LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI yaWatchtower
LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI
yaWatchtower
Chitonga (Zimbabwe)
  • BBAYIBBELE
  • MABBUKU
  • MISWAANGANO
  • lv chaand. 10 map. 110-120
  • Lukwakatano Nchipo Chizwa Kuli Leza Siluyando

Vidiyo njulikuyanda tiijaniki pe

Utulekelele, kulizyachitika vidiyo niyalikuyanda kujula

  • Lukwakatano Nchipo Chizwa Kuli Leza Siluyando
  • ‘Amukkale Kamuli Muluyando LwaLeza’
  • Tutwe tuniini
  • Makani Ayendelana
  • NIINZI CHIPA KUTI BANTU BAKWATE NAA BAKWATWE?
  • NGWANI NGOYELEDE KUSALA KUKWATANAAWE?
  • KUJANA WALIBAMBILA BIYENI KUTI UBAA LUKWATANO LUZWIDILILA?
  • NIINZI CHIKONZYA KUMUGWASYA KUTI LUKWATANO LWANU LUTAMANI?
  • Lukwatano Nchipo Chizwa Kuli Leza
    Mbutukonzya Kukkala Katuli Muluyando lwaLeza
  • Nibwayinda Buzuba Bwamuchado
    Mbutukonzya Kukkala Katuli Muluyando lwaLeza
  • Bbayibbele Lityeni Atala Akutakwata Naakuti Kutakwatwa Alukwatano?
    Mbukonzya Kubotelwa Mubuumi Kukabe Kutamani!—Gwasigwa Akwiiya Bbayibbele
‘Amukkale Kamuli Muluyando LwaLeza’
lv chaand. 10 map. 110-120
Bantu bayandana babotelwa

CHAANDANO 10

Lukwakatano Nchipo Chizwa Kuli Leza Siluyando

“Kakole kaindulwidwe takafwambaani kudunsuka.”—MUKAMBAUSI 4:12.

1, 2. (a) Njiili mibuzyo njitukonzya kulibuzya kujatikizya lukwatano lupya, alimwi nkamboonzi? (b) Njiili mibuzyo njitutalange-lange muchaandano eechi?

ULAKUBOTELELWA na kuya kumuchado? Bantu biingi balakubotelelwa, nkaambo mapobwe aliboobo alabotezya. Basikuchada ngabazweete kabotu. Kuyungizya waawo, boonse baboneka kababoteledwe kubusyu bwabo. Mubuzuba oobu, ngabali kumweta-mweta alimwi balangilila zintu zilikabotu kumazuba aali kunembo.

2 Nikuba boobo, chilaantanganana kuti lukwatano luli mubuyumu-yumu mazubaano. Nikuba kuti tulangilila kuti bantu bachikwatana bayoozwidilila mulukwatano lwabo, chimwi chiindi tulakonzya kulibuzya kuti: ‘Lukwatano oolu lunoobotezya na? Taluyoomani na?’ Nsandulo zyamibuzyo eeyi ziyeeme aakuti mwaalumi amwanakazi basyoma malayilile aazwa kuli Leza alatalaa lukwatano akwaabelesya. (Bala Tusimpi 3:5, 6.) Beelede kuchita oobo kuti bakkale kabali muluyando lwaLeza. Lino atulange-lange nsandulo zizwa muBbayibbele zyamibuzyo yone iitobela: Niinzi chipa kuti bantu bakwate naa bakwatwe? Ikuti wayanda kukwata naa kukwatwa, ngwani ngoyelede kusala kukwatanaawe? Kujana walibambila biyeni lukwatano? Alimwi niinzi chikonzya kugwasya bakwetene kuti bakkale kababotelwa mulukwatano lwabo?

NIINZI CHIPA KUTI BANTU BAKWATE NAA BAKWATWE?

3. Nkamboonzi nibuli bufuba-bufuba kukwata naa kukwatwa akaambo katwaambo twabuyo?

3 Bamwi bantu bayeeya kuti lukwatano lupa kuti bantu babotelwe alimwi bayeeya kuti tukonzyi kukkutisikana naa kubotelwa mubuumi ikuti kutakwete naa kutakwetwe. Eechi tichoonzyo pe! Mbukunga Jesu wakali mwaalumi wakatakwete, wakati kutakwata naa kutakwatwa nchipego alimwi wakasungwaazya bakonzya kuchita oobo kuti bakkale kabali mbuboobo. (Matayo 19:11, 12) Mwaapostolo Paulo, alakwe wakaambuula atalaa bubotu bwakutakwata naa bwakutakwatwa. (1 BaKorinto 7:32-38) Jesu aPaulo, tiibakabikka mulawu pe atalaa akaambo aaka, pesi kukasya kukwatana kuli aakati ‘kanjiisyo zyamadaimona.’ (1 Timoteo 4:1-3) Nikuba boobo, muntu uutakwete ulakonzya kubelekela Jehova katakwe zintu zimunyongania. Nkinkaako, nchabufuba-fuba kukwata naa kukwatwa akaambo kakuyungwa aabeenzinyokwe.

4. Lukwatano lulikabotu lugwasya biyeni mukukomezya bana?

4 Kulilumwi lubazu, kuli twaambo na tupa kuti muntu akwate naa kukwatwa? Iiyi mputuli, nkaambo lukwatano nchipo chizwa kuli Leza siluyando. (Bala Matalikilo 2:18.) Nkinkaako, lulaabubotu alimwi lulakonzya kupa kubotelwa. Muchikozyano, lukwatano lulikabotu matalikilo aabuumi bwampuli iibotelwa. Bana bayanda kukkala mumpuli ilaabazyali babalangania, babayanda, babalaya ababasololela. (Intembauzyo 127:3; BaEfeso 6:1-4) Nikuba boobo, kubaa bana teenkaako akalikke kaambo kapa kuti bantu bakwatane.

5, 6. (a) Kweendelana alugwalo lwa Mukambausi 4:9-12, mbuubuli bubotu bujanwaa bantu babili bamvwanana? (b) Muliili nzila lukwatano molukonzya kuba mbuli kakole koosedwe atutambo tutatu?

5 Yeeyesesya atalaa majwi aali mulugwalo lusololela chaandano eechi aakuti: ‘Bantu bobile mbabotu kwiinda omwe, nkaambo balajana impindu imbotu kumilimo yabo. Na umwi wawa, mweenzinyina ulamubusya. Pele maawe kuli yooyo uuwa alike, uubula sikumubusya. Alimwi bantu bobile na balala antoomwe, balakasaalilwa, pele muntu omwe takonzyi kulikasaazya. Alimwi bantu bobile balakonzya kuzunda mundike, pele omwe ulakonzya kuzundwa kulinguwe. Kakole kaindulwidwe takafwambaani kudunsuka.’—Mukambausi 4:9-12.

6 Lugwalo oolu lwaambuula kapati atalaa bubotu bwabweenzinyina. Masimpe, lukwatano luswaanizya bweenzinyina busimide loko. Mbuli mbolutondeezya lugwalo oolu, kumvwanana kuli boobu kulakonzya kugwasya, kuumbulizya akukwabilila bantu bakwetene. Lukwatano lulakonzya kusima ikuti kwayungizigwa chimwi chintu chiinda kumvwanana kwabantu babili luzutu. Mbuli mbukwaambwa mulugwalo oolu kakole koosedwe atutambo tubili kalakonzya kudunsuka. Pesi kakole koosedwe atutambo tutatu tachili chuuba kukadunsula. Lukwatano lulakonzya kuba mbuli kakole koosedwe atutambo tutatu ikuti mwaalumi amwanakazi kabachita zintu zibotezya Jehova. Akaambo kakuti Jehova ulaswaaniizigwa mulukwatano kumvwanana kwabo nga kusimide loko.

7, 8. (a) Nduululi lulayo Paulo ndwaakalembela maKristu atakwete naa atakwetwe aalwana azisusi zyakoonana? (b) Nkaakali kasimpe kaambwa muBbayibbele atalaa lukwatano?

7 Bantu bakwetene mbabo abalikke beelede kukkutusikana azisusi zyakoonana. Munzila eeyi mabambe aaya alakonzya kweeta kubotelwa mulukwatano. (Tusimpi 5:18) Muntu uutakwete naa uutakwetwe ulakonzya kwiinkilila kunembo kali kulwana aamizeezo yakoonana nikuba kali wiinda chiindi chambwaa Bbayibbele kuti “wakubuka kale,” kwaamba chiindi aawo mizeezo yakoonana nimukatazya loko. Ikuti wakachilwa kulinyona, zisusi eezi zilakonzya kumupa kuti atalijati kabotu. Mwaapostolo Paulo wakasololelwa kuti alembe lulayo oolu kubantu batakwete lwakuti: “Nekubaboobo kuti tabakonzyi kulyeendelela, bakwate, nkaambo kukwata nkubotu kwiinda kufwa luunyaunya.”—1 BaKorinto 7:9, 36; Jakobo 1:15.

8 Kufumbwa twaambo tupa kuti muntu akwate naa akwatwe weelede kubona zintu mbuli mbuzibede. Mbuli mbwakaamba Paulo, aabo bakwetene “bayoojana mapenzi aakunyama.” (1 BaKorinto 7:28) Bantu bakwetene baswaanana aabuyumu-yumu mbubataswaani aabo batali mulukwatano. Ikuti wasala kukwata, kujana waachesya biyeni mapenzi akuvuzya zilongezyo? Imwi nzila, nkusala muntu wakukwatanaawe chakuchenjela.

NGWANI NGOYELEDE KUSALA KUKWATANAAWE?

9, 10. (a) Paulo wakaakozyanisya aanyamaanzi mapenzi akonzya kubawo ikuti muntu wakwatanaa muntu uutasyomi? (b) Niinzi chikonzya kuchitika kuti muntu wuunduluzya malayilile aazwa kuli Leza akukwatana aamuntu uutasyomi?

9 Paulo wakasololelwa kuti alembe malayilile aayelede kubelesegwa chiindi muntu nayanduula muntu wakukwatanaawe aakuti: “Mutabi mimusungwa mujoko antoomwe abaabo batali bazumini mbumupambukene abo.” (2 BaKorinto 6:14) Chikozyano eechi, chakalangenaa makani aakulima. Ikuti banyama babili balaamanguzu aasiyene alimwi bateelene baangwaamwi, boonse balanjila mumapenzi. Mbumbubo, kuti muntu uusyoma wakwatanaa muntu uutasyomi taakwe mubuzyo kuti bayooswaananaa mapenzi. Ikuti umwi kayanda kukkala muluyando lwaLeza pesi umwi katakwe ndaba pe anzizyo, zintu nzibabikka mubusena bwakusaanguna mubuumi bwabo tazikoyooyendelana pe alimwi lukwatano lwabo lunooli mubuyumu-yumu. Nchincho chakapa kuti Paulo asungwaazye maKristu kuti akwate naa akwatwe “muna-Kristo.”—1 BaKorinto 7:39.

10 Chimwi chiindi maKristu atakwete naa atakwetwe alakonzya kubonaanga kukwatanaa muntu uutasyomi kulikabotu kwiinda kukkala kabalendeledwe. Bamwi basala kuunduluzya malayilile aazwa muBbayibbele kwiinda mukukwatana amuntu uutakombi Jehova. Chiindi chiingi, kusala ooku kweeta mapenzi. Bantu bali boobo nga bazoobona kuti bakakwatana amuntu ngubateendelani muzintu ziyandikana loko mubuumi. Balakonzya kulimvwa kabalendeledwe kwiinda mbobakalikumvwa kabatanakwata naa kabatanakwatwa. Chibotezya nchakuti, maKristu atakwete naa atakwetwe alasyoma akukakatila kumalayilile aazwa kuli Leza munkani eeyi. (Bala Intembauzyo 32:8.) Nikuba kuti maKristu aaya alangilila kuzookwata naa kuzookwatwa, pesi akkala kaasyomeka kusikila azojane muntu weelela aakati kabakombi baJehova.

11. Niinzi chikonzya kukugwasya kuti uyanduule muntu wakukwatanaawe chabusongo? (Langa lubo kabbokesi “Niinzi Nchindilangilila Kumuntu Ngunjanda Kukwatanaawe?”)

11 Masimpe, eezi tazyaambi kuti muntu woonse uukomba Jehova uleelela kukwatanaawe. Ikuti kuyanda kukwata naa kukwatwa weelede kuyanduula muntu ulaabube buli mbuli bwako, ulaa zipeekezyo zyeendelana azyako alimwi uuyanda Jehova. Muzike uusyomekede alimwi uuchenjede, wakapupulula mabbuku miingi alaatalaa nkani eeyi, nkinkaako, mbusongo kulanga-langa malayilile aaya aazwa muMagwalo alimwi weelede kukomba kuti akugwasye mukusala ooku kuyandikana.a—Bala Intembauzyo 119:105.

12. Nchiichili chiyanza chiliwo kujatikizya lukwatano munyika zyiingi, alimwi nchiichili chikozyano chijanika muBbayibbele chikonzya kutugwasya kumakani aaya?

12 Munyika zyiingi, nchiyanza kuti bazyali basalile bana babo muntu ngwatazokwataanaawe. Munyika eezi, bachita oobo nkaambo basyoma kuti bazyali balaabusongo aluzibo lukonzya kubagwasya kukusala ooku kuyandikana. Chiindi chiingi lukwatano luli boobu lulazwidilila mbuli mbukwakabede chiindi. Chikozyano chaAbrahamu chakutuma mubelesi wakwe kuti akayandwiide Izaka mwanakazi chilakonzya kugwasya bazyali bamazubaano balii muchiimo chili boobu. Abrahamu taakabikkila maanu kumali naa buvubi bwamuntu. Nikuba boobo wakachita zyoonse nzyakali kukonzya kuti akayandwiide Izaka mwanakazi wakali kukomba Jehova.b—Matalikilo 24:3, 67.

NIINZI NCHINDILANGILILA KUMUNTU NGUNJANDA KUKWATANAAWE?

Njiisyo: “Aba bobile babe nyama yomwe.”—Matayo 19:5.

Imwi mibuzyo njuweelede kulibuzya

  • Nkamboonzi nikuyandikana kuti ‘ndikubuke’ saansi, mpawo nonditayande kukwata naa kukwatwa?—1 BaKorinto 7:36; 13:11; Matayo 19:4, 5.

  • Kujana ndagwasigwa biyeni kuti ndakkala kwachiindi chilamfu kanditakwete naa kanditakwetwe nikuba kuti ndeelela kukwata naa kukwatwa?—1 BaKorinto 7:32-34, 37, 38.

  • Nkamboonzi nokuyandikana kuti ndikwatanaa muntu uukomba Jehova alimwi uusyomeka ikuti ndasala kukwata naa kukwatwa?—1 BaKorinto 7:39.

  • Kujana Magwalo aatobela amugwasya biyeni muchizi kuti abone bube bwamuntu ngwayanda kuzookwatanaawe?—Intembauzyo 119:97; 1 Timoteo 3:1-7.

  • Kujana lugwalo lwa Tusimpi 31:10-31 lwamugwasya biyeni mukwesu kuti asale chabusongo muntu ngwayanda kukwatanaawe?

KUJANA WALIBAMBILA BIYENI KUTI UBAA LUKWATANO LUZWIDILILA?

13-15. (a) Kujana malayilile ajanika mulugwalo lwa Tusimpi 24:27 amugwasya biyeni mwaalumi uyanda kukwata? (b) Kujana mwanakazi walibambila biyeni kukwatwa?

13 Ikuti kuyanda kukwata naa kukwatwa weelede kulibuzya kuti, ‘Ndalibambila chachoonzyo na?’ Nsandulo yamubuzyo ooyu tiizwi kunzila njulimvwaayo kujatikizya luyando, koonana, kubaa muntu wakukkalaawe, naa kubaa bana. Pesi, kuli zipeekezyo ziyandikana zyeelede kubikkilwa maanu amwaalumi amwanakazi.

14 Mwaalumi uuyanduula mwanakazi wakukwata weelede kuyeeyesesya atalaa malayilile aaya: “Bamba milimo yako anze, bamba zintu zyoonse mumyuunda, wamana obo, yaka in’anda yako.” (Tusimpi 24:27) Eezi zyambaanzi? Muchiindi eecho, mwaalumi wakali kuyanda kukwata wakeelede kulibuzya kuti, ‘Ndalibambila na kusanina mwanakazaangu abana mbinditazobaabo?’ Wakeelede kuti abeleke kumuunda kali kulima zilyo. Malayilile aayo achibeleka ambuli sunu. Mwaalumi uyanda kukwata, weelede kulibambila mikuli yoonse. Ikuti kakonzya, weelede kubeleka. Jwi lyaLeza litondeezya kuti mwaalumi utalanganyi mpuli yakwe kuzintu zyakumubili azyabukombi, mubi kwiinda uutasyomi!—Bala 1 Timoteo 5:8.

15 Mwanakazi uuyanda kukwatwa alakwe weelede kuzumina mikuli. Bbayibbele lyaamba luzibo abube mbwayelede kubaabo mwanakazi chiindi nagwasya mulumaakwe kukulangania mpuli. (Tusimpi 31:10-31) Baalumi abanakazi bafwambaana kukwatana kabatanalibambila kuchita mikuli yabo ngabatondeezya kuti balaliyanda alimwi banooli baliikutondeezya kuti tabeeleli kupa zintu zyeelede kuli yooyo ngobakwetenaawe. Kwiinda zyoonse, aabo bayanda kukwatwa naa kukwata beelede kulibambila kuli zyabukombi.

16, 17. Ngaali malayilile aazwa muMagwalo aayelede kuyeeyesesegwa abaabo balibambila kukwata naa kukwatwa?

16 Kulibambila mulukwatano kuswaanizya kuyeeyesesya atalaa mikuli Leza njapede mwaalumi amwanakazi. Mwaalumi weelede kuziba nchochaamba kuba mutwe wampuli. Mukuli wakwe tumuzumizyi kuti abe mukali naa abe muntu ulavuka. Kunze lyaboobo, weelede kutobelezya nzila Jesu njakatondeezyaayo busilutwe. (BaEfeso 5:23) Mbumbubo, alakwe mwanakazi weelede kumvwisisisya mukuli wakwe. Ulilipedelede na kuba muntu uuswilila “ku-Mulawo [w]amulumaakwe?” (BaRoma 7:2) Alubo, mwanakazi ulaansi aamulawu waJehova aKristu. (BaGalatiya 6:2) Manguzu aamulumaakwe mumpuli ayiminina mulawu uumbi. Ulilibambilide na kugwasya akulibombya kubweendelezi bwamuntu uutamaninide? Ikuti wabona kuti takazikonzyi pe, teelede kukwatwa.

17 Kuyungizya waawo, umwi awumwi weelede kulipeda kukulangania zintu ziyandwaa mweenzinyina. (Bala BaFilipi 2:4.) Paulo wakalemba kuti: “Umwi awumwi akati kanu ayande mukakwe mbuli mbwaliyanda mwini, alakwe mwanakazi alemye mulumi wakwe.” Kasololelwaa Muuya Uusalala, Paulo wakatondeezya kuti mwaalumi weelede kuzibona kuti mwanakazi wakwe ulamulemeka kazizwaansi aamoyo. Alakwe mwanakazi weelede kulimvwa kayandwaa mulumaakwe.—BaEfeso 5:21-33.

Muchiindi chakuyandana bantu bayandana bayanduula muntu uubalanga

18. Nkamboonzi bantu bayanda kukwatana nchobeleede kulijata chiindi nobali kuyandana?

18 Kuyandana teensi chiindi chakulisenia pe. Pesi nchiindi chakuti bayanda kukwatana babone kuti balakonzya na kukkalaamwi alimwi babone kuti zilachita na kuti bakwatane. Alubo nchiindi chakwiiya kulijata! Sunko lyakuyanda kutondeezyana luyando mbuli bantu bakwetene lilakonzya kukomena mbukunga zili mubulowa kuchita oobo. Nikuba boobo, aabo bayandana chachoonzyo baliitantamuka michito iikonzya kunyongania buzolwani mbubalaabo aJehova. (1 BaTesalonika 4:6) Nkinkaako, ikuti kuli kuyandana awumwi muntu weelede kulijata, kulinyona alimwi uyoobona kuti bube oobu bulayandikana mubuumi bwako nikuba kuti uyookwata naa tukozookwata pe.

NIINZI CHIKONZYA KUMUGWASYA KUTI LUKWATANO LWANU LUTAMANI?

19, 20. Maboneno aamaKristu atalaa lukwatano ayelede kusiyana biyeni amaboneno aabantu biingi mazubaano? Kozyanisya.

19 Ikuti bakwetene kabayanda kuti lukwatano lwabo luzwidilile, beelede kulipeda kuli umwi awumwi wabo. Mabbuku aatwaano amafilimu aasiyene-siyene atondeezya kuti mapenzi ngibaswaananaawo bantu nibachiyandana alakonzya kumana chiindi nibakwatana alimwi balakonzya kubotelwa mulukwatano lwabo. Pesi mubwini, kweendelanaa makanze aaJehova, lukwatano teemamanino pe, pesi matalikilo aachimwi chintu chakatalikwaa Jehova kuti chitamani. (Matalikilo 2:24) Chuusisya nchakuti, mazubaano bantu tabakwe maboneno aaya. Muli zimwi nyika, bantu babonaanga kukwatana nkwaanganisya ntaambo zibili. Balakonzya kutamvwisisya kuti chikozyano eechi chipandulula maboneno aabantu biingi atalaa lukwatano. Nkamboonzi nokuli boobo? Nikuba kuti ntaambo zyangilizigwa zyeelede kukkala kazisimide, pesi kamwi kaambo nkakuti zilakonzya kwaangwa naa kwaangununwa munzila nguba.

20 Bantu biingi mazubaano babonaanga lukwatano nchintu chachiindi chifwiifwi buyo. Balafwambaana kukwatana kabayeeya kuti balakonzya kujana nzibayanda, pesi balangilila kulekana ikuti babona kuti zyabayumina. Utalubi kuti Bbayibbele likozyanisya lukwatano akakole. Ntambo zyamaato mapati zibambidwe munzila yakuti tazifwambaani kudunsuka nikuba chiindi nokuli guwo pati. Mbumbubo lukwatano lwakabambilwa kuti lutamani. Yeeya kuti Jesu wakaamba kuti: “Abo mbaakakakatizya Leza muntu atabapambukanyi.” (Matayo 19:6) Ikuti wakwata naa wakwatwa weelede kubaa maboneno aaya atalaa lukwatano. Ino kulipeda kuli boobu kupa kuti lukwatano lube mukuli uulema na? Peepe.

21. Mwaalumi amwanakazi beelede kubaa maboneno aali biyeni kuli umwi awumwi wabo alimwi niinzi chikonzya kubagwasya kuchita oobo?

21 Mwaalumi amwanakazi beelede kubaa maboneno aali kabotu kuli umwi awumwi wabo. Ikuti umwi awumwi wabo kabikkila maanu kubube buli kabotu bwawumwi akuzintu zyoonse nzyachita, lukwatano lwabo lulakonzya kubotezya loko. Chilakonzeka na kuti muntu abaa maboneno aali kabotu kumuntu ngwakwetenaawe uutamaninide? Jehova talangilili kuti tuchite zintu nzitutakonzyi kuchita pesi tulaachoonzyo chakuti uyooyinkilila kunembo kalaa maboneno aali kabotu andiswe. Nchicho chakapa kuti sintembawuzyo abuzye kuti: “O Jehova, nowakabika moyo wako kuzibi zyesu, ngwani wakali kunoopona, O Mwami?” (Intembauzyo 130:3) Baalumi abanakazi beelede kubaa maboneno aalikabotu kuli umwi awumwi wabo alimwi beelede kulekelelana.—Bala BaKolose 3:13.

22, 23. Abrahamu aSara bakaba chikozyano chili kabotu biyeni kubantu bakwetene mazubaano?

22 Lukwatano lulakonzya kweeta kubotelwa akukkutisikana. Bbayibbele litubuzya atalaa lukwatano lwa Abrahamu aSara chiindi nibakali bachembaala. Tachaambi kuti tebakali kuswaananaa mapenzi pe mubuumi bwabo. Yeeya mbwaakalimvwa Sara, mwanakazi wakalaa minyaka iili 60, chiindi naakasiya muunzi wakwe mubotu kuchisi chaUri akuyookkala kumatente kwabuumi bwakwe boonse. Nikuba boobo, wakalibombya kubusilutwe bwamulumaakwe. Wakali mugwasilizi waAbrahamu uuli kabotu alimwi wakamugwasya kuti nzyakasala zizwidilile. Kulibombya kwakwe teekwakali kwakusinikizigwa pe. Nikuba “mumoyo wakwe” wakalibuzizye kuti mulumaakwe wakali mwaami wakwe. (Matalikilo 18:12; 1 Petro 3:6) Wakali kulemeka Abrahamu kazizwaansi aamoyo wakwe.

23 Tazyaambi kuti Abrahamu aSara bakali kuzuminana chiindi choonse. Chimwi chiindi Sara wakaamba “makani akabija loko” kuli Abrahamu. Akaambo kakusololelwaa Jehova, Abrahamu wakalibombya kwiinda mukuswiilila jwi lyamwanakazi wakwe alimwi eezi zyakazooyeta zilongezyo kumpuli yabo. (Matalikilo 21:9-13) Nikuba bantu balaa minyaka myiingi kabakwetene balakonzya kwiiya zyiingi kuchikozyano chalukwatano oolu lwakali kusololelwaa Leza.

24. Ndukwatano luli biyeni lweeta bulemu kuli Jehova Leza alimwi nkamboonzi?

24 Mumbungano yamaKristu mazubaano, kuli bantu biingi babotelwa mulukwatano, oomo banakazi mobalemeka balumi babo chamoyo woonse, abaalumi bayanda alimwi balemeka banakazi babo kazizwaansi aamoyo alimwi boonse babelekelaamwi mukubikka zintu ziyandwaa Jehova mubusena bwakusaanguna. Ikuti kuyanda kukwata naa kukwatwa, weelede kusala chabusongo muntu nguyanda kukwatanaawe, weelede kulibambila akubelekela kuti lukwatano lwako luzoobotezye alimwi lweete bulemu kuli Jehova Leza. Ikuti wachita oobu, lukwatano lwako luyookugwasya kuti ukkale kuli muluyando lwaLeza.

a Langa Chaandano 3 chili mubbuku litii The Secret of Family Happiness, lyakapupululwaa Bakamboni baJehova.

b Bamwi basikale bakakwete banakazi biingi. Chiindi Jehova nakali kubelekaa basikale aaba amaIsrayeli aakunyama, wakakuzumizya kwaalika. Teenguwe pe wakatalisya mabambe aaya pesi wakaazumizya. Nikuba boobo, maKristu alizi kuti Jehova tazumizyi kwaalika.—Matayo 19:9; 1 Timoteo 3:2.

    Mabbuku Ajanika MuChitonga (Zimbabwe) (2013-2025)
    Zwa
    Njila
    • Chitonga (Zimbabwe)
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njila
    Share