Mitshamuselo yi gomogo omu nya mabhuku ma khumbugidwego omu nya Gibhukwana nya mitshangano nya thumo ni mavbanyelo
7-13 NYA SETEMBRO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU EKISODHA 23–24
“U nga landri gidzemo”
(Ekisodha 23:1) U nga swayi mahungu ma gu mwalo Iisine. Mahunguni, u nga patani ni muthu nya guvivbedwe khu monyo, u gira wufakazi nya malipha.
w18.08 paj. 5, dzindri. 7-8
Ina u ngu siti satshavbo si pategago?
U ngu gola gu rumeleya dziemail ni dzimesaji dzipari dzago? Tepo u wonago mahungu nyo tsakise mwendro gupwa litshango nyo samadzise, wa gu dzegeya gu ma rumeya? Nu si gu ma rumeyi, pheya khu gu dzi wudzisa gu khuwe: ‘Ina nyi ngu tiyisega gu kheni mahungu yaya lisine? Ina nyi ngu siti satshavbo si pategago ga mahungu yaya?’ Wo ba u si tiyisegi, u na tshuka u swayela malipha. Khu kharato wo ba u si dziti gu khuwe lisine mwendro ne, u nga ma rumeyi. Ma fute!
Gu na ni gimbe gighelo gi girago gu si khala mhango gu rumeya dziemail mwendro dzimesaji nya mba pheya khu gu pimisa. Mayigoni nyo khaguri, thumo wathu wu ngu himbedzedwa. Ava va hi wugeyago mayigoni momo va nga swayela malipha gasi gu hi thurugiseya mwendro gu hi gira hi kanakaneyana. Nga dundrugeya khesi si dulegedego gale ga União Soviética. Dzipolisiya nyo thume nya mba ambala sombo nya wupolisiya, nyo pwani i KGB, dzi di swayela malipha khidzo vandriyathu nyo khaguri va tidwago ngudzu va wugede vathu va Jehovha. (Wona tshamuselo wa vbavbatshi.) Nyo vivbe khu gu, vandriyathu nya vangi va khodwe malipha yoyo va diga hengeledzano ya Jehovha. Nya vangi vakona va wide, ganiolu vambe kha va wuya gambe. Va digide malipha yoyo ma songa gukhodwa gwawe. (1 Thim. 1:19) Hi nga potsa kharini mhango nya nga iyoyo? U nga dzumeyi gu swayela malipha mwendro silo u gu mba tiyisega khiso. U nga khodwi satshavbo u si pwago. Wulangani nya isoso, tiyisega gu khuwe u ngu siti satshavbo si pategago mwendro ne.
(Ekisodha 23:2) U nga dzi bedzi guvivbani khu gu Iandra talo nya vathu, gambe vbamahungutunu u nga emi ni va nya gutala u diga Iisine.
it-1 paj. 175
Aroni
Ga satshavbo sighoho si tshamusedwego vbatshani yeyi so wonega gu khatsi Aroni khandruye a nga si khuta, ganiolu, khatsi uye dzumelede siemo mwendro mikutsedzelo nya vambe vathu si mu gira a diga ndziya nya lisine. Ngudzungudzu avba nya gighoho gyaye nyo pheye, uye na landriside litshina nya nayo li gu khilo: “U nga dzi bedzi guvivbani khu gu Iandra talo nya vathu.” (Eks 23:2) Ganiolu, lina laye li ngu thumiswa omu nya milowo khu ndziya yi zundzegago, nigu Gyanana gya Nungungulu tepo gi nga ba gi romo mafuni gi ganede ngudzu khu wuphasi nya mhamba wa ndranga ya Aroni. — Ndz 115:10, 12; 118:3; 133:1, 2; 135:19; Mt 5:17-19; 8:4.
(Ekisodha 23:3) Ambari gu emeIa gisiwana u diga Iisine.
it-1 paj. 479, ndri. 5
Wukhumu
Gu fidha valamuli gasi gu vasi valamuli gwadi mahungu si di gu wonwa kha nga wukhumu, nigu avba nya nayo gu ni sigengedzo nya singi ngudzu maningano ni gu rengeleya ni gu ningeya sihihwa, kholu silo soso si nga sega maho ya mulamuli a bwe a thumisa gihatheya avba nya gu lamule. “sagwati yi ngu sega maho ya ava va wonago.” (Eks 23:8) “Wurengeleli wu ngu sega maho ya va nya guti.” (Dhet 16:19) Mulamuli ambari na lulamide kharini nari ni guti, na dziti mwendro na si dziti a nga khuhwa khu gihiwa a ningwago khu ava va pategago ga mahungu nyo khaguri. Nayo wa Nungungulu wa gu wona wukhumu wu reswago nasiri basi khu gihiwa ganiolu khu edzi hi dzipwago khidzo gambe, kholu uwo wari khuwo: “U nga khedzi khu khovbe, u kalavela gisiwana mwendro gu emela oyu nya gumanele.” (Le 19:15) Khu kotani nya gudzipwa gwaye mwendro gu landra gidzemo, mulamuli kha nga ba a yede gu mba sekeya gighanyi khu gu khuye gi ghanyide. — Eks 23:2, 3.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
(Ekisodha 23:9) U nga tshanisi muluveIi a vbanyago tigoni gwanu, uwe u ngu gu pima gwadi guvbanya ga muluveIi tigoni ga vane, kholu uwe nuwe u khade muluveli tigoni ga Egipito.
w16.10 paj. 9, ndri. 4
“Gireya wuwadi vathu vatago khu mambe mayigo”
Jehovha a di gu vbweta gu khuye vaIsrayeli va ninga githavo valuveli, ganiolu na si gu khugeya monyoni. (Leri Ekisodha 23:9.) Khu kharato, uye a di va dundrugisa gu khuye ‘anavo va di nga khala valuveli.’ Nigu khatshi ambari kamo tepo yile nya gu va di nga si khali dzigumbi Egipito, vaHebheru va di gu nyenywa khu vaGipiti, kholu vaGipiti va di gu dzi gugumugisa khu kotani nya lifumbo lawe nigu va diri ni gihatheya. (Ge 43:32; 46:34; Eks 1:11-14) Vaisrayeli va tshanisekide ngudzu Egipito. Ambari ulolo, Jehovha a di gu vbweta gu khuye va phara valuveli kha nga “vaIsrayeli kamwe.”— Le 19:33, 34.
(Ekisodha 23:20, 21) Wona, nyi na rumela Ngilozi yangu yi gu thangela mbeli gasi yi gu sayisa ndzilani ni gu gu bedza wulangani nyi gu dongisedego. 21 Thela kota khu ngilozi yangu, u yingisa lito laye. U nga yi tshanisi kholu iyo kha yi na timisela guvivba gwanu, kholu yi na thuma khu lina langu.
it-2 paj. 828
Migeli
1. Ngilozi nyo age li khumbhugwago lina layo omu nya Bhibhiliya, gu diga Gabriyeli, khiyo yi ranwago pwani “ngilozi nya yikhongolo.” (Jud 9) Gu pheya lina lolo lo manega omu ga Dhaniyeli gipimo 10, avba Migeli a gu pwane “moyo nya dzingilozi nya guhegule”; uye a di ya phasa ngilozi yi nga ba yiri ga giemo gya vbavbatshi, yi nga wugedwa khu “ndruna nya mufumu wa Perisiya.” Migeli a di ranwa pwane ‘muemeli wa vathu va Daniyeli’ “Ngilozi yi emelago vathu va [Dhaniyeli], gu na manega gikhati nya gusaniseke, nya gu gima gi si gu manegi gukhugela guhegulani nya mifumo.” (Dhan 10:13, 20, 21; 12:1) Esi so yeyedza gu khiso khu Migeli, ngilozi yile yi nga thangeya vaIsreyli giwulani. — Eks 23:20, 21, 23; 32:34; 33:2.
14-20 NYA SETEMBRO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU EKISODHA 25–26
“Gilo gi nga ba giri ni lisima ngudzu omu nya Tabernakeli”
(Ekisodha 25:9) Mu na girani wulanga nya guage ni sombo saye satshavbo gukhedza khu giwonelo nyi na mi nonedzago.
it-1 paj. 180
Ngasa nya gidzumeledzwano
Giwonelo ni magirelo yakona. Gilo nyo pheye egi Jehovha a ningidego Mosi, tepo a nga mu leleteya gu vbaha tabernakeli, giwonelo ni edzi a nga ba a yede gu gira khidzo ngasa, kholu iyo gu diri gilo nya lisima ngudzu omu nya tabernakeli ni ga latshavbo lizumbo la Israyeli. Kaxa yakone yi diri ni 111cm khu gu lapha, 67cm khu guanama ni 67cm khu gu khugega. Yi di gu girwa khu mapulangu nya sena, yi londrwa ndrani ni vbavbandze khu ouro nya lisima. “Kwenga nya ndralama” wu di gu thuma kha nga phera yi nga ba yi “dzuwuluga maphuvbo yatshavbo.” Gilo nya wuvili avba nya ngasa, tapa yakona yi di yede gu girwa khu ouro nya lisima, nigu khandri mapulango basi ma nga ba ma yede gu londrwa khu ouro ganiolu si di gu pata gulapha ni gugula nya ngasa yatshavbo. Avba nya tapa gu diri ni dzikerubhimi dzimbili dzi giridwego khu ouro nya gupfhudwe nya mba yingwa, mweyo ni mweyo yi di khade khu mahegiso nya tapa na dzi khedzanide dzikovbe dzadzo, mihungo yadzo na yi nogide avba nya tapa nigu na dzi thawuludzide dzimbapi dzawe dzi khedza vbatshani. (Eks 25:10, 11, 17-22; 37:6-9) Tapa yeyi yi di gu tidwa gambe kha nga “gikhalo nya wuhindzi” mwendro “miphaso nya guhandze sighoho.” — Eks 25:17; Heb 9:5, nota; wona TAMPA PROPICIATÓRIA.
(Ekisodha 25:21) U na handzega gikhalo nya ditshedzo vbatshani nya ngasa, ndrani nya ngasa u vega Wufakazi nyi na gu ningago.
it-1 paj. 181, ndri. 1
Ngasa nya gidzumeledzwano
Ngasa wu diri wulanga gu nga ba gu vegwa milayo nya lisima mwendro wufakazi, mahungu yakona nya litshina gu diri mapulango nya wufakazi mwendro likhumi milayo. (Eks 25:16) ‘Gifungo nya ouro nyo tale khu manaha, ni ndronga ya Aroni’ si di thedwa niso omu nya ngasa, ganiolu si di duswa omu nya ngasa na yi ngasi vbahwi tempele ya Solomoni. (Heb 9:4; Eks 16:32-34; Mit 17:10; 1Dzf 8:9; 2Dzik 5:10) Na si gufi, Mosi, a di ninga vaphasi nya mhamba nya vaLevhi, kopiya nya “libhuku nya nayo”, ilo li diri ni sileletelo si nga ba si yede gu landriswa, nasiri ndrani, ganiolu khu “wubambe nya ngasa nya gidzumeledzwano ya PFHUMU Nungungulu wanu . . . kha nga fakazi yanu.” — Dhet 31: 24-26.
(Ekisodha 25:22) Nyi na ta dzi wonegisa gwago khu vbagikhalotunu nya ditshedzo, vbakari nya dzikerubhimi dzi guromo vbatshani nya ngasa nya gidzumeledzwano, khuwo wulanga wowo nyi na ta gu tivisago khavbo milayo yangu yatshavbo ga sanana sa Israyeli.
it-1 paj. 181, ndri. 2
Ngasa nya gidzumeledzwano
Ya gu gimbileyana ni gudziwonegisa ga Nungungulu. Ndrani nya matimo yayo, ngasa ya gu gimbileyana ni gudziwonegisa ga Nungungulu. Jehovha tumbiside gu khuye: “Nyi na ta dzi wonegisa gwago khu vbagikhalotunu nya ditshedzo, vbakari nya dzikerubhimi dzi guromo vbatshani nya ngasa nya gidzumeledzwano” “nyi na wonega lipfhini vbatshani nya gikhalo nya ditshedzo.” (Eks 25:22; Le 16:2) Samueli lovide khuye Jehovha khade “vbatshani nya dzikerubhimi” (1Sa 4:4) khu kharato dzikerubhimi dzi di gu emeya “kareta” ya Jehovha. (1Dzik 28:18) Khu ndziya yoyo “avbo Mosi a nga bani a gu bela tshatshani nya tshangano gasi gu ganela ni PFHUMU Nungungulu, a dipwa PFHUMU Nungungulu na gu ganela naye, lito laye na li gu duga khu vbatshani nya Ngasa nya Gidzumeledzwano, khu vbakari nya dzikerubhimi dzimbili. Uye nuye a di ganela naye.” (Mit 7:89) Khu gu gimbiya nya tepo Josuwa ni muphasi nya khongolo nya mhamba nyo pwane khu Fineya va di wudzisa Jehovha, mbeli nya ngasa. (Jos 7:6-10; Val 20:27, 28) Ambari ulolo, muphasi nya khongolo nya mhamba, khuye basi a nga ba a beya avba nya wulanga nya guage ngudzu gasi gu wona ngasa litshigu limwedo khu mwaga. A di si beyi mule gasi gu ganeya ni Jehovha ganiolu a di gu beya gasi gu gira buzo nya litshigu nya ditshedzo. — Le 16:2, 3, 13, 15, 17; Heb 9:7.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
(Ekisodha 25:20) Dzikerubhimi dzi na thawuludza dzimbapi dzawe vbatshani, dzi fenengedza gikhalo nya ditshedzo. Dzi na khedzisana, dzikhovbe dzawe dzi na nogela gikhalotunu nya ditshedzo.
it-3 paj. 362, ndri. 1
Dzikerubhimi
Sithombe nyo fanekiseye nya dzikerubhimi, si patidwe niso avba nya silo si nga ba si beya omu nya tabernakeli yi giridwego giwulani. Mudzitshokani nya tapa nya ngasa gu di vegwa dzikerubhimi dzi giridwego khu ouro nyo pfhudwe. Idzo dzi di gu khedzisana nigu dzi di gu nogide dzi khedza avba nya tapanga khatshi dza gu gira wukhozeyi. Mweyo ni mweyo na yi thawuludzide dzimbapi dzawe dzi khedza vbatshani dzi bwe dzi fenengedza tapa nga khatshi dza gu vhikeya gilo nyo khaguri. (Eks 25:10-21; 37:7-9) Ni gu gambe, ndrani nya malawu nya gulugwe nya tabernakeli ni mwendra wu nga ba wu hambanisa Wulanga nya Guage ni Wulanga nya Guage Ngudzu wu di gu fenengedza sifananiso nya dzikerubhimi. — Eks 26:1, 31; 36:8, 35.
(Ekisodha 25:30) Vbatshani nya meza yeyi u na vega sibaba nya miningelo nya miphaso, si khala avbo gikhati gyatshavbo si wonega mahoni gwangu.
it-3 paj. 158
Sibaba nya miningelo
Khu giHebheru, thumo nyo kongome nya Sibaba nya miningelo gu diri (pão da face) mwendro gibaba nya khovbe. Lito face mwendro khovbe dzimbe dzitepo la gu tshamuseya “gudziwonegisa” (2Dzf 13:23) khu kharato Sibaba nya miningelo si di gu khala mbeli nya khovbe ya Jehovha, kha nga ningelo mbeli gwaye tepo yatshavbo. — Eks 25:30.
21-27 NYA SETEMBRO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU EKISODHA 27–28
“Hi nga hevbula ginani ga sombo sa Muphasi nya mhamba?”
(Ekisodha 28:30) U na vega gambe gikhwesoni nya mahungu “Urimi” ni “Tumimi” dzi fela gu manega avbo nya khana ya Aroni, gikhati aya belago mbeli ga PFHUMU Nungungulu; khu magirelo yoyo, Aroni a na rwala monyoni gwaye, gulamula ga sanana sa Israyeli mbeli ga PFHUMU Nungungulu kala gupindruga.
it-3 paj. 758
Urimi ni Tumimi
Vakomentarista nya vangi nya Bhibhiliya va gu khodwa gu khavo Urimi ni Tumimi gu diri dzisolo. Guya khu wuvbindrugedzeyi nya gingiza wa James Moffatt, avba ga Ekisodha 28:30, iso sa gu ranwa pwane “solo nya guage.” Vambe vari khavo iso si diri sibitshu siraru, gimbe na gi lovidwe gu pwane “ina”, gimbe “ahihi” nigu gimbe kha gya nga ba gi lovidwe gilo. Iso si di gu duswa gasi gu ningeya hlamulo nya giwudziso gi giridwego nigu egi nya mba lowa gilo gi di gu duswa basi go ba gu hlamulo nya giwudziso. Vambe vo pimisa khavo adzina gudiri siwindri sivili nya lizu, si nga ba siri ni gipandre nyo age ni gimbe nyo sivbale. Tepo si rinywago vbavbatshi, so kotsana sipandre sile sasivili nyo age si di gu thula “ina” nigu so kotsana sipandre sile sasivili nyo sivbale si di gu thula “ahihi”, ganiolu go kotsana gipandre nyo age ni egi nyo sivbale so thula khiso gu mwalo hlamulo. Ga litshigu nyo khaguri, Sawule a di wudzisa khu gu thumisa muphasi nya mhamba gu khuye ina a di yede gu wugeya Vafilisitiya, ganiolu kha nga mana hlamulo. Na gu pimisa gu khuye, adzina vama vale va di giride gighoho nyo khaguri, a di gombeya khuye: “Hi nonedze lisine!” Sawule ni Jonatane va di hambaniswa ni ava va nga ba va romo vbale, khu kharato va di thesa dzisolo gasi va wona gu va na hatha mani ga avo vavavili. Avba nya matimu yaya, gu gombeya khuye “Hi nonedze”, khatshi go thula gipandre nyo these dzisolo, ambari olu si wonegago gu gu di romo gupwana nyo khaguri avba nya silo sesi sasivili. — 1Sa 14:36-42.
(Ekisodha 28:36) U na pfhula libhareti nya ndralama nya guhutwe u khandra avbo milowo kha nga idzo gu girwago avbo nya dziphera, khuwe: ‘A phasedwego ga PFHUMU Nungungulu.’
It-3 paj. 703, ndri. 5
Giwombo
Muphasi nya khongolo nya mhamba wa Israeli. Tigoni ga Israyeli, gihugo gya muphasi nya mhamba gi diri ni libhareti nya ouro khavba nya giwombo, a gu “hari nya guage nya libhareti” gu nga ba gu lovidwe “kha nga idzo gu girwago khidzo avbo nya dziphera” gu pwane: “A phasedwego ga PFHUMU Nungungulu.” (Eks 28:36-38; 39:30) Kha nga olu muphasi nya mhamba a nga ba ari uye muemeyi wakone nya litshina avba nya wu khozeyi wa Jehovha, uye a di yede gu sayisa gwadi gikhalo gyaye nigu malito yaya ma di thuma khanga gidundrugiso ga vatshavbo vaIsrayeli maningano ni gu simama na va agide thumoni ga Jehovha. Nigu ma di gu emeya gambe muphasi nya khongolo nya mhamba Jesu Kristo, oyu a hatidwego khu Jehovha Nungungulu avba nya thumo wowu nya gu phase wu emeyago gu aga gwaye Jehovha. — Heb 7:26.
(Ekisodha 28:42, 43) U na va girela gambe gikhunyula nya mwendra gasi gu fenengedza wumbwiri wawe gu khugela giwununi kala dzikhungumudzini. 43 Aroni ni sanana saye va na si ambala gasi va kodza g bela tshatshani nya Tshangano, va kodza gu hidzimela vbagiluvelotunu va ta thuma Makhuvini nya Guage, gasi va si mani nandru vafa. Owu wu na bani wuri nayo nya gupindruge ga Aroni ni situgulwana saye.
w08 15/8 dzipaji. 15-16, ndri. 17
Rungudza Jehovha khu gu gira silo khu ndziya yi yeyedzago githawo
Hi yede gu yeyedza githawo ngudzungudzu avbo nya wukhozeyi wa Jehovha. Libhuku la Muhevbudzi 5:1 lari khilo: “Khedza ngondro wago umo wu gandrago wa gu bani u bela Nyumbani gwa Nungungulu”. Mosi ni Josuwa va rumidwe gu tshula silato tepo va nga ba va vbweta gu gandra ga wulanga nya Guage. (Eks 3:5; Jos 5:15) Gu gira isoso si di gu yeyedza githawo ni gu dzi nogisa. Vaphasi nya mhamba nya vaIsraeli va di gu gurumedzega gu ambala sikhunyula nya linyu gasi gu “fenengedza wumbwiri wawe.” (Eks 28:42, 43) Isoso si di gu va phasa gu va ambala khu ndziya yi yeyedzago githawo tepo va hongolago giluvelotunu. Satshavbo sivbango nya ndraga yi lumbago muphasi nya mhamba si di yede gu phareleya avba nya milayo maningano ni gu ninga githawo.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
(Ekisodha 28:15-21) U na gira gambe gikhweso gya vbakhanatunu gi yelago gu ambadwa gikhati nya gulamudwe mahungu, va na gi sona gwadi va gi mburisela khu mwendra nya nga oyu va giridego khuwo efodhe; u na gira khu ndralama; ni Inuvala nya nga wa damboni, ni giwunguwungu ni guvbyuga; wu na lugwa gwadi wu mburisedwa khu thumo nya wumeseri. 16 Mwendra wu na lapha idzosaye maphuvbo yatshavbo ya mana, wu fumbwa khu vbakari kha nga gikhweso. Gulapha ni guanama gupima khu gulapha nya mandza. 17 U na namegedzela dzindzarara dzina nya siwindri nya lisima, u si fodzisela avbo nya mwendra wowu. Ndzarara nya guphele u na namega rubi, topazi, karibhuli ni esmeralidha; 18 ndzarara nya wuvili, u na namega jaspe, safira ni dhayimane; 19 ndzarara nya wuraru, u na namega opala, agata ni ametista; 20 ndzarara nya wu na, u na namega krizolito, onikisi ni jasiperi. Siwindri satshavbo sesi si na yingwa si tiyiswa khu ndralama, 21 gu na bani guri likhumi na sivili siwindri gukhedza khu malina ya sanana sa Israyeli. Avbo nya giwindri ni giwindri gu na Iowa lina limwedo nya yale nya likhumi na mavili mahundzu ya na Israyeli. Malina ma na khu gu khandrwa kha nga gifungo.
w12 1/8 paj. 26, dzindri. 1-3
U di gu dziti?
Siwindri nya lisima sa avba nya gikhweso gya vbakhanatunu gya muphasi nya mhamba wa Israyeli sa guta khu hayi?
Matimo avba ga Ekisodha ma gu yeyedza gu khayo tepo vaIsrayeli va nga duga khu Egipito, va di “phanga Vagipiti” va va dzegeya silo sawe nya lisima. (Ekisodha 12:35, 36) Khu kharato, adzina siwindri nya lisima sa avba nya gikhweso gya vbakhanatunu gya muphasi nya mhamba si manidwe Egipito.
(Ekisodha 28:30) U na vega gambe gikhwesoni nya mahungu “Urimi” ni “Tumimi” dzi fela gu manega avbo nya khana ya Aroni, gikhati aya belago mbeli ga PFHUMU Nungungulu; khu magirelo yoyo, Aroni a na rwala monyoni gwaye, gulamula ga sanana sa Israyeli mbeli ga PFHUMU Nungungulu kala gupindruga.
w01 1/9 paj. 27, ndri. 5
Gu hunga makungu nya yadi
Urimi ni Tumimi gu diri dzisolo nya guage dzi nga ba dzi theswa vbavbatshi tepo va na Israyeli va nga ba va emisana ni sigaradzo nya si khongolo ngudzu. Khu gu thumisa Urimi ni Tumimi, Jehovha a di gu hlamula siwudziso sawe nigu a di gu phasa madhota gu wona gu ina esi va si hungidego si ngu gimbeleyana ni gugola ga Nungungulu gani. — Ekisodha 28:30; Levhi 8:8; Mitengo 27:21.
28 NYA SETEMBRO–4 NYA OUTUBRO
DZITHOMBA NYA LITO LA NUNGUNGULU EKISODHA 29–30
‘Ningelo wu lumbago Jehovha’
(Ekisodha 30:11, 12) PFHUMU Nungungulu a di embela gambe Mosi, khuye: 12 Avbo u na sayago tengo nya sanana sa Israyeli u si lovela, muthu ni muthu a na livba ga PFHUMU Nungungulu tengo nya gudzegise womi waye, khu gikhati nya gilovela, gasi va si mani libango va wona sigaradzo vbakari nya gilovela.
it-3 dzipaji. 396-397
Giloveya
Sinayi. Guya khu gileletelo gya Jehovha, giloveya nya gupheye gi giregede lizumbotunu ga Sinayi, khu ngima nya wuvili nya mwaga nya wuvili hwane nya gu duge khu Egipito. Gasi gu phasedzeya Mosi avba nya gileletelo gyogyo, gu di hathwa mwama moyo avba nya lihundzo ni lihundzo gasi gu thangeya thumo ni gu woneleya giloveya ga lihundzo lolo. Kha ga lovedwa vatshavbo vama va nga ba vari ni 20 myaga ni gu vbindra va nga ba ninganedwa gu hongola nyimbituno, ganiolu nayo nuwo wu di gu pata avba nya giloveya khupo nya sekeli mweyo ni metado (US$1,10) yi nga ba yi yedwe gu livbwa khu muthu gasi gu phasedzeya thumo omu nya tabernakeli. (Eks 30:11-16; Mit 1:1-16, 18, 19) Tengo wu lovedwego i 603,550, gu diga Valevhi, va nga hadzi gu mba mana thomba tigoni. Avo va di si livbi khupo gasi gu phasedzeya avba nya tabernakeli, nigu va di si dzegwi va hongola nyimbitunu. — Mit 1:44-47; 2:32, 33; 18:20, 24.
(Ekisodha 30:13-15) Muthu ni muthu a lovedwago a na ningela tengo nya guningane gipandre nya Sekeli ya nyumbani nya miphaso, yi gu na ni magumavili dzisekeli, dzi kaswago khu vbakari u gira ningelo ga PFHUMU Nungungulu. 14 Moyo ni moyo nya ava va saywago gukhugela ga ava vatshanganisidego magumavili myaga guya mbeli va fanede gu dusa ningelo yoyu ga PFHUMU Nungungulu. 15 Oyu nya gitetema a nga engedzeli gilo, ni gisiwana gi nga vbunguli gilo avba nya gipandre nya Sekeli, nya gu livbe tengo PFHUMU Nungungulu a mu vegedego gasi gu dzegisani khuwo womi wanu.
it-3 paj. 396
Ningelo
Miningelo nyo khaguri yi di gu lombwa khu nayo. Tepo Mosi a nga loveya vaIsrayeli, vatshavbo vama va nga ba vari ni 20 myaga ni gu vbindra va di yede gu ningeya dzegiso nya womi wawe, “gipandre nya Sekeli [adzina a gu US$1,10] ya nyumbani nya miphaso.” Gu diri “ningelo ga PFHUMU Nungungulu” gasi gu gira phaso nya womi wawe nigu dzi di gu thumiswa “thumoni nya tshatsha nya tshangano.” (Eks 30:11-16) Guya khu mulovi nya matimu nya mujhudha nyo pwane khu Josefo (The Jewish War [A Guerra Judaica], VII, 218 [vi, 6]) khuye “khupo wowu nya lisima” wu di pheya khu vbale gu livbwa mwaga ni mwaga. — 2Dzik 24:6-10; Mt 17:24; wona IMPOSTO.
(Ekisodha 30:16) U na dzega dzitsapawu nya dzegiso dzi livbwago khu sanana sa Israyeli u dzi thumisa thumoni nya tshatsha nya tshangano; tshenga yeyi nya dzegiso yi na khala kha nga gidundrugiso ga sanana sa Israyeli mbeli ga PFHUMU Nungungulu, kha nga tengo nya gu livbe gu vbanya gwanu.
w11 1/11 paj. 12, dzindri. 1-2
U di gu dziti?
Dzitsapawu dzi nga ba dzi thumiswa gasi gu renga silo nyo khaguri tempeleni dza guta khu hayi?
Dzitsapawu dzi nga ba dzi gu thumiswa tempeleni dzi di guta khomu nya mihengo, ngudzungudzu yile yi nga ba yiri ya gi gurumedza. Ganiolu dzi di gu thumiswa dzimbe dzindziya gasi gu livba khupo. Khu giyeyedzo, tepo yi nga vbahwa tempele, Jehovha a di embeya Mosi gu khuye a di yede gu dzega gipandre nya sekeli kha nga “ningelo ga Jehovha” ga muIsrayeli moyo ni moyo a nga lovedwa. — Ekisodha 30:12-16.
Khu kharato, vaJhudha va di pheya gu manega ni giolovedzo nya gu livbe tengo wowo nya khupo mwaga ni mwaga tempeleni. Khuwo owu Jesu a nga ruma Pedro guya livba khu gu thumisa dzitsapawu a nga dzi mana kanani nya ndzandzi. — Matewu 17:24-27.
Kemba dzithomba nya liphuvbo
(Ekisodha 29:10) U na vbindrisa gimombyana gita mbeli nya Tshatsha nya Tshangano. Aroni ni sanana saye va na handzega mandza hungoni nya gimombyana.
it-2 dzipaji. 762-763, ndri. 9
Mandza
Gu handzega mandza. Gi giro gegi gi di gu thuma avba nya gu hathe, ni gudzumeleya muthu mwendro gilogyo avba nya thumo nyo khaguri. Ndrani nya buzo nya gu emise muphasi nya mhamba, Aroni ni sanana saye va di gu handzega mandza hungoni nya gimombyana ni hungoni nya dzinvuta dzimbili dzi nga ba dzi hadzi ningedwa kha nga miphaso, si yeyedza kharato khiso sirengo sesi si di gu ningedwa kha nga miphaso khu kotani ya sanana sa Aroni gasi si khala vaphasi nya mhamba va Jehovha Nungungulu. (Eks 29:10, 15, 19; Le 8:14, 18, 22).
(Ekisodha 30:31-33) Khavbo avbo, u na embela sanana sa Israyeli khuwe: “Aya khayo mafura nya guage nya gu todze, ma na khala mafura yangu ga situgulwana ni situgulwana. 32 Ma nga todzwi givili nya muthu nya mba yela, gambe mu nga girini mambe mafura nya gu fanane ni aya, mu pfanga misimbo ya yimweyo, kholu aya ma agisidwe; gwanu enu ma na bani mari gilo gi agisidwego. 33 Oyu vbakari gwanu a na girago mambe nya gu yedzedzele aya, mwendro gu todza khayo oyu a si dzumedziswigo khu nayo, a na fuviswa vbakari nya vathu vaye.”
it-3 paj. 753, ndri. 8
Oyu a todzidwego, gu todzwa
Kholu esi si di gu yeyedza khu ndziya nyo fananise, lisima ni guaga nyo ningwe thumo nyo khaguri wu nga dzumeledwa khu gu todzwa na gu thumiswa mafura nya guage.