Onde mbotɔ nto kimanyiyaka di’onto kondja panda?
NGANDE wayoyokadimola lo dimbola nɛ: “Onde wɛ ambotɔ nto?” Miliyɔ y’ambetawudi wa l’andja w’otondo wayokadimola l’eshikikelo tshɛ ɔnɛ “Eelo!” Vɔ mbetawɔka dia mbotɔ nto ekɔ djembetelo yeyama Akristo wa mɛtɛ tshɛ ndo ɔsɔ mbele dui diâmɛ diakimanyiya di’onto kondja panda. Vɔ mbetawɔka kanyi yaki ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ wele oko ombewi wa teoloji Robert Sproul lakafunde ɔnɛ: “Naka onto hotwe nto, . . . kete nde bu Okristo.”
Onde ndo wɛ mbetawɔ dia mbotɔ nto mbakoka kokimanyiya dia kondja panda? Naka ɔsɔku, kete aha la tâmu wɛ nangaka kimanyiya ewotɔ ndo angɛnyi ayɛ dia vɔ lawɔ kondja panda. Koko dia vɔ sala dui sɔ, vɔ pombaka shihodia otshikitanu wele lam’asa onto lambotɔ nto la onto lele atotɔ mbala ka hende. Ngande wakokayɛ mbalembetshiya kɛnɛ kalembetshiya mbotɔ nto?
Anto efula fɔnyaka dia etelo k’ɔnɛ “mbotɔ nto” mendanaka la onto lambotshika dɔkɔlɔkɔ dia kambɛ Nzambi la Kristo ndo l’ɔtɛ wa dikambo sɔ nde salaka etshikitanu wele oko mvɔ lo nyuma ko mbolɔ lo nyuma. Diksiɔnɛrɛ dimɔtshi dieke ka tomba mɛnyaka dia onto lambotɔ nto “ekɔ Okristo waya la lonto l’oyoyo kana wamboshikikɛ dɔkɔlɔkɔ diande dia mbetawɔ djekoleko l’ɔkɔngɔ wa nde pomana l’ohemba ɔmɔtshi wa wolo.”—Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary—Eleventh Edition.
Onde wɛ ayamba dia mbeya dia Bible hetawɔ olembetshiyelo ɔsɔ? Onde wɛ nangaka mbeya kɛnɛ ketsha Ɔtɛkɛta wa Nzambi mɛtɛ lo dikambo dia mbotɔ nto? Aha la tâmu wɛ ayokondja wahɔ lo sɛdingola dikambo sɔ dimɛna dimɛna. Lande na? Nɛ dia eokelo k’oshika ka kɛnɛ kalembetshiya mbotɔ nto ekɔ la shɛngiya lo lɔsɛnɔ la yɛ ndo lo elongamelo kele la yɛ kendana la nshi yayaye.
Bible etshatɔ?
Lo Bible k’otondo, dihole ɔtɔi diatanaso etelo k’ɔnɛ ‘mbotɔ nto’ ele lo Joani 3:1-12. Divɛsa sɔ tɛkɛtaka dia sawo dia dimɛna diaki lam’asa Yeso nde la owandji ɔmɔtshi w’ɔtɛmwɛlɔ waki la Jerusalɛma. Wɛ ayotana ɔkɔndɔ wɔsami oma lo Bible ɔsɔ lo kiombo yele l’ɛse. Sho kɔlɔmbaka dia wɛ mbadia ɔkɔndɔ ɔsɔ dimɛna dimɛna.
Lo ɔkɔndɔ akɔ, Yeso akɛnya akambo efula wendana la ‘mbotɔ mbala ka hende.’a Lo mɛtɛ, sawo diaki Yeso sɔ tokimanyiyaka dia kadimola lo ambola atanu w’ohomba efula anɛ:
◼ Naa ohomba wa mbotɔ nto?
◼ Onde shoamɛ mbakoka mbɔsa yɛdikɔ ya mbotɔ nto?
◼ Naa oyango wa eotwelo ka hende?
◼ Ngande wotɔ onto mbala ka hende?
◼ Dui sɔ mbelaka otshikitanu akɔna?
Nyɛsɔ tɔsɛdingole ambola asɔ l’ɔmɔmɔ.
[Nɔte ya l’ɛse ka dikatshi]
a Etelo k’ɔnɛ ‘mbotɔ mbala ka hende’ tanemaka lo 1 Petero 1:3, 23. Tɔ kekɔ etelo kekina ka lo Bible kalembetshiya ‘mbotɔ nto.’ Ditelo diakɔ pende mbɔsama oma lo vɛrbɛ ya lo Grɛkɛ gen·naʹo.
[Kiombo/Osato wa lo lɛkɛ 4]
“Dieli la ye dia mbuto ntu”
“Ufarise omotshi akiko, lukumbu landi Nikodemo. Ndi aki umbuledi omotshi w’asi Juda. Pami kako akayi le Jesu l’utshu, akawutela ati: Umbetsha, shu mbeyaka shati: Umbetsha wuyi uma le [Nzambi] mbeye, ne dia nduku leya ntsha tulimbitelu tatshaye tone, tshikima [Nzambi] keli la ndi. Jesu akûkaluya diui ati: Mete, mete, kakutelami nti: Untu heyi mena diulelu dia [Nzambi], tshikima ndi ambuto ntu. Nikodemo akawumbula ati: Lam’eli untu ekumanyi, ukundi ayundeya mbuto? Ndi ayeya mboto etena ka hendi l’utema a nyangu, ku ndi mbuto ntu? Jesu akûkaluya diui ati: Mete, mete, kakutelami nti: Untu heyi mboto lu diulelu dia [Nzambi], tshikima ndi ambuto le ashi la le nyuma. Luto le dimba, eli dimba; luto le nyuma, eli nyuma. Tambaki dia diui diukutedimi nti: Dieli la ye dia mbuto ntu. Loheledi latopepaka lene alangalo. We mbukaka luhelu lalo, keli we heyi lene ayalo la lene atsholo. Untu tshe luto le nyuma, eko osoku. Nikodemo akûkaluya diui ati: Ukundi ayuyala akambu aso? Jesu akûkaluya diui ati: Umbetsha wa Isariyele mbeye, ku we hashihudia akambu aso? Mete, mete, kakutelami nti: Shu mvutaka dieyasu, shu mvutelaka antu dienasu, ku nyu hanyetawo dia nyutelasu. Naka nyu hanyetawo akambu wa la kete wanyutelami, ukundi ayunyetawo akambu wa l’ulungu?”—Joani 3:1-12.