“Viwanga Vingwamba Kuza Pamoza”

10. (a) Kumbi lemba la Ezekiyeli 37:7, 8 lingukambiya limu vinthu wuli vakukwaskana ndi ŵanthu aku Chiuta? (b) Kumbi ndi vinthu wuli vo vinguwovya ŵanthu akopa Chiuta kuti ayambi so kuja ndi chilindizga?

¹⁰ Yehova wangukambiya limu kuti ŵanthu ŵaki azamukuŵa so amoyu mwauzimu. (Ezeki. 37:7, 8) Kumbi ndi vinthu wuli vo vinguwovya Ayuda wo awopanga Chiuta wo ŵenga ku ukapolu kuti ayambi so kuja ndi chilindizga chakuti azamuwere kwawu? Chimoza mwa vinthu vo vinguŵawovya ndi mauchimi ngo achimi anyaki angukambiya limu. Mwakuyeruzgiyapu, Yesaya wangukambiya limu kuti ŵanthu akujaku pamwenga kuti “mbewu yakupaturika,” azamuwere kucharu chawu. (Yesa. 6:13; Yobu 14:7-9) Kweniso mauchimi nganandi ngakukwaskana ndi kuweziyapu vinthu ngo Ezekiyeli wangulemba, ngaŵawovyanga kuti chilindizga chawu chije chakukho. Yiwu achiskikanga so kuti aweriyengi kwawu asani awona ŵanthu akugomezgeka wo ŵenga nawu limoza ku Babiloni, nge Daniyeli. Ndipuso chilindizga ichi chingukho ukongwa tawuni ya Babiloni yati yabwangandulika mu 539 B.C.E.

11, 12. (a) Kumbi kusopa kwauneneska kungwamba wuli kuweriyapu pakati pa “Isirayeli waku Chiuta”? (Wonani so bokosi lakuti “Kusopa Kwauneneska Kunguweriyapu Kamanakamana.”) (b) Kumbi tingafumba fumbu wuli pavuli pakuŵerenga lemba la Ezekiyeli 37:10?

¹¹ Kumbi vo vinguchitikiya Ayisirayeli akali viyanana wuli ndi vo vinguchitikiya “Isirayeli waku Chiuta” pamwenga kuti mpingu wa Akhristu akusankhika? Pati pajumpha vyaka vinandi kutuliya po Akhristu ŵenaŵa anguselere mu ukapolu wauzimu mo ŵenga nge abayika, “chiwawa cha viwanga vichikwaskana” chinguvwika ŵanthu anyaki akopa Chiuta ŵati asoka kuti avikiliyi kusopa kwa uneneska. Mwakuyeruzgiyapu, mu vyaka va m’ma 1500, William Tyndale wangufwatuliya Bayibolu mu Chingelezi. Arara a chisopa cha Katolika angukwiya ukongwa kuwona kuti ŵanthu bweka ayambengi kuŵerenga Bayibolu. Mwaviyo, Tyndale wangubayika. Chinanga kuti venga viyo, penga so ŵanthu anyaki achiganga wo angulutirizga kufwatuliya Bayibolu mu vineneru vinyaki, ndipu venivi vinguchitiska kuti ukweru wauzimu uyambi so kuŵala kamanakamana.

• 

  “Chiwawa cha viwanga vichikwaskana”

  William Tyndale kweniso anyaki angufwatuliya Bayibolu mu Chingelezi ndipuso mu vineneru vinyaki