LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI yaWatchtower
LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI
yaWatchtower
Chitonga (Zimbabwe)
  • BBAYIBBELE
  • MABBUKU
  • MISWAANGANO
  • w20 February map. 1-32
  • Kulwana Bbivwe Kupa Kuti Kube Luumuno

Vidiyo njulikuyanda tiijaniki pe

Utulekelele, kulizyachitika vidiyo niyalikuyanda kujula

  • Kulwana Bbivwe Kupa Kuti Kube Luumuno
  • Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2020
  • Tutwe tuniini
  • Makani Ayendelana
  • NIINZI CHIPA KUTI MUNTU ABE ABBIVWE?
  • BA MUNTU UULIBOMBYA ALUBO UUKKUTISIKANA
  • “ATUSUNGWAALILE KUCITA ZINTU ZILETELA LUUMUNO”
  • Bamba Luumuno Utabusyi Muzundaano
    Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2021
  • Jehova Ulabayanda Bakombi Bakwe Balichesya
    Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2019
Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2020
w20 February map. 1-32

CHIIYO 8

Kulwana Bbivwe Kupa Kuti Kube Luumuno

“Aboobo atusungwaalile kucita zintu ziletela luumuno azintu iziyaka umwi aumwi.”​—ROM. 14:19.

LWIIMBO 113 Luumuno Ndotujisi

ZITAYIIGWEa

1. Niinzi chakachitika mumpuli yaJakkobo akaambo kabbivwe?

JAKKOBO wakali kubayanda bana bakwe boonse pesi wakali kumuyandisya loko Josefa wakali aminyaka iili 17. Eezi zyakabajata biyeni bakulana bakwe? Bakamuchitila bbivwe alubo bakatalika kumuzonda. Pesi Josefa taakwe chibi nchaakachitide chakali kupa kuti ayelele kuzondwa. Nikuba boobo, bakulana bakwe bakamuuzya mubuzike mpawo bakeena wisi kuti munyama wamusokwe wamulya mwaanakwe ngwayandisya. Bbivwe lyakapambanisya luumuno lwakali mumpuli yaJakkobo alubo zyakamuchisa.​—Matl. 37:3, 4, 27-34.

2. Kweendelana alugwalo lwa Bagalatiya 5:19-21, nkamboonzi bbivwe nilitali kabotu?

2 MuBbayibbele bbivweb lilembedwe aakati ‘kamilimu yanyama’ iijaya alubo iipa kuti muntu akachilwe kunjila muBwaami bwaLeza. (Bala Bagalatiya 5:19-21.) Bbivwe muyanda upa kuti muntu azyale michelo mibi loko iiswaanizya kukazyania, kulwana akunyema.

3. Tulalanga-langaanzi muchiiyo eechi?

3 Chikozyano chabakulana baJosefa chitondeezya bbivwe mbulikonzya kupambanisya luumuno lwali mumpuli. Tatuyandi kuchita mbuuli mbubakachita bakulana baJosefa pesi tutalubi kuti tulaachibi akuti moyo uleena. (Jer. 17:9) Nkinkaako chimwi chiindi tulakonzya kuba abbivwe. Atulange-lange zimwi zikozyano zili muBbayibbele zitugwasya kubona zintu zikonzya kupa kuti tutalisye kuba abbivwe. Alubo tulalanga-langa mbutukonzya kulwana bbivwe ambutukonzya kukkala katuli aluumuno.

NIINZI CHIPA KUTI MUNTU ABE ABBIVWE?

4. Nkamboonzi maFilisti nibakamuchitila bbivwe Izaka?

4 Kuti umwi wanota. MaFilisti bakamuchitila bbivwe Izaka nkaambo wakali mwaalumi uunotede. (Matl. 26:12-14) Bakavwikkila zikala nzyaakali kubelesya kuti anywisye lubono lwakwe. (Matl. 26:15, 16, 27) Mbuuli maFilisti, bamwi bantu mazubaano babachitila bbivwe bantu banotede. Tabalombozyi zintu nzibalaazyo luzutu pesi nga bayanda kuti zibamanine.

5. Nkamboonzi bapati bazikombelo nibakamuchitila bbivwe Jesu?

5 Kuti umwi wayandwa abantu biingi. MaJuda bakamuchitila bbivwe Jesu akaambo kakuti wakali kuyandwa abantu biingi. (Mt. 7:28, 29) Jesu wakali mwiiminini waLeza alubo wakali kuyiisya kasimpe. Nikuba boobo, bapati bazikombelo bakaamba zyakubeja atala aJesu akupa kuti zina lyakwe lisampawulwe. (Mk. 15:10; Joh. 11:47, 48; 12:12, 13, 19) Ninchenjezyoonzi njitwiiya kuzintu eezi? Tatweelede kubachitila bbivwe bantu bayandwa abakwesu bachizi mumbungano. Pesi tweelede kutobelezya chikozyano chabo chakuba aluyando.​—1 Kor. 11:1; 3 Joh. 11.

6. Diyotrefe wakatondeezya biyeni kuti ulaabbivwe?

6 Kuti umwi wajana zilongezyo. Mumwaanda wakusaanguna, Diyotrefe wakabachitila bbivwe bantu bakali kuzulwida mumbungano yachiKristu. Wakali ‘kuyanda kuba mutaanzi’ mumbungano nkinkaako wakaamba majwi atali kabotu atala amwaapostolo Johane abamwi bakali kuzulwida mumbungano. Eezi zyakapa kuti bantu batabalemeki pe. (3 Joh. 9, 10) Nikuba kuti tatuchiti mbuuli Diyotrefe, andiswe tulakonzya kutalisya kubachitila bbivwe bakombima kuti bapegwa chilongezyo mumbungano. Kapati kuti twali kuyeeyela kuti andiswe tuleelela naakuti tulamwiinda sikupegwa mulimu ooyo.

Chifanikisyo: 1. Luba limenede aamuseele uulikabotu. 2. Luba lyapambanisigwa amasokwe. 3. Bachizi batatu balikubotelwa nibali kuNg’anda yaBwaami pesi umwi muchizi ulikumbali talikubotelwa pe.

Myoyo yesu ili mbuuli museele alubo buntu bwesu bubotu buli mbuuli maluba mabotu. Pesi bbivwe lili mbuuli masokwe aajeya zilyo. Bbivwe lilakonzya kupa kuti tutabi abuntu bubotu buswaanizya luyando, lweetelelo aluzyalo (Langa fuka 7)

7. Niinzi chikonzya kuchitika kuti twaba abbivwe?

7 Bbivwe lili mbuuli masokwe aajeya zilyo. Kuti mbuto yabbivwe yatalika kumena mumyoyo yesu, nkuyumu kuligwisya. Bbivwe lilakomena kuti katuli abuntu butali kabotu mbuuli munyono, kulisumpula akutaba andaba abamwi. Alubo lilakonzya kupa kuti tutabi abuntu bubotu buswaanizya luyando, lweetelelo aluzyalo. Kuti twabona kuti bbivwe lyatalika kuba mumyoyo yesu tweelede kufwambaana kulinyukula. Nga tulalilwana biyeni bbivwe?

BA MUNTU UULIBOMBYA ALUBO UUKKUTISIKANA

Chifanikisyo: 1. Luba limenede aamuseele uulikabotu. 2. Muntu ulikunyukula masokwe mumbali aaluba. 3. Bachizi bane balikubotelwa muNg’anda yaBwaami.

Nga tulalilwana biyeni bbivwe? Kwiinda mukugwasigwa aamuuya uusalala tulakonzya kulwana bbivwe akuba abuntu bubotu mbuuli kulibombya akukkutisikana (Langa fuka 8-9)

8. Mbuntuunzi bukonzya kutugwasya kulwana bbivwe?

8 Tulakonzya kulwana bbivwe kwiinda mukuba bantu balibombya alubo bakkutisikana. Kuti twaba abuntu oobu bulikabotu, bbivwe talizoojani mweenya pe. Kulibombya kutugwasya kuti tutayeeyi kuti tulisumpukide kwiinda bamwi. Muntu uulibombya taliboni keelela kujana zintu zibotu kwiinda bamwi. (Gal. 6:3, 4) Muntu uukkutisikana ulabotelwa azintu nzyalaazyo alubo talyeezyanisyi abamwi pe. (1 Tim. 6:7, 8) Muntu uulibombya akukkutisikana ulabotelwa kuti umwi muntu wajana chintu chibotu.

9. Kweendelana alugwalo lwa Bagalatiya 5:16 alwa Bafilipi 2:3, 4, muuya uusalala utugwasya kuchitaanzi?

9 Tweelede kugwasigwa amuuya uusalala kuti tukonzye kulwana bbivwe kuchitila kuti tulibombye akukkutisikana. (Bala Bagalatiya 5:16; Bafilipi 2:3, 4.) Muuya uusalala ulakonzya kutugwasya kuti tulange-lange makanze eesu ambutubede mumoyo. Kwiinda mukugwasigwa aJehova, tulakonzya kugwisya bbivwe akuba amizeezo iiyaka bamwi. (Int. 26:2; 51:10) Atulange-lange chikozyano chaMozesi achaPawulu, bantu bakazwidilila kulwana bbivwe.

Mozesi, Joshuwa, abaalu maIsrayeli baliimvwi kunembo aatente lyakubunganina. Joshuwa ulikubuzya Mozesi kuti akasye baalumi babili bakali kupolofita.

Mulombe muIsrayeli wakachijaana akubuzya Mozesi aJoshuwa kuti baalumi babili bakatayinkide pe kutempele bakali kupolofita. Joshuwa wakabuzya Mozesi kuti abakasye pesi Mozesi wakakaka. Wakabuzya Joshuwa kuti ulikubotelwa nkaambo Jehova wapa kuti baalumi aaba bapolofite. (Langa fuka 10)

10. Niinzi chakali kukonzya kusunka Mozesi? (Langa chifanikisyo chili achivumbyo.)

10 Mozesi wakapedwe manguzu aakweendelezya bantu baLeza pesi wakali kuyanda kuti bamwi ambabo beendelezye. Muchikozyano, Jehova wakabweza umwi muuya uusalala kuzwa kuli Mozesi akuupa kabunga kabaalumi bapati bamaIsrayeli bakayimvwi aatente lyakubunganina. Alubo nikwakayinda kayindi, Mozesi wakamvwa kuti baalumi babili bakatayinkide pe kutente lyakubunganina bakatambula muuya uusalala alubo bakali kupolofita. Wakachita biyeni chiindi Joshuwa naakamubuzya kuti akasye baalumi babili kupolofita? Mozesi takwe nakabachitila bbivwe pe baalumi aaba babili bakali kubelesegwa aJehova. Pesi wakabotelwa atala achilongezyo nchibakajana. (My. 11:24-29) Twiiyaanzi kuzwa kuli Mozesi?

Chifanikisyo: 1. Baalu bali aamuswaangano wabo mpawo basala umwi mwaalu uuchili muniini kuti kanoochitisya Chiiyo chaNgaziyakulinda. 2. Mwaalu uuchili muniini ulookuchitisya Chiiyo chaNgaziyakulinda mpawo mukwesu wakomena ulikumulangisisya. 3. Mwaalu wakomena ulikulumbayizya mukwesu walikuchitisya Chiiyo chaNgaziyakulinda.

Baalu nga balachitobelezya biyeni chikozyano chaMozesi chakulibombya? (Langa fuka 11-12)c

11. Baalu nga balamutobelezya biyeni Mozesi?

11 Kuti kuli mwaalu, kuli nwaakali wakumbilwa na kuti uyiisye umwi mukwesu mulimu nguyandisya loko mumbungano? Muchikozyano, kulakonzeka kuti ulakuyandisya kuchitisya Chiiyo chaNgaziyakulinda mviki amviki. Pesi kuti kulibombya mbuuli Mozesi, tulonyema pe kuti wakumbilwa kuyiisya umwi mukwesu kuti azoochite mulimu ooyu. Pesi uyoobotelwa kumugwasya mukwesu ooyu.

12. Bakombima balikutondeezya biyeni kuti balakkutisikana akulibombya mazubaano?

12 Atubone chimwi chiimo nchibalokuswaana bakwesu bakomena biingi. Kulakonzeka kuti kwaminyaka myiingi bali kubeleka kabali balangizi bakabunga kabaalu. Pesi kuti basika aminyaka iili 80 balalipeda kusiya mulimu ooyu. Kuti basisya minyaka iili 70 balangizi bamabazu batondeezya kuti balalibombya kwiinda mukusiya mulimu wabo akupegwa umwi mulimu. Alubo muminyaka miche yayinda bakwesu abachizi babelekela kuBbeteli munyika yoonse bakakumbilwa kuti babe mapayona. Bakwesu abachizi aaba tababanyemeni pe bantu balikubeleka milimu njibakali kubeleka.

13. Nkamboonzi Pawulu naakali kukonzya kubachitila bbivwe baapostolo bali 12?

13 Mwaapostolo Pawulu nchikozyano chibotu chamuntu wakali kukkutisikana akulibombya. Pawulu taakali abbivwe pe. Wakali musungu mukukambawuka pesi chakulibombya wakati: “Ndendime muniini akati kabaapostolo boonse, alimwi tandeeleli kwiitwa kuti ndimwaapostolo.” (1 Kor. 15:9, 10) Baapostolo bali 12 bakali kweenda aJesu naakali anyika pesi Pawulu wakazooba muKristu Jesu kali wabusigwa. Nikuba kuti wakasalwa kuba “mwaapostolo kuli bamasi,” Pawulu takwe naakali umwi wabaapostolo bali 12. (Rom. 11:13; Mil. 1:21-26) Muchiindi chakubachitila bbivwe bali 12 bakali kweendaamwi aJesu, Pawulu wakali kukkutisikana achilongezyo nchaakali aacho.

14. Tuyoochitaanzi kuti katulibombya akukkutisikana?

14 Kuti katulibombya akukkutisikana, tuyooba mbuuli Pawulu kwiinda mukulemeka bakwesu bakasalwa kuti batuzulwide. (Mil. 21:20-26) Jehova wakachita mabambe aakuti kube baalumi bazulwida mumbungano. Nikuba kuti balaachibi, Jehova ubabona kabali “zipego mubantu.” (Ef. 4:8, 11) Kuti twabalemeka baalumi aaba kwiinda mukutobela malayilile aabo, tuyooswena munsi aJehova akubotelwa abakombima.

“ATUSUNGWAALILE KUCITA ZINTU ZILETELA LUUMUNO”

15. Tweelede kuchitaanzi?

15 Tatukonzyi kuba aluumuno kuti katuli abbivwe. Tweelede kugwisya bbivwe mumyoyo yesu alubo tatweelede kuchita zintu zipa kuti bamwi babe abbivwe. Tweelede kuchita zintu eezi ziyandikana kuti katuyanda kuswiilila mulawu waJehova wakuti “atusungwaalile kucita zintu ziletela luumuno azintu iziyaka umwi aumwi.” (Rom. 14:19) Niinzi loko nzitweelede kuchita kuti tugwasye bamwi kulwana bbivwe akuti tube aluumuno?

16. Nga tulabagwasya biyeni bamwi kulwana bbivwe?

16 Maboneno eesu anzituchita zilakonzya kupambanisya bamwi. Bantu bali munyika batusungwaazya kuba “amambonwa” akaambo kazintu nzitulaazyo. (1 Joh. 2:16) Maboneno aaya aapa kuti bamwi babe abbivwe. Tulakonzya kugwasya bamwi kuti batabi abbivwe kwiinda mukutakkala katwaambuula atala azintu nzitulaazyo anzituyanda kuzoowula. Imwi nzila njitukonzya kuchita oobo nkwiinda mukutalisumpula akaambo kazilongezyo nzitulaazyo mumbungano. Kuti twakkala katwaambuula atala anzizyo tuyoopa kuti bantu babe abbivwe. Kuti twaba amaboneno alikabotu alubo katulumba bamwi atala azintu zibotu nzibachita zipa kuti tujatane akubamba luumuno mumbungano.

17. Niinzi nchibakazookonzya kuchita bakulana baJosefa alubo nkamboonzi?

17 Tulakonzya kuzunda bbivwe. Atulange-lange lubo chikozyano chabakulana baJosefa. Kakuli kwayinda minyaka myiingi kuzwa nibakawuzya Josefa, bakazoomubona kuEgepita. Katanalitondeezya wakasaanguna kubasunka kuchitila kuti abone kuti bakali bachincha na. Wakachita mabambe akuti bakalye aamwi mpawo wakapa Bbenjamini chakulya chiingi kwiinda bamwi. (Matl. 43:33, 34) Pesi takwe nibakamuchitila bbivwe Bbenjamini. Nikuba boobo bakamubikkila maanu mwanikaabo awisi Jakkobo. (Matl. 44:30-34) Bakulana baJosefa bakakonzya kubamba luumuno mumpuli akaambo kakuti teebakachilikwe bbivwe pe. (Matl. 45:4, 15) Andiswe kuti twaleka kuba abbivwe tuyoopa kuti kube luumuno mumpuli amumbungano.

18. Kweendelana alugwalo lwa Jakobo 3:17, 18, niinzi chizoochitika kuti twapa kuti kube luumuno?

18 Jehova uyanda kuti tulwane bbivwe akuti tukkale muluumuno. Tweelede kubeleka changuzu kuti tuchite zintu eezi. Mbuuli mbutwabona, toonse tuli achilengwa chakuyandisya kuba amunyono. (Jak. 4:5) Alubo bantu bali munyika bayandisya kuba abbivwe. Pesi kuti katulibombya, katukkutisikana alubo katulumba takwe nitutabe abbivwe pe. Pesi tuyoopa kuti kube luumuno alubo eezi ziyoopa kuti tube amichelo yabululami.​—Bala Jakobo 3:17, 18.

NGA ULASANDULA BIYENI?

  • Muuya uusalala utugwasya biyeni kulwana bbivwe?

  • Kukkutisikana akulibombya kutugwasya biyeni kulwana bbivwe?

  • Kuti twaba amaboneno alikabotu zibagwasya biyeni bamwi kulwana bbivwe?

LWIIMBO 130 Kamulekelelana

a Mumbunga yaJehova muli luumuno. Pesi luumuno oolu lulakonzya kupambanisigwa kuti twaba abbivwe. Muchiiyo eechi tulabona zintu zikonzya kupa kuti muntu abe abbivwe. Alubo tulalanga-langa mbutukonzya kulwana bbivwe ambutukonzya kukkala katuli aluumuno.

b BUPANDULUZI BWAMABALA: Kweendelana ambulyaamba Bbayibbele, bbivwe talipi kuti muntu ayande zintu zyawumwi luzutu pesi lipa kuti alombozye kuti zibamanine.

c BUPANDULUZI BWAZIFANIKISYO: Aamuswaangano wabaalu, mwaalu wakakomena alubo uuchitisya Chiiyo chaNgaziyakulinda wakumbilwa kuti ayiisye umwi mukwesu uchili muniini. Nikuba kuti ulawuyanda mulimu wakwe, wazumina amoyo woonse zyasalwa abamwi baalu kwiinda mukuyiisya mukwesu ooyu akumulumbayizya amoyo woonse.

    Mabbuku Ajanika MuChitonga (Zimbabwe) (2013-2025)
    Zwa
    Njila
    • Chitonga (Zimbabwe)
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njila
    Share