otsha lo dikona dimɔtshi di’otale, ondo lo shɔdi ya dikona dia Hɛrɛmɔna. Lɛkɔ, Yeso “akahilo la ntundu kawo. Elundji kandi kakahete uku unya. Ahondo andi wakayala wema uku usasi.” Omvutshi Mɔsɛ ndo Elidja wakɛnɛ nto wasawola la Yeso. Ondo dikambo dia wɔma sɔ diakasalema l’otsho diakɔ diakadialeke mɛnama dimɛna. Lo mɛtɛ, ɛnɛlɔ ka lotombo kɛsɔ aki dikambo dia mɛtɛ efula woho ɔnɛ wele Petero akɛnya nsaki ka mbika totombotombo tosato, mɔtshi yaki Yeso, Mɔsɛ ndo kina yaki Elidja. Koko etena kaki Petero âkatɛkɛta, dinge dia ngaingai diakâhotamɛ ndo dui diakatombe oma lo dinge sɔ diata ɔnɛ: “On’ami la ngandji one, ndi ambongenyangenya; nyuwukeli!”​—Mateu 17:1-6.

12, 13. Shɛngiya yakɔna yaki la ɛnɛlɔ k’ohilwelo le ambeki waki Yeso, ndo lande na?

¹² Lo mɛtɛ, Petero aki oma la shikikɛ dia Yeso ekɔ ‘Kristo Ɔna Nzambi kasɛna.’ (Mateu 16:16) Koko, ohokanyiya, dia nde amboka nto Nzambi ndamɛ ashikikɛ lonto ndo ɔkɛndɛ waki Ɔnande l’okitami w’esɔ! Ɛnɛlɔ k’ohilwelo wa Yeso kakakeketsha mɛtɛ mbetawɔ kaki Petero, Jakɔba ndo Joani! Ɔnkɔnɛ, oko wakakeketshama mbetawɔ kawɔ lo yɛdikɔ y’efula, vɔ wamboyalɔngɔsɔla kakianɛ dikambo dia kɛnɛ kakakongɛka la ntondo ndo dia ɔkɛndɛ w’ohomba wayoyonga lawɔ lo etshumanelo kakahombe mbatema.

¹³ Ɛnɛlɔ k’ohilwelo wa Yeso akakakatɛ lo wɔɔngɔ waki ambeki. Ɛnɔnyi ndekana 30 l’ɔkɔngɔ, Petero akafunde ate: “[Yeso] akalungula kenemo la lutumbu uma le [Nzambi], Shesu, lam’akayi diui ne le ndi uma le Lutumbu la Khumadiondjo ati: On’ami la ngandji one, ndi atongenyangenyaka. Shu takuki diui so diakayi uma l’ulungu, lam’akisu kame la ndi l’ukungu w’ekila.” (2 Petero 1:17, 18) Joani nde lawɔ akambiyama la dikambo sɔ. Ɛnɔnyi ndekana 60 l’ɔkɔngɔ wa dikambo sɔ salema, nde akate dia dikambo sɔ ate: “Shu takenyi lutumbu landi; lo laki uku lutumbu l’Ona etoi lutwi uma le Shi.” (Joani 1:14) Eelo, ohilwelo komonga ɛnɛlɔ ka komelo kakawasha ambeki waki Yeso.

Ekambi wa kɔlamelo waki Nzambi wambolongola angamudi akina w’osase

14, 15. Lo yoho yakɔna yakatshikala ɔpɔstɔlɔ Joani polo etena kakaye Yeso?

¹⁴ L’ɔkɔngɔ wa eolwelo kande, Yeso akɛnɛ le ambeki ande suke la Ndjale ka Ngalileya. Lɛkɔ nde akatɛ Petero ate: “Lam’ayumulanga nti: [Joani] atshikali la lumu edja ndu lam’ayumukalula, dikambu diaye mbedio uka?” (Joani 21:1, 20-22, 24) Onde ɛtɛkɛta ɛsɔ mɛnyaka dia ɔpɔstɔlɔ Joani akahombe nsɛna edja oleki apɔstɔlɔ akina? Mɛnamaka di’oko ngasɔ mbediɔ, nɛ dia nde akakambɛ Jehowa la kɔlamelo tshɛ suke la ɛnɔnyi 70 ekina. Koko, ɛtɛkɛta waki Yeso wakendanaka la dikambo dikina di’ohomba efula lâdiko dia mbeya edja kakɔna kakahombe nsɛna Joani.

¹⁵ Etelo k’ɔnɛ “edja ndu lam’ayumukalula” toholaka ɛtɛkɛta waki Yeso w’ɔnɛ: “On’a untu ayayi lu diulelu diandi.” (Mateu 16:28) Joani akatshikala polo lo etena kakahombe Yeso ndja lo yoho nyɛ yele nde akahombe nongola l’ɔkɔngɔ diko ɛnɛlɔ ka prɔfɛsiya kɛnya Yeso ayaye oko Nkumekanga ka Diolelo. Oya l’ekomelo ka lɔsɛnɔ laki Joani, lam’akinde lo lokanu lo disɛnga dia Patmɔsɛ, nde akalongola Ɛnɛlɔ kâmɛ la tolembetelo tshɛ ta prɔfɛsiya t’akambo tshɛ wasalema lo ‘lushi la Nkumadiɔndjɔ.’ Joani akakeketshama efula oma lo waɛnɛlɔ wa diambo asɔ woho ɔnɛ wele lam’akate Yeso ate: “Ee, layuya esadi!” Joani akate esadi eto ate: “Ayali osoku! Khumadiondjo Jesu uyi.”​—Enyelo 1:1, 10; 22:20.

16. Lande na kele ekɔ ohomba sho tetemala keketsha mbetawɔ kaso?

¹⁶ Anto waki l’etema w’ɔlɔlɔ wakasɛnaka lo ntambe ka ntondo waketawɔ Yeso oko Mɛsiya ndo waki la mbetawɔ le nde. Wanɛ wakakome ambetawudi waki l’ohomba wa keketshama lo menda woho wele efula k’anto wakasɛnaka la wɔ komonga la mbetawɔ ndo lo menda olimu wakawahombe sala ndo ehemba waki la ntondo. Yeso akasha djembetelo ya shikaa yɛnya ɔnɛ nde ekɔ Mɛsiya ndo akasha waɛnɛlɔ wa prɔfɛsiya ekina dia keketsha ambeki ande wa kɔlamelo. Ɛlɔ kɛnɛ, tekɔ mɛtɛ l’atei atei wa ‘lushi la Nkumadiɔndjɔ.’ Ndoko edja, Kristo ayolanya dikongɛ di’otondo di’akambo dia kɔlɔ diaki Satana ndo ayokokɛ ekambi waki Nzambi. Sho lawɔ pombaka keketsha mbetawɔ kaso lo ngɛnangɛna tshɛ lo tshɛ la tɛdikɔ tɔsa Jehowa dikambo di’ɔlɔlɔ aso wa lo nyuma.

Wakakokamɛ oma lo wodjima ndo fɔnu

17, 18. Otshikitanu akɔna wakɛnama lo ntambe ka ntondo lam’asa ambeki waki Yeso la wanɛ wakalɔshanaka la sangwelo diaki Nzambi, ndo ngande wakete akambo le olui akɔ ehende?

¹⁷ L’ɔkɔngɔ wa nyɔi kaki Yeso, la dihonga tshɛ ambeki wakakitanyiya didjango dia sambisha dikambo diande “lu Jerusalema, lu Judiya tshe la Samariya edja ndu l’ekumelu ka kete.” (Etsha 1:8) Koyanga mbaki ɛhɛnyɔhɛnyɔ wa wolo, Jehowa akatshɔkɔla etshumanelo k’Akristo kaki kambatema la osase okina wa lo nyuma ndo l’ambeki w’eyoyo efula.​—Etsha 2:47; 4:1-31; 8:1-8.

¹⁸ Lo wedi okina, elongamelo kaki atunyi wa lokumu l’ɔlɔlɔ kakatakomaka kɔlɔ yema yema. “Mbuka k’antu wa kolo keli uku udjima,” mbata Tukedi 4:19. “Vo hawutulimbitelaka kene katâtakanyaka.” “Udjima” wakaleke mbahotamɛ lo 66 T.D., etena kakadinge asɔlayi w’ase Rɔma Jerusalɛma. L’ɔkɔngɔ wa vɔ takɔ osomba lo tshanda mɔtshi tsho aha l’ɔkɔkɔ wa shikaa, vɔ wakayokalolaka lo 70 T.D., etena kɛsɔ vɔ wakalanya osomba ɔsɔ. Lo ndjela Josèphe ombewi ɔmɔtshi w’ɛkɔndɔ w’ose Juda, yɛdikɔ ya miliyɔ ɔtɔi y’ase Juda wakavu. Koko, Akristo wa kɔlamelo wakahandɔ. Lande na? Nɛ dia etena kakatakɔ alembe w’ase Rɔma osomba lo tshanda mɔtshi, vɔ wakakitanyiya didjango diaki Yeso dia ndawɔ.​—Luka 21:20-22.

19, 20. a) Lande na kele ekambi waki Nzambi bu l’ɔkɔkɔ wa mboka wɔma oko wambosukana ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo? b) Eokelo kakɔna ka diambo kakasha Jehowa ekambi ande lo ɛnɔnyi akumi la ntondo ka 1914?

¹⁹ Sho lâwɔ tekɔ la ntondo ka woho wa dikambo dia ngasɔ. Oyelo wa fɔnu ka woke nembetshiyaka ekomelo ka dikongɛ dia kɔlɔ diaki Satana tshɛ. Koko, ekambi waki Nzambi bu l’ɔkɔkɔ wa mboka wɔma, nɛ dia Yeso akâlake ate: “Nyulungi, dimi leko la nyu nshi tshe, edja ndu ekumelu k’andja.” (Mateu 28:20) Dia keketsha mbetawɔ kaki ambeki ande wa ntondo ndo dia mbalɔngɔsɔla dikambo dia kɛnɛ kaki la ntondo kawɔ, Yeso akawasha ɛnɛlɔ ka ntondo ka lotombo lande la l’olongo oko Nkumekanga Mɛsiya. Kayotota ɛlɔ kɛnɛ na? Lo 1914 kɛnɛ kakɛnama lo ɛnɛlɔ ka ntondo kɛsɔ kakakome dikambo dia mɛtɛ. Ndo dikambo sɔ keketshaka mɛtɛ mbetawɔ kaki ekambi waki Nzambi! Diɔ diekɔ la daka diendana la nshi yayaye ya diambo efula ndo ekambi waki Jehowa wamboleka kondja eokelo lo kɛnɛ kendana la Diolelo diaki Mɛsiya. L’atei w’andja wa nshi nyɛ wa wodjima, akambo wamboleka koma kɔlɔ, “mbuka k’untu ololo keli uku usasi w’ehutwelu k’unya, watufulanelaka edja ndu w’unya l’atei ote.”​—Tukedi 4:18.

²⁰ Kânga la ntondo ka 1914, djui ya tshitshɛ y’Akristo w’akitami w’esɔ yakatatɛ la shihodia ohomba w’akambo wa mɛtɛ wendana la okalwelo waki Nkumadiɔndjɔ. Ɛnyɛlɔ, vɔ wakashihodia dia okalwelo ɔsɔ hawotɛnama la washo oko wakate andjelo ahende wakɛnɛ le ambeki lo 33 T.D. wonya wakatadɛka Yeso otsha l’olongo. L’ɔkɔngɔ wa dinge komba Yeso ko ambeki ande hawoyokoka mbɛna, andjelo wakate ɔnɛ: “Jesu, one lambosama l’ulungu uma le nyu, ayuya wuhu ako, uku awenanyu atatshu utsha l’ulungu.”​—Etsha 1:9-11, sho mbɛnganyisha alɛta ango.

21. Dikambo diakɔna diayɔkɛtshanyema lo sawo diayela?

²¹ Otshwelo waki Yeso wakɛnama paka oma le ambeki ande wa kɔlamelo ato. Oko wakidiɔ l’ohilwelo waki Yeso, andja lo tshɛ kawɔ kombeya kɛnɛ kakete kânga yema. Ngasɔ mbayonga okalwelo wa Kristo lo lowandji la Diolelo. (Joani 14:19) Paka ambeki ande wa kɔlamelo w’akitami w’esɔ ato mbakahombe shihodia wôngelo ande oko nkumekanga. Lo sawo diayela, tayɛna woho wele eokelo kɛsɔ kakahombe monga la etombelo wa mamba le wɔ ndo woho wele dikambo sɔ amboyokonya lo otshumanyelo wa diambo wa miliyɔ y’anto wahomba koma anto wa la nkɛtɛ waki Yeso.​—Enyelo 7:9, 14.

[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]

Onde wɛ mbohɔka?

• Etena kakawasɔngwɛ Yeso ɔnɛ nde ambɔnyɔla Sabato ndo ɔnɛ nde akatɛngɛ Nzambi, djembetelo yakɔna yakandasha dia mɛnya dia nde aki Mɛsiya?

• Ngande wakakondja ambeki waki Yeso wa ntondo wahɔ oma lo ohilwelo?

• Kakɔna kakalange Yeso mbuta etena kakandate dia Joani ayotshikala la lɔsɛnɔ edja ndo lam’ayondoya?

• Lo 1914, ɛnɛlɔ kakɔna ka ntondo kakakome dikambo dia mɛtɛ?

[Esato wa lo lɛkɛ 3]

Yeso akasha tolembetelo tɛnya dia nde aki Mɛsiya

[Osato wa lo lɛkɛ 5]

Ohilwelo aki ɛnɛlɔ kakeketsha mbetawɔ

[Osato wa lo lɛkɛ 6]

Joani akahombe tshikala polo etena ‘kakaye’ Yeso