CHIIYO 10
LWIIMBO 31 Kamweenda a Leza!
Ba Aamaboneno Aali Mbuli aaJehova aJesu
“Mbukunga Kkristu wakaswaana mapenzi munyama, andinywe amulibambile kamuli aamuzeezo nguyooyu.”—1 PET. 4:1.
NZITUTAYIYE
Tulabona zyiiyo ziyandikana Petro nzyaakayiya kunzila Jesu njaakali kuzibonaayo zintu alubo tulabona nzitukonzya kwiiya andiswe.
1-2. Kuyanda Jehova kuswaanizyaanzi alubo niinzi Jesu nzyaakachita?
JESU wakaamba mulawu waLeza wakali kuyandikana loko naakaamba kuti: “Weelede kuyanda Jehova Leza wako amoyo wako woonse, abuumi bwako boonse, amanguzu aako woonse, amizeezo yako yoonse.” (Lk. 10:27) Nkinkaako, tulamuyanda Jehova kwiinda mukubelesya zintu zyoonse nzitulaazyo. Zintu eezi ziswaanizya zintu nzituyandisya, nzila njitulimvwaayo amanguzu eesu. Alubo kuyanda Jehova kuswaanizya nzila njituzibonaayo zintu. Nikuba oobo, tatukonzyi pe kwaamvwisisisya chakumaninina maboneno ngalaawo Jehova. Pesi tulakonzya kuba aamaboneno ngalaawo Leza kwiinda mukubala akuyanduulisisya atala ‘amizeezo yaKkristu’ nkaambo Jesu ulaamaboneno aali mbuli aaWisi.—1 Kor. 2:16.
2 Jesu wakali kumuyanda Jehova amizeezo yakwe yoonse. Wakalizizi Leza nzyaakali kuyanda kuti achite, wakakanzide kuchita oobo nikuba kuti zyakali kukonzya kupa kuti apenzegwe. Akaambo kakuti wakabikkilide maanu kukuchita kuyanda kwaWisi, taakwe naakazumizya kufumbwa chintu kuti chiyandikane loko mubuumi bwakwe.
3. Mwaapostoli Petro wakayiyaanzi kuli Jesu alubo niinzi nzyaakasungwaazya maKkristunyina kuti bachite? (1 Petro 4:1)
3 Petro abaapostolinyina bakali aachilongezyo chakubaamwi aJesu akulibonena mbaakali kuzibona zintu. Naakalemba lugwalo lwakwe lwakusaanguna, Petro wakasungwaazya maKkristu kuti balibambile kabali aamuzeezo waKkristu.a (Bala 1 Petro 4:1.) Mumulaka wakabelesegwa kulemba Bbayibbili, chiindi Petro naakabelesya bbala lyakuti, “amulibambile” wakabelesya bbala libelesegwa nikupandululwa masooja bali aazilwanisyo balibambilide kulwana. Nkinkaako, kuti maKkristu bayiya kuba aamaboneno aali mbuli ngaakalaawo Jesu, balaba aachilwanisyo chili aanguzu chakulwana zintu zitali kabotu akulwana nyika yeendelezegwa aaSaatani.—2 Kor. 10:3-5; Ef. 6:12.
4. Niinzi nzitutayiye atala amakani aanchenjezyo ngaakaamba Petro?
4 Tulalanga-langa maboneno ngaakalaawo Jesu alubo tulabona mbutukonzya kumutobelezya. Tulayiya mbutukonzya (1) kubona zintu mbuli mbazibona Jehova, kuchita oobo kulatugwasya toonse kuti tube aamuzeezo uumwi, (2) kulibombya alubo (3) kuba aamizeezo iilikabotu kwiinda mukukomba kuli Jehova.
BONA ZINTU MBULI MBAZIBONA JEHOVA
5. Niinzi nzyaakachita Petro aali chimwi chiindi zitondeezya kuti taakali aamaboneno aali mbuli aaJehova?
5 Atubone Petro mpaakatatondeezya kuti ulaamaboneno aali mbuli aaJehova. Jesu wakabuzya baapostoli bakwe kuti wakeelede kwiinda kuJerusalema ooko bapati bazikombelo nkubakali kuyoomusunga, kumupenzya akumujeya. (Mt. 16:21) Petro wakalizi kuti Jesu wakali Mesiya wakasyomezedwe kuti uzoofutula bantu baLeza, nkinkaako, kulakonzeka kuti kwakali kumuyumina kuti asyome kuti Jehova wakali kunoozumizya Jesu kuti ajayigwe. (Mt. 16:16) Petro wakatola Jesu kumbali akumubuzya kuti: “Mwaami, lifwide luzyalo, zintu eezi tazizoochitiki pe kulinduwe.” (Mt. 16:22) Akaambo kakuti Petro taakali kubona nkani eeyi mbuli mbaakali kwiibona Jehova, maboneno aakwe akalisiyene amaboneno ngaakalaawo Jesu.
6. Niinzi zitondeezya kuti Jesu wakali aamaboneno aali mbuli aaJehova?
6 Jesu wakali kubona zintu munzila iimaninide mbuli mbaakali kuzibona Wisi wakujulu. Jesu wakabuzya Petro kuti: “Yinka kusulaangu, Saatani! Ulichilebyo kulindime nkaambo ulaamizeezo yabantu kutali yaLeza pe.” (Mt. 16:23) Kulakonzeka kuti Petro wakali aamakanze aalikabotu, pesi Jesu wakaakaka makani aaPetro aanchenjezyo. Petro wakayiya kuti wakeelede kuba aamaboneno aali mbuli aaJehova munkani eeyi kutali maboneno aakwe. Eechi nchiiyo chiyandikana loko andiswe nchitweelede kwiiya.
7. Petro wakatondeezya biyeni kuti wakali kuyanda kuti abambulule maboneno aakwe kuchitila kuti ayendelane aamaboneno aaJehova? (Langa chifanikisyo chili aachivumbyo.)
7 Mukuya kwachiindi, Petro wakazootondeezya kuti wakali kuyanda kuba aamaboneno aali mbuli aaJehova. Nichakasika chiindi chakuti bantu bakuli zimwi zisi batapalwidwe babe bakombi baLeza, Leza wakatuma Petro kuti akakambawukile Kkoneliyasi. Kkoneliyasi nguumuntu wakusaanguna wakuli chimwi chisi wakaba muKkristu. MaJuda abantu bakuli zimwi zisi teebakali kumvwanana pe, nkinkaako, Petro wakeelede kubambulula maboneno ngaakalaawo atala abantu bakuli zimwi zisi kuchitila kuti abakambawukile. Petro naakaba aamaboneno aali mbuli aaLeza atala abantu aaba, wakabambulula nzila njaakali kubabonaayo. Nkinkaako, Kkoneliyasi naakakumbila Petro kuti amuswaye, ‘taakakaka pe’ wakayinka. (Mil. 10:28, 29) Wakamukambawukila Kkoneliyasi abamung’anda yakwe alubo bakabbabbatizigwa.—Mil. 10:21-23, 34, 35, 44-48.
Petro ulikunjila mung’anda yaKkoneliyasi (Langa fuka 7)
8. Niinzi nzitweelede kuchita zitondeezya kuti tuli aamaboneno aali mbuli aaJehova? (1 Petro 3:8)
8 Muminyaka yakazootobela, Petro wakasungwaazya maKkristunyina kuti: “Amube aamuzeezo uumwi.” (Bala 1 Petro 3:8.) Tulakonzya kuba aamuzeezo uumwi abakwesu abachizi kuti twaba aamaboneno aali mbuli aaJehova ngitwiiya muBbayibbili. Muchikozyano, Jesu wakasungwaazya batobeli bakwe kuti babikke Bwaami mubusena bwakusaanguna mubuumi bwabo. (Mt. 6:33) Katuli aamuzeezo nguyooyu, sikupupulula umwi mumbungano yesu, ulakonzya kusala kupayona naakuti kunjila mumulimu wachiindi choonse. Kwiinda kuti tumukachizye kuti azuzikizye chipeekezyo chakwe, tweelede kumubuzya majwi aalikabotu atala achipeekezyo eecho alubo tumugwasye.
LIBOMBYE
9-10. Niinzi Jesu nzyaakachita zyakali kutondeezya kuti wakali kulibombya loko?
9 Mubusiku katanajayigwa, Jesu wakayiisya Petro abamwi baapostoli chiiyo chiyandikana loko chili atala akulibombya. Jesu wakatuma Petro aJohane kuti babunganizye zintu nzibakali kuyanda kubelesya nibakali kuyanda kulya aanguwe kamamanino. Nibakali kubunganizya zintu, bakeelede kuba aachoonzyo chakuti kadishi amulembo mpuzili kuchitila kuti beenzu basanzigwe kumawulu kabatanalya. Pesi ngwani wakali kunoolibombya kuti asanzye mawulu aabamwi?
10 Jesu taakawaya-waya pe kuchita mulimu ooyu. Wakatondeezya kuti wakali kulibombya loko. Kweelede kuti baapostoli bakagamba loko nibakabona Jesu kalikuchita mulimu wakali kuchitwa aamubelesi. Jesu wakagwisya zigogo zyakwe zyaajulu, wakabweza mulembo wawusunga muchibuno, wakatila maanzi mukadishi mpawo wakasaanguna kubasanzya kumawulu. (Joh. 13:4, 5) Kulakonzeka kuti zyakamutolela chiindi kuti amaninsye kubasanzya kumawulu baapostoli bakwe bali 12, nikuba Judasi anguwe wakasanzigwa ooyo wakazoomuuzya. Pesi Jesu wakawuchita mulimu ooyu. Alubo Jesu wakababuzya kuti: “Mwazimvwisisisya na nzindachita kulindinywe? Mundaamba kuti ‘Muyiisi’ akuti ‘Mwaami.’ Nimundaamba oobo, nga mulikwaamba choonzyo nkaambo mbundibede choonzyo. Nkinkaako, kuti ime ndiMwaami aMuyiisi ndamusanzya kumawulu, nkukwaamba kuti andinywe mweelede kusanzyania kumawulu.”—Joh. 13:12-14.
Kulibombya kwachoonzyo kuswaanizya . . . mbutulibona ambutubabona bamwi
11. Petro wakachitaanzi zitondeezya kuti wakali wayiya kulibombya? (1 Petro 5:5) (Langa chifanikisyo.)
11 Petro wakajana chiiyo kuzintu nzyaakachita Jesu. Jesu naakabweeda kujulu, Petro wakachita chigambyo kwiinda mukuponia mwaalumi wakazyedwe kalemene. (Mil. 1:8, 9; 3:2, 6-8) Nkamu yabantu yakabona chigambyo nchaakachita Petro alubo bakabungana aalinguwe. (Mil. 3:11) Akaambo kakuti Petro wakakomenena mundawu bantu mubakali kubikkila maanu kukuba aampuwo, wakazumizya bantu kuti bamupe bulemu na akaambo kazintu nzyaakali wachita? Inee, Petro wakalibombya alubo wakababuzya kuti batembawule Jehova aJesu naakaamba kuti: “Mwaalumi ooyu ngumubwene alubo ngumuzi, wasima akaambo kazina lyaJesu akuti tuli aalusyomo muzina lyakwe.” (Mil. 3:12-16) Majwi ngaakaamba Petro mulugwalo ndwaakalembela maKkristu atala akulibombya alakonzya kutuyeezya chiindi Jesu naakalisunga mulembo muchibuno akubasanzya kumawulu baapostoli.—Bala 1 Petro 5:5.
Petro naakachita chigambyo, wakaamba kuti Jehova aJesu mbabo beelela kutembawulwa kutali nguwe. Andiswe tulakonzya kutondeezya kuti tulalibombya kwiinda mukuchita zintu zilikabotu katutalangilili kuti bantu batulumbayizye naakuti batubbadale (Langa fuka 11-12)
12. Mbuli mbaakachita Petro, niinzi nzitweelede kuchita kuti tukkale katulibombya?
12 Tulakonzya kutobelezya chikozyano chaPetro kwiinda mukulibombya. Tutalubi kuti kulibombya kwachoonzyo kuswaanizya zintu zyiingi kutali kwaamba majwi aalikabotu kupela. Bbala ndyaakabelesya Petro lyiiminina “kulibombya” litondeezya kuti kulibombya kuswaanizya mbutulibona ambutubabona bamwi. Tuchitila bamwi zibotu akaambo kakuti tulamuyanda Jehova akuti tulabayanda bantu kutali akaambo kakuti tuyanda kuti bamwi batulumbayizye. Tutondeezya kuti tulalibombya chachoonzyo kuti twabelekela Jehova abakombima nikuba kuti bamwi kabataziboni pe nzituchita.—Mt. 6:1-4.
AMUBE “AAMIZEEZO IILIKABOTU”
13. Chaambaanzi kuba “aamizeezo iilikabotu”?
13 Kuba “aamizeezo iilikabotu” kuswaanizyaanzi? (1 Pet. 4:7) MuKkristu uuli aamizeezo iilikabotu uchita zyoonse nzyakonzya kuti asale munzila iilikabotu iitondeezya kuti ulaamaboneno aali mbuli aaJehova. MuKkristu uuli oobu ulizi kuti taakwe chintu chiyandikana loko mubuumi kwiinda bweenzinyina mbwalaabo aJehova. Ulaamaboneno aalikabotu alubo ulizi kuti kuli nzyatazi pe. Alubo utondeezya kuti usyoma Leza kwiinda mukukkala kakomba kulinguwe.b
14. Niinzi nzyaakachita Petro aali chimwi chiindi zitondeezya kuti wakakachilwa kusyoma Jehova?
14 Mubusiku bwamamanino Jesu katanafwa, wakachenjezya basikwiiya bakwe kuti: “Mansiku aano moonse mulalebwa akaambo kangu.” Petro wakayeeya kuti wakalisimide, mpawo wakasandula kuti: “Nikuba kuti boonse aaba balebwa akaambo kako, ime tandikoolebwa pe!” Mubusiku mbuboobo, Jesu wakachenjezya bamwi basikwiiya bakwe kuti: “Amukkale kamulindide alubo amwiinkilile kunembo kukomba.” (Mt. 26:31, 33, 41) Kaansinga Petro wakayiswiilila nchenjezyo njaakababuzya Jesu, wakayinooba aachibindi chakuzumina kuti wakali sikwiiya wakwe. Pesi, Petro wakamukaka Simalelaakwe alubo eezi zyakamuchisa loko.—Mt. 26:69-75.
15. Mubusiku bwamamanino katanafwa, Jesu wakatondeezya biyeni kuti wakali aamizeezo iilikabotu?
15 Jesu wakali kusyoma Jehova chakumaninina. Nikuba kuti Jesu wakalimaninide, wakakomba kwaziindi zyiingi mubusiku katanafwa. Kukomba kwakamugwasya kuti abe aachibindi chakuchita kweendelana akuyanda kwaJehova. (Mt. 26:39, 42, 44; Joh. 18:4, 5) Nichoonzyo, Petro taakaluba pe kuti Jesu wakakomba kwaziindi zyiingi mubusiku bwamamanino katanafwa.
16. Petro wakatondeezya biyeni kuti wakali waba aamizeezo iilikabotu? (1 Petro 4:7)
16 Mukuya kwachiindi, Petro wakayungizya kusyoma Jehova kwiinda mukukomba. Jesu naakabusigwa, wakasyomezya Petro abamwi baapostoli kuti bakali kuzoopegwa muuya uusalala kuchitila kuti bazuzikizye mulimu wakukambawuka uuyandikana. Nikuba oobo, Jesu wakababuzya kuti balindile kabali muJerusalema kusikila bawupegwa muuya uusalala. (Lk. 24:49; Mil. 1:4, 5) Niinzi Petro nzyaakachita naakali kulindila? Petro amaKkristunyina ‘bakaliswini kukomba.’ (Mil. 1:13, 14) Mukuya kwachiindi, mulugwalo lwakwe lwakusaanguna, Petro wakasungwaazya maKkristunyina kuti babe aamizeezo iilikabotu akuti basyome Jehova kwiinda mukukomba. (Bala 1 Petro 4:7.) Petro wakayiya kuti asyome Jehova alubo wakaba musemu mumbungano.—Gal. 2:9.
17. Niinzi nzitweelede kukkala katuchita nikuba kuti tuli aaluzibo lwakuchita zimwi zintu? (Langa chifanikisyo.)
17 Kuti tube aamizeezo iilikabotu, tweelede kukkala katukomba kuli Jehova. Twabona kuti tweelede kukkala katukomba kuli Jehova nikuba katuli aaluzibo lwakuchita chimwi chintu. Nkinkaako, kuti katuyanda kusala zintu ziyandikana, tulakomba kuli Jehova kuti atuzulwide katuli aalusyomo lwakuti ulizizi zintu nzituyandikana.
Petro wakayiya kusyoma Jehova kwiinda mukukomba. Andiswe tulakonzya kutondeezya kuti tuli aamizeezo iilikabotu kwiinda mukukomba kuli Jehova kuti atugwasye ikapati nituyanda kusala zintu ziyandikana (Langa fuka 17)c
18. Niinzi nzitukonzya kuchita kuti tuchinche maboneno ngitulaawo kuti ayendelane aamaboneno aaJehova?
18 Tulamulumba Jehova akaambo kakuti wakatulenga munzila iipa kuti tutondeezye buntu bwakwe. (Matl. 1:26) Pesi tatukonzyi pe kutobelezya chikozyano chaJehova munzila iimaninide. (Is. 55:9) Nikuba oobo, mbuli mbaakachita Petro, tulakonzya kuchincha maboneno ngitulaawo kuti ayendelane aamaboneno ngalaawo Jehova. Tulakonzya kuchita oobo kwiinda mukutondeezya kuti tuli aamaboneno aali mbuli aaLeza, kulibombya akuba aamizeezo iilikabotu.
LWIIMBO 30 Ngu Taata, ngu Leza Wangu, Mweenzuma
a Bbala lyakuti ‘muzeezo,’ lili muli 1 Petro 4:1, lilakonzya kusandululwa kuti, “nzituyeeya” naakuti “maboneno.”
b Kuti ujane makani miingi aali atala ambukwaamba kuba aamizeezo iilikabotu, langa chipanzi chitii, “Tupango Twamu Bbaibbele Twapandululwa” muchiiyo chiti, “Bupanduluzi bwa 2 Timoteyo 1:7—‘Leza Tanaakatupa Muuya Wabukandu Pe,’” aamutwe utii, “Kuyeeya kabotu” aajw.org.
c BUPANDULUZI BWACHIFANIKISYO CHILI : Muchizi ulikukombela mumoyo nalikulindila kuti abuzigwe-buzigwe kuchitila kuti babone kuti uleelela na kubeleka mulimu ooyo.