Awui wa lo Bible wa sawolaka l’anto
(Naka diewoyelo bu, kete avɛsa w’oma l’Afundelo w’Ase Hɛbɛru mbɔsama oma lo Bible k’Ekila. Enda lo lɛkɛ XXX dia mbeya nganɛ wakangawɔ nkombo y’abuku wa lo Bible l’Afundelo w’Ase Hɛbɛru.)
1. Akambo wa Kɔlɔ—Shɔkɔ ya l’Andja Ɔnɛ
A. Ɔnɛ lele lo kiɔkɔ ya shɔkɔ ya l’andja ɔnɛ
Dɔmbwɛlɔ di’anto wa kɔlɔ mambetɛ tena diaso nɛ wolo. Tu 29:2; 28:28
Omboledi w’andja ɔnɛ ekɔ otunyi waki Nzambi. 2Kor 4:4; 1Joa 5:19; Joa 12:31
Diabolo mbakela anto asui; etena ka tshitshɛ keto kambôtshikalɛ. Eny 12:9, 12
Diabolo ayokelekama, ndo anto wayɔsɛna lo wɔladi wa tshɛ. Eny 20:1-3; 21:3, 4
B. Ɔkɔkɔ wakatshike Nzambi akambo wa kɔlɔ
Diabolo akadje taamu lo kɔlamelo y’anto otsha le Nzambi. Jb 1:11, 12
Akanga wa kɔlamelo wekɔ la diaaso dia mɛnya nganɛ wamamemawɔ Nzambi. Rm 9:17; Tu 27:11
Kashi ka Diabolo kayotomba sɛkɛ, tɔfwɛfwɛ tande toyoshila. Joa 12:31
Akanga wa kɔlamelo wayolongola lɔsɛnɔ la pondjo. Rm 2:6, 7; Eny 21:3-5
C. Yoho yamboviya etena k’ekomelo ekɔ yɛdikɔ yolodi la kɛtshi
Oko aki lo nshi ya Nɔa, pombaka nshi kambe dia mbewola anto. Mt 24:14, 37-39
Nzambi kema ɔkɔkɛ, koko ekɔ la kɛtshi. 2Pe 3:9; Is 30:18
Bible tokimanyiyaka di’aha sho ndala djɔ. Lk 21:36; 1Tes 5:4
Toyange ekokelo kaki Nzambi oma ko kakianɛ. Is 2:2-4; Zef 2:3
D. Aha anto mbayoshidiya shɔkɔ yɛna anto nyɛ
Anto wambokanana, wambotshimba wɔɔngɔ. Lk 21:10, 11; 2Ti 3:1-5
Diolelo diaki Nzambi mbayotondoya dikambo sɔ, koko aha anto. Da 2:44; Mt 6:10
Dia kondja lɔsɛnɔ, toyange wɔladi l’asaso la Nkumekanga oma ko nshi nyɛ. Osa 2:9, 11, 12
2. Anima
A. Kɛnɛ kelɛwɔ anima
Onto ekɔ anima. Eta 2:7; 1Kor 15:45; Jas 11:11; Etsh 27:37
Ndo waa nyama mbele anima. Wa 31:28; Eny 16:3; Le 24:18
Anima ekɔ la dikila, ndɛka, ndo kokaka mvɔ. Jer 2:34; Le 7:18; Eze 18:4
Anima nembetshiyaka nto lɔsɛnɔ. Mk 8:36; Joa 10:15
B. Otshikitanu wele lam’asa anima la lomu
Lɔsɛnɔ oko onto kana etongami mbelamɛka anima. Joa 10:15; Le 17:11
Wolo wa lɔsɛnɔ wahɛtshahɛtsha anima mbelamɛka ‘lomu.’ Osa 146:4; 104:29
Lam’avɔ onto, wolo wa lɔsɛnɔ kawolaka le Nzambi, Ɔnɛ lashana wolo ɔsɔ. Und 12:7
Paka Nzambi oto mbakoka pɛtshahɛtsha wolo ɔsɔ wa lɔsɛnɔ. Eze 37:12-14
3. Aprɔfɛta wa Kashi
A. Akatama ɔnɛ aprɔfɛta wa kashi wayoya; wakikɔ lo nshi y’apɔstɔlɔ
Woho wa mbeya aprɔfɛta wa kashi. Euh 18:20-22; Lk 6:26
Akatama dia wayeyama oma l’elowa awɔ. Mt 24:23-26; 7:15-23
4. Aramangɛdɔna
A. Ta diaki Nzambi diayonya akambo wa kɔlɔ
Wedja wambotshumanyema lo Aramangɛdɔna. Eny 16:14, 16
Nzambi mbayɔlɔsha ta sɔ, l’ekimanyielo k’Ɔnande ndo ka andjelo. 2Tes 1:6-9; Eny 19:11-16
Woho wakokaso shimbamela. Zef 2:2, 3; Eny 7:14
B. Aha mbuta lâsɔ ɔnɛ Nzambi bu la ngandji k’anto
Andja ɔnɛ wambofukutana woho w’anyanya. 2Ti 3:1-5
Nzambi mbikikɛka, koko dia losembwe monga, paka nde mbekɛ lonya. 2Pe 3:9, 15; Lk 18:7, 8
Anto wa kɔlɔ pombaka ndjakema kele anto w’ɔlɔlɔ wangɔnɛ. Tu 21:18; Eny 11:18
5. Batismu
A. Dui Dialɔmbama le Okristo
Yeso akatshike ɛnyɛlɔ. Mt 3:13-15; Heb 10:7
Djembetelo ya ndjâsɛka kana ya ndjâkimɔ. Mt 16:24; 1Pe 3:21
Paka le wanɛ waya l’ɛnɔnyi wakoka mbetshama. Mt 28:19, 20; Etsh 2:41
Paka nindjama l’ashi. Etsh 8:38, 39; Joa 3:23
B. Hɛdia onto oma lo pɛkato
Yeso kobatizama dia ndjaɛdia oma lo pɛkato. 1Pe 2:22; 3:18
Dikila dia Yeso mbanya pɛkato. 1Joa 1:7
6. Bible
A. Ɔtɛkɛta waki Nzambi wakasambiyama
Anto wakasokoyama la nyuma ka Nzambi dia kifunda. 2Pe 1:20, 21
Tɔ kekɔ la prɔfɛsiya: Da 8:5, 6, 20-22; Lk 21:5, 6, 20-22; Is 45:1-4
Bible k’otondo kakasambiyama oma le Nzambi ndo kekɔ ohomba. 2Ti 3:16, 17; Rm 15:4
B. Tɔ kekɔ ɔnɔmbɔdi w’oshika lo nshi yaso nyɛ
Ekɔ wâle wa nyɔi naka onto minya yimba l’awui wa lo Bible. Rm 1:28-32
Lomba l’onto hakoke mbɔsa dihole diatɔ. 1Kor 1:21, 25; 1Ti 6:20
Tokokɛka oma le otunyi woleki wolo. Ef 6:11, 12, 17
Nɔmbɔlaka onto lo mboka k’ɔlɔlɔ. Osa 119:105; 2Pe 1:19; Tu 3:5, 6
C. Kakafundama dikambo di’anto wa lo wedja ndo wa weho wa nkoho tshɛ
Bible akamɛ fundama lo wedja wa l’Ɛsta. Etu 17:14; 24:12, 16; 34:27
Nzambi kokisha paka Ase Erɔpɛ ato. Rm 10:11-13; Nga 3:28
Nzambi mbetawɔka weho w’anto tshɛ. Etsh 10:34, 35; Rm 5:18; Eny 7:9, 10
7. Diabolo—Ɛdiɛngɛ
A. Diabolo ekɔ onto la lo nyuma
Aha kɔlɔ kele l’otema w’onto, koko etongami ka lo nyuma. 2Ti 2:26
Diabolo ekɔ onto oko andjelo. Mt 4:1, 11; Jb 1:6
Akayakonya ndamɛ Diabolo oma lo saki ka kɔlɔ. Jak 1:13-15
B. Diabolo ekɔ owandji wahɛnama w’andja ɔnɛ
Nde ekɔ lo mbahemɛ andja ɔnɛ oko jambizambi yawɔ. 2Kor 4:4; 1Joa 5:19; Eny 12:9
Ayotetemala nɔmbɔla polo ndo lanɛ wayowokumiya la nde. Etu 9:16; Joa 12:31
Ayokadjema lo difuku diaha l’ekomelo ko l’ɔkɔngɔ diko nde ndjodiakema. Eny 20:2, 3, 10
C. Ɛdiɛngɛ wekɔ andjelo wakatɔmbɔkɔ
Wakete lo wedi waki Satana la ntondo ka Mvula k’Elola. Eta 6:1, 2; 1Pe 3:19, 20
Wambokitshakitshama, hawoyolongola ndoko osase. 2Pe 2:4; Ju 6
Wekɔ lo ndɔshana la Nzambi, ndo wekɔ lo pɛnyɔla anto. Lk 8:27-29; Eny 16:13, 14
Wayolanyema kâmɛ la Satana. Mt 25:41; Lk 8:31; Eny 20:2, 3, 10
8. Dikila
A. Okaloyelo wa dikila mɔnyɔlaka ekila kadiɔ
Wakatɛ Nɔa ɔnɛ dikila diekɔ ekila ndo diekɔ lɔsɛnɔ. Eta 9:4, 16
Ɛlɛmbɛ kombetawɔka di’onto ndɛ dikila. Le 17:14; 7:26, 27
Wakayosekɛ ndo Akristo dikila. Etsh 15:28, 29; 21:25
B. Hakoke ndjaka ɛlɛmbɛ waki Nzambi dia kokɛ lɔsɛnɔ
Okitanyiya ndeka olambo ɔlɔlɔ. 1Sa 15:22; Mk 12:33
Mbetsha lɔsɛnɔ laso la ntondo k’ɛlɛmbɛ waki Nzambi konyaka onto lo nyɔi. Mk 8:35, 36
9. Diolelo
A. Kɛnɛ kayosalɛ Diolelo diaki Nzambi anto
Diɔ diayokotsha lolango la Nzambi. Mt 6:9, 10; Osa 45:6; Eny 4:11
Lowandji lele la nkumekanga ndo l’ɛlɛmbɛ. Is 9:6, 7; 2:3; Osa 72:1, 8
Diɔ diayolanya anto wa kɔlɔ, diayolɛ nkɛtɛ k’otondo. Da 2:44; Osa 72:8
Lo diolelo di’ɛnɔnyi 1 000 anto tshɛ wayɔkɔnɔ, ndo Paradiso kayolwama nto. Eny 21:2-4; 20:6
B. Diolelo sɔ diambomɛ nɔmbɔla etena kɛnɛ kele atunyi wa Kristo wêkekɔ
L’ɔkɔngɔ wa Kristo mbolwama, nde akakongɛ edja dia ndjôlɛ. Osa 110:1; Heb 10:12, 13
Aya lo lowandji, ambɔlɔsha Satana. Osa 110:2; Eny 12:7-9; Lk 10:18
Kam’akashikikɛma Diolelo, mbakamɛ ndo mananu lanɛ la nkɛtɛ. Eny 12:10, 12
Oko wotɔsɛna l’etena k’efungefunge, sho la dia mbɛkama Diolelo. Eny 11:15-18
C. Diɔ kema ‘l’etema’ w’anto, ndo aha anto mbayodiela
Diolelo diekɔ l’olongo, aha la nkɛtɛ. 2Ti 4:18; 1Kor 15:50; Osa 11:4
Aha ‘l’etema’ w’anto; Yeso akatɛkɛtaka l’Afarisɛ. Lk 17:20, 21
Aha yɛtshi mɔtshi ya lanɛ la nkɛtɛ. Joa 18:36; Lk 4:5-8; Da 2:44
Mandji, l’ɛlɛmbɛ wa l’andja ɔnɛ wayɔhɛnama. Da 2:44
10. Diwala
A. Diwala pombaka nɛmiyama
Diɔ diambɛdikama la Kristo ndo l’otshukami ande. Ef 5:22, 23
Tange ka diwala hatohombe mbɔtɔ mindo. Heb 13:4
Atshukanyi ndakemaka di’aha vɔ kakitɔna. 1Kor 7:10-16
Porneya mbele ɔkɔkɔ wamɛ wetawɔ Afundelo anto ndjaka diwala. Mt 19:9
B. Akristo la dia nɛmiya nganɛ wɔlɔngami lowandji
Omi oko wende owandji, nde la dia nanga ndo kokɛ nkumbo kande. Ef 5:23-31
Wadi pombaka monga l’okitanyiya, nanga omɛnde ndo mbokitanyiya. 1Pe 3:1-7; Ef 5:22
Ana pombaka monga l’okitanyiya. Ef 6:1-3; Kol 3:20
C. Ɔkɛndɛ wele l’ambutshi w’Akristo otsha le ana
Vɔ la dia mbaoka ngandji, mbidjasɛka la wɔ, ndo mbadjaka yimba. Tit 2:4
Aha mbaotsha kɛlɛ. Kol 3:21
Mbakotshɛka ehomba awɔ wa l’emunyi ndo wa lo nyuma. 2Kor 12:14; 1Ti 5:8
Mbashaka olakanyelo wayowakimanyiya lo lɔsɛnɔ lawɔ l’otondo. Ef 6:4; Tu 22:6, 15; 23:13, 14
D. Akristo pombaka tshukana paka lam’asawɔ
Tshukana paka ‘lo Nkumadiɔndjɔ.’ 1Kor 7:39; Euh 7:3, 4; Ne 13:26
E. Afundelo hetawɔ ɔsɛngɛ
Pami ka ntondo aki paka la wadi ɔtɔi. Eta 2:18, 22-25
Yeso akatɛ Akristo ɛnyɛlɔ ka vɔ ndjela. Mt 19:3-9
Akristo wa ntondo komonga l’ɛsɛngɛ. 1Kor 7:2, 12-16; Ef 5:28-31
11. Dɔmbɛlɔ
A. Alɔmbɛlɔ woka Nzambi
Nzambi mbokaka alɔmbɛlɔ w’anto. Osa 145:18; 1Pe 3:12
Nde hahokamɛ alɔmbɛlɔ w’anto wa kɔlɔ, tshimaka vɔ mbotshikitanyisha lɔkɛwɔ lawɔ. Is 1:15-17
Pombaka nɔmbaka lo lokombo la Yeso. Joa 14:13, 14; 2Kor 1:20
Pombaka nɔmbaka yoho yɔtɔnganɛ la lolango la Nzambi. 1Joa 5:14, 15
Mbetawɔ ekɔ ohomba. Jak 1:6-8
B. Alɔmbɛlɔ wa kawolaka paka l’ɛtɛkɛta akɔ wamɛ, nɔmba Mariya kana ‘asanto’ hawetawɔma
Pombaka nɔmba Nzambi lo lokombo la Yeso. Joa 14:6, 14; 16:23, 24
Nzambi hahokamɛ alɔmbɛlɔ wa kawolaka l’ɛtɛkɛta akɔ wamɛ. Mt 6:7
12. Eohwelo—Misa
A. Eohwelo ka Dambo dia Nkumadiɔndjɔ dia Dikɔlɔ
Salemaka mbala ɔtɔi l’ɔnɔnyi lo lushi lɔtɔnɛ la Pasaka. Lk 22:1, 17-20; Etu 12:14
Tohɔke nyɔi ka Kristo kakandavu oko olambo. 1Kor 11:26; Mt 26:28
Wanɛ wele l’elongamelo k’otsha l’olongo mbalɛ mapa ndo mbanɔ vinyɔ. Lk 22:29, 30; 12:32, 37
Nganɛ weya onto dia nde ekɔ l’elongamelo kɛsɔ. Rm 8:15-17
B. Misa hetawɔma l’Afundelo
Edimanyielo ka pɛkato nemanɛka la etshulwelo ka dikila. Heb 9:22
Kristo mbele Ompakemi akɔ wâmɛ wa lo sheke y’oyoyo. 1Ti 2:5, 6; Joa 14:6
Kristo ekɔ l’olongo; hatôholɔ nto kanga osasɛrdɔsɛ mbowele. Etsh 3:20, 21
Kema ohomba vusolaka olambo wa Kristo. Heb 9:24-26; 10:11-14
13. Eolwelo
A. Elongamelo kele la wanɛ wakavu
Wanɛ tshɛ wele lo waombo wayolɔ. Joa 5:28, 29
Eolwelo ka Yeso shikikɛka dikambo sɔ. 1Kor 15:20-22; Etsh 17:31
Wanɛ watshɛ nyuma k’ekila pɛkato hawotolɔ. Mt 12:31, 32
Wanɛ wele la mbetawɔ wayolɔ ndoko onyake. Joa 11:25
B. Eolwelo k’otsha lo lɔsɛnɔ la l’olongo kana la laa nkɛtɛ
Tshɛ mvɔkaka oma le Adama; ndo le Yeso vɔ kondjaka lɔsɛnɔ. 1Kor 15:20-22; Rm 5:19
Otshikitanu wele lam’asa wanɛ wayolɔ. 1Kor 15:40, 42, 44
Wanɛ wayolɛ la Yeso wayonga oko nde. 1Kor 15:49; Fil 3:20, 21
Wanɛ wahatolɛ la nde wayonga lanɛ la nkɛtɛ. Eny 20:4b, 5, 13; 21:3, 4
14. Esambishelo
A. Akristo tshɛ la dia sambisha, ndo mbewoya lokumu l’ɔlɔlɔ
Dia sho mbetawɔma, sho la dia mbewoya anto lokombo laki Yeso. Mt 10:32
Pombaka monga atshi w’ɔtɛkɛta, ndo kɛnɛmɔla mbetawɔ kaso. Jak 1:22-24; 2:24
Ndo eyoyo mbahomba koma embetsha. Mt 28:19, 20
Esambishelo ka lo sɛkɛ mbelaka panda. Rm 10:10
B. Ekɔ ohomba kalolaka mbala la mbala dia tênda anto, ndo tetemalaka sambisha
Tewole anto dikambo di’ekomelo. Mt 24:14
Jeremiya akewoya ekomelo ka Jerusalɛma ɛnɔnyi efula. Jer 25:3
Totetemale sambisha l’ɛnyɛlɔ k’Akristo wa ntondo. Etsh 4:18-20; 5:28, 29
C. Pombaka sambisha di’aha ‘ndjɛmba onongo wa dikila’
Pombaka mbewoya anto ɔnɛ ekomelo kaya suke. Eze 33:7; Mt 24:14
Tayonga l’onongo wa dikila naka hatotshe dikambo sɔ. Eze 33:8, 9; 3:18, 19
Paulo komonga l’onongo wa dikila; akasambisha efula akambo wa mɛtɛ. Etsh 20:26, 27; 1Kor 9:16
Ndo Ɔmɛnyi ndo ɔnɛ lohokamɛ wayoshimbamela. 1Ti 4:16; 1Kor 9:22
15. Etongelo
A. Mbɔtɔnɛka la siansɛ, koko aha ehilwelo
Siansɛ shikikɛka diahɔnelo di’etongelo. Eta 1:11, 12, 21, 24, 25
Ɛlɛmbɛ waki Nzambi lo kɛnɛ kendana la ‘weho’ wa diangɔ wekɔ mɛtɛ. Eta 1:11, 12; Jak 3:12
B. Nshi y’etongelo kema nshi ya wenya 24
“Lushi” kokaka nembetshiya tsho etena kɛmɔtshi. Eta 2:4
Le Nzambi, lushi kokaka monga etena k’otale. Osa 90:4; 2Pe 3:8
16. Ɛkɔnwɛlɔ—Ɛtɛkɛta
A. Ɛkɔnwɛlɔ ka lo nyuma kekɔ l’ɛlɔlɔ wa pondjo
Hemɔ ka lo nyuma ndjakaka onto. Is 1:4-6; 6:10; Ho 4:6
Ɛkɔnwɛlɔ ka lo nyuma: olimu woleki ohomba efula. Joa 6:63; Lk 4:18
Tɔ minyaka pɛkato; mbishaka ɔngɛnɔngɛnɔ ndo lɔsɛnɔ. Jak 5:19, 20; Eny 7:14-17
B. Diolelo diaki Nzambi diayela anto ɛkɔnwɛlɔ ka lo demba ka pondjo
Yeso akakɔnɔla ase hemɔ; akasambishaka anto ɛtshɔkɔ wayela Diolelo. Mt 4:23
Diolelo mbele ehomɔ kakalakema dia mbela anto ɛkɔnwɛlɔ ka pondjo. Mt 6:10; Is 9:7
Kânga nyɔi ayonyɛma lo pondjo. 1Kor 15:25, 26; Eny 21:4; 20:14
C. Nzambi hetawɔ ɛkɔnwɛlɔ kasala anto nshi nyɛ
Ambeki kondjakɔnɔyaka vamɛ lo dihindo. 2Kor 12:7-9; 1Ti 5:23
Weshasha wa ntsha ahindo wakakomɛ lo nshi y’apɔstɔlɔ. 1Kor 13:8-11
Kɔnɔya bu djembetelo yɛnya ɔnɛ onto ambetawɔma le Nzambi. Mt 7:22, 23; 2Tes 2:9-11
D. Tɛkɛta l’ɛtɛkɛta ekina aki yɛdikɔ ya lo tshanda mɔtshi tsho
Djembetelo; ekɔ ohomba nyanga weshasha woleki weke. 1Kor 14:22; 12:30, 31
Akatama ɔnɛ weshasha wa nyuma wa ntsha ahindo wayeta. 1Kor 13:8-10
Aha naka onto ambotsha etsha wa diambo kete lâsɔ nde ambetawɔma le Nzambi. Mt 7:22, 23; 24:24
17. Ɛlɔngɛlɔ ka Tena
A. Tena di’Ase Wedja diakakomɛ lo 1914
Dioho dia wanɛ wakolɛka diakakomɛ lo 607 N.T.D. Eze 21:25-27
“Tena esambeli” diakahombe mbeta dia diolelo ndjokaloyama. Da 4:32, 16, 17
Esambele = 2 × tena 3 1⁄2, kana 2 × nshi 1 260. Eny 12:6, 14; 11:2, 3
Lushi ɔtɔi ɔnɔnyi ɔtɔi. [Mbishaka ɛnɔnyi 2 520] Eze 4:6; Wa 14:34
Ɛnɔnyi akɔ wakahombe mbeta edja ndo Diolelo ndjoshikikɛma. Lk 21:24; Da 7:13, 14
18. Ɛmɛnyi wa Jehowa
A. Oma lɛnɛ akatɔngɔ Ɛmɛnyi wa Jehowa
Jehowa mbeyaka ɛmɛnyi ande hita. Is 43:10-12; Jer 15:16
Abɛlɛ mbele ɔmɛnyi wa ntondo wa kɔlamelo. Heb 11:4, 39; 12:1
Yeso aki ɔmɛnyi wa kɔlamelo ndo wa mɛtɛ. Joa 18:37; Eny 1:5; 3:14
19. Ifɛrnɔ (Hadɛsɛ, Shɛɔlɛ)
A. Kema dihole dia mɛtɛ mɛtɛ di’asui
Lam’aki Jɔbɔ l’asui, nde akalɔmbɛ dia ntshɔ lo dihole sɔ. Jb 14:13
Ɔnɛ lele lɛkɔ hatshe ndoko dui. Osa 6:5; Und 9:10; Is 38:18, 19
Yeso akolwama oma lo diombo kana ifɛrnɔ. Etsh 2:27, 31, 32; Osa 16:10
Ifɛrnɔ ayotondja edo ekina, ma lâsɔ k’ifɛrnɔ akɔ ndanyema. Eny 20:13, 14
B. Dja ekɔ didjidji di’elanyelo
Odiakemelo mbolembetshiyami lo didjidji oko dja. Mt 25:41, 46; 13:30
Anto wa kɔlɔ wahayatshumoya wayolanyema lo pondjo, oko la dja. Heb 10:26, 27
‘Ɛhɛnyɔhɛnyɔ’ waki Satana kɛdikɛdi nyɔi ka pondjo. Eny 20:10, 14, 15
C. Ɔkɔndɔ wa kanga ɔngɔnyi la Lazaro hɛnya ɔnɛ asui wa pondjo wekɔ
Dja ekɔ didjidji, oko etelo k’ɔnɛ lo tolo k’Abarahama. Lk 16:22-24
Ngɛnangɛnama le Abarahama ambotshikitanyema la monga lo wodjima. Mt 8:11, 12
Elanyelo ka Babilɔna akelamɛ ɔnɛ asui wa wolo. Eny 18:8-10, 21
20. Jehowa—Nzambi
A. Lokombo la Nzambi
“Nzambi” ekɔ lokombo l’osanga; Nkumɛso ekɔ la lokombo lande hita. 1Kor 8:5, 6
Sho nɔmbaka dia lokombo lande kidiama. Mt 6:9, 10
Jehowa mbele lokombo laki Nzambi. Osa 83:18, NW; Etu 6:2, 3; 3:15; Is 42:8
Lɔ tanemaka lo KJ. Etu 6:3. (la lo vocabulaire y’awui amɔtshi wa lo Bible k’Ekila) Osa 83:18; Is 12:2; 26:4
Yeso akalieyanya. Joa 17:6, 26; 5:43; 12:12, 13, 28
B. Nzambi ekɔ
Ndoko lakoka mɛna Nzambi ko tshikala la lɔsɛnɔ. Etu 33:20; Joa 1:18; 1Joa 4:12
Aha paka mɛna Nzambi ko mbetawɔ ɔnɛ nde ekɔ. Heb 11:1; Rm 8:24, 25; 10:17
Nzambi mbeyamaka oma l’etsha kana elimu ande wɛnama. Rm 1:20; Osa 19:1, 2
Ekotshamelo ka prɔfɛsiya mɛnyaka ɔnɛ Nzambi ekɔ. Is 46:8-11
C. Waonga waki Nzambi
Nzambi ekɔ ngandji. 1Joa 4:8, 16; Etu 34:6; 2Kor 13:11; Mik 7:18
Ekɔ la lomba loleki tshɛ. Jb 12:13; Rm 11:33; 1Kor 2:7
Kanga ɔlɔlɔ, ndo kanga losembwe. Euh 32:4; Osa 37:28
Ekɔ Kanga-Nkudu-Tshɛ, ekɔ la wolo tshɛ. Jb 37:23; Eny 7:12; 4:11
D. Aha anto tshɛ mbatɛmɔla Nzambi kâmɛ
Mboka kɛnama oko ɔlɔlɔ hatongaka nshi tshɛ dimɛna. Tu 16:25; Mt 7:21
Mboka hiende, koko ɔtɔi mbatɔla otsha lo lɔsɛnɔ. Mt 7:13, 14; Euh 30:19
Tozambi zambi tekɔ efula, koko Nzambi ka mɛtɛ kekɔ paka ɔtɔi. 1Kor 8:5, 6; Osa 82:1
Ekɔ ohomba mbeya Nzambi ka mɛtɛ dia kondja lɔsɛnɔ. Joa 17:3; 1Joa 5:20
21. Kanyi y’Ɔnɛ Nzambi Ambotashikikɛki Lɔsɛnɔ l’Onto Tshɛ
A. Vɔ kotafunde onto lɔsɛnɔ lande la ntondo
Sangwelo diaki Nzambi diayokotshama. Is 55:11; Eta 1:28
Anto kokaka sɔna dia kambɛ Nzambi. Joa 3:16; Fil 2:12
22. Kurusɛ
A. Yeso akahanema l’otamba w’asui, ndo akotshama sɔnyi
Yeso akahanema l’otamba w’asui kana l’ehanya. Etsh 5:30; 10:39; Nga 3:13
Akristo la dia mɛmba otamba oko djembetelo ya mbotshama sɔnyi. Mt 10:38; Lk 9:23
B. Hahombe tɛmɔma
Mɛmba otamba wa Yeso kɛdikɛdi mbotshama sɔnyi. Heb 6:6; Mt 27:41, 42
Kamba la kurusɛ l’ɔtɛmwɛlɔ ekɔ ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi. Etu 20:4, 5; Jer 10:3-5
Yeso ekɔ nyuma, nde aya kema nto l’otamba. 1Ti 3:16; 1Pe 3:18
23. Losato l’Osanto
A. Nzambi, Papa, ekɔ Onto akɔ ɔtɔi, ndo nde mboleki tshɛ l’andja w’otondo
Nzambi kema etondo esato. Euh 6:4; Mal 2:10; Mk 10:18; Rm 3:29, 30
Ɔna akatongama; Nzambi aki ndamɛ ntondo. Eny 3:14; Kol 1:15; Is 44:6
Nzambi okongaka tena tshɛ owandji w’andja w’otondo. Fil 2:5, 6; Da 4:35
Nzambi mbahomba tombwama lâdiko dia tshɛ. Fil 2:10, 11
B. Ɔna ekɔ nshi tshɛ l’ɛse ka She oyadi la ntondo kana l’ɔkɔngɔ wa nde ndja lanɛ la nkɛtɛ
L’olongo, Ɔna aki l’okitanyiya; akatomama oma le She. Joa 8:42; 12:49
Lanɛ la nkɛtɛ, nde aki l’okitanyiya; She mboleka woke. Joa 14:28; 5:19; Heb 5:8
Akambiyama l’olongo, koko ekɔ paka l’ɛse ka She. Fil 2:9; 1Kor 15:28; Mt 20:23
Jehowa mbele Nzambi ndo owandji wa Kristo. 1Kor 11:3; Joa 20:17; Eny 1:6
C. Kâmɛ kele lam’asa Nzambi la Kristo
Wokosangaka lolimi nshi tshɛ. Joa 8:28, 29; 14:10
Kâmɛ kele oko ka wadi l’omi. Joa 10:30; Mt 19:4-6
Ambetawodi tshɛ pombaka monga la kâmɛ ka ngasɔ. Joa 17:20-22; 1Kor 1:10
Jehowa ekɔ l’ɔtɛmwɛlɔ wâmɛ lo tshimbo ya Kristo. Joa 4:23, 24
D. Nyuma k’ekila ekɔ wolo waki Nzambi wakamba lande olimu
Tɔ kekɔ wolo koko aha onto. Mt 3:16; Joa 20:22; Etsh 2:4, 17, 33
Tɔ kema onto ɔmɔtshi lele l’olongo kâmɛ la Nzambi ndo la Kristo. Etsh 7:55, 56; Eny 7:10
Tɔ nɔmbwamaka oma le Nzambi dia kotsha asangwelo ande. Osa 104:30; 1Kor 12:4-11
Wanɛ wakambɛ Nzambi nɔmbwamaka la tɔ. 1Kor 2:12, 13; Nga 5:16
24. Lɔsɛnɔ
A. Akanga w’okitanyiya wayolongola lɔsɛnɔ la pondjo
Nzambi lahakoke mbuta kashi akalake anto lɔsɛnɔ. Tit 1:2; Joa 10:27, 28
Wanɛ wele la mbetawɔ wayokondja lɔsɛnɔ la pondjo. Joa 11:25, 26
Nyɔi ayolanyema. 1Kor 15:26; Eny 21:4; 20:14; Is 25:8
B. Paka ase demba dia Kristo ato mbayolongola lɔsɛnɔ la l’olongo
Nzambi akasɔnɛ anto asɔ woho walangande. Mt 20:23; 1Kor 12:18
Paka anto 144 000 mbakɔsama oma lanɛ la nkɛtɛ. Eny 14:1, 4; 7:2-4; 5:9, 10
Kânga Joani Obatizanyi hatonga lo Diolelo dia l’olongo. Mt 11:11
C. Lɔsɛnɔ la la nkɛtɛ lambolakema le lofulo l’anto laheyama mbadia, mbut’ate ‘ɛkɔkɔ ekina’
Lofulo leyama mbayonga la Yeso l’olongo. Eny 14:1, 4; 7:2-4
‘Ɛkɔkɔ ekina’ kema anango Kristo. Joa 10:16; Mt 25:32, 40
Efula wambotshumana kakianɛ dia kondja eko ko sɛna la nkɛtɛ. Eny 7:9, 15-17
Akina wayolɔ dia ndjɔsɛna lanɛ la nkɛtɛ. Eny 20:12; 21:4
25. Luudu la Nzambi
A. Ɛkɛlɛsiya ka lo nyuma mpikama le Kristo
Nzambi hadjasɛ lo tɛmpɛlɔ yokami l’anya w’anto. Etsh 17:24, 25; 7:48
Ɛkɛlɛsiya ekɔ tɛmpɛlɔ ka lo nyuma k’ave wasɛna. 1Pe 2:5, 6
Kristo, dive dia tshuku; apɔstɔlɔ wekɔ etshina kahɔnyi. Ef 2:20
Nzambi pombaka tɛmɔma lo nyuma la lo mɛtɛ. Joa 4:24
B. Ɛkɛlɛsiya hahikami lâdiko dia Petero
Yeso kombuta ɔnɛ ɛkɛlɛsiya kayohikama lâdiko dia Petero. Mt 16:18
Yeso mbele ‘dive dia woke.’ 1Kor 10:4
Petero akɛnya dia Yeso mbele etshina. 1Pe 2:4, 6-8; Etsh 4:8-12
26. Mpingu
A. Mpingu la dikishi l’ɔtɛmwɛlɔ ekɔ dui dia sɔnyi le Nzambi
Ndoko lakoka ntsha osato kana lohingu la Nzambi. 1Joa 4:12; Is 40:18; 46:5; Etsh 17:29
Akristo nɔmbamaka di’aha kamba la dikishi. 1Kor 10:14; 1Joa 5:21
Nzambi pombaka tɛmɔma lo nyuma la lo mɛtɛ. Joa 4:24
B. Wodja w’Isariyɛlɛ wakayolanyemaka l’ɔtɛ w’ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi
Wakasekɛ Ase Juda tɛmɔla dikishi. Etu 20:4, 5
Diɔ hadiokoke mboka kana tɛkɛta; wanɛ wadisɛla wayonga oko diɔ. Osa 115:4-8
Ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi ekɔ djonga ndo mbelaka elanyelo. Osa 106:36, 40-42; Jer 22:8, 9
C. Ɔtɛmwɛlɔ wa ‘lokahanya’ kema dimɛna
Nzambi akalange vɔ mbɔtɛmɔla paka ndamɛ oto. Is 42:8
Nzambi ndamɛ oto ‘mbôka alɔmbɛlɔ.’ Osa 65:1, 2
27. Nkɛtɛ
A. Sangwelo diaki Nzambi lo dikambo dia nkɛtɛ
Paradiso kakasalema la nkɛtɛ dikambo di’anto wa kokele. Eta 1:28; 2:8-15
Sangwelo diaki Nzambi diayokotshama. Is 55:11; 46:10, 11
Nkɛtɛ kayolola l’anto wa kokele ndo walanga wɔladi. Osa 72:7; Is 45:18; 9:6, 7
L’ekimanyielo ka Diolelo, paradiso kayolwama. Mt 6:9, 10; Eny 21:3-5
B. Nkɛtɛ halanyemaki nto pondjo kana anto mumɔ tshɛ oma lɔkɔ
Nkɛtɛ kaso kɛnɛ kayotshikalaka pondjo pondjo. Und 1:4; Osa 104:5
Anto wa lo nshi ya Nɔa mbakalanyema koko aha okama aso wa nkɛtɛ. 2Pe 3:5-7; Eta 7:23
Dui sɔ toshaka elongamelo k’ɔnɛ anto wayoshimbamɛ lo nshi yaso nyɛ. Mt 24:37-39
Anto wa kɔlɔ wayolanyema; ‘lemba la woke’ layohandɔ. 2Tes 1:6-9; Eny 7:9, 14
28. Nshi ya Fɛtɛ—Nshi ya Eotwelo
A. Akristo wa ntondo kɔnɛmiyaka nshi y’eotwelo, la Nɔɛlɛ
Wanɛ waki komonga atɛmɔdi wa mɛtɛ mbakalɛmiyaka nshi shɔ. Eta 40:20; Mt 14:6
Nyɔi ka Yeso mbahombaso mbohɔka. Lk 22:19, 20; 1Kor 11:25, 26
Wodjwelo wa wanu ndo awui akina wa tshambandeko wekɔ kɔlɔ. Rm 13:13; Nga 5:21; 1Pe 4:3
29. Nshi y’Ekomelo
A. Kɛnɛ kalembetshiya “ekomelo k’andja”
Ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo. Mt 24:3; 2Pe 3:5-7; Mk 13:4
Aha ekomelo ka nkɛtɛ, koko k’akambo wa kɔlɔ. 1Joa 2:17
Etena k’ekomelo mbele la ntondo k’elanyelo. Mt 24:14
Anto w’ɔlɔlɔ wayohandɔ; oma lâsɔ k’andja w’oyoyo. 2Pe 2:9; Eny 7:14-17
B. Ekɔ ohomba sho shishimaka tolembetelo ta nshi y’ekomelo
Tolembetelo takatosha Nzambi dia tɔlɔmbɔla. 2Ti 3:1-5; 1Tes 5:1-4
Ase andja ɔnɛ hawodje ekomelo yimba. 2Pe 3:3, 4, 7; Mt 24:39
Nzambi kema ɔkɔkɛ, koko nde ekɔ lo mbewola anto. 2Pe 3:9
Wanɛ wasungukala wayokondja difuto. Lk 21:34-36
30. Nyɔi
A. Kiɔkɔ ya nyɔi
Onto aki ntondo kokele ndo aki l’elongamelo ka sɛna pondjo pondjo. Eta 1:28, 31
Ohedia mbakayotaka nyɔi. Eta 2:16, 17; 3:17, 19
Ana w’Adama tshɛ wakayohowɔka pɛkato la nyɔi. Rm 5:12
B. Eongelo ka wanɛ wambovɔ
Adama akatongama anima, nde konongola anima. Eta 2:7, NW; 1Kor 15:45
Onto, mbut’ate, anima mvɔka. Eze 18:4; Is 53:12; Jb 11:20
Wanɛ wambovɔ haweye ndoko dui. Und 9:5, 10; Osa 146:3, 4
Edo wekɔ lo djɔ, wakongɛ paka eolwelo. Joa 11:11-14, 23-26; Etsh 7:60
C. Ndoko lakoka tɛkɛta la wanɛ wakavu
Wanɛ wambovɔ hawɔsɛnɛ suke la Nzambi oko ditongami dia lo nyuma. Osa 115:17; Is 38:18
Hatohombe nyanga dia tɛkɛta la wanɛ wakavu. Is 8:19; Lew 19:31
Asaki w’awolo la wanɛ wata akambo wahataye wambanyema. Euh 18:10-12; Nga 5:19-21
31. Nyuma—Ɔtɛmwɛlɔ w’Ɛdiɛngɛ
A. Kɛnɛ kelɛwɔ nyuma k’ekila
Tɔ kekɔ wolo waki Nzambi wakamba olimu, koko aha onto. Etsh 2:2, 3, 33; Joa 14:17
Akakambe la tɔ dia tonga, dia funda Bible ndo l’akambo akina. Eta 1:2; Eze 11:5
Wanɛ wakenga demba dia Kristo mbotɔka le tɔ ndo kikitamaka. Joa 3:5-8; 2Kor 1:21, 22
Tɔ mbishaka anto nkudu, ndo tɔ mbalɔmbɔla ekambi wa Nzambi nshi nyɛ. Nga 5:16, 18
B. Wolo wa lɔsɛnɔ mbelamɛka nto lomu
Wolo wa lɔsɛnɔ wosukame l’ɔhɛngɛlɔ. Jak 2:26; Jb 27:3
Nzambi mbasha onto wolo ɔsɔ wa lɔsɛnɔ. Und 12:1; Und 8:8
Nzambi mbakanga wolo wa lɔsɛnɔ wele le anto la waa nyama. Und 3:19-21
Lomu kawolaka le Nzambi l’elongamelo ka ndjolola anto. Lk 23:46
C. Pombaka tona diɔtɔnganelo dia l’ɛdiɛngɛ
Ɔtɛkɛta waki Nzambi tosekɛka dikambo sɔ. Is 8:19, 20; Le 19:31; 20:6, 27
Nzambi tonaka asaki w’awolo, ɔsɔ ekɔ tshelo y’ɛdiɛngɛ. Etsh 16:16-18
Dikambo sɔ konyaka onto l’elanyelo. Nga 5:19-21; Eny 21:8; 22:15
Nzambi halange ambitshi w’akambo wahataye. Euh 18:10-12; Jer 10:2
32. Okalwelo wa Kristo
A. Anto hawotɛna okalwelo ande
Akatɛ ambeki ande ɔnɛ anto wa l’andja ɔnɛ hawotowɛna nto pondjo. Joa 14:19
Paka ambeki ande mbakawɛnyi lam’akandatadɛka; ngasɔ mbayondokalola. Etsh 1:6, 10, 11
Nde ekɔ l’olongo oko etongami ka lo nyuma. 1Ti 6:14-16; Heb 1:3
Ayokalola lo nkudu ka Diolelo dia l’olongo. Da 7:13, 14
B. Akambo wɛnama mbashikikɛ wôngelo ande
Ambeki wakawombola djembetelo ya wôngelo ande. Mt 24:3
Akristo ‘mɛnaka’ wôngelo ande lo yimba. Ef 1:18
Akambo efula shikikɛka wôngelo ande. Lk 21:10, 11
Atunyi ‘wayɛna’ woho wayowayɛ elanyelo la shashimoya. Eny 1:7
33. Okambi
A. Akristo tshɛ pombaka monga ekambi
Yeso aki okambi waki Nzambi. Rm 15:8, 9; Mt 20:28
Akristo ndjelaka ɛnyɛlɔ kande. 1Pe 2:21; 1Kor 11:1
Pombaka sambisha dia kotsha olimu awɔ. 2Ti 4:2, 5; 1Kor 9:16
B. Waonga wahombama dia kamba olimu ɔsɔ
Monga la nyuma ka Nzambi ndo l’ewo k’Ɔtɛkɛta ande. 2Ti 2:15; Is 61:1-3
Ndjela ɛnyɛlɔ ka Kristo l’esambishelo. 1Pe 2:21; 2Ti 4:2, 5
Nzambi tohokolaka l’ekimanyielo ka nyuma la k’ɔlɔngɔswamelo ande. Joa 14:26; 2Kor 3:1-3
34. Olongo
A. Anto 144 000 ato mbayodɛ l’olongo
Lofulo leyama l’anto; mbayotonga nkumi ya dikanga kâmɛ la Kristo. Eny 5:9, 10; 20:4
Yeso mbaki ontatedi; akina wakayɔsɔnama tatɛ oma k’etena kɛsɔ. Kol 1:18; 1Pe 2:21
Anto akina efula wayɔsɛna la nkɛtɛ. Osa 72:8; Eny 21:3, 4
Anto 144 000 wayonga la dihole dia lânde diahonga l’anto akina. Eny 14:1, 3; 7:4, 9
35. Osanga w’Ɛtɛmwɛlɔ
A. Nzambi hetawɔ osanga w’ɛtɛmwɛlɔ
Tshɔi ya mboka, tɔ kekɔ mpika, atɔi ato mbakiɛna. Ef 4:4-6; Mt 7:13, 14
Wekɔ lo têwola dia wetshelo wa kashi. Mt 16:6, 12; Nga 5:9
Wakatodjangɛ dia sho ndjâkakitola. 2Ti 3:5; 2Kor 6:14-17; Eny 18:4
B. Mbuta ɔnɛ “akambo w’ɔlɔlɔ wekɔ l’ɛtɛmwɛlɔ tshɛ” ekɔ kashi
Amɔtshi wekɔ la wasaso wahɔtɔnɛ la lolango la Nzambi. Rm 10:2, 3
Akambo wa kɔlɔ ndanyaka akambo wakoka monga ɔlɔlɔ. 1Kor 5:6; Mt 7:15-17
Embetsha wa kashi mbelaka elanyelo. 2Pe 2:1; Mt 12:30; 15:14
Ɔtɛmwɛlɔ wa pudipudi nɔmbaka dia mamema paka Nzambi oto. Euh 6:5, 14, 15
36. Ɔlɔshamelo—Ɛhɛnyɔhɛnyɔ
A. Ɔkɔkɔ walɔshama Akristo
Yeso akahetshama, ndo akate ɔnɛ nyayɔlɔshama. Joa 15:18-20; Mt 10:22
Woho wamamemawɔ ɛlɛmbɛ wosembwe manyaka ase andja ɔnɛ. 1Pe 4:1, 4, 12, 13
Satana, nzambi k’andja ɔnɛ, halange mboka dia Diolelo. 2Kor 4:4; 1Pe 5:8
Akristo hawoke wɔma nɛ dia Nzambi mbasukɛka. Rm 8:38, 39; Jak 4:8
B. Wadi hahombe mbetawɔ di’omɛnde mbokakitola la Nzambi
Bible akatatshi dui sɔ; anto akina mbeyaka ndjotɛ omi awui wa kashi. Mt 10:34-38; Etsh 28:22
Wadi la dia mendɛ le Nzambi la le Kristo. Joa 6:68; 17:3
Ndo nde mbeyaka kokamɛ naka nde monga la kɔlamelo. 1Kor 7:16; 1Pe 3:1-6
Omi mbele owandji, koko nde hahombe fundɛ wadiɛndɛ ɔtɛmwɛlɔ wa mbɔtɔ. 1Kor 11:3; Etsh 5:29
C. Omi hahombe mbetawɔ dia wadiɛnde mboshimba nde kambɛ Nzambi
Pombaka nanga wadiɛnde la nkumbo kande, ndo kombola vɔ kondja lɔsɛnɔ. 1Kor 7:16
Nde mbɔ̂sa tɛdikɔ, ndo mbakotsha ehomba wa lo nkumbo. 1Kor 11:3; 1Ti 5:8
Nzambi nangaka pami keta l’akambo wa mɛtɛ wedi. Jak 1:12; 5:10, 11
Nzambi petshaka ɔnɛ latakɔ mboka paka dia nyanga wɔladi lam’asande l’olonganyi ande. Heb 10:38
Omi mbayɔlɔmbɔla nkumbo otsha l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa l’andja w’oyoyo. Eny 21:3, 4
37. Ɔtɛmwɛlɔ
A. Ekɔ paka ɔtɛmwɛlɔ ɔtɔi wa mɛtɛ
Elongamelo ɔtɔi, mbetawɔ ɔtɔi, batismu ɔtɔi. Ef 4:5, 13
Wakalongola ɔkɛndɛ wa mbetɛ anto ambeki. Mt 28:19; Etsh 8:12; 14:21
Mbeyamaka oma l’elowa awɔ. Mt 7:19, 20; Lk 6:43, 44; Joa 15:8
Anto wa lɔkɔ mbokanaka ngandji ndo wekɔ kâmɛ. Joa 13:35; 1Kor 1:10; 1Joa 4:20
B. Wetshelo wa kashi hawetawɔma
Yeso kombetawɔ wetshelo wa kashi. Mt 23:15, 23, 24; 15:4-9
Akatshe ngasɔ dia kokɛ akanga a totshungu. Mt 15:14
Akambo wa mɛtɛ akâtshungola dia vɔ monga ambeki wa Yeso. Joa 8:31, 32
C. Ekɔ ohomba tshikitanya ɔtɛmwɛlɔ naka wekɔ kashi
Akambo wa mɛtɛ tshungolaka; vɔ mɛnyaka ɔnɛ anto efula wekɔ lo dindja. Joa 8:31, 32
Ase Isariyɛlɛ l’anto akina wakatombe oma l’ɛtɛmwɛlɔ wakiwɔ ntondo. Jas 24:15; 2Ki 5:17
Akristo wa ntondo wakatshikitanya tokanyi tawɔ. Nga 1:13, 14; Etsh 3:17, 19
Paulo akamɔ oma l’ɔtɛmwɛlɔ wakinde ntondo. Etsh 26:4-6
Anto wa l’andja w’otondo wambonganyiyama; ekɔ ohomba di’onto mbetɛ yimba yande oyoyo. Eny 12:9; Rm 12:2
D. Fɔnya ɔnɛ “awui w’ɔlɔlɔ wekɔ l’ɛtɛmwɛlɔ tshɛ” hakonya ɔtɛmwɛlɔ dimɛna lo washo wa Nzambi
Nzambi mbashikikɛ nganɛ wahomba anto tɛmɔlaka. Joa 4:23, 24; Jak 1:27
Kɛnɛ tshɛ kahɔtɔnɛ la lolango la Nzambi kekɔ kɔlɔ. Rm 10:2, 3
‘Etsha w’ɔlɔlɔ’ kokaka monga ko hetawɔmi le Nzambi. Mt 7:21-23
Ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ mbeyamaka oma l’elowa awɔ. Mt 7:20
38. Ɔtɛmwɛlɔ wa Mariya
A. Mariya aki nyango Yeso, aha “nyango Nzambi”
Nzambi kema l’etatelo. Osa 90:2; 1Ti 1:17
Mariya aki nyango Ɔnaki Nzambi, lam’akinde lanɛ la nkɛtɛ. Lk 1:35
B. Mariya kotshikala “emuma pondjo pondjo”
Nde aki wadi aki Yɔsɛfu. Mt 1:19, 20, 24, 25
Akayota ana akina lâdiko dia Yeso. Mt 13:55, 56; Lk 8:19-21
Aha vɔ mbaki ‘anango wa lo nyuma.’ Joa 7:3, 5
39. Ɔtɛmwɛlɔ w’Ashidi
A. Ɔtɛmwɛlɔ w’ashidi wekɔ anyanya
Watshɛso kana ashidi wambovɔka, hawoyeya ndoko dui. Und 9:5, 10
Watshɛso wa ntondo hawokoke tɛmɔma. Rm 5:12, 14; 1Ti 2:14
Nzambi hetawɔ ɔtɛmwɛlɔ wa ngasɔ. Etu 34:14; Mt 4:10
B. Anto koka nɛmiyama, koko Nzambi oto mbahomba tɛmɔma
Akɛnda pombaka nɛmiya dikumanyi. 1Ti 5:1, 2, 17; Ef 6:1-3
Koko Nzambi oto mbahomba tɛmɔma. Etsh 10:25, 26; Eny 22:8, 9
40. Panda
A. Panda ndjaka oma le Nzambi lo tshimbo y’olambo w’etshungwelo waki Yeso
Lɔsɛnɔ ekɔ woshasha waki Nzambi oma lo tshimbo y’Ɔnande. 1Joa 4:9, 14; Rm 6:23
Paka oma lo tshimbo y’olambo wa Yeso mbakoka kondja onto panda. Etsh 4:12
Ndoko lakoka mɛnya etsha wa ‘ndjatshumoya’ naka nde aya ka kitshiya. Jak 2:14, 26
Tokambe la wolo tshɛ dia kondja panda. Lk 13:23, 24; 1Ti 4:10
B. Afundelo hate ɔnɛ ‘ambohandɔ, kete ambohandɔ mbala ɔtɔi lo pondjo’
Kânga wanɛ wele la nyuma k’ekila kokaka nkɔ. Heb 6:4, 6; 1Kor 9:27
Ase Isariyɛlɛ efula, kânga mbakawatombe oma l’Edjibitu, wakayodiakemaka. Ju 5
Panda kema ka lo tshinyi ya wonya. Fil 2:12; 3:12-14; Mt 10:22
Eongelo ka l’ɔkɔngɔ ka wanɛ wakawola ɛkɔngɔkɔngɔ ndjolekaka ka ntondo kɔlɔ. 2Pe 2:20, 21
C. Afundelo hetsha dia ‘panda k’andja w’otondo’
Amɔtshi hawoyatshumoyaki pondjo. Heb 6:4-6
Nzambi hangɛnangɛna nyɔi k’onto a kɔlɔ. Eze 33:11; 18:32
Ngandji hakukɛ washo l’akambo wa kɔlɔ. Heb 1:9
Anto wa kɔlɔ wayolanyema. Heb 10:26-29; Eny 20:7-15
41. Pɛkato
A. Kɛnɛ kelɛwɔ pɛkato
Ɛɔnywɛlɔ k’ɛlɛmbɛ waki Nzambi wa kokele. 1Joa 3:4; 5:17
Onto ayoyokoya la Nzambi, nɛ dia nde mbakôtonge. Rm 14:12; 2:12-15
Ɛlɛmbɛ akɛnyaka kɛnɛ kelɛwɔ pɛkato, ndo akakɛnɛmɔlɛ anto dikambo sɔ. Nga 3:19; Rm 3:20
Anto tshɛ wekɔ akanga a pɛkato, ndo hawokitanyiya ɛlɛmbɛ waki Nzambi wa kokele. Rm 3:23; Osa 51:5
B. Ɔkɔkɔ wodiɛnɛ anto tshɛ oma lo pɛkato k’Adama
Adama akasambiyɛ anto tshɛ ekokele la nyɔi. Rm 5:12, 18
Nzambi aki la kɛtshi le anto lo mbakimwɛ. Osa 103:8, 10, 14, 17
Olambo wa Yeso mbadimanyiya pɛkato. 1Joa 2:2
Pɛkato la elimu ekina waki Diabolo wayonyɛma. 1Joa 3:8
C. Olowa wakasekɛma aki ohedia, koko aha tshelo ya dieyanelo
Wakasekɛ otamba la ntondo k’Eva tongama. Eta 2:17, 18
Wakatɛ Adama l’Eva dia mbota ana. Eta 1:28
Ana kema etombelo w’oma lo pɛkato, koko ɔtshɔkɔ w’oma le Nzambi. Osa 127:3-5
Eva akatshe pɛkato lam’aki omɛnde komonga lawɔ; akete la ntondo a mboka. Eta 3:6; 1Ti 2:11-14
Adama, oko wakinde owandji, akɔnyɔla ɔlɛmbɛ waki Nzambi. Rm 5:12, 19
D. Kɛnɛ kalembetshiya tsheelɛ nyuma k’ekila pɛkato (Mt 12:32; Mk 3:28, 29)
Aha woho wa pɛkato kɛsɔ mbakatahowɔ. Rm 5:8, 12, 18; 1Joa 5:17
Onto kokaka nyangiya nyuma, koko mbeyaka ndjokawola lo mboka. Ef 4:30; Jak 5:19, 20
Mbekelo ka ntshaka pɛkato l’okonda konyaka onto lo nyɔi. 1Joa 3:6-9
Nzambi nomboshaka anto wa ngasɔ, ndo mbahɔtɔlaka nyuma kande. Heb 6:4-8
Hatokoke nɔmbɛ wanɛ waha la ndjatshumoya. 1Joa 5:16, 17
42. Sabato
A. Akristo hawɔlɛmiya lushi la Sabato
Nyɔi ka Yeso akatola Ɛlɛmbɛ. Ef 2:15
Akristo hawohombe nɛmiya Sabato. Kol 2:16, 17; Rm 14:5, 10
Wambohangwemɛ l’ɔkɔkɔ walɛmiyawɔ Sabato, la akambo akina. Nga 4:9-11; Rm 10:2-4
Akristo mbɔtɔka lo momuya kaki Nzambi oma lo mbetawɔ ndo oma l’okitanyiya. Heb 4:9-11
B. Isariyɛlɛ w’edjedja oto mbakalɔmbamaka dia nɛmiya sabato
L’ɔkɔngɔ w’Otombelo awɔ mbakawalɛmiya Sabato mbala ka ntondo. Etu 16:26, 27, 29, 30
Djembetelo yakatshikitanyaka Ase Isariyɛlɛ l’anto akina. Etu 31:16, 17; Osa 147:19, 20
Lo ndjela Ɛlɛmbɛ, wakahombaka nto nɛmiya ɛnɔnyi wa Sabato. Etu 23:10, 11; Le 25:3, 4
Sabato kema ohomba le Akristo. Rm 14:5, 10; Nga 4:9-11
C. Diomuyelo dia Nzambi dia lushi la sabato (lushi l’esambele la “lomingu” l’etongelo)
Lakamɛ l’ekomelo k’etongelo ka diangɔ dia la nkɛtɛ. Eta 2:2, 3; Heb 4:3-5
Lakatetemala polo l’ɔkɔngɔ w’oyelo waki Yeso lanɛ la nkɛtɛ. Heb 4:6-8; Osa 95:7-9, 11
Akristo momuyaka lo kɛnɛ kendana l’elimu wa lokaki kana wendana paka la wahɔ awɔ. Heb 4:9, 10
Lɔ layokomɛ polo lam’ayoshila olimu wa Diolelo lanɛ la nkɛtɛ. 1Kor 15:24, 28
43. Tshungo
A. Lɔsɛnɔ la Yeso mbakafutama oko ‘tshungo dikambo di’anto tshɛ’
Yeso akakimɔ lɔsɛnɔ lande oko tshungo. Mt 20:28
Anto kondjaka edimanyielo ka pɛkato oma lo nɛmɔ dia dikila diande diakatshɔma. Heb 9:14, 22
Olambo ɔtɔi akakoke mbala kakɔ ɔtɔi lo pondjo. Rm 6:10; Heb 9:26
Onto hatokondja ɛlɔlɔ lo wɔndjɔkɔmbɔ; paka nde mbetawɔ nɛmɔ di’olambo akɔ. Joa 3:16
B. Tshungo kɛsɔ aki oshinga wɛdimi
Adama akatongama kokele. Euh 32:4; Und 7:29; Eta 1:31
Oma lo pɛkato nde akayashishɛ eongelo ka kokele ndo akashishɛ anande. Rm 5:12, 18
Ana w’Adama kokoka futa kɛnɛ kakahombamaka. Osa 49:7; Euh 19:21
Lɔsɛnɔ la Yeso la kokele mbakakimɔma oko tshungo. 1Ti 2:5, 6; 1Pe 1:18, 19
44. Yeso
A. Yeso ekɔ Ɔna Nzambi ndo Nkumekanga kakasɔnama
Ɔna Nzambi l’enondo, lo tshimbo yande mbakatonge Nzambi diangɔ tshɛ. Eny 3:14; Kol 1:15-17
Nde akotɔ oma le womoto, aki l’ɛse k’andjelo. Nga 4:4; Heb 2:9
Akotɔ oma le nyuma ka Nzambi, dia tɔsɛna l’olongo. Mt 3:16, 17
Akambiyama otamanya oleki nshi yakinde l’olongo la ntondo ka ndja la nkɛtɛ. Fil 2:9, 10
B. Pombaka mbetawɔ Yeso dia kondja panda
Kristo ekɔ Lɔtɔngɔ l’Abarahama lakalakema. Eta 22:18; Nga 3:16
Yeso ekɔ Ɔlɔmbɛdi wâmɛ wa Lâdiko; tshungo. 1Joa 2:1, 2; Heb 7:25, 26; Mt 20:28
Dia kondja lɔsɛnɔ, pombaka mbeya Nzambi la Yeso, ndo monga l’okitanyiya. Joa 17:3; Etsh 4:12
C. Aha mbetawɔ Yeso tsho kete lâsɔ ambokoka
Mbetawɔ la dia monga ndo l’etsha. Jak 2:17-26; 1:22-25
Pombaka nɛnya ɛlɛmbɛ, oko Yeso. Joa 14:12, 15; 1Joa 2:3
Aha onto tshɛ lakamba la lokombo la Nkumadiɔndjɔ mbayɔtɔ lo Diolelo. Mt 7:21-23