CIBALO CAKWIIYA 19
LWIIMBO 6 Julu Lyaambilizya Bulemu bwa Leza
Amwiiye Bangelo Basyomeka
“Amutembaule Jehova, nywebo nyoonse nobangelo bakwe.”—INT. 103:20.
ZILAAYIIGWE
Tulabona ncotukonzya kwiiya kucikozyanyo cabangelo basyomeka.
1-2. (a) Ino twiindene buti abangelo? (b) Muunzila nzi motukozyenye abangelo?
TOBANTU ba Jehova tuli cibeela camukwasyi uujisi luyando. Mukwasyi ooyu, ubikkilizya bakwesu abacizyi munyika yoonse alimwi amamiliyoni aabangelo. (Dan. 7:9, 10) Ciindi notuyeeya kujatikizya bangelo, kanji-kanji tulakonzya kuyeeya mbotwiindene ambabo. Mucikozyanyo, bangelo bakalengwa kaindi kapati kwiinda bantu. (Job. 38:4, 7) Balaanguzu kapati kwiinda ndiswe. Kuyungizya waawo, balasalala alimwi baliluleme kapati kwiinda ndiswe akaambo kakuti tatulondokede.—Lk. 9:26.
2 Pele nokuba kuti tuliindene abangelo, kuli mbazu zinji motukozyenye ambabo. Mucikozyanyo, mbubwenya mbuli bangelo, andiswe tulakonzya kubutondezya bube bwa Jehova. Tulijisi lwaanguluko lwakulisalila mbubwenya mbuli bangelo. Alimwi balijisi mazina aabageme, bube bwiindene-indene alimwi amilimo iisiyene-siyene mbubwenya mbulindiswe. Kunze lyaboobo, mbubwenya mbuli bangelo, andiswe tulijisi luyandisisyo lwakuyanda kusololelwa a Mulengi wesu.—1Pet. 1:12.
3. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kubangelo basyomeka?
3 Mbwaanga tulikozyenye mumbazu zinji abangelo, cikozyanyo cabo cibotu cilakonzya kutukulwaizya kapati. Bwini mbwakuti, tulakonzya kwiiya ziiyo zinji zibotu kuzwa kulimbabo. Aboobo mucibalo eeci, tulabandika mbotukonzya kwiiya cikozyanyo cabo cakulicesya, luyando ndobajisi kubantu, kuliyumya alimwi akubeleka kwabo canguzu kutegwa mbungano izumanane kusalala.
BANGELO BALALICESYA
4. (a) Mbuti bangelo mbobatondezya kulicesya? (b) Nkaambo nzi bangelo ncobalicesya? (Intembauzyo 89:7)
4 Bangelo basyomeka balalicesya. Nokuba kuti balijisi luzyibo, nguzu alimwi abusongo, balaatobela malailile aa Jehova. (Int. 103:20) Ciindi nobacita milimo Jehova njaakabapa, kunyina nobalidunda naa kuyanda kupegwa bulemu abantu. Balakkomana kucita kufwumbwa ncabaambila Jehova nokuba kuti tabaambidwe mazina.a (Matl. 32:24, 29; 2Bam. 19:35) Balakaka kutambula bulemu bwalo ibweelede kupegwa kuli Jehova. Pele nkaambo nzi bangelo ncobalicesya boobu? Nkaambo kakuti balamuyanda Jehova alimwi balamulemeka kapati.—Amubale Intembauzyo 89:7.
5. Mbuti mungelo umwi mbwaakatondezya kulicesya ciindi naakali kululamika mwaapostolo Johane? (Amubone acifwanikiso.)
5 Atubone bukkale bumwi ibutondezya kulicesya kwabangelo. Cakuma 96 C.E., mungelo umwi uutaambidwe zina wakatondezya mwaapostolo Johane cilengaano cigambya. (Ciy. 1:1) Ino mwaapostolo Johane wakacita buti ciindi naakabona cilengaano eeci? Wakafwugama kutegwa amukombe mungelo. Nokuba boobo, mungelo ooyu uusyomeka wakamukasya akumwaambila kuti: “Peepe! Utaciti oobo pe! Mebo ndili muzike buyo mbubonya mbuli nduwe abanabokwanu . . . Komba Leza!” (Ciy. 19:10) Eelo kaka ooku kwakali kulicesya! Mungelo ooyu tanaakali kuyanda kupegwa bulemu. Aboobo cakufwambaana wakaambila Johane kuti akombe Jehova Leza. Aciindi nciconya, mungelo ooyu kunyina naakalibona kuti wakalisumpukide kwiinda Johane. Nokuba kuti wakamubelekela Jehova kwaciindi cilamfwu alimwi wakalijisi nguzu kwiinda Johane, cakulicesya wakaamba kuti awalo wakali muzike mbubwenya mbuli mwaapostolo Johane. Alimwi nokuba kuti mungelo wakamululamika Johane, kunyina naakacita oobo cabukali. Muciindi caboobo, wakabandika anguwe caluzyalo. Kulangilwa kuti wakazyiba kuti Johane wakafwugama akuyanda kumukomba akaambo kakugambwa kujatikizya zintu nzyaakabona.
Mungelo wakatondezya kulicesya ciindi naakali kwaambaula a Johane alimwi akumululamika (Amubone muncali 5)
6. Mbuti mbotukonzya kwiiya kulicesya kwabangelo?
6 Mbuti mbotukonzya kwiiya kulicesya kwabangelo? Mbubwenya mbuli bangelo, andiswe tatweelede kulidunda naa kuyanda kupegwa bulemu akaambo kazintu nzyotucita. (1Kor. 4:7) Kuyungizya waawo, tatweelede kulimvwa kuti tulayandika kapati kwiinda bamwi akaambo buyo kakuti twamubelekela Jehova kwamyaka minji kwiinda mbabo naa akaambo kakuba amikuli imwi. Alimwi buya, ciindi notujisi mikuli minji, ndendilyo notweelede kwiindila buya kulibona kuti tuli baniini. (Lk. 9:48) Mbubwenya mbuli bangelo, tweelede kuyanda kubelekela bamwi ikutali kuliyandawida bulemu.
7. Mbuti mbotukonzya kutondezya kulicesya ciindi notupa muntu umwi lulayo?
7 Tulakonzya kutondezya kulicesya ciindi notupa mukombima lulayo naa mwaneesu. Zimwi ziindi tuyandika kupa lulayo canguzu naa cakutainda mumbali. Pele mbubwenya mbuli mungelo mbwaakalulamika Johane caluzyalo, andiswe tatweelede kupa lulayo munzila iikonzya kumutyompya muntu. Ikuti katutaliboni kuti tulayandika kapati kwiinda bamwi, tuyoocikonzya kupa lulayo luyeeme aa Bbaibbele munzila yabulemu alimwi yaluyando.—Kol. 4:6.
BANGELO BALABAYANDA BANTU
8. (a) Kweelana alugwalo lwa Luka 15:10, mbuti bangelo mbobatondezya kuti balabayanda bantu? (b) Ino bangelo batugwasya buti ciindi notuli mumulimo wakukambauka? (Amubone icili aacivwumbyo.)
8 Bangelo balazibikkila maano zintu zibacitikila bantu alimwi balabayanda kapati. Balakkomana ciindi sizibi naayempwa, nkokuti ciindi mbelele yakasweekede noyapiluka kuli Jehova naa ciindi muntu naacinca bukkale bwakwe akuboola mukasimpe. (Amubale Luka 15:10.) Alimwi balagwasyilizya cabusungu mumulimo wakukambauka. (Ciy. 14:6) Nokuba kuti tababakambaukili bantu cacigaminina, balakonzya kumusololela sikumwaya kumuntu uuyanda kwiiya kujatikizya Jehova. Masimpe kuti, tatukonzyi kwaamba cakusinizya kuti bangelo mbobakatusololela kumuntu umwi. Kayi Jehova ulakonzya kubelesya nzila zimbi, mbuli muuya wakwe uusalala kugwasya muntu uuyanda kumuzyiba naa kusololela bakombi bakwe kumuntu ooyo. (Mil. 16:6, 7) Nokuba boobo, ulababelesya kapati bangelo. Aboobo ciindi notukambauka makani mabotu, tulakonzya kuba masimpe kuti bangelo balatugwasya.—Amubone kabbokesi kakuti “Mipailo Yabo Yakaingulwa.”b
Banabukwetene bazwa mubukambausi bwakubuleya. Nobayaabweenda, mucizyi wabona mukaintu uucili mwana-mwana uulibonya kutyompwa. Mucizyi wayeeya kuti bangelo balakonzya kutusololela kubantu bayandaula lugwasyo lwakumuuya. Aboobo wayanda kuti abandike amukaintu ooyu kutegwa amuumbulizye (Amubone muncali 8)
9. Mbuti mbotukonzya kubaiya bangelo caboola kukutondezya luyando kubantu?
9 Mbuti mbotukonzya kubaiya bangelo caboola kukutondezya luyando kubantu? Ciindi nokwaambilizyigwa kuti muntu umwi wapilusyigwa mumbungano, tweelede kukkomana mbubwenya mbuli bangelo akumutambula muntu ooyo alimwi akumutondezya luyando. (Lk. 15:4-7; 2Kor. 2:6-8) Alimwi tulakonzya kubaiya bangelo, kwiinda mukubeleka kusikila mpotugolela mumulimo wakukambauka. (Muk. 11:6) Kunze lyaboobo, mbubwenya bangelo mbobatugwasyilizya ciindi notukambauka makani mabotu, andiswe tweelede kubagwasyilizya bakwesu abacizyi mumulimo wakukambauka. Mucikozyanyo, tulakonzya kupanga bubambe bwakubeleka asikumwaya mupya. Kunze lyaboobo, tulakonzya kugwasya bakwesu abacizyi bacembeede abaabo baciswa-ciswa ikutola lubazu mumulimo wamumuunda.
10. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kucakuluula camucizyi Sara?
10 Mbuti kuti bukkale bwesu kabutatuzumizyi kucita zinji mumulimo wa Jehova? Tulakonzya kujana nzila zimwi motukonzya kubelekela antoomwe abangelo mumulimo wakukambauka. Amubone cakuluula camucizyi Sarac waku India. Nokwakainda myaka iibalilwa ku 20 kali painiya, wakaciswa kapati cakuti tanaakali kukonzya akubuka. Kwaamba masimpe, mucizyi ooyu wakatyompwa kapati. Pele kwiinda mukugwasyigwa amukwasyi wakumuuya alimwi akubala Bbaibbele abuzuba, mucizyi Sara aasyoonto-syoonto wakatalika kujana lukkomano alimwi. Bwini mbwakuti, wakeelede kujana nzila zipya zyakukambauka kweelana abukkale bwakwe. Mbwaanga tanaakali kukonzya kubuka kutegwa alembe magwalo, bukambausi bwakwe wakali kubucitila buyo afooni. Aboobo, wakali kubatumina fooni bantu mbaakeelede kupilukila, kumane abalo bakali kumwaambila abantu bambi ibakali kuyanda kwiiya Bbaibbele. Ncinzi cakazwa mpawo? Mumyezi buyo misyoonto, mucizyi Sara wakaba aziiyo zya Bbaibbele zili 70 cakuti kunyina naakali kukonzya kuzisololela zyoonse. Aboobo zimwi wakazipa bamwi mumbungano. Bunji bwabasikwiiya aaba balajanika kumiswaangano. Eelo kaka bangelo balakkomana kapati kubelekela antoomwe abakwesu abacizyi bali mbuli mucizyi Sara, ibabeleka kusikila mpobagolela mumulimo wakukambauka!
BANGELO BALALIYUMYA
11. Mbuti bangelo basyomeka mbobatondezya kuliyumya?
11 Bangelo basyomeka ncikozyanyo cibotu kapati cakuliyumya. Kwamyaka minji, bazumanana kuliyumya kukubona kutalulama alimwi abubi bwali kucitika. Mucikozyanyo, bakabona Saatani abangelo bambi banji mbobakali kubeleka limwi kabamuzangila Jehova. (Matl. 3:1; 6:1, 2; Jud. 6) Bbaibbele lilaamba kujatikizya mungelo umwi uusyomeka iwakasinkilwa cacigaminina adaimona lilaanguzu kapati. (Dan. 10:13) Alimwi kuzwa kaindi, bangelo babona bantu basyoonto buyo ibasala kubelekela Jehova. Nokuba boobo, balo bazumanana kumubelekela Jehova calukkomano alimwi acabusungu. Kayi balizyi kuti aciindi ceelede, Leza uyookugwisya kutalulama koonse.
12. Ncinzi cikonzya kutugwasya kuliyumya?
12 Mbuti mbotukonzya kwiiya kuliyumya kwabangelo? Mbubwenya mbuli bangelo, tulakonzya kubona kutalulama. Pele mbubwenya mbuli mbabo, tulisinizyide kuti aciindi ceelede, Leza uyoobugusya bubi boonse. Aboobo mbubonya mbuli bangelo basyomeka, ‘tatuleki pe kucita zibotu.’ (Gal. 6:9) Alimwi Leza usyomezya kuti uyootupa nguzu zyakuliyumya. (1Kor. 10:13) Tulakonzya kupailila muuya wa Jehova kutegwa utugwasye kuba bantu bakkazika moyo alimwi bakkomene. (Gal. 5:22; Kol. 1:11) Pele mbuti kuti kamukazyigwa? Amumusyome Jehova cakumaninina alimwi tamweelede kuyoowa. Lyoonse unoolaandinywe alimwi unoomuyumya.—Heb. 13:6.
BANGELO BALAGWASYA KUTEGWA MBUNGANO IZUMANANE KUSALALA
13. Mulimo nzi waalubazu bangelo ngobajisi mumazuba aaya aamamanino? (Matayo 13:47-49)
13 Mumazuba aaya aamamanino, Jehova upede bangelo mulimo waalubazu. (Amubale Matayo 13:47-49.) Mulimo wakukambauka ulabagwasya kapati bantu banji nyika yoonse. Bamwi akati kabantu aaba babweza ntaamu yakuti babe Banakristo beni-beni, pele bamwi tabaciti oobo. Aboobo bangelo bakapegwa mulimo ‘wakwaandaanya babi kuzwa kubaluleme.’ Eeci caamba kuti bajisi mulimo wakukwabilila mbungano kuti izumanane kusalala. Pele eeci tacaambi kuti kufwumbwa muntu waleka kuyanzana andiswe akaambo katwaambo tumwi takonzyi kupiluka naa kuti kunyina nokuyooba buyumuyumu mumbungano. Nokuba boobo, tulakonzya kuba masimpe kuti bangelo balabeleka canguzu kutegwa mbungano izumanane kusalala.
14-15. Mbuti mbotukonzya kwiiya bangelo mbobabikkila maano kutegwa mbungano izumanane kusalala? (Amubone azifwanikiso.)
14 Mbuti mbotukonzya kwiiya bangelo mbobabikkila maano kutegwa mbungano izumanane kusalala? Tweelede kubeleka canguzu kukwabilila cilongwe cesu a Jehova. Tulacita oobo kwiinda mukusala balongwe bamuyanda Jehova alimwi akutacita cintu cili coonse cikonzya kunyonganya cilongwe cesu anguwe. Ikuti twacita oobo, tuyoopa kuti mbungano izumanane kusalala. (Int. 101:3) Alimwi tulakonzya kubagwasya bakwesu abacizyi kuzumanana kusyomeka kuli Jehova. Mucikozyanyo, ncinzi ncotweelede kucita kuti twazyiba kuti musyomima wakacita cibi cipati? Akaambo kakuti tulamuyanda, tulakonzya kumukulwaizya kwaambila baalu cibi eeco ncaakacita. Ikuti tanaacita oobo, swebo tweelede kubaambila baalu kujatikizya cibi eeco. Nkaambo tuyanda kugwasya mukombima iwakacita cibi kuti abambulule cilongwe cakwe a Jehova cakufwambaana.—Jak. 5:14, 15.
15 Pele bamwi ibacita zibi zipati balagusyigwa mumbungano. Aboobo, ‘tulaleka kuyanzana’ ambabo.d (1Kor. 5:9-13) Bubambe oobu bupa kuti mbungano izumanane kusalala. Kuyungizya waawo, kwiinda mukutayanzana abantu bagusyidwe mumbungano, tutondezya kuti tulabayanda. Aboobo ciindi notumumvwida Jehova kwiinda mukutayanzana ambabo, tulakonzya kupa kuti baliyeeye akupiluka kuli Jehova. Kuti bapiluka, tulakondwa mbubwenya mbuli Jehova alimwi abangelo bakwe.—Lk. 15:7.
Ncinzi ncotweelede kucita kuti twazyiba kuti musyomima wakacita cibi cipati? (Amubone muncali 14)e
16. Muunzila nzi motukanzide kwiiya bangelo?
16 Eelo kaka ncoolwe cipati kwiiya kujatikizya bangelo alimwi akubeleka ambabo! Aboobo atwiiye bube bubotu mbobajisi: kulicesya kwabo, luyando ndobajisi kubantu, kuliyumya kwabo alimwi ambobabikkila maano kutegwa mbungano izumanane kusalala. Ikuti twabaiya bangelo basyomeka, andiswe tulakonzya kuba cibeela camukwasyi wabakombi ba Jehova mane kukabe kutamani.
LWIIMBO 123 Kulibombya Cakusyomeka Kubweendelezi bwa Leza
a Nokuba kuti kuli mamiliyoni aabangelo, bobilo buyo mbebaambidwe mazina mu Bbaibbele, nkokuti Mikayeli alimwi a Gabriyeli.—Dan. 12:1; Lk. 1:19.
b Kutegwa mumvwe zyakuluula zimbi, amweebelele Lipooti ya Kabunga Keendelezya #1 2021 a jw.org.
c Mazina aamwi acincwa.
d Kweelana ambokwakapandululwa mu Lipooti ya Kabunga Keendelezya #2 2024, ikuti muntu ooyo uugusyidwe wajanika kumuswaangano wambungano, sikumwaya ulakonzya kubelesya manjezyeezya aakwe aayiisyidwe Bbaibbele kusala kumwaanzya mubufwaafwi alimwi akumutambula naa pe.
e BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO Icili : Mucizyi ukulwaizya mweenzinyina kuti akaambile baalu kujatikizya cibi ncaakacita. Pele nokwainda ciindi mweenzinyina kataciti oobo, walo wabaambila baalu kujatikizya cakacitika.