Matalikilo
41 Kumamanino aaminyaka iibili iizwide, Faro wakalota kayimvwi kumbali aaMulonga waNayile. 2 Kali nkukooko, mumulonga mwakazwa ng’ombe zibotu zineneede zili musanu azibili alubo zyakali kuchela masokwe aali kumbali aaMulonga waNayile. 3 Alubo kwakali zimwi ng’ombe zili musanu azibili zibi alubo zyakakotede, zyakazwa muMulonga waNayile zyakali kutobela eezi mpawo zyakayimikila aafwiifwi azeezi zyakaneneede kunkomwe yamulonga waNayile. 4 Mpawo ng’ombe zibi alubo zyakakotede zyakasaanguna kulya eeziya zili musanu azibili zibotu zyakaneneede. Mpawo Faro wakapatamuka.
5 Mpawo wakoona lubo walota chiloto chachibili. Muchiloto eechi, wakabona mpakatwa zyazilyo zili musanu azibili kazizwa aachisiko chimwi, zyakazyede, kazili zibotu. 6 Musule azeezi kwakaba zimwi mpakatwa zili musanu azibili zyakanyanide alubo zyakawumpidwe aamoya wakubuzwezuba. 7 Mpawo mpakatwa zyazilyo zyakanyanide zyakasaanguna kumena eezi zili musanu azibili zyakali zibotu alubo zyakazyede. Mpawo Faro wakapatamuka, wabona kuti wakali kulota.
8 Pesi kuseeni Faro wakakataazikana loko mumoyo. Nkinkaako, wakayita bapayizi basimasalamusi boonse bamu-Ijipita abasyaabusongo boonse bamumoomo. Faro wakababuzya ziloto zyakwe pesi taakwe naaba uumwi wakakonzya kuzipandulwida Faro.
9 Mpawo mupati wabasikupa mwaami zyakunywa wakaambuula aaFaro kati: “Ndiyanda kulyaambilila zibi zyangu sunu. 10 Faro wakalibanyemenede babelesi bakwe, nkinkaako, wakalayilila kuti ime amupati wabasikujika zinkwa, tubikkwe mujele lyamung’anda yamupati wabalindi. 11 Mpawo katuli babili twakalota ziloto mubusiku bumwi. Ime anguwe twakalota ziloto zyakali aabupanduluzi busiyene. 12 Twakali aawumwi mulombe muHebberu mumoomo, mubelesi wamupati wabalindi. Nitwakamubuzya ziloto zyesu, wakatupandulwida chimwi achimwi mbuchakali kwaamba. 13 Zyakachitika mbuli mbaakatupandulwida loko. Ime ndakabweedezegwa aamulimu wangu pesi mweenzuma wakaanzikwa.”
14 Mpawo Faro wakatuma bantu kuti bakeete Josefa alubo Josefa wakeetwa chakufwambaana kuzwa mujele.* Wakagelwa, wachincha zigogo zyakwe mpawo wakaya kuli Faro. 15 Faro wakati kuli Josefa: “Ndalota chiloto pesi taakwe muntu uukonzya kundipandulwida pe. Ndamvwa makani aali atala anduwe akuti, kuti wabuzigwa chiloto, ulakonzya kuchipandulula.” 16 Naakamvwa oobo, Josefa wakasandula Faro kuti: “Ime taakwe ambundibede pe! Leza nguwe uutabuzye Faro makani mabotu.”
17 Faro wakabuzya Josefa kuti: “Ndalota kandiimvwi kunkomwe yaMulonga waNayile. 18 Mpawo muMulonga waNayile mwazwa ng’ombe zibotu zineneede zili musanu azibili mpawo zyasaanguna kuchela masokwe aali kumbali aaMulonga waNayile. 19 Musule azeezi kwazwa zimwi ng’ombe zili musanu azibili, zibi alubo zikotede. Tandinabona ng’ombe zibi oobuya pe munyika yoonse ya-Ijipita. 20 Ng’ombe zibi alubo zikotede zyakasaanguna kulya eezi zili musanu azibili zineneede zyakusaanguna. 21 Nizyakamaninsya kuzilya, taakwe muntu wakali kukonzya kuziba kuti zyakali zyazilya nkaambo zyakachili zibi mbuli mbuzyakabede kumasaangunino. Mpawo ndakapatamuka.
22 “Muli chimwi chiloto, ndakabona mpakatwa zili musanu azibili zyazilyo zyakali kuzwa aachisiko chimwi, zyakazyede, kazili zibotu. 23 Musule lyazeezi, kwakaba zimwi mpakatwa zili musanu azibili zyazilyo zyakanyanide, zyakawumpidwe aaluuwo lwakubuzwezuba. 24 Mpawo mpakatwa eeziya zyazilyo zinyanide, zyakasaanguna kumena mpakatwa zyazilyo zibotu zili musanu azibili. Nkinkaako, ndabuzya bapayizi basimasalamusi pesi taakwe naaba uumwi wakonzya kundipandulwida mbuchaamba.”
25 Mpawo Josefa wakati kuli Faro: “Ziloto zyaFaro nzimwi biyo alubo zyaamba chintu chimwi. Leza wakasimpe wabuzya Faro nzyayanda kuzoochita. 26 Ng’ombe zibotu zili musanu azibili minyaka iili musanu ayibili. Ampakatwa zyazilyo zili musanu azibili minyaka iili musanu ayibili. Zintu nzwaalota nzimwi biyo alubo zyaamba chintu chimwi. 27 Ng’ombe zili musanu azibili zikotede alubo zibi, zyakatobela, minyaka iili musanu ayibili. Alubo mpakatwa zyazilyo zili musanu azibili, zitazyede zyakawumpwa aaluuwo lwakubuzwezuba, zizooba minyaka iili musanu ayibili yanzala. 28 Nkinkaako, mbuli mbundabuzya Faro: Leza wakasimpe watondeezya Faro zintu nzyayanda kuzoochita.
29 “Kuzooba minyaka iili musanu ayibili nikunooli chakulya chiingi mu-Ijipita. 30 Pesi kuzootobela minyaka iili musanu ayibili yanzala alubo chakulya chiingi choonse eechiya chakali munyika ya-Ijipita chizooloba. Mukuyungizya, nzala izooba mpati munyika. 31 Chakulya chakali chiingi muminyaka yakiinda tachichizooyeeyegwi pe akaambo kanzala iitazootobele, nkaambo inooli mpati loko. 32 Chiloto eechi chapegwa tubili kuli Faro nkaambo makani aaya asimatizigwa aaLeza wakasimpe kuti ngachoonzyo alubo Leza wakasimpe uzoozizuzikizya lino-lino.
33 “Lino Faro ayanduule muntu uuchenjede alubo musongo, amubikke kuti ayendelezye nyika ya-Ijipita. 34 Faro abweze ntaamu mpawo asale balangizi banyika alubo kanoobweza chipanzi chimwi muzipanzi zili musanu zyabutebuzi bwa-Ijipita muminyaka iili musanu ayibili yakooloka. 35 Balangizi aaba ababunganizye chakulya choonse muminyaka mibotu iliikuza alubo abayobolole zilyo eezyo kabazulwidwa aa-Faro mpawo chakulya eecho bachilondole mumyuunzi akuchikwabilila mumoomo. 36 Chakulya eecho cheelede kunoopegwa bantu kwaminyaka iili musanu ayibili yanzala iitazoobewo munyika ya-Ijipita kuchitila kuti nyika eeyi itazoonyonyoonwi aanzala.”
37 Muzeezo ooyu wakamubotela Faro ababelesi bakwe boonse. 38 Nkinkaako, Faro wakati kubabelesi bakwe: “Nga ulajanika na muntu uuli mbuli ooyu uuli aamuuya waLeza?” 39 Faro wakati kuli Josefa: “Mbukunga Leza wapa kuti uzibe zyoonse eezi, taakwe umwi muntu uuchenjede alubo musongo mbuli nduwe. 40 Iwe nduwe nutanooyendelezye bamung’anda yangu alubo bantu bangu boonse banookuswiilila. Ime kupela ndime ndinooli mupati kulinduwe mbukunga ndili mwaami.”* 41 Mpawo Faro wakayungizya kati kuli Josefa: “Bona ndilikukubikka kuti weendelezye nyika yoonse ya-Ijipita.” 42 Mpawo Faro wakagwisya ring’i yakwe ilaachidindo aakuboko kwakwe mpawo wayizwaatika aakuboko kwaJosefa alubo wakamuzwaatika zigogo zyamulembo mubotu mpawo wakamuzwaatika nikkilesi yangolida munsingo. 43 Mukuyungizya, wakamutansika mungolo yachibili yabulemu njaakalaayo. Mpawo bantu bakali kuyaboompolola kunembo lyakwe kabati, “Avurekki!”* Nkinkaako, wakamubikka kuti ayendelezye nyika yoonse ya-Ijipita.
44 Faro wakayungizya kwaamba kuti kuli Josefa: “Ndime Faro, pesi taakwe muntu uuzumizigwa kuchita kufumbwa chintu* munyika yoonse ya-Ijipita” kuti taazumizigwa aanduwe. 45 Mpawo Faro wakawuzika Josefa zina lyakuti Zafenati-paniya alubo wakamupa Asenati mwana waPotifera mupayizi waku-Oni* kuti abe mwanakazi wakwe. Mpawo Josefa wakasaanguna kweendelezya nyika* ya-Ijipita. 46 Josefa wakali aaminyaka iili 30, naakayimikila kunembo lya-Faro* mwaami munyika ya-Ijipita.
Josefa wakazwa kunembo lyaFaro mpawo wakeendeenda munyika yoonse ya-Ijipita. 47 Alubo muminyaka iili musanu ayibili yakooloka, nyika yakali kupa butebuzi bwiingi loko. 48 Mukuyungizya, wakali kubunganizya chakulya choonse munyika ya-Ijipita kwaminyaka iili musanu ayibili. Alubo wakali kubamba chakulya mumyuunzi. Mumuunzi umwi awumwi, wakali kubamba chakulya chakali kuzwa mumyuunda yakali aafwiifwi anjiyo. 49 Josefa wakayinkilila kunembo kubunganizya zilyo kazili zyiingi loko mbuli museele wamulwizi. Kumamanino, bakaleka kuzipima nkaambo teezyakachili kupimika pe.
50 Minyaka yanzala kayitanasika, Josefa wakaba aabana balombe babili mbaakazyala aa-Asenati mwana waPotifera mupayizi waku-Oni.* 51 Josefa wakawuzika mwanaakwe wakusaanguna kuti Manase* nkaambo wakati: “Leza wapa kuti ndaalube mapenzi aangu woonse abamung’anda yandeende boonse.” 52 Mpawo mwanaakwe wachibili wakamuuzika kuti Efremu* nkaambo wakati, “Leza wapa kuti ndizyale bana munyika yamapenzi aangu.”
53 Mpawo minyaka iili musanu ayibili yakooloka yakamana munyika ya-Ijipita. 54 Alubo minyaka iili musanu ayibili yanzala yakasaanguna mbuli Josefa mbaakaambide. Nzala yakabawo munyika yoonse pesi muchisi choonse cha-Ijipita mwakali chinkwa.* 55 Mpawo munyika yoonse ya-Ijipita mwakazooba nzala alubo bantu bakasaanguna kukwiilila Faro kuti abape chinkwa. Mpawo Faro wakabuzya bantu boonse bamu-Ijipita kuti: “Amuye kuli Josefa mpawo muchite kufumbwa nzyatamubuzye.” 56 Nzala yakayinkilila kunembo munyika yoonse. Mpawo Josefa wakasaanguna kujula matala woonse aazilyo aakali aakati kabo akuuzizya bantu bamu-Ijipita mbukunga nzala yakali yazemba aakasisi munyika ya-Ijipita. 57 Mukuyungizya, bantu boonse bamunyika bakali kuza mu-Ijipita kuzoowula chakulya nkaambo nzala yakali kuzemba aakasisi munyika yoonse.