Mitshamuselo yi gomogo omu nya mabhukhu ma khumbugidwego omu nya Gibhukwana nya mitshangano nya thumo ni mavbanyelo
1-7 NYA JULHO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | VAKOLOSI 1-4
“Tshula mavbanyelo ya gale, u hambala nya maphya”
(Vakolosi 3:5-9) Songani myonyoni gwanu gunavela gwatshavbo nya wuthu wa mafuni: Wubhayi, horo, wuphuphulu, mahingigedzo nya guvivbe ni ligungo a gu idzosaye ni gu khozela vanungungulu nya malipha. 6 Silo sesi khiso si wusago likhulo la Nungungulu ga vale nyamba yingela. 7 Khidzo mu nga bani mu gu gira nenu gale, mu na gu vbanya ndrani nya silo soso. 8 Olu gu vbwetega mu tshulega ga satshavbo soso, mu nyenya dzizanga, ni likhulo, ni ndrwadza, milembo, ni magana nya gunyenyeze ya kanani gwanu. 9 Mu nga liphelani khu gyanu. Enu mu tshude muthu wa gale ni mavbanyelo yaye,
w11 15/3 paj. 10, dzindri. 12-13
Hakha liphuvbo la Nungungulu nasiri nya litigo
Liphuvbo muni li yeyedzwago khu vathu nya vangi? (Leri Vakolosi 3:8-10, 13.) Liphuvbo nya litigo la gu andrisa mithumo nya nyama. (Gal. 5:19-21) Liphuvbo li hi fumeyago la gu wonega gwadi tepo silo si gimbiyago gimbade, nya nga ga gu tshuka ndriyathu a hi tshepeta, gu hi ghongonya, mwendro gu hi ghoheya. Ni gu gambe, ndrangani khavbo li wonegago gwadi liphuvbo li hi fumeyago. Khu kharato tshukwana u dzi gevisisa khu wabune. Dzi wudzise gu khuwe: ‘Ga livbandre na moyo migima yi vbindridego, ina nyi tshukwadziside mavbanyelo yangu nya wuKristo, mwendro nyi tshunganisidwe khu mavbanyelo ya gale nya nga maganelelo ni sigiro?’
Liphuvbo la Nungungulu li nga hi phasa gu tshula “muthu wa gale ni mavbanyelo yaye” hi ambala “muthu muphya.” Isoso si na hi phasa gu khala vathu nya lihaladzo ni wuwadi. Hi na dzi emiseya gu divaleya vambe khu monyo watshavbo ambari na va hi ghohede kharini. Ha gu giredwa wuvivbi kha hi na nga tutumeya “dzitshikwi, likhulo, gigaha, ligwaha ni milembo.” Ganiolu hi na dzi garadzeya gu khala “vathu nya ndruda.” — Efes. 4:31, 32.
(Vakolosi 3:10-14) mu ambade muthu muphya oyu a vbahwago nyaluphye khu guti gasi a fanana ni muwumbi waye. 11 Gukhugela olu, gu mwalo gambe guhambana nya va nya mayigo ni Vajudha, va nya gu hana wugwera ni ava nyamba hana wugwera, va dhoropani ni va vbavbandze, khumbi ni muthu nya gutshulege. Kristo khuye satshavbo, gambe womo ga satshavbo. 12 Enu mu vathu va Nungungulu, kholu uye a ngu mi haladza, gambe a mi hathide. Khu kharato, gu vbwetega muri ni monyo nya gupwele wusiwana, nya ndruda, nya gu dzi nogise, nya gurule ni gutimisela. 13 Phasedzanani mu tsetselelana khu gyanu, tsetselelanani kha nga Pfhumu a mi tsetseledego. 14 Vbatshani nya satshavbo vegani lihaladzo a gu ilo li tshanganisago silo satshavbo.
w13 15/9 paj. 21, dzindri. 18-19
Ina u vbindrugedzidwe?
Gasi gu Lito la Nungungulu hi li vbindrugedza, maphelo yakone gu leri Bhibhiliya tepo yatshavbo. Vathu nya vangi va ngu oloveya gu leri Bhibhiliya ganiolu kha va siti esi yi ganeyago. Adzina u di nga manana ni vathu nya nga vovo gutshumayelani. Vambe va ni dzindrimana nya Bhibhiliya hungoni. Ganiolu isoso adzina kha si mu phasi ngudzu guvbanyani gwaye. Khu ginani? Gasi gu Lito la Nungungulu li vbindrugedza muthoyo, yede gu li dzumeleya li “beya” monyoni gwaye. (Gal. 6:6) Hi yede gu dzi vegeya tepo nyo dundrugeye khesi hi lerigu. Tshukwana u dzi wudzisa khuwe: ‘Ina nyi ngu khodwa gu kheni esi nyi hi hevbulago si ngu vbindra sihevbudzo nyo khaguri nya gukhongeyi? Ina eli nyi ngu li wona nari lisine? Ina esi nyi si lerigu nyi ngu si vbweteya wulanga nyo si thumise womini gwangu, vbavbandze nya gu si wone nari silo nyi yedego gu hevbudza vambe vathu basi? Ina nyi ngu dzipwa nari Jehovha a ganeyago ni eni khu wugulu?’ Ha gu dundrugeya khu siwudziso nya nga isoso si nga hi phasa gu etisa lihaladzo lathu khu Jehovha. Monyo wa gu khuhwa, sa gu landredwa khu guvbindrugedza nya gwadi. — Mav. 4:23; Luka 6:45.
Tepo yatshavbo ha gu dzi garadzeya gu leri Lito la Nungungulu ni gu bwe hi dundrugeya khiso, si na hi kutsa gu simama gu gira esi hi dzi garadzeyago gu gira: ‘Gu tshula muthu wa gale ni mavbanyelo yaye. Hi ambala muthu muphya oyu a vbahwago nyaluphye.’ (Kol. 3:9, 10) Vbavbandze nyo kanakane, gambe ni gambe hi pwisisago Lito la Nungungulu, ni gu bwe hi lipwa na li gu thuma guvbanyani gwathu, hi na hakhedzeya makategwa nya mangi. Kha nga tshatshazelo, mavbanyelo nya maphya nya wuKristo ma na hi phasa gu dzi vhikeya milaphyi nyo sihale ya Sathane.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
(Vakolosi 1:13, 14) A hi vbulugiside tshivbani nya gidema a gu hi bedza mufumoni wa Mwanaye nya gigodwa. 14 Uye a ngu hi vbulugisa ni gu hi handza sighoho khu novba waye.
it-3-T paj. 412, dzindri. 2-4
Mufumo wa Nungungulu
“Mufumoni wa Mwanaye nya gigodwa.” Hwane nya likhumi matshigu Jesu na gwede ndzadzini, khu Pentekosta nya 33 EC, vapizane vaye va tiyisegide gu khavo Jesu “khusedzidwe nyamudye ga Nungungulu” khu gu ba a va rumede liphuvbo nya guage. (Mith 1:8, 9; 2:1-4, 29-33) Gwavo gu di pheya gu thuma “gidzumeledzwano nya giphya,” khu kharato va di khala litshina nya “lihundzu li agisidwego,” Israyeli nya liphuvbo. — Heb 12:22-24; 1Pe 2:9, 10; Ga 6:16.
Jesu a di khade nyamudye ga Babe wawe, nigu uye a diri hungo nya libandla leli. (Ef 5:23; Heb 1:3; Flp 2:9-11) Milowo ya gu yeyedza gu khiyo gu khugeya khu Pentekosta nya 33 E.C., gu emisidwe mufumo nya liphuvbo ga vapizane vaye. Tepo mupostoli Pawulo a nga loveya maKristo ya lizana myaga yo pheye ya Kolosi, a di tshamuseya nga khatshi Jesu a ni mufumo, a di khuye: “[Nungungulu] hi vbulugiside tshivbani nya gidema a gu hi bedza mufumoni wa Mwanaye nya gigodwa.” — Col 1:13; wona gambe Mith 17:6, 7.
Gu khugeya khu Pentekosta nya 33 E.C., Mufumo wa Nungungulu khwa liphuvboni, na wu fumeya Israyeli nya liphuvbo, a gu maKristo ma wumbidwego khu liphuvbo la Nungungulu gasi gu khala sanana sa liphuvboni sa Nungungulu. (Joh 3:3, 5, 6) Tepo maKristo ma na hakhago tshatshazelo wawo wa ndzadzini, kha ma na nga fumedwa gambe khu mufumo nya liphuvbo wa Kristo, ganiolu ma na bari dzipfhumo ndzadzini gumogo ni Kristo. — Gut 5:9, 10.
(Vakolosi 2:8) Dzi woneleni, mu nga dzi digi mu gu sengwa khu vale va vbwetago gu mi ndrindra khu sihevbulo nya wugengeli nya mahala, nya gutiyiswe khu mikhuwo nya vathu, ni guti ga mafuni momu, aholu nyamba tiyiswa khu guti gwa Kristo.
w08 15/8 paj. 28, ndri. 9
Dzithomba dza omu nya lidangaliya la Vagalatiya, Vaefeso, Vafilipi, ni Vakolosi
2:8 — Ginani “guti ga mafuni momu” ogu Pawulo a hi gengedzidego? Go thudwa silo sa tigoni momu gu fumedwago khu Sathane — matshina ma si seketeyago. (1 Johane 2:16) Avbovbo ga gu patwa dzifilozofiya, dzithomba, ni wukhongeyi nya malipha.
8-14 NYA JULHO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | 1 VATESALONIKA 1-5
“Tangadzisanani, phasanani moyo ni moyo”
(1 Vatesalonika 5:11-13) Khu kharato, tangadzisanani, phasanani moyo ni moyo nga edzi mutago na mu gu gira kala olu. 12 Vandruye, hi ngu mi lomba mu ninge githawo ga vale va tago khu lina la Pfhumu va ta thumela enu, vathangeli ni valuleki vanu. 13 Va sayiseni khu ligolo ni lihaladzo, khu thumo yoyo va gu nawo. Vbanyani khu gurula vbakari gwanu.
w11 15/6 paj. 26
“Hi ngu mi lomba mu ninge githawo ga vale va tago khu lina la Pfhumu va ta thumela enu”
“Vathangeli” nya libandla khandri so thula gu hevbudza basi. Simbe silo somo omu ga 1 Thimoti 3:4. Pawulo a di khuye muthangeyi gu vbwetega nari muthu a “kodzago gu fumela ndranga yaye, a kodzago gu hevbudza githawo sanana saye.” Lito li gu khilo “gu fumela” kha li thuli basi gu hevbudza sanana, ganiolu la gu thula gu thangeya ndranga ni gu manega ni sanana si gu ni “githawo.” Madhota ma gu thangeya libandla, ma phasa vatshavbo gu ninga githawo Jehovha. — 1 Thim. 3:5.
w11 15/6 paj. 28, ndri. 19
“Hi ngu mi lomba mu ninge githawo ga vale va tago khu lina la Pfhumu va ta thumela enu”
U di hadzi rini wa gu tshuka u ningwa gihiwa gi dongisedwego uwe kamo? Ina u di hadzi gi thumisa gasi gu yedza gutsaka gwago? “Siningwa” nya vathu khesi Jehovha a gu ningidego khu gu thumisa Jesu Kristo. Mweyo nya dzindziya nyo yeyedze gu bonga khu siningwa sesi, khu gu u va engiseya gwadi tepo va vegago dziganelo ni gu bwe u zama gu thumisa matshina nya gisekelo ya avba nya ganelo. U nga yeyedza gambe gu bonga gwago khu gu u ningeya milhamulo nya yadi mitshanganoni. Phasedzeya mithumo yi thangedwago khu madhota, nya nga thumo nyo tshumayele. Abari gu u di nga phasega khu wusingalagadzi nyo khaguri u ningidwego khu lidhota, li embeye. Ni gu gambe, ahati wa gu yeyedza gu bonga khu dzindranga nya madhota? U nga divali gu khuwe, gasi gu lidhota nyo khaguri li si kodza gu thuma ngudzu libandlani, so lombega gu mwangadzi mwendro sanana saye si mu ninga tepo yoyo eyi si nga hadzi gu khala naye.
(1 Vatesalonika 5:14) Vandruye, hi ngu mi lomba gambe, kawukani va nya mihudzuri, tiyiselani ava va rerekago, sayisani vadwali, mu hunisela vatshavbo.
w17.10 paj. 10, ndri. 13
“Li na khale lihaladzo nya lisine, li dzi yeyedza khu mithumo”
Phasa ava va rerekidego. Bhibhiliya yari khiyo: “tiyiselani ava va rerekago, sayisani vadwali, mu hunisela vatshavbo.” (1 Tes. 5:14) Gileletelo gyogyo gi nga linga gu khigyo lihaladzo lathu khya lisine kamo gani. Khu ndziya muni? Vambe vathu olu va vbedego tshivba, adzina gale yoyo va di tiyide gukhodwani. Ganiolu vambe va gu vbweta giphaso tepo yatshavbo, nigu u yede gu va laphiseya monyo. Gasi gu phasa vathu nya nga avovo, si nga lomba gu va lereya mavhesi nyo khaguri ma tiyisago, gu duga navo gutshumayelani, mwendro gu va engiseya gwadi. Ni gu gambe, kha hi yeli gu dzegeya gu lamula ndriyathu khethu “tiyide” mwendro khethu “mwalo tshivba,” ganiolu hi yede gu dziti gu khethu hatshavbo hi ngu ba hi manwa khiso. Ambari mupostoli Pawulo a di gu wu pwisisa ghome waye. (2 Kor. 12:9, 10) Khu kharato, hatshavbo hi nga phasega khu gu phasa maKristo-kwathu.
w15 15/2 paj. 9, ndri. 16
Pimedzeya wuwadi ni gudzinogisa ga Jesu
Malito yathu nya yadi. Wuwadi wathu khu vambe wu ngu hi kutsa gu ‘tiyisela ava va rerekago.’ (1 Tes. 5:14) Hi nga tiyisa kharini vathu khu malito? Hi nga va tangadzisa khu gu hi va yeyedza edzi hi va golago khidzo. Hi nga va zundza khu monyo watshavbo. Hi nga va dundrugisa gu khethu Jehovha va yiside ga Mwanaye; khu kharato avo va hathegide mahoni gwaye. (Johane 6:44) Hi nga va tiyisa gu khethu Jehovha a ngu khathaleya sithumi saye si “vbisegago myonyo” mwendro va “khuvekidego” mihefemulo. (Ndzi. 34:18) Malito yathu nya yadi ma nga tangadzisa ava va vbwetago gu tiyiswa. — Mav. 16:24.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
(1 Vatesalonika 4:3-6) Nungungulu a gu vbweta mu vbanye khu ndruda, mu gimbilele hwindzo ni wubhayi, 4 gasi moyo ni moyo a kodza gu thumisa khu githawo givili gi mu lumbago. 5 Mu nga dzumeli gu ndrindrwa khu maalakanyo nya guvivbe nga edzi va girago vale va gu mwalo gukhodwa ga Nungungulu. 6 Ga silo sesi, kha gu vbwetegi na moyo a girela guvivba ndriyaye gukhodwani, ambari gu mu supha. Nga olu hi mi embedego ni gu mi tivisani, Pfhumu a ngu tsayisa satshavbo sighoho isoso.
it-2-T dzipaji. 154-155
Wubhayi
Wubhayi gihoso egi gi dusisago muthu libandlani nya wuKristo. (1Ko 5:9-13; Heb 12:15, 16) Mupostoli tshamusede gu khuye muKristo a gu gira wubhayi a gu ghoheya givili gyaye, khu gu a thumisa sivbango nya wuvelegi gasi gu gira silo nya mba pwala. Isoso si na mu khuha khu liphuvboni, nigu si na tsundzisa libandla la Nungungulu, gimbe gilo khu gu muKristo a gu dzi vega mhangoni nyo rwale madwali ma manwago khu gu hengeya malahu. (1Ko 6:18, 19) Mukristo a girago wubhayi a gu supha ndriyaye (1Tes 4:3-7) 1) Khu gu rwala ndzilo, dzitshoni ni gu mba handzega a ta si guhula libandlani, (Heb 12:15, 16), 2) khu gu nyenyezisa mavbanyelo ya oyu a giridego naye wubhayi, ni gu muthu yoyo a bari gikwendra, a gu tshuka a dzegwa, a na hongola pangoni na nyenyezide, 3) gu nyenyezisa gilongo, ni gu 4) a na ghoheya vavelegi, mwama, noyivhu mwendro noyivha ya oyu a giridego naye wubhayi. Mukristo a girago isoso, khandri a gu yeyisa vathu, kholu gutala nya dzitepo vathu va ngu wu dzumeleya wubhayi, ganiolu a gu yeyisa Nungungulu oyu a na mu kambulago khu kotani nya gighoho gyaye. — 1Tes 4:8.
(1 Vatesalonika 4:15-17) Egi nyi vbwetago gu ganela khu lina la Pfhumu, nya ri kheni, ethu hi vbanyago, guwuyani ga Pfhumu, kha hi na va thangela vale va fudego. 16 Iyo Pfhumu wurumba, gikhati gu na pwalago lito nya ngilozi nya yikhongolo ni pundru wa Nungungulu, yi na tshiga khu Ndzadzini, vale va fudego ga Kristo, va na hegula khavo gu wuga. 17 Khu hwane, ethu hi vbanyago, hi na ya hakhwa gumogo navo mapfhini, na hi gu khinga Pfhumu ndrengelengeni. Khu guralo, hi na khala ni Pfhumu kala gupindruga.
w15 15/7 dzipaji. 18-19, dzindri. 14-15
“Guvbanyiswa gwanu gu na bani gu vbohide”!
Ginani gi na giregago tepo Goge wa Magoge a na wugeyago sithumi sa Nungungulu? Matewu ni Marko vo ganeya khu gigiro gya gimwegyo: “[Mwamana wa Nungungulu] a na rumela dzingilozi dzaye gasi guta tombanisa sihathwa sa maphuvbo yatshavbo ya mana, gukhugela mahegiso nya litigo kala mahegiso nya ndzadzi.” (Marko 13:27; Mat. 24:31) Esi kha si thuli gu tshanganiswa nyo hegule ga ava va todzidwego; nigu kha gu thudwi gu fungwa nyo hegise omu mafuni ga ava va todzidwego. (Mat. 13:37, 38) Gifungo gyogyo gi na girega na gu si pheye tshanisa nya yighongolo. (Gutu. 7:1-4) Ina ka, gutshanganiswa gu nga thudwa khu Jesu khu gwevbi? Khu tepo khiyo ava nya 144 000 va ngo tshadego mafuni va na hakhago tshatshazelo wawe wa ndzadzini. (1 Tes. 4:15-17; Gutu. 14:1) Isoso si na girega wulangawe hwaninyana nya gu ba gu phedwe guwugedwa gu na girwago khu Goge wa Magoge. (Ezek. 38:11) Khu kharato malito yaya ya Jesu ma na tadzisega: “Gasi va nya ndruda va na ngangamela kha nga lidambo, mufumoni wa Babe wawe.” — Mat. 13:43.
Vathu nya vangi nya wukhongeyi nya malipha vo pimisa gu khavo maKristo ma na gweya ndzadzini khu sivili nya nyama. Vo pimisa gambe gu khavo Jesu a na wuya khu mili nya nyama gasi gu ta fumeya mafu. Ganiolu, Bhibhiliya ya gu si vega guagani gu khiyo “giyeyedzo gya Mwamana wa Muthu” gi na wonega ndzadzini nigu Jesu a nata “vbakari nya lipfhi.” (Mat. 24:30) Malito yaya ya mavili mo thula silo si si wonegigo. Ni gu gambe, “muthu nya mafu kha dzi kodzi uye wurumba waye, gu hakha thomba nya Mufumo wa Nungungulu.” Khu kharato ava va na hongolago ndzadzini gu pheya si na lomba gu va “vbindrugedza giemo. [Nigu] isoso si na girega khu gikhati gimwegyo basi, khu gukhwavbila nya maho, gikhati wu na wombwago pundru nya mahegiso” (Leri 1 Vakorinto 15:50-53.) Khu kharato, ava va todzidwego va tshadego, na va tumbegide, va na tshanganiswa khu gu khwavbiya nya liso.
15-21 NYA JULHO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | 2 VATESALONIKA 1-3
“Gu wonegiswa nya muwugeyi”
(2 Vatesalonika 2:6-8) Gambe mu ngu dziti nya gukhenu gyomo gilo gi himbedzago gumba girega isoso olu. Kholu muwugeli a na dzi yeyedza khu gikhati gyaye. 7 Khu guralo dzitshivba nya sihalo nya guvivbe dzi ngu thuma. Gasi satshavbo si girege, gu vbwetega a mbemba oyu a himbedzago. 8 Khavbo a na gu dugelelago muwugeli oyu Pfhumu Jesu a na mu songago khu phuvbo ya kanani gwaye. A mu mbembisa khu gungangamela nya gute gwaye.
it-1-T paj. 704
Guvbanya khu gukhodwa
Gu na ni wumbe sihalo, wu hambanago ni “sihalo” nyo hatege wa Jehovha. Ho ganeya khu “dzitshivba nya sihalo nya guvivbe.” Owu wu diri sihalo ga maKristo nya lisine kholu matshiguni ya mupostoli Pawulo tumbunugo wa “muwugeli” wu di nga si pwisisegi gwadi. Ambari hwane nya gu ba “muwugeli” yoyo a wonega, tumbunugo waye wu di hadzi simama na wuri sihalo ga vathu nya vangi kholu wuvivbi waye a di hadzi wu gira gusihalani na gu lipha gu khuye o thumeya Nungungulu. Pawulo a di khuye “dzitshivba nya sihalo nya guvivbe” dzi di gu thuma matshiguni yaye, kholu gu diri ni kutsedzelo nyo khaguri wu nga ba wu thaphede libandla nya wuKristo owu khu gu hegisa wu nga thumbunugisa tsawa nya vawugeyi. Ganiolu, uwo wu di ha dzi tshigirwa khu Jesu Kristo guwuyani gwaye. “Muwugeli” yoyu a thumiswago khu Sathane a na dzi gira “khongolo nya silo satshavbo si ranwago khu vathu khavo vanungungulu” (giGreki, seʹba·sma). Khu kharato muwugeyi yoyu nya khongolo wa Nungungulu, a thumiswago khu Sathane, a di hadzi khala mukanganyisi nya khongolo ngudzu a bwe a vangeya lufo ava va nga hadzi dzegeleya mavbanyelo yaye. Wuvivbi wa “muwugeli” wu di hadzi simama khu kotani nya gu dzi sihe gwaye na gu khuye o thumeya Nungungulu nari gu lisolwa nya likhongolo ngudzu. — 2Tes 2:3-12; wona gambe Mt 7:15, 21-23.
(2 Vatesalonika 2:9-12) Muwugeli a nata na tade khu tshivba ya Sathane, a na yeyedza tshivba nya yikhongolo khu siliwugiso ni sigiro nya malipha. 10 A na thumisa guvbanya gwatshavbo nya guvivbe, gasi gu kanganyisa ava va dzimedego, va na gumba dzumela gu hakha lisine li nga vbweta gu va vbanyisa. 11 Khu guralo, Pfhumu a di va diga va fumwa khu tshivba nya gukanganyise, eyi yi va yisago gukhodwani nya malipha. 12 Va na lamudwa kharalo vale va si khodwigo lisineni, va gola gu gira guvivba.
it-2-T paj. 808, ndri. 6
Gu lipha
Jehovha Nungungulu a gu dzumeleya liphuvbo nya “tshivha nya gukanganyise” li fumeya ava va pwananago ni malipha, gasi va ‘kodwa malipha’ vbavbandze nyo khodwe mahungu nya yadi maningano ni Jesu Kristo. (2Tes 2:9-12) Litshina leli li ngu wonega gwadi avba nya esi si giregidego myaga hwane ga Akabhi Pfhumu ya Israyeli. Vaprofeti nya malipha va di tiyisa Akabhi gu khavo a na ya pala nyimbini, ganiolu Mikeya, muprofeti wa Jehovha a di profeta gu khuye va na ya vhudwa. Kha nga si yeyedzidwego omu nya ndroro ya Mikeya, Jehovha a di dzumeleya ngilozi yi khala “liphuvbo nya vaprofeti nya malipha” yi ya pengisa vaprofeti va Akabhi. Si thulago gu khiso, givangwa gegi nya liphuvbo gi thumiside tshivba yagyo gasi gi ya pengisa vaprofeti va Akabhi va si ganeyi lisine ganiolu va ganeya esi va nga ba va vbweta gu si ganeya a gu esi Akabhi a ng aba a vbweta gu sipwa. Ambari a nga gengedzwa gu pwani vaprofeti vayi va di gu mu lipheya, uye a di si veta khu lisabi, a feya gu ningeya womi waye. — 1Dzf 22:1-38; 2Dzik 18.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
(2 Vatesalonika 1:7, 8) Gasi enu mu nga sanisekago gumogo ni ethu, a na hi ninga guhefemula gikhati a na gutago khu Ndzadzini Pfhumu Jesu Kristo, gumogo ni dzingilozi dzaye, na tade khu tshivba. 8 A nata khu vbakari nya nilo ata tsayisa vale va si khodwigo ga Nungungulu, ni ava va si hakhigo Mahungu nya Yadi ya Pfhumu yathu Jesu Kristo.
it-2-T paj. 149, ndri. 8
Nilo
Pedro lovide gu khuye “ndzadzi ni mafu si guromo olu si vegisedwe khu lito la limwedo, guta pfhungumudwa khu nilo.” Guya khu mongo, ni gu pwananiswa ni mambe mavhesi, avba kha gu thudwi nilo nya lisine, ganiolu go thudwa gu fuviswa nyo vbeleye. Kha nga si giregidego teponi ya Nowa gu nga ne pfhungunudwa ndzadzi ni mafu, ganiolu gu tshungunudwa basi vathu nya mavbanyelo nyo vivbe, si na girega khu gu fana guwonegani ga Jesu Kristo ni dzingilozi nya tshivba khu vbakari nya nilo, avba va na tshungunulago khu gu vbeleya ava va gu ni mavbanyelo nyo vivbe gu pata ni magimbidziselo yakone nya silo. — 2Pe 3:5-7, 10-13; 2Tes 1:6-10; wona gambe Isa 66:15, 16, 22, 24.
(2 Vatesalonika 2:2) hi ngu mi lombani, vandruye, mu nga kanganyisegi, mu nga vbeli mapimo va gu mi embelani khavo, litshigu la Pfhumu li vbohide. Ambari a gu manega muthu a ganela ni gu hevbudza khu lina la Nungungulu a tiyisa khuye isoso si lovidwe vbalidangalilatunu gwangu,
it-2-T paj. 402, ndri. 6
Malito ma ganedwago khu tshivba nya liphuvbo
Malito ma ganedwago khu tshivba nya “liphuvbo” — Nya lisine ni aya nya malipha. Lito nya giGreki pneuʹma (liphuvbo) lo thumiswa khu ndziya nyo hathege omu nya milowo nyo khaguri nya vapostoli. Khu giyeyedzo, omu ga 2 Vatesalonika 2:2, mupostoli Pawulo a gu kutsa vandruyi va Tesalonika gu mba kanganyisega omu nya mawonelo yawe “[ambari khu malito ma ganedwago khu tshivba nya liphuvbo, NW] va gu mi embelani khavo, litshigu la Pfhumu li vbohide.” Somo guagani gu khiso Pawulo thumiside lito pneuʹma (liphuvbo) li gimbileyanago ni gu vbohiseya mwango. Khu gighelo gyogyo, Commentary on the Holy Scriptures (Comentário Sobre as Escrituras Sagradas) (paj. 126) maningano ni lowo wowu yari khiyo: “Khu kharato, Mupostoli a diri ni mawonelo nya silo nya liphuvbo, si vbwetago gu ganeya khu giprofeto, malito ya muprofeti.” (Si vbindrugedzedwe si bwe si edhitarwi khu P. Schaff, 1976) Libhuku nya giNgiza va gu pwani Word Studies in the New Testament (Estudos de Palavras do Novo Testemento) lari khilo: “Khu liphuvbo. Khu magana nya giprofeto nya vathu mitshanganoni nya wuKristo, va nga ba va khavo va ngu wona siwoniso si tago khiyo ga Nungungulu.” (1957, Vhol. IV, paj. 63) Khu kharato, ambari wumbe wuvbindrugedzeyi wu thumisago pneuʹma avba ni mambe malanga kha nga “liphuvbo,” wumbe wuvbindrugedzeyi wo thumisa “mwango nya Liphuvbo” (AT), “giprofeto” (JB), “giwoniso” (D’Ostervald; Segond [French]), “malito ma ganedwago khu tshivba nya liphuvbo” (NW).
22-28 NYA JULHO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | 1 THIMOTI 1-3
“Dzi garadzeye gu thuma libandlani”
(1 Thimoti 3:1) La gu ganela lisine lito leli li gukhilo, muthu a gu dogorela gu phara thumo nya guthangele libandla, hathide thumo nya wadi.
w16.08 paj. 21, ndri. 3
U ngu li wona lisima nyo dandre khu liphuvboni?
Leri 1 Thimoti 3:1. Vheribhu nya giGreki li vbindudzedwego pwani “gu dogorela” la gu thula muthu a thanawudzago gwadi libogo laye gasi gu maneya gilogyo. Khu gu ba mupostoli Pawulo a thumiside lito leli, si vegide guagni gu khuye gasi gu dandra khu liphuvboni so lomba gu dzi garadza. Nga dundrugeya khu ndriyathu a gu siri muphasedzeyi nya libandla, ganiolu a dogoreyago gu engedzeya sighingi saye libandlani. Gu pheya, yede gu pwisisa gu khuye yede gu haguleya makhalelo ma vbwetegago gasi gu khala muphasedzeyi nya libandla. Hwane nya gu ba akhade muphasedzeyi nya libandla, a na simama gu dzi garadza gasi khu khala lidhota nya libandla.
(1 Thimoti 3:13) Kholu vale va na thumago gwadi, va na mana wuzundzo nya wukhongolo, va kodza gu ganela na va tiyide mahungu nya gukhodwe ga Kristo Jesu.
km 9/78 paj. 4, ndri. 7
Ava va gu ni “wuzundzu nya wukhongolo”
Si ngu vbevbuga guti gu khethu khu ginani Pawulo a ganedego gu khuye vathu vovo “va na mana wuzundzo nya wukhongolo.” Isoso khandriso si ganedwago khu vathu nyo khaguri nyo khavo go thudwa gu mana kadera tshetsheni. Ganiolu vaphasedzeyi nya libandla ava va “thumago gwadi” ma na kategiswa khu Jehovha ni Jesu, nigu va ni githavo ni gu bwe va seketeya libandla. Avo va ngu “kodza gu ganela na va tiyide mahungu nya gukhodwe ga Kristo Jesu.” Khu gu ba va khala vama nyo tumbege avba nya thumo wawe, va ngu bongwa khu thumo wawe nya wadi; avo va tiyide gukhodwani, nigu va gu tshumayela khu gu tiya.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
(1 Thimoti 1:4) va si vbedzi gikhati khu gu landrisela silo nya tumbunugo ni sibongo nyamba vbela sa vakokwe. Isoso sa gu wusa guganedzana ni mayunga, kha si giri guhaladza ga Nungungulu, ogu hi gu manago khu gukhodwa.
it-2-T dzipaji. 196-197
Sibongo sa vakokwe
Gu diri wupumbu gu hevbula ni gu bhula khu silo soso, ngudzungudzu ga tepo khiyo Pawulo a nga loveya Thimoti. Kha nga olu Nungungulu a nga ba a si woni gambe guhamba vbakari nya maJudha ni va nya mayigo, si di si lombegi gambe gu lovedwa khu lina la vakokwe gasi gu wona omu a dugeyago umo muthu yoyo. (Ga 3:28) Nigu giloveya nya sasamedzo nya vakokwe gi di vbohede Kristo khavba nya sasamedzo wa Dhavhidhe. Nigu, hwane nya gu ba Pawulo a ningede gilayelo gegi, kha gwa vbindra tepo nyo laphe na gu nga si tshungunudwi Jerusalema gu pata ni malangaliya nya giloveya nya giJudha. Nungungulu kha si sayisa. Khu kharato, Pawulu a di si vbweti gu wona Thimoti ni mambe maKristo na ma haganiseya tepo khu gu gira wugevisisi nya wusumbudwa wawe, a gu silo si si beyigo avba nya gukhodwa nya wuKristo. Sibongo nya vakokwe si gomogo omu nya Bhibhiliya si ngu eneya gasi gu wona gu khethu Kristo khuye Mesiya, a gu uwo sasamedzo wu gu wa lisima ga maKristo. Wumbe sasamedzo wu gomogo omu nya Bhibhiliya wa gu ningeya wufakazi nya iyo Bhibhiliya.
(1 Thimoti 1:17) Khu guralo, ga uye Pfhumu nya gupindruge, rungudzo ni gidhumo si na vegwe gwaye Nungungulu nyamba fa nyamba wonwa khu maho khu gupindruga ni gupindruga Amen.
cl paj. 12, ndri. 15
“Wonani, oyu khu Nungungulu wathu”
Limbe lina li thumiswago gasi gu rana Jehovha khilo nya “Pfhumu nya gupindruge.” (1 Thimoti 1:17; Gutuledwa 15:3) Lo thula ginani lina lolo? Kha nga hi gu ni mapimo ma hegedwago, si ngu hi garadzeya gu si pwisisa khu gu vbeleya, ganiolu, Jehovha Pfhumu nya gupindruge teponi yi vbindridego, neyi yi ngo gutago. Ndzimo 90:2 yari khiyo: “Khu gale, sigomo na si ngari mwalo, na wu si gu vangi litigo ni mafu, uwe u Nungungulu kala gupindruga!” Nungungulu gima mwalo maphelo; nigu gima mwalo mahegiso. Si ngu pwala a gu ranwa pwani “Lidhota khu gale” — na gu nga si manegi silo mwendro muthu tigoni gwatshavbo, Jehovha a di gu romo! (Dhaniyeli 7:9, 13, 22) Khu mani a na kanakaneyago fanelo yaye nyo fume?
29 NYA JULHO–4 NYA AGOSTO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU | 1 THIMOTI 4-6
“Guhambana gu gomogo avba nya guvbanya khu gukhodwa ni dzithomba”
(1 Thimoti 6:6-8) Ina, gukhodwa gu ngu khala wugwewo wa gu gu gimbidzisa khu ndzila ni lisine. 7 Kha hata ni gilo mafuni momu, hi na bwelela gambe nyambana gilo; 8 Ha nga mana gilogyo nya guhodze ni gu ambala, si enede.
w03 1/6 paj. 9, dzindri. 1-2
Hevbuleya sihalo nyo enedziswe khesi u gu naso
Gilo nya gikhongolo gi nga gira Pawulo a tsaka ni gu nengeya gu enedziswa khesi a nga bari naso. Gasi sa gu thula ginani isoso? Khu gu piya, so thula gu tangala khesi nya lisima. Maningano ni isoso, Pawulo a di embeya Thimoti khuye: “Ina, gukhodwa gu ngu khala wugwewo wa gu gu gimbidzisa khu ndzila ni lisine. Kha hata ni gilo mafuni momu, hi na bwelela gambe nyambana gilo; Ha nga mana gilogyo nya guhodze ni gu ambala, si enede.” — 1 Thimoti 6:6-8.
Wona gu khuwe Pawulo a di gu enedziswa khesi a nga ba ari naso khu gu ba a thumeya Nungungulu. A di gu dziti gu khuye gutsaka nya lisine go manwa khu gu thangisa thumo wa Nungungulu wulangani nyo pheye, na siri dzithomba. Gasi gu kodza gu simama gu thumeya Nungungulu, Pawulo a di gu vbweta basi “gilogyo nya guhodze ni gu ambala.” Wona gu khuwe, sihalo wu nga ba wuri ni Pawulo gasi gu enedziswa khesi a nga ba ari naso, gu tumba Jehovha, ambari liphadza la gu lima khu vbino.
(1 Thimoti 6:9) Aholu, ava va vbwetago gughanya, va gu thegela gulingwani ni naphwini nya guvbwete silo nya singi nyambana giphaso. Khiso si girago vathu va bela guvivbani, va mbemba ni wurumba wawe.
g 6/07 paj. 6, ndri. 2
Gu dzi emiseya gu ghanya — Isoso so gu khuha kharini
Lisine gu, nya vangi kha vafi khu gu landriseya dzithomba. Ganiolu, guvbanya gu nga va kwirigeya khu mandzani na va gu zama-zama gu mana egi gi nga midzwa khu khonge. Ni gu gambe, va nga tsolopeteya womi wawe khu kotani nya guvbisa nya hungo va vangedwago khu thumo, gu woneleya dzitsapawu, gu mba mana ligovbe, ni mambe madwali nya mapimo — a gu madwali ma mininago womi. Dzimbe dzitepo, ambari muthu yoyo a gu hapfhula a wona egi a yedego gu tshukwadzisa, si ngu kodzega gu a dandza na vbidye. Si nga gira a si tumbwi gambe khu pari yaye nya wugadzi, gu yaleya sigaradzo sanana, nigu a nga ghoha womi waye. Adzina simbe sigaradzo si nga lulamiswa, ganiolu si na lomba gudzigaradza nya gukhongolo. Vbavbandze nyo kanakane, vathu vovo va gu “bela guvivbani” vabune. — 1 Thimoti 6:10.
(1 Thimoti 6:10) Kholu nala nya silo satshavbo khu dzitsapawu. Khu gu fumedwa khidzo, nya vangi va digide gukhodwa vaya bela guvivbani.
g 11/08 paj. 6, dzindri. 4-6
Livbandre na mweyo misihalo gasi gu dugeleya
Kha nga hi si wonidego avba nya ndrima nyo pheye, vathu va lutugago khu gu landriseya dzithomba nga khatshi khuwo sihalo wakone nyo dugeleye, khu lisine vo lora na va khendzugide. Mavbanyelo yaya ma ngu vanga sigaradzo. Khu giyeyedzo gilongo ni dzipari si ngu tsolopetedwa khu mavbanyelo yoyo nya gu muthu huye kho, a vbwetedzeya dzithomba. Vbavbadze nya isoso, thumo nya wunge-wungi, gu garadzega, si nguba ligovbe nya vambe vathu. Muhevbudzi 5:12 wari khuye: “Muthumegeli, gani a gu mana nya singi mwendro nya sidugwane, uye a gu lala ligovbe nya gutenge, aholu gukhura ga muthu nya gitetema kha gu mu ningi ligovbe.”
Dzitsapawu pfhumu nyo vivbedwe khu monyo nigu dzi ngu phengisana. Jesu Kristo ganede khu “gu padwa khu dzithomba.” (Marko 4:19) Khu mambe maganelelo, dzithomba dzi ngu tumbisa gutsaka, ganiolu kha dzi giri esi dzi nga tumbisa. Idzo basi dzo khendzugisa gimonyoywana gile nyo vbwete gu mana simbe gambe. Muhevbudzi 5:10 wari khuye: “Muthu a golago dzitsapawu gima kha eneledwi khidzo.”
Khu gupiya, oyu a golago dzitsapawu a gu hegisa khu gu mana sigaradzo nya singi, ni gu khu gu hegisa a na tala hungo mwendro gu beleya wughevenga. (Mavingu 28:20) Silo si gimbileyanago ni gutsaka khesi: Wuhindzi, liphuvbo nyo divaleye, mavbanyelo nyo age, lihaladzo ni liphuvbo.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
(1 Thimoti 4:2) Va na landrisela ava va hevbudzago malipha khavo lisine, ava mapimo yawe ma fudego.
lvs dzipaji. 23-24, dzindri. 17
Livhalo nya ladi mahoni ga Nungungulu
Mupostoli Pedro lovide gu khuye: “Girani esi khu monyo nya gurule ni githawo.” (1 Pedro 3:16) Yawalo khu gu, muthu a gu veta matshina nya milayo ya Jehovha khu lisabi, khu gu hegisa livhalo laye kha li na nga mu tivisa gambe gilo. Pawulo wari khuye livbalo lolo “khatshi li di fungwa khu simbi nyo wogwe, NM” (1 Thimoti 4:2) U di ngavbya wulangawe? Avba u vbyago, lidowo lo dhimba avba nya gu ne li si pwali wa gu li khuha. Muthu a gu simama gu gira silo nyo vivbe, livhalo laye lo “guvbya” nigu, khu gu gimbiya nya tepo, kha li thumi gambe.
(1 Thimoti 4:13) Simamisa gu hevbulela vakhodwa Milowo nya Guage, u va tiyisela ni gu va hevbudza kala nyita iyoyo.
it-2-T paj. 688, dzindri. 5-6
Guleri vathuni
Omu nya libandla nya wuKristo. Ga lizana-myaga nyo pheye, gu diri vadugwana basi va nga ba vari ni mabhuku nyo fumbwe gasi gu kodza gu leri gwadi vathuni. Pawulo rumide gu khuye malangaliya yaye ma lerwi mitshanganoni nya wuKristo nigu lombide gambe gukhuye va gu vbedza gu leri va li rumeya ga mambe mabandla gasi anavo va ya leri. (Kol 4:16; 1Tes 5:27) Pawulo kutside Thimoti gu di garadzeya gu ‘simamisa gu hevbulela vakhodwa Milowo nya Guage, a va tiyisela ni gu va hevbudza.’ — 1Tm 4:13.
Gu vbwetega gu lerwi gwadi. (Hab 2:2) Kha nga olu gu leri gu vegedwego gu phasa vambe, oyu a lerigo yede gu pwisisa gwadi esi a lerigo, ati gu khuye mulovi a di gu vbweta gu khuye ginani khesi a lovidego, a bwe a dzi woneya tepo a lerigo gasi vaengiseyi va si pwisisi esi si gu siri iso. Guya khu Gutuledwa 1:3, ava va lerigo giprofeto gegi khu lito nyo khugege, gu pata ni vaengiseyi vakone, va na katega.