LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI yaWatchtower
LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI
yaWatchtower
Chitonga (Zimbabwe)
  • BBAYIBBELE
  • MABBUKU
  • MISWAANGANO
  • mwbr21 November map. 1-10
  • Aajanika Makani aaKabbuku Kamuswaangano waBuumi Amulimu Wesu

Vidiyo njulikuyanda tiijaniki pe

Utulekelele, kulizyachitika vidiyo niyalikuyanda kujula

  • Aajanika Makani aaKabbuku Kamuswaangano waBuumi Amulimu Wesu
  • Ajanika Makani aKabbuku Kabuumi Amulimu Wesu—2021
  • Tutwe tuniini
  • NOVEMBER 1-7
  • NOVEMBER 8-14
  • NOVEMBER 15-21
  • NOVEMBER 22-28
  • NOVEMBER 29–DECEMBER 5
  • DECEMBER 6-12
  • DECEMBER 13-19
  • DECEMBER 20-26
  • DECEMBER 27–JANUARY 2
Ajanika Makani aKabbuku Kabuumi Amulimu Wesu—2021
mwbr21 November map. 1-10

Aajanika Makani aaKabbuku Kamuswaangano waBuumi Amulimu Wesu

NOVEMBER 1-7

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | JOSHUA 18-19

“Jehova Wakaabania Nyika Munzila Yabusongo”

it-1 359 ¶1

Mugaano

Kuli nzila zibili zyakali kubelesegwa misyobo yamaIsrayeli niyakali kupegwa nyika. Imwi yakali yakuuma chisolo alubo imwi kwakali kulangwa kuti musyobo ooyo mupati biyeni. Chisolo chakali kugwasya kubona kuti musyobo umwi awumwi wakali kuyookkala kubbazu lili, mbuli kuti umwi musyobo wakali kuyookkala Kunyika na, Kumusanza na Kubuzwezuba na, Kububbila na, mumbali aamulonga na naakuti muzilundu. Jehova nguwe wakali kupa kuti chisolo chiwide kuli, eezi zyakali kugwasya kuti misyobo eeyi itachitilani bbivwe. (Tu 16:33) Kubelesya nzila eeyi kwakali kuyoopa kuti Leza ape musyobo umwi awumwi kweendelana anzibakabuzigwa asyayinakulu Jakkobo naakali waba aafwiifwi kufwa, nzyaakaamba Jakkobo zilembedwe muli Matalikilo 49:1-33.

it-1 1200 ¶1

Lukono

Kukona nyika. Bana bachaalumi bachiIsrayeli bakapegwa nyika kweendelana amalayilile Jehova ngaakapede Mozesi. (My 34:1-12; Jos 1:4) Bana baGadi, bana baRubbeni ahafu yamusyobo waManase bakapegwa nyika aMozesi. (My 32:33; Jos 14:3) Imwi misyobo yakapegwa nyika kweendelana akwakawida chisolo kabazulwidwa aaJoshuwa aEleazara. (Jos 14:1, 2) Kweendelana azyakaambwa aaJakkobo muli Matalikilo 49:5, 7, Simeyoni aLevi teebakapegwa nyika iibageme pe kuti ibe lukono lwabo. Chaabilo chamusyobo waSimeyoni chakali aakati kalukono lwamusyobo waJuda. (Jos 19:1-9) Pesi chaabilo chamusyobo waLevi chakali kuswaanizya myuunzi iili 48 yakali muIsrayeli. Akaambo kakuti maLevi bakasalidwe kuti babeleke mulimu uuyandikana loko aatente lyakukombela, nkinkaako, Jehova nguwe wakali lukono lwabo. Bakali kupegwa chakkumi kuti chibe chaabilo chabo akaambo kamulimu ngubakali kuchita. (My 18:20, 21; 35:6, 7) Mpuli imwi ayimwi yakali kupegwa nyika kweendelana amisyobo yabo. Mpuli eezi nizyakali kuyabukomena alubo bana kabaya bukona nyika, nyika yakali kuchinka kiyoobwaabanisigwa mutupanzi tuniini.

it-1 359 ¶2

Mugaano

Chiindi chisolo nichakali kutondeezya kuti umwi musyobo wakali kuyookkala kuli, bakali kubelesya nzila yachibili, chaamba bupati bwamusyobo ooyo. “Mweelede kwaabana nyika mumikwasyi yanu kuti ibe lukono lwanu kwiinda mukuuma cisolo. Kunkamu iijisi bantu banji mweelede kuyungizya lukono, eelyo kunkamu iijisi bantu basyoonto mweelede kucesya lukono. Busena bwaumwi aumwi oobo ikwawida cisolo, buyooba lukono lwakwe.” (My 33:54) Nibakali kuziba kuti umwi awumwi musyobo wakali kuyookkala kuli, bakali kupa musyobo ooyo nyika yeendelana alukono ndwayelede kujana. Eezi nzizyo zyakapa kuti chiindi nikwakabonwa kuti musyobo waJuda wakapegwa nyika mpati, bakazoonengela musyobo waSimeyoni limwi bbazu.—Jos 19:9.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

it-1 359 ¶5

Mugaano

Kuli twaambo twiingi tuyeeyelwa kuti ntuto twakali kupa kuti misyobo yamaIsrayeli iili 7 itabwezi zyaabilo zyabo. Bamwi baamba kuti, akaambo kakuvula kwazintu nzibakajana nibakazunda aluumuno ndubakalaalo akaambo kakutalwanwa aabantu bakuKkenani, zyakapa kuti imwi misyobo yamaIsrayeli ilimvwe kiitayandi kufwambaana kubweza zyaabilo zyabo. Alubo kuyoowa kulwana basinkondonyina bali amanguzu kulakonzeka kuti akulako kwakapa kuti banonoke. (Jos 13:1-7) Alubo teebakachizi kabotu pe chipanzi chaNyika Yachisyomezyo nchibakapegwa mbuli mbubakazi chipanzi chanyika chakali chapegwa bamwi kale.

NOVEMBER 8-14

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | JOSHUA 20-22

“Zyiiyo Nzitujana kumaIsrayeli Bakatamvwisisisya Makani”

w06 4/15 5 ¶3

Zikonzya Kumugwasya Kunoobandika Ambomukwetene Limwi

Ikwaamba cini cili kumoyo kulakonzya kupa kuti mutamumvwidi mumbi mweenzinyoko. Kumatalikilo aabukkale bwa bana Israyeli, imusyobo wa Rubeni amusyobo wa Gadi acisela camusyobo wa Manase ibakali kukkala kujwe aamulonga wa Jordano bakayaka “cipaililo cipati” icilanga kumbali aamulonga wa Jordano. Misyobo imwi tiiyakacimvwisya ncobakacita. Kabayeeya kuti banyina ibakali kutala a Jordano bakali basiluleyo, imisyobo yakali kumbo yakalibambila kuyoolwana baabo mbobakali kubona kuti mbazangi. Pele kabatanaunka kukubalwana bakatuma batumwa ikuyoobandika amisyobo yakali kukkala kujwe. Eeyo yakali ntaamu yamaano! Bakatumwa bakaambilwa kuti cipaililo ticakayakilwa kutentela zituuzyo naa zipaizyo ziteelede. Pele, misyobo yakujwe yakali kuyoowa kuti kumbele aamazuba misyobo imwi yakali kuyoobaambila kuti: “Tamujisi caabilo muli-Jehova pe.” Icipaililo cakali bumboni bwakuti abalo bakali bakombi ba Jehova. (Joshua 22:10-29) Bakaulika cipaililo kuti Bumboni ambweni akaambo kakuti cakali kuyoobabeda bumboni bwakuti bakali kusyoma kuti Jehova ngo Leza mwini-mwini.—Joshua 22:34.

w08 11/15 18 ¶5

‘Amucite Zyintu Zileta Luumuno’

Ambweni bana Israyeli bamwi bakayeeya kuti bumboni bwakuti bakacita cibi bwakalikkwene kale, aboobo kubalwana kabatalibambide kwakali kukonzya kupa kuti ibafwa baceye. Nokuba boobo, muciindi cakufwambaana kubweza ntaamu, misyobo yakali kumbo kwa Jordano yakatuma bantu kuti bakabandike kaambo aaka abanyina. Bakababuzya kuti: “Ino ncinzi eci ncimwabisizya Leza wa-Israyeli? Mwalekelanzi buzuba obuno kutobela inzila ya-Jehova.” Ibwini mbwakuti misyobo yakayaka cipaililo tiiyakacita oobo akaambo kakuti yakaleka kusyomeka pe. Pele ino balacita buti kukaambo aaka kakutamikizyigwa? Sena balabasampaula ibabatamikizya naa kuleka kwaambaula ambabo? Basikutamikizyigwa bakaingula cakubomba, akupandulula kabotu-kabotu kuti cakabapa kucita boobu nkaambo kakuyandisya kubelekela Jehova. Kwiingula cakubomba kwakapa kuti bazumanane acilongwe cabo a Leza alimwi kwakalesya kutila bulowa. Kubandika cakubomba kwakatumana twaambo akupa kuti luumuno luzumanane.—Jos. 22:13-34.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

it-1 402 ¶3

Kkenani

Nikuba kuti bantu biingi bakuKkenani bakafutuka chiindi maIsrayeli nibakazunda, pesi kwaambwa kuti “Jehova wakabapa bana Israyeli nyika yoonse njaakakonkezya kupa bamausyi” alubo “kunyina cisyomezyo nociba comwe catakazuzikizyigwa akati kazisyomezyo zibotu zyoonse Jehova nzyaakasyomezya bana Israyeli; zyoonse buyo zyakacitika.” (Jos 21:43-45) Basinkondonyina bamaIsrayeli bakali kubayoowa alubo teebakachili kulusyoma pe lukwabililo ndubakalaalo. Leza wakali waamba kale kuti wakali kuyoowanda maKkenani “asyoonto-syoonto” kuchitila banyama bamusokwe batazyalani mumatongo. (Ku 23:29, 30; Dt 7:22) Nikuba kuti bantu bakuKkenani bakali azilwanisyo zisumpukide mbuli ngolo zyankondo, chiindi maIsrayeli nibakali kukachilwa kubweza zimwi nyika, taakwe alembedwe kuti Jehova wakali kukachilwa kuzuzikizya chisyomezyo chakwe. (Jos 17:16-18; Bab 4:13) Pesi Magwalo atondeezya kuti maIsrayeli bakali kuzundwa akaambo kakutasyomeka kwabo.—My 14:44, 45; Jos 7:1-12.

NOVEMBER 15-21

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | JOSHUA 23-24

“Majwi Aakumamanino Ngakabuzya maIsrayeli Joshuwa”

it-1 75

Chizuminano

Chiindi maIsrayeli nibakali kuyanda kunjila munyika yaKkenani, Nyika Yachisyomezyo kuli nzibakabuzigwa. Leza Singuzuzyoonse wakapa maIsrayeli nyika yoonse njaakasyomezezye masyanyinakulu. Nkinkaako, teebakeelede kunjila muNyika Yachisyomezyo mbuli beenzu pe alubo teebakeelede kupangana zizuminano abantu bakulizimwi zisi. (Ku 23:31-33; 34:11-16) Bakeelede kutobelezya milawu yaLeza luzutu kutali kutobelezya zintu zyakali kuchitwa azimwi zisi. (Le 18:3, 4; 20:22-24) Alubo bakachenjezegwa kuti batapangani zizuminano zyalukwatano azimwi zisi. Kupangana zizuminano abantu aaba kwakali kuyoopa kuti maIsrayeli bakwate banakazi batakombi Jehova, babe ababbululu batakombi akuti baliswaanizye mubukombi bwakubeja, eezi zyakali kuyoopa kuti bapapile Jehova akuti banjile mukakole.—Dt 7:2-4; Ku 34:16; Jos 23:12, 13.

w07 11/1 26 ¶19-20

Jehova Taalilwi Kuzuzikizya Majwi Aakwe

19 Masimpe, kweelana azintu nzyotwalibonena, tulakonzya kwaamba kuti: “Taakwe cintu niciba comwe icakawida ansi akati kazintu zibotu zyoonse Jehova Leza wanu nzyakaamba aandinywe. Zyoonse buyo zyakacitika, taakwe niciba comwe icakawida ansi.” (Joshua 23:14) Ncobeni, Jehova kunyina naalilwa kufwutula, kukwabilila akusanina babelesi bakwe. Sena kuli cisyomezyo cili coonse ncomukonzya kwaamba ncaatakazuzikizya muciindi cakwe cibikkidwe? Kunyina pe! Aboobo, ncamaano kusyoma Jwi lya Leza lyakasimpe.

20 Ino ncinzi cikonzya kulangilwa lino? Jehova watwaambila kuti ibunji bwesu tulakonzya kulangila kupona anyika iyoosandulwa kuba paradaiso yeebeka. Ibamwi—ibaniini buyo—bajisi bulangizi bwakulela antoomwe a Kristo kujulu. Kufwumbwa naa tujisi bulangizi nzi, tweelede kuzumanana kusyomeka mbubonya mbwaakacita Joshua. Nolilampa buti, eeco ncotulangila ciyoocitika ncobeni. Eelyo andiswe tuyooyeeya zisyomezyo zyoonse zya Jehova akwaamba kuti: “Zyoonse buyo zyakacitika.”

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

w04 12/1 12 ¶1

Makani Aazwa Mubbuku lyaJoshua

24:2—Sena Tera bausyi Abrahamu bakali kukomba mituni? Kumatalikilo Tera tanaakali mukombi wa Jehova Leza pe. Kuboneka kuti wakali kukomba leza wamwezi uutegwa Sini, leza wakajisi mpuwo ku Uri. Kweelana azilengwa zyaba Juda, Tera ambweni wakali kubamba mituni. Nokuba boobo, Abrahamu naakaambilwa a Leza kuti alonge kuzwa ku Uri, wakaunka a Tera ku Harani.—Matalikilo 11:31.

NOVEMBER 22-28

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | BABETESI 1-3

“Lwaano Lunoneezya Lulaatala Achibindi”

w04 3/15 31 ¶3

Ehudi Wakatyola Jokwe Lyasikudyaminina

Ehudi taakazwidilila akaambo kakuti wakalichenjede naakuti sinkondonyina taakalikwe manguzu pe. Kuti Leza wayanda kuchita kuyanda kwakwe, taalangi kuti muntu ulaamanguzu na naakuti pe. Kaambo kapati kakapa kuti Ehudi azwidilile nkakuti wakali kugwasigwa aaLeza kuti aangunune bakombi bakwe. Leza wakasalide Ehudi kuti abe munununi wabakombi bakwe. “Kufwumbwa Jehova naakali kubapa babetesi [bakombi bakwe], Jehova wakali kuba amubetesi ooyo.”—Babetesi 2:18; 3:15

w04 3/15 30 ¶1-3

Ehudi Wakatyola Jokwe Lyasikudyaminina

Chiintu chakusaanguna nchakachita Ehudi nkulungisya paanga libosya koonse-koonse ndyakali kukonzya kusisa muzigogo zyakwe. Kulakonzeka kuti wakali kulangilila kuti bayoomusecha. Chiindi chiingi mapanga akali kubikkwa kuchimwensi kuchitila kuti bantu babelesya chilisyo bafwaambaane kuli bweza. Mbukunga Ehudi wakali kubelesya chimweensi, wakasisa panga lyakwe “mucisani cakwe acibelo cakwe calulyo” balindi bamwaami mpubakatali kusecha-secha pe. Nkinkaako, kakutakwe umukasya “wakatola cipego kuli Egiloni mwami wa Moabu.”—Babetesi 3:16, 17.

Makani miingi atala azyakachitika kumasaangunino mung’anda yaEgiloni taawambidwe. Bbayibbele lyaamba kuti: “Aboobo Ehudi naakamana kupa cipego eeco, wakaambila bantu bakanyamwide cipego kuti baunke.” (Babetesi 3:18) Ehudi naakamaninsya kupa chipo kumwaami wakabasindikila basikunyampula zipo kuzwa aang’anda yaEgiloni, mpawo wakababuzya kuti bayinke, kuzwa waawo, wakabweeda alikke. Nkamboonzi? Wakali kuyanda kuti bamukwabilile na naakuti bakali kumugwasya kubweza zipo luzutu? Wakababuzya kuti bayinke na akaambo kakuti wakali kuyanda kubakwabilila katanazuzikizya makanze aakwe? Kufumbwa nzyaakali kuyeeya, Ehudi wakatondeezya chibindi kwiinda mukubweeda kalaalikke.

“[Ehudi] wakapiluka kumwami akumwaambila kuti: ‘Ndijisi mulumbe wamaseseke ngondiyanda kukwaambila, omwami.’” Magwalo taawambi pe kuti wakakonzya biyeni Ehudi kuti abweede lubo kuyoobona Egiloni. Balindi teebakamuyeeyela zintu zibi na? Bakayeeya kuti muIsrayeli uumwi takonzyi pe kujeya mwaami wabo na? Kuboola aalikke nkwaakachita Ehudi kwakali kutondeezya kuti uyanda kuuzya bantu bakulimbabo na? Kufumbwa zyakachitika, Ehudi wakakumbila kuti abone mwaami kabali babili luzutu mpawo wakazumizigwa.—Babetesi 3:19.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

w05 1/15 24 ¶7

Makani Aazwa Mubbuku lyaBabetesi

2:10-12. Tweelede kuba abubambe lyoonse bwakwiiya Bbaibbele kutegwa ‘tutalubi zyoolwe zya Jehova.’ (Intembauzyo 103:2) Bazyali beelede kuyiisya bana babo kasimpe ka Jwi lya Leza kutegwa kanjile mumyoyo yabana.—Deuteronomo 6:6-9.

NOVEMBER 29–DECEMBER 5

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | BABETESI 4-5

“Jehova Wakabelesya Banakazi Babili Kuti Avune Bakombi Bakwe”

w15 8/1 13 ¶1

“Ndakasika Kandili Nyina mu Israyeli”

Izina buyo lya Sisera, lyakali kubayoosya akubapa kulibilika bana Israyeli! Bukombi bwabana Kanana alimwi azilengwa zyabo zyakali zyalunya, nkaambo bakali kutuula bana akucita buvwuule bwamutempele. Ino cakali buti ikweendelezyegwa asilutwe muna Kanana ampi yakwe iidyaaminina? Lwiimbo lwa Debora lutondezya kuti cakali kukatazya kweenda mumunzi alimwi kunyina wakacili kukkala mumo. (Babetesi 5:6, 7) Tulakonzya kweezyeezya bukandu mbobakajisi bantu bwakweenda musyokwe amumalundu, kuyoowa kulima naa kukkala muminzi iyatakakwabilidwe amalambo, kuyoowa ntenda ciindi nobeenda munzila zipati, kunyangwa bana babo, alimwi abamakaintu babo kujatwa.

w15 8/1 13 ¶2

“Ndakasika Kandili Nyina mu Israyeli”

Mapenzi aaya akazumanana kwamyaka iili 20 kusikila Jehova naakasinizya kuti bantu bakwe bayumu myoyo batondezya kuti bakalilibambilide kucinca naa, kweelana ambwaamba majwi aakasololelwa amuuya mulwiimbo lwa Debora alimwi a Baraki aakuti, ‘Kusikila mebo, nde Debora ndakasika, kandili nyina mu Israyeli.’ Tatuzyi naa Debora muka Lapidoti wakali nyina wini-wini, pele majwi aaya akaambwa munzila yamaambilambali. Mubwini Jehova wakatuma Debora kuti acikwabilile cisi mbuli nyina mbwakwabilila mwana. Wakamutuma kumwaalumi wakajisi lusyomo luyumu, Mubetesi wazina lya Baraki, kutegwa akamulwane Sisera.—Babetesi 4:3, 6, 7; 5:7.

w15 8/1 15 ¶2

“Ndakasika Kandili Nyina mu Israyeli”

Jaeli wakeelede kuyeeya cakufwambaana. Wakapa Sisera busena bwakulyookezyela. Kumane Sisera wakalailila Jaeli kuti ataambili muntu uuli woonse kuti nkwali. Wakamuvwumba ciindi naakoona, alimwi naakalomba maanzi, walo wakamupa mukupa. Tiilyakalampa, Sisera zyakamubweza zyakatola mwaange. Mpoonya Jaeli wakabweza zibelesyo zimwi zyamuŋanda nzyobakali kubelesya bamakaintu ibakali kukkala mumatente—nembe alimwi ansando yacisamu. Wakaboola cakaumuumu afwaafwi amutwe wa Sisera, aciindi eeci wakali afwaafwi kucita cintu ciyoosya, ikumujaya mbuli mbwaakaamba Jehova. Ikuti naakawayawaya kuzyiba cakucita, eeco nocakaleta mapenzi. Sena wakayeeya bantu ba Leza alimwi ambwaakabadyaaminina kwamyaka minji mwaalumi ooyu? Naa sena wakayeeya mbocakali coolwe kuba kulubazu lwa Jehova? Cibalo tacaambi pe. Ncotuzyi buyo ncakuti, Sisera wakajaigwa!—Babetesi 4:18-21; 5:24-27.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

w05 1/15 25 ¶5

Makani Aazwa Mubbuku lyaBabetesi

5:20—Ino mbuti nyenyezi mbozyakalwana kuzwa kujulu kugwasya Baraki? Ibbaibbele talyaambi pe naa eeci cakali kujatikizya lugwasyo lwabangelo, kuyaka kwakali mbuli kwanyenyezi kwakabonwa kuba masalamuzi abantu ba Sisera naa bupanduluzi bwabweende bwanyenyezi bwa Sisera bwatakazwidilila. Pele cakutadooneka, Leza kuli mbwaakagwasya munzila imwi.

DECEMBER 6-12

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | BABETESI 6-7

“Koya Munguzu Zyako Nzyojisi”

w02 2/15 6-7

Njiisyo zya Leza Zilakonzya Kumugwasya

Muntu umwi wakajisi bube bubotu alimwi wakacita bweelede kulubono lwakwe ngu Gideoni wakali mubetesi akati ka Ba-Hebrayo bansiku. Tanaakayanda kuti abe musololi waba Israyeli. Aboobo ciindi naakaambilwa kuti acite boobo, Gideoni wakalitenga kuba mubusena oobo alimwi wakaamba kuti. “Luzubo lwangu nduniini akati kanzubo zya-Manase, ambebo ndi muniini muluzubo lwataata.”—Babetesi 6:12-16.

w05 7/15 16 ¶3

“Ipanga lya Jehova alya Gideoni!”

Bantu bakuMidiyani bakayoowa loko! Teebakachilikwe luumuno pe nkaambo bakasaanguna kumvwa misabilo yakupwachuuka kwansazi zili 300, kulila kwamyeembo iili 300 akoompolola kwabaalumi bali 300. Bantu bakuMidiyani bakagamba nibakamvwa bantu kabalikoompolola kabalikuti “Ipanga lya Jehova alya Gideoni!” ambabo bakasaanguna koompolola. Akaambo kalupyopyongano lwakali lwaba, bantu bakuMidiyani bakakachilwa kusiyanisya beenzinyina abasinkondonyina. Baalumi bali 300 bakayimikila mumasena aabo mpawo Leza wakapa kuti basinkondonyina basaangune kujayana chabo-chabo. Masooja aayo akazundwa alubo taakwe bakachija pe, aabo bakatafwa apanga bakaandilwa amasooja aachiIsrayeli kuchitila kuti batachizookataazigwi lubo abantu bamuMidiyani. Kunjila changuzu munyika nkubakali kuchita kwachiindi chilamfu kwakamanina mpawaawa.—Babetesi 7:19-25; 8:10-12, 28.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

w05 1/15 26 ¶6

Makani Aazwa Mubbuku lyaBabetesi

6:25-27. Gideoni wakabelesya bupampu kutegwa atabanyemyi basikumukazya munzila iili yoonse. Notukambauka makani mabotu, tweelede kucenjela kutegwa tutabanyemyi bantu akaambo kambotukanana.

DECEMBER 13-19

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | BABETESI 8-9

“Kulibombya Kulikabotu Kwiinda Kulisumpula”

w00 8/15 25 ¶3

Ukubambulula Biyeni Kutamvwanana?

Gidiyoni naakali kulwana bantu bakuMidiyani wakakumbila kugwasigwa amusyobo waEfrayimu. Pesi niyakamana nkondo, musyobo waEfrayimu wakayinka kuli Gidiyoni mpawo bakakung’ung’una kuti nkamboonzi natakabayita niyakasaanguna nkondo. Bbayibbele lyaamba kuti “bakazwangana kapati anguwe.” Gidiyoni wakabasandula kuti: “Ino ncinzi ncindacita mebo icili mbuli ncimwacita nywebo? Sena misaansa iivwululwa abana Efraimu taili mibotu kwiinda misaansa iitebulwa abana Abiezeri? Leza wakaaba basilutwe babana Midiyani, Orebi a Zeebi mumaanza aanu, alimwi ino mebo ncinzi ncindacita icili mbuli ncimwacita nywebo?” (Babetesi 8:1-3) Kusandula munzila iilikabotu nkwaakachita Gidiyoni, kwakalesya nkondo mpati yakasibe. Kulakonzeka kuti musyobo waEfrayimu wakalaapenzi lyakuliyanda akulisumpula. Pesi eezi, teezyakakachizya Gidiyoni kuti abambe luumuno ambabo. Teembutweelede kuchita na andiswe?

w17.01 20 ¶15

Kaambo Kulibombya Ncokuciyandika

15 Gideoni ncikozyanyo cibotu kapati cakulibombya. Iciindi mungelo wa Jehova naakalibonya kulinguwe, Gideoni wakamwaambila mungelo kuti wakali kuzwa mumukwasyi uunyina mpuwo. (Bab. 6:15) Naakamana kuzumina mulimo ngwaakapegwa a Jehova, Gideoni wakaba masimpe kuti wakali kuzimvwisya zintu zyakajatikizyidwe, alimwi wakalanga kuli Jehova kutegwa amusololele. (Bab. 6:36-40) Gideoni wakali sicamba. Pele wakali kubikkila maano alimwi akucita zintu cabusongo. (Bab. 6:11, 27) Tanaakabelesya mulimo wakwe kutegwa alipangile mpuwo. Muciindi caboobo, mbowakamanina buyo mulimo ngwaakapedwe wakajokela kumulimo wakwe wakaindi kakkomene.—Bab. 8:22, 23, 29.

w08 2/15 9 ¶9

Amweende Munzila Zya Jehova

9 Kutegwa tube balongwe ba Leza, tweelede kuba “amoyo mutete.” (1 Pet. 3:8; Int. 138:6) Mbokuyandika kulicesya kulaambwa mubbuku lya Babetesi caandaano 9. Mwana wa Gideoni Jotamu wakaamba kuti: “Cimwi ciindi misamu yoonse yakaya kuyoolinanikila mwami.” Muolifa, mukuyu alimwi amusaansa yakaambwa. Misamu eeyi yakali kwiiminina bantu beelela ibatakayanda kweendelezya bana Israyelinyina. Pele mukoka—uubelesegwa buyo kauli nkuni—wakali kwiiminina bweendelezi bwa Abimeleki uulisumpula alimwi mujayi wakali kuyanda kudyaaminina bamwi. Nokuba kuti ‘wakaba mwami wa Israyeli kwamyaka yotatwe,’ wakafwa lufwu lwatakali kuyeeyelwa. (Bab. 9:8-15, 22, 50-54) Elo cilainda kubota kaka ikuba “amoyo mutete”!

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

it-1 753 ¶1

Kabaki kabupayizi, I

Nikuba kuti Gidiyoni wakali aamakanze aalikabotu aakusekelela akaambo kakuti Jehova wakabagwasya kuti bazunde munkondo akuyanda kumulemeka pesi kabaki kabupayizi nkaakapanga “kakaba kakole kuli Gideoni abamuŋanda yakwe” nkaambo maIsrayeli bakasaanguna kukakomba. (Bab 8:27) Nikuba boobo, Bbayibbele taakwe mpulyaamba pe kuti Gidiyoni wakakakomba kabaki aako, pesi mwaapostolo Pawulu wakaamba kuti Gidiyoni ulaakati kabakombi baJehova bachiindi bakali kusyomeka.—Heb 11:32; 12:1.

DECEMBER 20-26

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | BABETESI 10-12

“Jefita Wakali Mwaalumi Wakasimide Mubukombi”

w16.04 7 ¶9

Kusyomeka Kupa Kukkomaninwa a Leza

9 Kweelede kuti cikozyanyo ca Josefa ncecakamugwasya Jefita. Weelede kuti wakaiya Josefa mbwaakabafwida luse banabokwabo nokuba kuti bakalimusulide. (Matalikilo 37:4; 45:4, 5) Kuyeeya cikozyanyo eeci kweelede kuti kwakamugwasya Jefita kucita zintu munzila iyakamukkomanisya Jehova. Ncobakacita banabokwabo cakamucisa ncobeni Jefita. Pele kulwanina zina lya Jehova alimwi abantu bakwe cakali kuyandika kapati kuli Jefita kwiinda mbwaakali kulimvwa. (Babetesi 11:9) Wakalikanzide kusyomeka kuli Jehova. Kucita boobu kwakapa kuti Jehova amulongezye alimwi akulongezya bana Israyeli.—Bahebrayo 11:32, 33.

it-2 27 ¶2

Jefita

Jefita, wakali muzulwidi wakali kufwambaana kubweza ntaamu. Wakatuma mulumbe kumwaami wamaAmoni wakuti maAmoni bakali kunjila chalunya munyika yamaIsrayeli. Mwaami wakasandula kuti maIsrayeli mbabo bakali babweza nyika yamaAmoni. (Bab 11:12, 13) Nzyaakachita Jefita zyakatondeezya kuti taakalikwe lunya pe pesi wakali kutondeezya kuti wakalaazi makani achiindi anzila Jehova njaakali kubajataayo bakombi bakwe. Taakazuminana azyakaambwa amwaami wakuAmoni pesi wakamutondeezya kuti (1) maIsrayeli taakwe nibakabweza nyika yabantu baku Amoni, Mowabbu naakuti bakuEdomu (Bab 11:14-18; Dt 2:9, 19, 37; 2Mk 20:10, 11); (2) chiindi maIsrayeli nibakazunda nyika eeyo teeyakachili mumaanza amaAmoni pe pesi yakali mumaanza amaAmori mpawo Leza wakapa nyika eeyo kuswaanizya amwaami wabo Sihoni mumaanza aamaIsrayeli; (3) maAmoni taakwe nibakakazyania amaIsrayeli atala anyika eeyi kwaminyaka iili 300 yayinda, pesi niinzi loko chilikupa kuti bayande kwiibweza lino?—Bab 11:19-27.

it-2 27 ¶3

Jefita

Jefita wakatondeezya makanze ngaakalaawo chiindi naakaamba kuti nkani yakwe yakali aatala abukombi. Wakaamba kuti Leza wakali wapa maIsrayeli nyika eeyo alubo teebakalikwe cheelelo pe chakupa bantu bakomba baleza bakubeja nikuba kapanzi kaniini. Wakaamba kuti Kkemosi nguleza wamaAmoni. Bamwi babonaanga nzyaakaamba teenzizyo pe. Nikuba kuti leza wamaAmoni wakali Milikkomu alubo Kkemosi wakali leza wamaMowabbu, zisi eezi zyakali kukomba baleza biingi. Solomoni wakazoobisya kwiinda mukweeta bukombi bwaKkemosi muIsrayeli akaambo kabanakazi mbaakakwata. (Bab 11:24; 1Ba 11:1, 7, 8, 33; 2Ba 23:13) Kuyungizya waawo, bamwi basikulanga-langa makani aamuBbayibbele baamba kuti, zina lyakuti “Kemosi” lilakonzya kwaamba kuti “Kuzunda.” (Langa Gesenius’s Hebrew and Chaldee Lexicon, lyakasandululwa aa S. Tregelles, 1901, p. 401.) Kulakonzeka kuti Jefita wakaamba aatala aleza ooyu nkaambo maAmoni bakali kukonzya kwaamba kuti Kkemosi nguwe wakali kupa kuti kabazunda akubweza nyika zyabamwi.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

it-2 26

Jefita

Jefita Taakali Mwana Wamusokwe Pe. Jefita wakali mwana “wamukaintu muvwuule.” Pesi eezi tazyaambi kuti Jefita wakazyalilwa mubwaamu naakuti ngwamusokwe. Bayina bakali bawuule kabatanakwatwa pe kuli Gileyadi, mbuli Rahabbu mbaakali wuule katanakwatwa aaSalumoni. (Bab 11:1; Jos 2:1; Mt 1:5) Kaambo kapa kuti tuteedi Jefita taakali mwana wamusokwe pe nkakuti bananyina kuli wisi bakamwaaanda kuti atajani lukono. (Bab 11:2) Kuyungizya waawo, Jefita wakazoosalwa kuti abe muzulwidi wabantu bakuGileyadi. (Bab 11:11) Alubo wakatuula chipayizyo kuli Leza mutente lyakukombela. (Bab 11:30, 31) Zintu eezi teezyakali kuchitwa pe amwana wamusokwe, nkaambo mulawu wakali kwaamba kuti: “Kunyina mwana wamusyokwe weelede kuboola mumbungano ya Jehova. Nobaba bana bakwe kusikila kuzyalani lyakkumi tabakonzyi kuboola mumbungano ya Jehova.”—Dt 23:2.

DECEMBER 27–JANUARY 2

LUBONO LUZWA MUJWI LYALEZA | BABETESI 13-14

“Nzibayiya Bazyali Kuli Manowa Amwanakazaakwe”

w13 8/15 16 ¶1

Nobazyali—Amubayiisye Bana Banu Kuzwa Kubuvwanda

Amuyeeye Manowa waluzubo lwa Dani iwakali kukkala mumunzi wa Zora mu Israyeli yansiku. Mungelo wa Jehova wakaambila mukaintu wa Manowa iwatakali kuzyala kuti wakali kuyakuzyala mwana musankwa. (Bab. 13:2, 3) Cakutadooneka, Manowa iwakali kusyomeka alimwi amukaakwe bakakkomana kapati abulangizi oobo. Nokuba boobo, kwakali zyintu izyakali kubalibilisya kapati. Aboobo, Manowa wakapaila kuti: “O Mwami, ndakumbila kuti muntu wa-Leza nguwakatuma aboole kulindiswe alwabili, kuti atwiisye mbutweelede kucitila mwana uuti zyalwe.” (Bab. 13:8) Manowa amukaintu wakwe bakali kulibilika mbobakonzya kumukomezya mwanaabo. Cakutadooneka mwanaabo Samsoni bakamuyiisya mulawo wa Leza alimwi kusoleka kwabo kwakazwidilila. Ibbaibbele lyaamba kuti: ‘Lino muuya wa Jehova wakatalika kubeleka ali Samsoni.’ Aboobo, Samsoni wakacita milimo mipati minji naakali umwi wababetesi mu Israyeli.—Bab. 13:25; 14:5, 6; 15:14, 15.

w05 3/15 25-26

Samusoni Wakazwidilila Kwiinda Mukugwasigwa aaJehova!

Samusoni naakali kuyabukomena, “Jehova wakazumanana kumulongezya.” (Babetesi 13:24) Limwi zuba Samusoni wakabuzya wisi abayina kuti: “Kuli mukaintu mu Filisiti ngundakabona ku Timina, lino amundigwasye kuti ndimukwate.” (Babetesi 14:2) Kweelede zyakabagambya loko eezi. Mwanaabo wakali kuyanda kupanga chizuminano chalukwatano abasinkondonyina kutali kuti abavune kukudyaamininwa nkubakali kuchitwa. Kukwata mwanakazi wakali kukomba baleza bakubeja teekwakali kuzumizigwa pe muMulawu waLeza. (Kulonga 34:11-16) Pesi bazyali bakwe bakamubuzya kuti: “Sena kunyina musimbi akati kabasazima alimwi amumusyobo wesu woonse? Sena weelede kwiinka akuyookwata mukaintu akati kaba Filisiti batapalwidwe?” Pesi Samusoni wakati: “Amundigwasye buyo kuti ndimukwate, nkaambo ngonguwe wandibotela.”—Babetesi 14:3.

Kuyanduula Lubono muJwi lyaLeza

w05 3/15 26 ¶1

Samusoni Wakazwidilila Kwiinda Mukugwasigwa aaJehova!

Nkamboonzi mwanakazi muFilisti naakali kumweelela Samsoni? Bbuku lyaMcClintock and Strong’s Cyclopedia lyakati mwanakazi ooyu teekuti “wakali mubotu loko pe pesi litondeezya kuti wakali kumweelela akaambo kakuti wakali kukonzya kupa kuti [Samusoni] azuzikizye makanze aakwe.” Makanze aali? Babetesi 14:4 yaamba kuti Samusoni “wakali kuyandaula nzila yakulwana ba Filisiti.” Nkikaambo kakali kupa kuti Samusoni ayande mwanakazi ooyu. Samusoni naakali kuyabukomena, “muuya wa Jehova wakatalika kubeleka alinguwe” naakuti kupa kuti achite zimwi zintu. (Babetesi 13:25) Muuya uusalala nguwo wakali kupa kuti Samusoni ayande kukwata mwanakazi ooyu kuchitila kuti azuzikizye mulimu wakwe wakuba mubetesi wamaIsrayeli. Samusoni wakawujana na mweenya ngwaakali kuyanduula? Atusaangune kubona Jehova mbaakamugwasya Samusoni.

    Mabbuku Ajanika MuChitonga (Zimbabwe) (2013-2025)
    Zwa
    Njila
    • Chitonga (Zimbabwe)
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njila
    Share