TSHAPITA 3

Tolange wanɛ walangema oma le Nzambi

“One latengolaka kame la akanga a yimba, atuyalaka kanga yimba.”​—TUKEDI 13:20.

1-3. a) Naa dui dimɔtshi di’ohomba efula diatɛkɛta Bible? b) Ngande wakokaso sɔna angɛnyi wayototshutshuya dia sala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ?

LO YOHO mɔtshi, anto wekɔ oko nanda, mbuta ate vɔ sɛngiyamaka oma le anto wosukanyi la wɔ. Sho ndjelaka esadi eto kânga aha la sho mbeya timba, lɔkɛwɔ ndo mbekelo y’angɛnyi aso.

² Bible mbutaka dui dia mɛtɛ di’ohomba efula nɛ: “One latengolaka kame la akanga a yimba, atuyalaka kanga yimba. Keli one latekesanelaka la akanga a dinginya, atuhumoka lukulu l’engeno.” (Tukedi 13:20) Yokedi shɔ hatɛkɛta dikambo dia diɔtɔnganelo dia lo pai. Etelo k’ɔnɛ “latengolaka kame la” nembetshiyaka lɔngɛnyi la ma ma.a Etena kalembetshiyadiɔ divɛsa sɔ, dibuku dimɔtshi dialembetshiya awui wa lo Bible mbutaka ɔnɛ: “Mɛngɔla kâmɛ l’onto okina nembetshiyaka mbolanga ndo mamatana la nde.” Onde wɛ hetawɔ dia tekɔ la mbekelo ka mbokoya anto walangaso? Lo mɛtɛ, lam’ele sho mamatanaka l’anto walangaso, vɔ kokaka monga la shɛngiya y’ɔlɔlɔ kana ya kɔlɔ le so.

³ Dia tshikala lo ngandji ka Nzambi, sho pombaka sala la wolo dia sɔna angɛnyi wayototshutshuya dia sala awui w’amɛna. Ngande wakokaso sala dikambo sɔ? Lo tshena pe, angɛnyi aso pombaka monga anto walangema oma le Nzambi. Ohokanyiya dikambo nɛ: Onde ekɔ anto amɔtshi wakokaso sɔna dia monga angɛnyi aso woleki wanɛ wele la waonga wayanga Jehowa le angɛnyi ande? Nyɛsɔ tɔsɛdingole kakianɛ weho w’anto walangema oma le Nzambi. L’ɔkɔngɔ wa sho mbeya kanyi yele la Nzambi lo dikambo sɔ, tayonga l’akoka wa sɔna angɛnyi w’amɛna.

ANTO WALANGEMA OMA LE NZAMBI

4. Lande na kahasɔnɛ Jehowa angɛnyi ande ɔsɔnasɔna, ndo lande na kakandelɛ Abarahama ɔnɛ “ongenyi ami”?

⁴ Jehowa hasɔnɛ angɛnyi ɔsɔnasɔna. Shi nde ekɔ la lotshungɔ la sala ngasɔ? Nde mbele Nkum’Olongo, ndo mbɔtɔ lɔngɛnyi la nde ekɔ diɛsɛ dioleki tshɛ dimɛna. Ko waa na wasɔnande dia monga angɛnyi ande? Jehowa kotolaka wanɛ wayaɛkɛ le nde ndo wele la mbetawɔ le nde. Tɔshi ɛnyɛlɔ k’owandji wa nkumbo Abarahama, leyama oko onto laki la mbetawɔ ka mamba. Ohemba woleki woke le ombutshi w’onto ele wa vɔ mbɔlɔmba dia nde nkimɔ ɔnande oko olambo.b Koko, Abarahama ‘akakimɔ Isaka’ ele la mbetawɔ ɔnɛ “[Nzambi] eko la wulu wa mbulula kuyanga wane wakavu.” (Heberu 11:17-19) Lam’ele Abarahama aki la mbetawɔ ka wolo ka ngasɔ ndo l’okitanyiya, la ngandji tshɛ Jehowa akawelɛ ɔnɛ “ongenyi ami.”​—Isaya 41:8; Jakoba 2:21-23.

5. Ngande wɔsa Jehowa wanɛ wôkitanyiya la kɔlamelo?

⁵ Jehowa mbɔsaka okitanyiya wa la kɔlamelo tshɛ la nɛmɔ efula. Nde nangaka wanɛ wetsha kɔlamelo yawɔ otsha le nde lo dihole dia ntondo. (2 Samuele 22:26) Oko wakatadiɛnyi lo Tshapita 1, wanɛ wasɔna dia kitanyiya Jehowa la ngandji mbɔngɛnyangɛnyaka efula. Tukedi 3:32 mbutaka ɔnɛ: “Ndi eli ongenyi w’antu w’usimbwi.” Wanɛ wakitanyiya la kɔlamelo tshɛ ɛlɛmbɛ waki Nzambi, Jehowa mbatɛka ɔnɛ: Vɔ kokaka mbidjasɛ lo “luudu” lande, mbuta ate vɔ mbelamɛka dia mbɔtɛmɔla ndo wekɔ la lotshungɔ la ndjasukanya la nde lo dɔmbɛlɔ.—Osambu 15:1-5.

6. Ngande wakokaso mɛnya dia sho mbokaka Yeso ngandji, ndo ngande wayaoka Jehowa lo dikambo dia wanɛ woka Ɔnande ngandji?

⁶ Jehowa nangaka wanɛ walanga Yeso, Ɔnande ɛtɔi lakandote. Yeso akate ate: “Lam’ayunanga untu, ndi ayukitanyia diui diami. Papa ayuwulanga, shu tayuya le ndi, tayudjase la ndi.” (Joani 14:23) Ngande wakokaso mɛnya dia sho mbokaka Yeso ngandji? Ele lo kitanyiya wadjango ande, ɛnyɛlɔ nɛ diatɔlɔmba dia sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ ndo mbetɛ anto ambeki. (Mateu 28:19, 20; Joani 14:15, 21) Sho mɛnyaka nto ngandji kokaso Yeso etena ‘kayelaso wanya ande dimɛna dimɛna,’ lo mbôkoya l’ɛtɛkɛta ndo l’etsha lo yɛdikɔ yakokaso sala dikambo sɔ oko weso anto wele bu kokele. (1 Petero 2:21) Otema wa Jehowa munandemaka oma lo welo wadja wanɛ woka Ɔnande ngandji ndo wasala la wolo dia nsɛna yoho ya lɔsɛnɔ ya Akristo.

7. Lande na kele ekɔ dui dia lomba dia mbɔtɔ ɔngɛnyi l’angɛnyi waki Jehowa?

⁷ Mbetawɔ, kɔlamelo, okitanyiya ndo ngandji kokaso Yeso la ɛlɛmbɛ ande mbele waonga w’ohomba wayanga Jehowa le angɛnyi Ande. Sho tshɛ pombaka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde waonga ndo lɔkɛwɔ la ngasɔ mbele l’angɛnyi ami wa ma ma? Onde angɛnyi waki Jehowa mbele angɛnyi ami?’ Ekɔ dikambo dia lomba sala ngasɔ. Anto wele la waonga wangɛnyangɛnya Nzambi ndo wasambisha lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo l’ohetoheto tshɛ kokaka monga la shɛngiya ya dimɛna le so. Vɔ mbeyaka totshutshuya dia sho nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ la yɛdikɔ yakatɔshi ya ngɛnyangɛnya Nzambi.​—Enda kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Ele ɔngɛnyi wa dimɛna?”

TOKONDJA WETSHELO OMA LO ƐNYƐLƆ KƐMƆTSHI KELE LO BIBLE

8. Kakɔna kakambiya lo lɔngɛnyi laki lam’asa a) Naɔmi la Ruta? b) ɛlɔngɔlɔngɔ esato w’ase Hɛbɛru? c) Paulo la Timɔtɛ?

⁸ Afundelo wekɔ la bɛnyɛlɔ efula di’anto wakakondja wahɔ lo woho wakawasɔnɛ angɛnyi w’amɛna. Wɛ kokaka mbadia ɔkɔndɔ wendana la Naɔmi la okilo ande Ruta, wendana la ɛlɔngɔlɔngɔ w’ase Hɛbɛru waki la lɔngɛnyi la wolo etena kakiwɔ la Babilɔna ndo wendana la Paulo la Timɔtɛ. (Ruta 1:16; Danyele 3:17, 18; 1 Koreto 4:17; Filipi 2:20-22) Koko, tayanga sɛdingola ɛnyɛlɔ kekina ka dimɛna efula: ɛnyɛlɔ ka lɔngɛnyi laki lam’asa Davidi la Jɔnatana.

9, 10. Aki lo kiɔkɔ ya lɔngɛnyi laki lam’asa Davidi la Jɔnatana?

⁹ Bible mbutaka dia l’ɔkɔngɔ wa Davidi ndjaka Ngɔliyatɛ, “utema wa Jonatana akakelekama l’utema wa Davidi. Jonatana akukaka Davidi ngandji uku akandayaukaka.” (1 Samuele 18:1) Ngasɔ mbakatatɛ lɔngɛnyi la lam’asa apami ahende asɔ monga lɔngɛnyi la wolo efula kânga mbakiwɔ l’ɛnɔnyi wotshikitanyi etale ndo lɔ lakayokomɛka paka lam’akadiakema Jɔnatana lo ta.c (2 Samuele 1:26) Aki lo kiɔkɔ ya lɔngɛnyi laki lam’asa apami ahende asɔ?

¹⁰ Ngandji ka Nzambi ndo nsaki k’efula kaki la wɔ ka tshikala la kɔlamelo le nde mbaki lo kiɔkɔ ya lɔngɛnyi laki lam’asa Davidi la Jɔnatana. Apami asɔ ahende waki la nsaki kâmɛ ka ngɛnyangɛnya Nzambi. Onto l’onto aki la waonga wakangɛnyangɛnyaka osekande. Jɔnatana akambe lo mɛna dihonga ndo ohetoheto waki la dikɛnda dia pami sɔ diakâmɛ lokombo laki Jehowa aha la mboka wɔma. Aha la tâmu, Davidi lo wedi ande akalɛmiyaka opalanga w’onto ɔsɔ lakasukɛka la kɔlamelo tshɛ tɛdikɔ taki Jehowa ndo laketsha wahɔ waki Davidi la ntondo ka wande hita. Ɛnyɛlɔ, tende kɛnɛ kakete etena kakakɔmɔ Davidi efula ndo kakandalawɔ l’oswe wa shɛnga dia toyashɛ dia mbewɔ nkumekanga ka kɔlɔ Saulo laki she Jɔnatana. Lo yoho ya diambo efula, Jɔnatana akɛnya kɔlamelo yande ndo akɔshi yɛdikɔ ya ntshɔ “le Davidi . . . akatûkikitsha l’ekamelu kandi le [Nzambi].” (1 Samuele 23:16) Ohokanyiya woho wakakeketshama Davidi etena kakaye ɔngɛnyi ande w’oshika ɔsɔ dia ndjokimanyiya ndo ndjokeketsha!d

11. Wetshelo akɔna wakondjaso oma lo ɛnyɛlɔ ka Jɔnatana la Davidi lo kɛnɛ kendana la lɔngɛnyi?

¹¹ Wetshelo akɔna wakondjaso oma lo ɛnyɛlɔ ka Jɔnatana la Davidi? Ntondotondo, sho mɛnaka dia ɛngɔ koleki ohomba kahomba angɛnyi sanga kâmɛ ele awui wa lo nyuma. Naka sho mbɔtɔ ɔngɛnyi la wanɛ wele la so dietawɔ diâmɛ, wetawɔ atɔndɔ wendana la lɔkɛwɔ oko sho ndo wele la nsaki oko sho ka tshikala la kɔlamelo le Nzambi, kete sho mbeyaka kahana la wɔ tokanyi, nsaki ndo awui wakokaso keketshana ndo mbodiana. (Romo 1:11, 12) Sho tanaka weho w’angɛnyi wa ngasɔ paka l’atei w’atɛmɔdi waki Jehowa. Onde kɛsɔ mɛnyaka dia sho pombaka mbɔtɔ ɔngɛnyi l’onto tshɛ laya lo nsanganya lo Mbalasa ka Diolelo? Kema.

WOHO WA SƆNA ANGƐNYI

12, 13. a) Lande na kahombaso sɔnaka angɛnyi kânga l’atei w’asekaso Akristo? b) Dikambo diakɔna diakatombe lo tshumanelo dia lo ntambe ka ntondo, ndo ɔhɛmwɛlɔ akɔna wakawasha Paulo lo dikambo sɔ?

¹² Kânga l’etshumanelo, sho pombaka sɔna anto wahomba monga angɛnyi aso naka sho nangaka dia vɔ tokeketsha lo nyuma. Onde dui sɔ pombaka tambiya? Kema. L’etshumanelo, Akristo amɔtshi wekɔ l’ohomba w’etena k’otale dia vɔ tshunda lo nyuma oko walɔmba elowa ɛmɔtshi etena k’otale dia mbɛla. Diakɔ diele l’oseka etshumanelo tshɛ, sho tanaka Akristo wele amɔtshi wambotshunda ndo akina wâkayahame lo nyuma. (Heberu 5:12–6:3) Lo mɛtɛ, sho pombaka monga la solo dia lotutsha ndo la ngandji otsha le eyoyo kana wanɛ wele wɛɔdu lo nyuma, nɛ dia sho kombolaka mbakimanyiya dia vɔ pama.​—Romo 14:1; 15:1.

¹³ Dui dimɔtshi diakoka tokonya dia sho kana yimba lo kɛnɛ kendana la angɛnyi aso mbeyaka salema l’etshumanelo. Anto amɔtshi mbeyaka monga la lɔkɛwɔ la kɔlɔ. Akina mbeyaka monga la yimba y’okiyanu ndo ya diɔnyɔ. Dui dia ngasɔ diakasalema lo tshumanelo dia lo ntambe ka ntondo. Anangɛso l’akadiyɛso efula waki la kɔlamelo, koko amɔtshi komonga la lɔkɛwɔ la dimɛna. Lam’ele anto amɔtshi wa l’etshumanelo ka la Kɔrɛtɔ kombetawɔka wetshelo ɛmɔtshi w’Akristo, ɔpɔstɔlɔ Paulo akawaewola ɔnɛ: “Tanyoyaacunjake: ‘Lɛɛnga la nkanga ocaaca, haanganyi la njoshisha lɔkɛwɔ lande l’ɔlɔɔlɔ.’” (1 Koreto 15:12, 33, Dyookaneelo dy’Oyooyo) Paulo akewola Timɔtɛ dia kânga l’atei w’asekande Akristo, mbeyaka tanema onto ɔmɔtshi lele la lɔkɛwɔ la kɔlɔ. Timɔtɛ akahombe mangana l’anto wa kɔlɔ ndo aha mbɔtɔ la wɔ ɔngɛnyi.​—2 Timote 2:20-22.

14. Ngande wakokaso kamba la tɔndɔ diele lo ɔhɛmwɛlɔ waki Paulo wendana la lɔngɛnyi?

¹⁴ Ngande wakokaso kamba la tɔndɔ diele lo ɔhɛmwɛlɔ wakasha Paulo? Ele lo mbewɔ mbekesanɛ efula l’onto lakoka totshutshuya l’akambo wa kɔlɔ oyadi l’etshumanelo kana l’andja w’etshumanelo. (2 Tesalonika 3:6, 7, 14) Sho pombaka kokɛ lonyuma laso. Tohɔ dia oko nanda, sho mbokoyaka yimba ndo waonga w’angɛnyi aso. Oko wahatakoke tambiya nanda lo wanu ko yɔ ndola l’ashi, mbahatakoke mbekesanɛ l’anto wele la shɛngiya ya kɔlɔ ndo nongamɛ dia monga la lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ.​—1 Koreto 5:6.

15. Kakɔna kakokayɛ sala dia tana angɛnyi w’amɛna l’etshumanelo?

¹⁵ Diɛsɛ ko, l’atei w’anangɛso l’akadiyɛso w’Akristo sho kokaka tana angɛnyi w’amɛna. (Osambu 133:1) Ngande wakokaso tana angɛnyi w’amɛna l’etshumanelo? Etena kakɛnɛmɔlayɛ waonga wangɛnyangɛnya Nzambi ndo kakitanyiyayɛ ɛlɛmbɛ ande, aha la tâmu anto akina wasala la wolo wa woho akɔ wâmɛ wayokotɔma oya le yɛ. Koko lâdiko dia lâsɔ, ayonga ohomba mbɔsa tɛdikɔ ta shikaa dia nyanga ndo kondja angɛnyi w’eyoyo. (Enda kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Woho wakatakondja angɛnyi w’amɛna.”) Yasha le Akristo wakɛnɛmɔla waonga wakombolayɛ monga la wɔ. Yela dako di’oma lo Bible diata dia ‘ndihwɛ anto akina otema’ dia nyanga angɛnyi l’atei w’asekayɛ Akristo aha la mbidja yimba lo awui wele oko lokoho la demba, wodja kana kabila. (2 Koreto 6:13; 1 Petero 2:17) Tokomɛke tsho paka le anto wa lo lɔlɔnga layɛ. Tohɛke dia Jɔnatana akolɛ Davidi etale. Anangɛso l’akadiyɛso efula waya epalanga kokaka monga angɛnyi w’eshika wambohomana l’akambo efula lo lɔsɛnɔ ndo wele la lomba efula.

ETENA KATOMBA EKAKATANU

16, 17. Naka osekaso ɔmɔtshi ambotosalɛ kɔlɔ, lande na kahatahombe mangana l’etshumanelo?

¹⁶ Lam’ele anto wa l’etshumanelo wekɔ la waonga wotshikitanyi ndo vɔ ndja oma l’ahole wotshikitanyi, ekakatanu mbeyaka tomba. Osekaso ombetawudi mbeyaka mbuta kana sala dikambo dimɔtshi diakoka tonyangiya. (Tukedi 12:18) Mbala mɔtshi ekakatanu tombaka l’ɔtɛ weso la tokanyi totshikitanyi, l’ɔtɛ wa awui amɔtshi wahatoki dimɛna kana l’ɔtɛ weso la lonto lotshikitanyi. Onde tayotakana l’ɔtɛ wa awui asɔ ko mangana l’etshumanelo? Hatotosala ngasɔ naka sho mbokaka Jehowa ndo wanɛ walangande ngandji.

¹⁷ Jehowa mbele Otungi wakiso ndo nde mbatosha kɛnɛ kele la so ohomba lo lɔsɛnɔ. Sho kokaka mɛtɛ mbôka ngandji ndo mbomamema paka ndamɛ. (Enyelo 4:11) Lo wedi okina, sho kokaka nto sukɛ la kɔlamelo tshɛ etshumanelo nɛ dia Jehowa ekɔ lo kamba la tɔ. (Heberu 13:17) Omalɔkɔ, naka osekaso ɔmɔtshi ambotosalɛ kɔlɔ ndo ambotonyangiya, hatotangana l’etshumanelo dia mɛnya dia tekɔ la kɛlɛ. Dikambo sɔ ayodiɛnya? Aha Jehowa mbotosale kɔlɔ. Ngandji kokaso Jehowa kayotoshimba dia sho mbôka ɔkɔngɔ ndo dia sho mangana l’ekambi ande!​—Osambu 119:165.

18. a) Kakɔna kakokaso sala dia wɔladi monga l’etshumanelo? b) Kakɔna kakondjaso etena kadimanyiyanaso naka tekɔ l’ɛkɔkɔ wa sala dikambo sɔ?

¹⁸ Ngandji kokaso asekaso Akristo totshutshuyaka dia sho mbidja wɔladi l’etshumanelo. Jehowa halongamɛ di’anto wokande ngandji monga anto wa kokele, lâsɔ ndo sho lawɔ hatohombe nongamɛ dikambo sɔ. Ngandji tokimanyiyaka dia sho dimanyiya munga ya totshitshɛ yatosalɛ anto nɛ dia sho mbohɔka dia sho tshɛ tekɔ anto wele bu kokele ndo sho salaka munga. (Tukedi 17:9; 1 Petero 4:8) Ngandji tokimanyiyaka dia sho tetemala “nyimanyiana kolo.” (Kolosai 3:13) Kamba la dako sɔ hatongaka nshi tshɛ wɔdu. Naka sho tshika dia tokanyi ta kɔlɔ tahemɛ, kete sho kokaka tshikala la kɛlɛ ndo ondo ndjɔfɔnya dia kɛlɛ kaso ayosha onto lotosale kɔlɔ dilanya lo yɛdikɔ mɔtshi. Lo mɛtɛ, naka sho tshikala la kɛlɛ, kete shoamɛ mbayasalɛ kɔlɔ. Todimanyiyanake naka tekɔ l’ɛkɔkɔ wa sala dikambo sɔ nɛ dia diɔ mbelaka ɛlɔlɔ efula. (Luka 17:3, 4) Dui sɔ toshaka wɔladi wa l’etei k’otema, namaka wɔladi wa l’etshumanelo ndo kɛnɛ koleki ele diɔ kokɛka lɔngɛnyi la lam’asaso la Jehowa.​—Mateu 6:14, 15; Romo 14:19.

ETENA KAKƆNA KAKOKASO PEMBOLA LƆNGƐNYI?

19. Awui akɔna wakoka tokonya dia sho pembola lɔngɛnyi l’onto ɔmɔtshi?

¹⁹ Mbeyaka koma etena kɛmɔtshi ko wambotɔlɔmba dia sho pembola lɔngɛnyi l’onto ɔmɔtshi la l’etshumanelo. Dikambo sɔ kokaka tomba etena kahindola onto ɔmɔtshi ɛlɛmbɛ waki Nzambi aha la ndjatshumoya ndo katshanyemande kana kanguna onto mbetawɔ kande lo mbetsha wetshelo wa kashi kana lo ndjanya ndamɛ oma l’etshumanelo. Ɔtɛkɛta wa Nzambi tɔlɔmbaka hwe dia ‘tshika mbekesanɛ’ l’anto wa ngasɔ.e (1 Koreto 5:11-13; 2 Joani 9-11) Mbeyaka monga pâ efula dia pembola lɔngɛnyi l’onto lakekesanɛ la so kana owotɔ aso. Onde tayosukɛ kana tayɛnya kɔlamelo yaso le Jehowa ndo lo ɛlɛmbɛ ande wosembwe oleki ngandji kokaso onto ɔsɔ? Tohɔ dia Jehowa mbɔsaka kɔlamelo ndo okitanyiya la nɛmɔ di’efula.

20, 21. a) Lande na kele yɛdikɔ ya mbitshanya onto oma l’etshumanelo mɛnyaka ngandji? b) Lande na kele ekɔ ohomba efula monga la lomba etena kasɔnaso angɛnyi aso?

²⁰ Yɛdikɔ ya mbitshanya onto mɛnyaka ngandji ka Jehowa. Lande na kataso ngasɔ? Mbitshanya otshi wa pɛkato wahayatshumoya oma l’etshumanelo ekɔ yɛdikɔ yɛnya ngandji kele la so lo lokombo l’ekila la Jehowa ndo kɛnɛ tshɛ kalembetshiya lokombo lakɔ. (1 Petero 1:15, 16) Wotshanyelo w’onto namaka pudipudi k’etshumanelo. Ase etshumanelo wele la kɔlamelo kokamɛka oma lo shɛngiya ya kɔlɔ yele l’atshi wa pɛkato w’ɛtɛ wolo ndo vɔ kokaka tetemala tɛmɔla Nzambi lo mbeya dia etshumanelo ekɔ dihole diatokokɛ oma lo tɔsɛngiya t’andja ɔnɛ wa kɔlɔ. (1 Koreto 5:7; Heberu 12:15, 16) Yɛdikɔ shɔ mɛnyaka nto ngandji kokaso otshi wa kɔlɔ. Yɔ mbeyaka monga kɛnɛ kaki la nde ohomba dia nde kana yimba dimɛna lo kɛnɛ kendana la dionga diande ndo sala kɛnɛ kahombama dia kalolɛ Jehowa.​—Heberu 12:11.

²¹ Ekɔ mɛtɛ dia angɛnyi aso kokaka monga la shɛngiya ya wolo efula le so. Ɔnkɔnɛ, ekɔ ohomba sho sɔnaka angɛnyi aso. Etena kasɔnaso angɛnyi aso l’atei w’angɛnyi wa Jehowa, lo nanga wanɛ walangema oma le Nzambi, sho tayonga l’angɛnyi w’amɛna woleki tshɛ. Shɛngiya yawɔ yayotokimanyiya dia sho nsɛna lo ndjela yɛdikɔ yakatɔshi ya ngɛnyangɛnya Jehowa.

[Nɔte ya l’ɛse ka dikatshi]

[Kiombo ya lo lɛkɛ 29]

ELE ƆNGƐNYI WA DIMƐNA?

Tɔndɔ: “Ongenyi [wa mɛtɛ] atukaka untu ngandji tena tshe. Ndu lu nshi ya pa ndi atuyalaka uku onangu.”​—Tukedi 17:17.

Ambola amɔtshi wakokayɛ ndjambola

▪ Onde angɛnyi ami wekɔ angɛnyi waki Jehowa nde la Yeso?​—Joani 15:14, 16; Jakoba 2:23.

▪ Onde angɛnyi ami kimanyiyakami dia dimi monga la mbekelo y’amɛna?​—1 Koreto 15:33.

▪ Onde angɛnyi ami nangakami efula ndo vɔ kokaka mingolami naka ekɔ ohomba?​—Osambu 141:5; Tukedi 27:6.

▪ Kakɔna kɛnya ɛtɛkɛta ndo etsha ami lo kɛnɛ kendana la woho w’ɔngɛnyi wemi le anto akina?​—Tukedi 12:18; 18:24; 1 Joani 3:16-18.

[Kiombo ya lo lɛkɛ 30]

WOHO WAKATAKONDJA ANGƐNYI W’AMƐNA

▪ “L’etatelo, laki l’okakatanu dia monga l’angɛnyi l’etshumanelo. Oma lâsɔ, lakayɛnaka dia ndjasha efula l’olimu w’esambishelo akakimanyiya dia monga la waonga wele oko, solo dia lotutsha, ekikelo ndo ngandji ka ndjahombia. Etena katetemalami kɛnɛmɔla waonga asɔ, dimi mɛnaka di’anto akina wele la waonga wa woho akɔ wâmɛ kotɔmaka oya le mi ndo kakianɛ laya l’angɛnyi w’eshika.”​—Shivani.

▪ “Dimi lakalɔmbaka Nzambi dia kondja angɛnyi l’etshumanelo. Koko, l’etena k’otale lakɛnyi dia Jehowa hakadimola alɔmbɛlɔ ami. Lakayoshihodiaka lo mɛtɛ dia dimi kombidjaka welo wahombama dia monga l’angɛnyi. Koko lam’akamatatɛ sala akambo lo yoho yɔtɔnɛ l’alɔmbɛlɔ ami, lakɛnyi mɛtɛ dia Jehowa akakadimola alɔmbɛlɔ ami.”​—Ryan.

[Osato wa lo lɛkɛ 33]

Sho kokaka tana angɛnyi w’eshika l’etshumanelo k’Akristo