LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI yaWatchtower
LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI
yaWatchtower
Chitonga (Zimbabwe)
  • BBAYIBBELE
  • MABBUKU
  • MISWAANGANO
  • w25 August map. 26-30
  • Nikuba Kuti Ndakali Aabweeme Pesi Ndakazooba Mumishinali

Vidiyo njulikuyanda tiijaniki pe

Utulekelele, kulizyachitika vidiyo niyalikuyanda kujula

  • Nikuba Kuti Ndakali Aabweeme Pesi Ndakazooba Mumishinali
  • Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2025
  • Tutwe tuniini
  • Makani Ayendelana
  • MBUNDAKASAANGUNA MULIMU WACHIINDI CHOONSE
  • NDAKABA AACHIYANDISYO CHAKUBA MUMISHINALI
  • KUBELEKELA KUNYIKA KULI NKONDO
  • BUYUMU-YUMU BUPYA
  • KULISIMYA NITWAKALI KUCHISWA
  • NDILAMULUMBA JEHOVA AKAAMBO KAKUNDIGWASYA
  • Jehova ‘Wakalulamika Nzila Zyangu’
    Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2021
Ngaziyakulinda Yaambilizya Bwaami BwaJehova (Yakwiiya)—2025
w25 August map. 26-30
Marianne Wertholz.

ZYAKACHITIKA MUBUUMI

Nikuba Kuti Ndakali Aabweeme Pesi Ndakazooba Mumishinali

AKALUULWA AAMARIANNE WERTHOLZ

KANDICHILI muniini, ndakali aabweeme alubo ndakali kubayoowa bantu. Pesi mukuya kwachiindi, Jehova wakandigwasya kuti ndiyande bantu akuti ndibe mumishinali. Wakandigwasya biyeni? Chakusaanguna, ndakagwasigwa aandeende. Chachibili, ndakagwasigwa aachikozyano chawumwi muchizi uuchikula. Alubo chamamanino, ndakagwasigwa aamulumaangu wakali kunditondeezya moyo mulamfu akundifwida luzyalo. Muleke ndimubuzye zyakachitika mubuumi bwangu.

Ndakazyalwa mu 1951 kuVienna, Austria. Bazyali bangu bakali kunjila cheechi yaRoma. Ndakali aabweeme, pesi ndakali kusyoma muli Leza alubo ndakali kukkala kandikomba. Nindakaba aaminyaka iili 9, ndeende wakasaanguna kwiiya Bbayibbili aBakamboni baJehova mpawo ambabo baama, bakazoosaanguna kwiiya Bbayibbili.

Kandili aamwanikaangu Elisabeth (uuli kuchimweensi)

Kakutanayinda chiindi, twakazoonjila aambungano yaDöbling kuVienna. Twakali kuchita zintu zyiingi katuli mpuli. Twakali kubala Bbayibbili akuyanduulisisya, kunjila miswaangano akulipeda kuchita iimwi milimu kumiswaangano yamabazu. Kandichili muniini, ndeende wakandiyiisya kuti ndimuyande loko Jehova. Ndeende wakali kukkala kakombela kuti ime amwanikaangu tuzoobe mapayona. Pesi kuchiindi eecho, teendakalikwe chipeekezyo chakupayona pe.

MBUNDAKASAANGUNA MULIMU WACHIINDI CHOONSE

Ndakabbabbatizigwa mu 1965, kandili aaminyaka iili 14. Nikuba oobo, kwakali kundiyumina kukambawukila bantu mbindakatazi pe. Ndakali kulilangilaansi kuli bamwi bachikula alubo ndakali kuyanda kuti bandiyande. Kakutanayinda chiindi chilamfu kandili ndabbabbatizigwa, ndakasaanguna kumvwanana aabantu bakatali kukomba Jehova pe. Nikuba kuti twakali kweendelana, pesi moyo wakali kundipa mulandu akaambo kakuti ndakali kumaninsya chiindi chilamfu kandili aabantu batali Bakamboni. Pesi teendakalikwe nguzu pe zyakuchincha. Niinzi chakandigwasya?

Marianne aDorothée.

Ndakayiya zyiingi loko kuli Dorothée (uuli kuchimweensi)

Kuchiindi eecho, mumbungano yesu kwakasika uumwi muchizi wakali aaminyaka iili 16 uutegwa Dorothée. Busungu mbwaakalaabo mumulimu wang’anda ang’anda bwakandigambya loko. Ndakali mupati kuli Dorothée, pesi teendakali kukkala kandizwa pe mumulimu wakukambawuka. Ndakalibuzya kuti: ‘Bazyali bangu Mbaakamboni, pesi Dorothée nguwe alikke uuli mukasimpe mumpuli yabo, ukkala aabanyina bachiswa, pesi ukkala kazwa mumulimu wakukambawuka. Chikozyano chakwe, chakandigwasya kuti ndiyande kuchita zyiingi mumulimu waJehova. Kakutanayinda chiindi, ime aDorothée twakasaanguna kuzwaamwi mumulimu wakukambawuka mpawo twakasaanguna kuba mapayona aagwasilizya. Mukuya kwachiindi, twakazooba mapayona aachiindi choonse. Mbukunga Dorothée wakali kukuyandisya kukambawuka, andime ndakazookuyanda loko. Dorothée wakandigwasya kuti ndisaangune chiiyo chaBbayibbili. Mukuya kwachiindi, ndakazooba aachibindi chakwaambuula aabantu mbindakatazi pe kung’anda ang’anda, kubukambawusi bwaantanganana naakuti muli zimwi zyiimo.

Mumunyaka wakusaanguna kandili payona wachiindi choonse, umwi mukwesu uutegwa Heinz waku-Austria wakalongela mumbungano yesu. Kasimpe wakakayiila kuCanada naakaswayide mukulanaakwe wakali Kamboni. Naakaba payona uuyandikana, Heinz wakakumbilwa kuti alongele mumbungano yesu muVienna. Ndakamuyanda kuzwa mubuzuba nindakamubona pesi wakali kuyanda kuba mumishinali, ime taakwe nindakali aamakanze aakuba mumishinali pe. Kumasaangunino, teendakali kumuzwida aantanganana pe Heinz kuti ndilamuyanda. Pesi mukuya kwachiindi, ime aHeinz twakasaanguna kuyandana. Twakazoochada alubo twakabeleka katuli mapayona ku-Austria.

NDAKABA AACHIYANDISYO CHAKUBA MUMISHINALI

Heinz wakali kukkala kandisungwaazya kuti ndibe aachiyandisyo chakuba mumishinali. Nikuba kuti taakali kundisungilizya pe, pesi wakali kundibuzya mibuzyo iisungwaazya iili mbuli yakuti, “Mbukunga tatukwe bana pe, zilachita na kuti tube aazyakuchita zyiingi mukubelekela Jehova?” Akaambo kakuti ndili muntu ulaabweeme, ndakali kuyoowa kuba mumishinali. Nikuba kuti ndakali kupayona, pesi muzeezo wakuti ndibe mumishinali wakali kupa kuti ndiyoowe. Nikuba oobo, Heinz wakanditondeezya moyo mulamfu kwiinda mukukkala kandisungwaazya kuti ndibe aachiyandisyo chakuba mumishinali. Alubo wakandisungwaazya kuti ndibikkile maanu kukuyanda bantu kutali kuti ndilikataazye atala akuti ndilaabweeme. Nzyaakandibuzya zyakandigwasya loko.

Heinz ulikuchitisya chiiyo chaNgaziyakulinda kumbungano yaambuula chiSerbo-Croatian kuSalzburg ku-Austria mu 1974

Mukuya kwachiindi, ndakazooba aachiyandisyo chakuba mumishinali, nkinkaako, twaka-apulayila kuti tunjile Chikolo chaGiliyadi. Nikuba oobo, umwi mukwesu wakali kubeleka kuwofesi yaMutabi wakandibuzya kuti ndisaangune kuchiziba kabotu Chikuwa. Kakuli kwayinda minyaka iitatu kandili kweezya kuyiila Chikuwa, twakagamba loko nitwakakumbilwa kuti tukaakubelekele kumbungano yachiSerbo-Croatian iili muSalzburg mu-Austria. Twakabeleka muchilawu eecho kwaminyaka iili 7, kuswaanizya amunyaka uumwi katuli mumulimu wabbazu. Mulaka wachiSerbo-Croatian wakali kutuyumina, pesi twakali aazyiiyo zyaBbayibbili zyiingi.

Mu 1979 twakakumbilwa kuti tuye kuBulgaria kwachiindi chifwiifwi. Mulimu wesu wakalikasidwe kuBulgaria nkinkaako, teetwakali kukambawuka pe nitwakali nkuko. Pesi twakabweza tubbuku tuniini twakuyoopa bachizi bali 5 bakali kukkala muSofia, dolopo pati lyamundawu eeyo. Ndakaliyoowede, pesi Jehova wakandigwasya kuti nduuchite mulimu ooyu. Kubona chibindi nchibakalaacho bachizi aaba akubotelwa nkubakalaako nikuba kuti bakali kukonzya kusungwa, zyakandipa chibindi chakuti ndizumine kuchita kufumbwa mulimu ngundapegwa aambunga yaJehova.

Mukuya kwachiindi, twaka-apulayila lubo kuGiliyadi, mpawo twakatambwa. Twakalibuzya kuti chikolo eechi chakali kuzoochitwa mumulaka waChikuwa ku-United States. Pesi muNovember 1981, Chikolo chaGiliyadi chakasaanguna kuchitwa kumutabi wakuWiesbaden kuGermany. Nkinkaako, akaambo kakuti chikolo eechi chakachitilwa muGermany, kwakali kunduubila kumvwisisisya mulaka. Nkuukuli nkutwakakumbilwa kuti tukaakubelekele?

KUBELEKELA KUNYIKA KULI NKONDO

Twakakumbilwa kuti tukakubelekele kuKenya. Nikuba oobo, bawofesi yamutabi wakuKenya bakatukumbila kuti tukabelekele ku-Uganda. Kwaminyaka iili 10 yakali yayinda, mfulumende yaku-Uganda yakali yasaanguna kweendelezegwa aamupati wamasooja uutegwa Idi Amin. Muminyaka yakatobela, bweendelezi bwakwe bwakapa kuti bantu biingi bafwe alubo bwakeeta mapenzi. Mpawo mu 1979, bamwi bamumfulumende yaku-Uganda bakasala kugwisya Idi Amin aachuuno. Eezi nzizyo zyakali kupa kuti ndiyoowe kubelekela kunyika kuli nkondo. Pesi Chikolo chaGiliyadi chakatugwasya kuti tusyome Jehova alino nzizyo nzitwakachita.

Zyiimo zyakali ziyumu mu-Uganda. Heinz wakapandulula zyiimo eezi muBbuku Lyamunyaka lyamu 2010, wakati: “Zintu zyiingi, . . . zili mbuli maanzi anzila zyakwaambuuzyania teezyakachiliwo pe. . . . Twakali kumvwa ntobolo zyakali kulila alubo masosi akali avula, kapati mansiku. . . .Bantu boonse bakali kukkala mumaanda kabali kukomba kabakumbila Leza kuti abagwasye kuti batanjililwi masosi mansiku.” Nikuba kuti kwakali buyumu-yumu boonse oobu, bakwesu bakayinkilila kunembo kabasyomeka kuli Jehova.

Katuli kujika kumpuli yaWaiswa

Mu 1982, twakabelekela mu-Uganda, mpawo twakali kukkala mudolopo pati litegwa Kampala. Myeezi iili 5 yakusaanguna, twakali kukkala aang’anda yamukwesu Sam Waiswa amwanakazi wakwe abana babo bali 5 ababbululu babo bali 4. Mpuli eeyi yakali kuvuzya kulya kamwi abuzuba. Pesi nikuba kuti bakali aazintu ziche, bakali kulipeda kwaabilana aandiswe zintu ziche nzibakalaazyo. Chiindi nchitwakakkala aampuli eeyi, ime aHeinz twakayiya zyiiyo ziyandikana loko zyakazootugwasya mumulimu wabumishinali. Muchikozyano, twakayiya mbutukonzya kubamba maanzi kwiinda mukusamba twaanzi tuche mpawo maanzi ngitwabelesya kusampuluzya zintu, twakali kwaafulashisya mutoyileti. Mu 1983, ime aHeinz twakajana ng’anda yakukkala yakakwabililidwe kuKampala.

Mulimu wakukambawuka wakali kutunoneezya. Ndichiyeeyede umwi mweezi twakapa bantu mamagazini aayinda ku 4 000. Bantu bakali kukayanda kasimpe, bakali kumulemeka Leza alubo bakali kuyanda kwaambuula atala aBbayibbili. Ime aHeinz, umwi awumwi wesu wakali aazyiiyo zisaangunina ku 10 kusika ku 15. Alubo twakayiya zyiingi kuzyiiyo zyesu zyaBbayibbili. Muchikozyano, twakali kubalumba bantu mbitwakali kwiiyaabo akaambo kakuba aamaboneno aalikabotu. Chiindi nibakali kweenda misinzo milamfu kuti basike kumiswaangano mviki amviki, taakwe nibakali kung’ung’una pe. Bakali bantu bakali kukkala kababotelwa.

Mu 1985 amu 1986, kwakali tubunga tubili twamasooja twakatali kumvwanana pe mu-Uganda. Twakali kukkala katubona bana baniini bakali kubelesegwa kabali masooja kabajisi zilwanisyo alubo mbabo bakali kupa mvumo kubantu kuti bayinde. Aachiindi eecho, twakakomba kuli Jehova katukumbila kuti atupe bupampu akuti tubatame mumoyo chiindi nitwakali kuyanduula bantu bayanda kumvwa kasimpe mumulimu wakukambawuka. Jehova wakazisandula nkombyo zyesu. Chiindi chiingi, twakalinoonga twaleka kuyoowa chiindi nitwakali kuswaana muntu wakali kuyanda kumvwa zyiingi atala amulumbe waBwaami.

Ime aHeinz tuli aaTetyana (uuli aakati)

Alubo twakali kukambawukila bantu bazwa kulizimwi nyika bakali kuza mu-Uganda. Muchikozyano, twakayiya aaMurat aDilbar Ibatullin. Mpuli eeyi izwa kuTatarstan kuCentral Russia. Murat wakali dokotela. Mpuli eeyi yakazooba Bakamboni baJehova. Kuzwa kuchiindi eecho, ambuleeno bachili Bakamboni. Mukuya kwachiindi, ndakazoojana chilongezyo chakuti ndiswaanane aaTatjana Vileyska waku-Ukraine wakali kuyeeya kulijaya. Muchizi Tatjana kali wabbabbatizigwa, wakabweeda ku-Ukraine alubo wakazoobeleka kali musanduluzi wamabbuku eesu.a

BUYUMU-YUMU BUPYA

Mu 1991, ime aHeinz twakaya kukulyookezya ku-Austria. Bakwesu bakuwofesi yamutabi bakatukumbila kuti tuye kuBulgaria. Kwaminyaka myiingi, mulimu wakukambawuka teewakali kuzumizigwa pe munyika zyiingi zyamu-Europe. Pesi zintu zyakali zyachincha aachiindi eechi alubo Bakamboni baJehova bakali bazumizigwa kuti kabakambawuka munyika eezi. Bulgaria yakali aakati kanyika eezyo. Mbuli mbundaamba aajulu, ime aHeinz twakabwezede mabbuku chakusisikizya katwaatola kunyika nkuwakakasidwe mulimu wesu. Pesi aachiindi eechi, twakakumbilwa kuti tukaakukambawuke biya.

Twakabuzigwa kuti tutabweedi pe ku-Uganda. Nkinkaako, taakwe nitwakabweeda pe kung’anda nkutwakali kukkala kuti tukabweze zintu zyesu naakuti tukabbabbayisyanie aabeenzuma. Twakaya kuBbeteli yakuGermany twaakupegwa moota mpawo twakeenda twaya kuBulgaria. Twakakumbilwa kuti tukabelekele kukabunga kakali aabasikupupulula basika ku 20 muSofia.

Twakaswaanana aabuyumu-yumu muBulgaria. Chakusaanguna, teetwakawuzi pe mulaka. Kuyungizya aali zeezi, kwakali mabbuku aabili kupela aakaliwo mumulaka wachiBulgarian, bbuku litegwa The Truth That Leads to Eternal Life aBbuku Lyangu lya Makani Aamu Bbaibbele. Alubo chachitatu, kwakali kutuyumina kusaanguna zyiiyo zyaBbayibbili. Nikuba kuti twakali kuswaana buyumu-yumu oobu, bakwesu abachizi bakali mukabunga aaka bakali basungu mumulimu wakukambawuka. Bachikombelo cha-Orthodox bakazibona alubo aawa mpaakasaanguninaamwi mapenzi.

Mu 1994 mbunga yaBakamboni teeyakachili mumulawu pe alubo bantu bakali kutujata mbuli kuti ndiswe basikupapila. Bamwi bakwesu bakasungwa. Aanyuzi kwakali kwaambuulwa makani aakubeja atala andiswe kabaamba kuti Bakamboni baJehova balikujeya bana alubo balikusungwaazya bamwi Bakamboni kuti balijaye. Ime aHeinz kwakali kutuyumina kukambawuka. Twakali kukkala katuswaana bantu bakanyemede bakali kutupopotela, bakali kutwiitila mapulisa alubo bakali kututulula. Teekwakali kuuba pe kuti tujane mabbuku naakuti kuyanduula ndawu yakurenta kuti katuchitila miswaangano. Aali chimwi chiindi, mapulisa bakayimikizya muswaangano wabbooma. Ime aHeinz teetwakazijayide pe kubona bantu bakali kutuzonda munzila eeyi akaambo kakuti twakajayide ku-Uganda bantu nkubakali kuyanda kwiiya Bbayibbili. Niinzi chakatugwasya kuti tulisimye?

Kujana chiindi chakubaamwi abakwesu abachizi kwakatugwasya loko. Bakali kubotelwa akaambo kakuti bakajana kasimpe alubo bakali kulumba akaambo kakuti twakali kubagwasya. Bakwesu abachizi aaba, bakalijisini alubo bakali kugwasyania. Twakayiya chiiyo chiyandikana loko chakuti, tulakonzya kubotelwa kufumbwa mulimu ngutulikuchita kuti twakkala katuyanda bantu.

Marianne aHeinz Wertholz.

Katuli kumutabi wakuBulgaria mu 2007

Mukuya kwachiindi, zintu zyakazoochincha. Mbunga yesu yakazooba mumulawu lubo mu 1998 alubo kwakasandululwa mabbuku miingi mumulaka wachiBulgarian. Mpawo mu 2004 mutabi mupya wakapedwa kuli Jehova. Lino kuli mbungano zili 57 muBulgaria alubo kuli basikupupulula bali 2 953. Mu 2024, bantu bakanjila Chiyubulusyo bali 6 475. Aali chimwi chiindi, kuSofia kwakali bachizi bali 5 luzutu pesi lino kuli mbungano zili 9. Twakabona ‘muniini kali kuba cuulu.’—Is. 60:22.

KULISIMYA NITWAKALI KUCHISWA

Mubuumi bwangu, ndakali kuchiswa-chiswa. Kwaziindi zyiingi, ndakali aazikoto zyakali kuyanda ku-opaletwa kuswaanizya chimwi chakali mumutwe. Ndakali kujana busilisi buchisa loko bwakali kupa kuti chikoto eechi chitakomeni. Alubo ndakazooyinka ku-India mpawo ndakaaku-opaletwa kwama-awa aali 12 kuchitila kuti chikoto chakali mumutwe chimaninine. Kuzwa waawo, nindakasima-sima kumutabi waku-India twakabweeda kumulimu wesu kuBulgaria.

Mukuya kwachiindi, Heinz wakasaanguna kuchiswa bumwi bulwazi. Bulwazi oobu bwakali kupa kuti akachilwe kweenda, akachilwe kwaambuula kabotu akuchita zimwi zintu. Bulwazi oobu, bwakakomena zyakuti Heinz taakachili kukonzya pe kuchita zimwi zintu, ndime ndakeelede kumugwasya. Chimwi chiindi ndakali kukatala zyakuti ndakali kukataazikana kuti ngwani uutamugwasye Heinz kuti ndakatala. Nikuba oobo, umwi mukwesu wachiniini uutegwa Bobi wakali kukkala kakumbila Heinz kuti bakakambawukaamwi. Bobi taakalikwe bweeme pe bwakuti Heinz taakachili kukonzya pe kwaambuula kabotu naakuti kuchita zimwi zintu. Chiindi nindakali kunoonga ndilikatede, Bobi nguwe wakali kukkala kagwasya Heinz. Nikuba kuti ime aHeinz twakasala kutaba aabana, pesi twakabona kuti Jehova wakatupa Bobi kuti abe mwaneesu.—Mk. 10:​29, 30.

Heinz wakazoojatwa bulwazi bwakkensa. Zyuusisya nzyakuti mulumaangu wakafwa mu 2015. Ndili kumuyeeya loko mulumaangu nkaambo nguwe wakali kukkala kandigwasya kuti nditakataazikani loko pe. Kuli kundiyumina kuzisyoma kuti tachiwo pe, pesi mumizeezo yangu uchipona. (Lk. 20:38) Buzuba abuzuba ndikkala kandiyeeya majwi aasungwaazya ngaakali kundibuzya. Ndilalumba akaambo kakuti ndakabeleka aanguwe mumulimu wachiindi choonse kwaminyaka myiingi.

NDILAMULUMBA JEHOVA AKAAMBO KAKUNDIGWASYA

Jehova wakali kundisimya mumapenzi woonse ngindakaswaana. Alubo wakandigwasya kuti ndizunde penzi lyakuba aabweeme akuti ndibe mumishinali uuyanda bantu. (2 Tim. 1:7) Ndilamulumba Jehova nkaambo ime amwanikaangu tuli mumulimu wachiindi choonse. Lino mwanikaangu amulumaakwe bali mumulimu wabbazu ku-Europe kabaswaya mbungano zyamulaka wachiSerbian. Nkombyo yandeende yakasandulwa.

Kubala Bbayibbili akuyanduulisisya kupa kuti ndibe aaluumuno lwamumizeezo. Chiindi zintu nizindiyuminide, ndakayiya kuti kandikomba “amoyo woonse” mbuli mbaakachita Jesu. (Lk. 22:44) Imwi nzila Jehova njazisandulaayo nkombyo zyangu nkwiinda mubakwesu abachizi bamumbungano yesu muSofia. Ngabandiita kuti tuzooyizye alubo bakkala kabandilumba, eezi ngazyapa kuti ndibotelwe loko.

Ndikkala kandiyeeyesesya atala abubuke. Nga ndabona bazyali bangu kabayimvwi kunembo aang’anda kabali mbuli mbubakabede nibakachada, nga ndabona mwanikaangu kalikutujikila chakulya, nga ndabona Heinz kayimvwi aafwiifwi abbiza lyakwe. Kuyeeyesesya atala azintu zili oobu, kupa kuti ndibotelwe alubo kupa kuti ndilumbe Jehova.

Chiindi nindiyeeyesesya atala azintu nzyaakandichitila Jehova chiindi anzyazoondichitila muchiindi chilikunembo, ndizuminana aamajwi aaDavida aali muli Intembauzyo 27:​13, 14 atii: “Ino nindali kuli ikuti nindatalijisi lusyomo lwakuti ndiyoobubona bubotu bwa Jehova munyika yabaumi? Kolangila Jehova; koba sicamba alimwi moyo wako aube anguzu. Inzya, komulangila Jehova.”

a Langa zyakachitikila Tatjana Vileyska muli Amubuke! yaChikuwa yamuDecember 22, 2000 pp. 20-24.

    Mabbuku Ajanika MuChitonga (Zimbabwe) (2013-2025)
    Zwa
    Njila
    • Chitonga (Zimbabwe)
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njila
    Share