Milimu yaBaapostoli
7 Pesi mupayizi mupati wakati: “Zintu eezi nzyachoonzyo na?” 2 Mpawo Stefani wakati: “Nibaalumi, nibeenzuma, animatata, amuswiilile. Leza wabulemu, wakaboneka kuli sianene Abbrahamu naakachili kuMesopotamiya katanakkala kuHarani, 3 mpawo wakati kulinguwe: ‘Zwa munyika yakulindinywe akubabbululu bako mpawo wiinke kunyika njinditakutondeezye.’ 4 Mpawo wakazwa munyika yabaKkaludiya, waakukkala kuHarani. Wisi naakafwa, Leza wakapa kuti alongele munyika eeyi njimukkede lino. 5 Pesi Leza taakwe naakamupa lukono mulinjiyo, nikaba kandawu kakkwana kuulu kwakwe, pesi wakamusyomezya kuti wakali kuzoomupa njiyo kuti ibe yakwe abana mbaakali kuzoobaabo nikuba kuti aachiindi eecho taakalinaba aamwana pe. 6 Alubo Leza wakamubuzya kuti, bana bakwe bakali kuzooba beenzu munyika iitali yabo akuti bantu bakali kuzoopa kuti babe bazike akubapenzya* kwaminyaka iili 400. 7 Mpawo Leza wakati, ‘Ndizoochibeteka chisi nkubatazoobe bazike, alubo nindamana kuchibeteka, bazoozwa kuti bazoondibelekele mulimu uusalala mundawu eeyi.’
8 “Leza wakapangana chizuminano chakupalulwa a-Abbrahamu. Abbrahamu wakazyala Izakka mpawo wakamupalula mubuzuba bwamusanu atutatu. Izakka wakazyala* Jakkobo mpawo Jakkobo wakazyala bana bakazooba basilutwe bampuli bali 12. 9 Mpawo basilutwe aabo bakamuchitila bbivwe Josefa mpawo bakamuuzya ku-Ijipita. Pesi Leza wakali aanguwe, 10 alubo wakamuvuna mumapenzi aakwe woonse alubo wakamupa busongo akuti afwidwe luzyalo kunembo lyaFaro mwaami wa-Ijipita. Mpawo mwaami wakamusala kuti ayendelezye Ijipita ang’anda yakwe yoonse. 11 Pesi kwakaba nzala mu-Ijipita yoonse amuKkenani, kwaamba choonzyo, kwakaba penzi pati zyakuti masianene bakabula chakulya. 12 Pesi Jakkobo wakamvwa kuti ku-Ijipita kwakali chakulya,* mpawo wakatuma masianene kakusaanguna. 13 Naakabatuma kachibili, Josefa wakalizibya kubananyina alubo bakulimbabo bakazibwa aFaro. 14 Nkinkaako, Josefa wakatuma mulayizyo alubo wakayita wisi Jakkobo ababbululu bakwe boonse, kuti bazwe kundawu eeyo. Boonse bakali 75. 15 Mpawo Jakkobo wakakunuka kaya ku-Ijipita ooko nkwakaakufwida amasianene. 16 Nkinkaako, bakatolwa kuShekkemu baakulazikwa mukabanda Abbrahamu nkaakawulide amali yansiliva kubana baHemori kuShekkemu.
17 “Nichakali kuyabuswena chiindi chakuti Leza azuzikizye chisyomezyo nchaakaambide kuli Abbrahamu, bantu bakavula alubo bakaba biingi loko mu-Ijipita, 18 kusikila nikwakaba umwi mwaami mu-Ijipita, wakatazi Josefa. 19 Mwaami ooyu wakeena musyobo wesu alubo wakasungilizya matata kuti asiye bana babo, kuchitila kuti bataponi. 20 Mpawo Mozesi wakazyalwa aachiindi eecho alubo wakali mubotu loko nikuba kuli Leza.* Wakalelwa kwamyeezi* iitatu mung’anda yawisi. 21 Pesi naakasiigwa,* mwana musimbi waFaro wakamubweza akumukomezya mbuli mwanaakwe. 22 Mpawo Mozesi wakayiisigwa busongo boonse bwabantu baku-Ijipita. Kwaamba choonzyo, wakali aamanguzu mumajwi amumichito.
23 “Naakaba aaminyaka iili 40, mumoyo wakwe wakayeeya kuti akaswaye* bantu bakulimbabo, nkukwaamba bana ba-Israyeli. 24 Naakabona umwi wabo kalikupenzegwa, wakamuvuna mpawo wakabweedezya kwiinda mukujaya mu-Ijipita wakali kumupenzya. 25 Mozesi wakali kubonaanga bantu bakulimbabo balabona kuti Leza ulikubafutula kabelesya kuboko kwakwe, pesi teebakazibona pe. 26 Mubuzuba bwakatobela, wakasika mpubakabede mpawo wakajana kabalikulwana. Wakeezya kubagwasya kuti babe aaluumuno kati: ‘Nibaalumi, muli bantu bamwi, nkamboonzi nimulikulwana?’ 27 Pesi ooyo wakali kuuma mweenzinyina wakamutonta mpawo wakati: ‘Ngwani wakakusala kuti ube mweendelezi wesu amubetesi wesu? 28 Uyanda kundijaya na mbuli mbwaakajaya mu-Ijipita jilo?’ 29 Mozesi naakamvwa oobo, wakachija, waakukkala kunyika yaMidiyani kali mweenzu, ooko nkwaakakuba aabana balombe babili.
30 “Nikwakayinda minyaka iili 40, ngilozi yakaboneka kulinguwe muchiteyo chamaamvwa chakali kuyaka munkanda yakuChilundu chaSinayi. 31 Mozesi naakachibona, wakagamba. Alubo naakali kuswena kuti alangisisye, kwakamvwikka jwi lyaJehova* kaliti: 32 ‘Ndime Leza wamasianyookulu, Leza wa-Abbrahamu awa-Izakka awaJakkobo.’ Mpawo Mozesi wakasaanguna kuzazama alubo taakeezya lubo pe kulangisisya. 33 Jehova* wakati kulinguwe: ‘Gwisya manyatela aako, nkaambo ndawu njuyimvwi ilasalala. 34 Kwaamba choonzyo, ndakubona kudyaamininwa kwabantu bangu bali mu-Ijipita alubo ndakumvwa kulila kwabo, nkinkaako, ndaseluka kuti ndizoobavune. Kuza lino ndikutume ku-Ijipita.’ 35 Mozesi ooyo ngubakakakide kabati: ‘Ngwani wakakusala kuti ube mweendelezi wesu amubetesi wesu?’ ngunguwe Leza ngwaakatuma kuti akabe mweendelezi amufutuli, kwiinda mungilozi yakalibonia kulinguwe muchiteyo chamaamvwa. 36 Mwaalumi ooyu wakabazulwida kuti bazwe munyika eeyo, alubo wakachita zigambyo azitondeezyo mu-Ijipita, aaLwizi Lusalala amunkanda, kwaminyaka iili 40.
37 “Mozesi ooyu ngunguwe wakabuzya bana ba-Israyeli kuti: ‘Leza uzoomubusizya mupolofita uuli mbuli ndime aakati kanu.’ 38 Ooyu ngunguwe wakaba aakati kambungano munkanda kalaamwi angilozi yakaambuula aanguwe amasianene kuChilundu chaSinayi. Alubo wakapegwa makani aasalala mawumi kuti atupe ngawo. 39 Masianene bakakaka kumuswiilila mpawo bakamuyumbila kumbali alubo mumyoyo yabo bakabweeda ku-Ijipita, 40 kabati kuli Aroni: ‘Tupangile baleza batatuzulwide nkaambo tatuzi pe kuti niinzi chachitika kuli Mozesi ooyu wakatuzulwida kuti tuzwe munyika ya-Ijipita.’ 41 Nkinkaako, mumazuba aayo bakapanga mwana wang’ombe mpawo bakeeta chipayizyo kuchibumbwa eecho alubo bakasaanguna kubotelwa aamilimu yamaboko aabo. 42 Nkinkaako, Leza wakabafutatila mpawo wakabasiya kuti bakombe makamu aakujulu, mbuli mbukulembedwe mubbuku lyaBapolofita kuti: ‘Inywe ning’anda ya-Israyeli, zipo azipayizyo nzimwakali kupa kwaminyaka iili 40 munkanda, teemwakali kuzipa ndime pe. 43 Pesi mwakanyampula tente lyaMolokki anyenyeezi yaleza uutegwa Refani, zifanikisyo nzimwakapanga kuti muzikombe. Nkinkaako, ndizoomutola kunembo aaBbabbiloni.’
44 “Masianene bakali aatente lyabukamboni munkanda. Tente eeli bakalipanga kweendelana amalayilile Leza ngaakabuzya Mozesi naakamutondeezya mbulyeelede kuba. 45 Masianene bakasiilwa tente eeli, alubo bakazaalyo kabalaamwi aJoshuwa munyika yabantu bazisi Leza mbaakatanda kunembo lyabo. Tente eelyo lyakakkala nkukooko, kusikila kumazuba aaDavida. 46 Davida wakayandwa aaLeza alubo wakakumbila kupegwa chilongezyo chakuyakila Leza waJakkobo ng’anda yakukkala. 47 Pesi Solomoni nguwe wakazoomuyakila ng’anda. 48 Nikuba oobo, Sijulu Lyamajulu, takkali mumaanda aakayakwa aamaboko aabantu pe, mbuli mbaakaamba mupolofita kuti: 49 ‘Jehova* waamba kuti, Julu nchuuno changu chabwaami alubo nyika nchilyatililo chamawulu aangu. Ning’anda iili biyeni njimunga mulandiyakila? Naakuti ili kuli ndawu yangu yakupumwida? 50 Teekuboko kwangu na kwakapanga zintu zyoonse eezi?’
51 “Nibantu bali aamyoyo miyumu alubo nimutapalwidwe mumyoyo akumatwi, muliswini kukaka muuya uusalala. Mulikuchita nzibakachita masianyookulu. 52 Kuli mupolofita ngubakaleka kupenzya na masianyookulu? Bakajaya aabo bakaambilizya kusika kwayooyo uululeme, ooyo lino inywe ngumwakawuzya akujaya, 53 inywe nimwakapegwa Mulawu kakubelesegwa ngilozi pesi ngumutalikubamba pe.”
54 Nibakamvwa zintu eezi, bakachiswa myoyo* mpawo bakasaanguna kumulumina ntwinyo. 55 Pesi Stefani kazwide muuya uusalala, wakalanga kujulu mpawo wakabona bulemu bwaLeza abwaJesu kayimvwi kukuboko kwaLeza kwachilisyo, 56 mpawo wakati: “Amubone! Ndibwene majulu kaajulikide aMwanaamuntu kayimvwi kukuboko kwaLeza kwachilisyo.” 57 Nibakamvwa oobo, bakoompolola ajwi pati alubo bakasinka matwi aabo amaboko mpawo boonse bakamuvuumukila. 58 Nibakamuwaalila aanze aamuunzi, bakasaanguna kumutulula mabwe. Bakamboni bakabikka zigogo zyabo zyaajulu kumawulu aamulombe uutegwa Sawulu. 59 Nibakali kumutulula, Stefani wakakumbila kati: “Mwaami Jesu, tambula muuya wangu.” 60 Mpawo wakafugama, woompolola ajwi pati kati: “Jehova,* utabapi mulandu kuchibi eechi.” Naakamana kwaamba oobo, wakoona mulufu.