Niinzi Nzitukonzya Kuchita Kuti Tutantamuke Mizeezo Iitali Kabotu?

1. Ndiilili penzi litukataazya toonse?

KULI nwaakali waba aachiyandisyo chakuchita zintu nzyatayandi na Jehova? Kuti kakuli oobo, utabonaanga penzi lyako ndipati kwiinda lyabamwi. Bbayibbili lyaamba kuti: “Taakwe sunko lyamusikila litabasikili pe bamwi bantu.” (1 Kor. 10:13) Eezi zyaamba kuti kufumbwa mizeezo iitali kabotu njungawabaayo, abamwi ilabasikila. Tuli aawulikke pe, kwiinda mukugwasigwa aaJehova, ulakonzya kuzunda.

2. Ngaali amwi masunko maKkristu azyiiyo zyaBbayibbili ngibakonzya kuswaana? (Langa zifanikisyo.)

² Bbayibbili lyaamba kuti: “Umwi awumwi ulasunkwa kwiinda mukukwelelezegwa amukoongelezegwa aachiyandisyo chakwe.” (Jak. 1:14) Zintu zisunka bantu zilisiyene-siyene. Muchikozyano, bamwi maKkristu basunkwa kuti bachite bwaamu amuntu ngubasiyene zizo, pesi bamwi nga basunkwa kuti bachite bwaamu amuntu ngubakozyenie zizo. Bamwi bakali aapenzi lyakweebela ponogilafu, balakonzya kusunkwa kuti babweede lubo kuchiimbo eechi. Aabo bakaleka kubelesya madilagi naakuti kunywa bukande zyiindilide, balakonzya kusunkwa kuti babweede lubo kuzintu eezi. Aaya ngawo amwi masunko bamwi maKkristu abantu bayiya Bbayibbili ngibaswaana. Aali chimwi chiindi, nga twalimvwa mbaakalimvwa mwaapostoli Pawulu, wakalemba kuti: “Chiindi nindiyanda kuchita zibotu, chibi nga chilaandime.”—Rom. 7:21.

3. Kulwana mizeezo iitali kabotu kwachiindi chilamfu kupa kuti muntu amvwe biyeni?

³ Kuti waba aachiindi kuli kulwana muzeezo uutali kabotu, ulakonzya kumana manguzu kubonaanga tukoolizunda pe penzi eelyo. Alubo ulakonzya kutaba aabulangilizi kubonaanga Jehova tachikuyandi pe akaambo kakuti ulikuyeeya zintu zitali kabotu. Twaambo ootu teetwachoonzyo pe! Muchiiyo eechi, tulalanga-langa mibuzyo iibili: (1) Niinzi chikonzya kupa kuti tumane manguzu akutaba aabulangilizi? (2) Niinzi chikonzya kupa kuti tuzunde mizeezo iitali kabotu?

SAATANI UYANDA KUTI TUMVWE BIYENI?

4. (a) Nkamboonzi Saatani nayanda kuti tubonaanga tatukonzyi pe kuzunda mizeezo iitali kabotu? (b) Nkamboonzi nitulaachoonzyo chakuti tulakonzya kuzunda masunko?

⁴ Saatani uyanda kuti tumane manguzu chiindi nitwasunkwa. Jesu wakazyaamba eezi naakayiisya batobeli bakwe mbubakeelede kukomba, wakati: “Utatunjizyi mumasunko pe, pesi utuvune kumubi.” (Mt. 6:13) Saatani wakaamba kuti bantu tabakonzyi pe kuswiilila Jehova kuti basunkwa. (Job. 2:​4, 5) Niinzi chipa kuti Saatani aambe oobo? Akaambo kakuti nguwe wakasaanguna kusunkwa aamizeezo iitali kabotu alubo wakakachilwa kukkala kasyomeka kuli Jehova. Nkinkaako, ubonaanga tuli mbuli nguwe kuti tulakonzya kuleka kukomba Jehova kuti twasunkwa. Saatani wakali kubonaanga nikuba Jesu Mwana waLeza uumaninide wakali kukonzya kuleka kukomba Jehova kuti wasunkwa. (Mt. 4:​8, 9) Pesi tatukonzyi na kuzunda mizeezo iitali kabotu? Tulakonzya! Tuzuminana aanzyaakaamba mwaapostoli Pawulu, wakaamba kuti: “Nkaambo ndili aamanguzu aakuchita zintu zyoonse akaambo kayooyo uundipa manguzu.”—Flp. 4:13.

5. Tuzizi biyeni kuti Jehova ulaachoonzyo chakuti tulakonzya kuzunda mizeezo iitali kabotu?

⁵ Kusiyana aSaatani, Jehova ulaachoonzyo chakuti tulakonzya kuzunda mizeezo iitali kabotu. Tuzizi biyeni? Akaambo kakuti Jehova wakaamba kuti nkamu mpati yabakombi bakwe basyomeka yakali kuzoofutuka lyamapenzi mapati. Zyaambaanzi eezi? Jehova uutabeji, wakaamba kuti bantu biingi kutali bache bakali kuzoonjila munyika mpya kabatambulika kulinguwe alubo ‘kabawachide zigogo zyabo zilamfu akuzitubya muganzi lyaMwanaambelele.’ (Chi. 7:​9, 13, 14) Zilaantanganana kuti Jehova ulizi kuti tulakonzya kuzunda mizeezo iitali kabotu.

6-7. Nkamboonzi Saatani nayanda kuti tubonaanga tatukonzyi pe kuzunda masunko?

⁶ Saatani uyanda kuti tubule bulangilizi, kwiinda mukupa kuti tubonaanga Jehova tatuyandi pe akaambo kakuti nga twaba aamizeezo iitali kabotu. Niinzi chipa kuti Saatani ayeeye oobo? Saatani nguwe uutakwe bulangilizi, wakabetekwa aaJehova kuti tazoobujani pe buumi butamani. (Matl. 3:15; Chi. 20:10) Saatani uyanda kuti tubule bulangilizi mbuli nguwe akaambo kakuti ulizi kuti tuzoojana chilongezyo nchaakasweekelwaacho. Nikuba oobo, iswe tuli aabulangilizi. Nkinkaako, Bbayibbili litubuzya kuti Jehova uyanda kutugwasya, kutali kutukaka. Jehova “taakwe ngwayanda kuti anyonyoonwe pe, pesi uyanda kuti boonse basanduke.”—2 Pet. 3:9.

⁷ Kuti twasyoma kuti tatukwe manguzu naakuti tatukwe bulangilizi bwakuti tulakonzya kuzunda mizeezo iitali kabotu, nga tulikuyeeya mbuli mbayeeya Saatani. Kuti twaziziba eezi, zilakonzya kutugwasya kuti tukanze kulwana Saatani.—1 Pet. 5:​8, 9.

CHIBI CHIPA KUTI TUMVWE BIYENI?

8. Bbala lyakuti chibi liswaanizyaanzi? (Intembauzyo 51:5) (Langa “Bupanduluzi Bwamabala.”)

⁸ Chibi chilakonzya kupa kuti tumane manguzu akuti tutabi aabulangilizi bwakuti tulakonzya kuzunda mizeezo iitali kabotu. Twakakona chibi kubazyali besu bakusaanguna.a—Job. 14:4; bala Intembauzyo 51:5.

9-10. (a) Chibi chakapa kuti Adamu a-Eva bamvwe biyeni? (Langa chifanikisyo.) (b) Chibi chipa kuti tumvwe biyeni?

⁹ Atubone kuti Adamu a-Eva bakamvwa biyeni nibakabisya. Nibakataswiilila Jehova, bakayuba akweezya kuvumba mibili yabo. Bbuku litegwa Insight on the Scriptures, nilyaambuula atala anzibakachita, litii: “Chibi chakapa kuti balipe mulandu, bakataazikane akuti babe aabweeme.” Kwakali mbuli kuti Adamu a-Eva bakali bajalilwa mung’anda pesi teebakachili kukonzya pe kuzwa aanze. Teebakali kukonzya pe kuti bagwisye chibi nchibakali babaacho.

¹⁰ Chiimo chesu chilisiyene acha-Adamu a-Eva. Chinunuzyo chilatusalazya kuchibi akupa kuti tube aamoyo uutatupi mulandu, pesi tachibeleki pe kuli Adamu a-Eva. (1 Kor. 6:11) Nikuba oobo, twakakona chibi akutamaninina. Nzizyo zipa kuti tulipe mulandu, tukataazikane akuti tube aabweeme. Bbayibbili lyaamba kuti chibi chilatweendelezya. Alubo chibi chilabeendelezya “aabo bakatabisya mbuli Adamu wakasotoka mulawu.” (Rom. 5:14) Nikuba kuti kasimpe aaka kalakonzya kubonekaanga nkakutumana manguzu, pesi tuli aabulangilizi. Tulakonzya kutantamuka mizeezo iitali kabotu. Kujana twayitantamuka biyeni?

11. Niinzi nzitweelede kuyeeya kuti twasikilwa mizeezo iitali kabotu alubo nkamboonzi? (Baroma 6:12)

¹¹ Akaambo kakuti tuli aachibi, tulakonzya kumvwaanga tatukonzyi pe kuzunda mizeezo iitali kabotu. Chiindi nitulimvwa oobo, nga kuli mbuli kuti chibi chilikwaambuula aandiswe, nkinkaako, tatweelede kuchiswiilila pe. Nkamboonzi? Akaambo kakuti Bbayibbili lituyiisya kuti tatweelede kuzumizya chibi kuti chiinkilile kunembo “kweendelezya mbuli mwaami” mumibili yesu. (Bala Baroma 6:12.) Eezi zyaamba kuti ndiswe tulisalila kuti tutazundwi aamizeezo iitali kabotu. (Gal. 5:16) Jehova ulaachoonzyo chakuti tulakonzya kutantamuka masunko, nzizyo zyakapa kuti atubuzye kuti tuchite oobo. (Dt. 30:​11-14; Rom. 6:6; 1 Tes. 4:3) Eezi zitondeezya aantanganana kuti tulakonzya kuzunda mizeezo iitali kabotu.

12. Niinzi nzitweelede kuyeeya kuti twalimvwa katutakwe bulangilizi alubo nkamboonzi?

¹² Munzila iikozyenie, kuti twalimvwa katutakwe bulangilizi, katubonaanga Jehova tachituyandi pe akaambo kakuti twaba aamizeezo iitali kabotu, tweelede kuziba kuti chibi chasaanguna kwaambuula aandiswe alubo tatweelede kuchiswiilila pe. Nkamboonzi? Akaambo kakuti Bbayibbili lituyiisya kuti Jehova ulazimvwisisisya kuti twakazyalwa katuli aachibi. (Int. 103:​13, 14) Jehova “ulizizi zintu zyoonse” zili atala andiswe kuswaanizya nzila umwi awumwi wesu mbayendelezegwa aachibi nchitwakakona. (1 Joh. 3:​19, 20) Kuti twabeleka changuzu kuti tutantamuke mizeezo iitali kabotu, tulatambulika kuli Jehova. Niinzi chipa kuti tube aachoonzyo atala azeezi?

13-14. Kuba aamizeezo iitali kabotu kwaamba kuti tuchitambuliki na kuli Jehova? Pandulula.

¹³ Bbayibbili lisiyanisya kuchita chintu chitali kabotu (nchitukonzya kulikasya) akuba aachiyandisyo chakuyanda kuchita chintu chitali kabotu (chilichitikila achilikke). Muchikozyano, bamwi maKkristu bamumbungano yakuKkorinte bakali koonana aabaaluminyina akoonwa aabaaluminyina. Pawulu wakalemba kuti: “Bamwi banu mbumwakabede.” Eezi zyaamba kuti teebakachilikwe chiyandisyo na chakoonana aabaaluminyina akoonwa aabaaluminyina? Tatukonzyi pe kwaamba oobo, akaambo kakuti chiindi chiingi michito iili oobo nga yasimpa miyanda. Pesi maKkristu bakali kulinyona akutantamuka kuchita michito iitali kabotu, bakali kutambulika kuli Jehova. Wakali kubabona kabali ‘basanzigwa, basalazigwa.’ (1 Kor. 6:​9-11) Anduwe ulakonzya kutambulika kuli Jehova.

¹⁴ Kufumbwa mizeezo iitali kabotu njukonzya kubaayo, ulakonzya kwiizunda nikuba kuti zilalichitikila kuti uyeeye zintu zitali kabotu. Pesi ulakonzya kulinyona akutantamuka “zintu ziyandwa aamibili yesu amizeezo yesu.” (Ef. 2:3) Niinzi chikonzya kukugwasya kuti ulwane mizeezo iitali kabotu?

MBUKONZYA KUZUNDA MIZEEZO IITALI KABOTU

15. Kuti tuzunde mizeezo iitali kabotu, nkamboonzi nikuyandikana kuti tuzumine kuti twapambanisya?

¹⁵ Kuti uzunde mizeezo iitali kabotu, weelede kuzumina kuti kuli mputasimide pe. Utalyeeni pe “amizeezo yakubeja.” (Jak. 1:22) Utalyeeni pe kwiinda mukwaamba kuti, ‘Bamwi banywa zyiindilide kwiinda ndime,’ naakuti kusola bamwi kuti, mbabo bapa kuti upambanisye. Naakuti kwaamba kuti, ‘Kaansinga mwanakazi wangu unditondeezya luyando, teendali kunooyebela ponogilafu pe.’ Zilitamizyo zili oobu, zipa kuti uzundwe aamichito mibi. Nkinkaako, utalisalazyi pe kuti wabisya. Nikuba kuzintu nzuyeeya, zumina kuti wapambanisya.—Gal. 6:7.

16. Niinzi chikonzya kukugwasya kuti ukanze kuchita zintu zilikabotu?

¹⁶ Kuti uzunde mizeezo iitali kabotu, weelede kuba aamakanze aakuti utachiti chintu chikulebya. (1 Kor. 9:​26, 27; 1 Tes. 4:4; 1 Pet. 1:​15, 16) Ziba zintu zikusunka akuti zikusunka nikwaba biyeni. Kulakonzeka kuti kuli penzi ndulaalyo akuti kuli chiindi nilikuzunda. Muchikozyano, kulakuyumina na kuzunda limwi penzi chiindi nukatede naakuti nikwaba mansiku? Ziba penzi ndulaalyo, weezye kubona kuti ulalitantamuka biyeni. Weelede kuzichita eezi kutanasunkwa pe.—Tus. 22:3.

17. Twiiyaanzi kuchikozyano chaJosefa? (Matalikilo 39:​7-9) (Langa zifanikisyo.)

¹⁷ Atubone zyakachitwa aaJosefa chiindi mwanakazi waPotifa naakeezya kumoongelezya. Josefa wakafwambaana kubuzya mwanakazi ooyu kuti tayandi pe. (Bala Matalikilo 39:​7-9.) Zitondeezyaanzi eezi? Zitondeezya kuti Josefa wakalizizi nzyaakeelede kuchita mwanakazi waPotifa katanamoongelezya pe. Munzila iikozyenie, andiswe tweelede kukanza kuchita zintu munzila iilikabotu katutanasunkwa pe. Kuti twachita oobo, kulatuubila kuti tubweze ntaamu nkaambo nga tulizizi kale nzitweelede kuchita.

‘KKALA KULILANGA-LANGA’

18. Niinzi nzukonzya kuchita kuti ulwane mizeezo iitali kabotu? (2 Bakkorinte 13:5)

¹⁸ Bbayibbili litusungwaazya kuti, “amwiinkilile kunembo kulilanga-langa,” kuti tubone kuti taakwe mputweelede kubambulula na. (Bala 2 Bakkorinte 13:5.) Chiindi achiindi, tweelede kulanga-langa nzila njituyeeyaayo azintu nzituchita mpawo tubambulule kuti kakuyandikana. Muchikozyano, kuti wazwidilila kutantamuka limwi sunko, ulakonzya kulibuzya kuti: ‘Zyanditolela chiindi chilamfu biyeni kuti ndilitantamuke sunko eeli?’ Kuti wabona kuti zyakutolela chiindi chilamfu, utalisoli pe. Bona kuti niinzi nzukonzya kuzoochita muchiindi chilikunembo kuti uzoofwambaane kulitantamuka. Ulakonzya kulibuzya kuti: ‘Kuti ndaba aamizeezo iitali kabotu, niinzi nzindeelede kuchita kuti ndifwambaane kwiitantamuka? Zyakulikondelezya nzindisala zipa kuti kundiyumine na kutantamuka sunko? Ndilafwambaana na kulanga kumbali kuti ndabona zifanikisyo zibusya mizeezo yakoonana? Ndilizi na kuti kutobela zyeelelo zyaJehova kulayandikana nikuba kuti kuyandikana kuti ndilinyone?’—Int. 101:3.

19. Nkamboonzi nitweelede kutantamuka kufumbwa chintu chikonzya kupa kuti tuchite chibi?

¹⁹ Alubo, toyelede kulyeena pe. Bbayibbili lyaamba kuti: “Moyo uleena kwiinda cintu cimbi cili coonse.” (Jer. 17:9) Jesu wakaamba kuti mumoyo muzwa “mizeezo mibi.” (Mt. 15:19) Muchikozyano, muntu wakaleka kweebela ponogilafu ulakonzya kubonaanga “kulikabotu” kulanga zifanikisyo zibusya mizeezo yakoonana kalibuzya kuti nga talikulanga bantu batazweete pe. Naakuti ulakonzya kuyeeya kuti, ‘Teekubisya pe kuyeeya zintu zitali kabotu kuti kutali kuzichita zintu eezyo.’ Mulaamwi majwi, moyo wamuntu ooyo nga ulikumweena kuti ‘akanze kakuchili chiindi kuchita zintu ziyandwa aamibili yesu.’ (Rom. 13:14) Niinzi nzitweelede kuchita kuti tuzitantamuke eezi? Tweelede kubikkila maanu kuti tutachiti zintu zikonzya kupa kuti tuzoojinke katuchita zintu zitali kabotu.b Alubo tweelede kutantamuka kufumbwa “mizeezo mibi,” iipa kuti tulisalazye nitwachita chibi.

20. Tulangilila kuzoopona buumi buli biyeni muchiindi chilikunembo alubo niinzi chikonzya kutugwasya lino?

²⁰ Mbuli mbutwayiya, kwiinda mukugwasigwa aaJehova, tulakonzya kuzunda masunko. Alubo tulachilumba chinunuzyo chakapa kuti tukonzye kuzoopona kukabe kutamani munyika mpya. Aachiindi eecho, tuyookomba Jehova katutachikwe mizeezo iitali kabotu! Nituchilindila chiindi eecho, tulakonzya kuba aachoonzyo chakuti tulakonzya kwiizunda mizeezo iitali kabotu. Kwiinda mukugwasigwa aaJehova, tuzoozunda!